حاکمیت شرکتی و کیفیت گزارشگری مالی

حاکمیت شرکتی و کیفیت گزارشگری مالی

اسلاید 1: 1حاکمیت شرکتی و کیفیت گزارشگری مالی مدرس: دکتر کردستانی دانشجو : حجت صادقی منبع : مقاله دکتر حسساس یگانه و رافیک باغومیان از مجله حسابدار رسمی

اسلاید 2: 22فهرست مطالب:الف)چکیده مقاله ب) معرفی ساختار حاکمیت شرکتی ج)نقش نهادهای روبروبرحاکمیت شرکتی 1-هیئت مدیره و کمیته حسابرسی 2-حسابرسان مستقل 3-حسابرسان داخلی د)پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی 1-پژوهش های آتی در زمینه ویژگی های هیئت مدیره و کمیته حسابرسی 2-پژوهش های آتی در زمینه مدیریت 3-پژوهش های آتی در زمینه حسابرسان مستقل 4-پژوهش های آتی در زمینه حسابرسان داخلی 1-هیئت مدیره و کمیته حسابرسی 2-حسابرسان مستقل 3-حسابرسان داخلی 4-مدیریت

اسلاید 3: 3چکیده مقاله یکی از مهم ترین وظایفی که حاکمیت شرکتی می تواند بر عهده گیرد ،اطمینان دهی نسبت به کیفیتفرآیند گزارشگری مالی است. در سالهای اخیر که پژوهش های زیادی در رابطه با فرو پاشی شرکتهای بزرگی چون انرون ،ورلد کام و...براثر تقلب های موجود در گزارشگری مالی و...بوده است ،بحث حاکمیت شرکتی مورد توجه این پژوهش ها قرار گرفته واز این گذشته ،مطالعات علمی نشانداده است که میان حاکمیت شرکتی ضعیف و کیفیت نازل گزارشگری مالی ،تحریف سود ،وجود تقلب در صورت های مالی و ضعف کنترلهای داخلی رابطه وجود دارد .با توجه به اتفاقات مزبور می بایست اقداماتی از قبیل انجام اصلاحاتی به منظور افزایش اثر بخشی کمیته حسابرسی،ارتقای سطح پاسخگویی هیئت مدیره و مدیران شرکت به منظور اطمینان از ارائه صادقانه گزارش های مالی و گسترش پژوهش های انجام شده در زمینه حاکمیت شرکتی ،تاکید بیشتری در زمینه بهبود آثار حاکمیت شرکتی برفرآیند گزارشگری مالی صورت گیرد.

اسلاید 4: 4قوه قضاییهتحلیل گران مالی قوه مجریهبورس اوراق بهادارقوه مقننهسهامدارانکیفیت گزارشگری مالی ساختار حاکمیت شرکتی کمیته حسابرسیمدیریت اجرایی حسابرسان مستقلحسابرسان داخلیهیئت مدیره

اسلاید 5: 5معرفی ساختار حاکمیت شرکتی : درشکل بالا ساختار حاکمیت شرکتی وتاثیرآن بر کیفیت گزارشگری مالی ارائه شده است.در گذشته تاکید بر هیئت مدیره وکمیته حسابرسی بوده که چنین دیدگاه های تنگ نظرانه ای جایگاه حاکمیت شرکتی را در حد نظارت بر فعالیت ها محدود کرده بود و نقش بالقوه آن را کم اهمیت جلوه داده بود.این در حالی است که چها چوب جامع تری نیاز است تا کلیه ذی نفعان درون سازمانی و برون سازمانی را در بر گیرد .از سوی دیگر این شکل نشان دهنده روابط متقابل اشخاص و سازوکارهای گوناگون موثر بر ساختار حاکمیت شرکتی نیز هست.مصاحبه با حسابرسان با تجربه نشان می دهد که به اعتقاد اعتقاد آنان مدیریت نفوذ قابل ملاحظه ای بر عوامل موثر بر حاکمیت شرکتی دارد (کوهن و همکاران2000).برخی از حسابرسان در مصاحبه مذکور اظهار داشته اند که اگر مدیریت مایل به پذیرش (حاکمیت شرکتی )نباشند،کاری از دست آنها بر نخواهد آمد.اشخاص مورد اشاره در ساختار حاکمیت شرکتی موجب شکل گیری و تحت تاثیر قرار گرفتن روابط متقابل افرادی می باشند که مسئول مستقیم اعمال حاکمیت شرکتی در شرکت به حسابمی آیند .پس به طور خلاصه شکل فوق نشان دهنده عوامل موثر بر حاکمیت شرکتی و روابط متقابل آنهاست و بیانگر این نکته است که حاکمیت شرکتی ،بر کیفیت گزارشگری مالی ودر نهایت مواردی مانند تحریف سود و وجود تقلب در گزارش ها موثر است.

