تنظیم خانواده

تنظیم خانواده

اسلاید 1: تنظيم خانواده

اسلاید 2: تعريف: روش انديشه و زندگي که به صورت داوطلبانه و بر پايه آگاهي، بينش و تصميم گيري مسؤلانه توسط افراد و زوجين در جهت ارتقاي سلامت و بهزيستي خانواده‌ها اتخاذ مي‌شود و از اين رو در توسعه اجتماعي کشور سهم مؤثري دارد. اهداف: 1)پرهيز از تولد کودک ناخواسته2)داشتن کودک به تعداد دلخواه 3)تنظيم فواصل بين بارداريها 4)مراقبت زنان و زايمان در رابطه با سن پدر و مادر 5)تعيين تعداد کودکان براي خانواده در نهايت هدف از برنامه‌های تنظيم خانواده فراهم نمودن زمينه مساعد براي تأمين سلامت جسمي و روحي کل خانواده مي‌باشد و تنها مترادف با کنترل مواليد نيست.

اسلاید 3: شاخص تنظيم خانواده: درصد پوشش تنظيم خانواده:100 × کل زنان استفاده کننده از وسايل مطمئن پيشگيریکل زنان 49-10 ساله همسردار

اسلاید 4: شاخص فوق ، با استفاده از زيج حياتی قابل محاسبه است.لازمه انجام خدمت تنظيم خانواده در واحدهای بهداشتی مشاوره با فرد مراجعه کننده است:مشاوره فرايندی است که در آن به داوطلب کمک مي‌ شودتا در مورد استفاده يا عدم استفاده از وسايل پيشگيری از بارداری تصميم بگيرد و روش پيشگيری از بارداری مناسب را انتخاب نمايد.

اسلاید 5: 6 مرحله مشاوره ، خلاصه شده در کلمهGATHER عبارتند از:G(GREET) : احترام به مراجعه کننده با نزاکت و برخورد گرم.A(ASK) : از داوطلب در مورد خودش سوال کنيد (دليل مراجعه، کمک به بيان خواسته ها و نظرهای خود و احساسات و باورهای وی، کمک جهت تفکر کامل درباره انتخابهای موجود، ايجاد اين باور که مشاور، خواهان ارائه خدمت موثر می‌باشداگاهی از دانش و تجربيات مراجعه کننده،T(TELL) : پاسخ به نيازها و نگرانيها با توجه به موقعيت مراجعه کننده.H(HELP) : کمک به داوطلب برای اتخاذ بهترين تصميم.E(EXPLAIN) : توضيح هر آنچه که لازم يا شفاف کننده است.R(RETURN) : برنامه ريزی جهت ويزيت مجدد.

اسلاید 6: انواع روشهای تنظيم خانواده:الف)فاصله‌گذاري: 1- هورموني (قرص های ترکيبی، قرص شيردهی، آمپول DMPA ) 2- وسايل داخل رحمي (IUD )3- روشهاي ايجاد مانع به طريق فيزيکي يا شيميايي

اسلاید 7: (کاندوم، مواد اسپرم‌کش)پس از مشاوره و انتخاب روش پيشگيری توسط گيرنده های خدمت پرونده خانوار تشکيل و فرم فاصله گذاری بين تولد ها به شرح ذيل تکميل مي‌گردد:فرم فاصله گذاری از دو قسمت تشکيل شده است، قسمت بالای فرم شامل: شماره خانوار يا پرونده و اطلاعات کلی در مورد خصوصيات خانوادگی و سوابق عادت ماهيانه ، شيردهی ، سقط ، مرده زايي و ديابت است. قسمت پايين فرم حاوی نتيجه معاينات (فشار خون، وزن بدن، واريس، پستانها ، معاينه قلب و ريه ، معاينه زنانگی و پاپ اسمير) مي‌باشد.آزمايشات لازم است بر اساس آخرين دستورالعمل تنظيم خانواده و بسته به نوع روشی که مورد استفاده متقاضی است و در فواصل تعيين شده انجام شود.

