تجزیه و تحلیل سیستم ها (حالات و ویژگی های سیستم)

تجزیه و تحلیل سیستم ها (حالات و ویژگی های سیستم)

اسلاید 1: تجزيه و تحليل سيستمهاhttp://www.Beiki.info

اسلاید 2: 2جلسه سومحالات و ويژگي هاي سيستمهدفمنديگرايش به فنا(آنتروپي)گرايش به كمال و رشد و توسعهحالت ثبات و پابرجاييحالت هم افزاييسازمان به مثابه يك سيستم اجتماعياساس ساختمان سيستمهاي پوياطرح مسائل پوياافق زماني سيستمهاسيستمهاي بازخورتفكر حلقه بازرفتار سيستمهاي بازخورنمودار حلقه علّيت(Causal Loop Diagram)

اسلاید 3: 3جلسه سومحالات و ويژگي هاي سيستمهدفمنديهدفمندي جزئي از ويژگي هاي هر سيستم است.كليه سيستمهاي طبيعي از روشهاي مختلف در صدد برآورده ساختن اهداف معين شده خود هستند.. هيچ چيز در دنيا به بطلان آفريده نشده است. در طبيعت همه جا تعاون، هماهنگي، تعادل، يكپارچگي و تعامل وجود دارد.آيا سيستمهاي مصنوعي نيز هدفمند و هدفجو هستند؟آيا اين دقت و نظم و يكپارچگي را در سيستمهاي مصنوعي نيز مي توان ديد؟اين زيركي طبيعت از كجا ناشي مي شود؟آيا بشر مي تواند با طبيعت رقابت كند؟چرا سيستمهاي بشري از انعطاف كمتري برخوردارند؟در اين سيستمها اهداف عاريتي هستند و بنابراين اولين موضوع كه بايد به آن پرداخته شود هدف سيستم است.تعيين اهداف سازمانها به عنوان سيستمهاي اجتماعي كار دشواري است.چرچمن مي گويد: هدف سيستم آن چيزي است كه از فعاليتها و عمليات اجرايي آن كاملا مجزاست.

اسلاید 4: 4جلسه سومحالات و ويژگي هاي سيستمگرايش به فنا(آنتروپي)گرايش به فنا، كهولت و بي نظمي حالتي است كه در همه سيستمها وجود دارداگر سيستم به حال خود رها شود و هيچ داده يا انرژي از عوامل بيروني دريافت نكند رو به بي نظمي خواهد رفت.اگر در سيستمي سرعت بي نظمي رو به افزايش باشد به آن آنتروپي مثبت گوينداگر سيستمي با بي نظمي مبارزه كند به آن آنتروپي منفي گويند. مثل بدن انسان كه در مقابل فرسودگي مقاومت كرده و براي رفع آن از محيط انرژي كسب مي نمابد.

اسلاید 5: 5جلسه سومحالات و ويژگي هاي سيستمگرايش به كمال و رشد و توسعهسيستم ها تحت تاثير دو نيروي متضاد هستند: نيل به كمال و هستي و نيل به زوال و نيستيسيستم تا زماني حيات دارد كه نيروي اول غالب بر نيروي دوم باشدسيستمهاي فيزيكي ساخت بشر در نسل هاي مختلف خود پيچيده تر شده اند و تغييرات آنها در جهت رشد و كمال بوده است.همين موضوع در خصوص سيستمهاي اجتماعي و سازمانها نيز برقرار است.

اسلاید 6: 6جلسه سومحالات و ويژگي هاي سيستمحالت ثبات و پابرجايييكي از حالتهاي سيستمهاي باز و پيچيده حالت ثبات و پابرجايي در برابر تغييرات است.سيستمهاي باز همواره در معرض ورودي هاي جديد و بازده خروجي ها هستند و بر اين اساس بايد به وسيله اي مستقل از اختلالات احتمالي جلوگيري نمايند.مثل تنظيم درجه حرارت بدن، فشار خون يا مواد مختلفبراي اينكه سيستمها شخصيت و هويت خود را ار دست ندهند و تعادل و نظم در آنها برقرار بماند نيازمند تعادل نيروها و جريانهاي ورودي و خروجي هستند كه به آن هموستاسيس يا حالت پابرجايي و خودنگهدارنده پويا مي گويند.دو نوع فعاليت به منظور ايجاد اين حالت در سيستمها انجام مي گرددفعاليت نگهدارنده كه موجب جلوگيري از خروج سيستم از حات تعادل مي گرددفعاليت انطباق كه براي تنظيم نحوه دگرگوني نيازهاي داخلي و خارجي سيستم در طي زمان است.