اسلاید 6: 66کیفیت گزارشگری مالی : گر چه ممکن است انتظار بر این باشد که حاکمیت شرکتی بهتر ، بهبودگزارشگری مالی می شود،ولی واقعیت چیز دیگری است و اجماع عمومی درباره (کیفیت گزارشگری مالی )باید شامل چه مواردی باشد ،وجود ندارد.پژوهش های قبلی به جای تعریف ((کیفیت گزارشگری مالی))،بر عوامل بازدارنده ای مانند: مدیریت سود ،تجدید ارائه صورتهای مالی و وجود تقلب تاکید داشته اند و مشاهده عوامل مزبور را دال بر عدم موفقیت فرآیند گزارشگری مالی تلقی کرده اند.از سوی دیگر در مطالعات قبلی به بررسی نقش بازیگران مختلف صحنه حاکمیت شرکتی (مانندهیئت مدیره ،کمیته حسابرسی ،حسابرسان مستقل و حسابرسان داخلی )و دامنه ای که در آن اشخاص مذکور به صورت انفرادی یا جمعی قادر به تحت تاپیر قراردادن فرآیند ارائه صادقانه و منصفانه گزارش های مالی هستند ،پرداخته شده است .بدین ترتیب در ادامه بحث به بررسی نقش عوامل مذکور ،روابط متقابل آنها وتاثیر جمعی شان در بالا بردن کیفیت گزارشگری مالی ،خواهیم پرداخت.

اسلاید 7: 77هیئت مدیره و کمیته حسابرسی : ویژگی های گوناگون هیئت مدیره و کمیته حسابرسی ،ممکن است اثر بخشی آن دو را به عنوان ساز وکار های حاکمیت شرکتی ،تحت تاثیر قرار دهد.در این بخش به بررسی پژوهش های انجام شده در زمینه ویژگی های مختلف هیئت مدیره و کمیته حسابرسی می پردازیم .این موارد عبارتند از : 1-ترکیب اعضا 2-استقلال 3-دانش و شایستگی 4-اثر بخشی 5-اقتدار 6- وظایف و مسئولیت ها 7-تحریف سود و وجود تقلب