اسلاید 8: ب) قطعي ( توبکتومی، وازکتومي )خانم های 35 ساله و بالاترخانم های با سابقه فاميلی نزديک ، بيماری قلبی يا فشار خون بالاديابتی ها ( هر ساله)خانم های با سابقه ديابت حاملگی ( هر ساله)خانم های چاق

اسلاید 9: 2) قرص دوران شيردهی(لاينسترنول)اندازه گيری وزن و قد و محاسبه BMI پاپ اسميرچنانچه نکته خاصی در شرح حال بيمار موجود باشد ، معاينه لازم حسب مورد ضرورت خواهد گرفت.

اسلاید 10: 3) آی.يو .دي:در اولين مراجعه ، معاينه لگنی و بررسی موارد کنترااندکاسيونها انجام می‌گيرد.کنترل های بعدی آن يک و 6 ماه بعد از کارگذاری آي.يو.دی شامل انجام اسمير و معاينه لگنی مي‌باشد.

اسلاید 11: 4) آمپول ضد بارداری:اندازه گيری وزن و قد و محاسبه BMI ، اندازه گيری فشار خون ، انجام پاپ اسمير.آزمايش ليپوپروفايل (يکبار)اگر LDL پايه متقاضی خدمت از 200 ميلی گرم در دسی ليتر بيشتر بوده و دو فاکتور خطر عروقی و يا اختلالات نادر ليپيدی وجود داشته باشد ، آغاز استفاده از روش توصيه نمي‌ شود. توجه: اگر انجام ازمايش و معاينه های فوق در اولين مراجعه ممکن نباشد، مي‌توان اولين نوبت آمپول را تزريق کرد. بايد به خاطر داشت که انجام بررسی‌های يادشده در فاصله زمانی سه ماه پس از تزريق اول ضرورت دارد.

اسلاید 12: 5) توبکتومی:قبل از ارجاع به توبکتومی، گرفتن سابقه بيماری ، تست گراويندکس، معاينه لگنی، اندازه گيری فشار خون ، انجام پاپ اسمير صورت می‌گيرد. مراجعه بعدی در فاصله 14-7 روز بعد از عمل به منظور کشيدن بخيه ها و معاينه محل عمل انجام می‌گيرد.

اسلاید 13: 6) وازکتومی:معمولا قبل از انجام وازکتومی نياز به درخواست هيچگونه آزمايشی نمی‌باشد. در گرفتن شرح حال بيمار، سابقه پزشکی متقاضی بررسی شده و معاينه فيزيکی عمومی با توجه ويژه به دستگاه ژنيتال انجام شود.بهتر است فرد وازکتومی شده يک هفته بعد از عمل برای معاينه محل عمل به پزشک ارائه دهنده خدمت مراجعه نمايد.فرد وازکتومی شده بايد سه ماه بعد از عمل از نظر آزواسپرمی ( نبودن اسپرم در مايع (منی) آزمايش شود انجام اسپرم آناليز بعدی با فاصله زمانی يک ماه از ازمايش اول (چهار ماه پس از عمل ) خواهد بود. لذا تا ناپديد شدن اسپرم در مايع منی ، فرد بايد حتما از يک روش ديگر پيشگيری استفاده کند.

اسلاید 14: انواع روشهای تنظيم خانواده: 1- بلند مدت دائم ( توبکتومی، وازکتومي ) 2- بلند مدت غير دائم (آمپول DMPA )3- کوتاه مدت (قرص های ترکيبی ، قرص شيردهی ، کاندوم ، IUD )

اسلاید 15: قرص های ترکيبی:قرص های ترکيبی به سه شکل LD و HD و تری فازيک موجود می‌باشد. اين قرصها بهترين روش برای اوايل ازدواج که زوجين نمی‌خواهند فوراً بچه‌دار شوند می‌باشد.نحوه مصرف صحيح:مصرف اين قرص ها بايد در 5 روز اول قاعدگی ( روز اول تا روز پنجم ) اغاز گردد. برای اطمينان بيشتر بهتر است که مصرف آن روز اول خونريزی قاعدگی شروع شود. قرص در ساعت خاصی از شبانه روز تا پايان بسته 21 عددی خورده می‌شود مصرف بسته بعدی پس از يک فاصله 7 روزه آغاز خواهد شد، ديگر مهم نيست که در اين 7 روز چه زمانی قاعدگی رخ می دهد. مهم اين است بين مصرف دو بسته قرص بايد 7 روز کامل فاصله و استراحت باشد. در اولين دوره مصرف قرص در دو هفته اول بايد علاوه بر آن از روش ديگری مثل کاندوم هم استفاده کرد.