اسلاید 7: 7جلسه سومحالات و ويژگي هاي سيستمحالت هم افزاييراس آشبي: هر مجموعه اي كه به سبب پيوند اجزا و عوامل تشكيل دهنده اش به وجود آيد از نظر حالت و رفتار از مجموعه اي كه اجزاء آن با هم پيوند نداشته باشند بسيار پيچيده تر است. متل مولكول آبدو به اضافه دو بيشتر از چهار مي شود. مثل فعايتهاي تيمي يا طوفان ذهني

اسلاید 8: 8جلسه سومسازمان به مثابه يك سيستم اجتماعيدر تقسيم بندي بولدينگ سازمانهاي اجتماعي بالاترين سطح سيستمها در نظر گرفته شده است و بر اين اساس شناخت سازمان و انسان از اهميت ويژه اي برخوردار است.نقش انسانها سازمان اجتماعي را شكل مي دهد. يكي رهبر است يكي پيرواصلي ترين زيرسيستم در آنها انسان است.در مديريت كلاسيك، سازمان يك سيستم بسته و متشكل از رفتار منطقي انسانهاست.در سال 1972 ويليام اسكات و ترنس ميشل سازمان را متشكل از روابطي اجتماعي با زير سيستمهاي افراد/ ساختار رسمي/ ساختار غير رسمي/الگوي نقش و موقعيت/محيط فيزيكي كار معرفي كردند.در سال 1976 كوتر سازمان را شامل زيرسيستمهاي فرآيندهاي كليدي سازمان/ كاركنان و ديگر منابع محسوس/ ساختار رسمي/ سيستم اجتماعي داخلي/ تكنولوژي سازماني/ ائتلاف مسلط دانستدر ده هاي اخير سازمان به مثابه يك سيستم باز مبتني بر روابط اجتماعي تعريف گرديده است و گرايش ماشيني قبلي به گرايشي زيستي بدل شده است

اسلاید 9: 9جلسه سومسازمان به مثابه يك سيستم اجتماعيمدل عمومي سيستمهاي اداري

اسلاید 10: 10جلسه سومسازمان به مثابه يك سيستم اجتماعيدر تجزيه و تحليل سيستمها و روشها معمولا به استقبال حل مسائل مدل عمومي ارائه شده مي رويم.سعي مي شود با برداشتي ساده از تعاريف، حالات و ويژگي هاي سيستم مولفه هاي مدل كامل گردد.نگرش سيستمي باعث افزايش جامعيت تحليل گران در نگاه به سازمان مي شودعمده ترين مولفه هاي سيستم باز و پيچيده سازمانها كه با هم در تعاملند و در نهايت باعث رشد و تكامل سازمان مي گردند در شكل زير آمده است.ارتباط اين مولفه ها بسيار تنگاتنگ استبه نحوي كه تغييرات در هر كدام موجب تغيير ديگر مولفه ها مي گرددمانند تغييرات تكنولوژي كه واكنش افراد را در جهتي غير از سود سازمان به دنبال دارد

اسلاید 11: 11جلسه سومسازمان به مثابه يك سيستم اجتماعياين روابط متعامل و متقابل مولفه ها ما را مجبور مي كند در تجزيه و تحليل مسائل سازماني:توجه نماييم كه موفقيت سازمان در گرو كارگروهي و مشاركت فعال عناصر انساني آن است.حل مسائل سازماني نيازمند نگرش سيستماتيك و حركات منظم استمسائل جاري سازمان تصادفي نيست بلكه به مجموعه اي از آثار به هم پيوسته حوادث گذشته وابسته است.

اسلاید 12: 12جلسه سوماساس ساختمان سيستمهاي پويادر حل مشكلي كه در يك سازمان اجتماعي به وجود امده است مانند توسعه شهرها، گراني، كمبود مسكن و... مساله را تعريف مي نماييمتحليل گر با استفاده از اطلاعات با تحليل خود فرضيه هايي را توسعه مي دهد.اگر فرضيه ها هماهنگ باشند تحليل گر مي تواند مدل مناسبي از سيستم واقعي ارائه كند.با استفاده از آن مدل مي توان به تحليل عملكرد واقعي سيستم پرداخت

اسلاید 13: 13جلسه سوماساس ساختمان سيستمهاي پويامراحل تحليل سيستماتيك در تئوري ساختمان سيستمهاي پويا

اسلاید 14: 14جلسه سوماساس ساختمان سيستمهاي پوياطرح مسائل پويامسائل پويا داراي دو خصوصيت و جنبه هستندآنها پويا هستند: در طول زمان تغيير مي كنند و مي توانند در قالب نمودارهاي زماني تشريح گردندمثل: نوسان سطوح اشتغال در يك صنعت، پيشرفت چشمگير هزينه هاي بهداشتي، رشد غدد سرطاني و...در آنها تصور داشتن مكانيزم بازخور وجود داردمثل: انعقاد خون، سيستم هاي خودكنترل مدارهاي الكتريكي و...مي توان ادعا كرد سازمانها و نظامهاي اقتصادي و اجتماعي و در حقيقت همه سيستمهاي فعاليت انساني از نوع سيستمهاي بازخور هستند.

