جامعه شناسی قشرها و نابرابری های اجتماعی

جامعه شناسی قشرها و نابرابری های اجتماعی

اسلاید 1: جامعه شناسی قشرها و نابرابری های اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهددانشکده ادبیات و علوم انسانی نیم سال اول تحصیلی : 86-1385تعداد واحد : 2 واحد نظریتعداد جلسات : 15 جلسه مدرس : علی یوسفی (استادیار)ساعات مشاوره : شنبه : 12-10 سه شنبه : 10-8 آدرس الکترونیک : yousofi@um.ac.irصفحه خانگی : http://www.um.ac.ir/~yousofi/

اسلاید 2: رئوس مطالب درس جامعه شناسی قشرها و نابرابری های اجتماعیجلسه اول : معرفی طرح درس و مفاهیم پایه جلسه دوم : نظریه قشربندی اجتماعی (1)جلسه سوم : نظریه قشربندی اجتماعی (2) جلسه چهارم : مقایسه نظام های قشربندی اجتماعی جلسه پنجم : فرایند رتبه بندی قشرهای اجتماعی جلسه ششم : انواع نابرابری و قشربندی اجتماعی جلسه هفتم : علل نابرابری و قشربندی اجتماعی (1)جلسه هشتم : علل نابرابری و قشربندی اجتماعی (2)جلسه نهم : معرفی و نقد آراء و آثار جلسه دهم : پیامدهای نابرابری و قشربندی اجتماعی (1)جلسه یازدهم : پیامدهای نابرابری و قشربندی اجتماعی (2)جلسه دوازدهم : تحرک اجتماعی (1)جلسه سیزدهم : تحرک اجتماعی (1)جلسه چهاردهم : روش تحقیق قشربندی و نابرابری اجتماعیجلسه پانزدهم : معرفی و نقد آراء و آثار

اسلاید 3: جلسه اول: معرفی طرح درس و مفاهیم پایهمفاهیم پایهموقعیت اجتماعیقشر بندی اجتماعینابرابری اجتماعیتحرک اجتماعی ساختار اجتماعی جامعه شناسی قشربندیطرح درساهداف كلي درسروش هاي آموزشي منابع اصلي و فرعي درسملزومات درس و نحوه ارزيابينحوه محاسبه نمره پاياني رئوس مطالب درسي

اسلاید 4: اهداف كلي درسآشنايي كلي با مفاهيم و نظريات قشربندي و نابرابري اجتماعي - فرایندهای قشربندی ، علل و پیامدهای قشربندی اجتماعی و.... آشنايي اوليه با روش تحقيق قشربندي و نابرابري اجتماعي - روش ارزیابی موقعیت ها ، روش تحلیل تحرک اجتماعی ، مساله نمونه گیری در مطالعه قشربندی و....

اسلاید 5: روش هاي آموزشي روش توضيحي و سخنراني - ارائه مطالب توسط استاد/ دانشجو روش پرسش و پاسخ - گفت و شنود انتقادی پیرامون مطالب مطروحه در کلاس - بحث گروهی روش تمرینی / خود پژوهی - انجام تمرینات و تکالیف کوتاه پژوهشی پیرامون مفاهیم و موضوعات مهم جامعه شناسی قشرها و نابرابری های اجتماعی

اسلاید 6: منابع درس منابع منابع اصلي : تامين ملوين 1380، جامعه شناسي قشربندي و نابرابري هاي اجتماعي ،ترجمه عبدالحسين نيك گهر، تهران ، نشرتوتيا. چلبي مسعود 1375. جامعه شناسي نظم ، تهران : نشرني. منابع فرعي : گرب ادوارد ج. 1373 . نابرابري اجتماعي : ديدگاه هاي نظريه پردازان كلاسيك ومعاصر، ترجمه محمدسياهپوش و احمدرضاغروي زاده ، تهران ، نشر معاصر.گورويچ ژرژ 1358 . مطالعاتي در باره طبقات اجتماعي، ترجمه باقر پرهام ، تهران : شركت سهامي كتابهاي جيبي.كمالي علي 1379 . مقدمه اي بر نابرابري هاي اجتماعي ، تهران: انتشارات سمت.ليپست سيمور م. و ديگران 1381. جامعه شناسي قشرها و نابرابري هاي اجتماعي ، ترجمه جواد افشاركهن ، مشهد : نشرنيكا.ريزمن لئوناردو و ديگران 1382. جامعه شناسي قشرها و نابرابري هاي اجتماعي ، ترجمه محمدقلي پور ، مشهد : نشرهفت خوان.منطقي خسرو 1369.“ اندازه گيري نابرابري درآمد” ، مجله تحقيقات اقتصادي، موسسه توسعه وتحقيقات اقتصادي دانشگاه تهران ، شماره 49: 113-104.Duke James T.. 1976. Conflict and Power in Social Life .Brigham :Young University Press.منابع اينترنتيNoll Heinz H.,Class,stratification and beyond: the German case. Wright Erik O.,Foundations of class analysis in the marxist tradition. Veenhoven Ruut, Return of inequality in modern society? .Lamprecht M. and Stamm H., Social stratification and the differentiation of life style,social perceptions and attitudes in Switzerlan.Litchfield Julie A.,1999.Inequality:methods and tools.