اسلاید 16: فراموشی مصرف قرص LD و HD :1- در صورت فراموشی خوردن يک قرص و بخاطر آوردن تا زمان مصرف قرص بعدی، به محض به ياد آوردن قرص فراموش شده ، ان قرص خورده شده و بقيه قرص ها طبق معمول ادامه يابد. - چنانچه دو قرص فراموش شود بقيه قرص ها طبق معمول ادمه يافته و تايک هفته نيز از يک روش کمکی پيشگيری از بارداری استفاده می‌شود.2- چنانچه دو قرص فراموش شود بقيه قرص ها طبق معمول ادمه يافته و تايک هفته نيز از يک روش کمکی پيشگيری از بارداری استفاده می‌شود.3- در صورت فراموشی بيش از دو قرص در هر زمان از سيکل ، خوردن بقيه قرص ها (روزی يک عدد) ادامه يافته و تا يک هفته از روش کمکی ديگر نيز استفاده شده و بلافاصله پس از اتمام اين بسته ، مصرف بسته بعدی ( بدون فاصله 7 روزه) آغاز می‌گردد.

اسلاید 17: فراموشی مصرف قرص تری فازيک:1- در صورت فراموشی مصرف يکی از قرص ها در زمان مقرر و بخاطر آوردن آن در کمتر از 12 ساعت پس از زمان هميشگی، بلافاصله آن قرص مصرف و بقيه قرص ها در موعد مقرر خورده خواهد شد شايان ذکر است که گذشت زمان کمتر از 12 ساعت از زمان معمول خوردن قرص تاثير پيشگيری از بارداری آن را کاهش نمی‌دهد. 2- در صورت فراموشی مصرف يکی از قرص ها در نوبت مقرر و به خاطر آوردن آن پس از 12 ساعت از زمان هميشگی، قرص فراموش شده خورده نشده ولی مصرف بقيه قرص ها طبق برنامه ادامه می‌يابد در اين مورد حتماً بايد از يک روش کمکی ديگر ( مثل کاندوم) نيز به منظور جلوگيری از بارداری تا پايان بسته استفاده شود.

اسلاید 18: عوارض قرص های ترکيبی:لکه بينی، تهوع، استفراغ ، سردرد ، کم شدن بيش از حد خون قاعدگی، کاهش شير در صورت استفاده در زنان شيرده.

اسلاید 19: نکات مهم در برخورد با عوارض:لکه بينی بين قاعدگيها در عرض 3-2 ماه برطرف می‌گردد، در صورت برطرف نشدن لکه بينی بعد از 3-2 ماه فقط در يک دوره و در روزهايي که لکه بينی وجود دارد هر شب دو قرص LD خورده شده که دو روز پس از پايان لکه بينی مجدداً به روزی يک عدد تبديل خواهد شد قرص های اضافی بايد از يک بسته جديد تامين گردد.در صورت سابقه يک دوره آمنوره با مصرف صحيح قرص و قاعده نشدن در فاصله 7 روز بين مصرف دو بسته می‌توان بسته بعدی را پس از پايان فاصله 7 روزه آغاز نمود ولی شروع بسته سوم مشروط به قاعده شدن پس از پايان بسته دوم است در غير اين صورت بايد وجود حاملگی بررسی شود. استفراغ به فاصله 2-1 ساعت بعد از خوردن قرص: يک قرص از يک بسته ديگر خورده شده و مصرف مرتب بقيه قرص هاي بسته اصلی در زمان مقرر ادامه می‌يابد در صورت تداوم استفراغ و اسهال شديد ضمن مصرف قرص در زمان مقرر، روش کمکی آغاز شده و استفاده از آن تا يک هفته پس از اتمام بيماری ادامه خواهد يافت.