اسلاید 15: 15جلسه سوماساس ساختمان سيستمهاي پوياطرح مسائل پوياافق زماني سيستمها: مدت زماني است كه مسائل مورد مطالعه نقش خود را بازي مي نمايند.مهمترين نكته بيان و تشخيص رفتار مسائلي است كه در اين مدت رخ مي دهد.تعيين اين افق بسيار مهم است چرا كه حالت برخي از متغيرها در افق هاي طولاني زماني تغيير مي كند نه در كوتاه مدتبه عنوان مثال در زير متغيرهاي چرخه حيات يك محصول به تصوير كشيده شده است

اسلاید 16: 16جلسه سوماساس ساختمان سيستمهاي پوياطرح مسائل پوياسيستمهاي بازخوردر اين خصوص در جلسه قبل صحبت گرديد

اسلاید 17: 17جلسه سومنمودار حلقه علّيت(Causal Loop Diagram)اين نمودارها را به عنوان نمودار علت و معلول و نمودار علّي حلقوي نيز ترجمه نموده اند و ما از عبارت اختصاري CLD استفاده مي نماييم.استفاده از آنها در موارد زير مناسب است:بدست آوردن فرضيه هايي در مورد علل پويايي موجود در سيستماستخراج مدلهاي ذهني افراد و تيمهاتبادل اطلاعات بازخورهاي مهمي كه فكر مي كنيد عامل مشكل هستنديك CLD شامل متغيرهايي است كه با كمان به هم مرتبط شده اند و تأثيرات علّي بين متغيرها را نشان مي دهد. حلقه هاي بازخور مهم نيز روي نمودار مشخص مي گردند (به عنوان مثال شكل زير را ببينيد)

اسلاید 18: 18جلسه سومنمودار حلقه علّيت(Causal Loop Diagram)در شكل زير، نمادهاي مورد استفاده در نمودار حلقه علّيت، نمايش داده شده اند.متغيرها با پيوندهاي علت و معلولي(causal link) كه با پيكان نمايش داده مي شوند به هم متصل مي گردند.مثال: نرخ تولد هم به وسيله جمعيت هم به وسيله كسر نرخ تولد تعيين مي گرددبه هر پيوند علي و معلولي، يك قطبيت(Polarity) به صورت مثبت (+) يا منفي (-) تخصيص مي يابد تا چگونگي تغيير متغير وابسته را هنگامي كه متغير مستقل تغيير مي كند، نشان دهد.نمودار علّيت به شما نمي گويد چه اتفاقي خواهد افتاد. بلكه به شما مي گويد چه اتفاقي مي افتد اگر متغير، تغيير نمايد.

اسلاید 19: 19جلسه سومنمودار حلقه علّيت(Causal Loop Diagram)حلقه هاي مهم با يك شناسه حلقه مشخص مي گردند كه نشان مي دهد آيا حلقه، بازخور تقويتي(Reinforcing) است يا تعادلي(Balancing) شناسه حلقه، هم جهت با حلقه متناظر با آن، چرخش مي كند. مثال: بازخور مثبت مربوط به جمعيت و نرخ تولد، در جهت حركت عقربه هاي ساعت است و لذا شناسه حلقه نيز در اين جهت قرار دارد.وجود پيوند مثبت، بدين معني است كه، اگر علت، افزايش يابد، معلول نيز بيشتر از آن چيزي مي شود كه در غير اين صورت، مي بود و اگر علت، كاهش يابد، معلول نيز كمتر از آن چيزي مي شود كه در غير اين صورت، مي بود. در مثال قبل، يك افزايش در كسر نرخ تولد، به معني افزايش نرخ تولد (بر حسب تعداد افراد در هر سال) به بيش از آن چيزي است كه در غير اين صورت، مي بود.وجود پيوند منفي، بدين معني است كه اگر علت، افزايش يابد، معلول كمتر از آن چيزي مي شود كه در غير اين صورت، مي بود و اگر علت، كاهش يابد، معلول بيش از آن چيزي مي شود كه در غير اين صورت مي بود.در مثال قبل، افزايش متوسط طول عمر افراد، به معني كاهش نرخ مرگ و مير (بر حسب تعداد افراد در هر سال) به كمتر از آنچه مي بود، است.