اسلاید 7: ملزومات درس و نحوه ارزيابي مشاركت فعال تكاليف پژوهشي امتحان پاياني

اسلاید 8: مشاركت فعال مشاركت فعال - آمادگي مرور مطالب جلسات قبلي - ارائه شفاهي تكاليف پژوهشي - شركت در پرسش و پاسخ انتقادي - حضور منظم و به موقع دركلاس - حفظ نظم و آرامش کلاس

اسلاید 9: تكاليف پژوهشي بررسی موضوعات و مسائل مهم جامعه شناسی قشربندی و نابرابری ها مثال : نقد و بررسی مفاهیم جامعه شناسی قشربندی تهیه گزارش اسنادی از مسائل قشربندی / تحلیل ثانویه داده ها تهیه گزارش تصویری/ صوتی (فیلم ، عکس ، اسلاید و ....) از مسائل قشربندی معرفی و نقد و بررسی کتب و مقالات جامعه شناسی قشربندی - تعداد تكاليف پژوهشي بر حسب مباحث مطروحه در كلاس تعيين مي شود.ملاك ارزيابي : - انجام و ارائه به موقع تکالیف - رعايت درستكاري و صداقت ( اجتناب از فريب علمي و سرقت ادبي ) در تهیه مقاله - تنظیم مطالب مطابق با دستور العمل تهیه تکالیف درسی

اسلاید 10: امتحان پاياني امتحان کتبي با استفاده از سوالات مختلف تستی و تشريحي برگزار می شود. منبع امتحان پاياني، مطالب مطروحه كلاس و قسمت هاي برگزيده منبع اصلي فارسي درس (جامعه شناسي قشربندی نوشته تامین ) است .

اسلاید 11: نحوه محاسبه نمره پایانیامتحان پاياني 14 نمرهتكاليف پژوهشي 4 نمرهمشاركت فعال 2 نمرهشرط قبولي درس جامعه شناسي قشرها و نابرابری های اجتماعی کسب حداقل نمره 7 از امتحان پایانی است.

اسلاید 12: موقعیت یا پایگاه اجتماعی (social position) موقعیت اجتماعی ، مکان فرد در شبکه فرصتی جامعه است.مکان معینی است که هر فرد درفضای اجتماعی اشغال می کند. هرعضوی از جامعه در یک موقعیت اجتماعی معینی جای می گیرد . موقعیت هر فرد در شبکه فرصتی جامعه بر حسب چهارعنصر تعریف می شود : 1. رتبه اجتماعی : دسترسی به منابع ارزشمند 2. ذهنیت موقعیتی : ذهنیت جامعه در باره موقعیت / ارزیابی اجتماعی 3. سرمایه اجتماعی : فرصت رابطه ای موقعیت 4. نقش اجتماعی : تکالیف وابسته به موقعیت /انتظارات اجتماعی موقعیت

اسلاید 13: (socisl stratification) قشربندی اجتماعی جامعه ، شبکه موقعیت های اجتماعی است و هرعضو جامعه در یک موقعیت اجتماعی معینی در این شبکه قرار می گیرد .قشر (strata) حاصل قرار گرفتن افراد در موقعیت های کم و بیش یکسان و هم تراز است. - قشر یک نوع گروه بندی اجتماعی بر مبنای موقعیت است. - قشر و طبقه (class) غالبا مترادف هم تلقی می شوند . قشربندی حاصل توزیع افراد در شبکه موقعیت های ناهم ترازاست. قشربندی حاصل رتبه بندی موقعیت هاست.

اسلاید 14: (social inequality)اجتماعی نابرابریتراکم و انباشتگی منابع ارزشمند در درون برخی از موقعیت های اجتماعینابرابری نوعی قشربندی اجتماعی است/ مترادف قشربندی استمنابع ارزشمند : - منابع اقتصادی : ثروت - منابع سیاسی : قدرت - منابع فرهنگی : فکر / اندیشه /علم - منابع اجتماعی : منزلت / شهرت/ احتراممتناسب با انواع منابع ارزشمند اجتماعی ، انواع نابرابری بوجود می آید. برخی از اشکال عمده نابرابری : - نابرابری موقعیتی - نابرابری بیرونی - نابرابری منطقه ای

اسلاید 15: (social mobility) تحرک اجتماعی جابه جایی در بین موقعیت های اجتماعی/ تغییر مکان در شبکه موقعیت هاانواع تحرک مکانی : - تحرک افقی : جابه جایی در بین موقعیتهای هم تراز - تحرک عمودی : حرکت از موقعیت های پائین تر به بالاتر - تحرک نزولی : حرکت از موقعیت های بالاتر به پائین تر انواع تحرک زمانی : - تحرک درون نسلی : تحرک در طی یک نسل - تحرک بین نسلی : تحرک در طی چند نسلقشربندی و نابرابری اجتماعی ، کاملا متاثر از تحرک اجتماعی است.

اسلاید 16: (social structure) ساختار اجتماعی پیکربندی (configuration) یا آرایش (arrangement) موقعیت های اجتماعی در جامعه شکل هندسی شبکه موقعیت های اجتماعی/ ساختمان اجتماعیساختاراجتماعی کاملا متاثر از میزان نابرابری و قشربندی اجتماعی است.ساختار طبقاتی یکی از اشکال عمده ساختار اجتماعی است. برخی از اشکال ساختار طبقاتی جامعه :

اسلاید 17: جامعه شناسی قشربندی اجتماعی (sociology of social stratification) مطالعه قشربندی ونابرابری به عنوان یک پدیده اجتماعی : - انواع قشربندی و نابرابری اجتماعی - فرایندهای قشربندی اجتماعی - عوامل قشربندی و نابرابری اجتماعی / شرایط تحکیم قشربندی - پيامدهاي نابرابری اجتماعی اجتماعی - روش های مطالعه قشربندی اجتماعی