اسلاید 20: تاريخ مراجعه بعدی: طي يک هفته قبل از پايان بسته برای دريافت بسته بعدی مراجعه نمايد.

اسلاید 21: موارد منع مصرف مطلق قرص های ترکيبی:شک يا اطمينان به حاملگی ، شک يا ابتلا يا سابقه ابتلا به سرطان پستان، سرطان های وابسته به استروژن مثل آندومتر ، خونريزی رحمی بدون علات مشخص، هر نوع بيماری کبدی، خانم سيگاری 35 ساله و بالاتر با مصرف بيشتر از 15 نخ سيگار در روز، ابتلا يا سابقه DVT و اختلالات ترمبوامبوليک، بيماريهای دريچه قلب بيماری کرونر، سکته مغزی، ديابت همراه با بيماريهای عروقی، فشار خون بالاتر از 100/160 ميگرن با علائم عصبی موضعی، مادر شيرده زير 6 ماهگی ، آنژين قلبی ناپايدار ، ديس ليپيدمی و....

اسلاید 22: موارد منع مصرف نسبی: فشار خون بين 90/140 تا 100/160، نئوپلازی داخل اپيتليومی تا شديد سرويکس ، ميگرن بدون علائم عصبی موضعی، واريس بدون سابقه DVT، افسردگی خيلی شديد، مصرف همزمان برخي آنتي‌بيوتيکها مانند ريفامپين و گريزوفولوين و نيز داروهاي ضد تشنج مانند کاربامازپين و فنوباربيتال و ...(اين داروها با قرصهاي ترکيبي تداخل اثر دارند مثلاً ريفامپين باعث کاهش اثر قرصها در پيشگيري مي‌شود و لذا بايد از يک روش کمکي ديگر استفاده کرد)

اسلاید 23: شاخص عملکرد: درصد استفاده از قرصهای ترکيبی:100 × تعداد زنان

اسلاید 24: واجد شرايط استفاده کننده از قرص ترکيبی کل زنان واجد شرايط

اسلاید 25: قرص لاينسترول( شير دهی):قرص خوراکی پيشگيری از بارداری بوده که مادران شيرده تا 6 ماه پس از زايمان می‌توانند از ان به منظور پيشگيری از بارداری استفاده نمايند.نحوه مصرف صحيح:شروع مصرف قرص های دوران شيردهی 6 هفته پس از زايمان است به شرطی که قاعدگی اتفاق نيفتاده باشد و تغذيه انحصاری با شير مادر صورت گيرد ولی اگر قبل از هفته ششم قاعدگی شروع شود مصرف قرص بايد از روز اول عادت ماهانه آغاز گردد.در 6 ماه اول تغذيه انحصاری با شير مادر قرص دوران شيردهی جهت اطمينان از عدم بروز حاملگی کافی است هر بليستر لاينسترنول دارای 28 قرص بوده که بايد هر شب يک عدد از آن راس ساعت معينی خورده شود. شروع مصرف بسته بعدی قرص بلافاصله پس از پايان بسته قبلی است بين دو بسته قرص نبايد هيچ فاصله زمانی وجود داشته باشد.

اسلاید 26: فراموشی مصرف قرص شيردهی:فراموشی مصرف يک قرص تا 3 ساعت مسئله ای نبوده و ضمن خوردن قرص فراموش شده تا 3 ساعت آموزش و تاکيد برای خوردن قرص های بعدی در ساعت مقرر لازم است.در صورتی که مصرف يک قرص بيش از 3 ساعت به تاخير افتد و يا خوردن يک قرص تا نوبت بعدی فراموش شود هر زمان که به ياد آيد قرص فراموش شده خورده شده و قرص نوبت بعدی نيز در زمان تعيين شده خورده خواهد شد. ضمناً تا دو روز هم از يک روش ديگر مانند کاندوم استفاده شود. در صورتی که مصرف دو قرص دو روز فراموش شود بايد به محض به يادآوردن، قرصهای فراموش شده يک جا خورده شده و بقيه قرص ها ادامه يافته و تا 7 روز از روش مضاعف مثل کاندوم استفاده شود. در صورت داشتن نزديکی محافظت نشده در اين دو روز از روش اورژانس پيشگيری از بارداری EC استفاده شود در صورت قاعده نشدن در مدت 6-4 هفته پس از فراموشی، بررسی بارداری لازم است.

اسلاید 27: در صورت فراموشی بيش از دو قرص و داشتن نزديکی محافظت نشده در عرض 72 ساعت اخير، تجويز EC و مشاوره برای انتخاب روش مناسب ديگر صورت گيرد. در صورتی که از نزديکی محافظت نشده وی در زمان عدم مصرف قرص، بيش از 72 ساعت می‌گذرد بررسی بارداری ضروری است.عوارض قرص شيردهی:خونريزی نامنظم مختصر در بين قاعدگی، تاخيردر برگشت قاعدگی، سردرد شديد ، زردی پوست و چشم ، درد شکمی بخصوص در قسمت پايين شکم و لگن که بايد به متخصص ارجاع داده شوند .

اسلاید 28: موارد منع مصرف مطلق قرص شيردهی:خونريزی غير طبيعی رحمی، اختلالات حاد يا مزمن کبد، ابتلا به سرطان پستان.موارد منع مصرف نسبی:سابقه سرطان پستان ، چاقی شديد ، فشار خون بالا (100/160 به بالا)، سابقه حاملگی خارج رحمی، مصرف همزمان با داروهای ضد تشنج يا ريفامپين ، سابقه کلستارز بارداری.

اسلاید 29: شاخص عملکرد: 100× تعداد زنان واجد شرايط استفاده از قرص شيردهی کل زنان واجد شرايط

اسلاید 30: کاندوم:کاندوم يک وسيله پيشگيری از بارداری از جنس لاتکس است ، کاندوم تنها روشی است که علاوه بر پيشگيری از بارداری از انتقال بيماريهای قابل انتقال از تماس جنسی مانند ايدز پيشگيری می‌نمايد.نحوه صحيح استفاده از کاندوم:1- در هر بار نزديکی کاندوم جديد استفاده شود.2- کاندوم بايد پيش از مصرف مشاهده و از سالم بودن آن اطمينان حاصل شود ( با استفاده از روش باد کردن)3- کاندوم بايد در حالت نعوظ و قبل از نزديکی به روی آلت کشيده شود.4- لازم است بلافاصله پس از انزال برای خروج کاندوم اقدام شود برای اينکار در حاليکه هنوز نعوظ وجود دارد با گرفتن حلقه بالايي کاندوم نسبت به خارج نمودن آن اقدام خواهد شد.

اسلاید 31: 5- با توجه به اينکه ماليدن وازلين، روغن نباتی و گياهی، احتمال آسيب به کاندوم و پاره شدن آن را افزايش خواهد داد لازم است که از استفاده از اينگونه موارد خودداری گردد ( با توجه به افزايش احتمال پاره شدن کاندوم در صورت استفاده همسر فرد از کرم های طبی بايد مصرف اين کرمها به پس از تماس جنسی موکول گردد.)6- حين استفاده بايد مواظب بود که کاندوم با ناخن، انگشت يا انگشتر سوراخ نشود.7- بايد توجه نمود که کاندوم پس از انزال در داخل واژن باقی نماند.8- نبايد از کاندوم های شکننده ، تاريخ گذشته ، تغيير شکل و تغيير رنگ داده و يا کاندومی که بسته بندی داخلی آن صدمه ديده است استفاده کرد.

اسلاید 32: عيب ها يا عوارض کاندوم:ايجاد حساسيت به کاندوم ، کاهش لذت جنسی به دليل کاهش حس لمس، لزوم استفاده پس از نعوظ ، احتمال خارج شدن يا پاره شدن.در شرايطی که به هنگام نزديکی کاندوم پاره شود و شک به حاملگی وجود داشته باشد لازم است از روش اورژانس پيشگيری از بارداری استفاده شود.چگونگی نگهداری کاندوم: کاندوم بايستی دور از نور آفتاب ، گرما ، رطوبت ، نور لامپ فلوئورسانس و اشعه ماورای بنفش بوده و در جای خنک و تاريک نگهداری شود.مراجعه بعدی: بعد از اتمام بسته ( هر بسته حاوی 12 عدد کاندوم است).

اسلاید 33: شاخص عملکرد: 100× تعداد افراد استفاده کننده از کاندومکل زنان واجد شرايط

اسلاید 34: روش اورژانس پيشگيری از بارداری: EC (Emergency Contraception)روشی است که پس از تماس جنسی بدون استفاده از روش های مطمئن پيشگيری از بارداری و يا هر موردی که احتمال بارداری ناخواسته پس از تماس جنسی را داشته باشد استفاده می‌شود. اين روش نبايد به عنوان يک روش دائمی پيشگيری از بارداری استفاده شود.

اسلاید 35: نحوه مصرف صحيح:اگر بيش از 72 ساعت از زمان نزديکی مشکوک نگذشته باشد ( مصرف اولين دوز اين روش بايد حداکثر در فاصله زمانی 72 ساعت از تماس جنسی مشکوک صورت گيرد):1- قرص HD ، 2 عدد در اولين فرصت و 2 عدد 12 ساعت بعد.2- قرصLD ، 4 عدد در اولين فرصت، و 4 عدد 12 ساعت بعد3- قرص تری فازيک ، 4 عدد قرص سفيد در اولين فرصت و 4 عدد قرص سفيد 12 ساعت بعد.

اسلاید 36: تذکر های حين مصرف:*بهتر است که قرص ها با شکم خالی خوردن نشود.* در صورت استفراغ تا 2 ساعت پس ار استفاده از روش ، خوردن مجدد قرص ها ضروری است.*حداکثر دفعات مجاز استفاده از اين روش در هر سيکل قاعدگی يکبار است.*در صورت قاعده نشدن فرد يا عدم وجو خونريزيهای منطبق با قاعدگی در عرض 3 هفته پس از مصرف EC برا ی بررسی و معرفی برای انجام تست بارداری اقدام شود* با توجه به تراتوژن نبودن اين روش برای جنين در صورت وقوع حاملگی ، نيازی به ختم آن نخواهد بود.

اسلاید 37: توبکتومی:بعد از انجام مشاوره و رضايت زوجين از انتخاب روش دائمی ، فرم ارجاع تکميل می‌گردد و زن داوطلب به همراه بهورز جهت توبکتومی به بيمارستان مراجعه مينمايد. زمان انجام توبکتومی:در صورت اطمينان از باردار نبودن متقاضی، بستن لوله های رحمی در هر زمانی از سيکل قاعدگی امکان‌پذير است ( دو هفته اول سيکل قاعدگی دوره زمانی مناسب‌تر)پس از زايمان طبيعیهنگام سزارين ( پس از سقط و نيز در فاصله 42-7 روز پس از زايمان ، زمان مناسبی برای انجام توبکتومی نيست).

اسلاید 38: سن مناسب برای بستن لوله های رحمی:در خانم های مولتی پار بالای 35 سال مناسب است. در مورد متقاضيان زير 30 سال با توجه به احتمال طلاق و ازدواج مجدد بهتر است ارائه خدمت مشروط به مشاوره دقيق شده و با در نظر گرفتن احتياطهای لازم همراه گردد.عوارض توبکتومی که بايد فورا ارجاع داده شوند:تب بالای 38 درجه ، درد ، تورم محل عمل و خروج چرک و خون از آن تا يک هفته، درد شکمی که بدترشده يا از بين نرود، اسهال، از حال رفتن.

اسلاید 39: مراجعه بعدی: مراجعه در فاصله 14-7 روز بعد از عمل به منظور کشيدن بخيه ها و معاينه محل عمل.تذکر های مهم : خودداری از برداشتن اجسام و اشيای سنگين تا يک هفته ، نداشتن رابطه زناشويي تا يک هفته ( اگر درد پس از يک هفته ادامه يابد لازم است که تا زمان رفع درد از رابطه جنسی خودداری شود.)شاخص عملکرد: درصد استفاده از توبکتومی100 × تعداد زنان توبکتومی شده کل زنان واجد شرايط

اسلاید 40: وازکتومی:وازکتومی بدون تيغ جراحی يک روش دائمی پيشگيری از بارداری برای مردان است .اين روش با يک عمل جراحی سرپايي و بی حسی موضعی و معمولاً کوتاهتر از 20 دقيقه انجام می‌گيرد. طی اين عمل لوله های اسپرم بر از طريق ايجاد يک سوراخ کوچک بر بروی کيسه بيضه ها بسته می‌شوند. بعد از انجام مشاوره و رضايت زوجين از انتخاب روش دائمی، فرم ارجاع تکميل می‌گردد و فرد داوطلب جهت وازکتومی به مرکز NSV شهرستان مربوطه و يا بيمارستان مراجعه می‌کند. از جمله مزايای آن ، تاثير بسيار زياد آن در جلوگيری از بارداری ، ارزان بودن ، عدم نياز به وسايل خاص و عدم خطر زا بودن برای فرد است.

اسلاید 41: نکات مهم قبل از عمل وازکتومی:تاکيد بر راسخ بودن در تصميم و عدم تمايل به بچه دارشدن در آينده، لذا برای زوجهايي که تصميم قطعی برای جلوگيری از بارداری ندارند توصيه نمی‌شود ، زيرا ميزان بازگشت باروری بعد از وازکتومی صد در صد نيست و شانس موفقيت حداکثر 50 درصد است ولی اگر موفقيت عمل بازگشت باروری موجب پيدايش اسپرم شود تا 90 درصد احتمال باروری هست.هيچگونه منع مطلقی در انجام وازکتومی وجود ندارد اما در برخی شرايط بايد با احتياط ، تاخير و يا ارجاع صورت گيرد.

اسلاید 42: موارد احتياط: آسيب اسکروتوم و با سابقه عمل جراحی آن ،واريکوسال و هيدروسل بزرگ ، عدم نزول بيضه يک طرفه.موارد تاخير: بيماری مقاربتی فعال ، التهاب سر آلت ، عفونت پوست اسکروتوم موارد ارجاع: فتق کشاله ران ، عدم نزول بيضه دو طرفه ، اختلالات انعقادی، ايدز ، وجود توده در کيسه بيضه ها ، سابقه حساسيت به ليدوکائين.شاخص عملکرد: درصد استفاده از وازکتومی: 100 × تعداد افراد وازکتومی شدهکل زنان واجد شرايط

اسلاید 43: آمپول DMPA ( مگسترول)يک روش تزريقی پيشگيری از بارداری است 3 ماه از بارداری پيشگيری می‌نمايد.نحوه مصرف و زمان شروع استفاده از آمپول DMPA و چگونگی استفاده از آن :آمپول 150 ميلی گرمی هر 3 ماه يکبار تزريق می‌گردد. اگر متقاضی در محدوده فاصله زمانی 2 هفته زودتر و يا 2 هفته ديرتر از موعد مقرر مراجعه نمايد می توان ضمن تاکيد بر لزوم رعايت زمان تعيين شده،DMPA را تزريق کرد.قبل از تزريق و برای بوجود آمدن سوسپانسيون يکنواخت ، بايد ويال يا آمپول را به شدت تکان داد.تزريق آمپول عضلانی و عميق است ، محل تزريق نبايد ماساژ داده شود.اولين تزريق (شروع استفاده از روش) در يکی از 5 روز اول قاعدگی انجام و تا يک هفته نيز از يک روش کمکی مانند کاندوم استفاده می‌شود.زمان شروع استفاده از آمپول در مادران غير شيرده عبارتند از :

اسلاید 44: 1) پس از زايمان: اولين تزريق بلافاصله پس از زايمان و تا 3 هفته پس از آن امکانپذير بوده و نيازی به برگشت قاعدگی نيست.2) پس از سقط: استفاده از آمپول تا 5 روز بعد از سقط 3 ماهه اول يا دوم امکان‌پذير است تزريق آمپول پس از اين فاصله زمانی منوط به دريافت پاسخ منفی تست بارداری B.hCG از آزمايشگاه است.

اسلاید 45: زمان شروع استفاده از آمپول در مادران شيرده عبارتند از:1 ) در صورت قاعده نشدن و تغذيه انحصاری شيرخوار با شير مادر و انتخاب آمپول به عنوان يک روش پيشگيری از بارداری مصرف آمپول بايد 6 هفته پس از زايمان آغاز گردد.2)در صورت قاعده شدن، تزريق بايد در يکی از 5 روز اول قاعدگی انجام شده و تا يک هفته نيز از يک روش کمکی مانند کاندوم استفاده شود.● زمان تزريق آمپول به دنبال قطع يک روش: اگر فرد در 5 روز اول دوران قاعدگی مراجعه کند می توان بلافاصله آمپول را تزريق نمود در غير اينصورت تا فرارسيدن دوره قاعدگی بعدی برای تزريق آمپول، کاندوم در اختيار فرد قرار داده خواهد شد.عوارض آمپول: اختلالات قاعدگی به صورت خونريزی شديد، لکه بينی و قطع قاعدگی، تاخير در بازگشت باروری، افزايش وزن، احساس درد در پستان ها، سردرد، کاهش ميل جنسی، تغييرات خلقی.تاريخ مراجعه بعدی: به فاصله 3 ماه از تزريق قبل و يا حداکثر اختلاف دو هفته.نکته: مصرف ان در افراد زير 16 سال با توجه به احتمال اثر منفی بر رشد استخوانی توصيه نمی‌شود.شاخص عملکرد: درصد استفاده از امپول: 100 × تعداد افراد استفاده کننده از آمپولکل زنان واجد شرايط

اسلاید 46: موارد منع مصرف مطلق آمپول: بارداری ، سرطان پستان ، خونريزی واژينال بدون علت مشخص ، اختلالات شديد انعقادی، سابقه تومور کبدی ناشی از مصرف هورمونهای استروئيدی جنسی ، ترمبوآمبولی ، سابقه سکته مغزی ، ديابت کنترل نشده، ديابت با ضايعه عروقی يا ابتلای به ديابت به مدت بيست سال يا بيشتر. موارد منع مصرف نسبی آمپول:بيماری کبدی ، بيماری شديد قلبی عروقی، تمايل به برگشت سريع باروری ، مشکلات مرتبط با تزريق (ترس،..... ) افسردگی خيلی شديد ، فشار خون کنترل شده ، ديابت کنترل شده، مول ، چاقی.آی .يو. دی(IUD ):انواع مسی IUD تا 10 سال از بارداری پيشگيری می‌کند.زمان شروع استفاده از آی .يو دی:در زمان قاعدگی: کارگذاری آی.يو .دی در 5 روز اول خونريزی قاعدگی توصيه می‌شود در ماه اول آی.يو.دی لازم است بطور همزمان از وسيله ديگر نيز برای جلوگيری استفاده نمايد.پس از زايمان طبيعی و سزارين : کوتاهترين فاصله زمانی ممکن برای آغاز استفاده از آی.يو .دی 6 هفته پس از زايمان طبيعی يا سزارين است ضمناً شيردهی مانع گذاشتن آی.يو .دی نبوده ، اثری بر شير مادر ندارد.پس از سقط يا کورتاژ: پس از سقط يا کورتاژ زير 12 هفته و به شرط عفونی نبودن آن می توان در 5 روز اول پس از سقط آی.يو.دی‌گذاری را انجام داد. در موارد سقط بالای 12 هفته اين کار بايد با 6 هفته تاخير و پس از بررسی های لازم توسط متخصص انجام شود.مادران شيرده که قاعدگی آنها برنگشته است : آی.يو .دی را می توان پس از 6 هفته پس از زايمان با انجام آزمايش B.HCG و اطمينان از عدم بارداری کار گذاشت.