اسلاید 8: 88ترکیب اعضاء تنها پژوهشی که در آن به طور مستقیم به بررسی ترکیب اعضای کمیته حسابرسی از منظر شایستگی و استقلال آنان پرداخته شده است، اثر وافیس (2001) است. یافته های وی نشان می دهد که اعضای کمیته حسابرسی، الزاما مناسبترین گزینه های ممکن برای انجام وظایف مربوط نیستند.برای پاسخ به این پرسش که کمیته های حسابرسی واقعاً چه کاری انجام می دهند، کارسلو و همکاران (2002) شرح وظایف مندرج در احکام و وکالت نامه های اعضای کمیته های مذکور را مورد مطالعه قرار داده اند. پژوهشگران مذکور چنین نتیجه گیری کرده اند که میان آنچه اعضای کمیته حسابرسی ادعای انجام آن را دارند و آنچه در احکام آنان به عنوان شرح وظایف آنها تعیین شده است، اختلاف وجود دارد؛ اختلافی که ممکن است دلایل گوناگونی داشته باشد. از سوی دیگر، یکی از محدودیتهای مهم تحقیق صاحب نظران مذکور؛ نپرداختن به دلایل ایجاد چنین اختلافی است.در مجموع، از دو پژوهش فوق چنین استنباط می شود که پیش از تصویب قانون سربنیزـ آکسلی (2002)، به دلیل عدم شایستگی اعضای کمیته های حسابرسی و و جود پرسش هایی در زمینه انطباق کامل عملکرد کمیته های مذکور با وظایف مقرر؛ از توان بالقوه آنها استفاده کامل به عمل نیامده است. البته، با توجه به این که داده های پژوهش های مورد بحث؛ قبل از تصویب قانون سربنیز ـ آکسلی (2002) گردآوری شده است، نمی توان مطمئن بود که کاستی های مورد اشاره هنوز هم وجود دارد.

اسلاید 9: 99استقلال :در اصلاحات اخیر قانون سربنیزـ آکسلی (2002) که به منظور تقویت کمیته حسابرسی مورد تصویب قرار گرفته، صراحتاً فرض شده است که استقلال ؛ موجب بهبود اثربخشی کمیته حسابرسی می شود.ولنایزر (1995) با استفاده از روش استدلال قیاسی، به ارزیابی این ادعا پرداخته است که آیا استقلال کمیته حسابرسی، موجب بهبود چشمگیر کیفیت گزارشگری مالی می شود یا خیر؟ به اعتقاد وی، با توجه به اینکه رویه های جاری حسابداری به مدیران این اجازه را می دهد تا در انتخاب روشهای حسابداری و انجام برآوردهای مربوط سلیقه ای عمل کنند؛ وقوع چنین امری بعید به نظر می رسد. پژوهش دیگری که در ارتباط با اهمیت استقلال کمیته حسابرسی انجام شده است، مربوط به دی­زورت و سالتری (2001) است. آنان با بررسی قضاوت های اعضای کمیته حسابرسی، به مطالعه چگونگی تأثیر استقلال و دانش حسابرسی اعضای مذکور بر تمایلشان در حمایت از مواضع حسابرس به هنگام اختلاف نظر آنها با مدیریت، پرداخته اند. یافته های پژوهشگران مذکور نشان می دهد که میان استقلال و دانش حسابرسی اعضای کمیته حسابرسی و جانبداری از حسابرس به هنگام اختلاف نظر وی با مدیریت، رابطه مستقیمی وجود دارد.یافته های سانگ و ویندرم(2004) نشان می دهد که استقلال اعضای هیأت مدیره، دانش مالی مدیران و « فعال » بودن کمیته حسابرسی؛ موجب بهبود اثربخشی کمیته مزبور در زمینه گزارشگری مالی و مالکیت سهام شرکت توسط اعضای هیأت مدیره و تعدد عضویت آنان در هیأت مدیره سایر شرکت ها ، باعث کاهش اثربخشی مذکور می شود.در مجموع ، پژوهش های فوق نشان می دهد که استقلال کمیته های حسابرسی، عموماً تحت تأثیر استقلال هیأت مدیره قرار دارد.

اسلاید 10: 1010دانش و شایستگی :با توجه به الزام قانون سربنیزـ آکسلی (2002) به اینکه کلیه اعضای کمیته حسابرسی باید دارای دانش مالی و حداقل یک عضو آن، دارای تخصص مالی باشد؛ درک رابطه دانش مالی و شایستگی اعضای کمیته حسابرسی با اثربخشی آن، امر مهمی به شمار می آید.یافته های دی­زورت (1998) نشان می دهد که آن گروه از اعضای کمیته حسابرسی که تجربه مناسب و مرتبطی با حوزه کاری خود دارند، حداقل دارای درک بهتری از دیدگاه های حسابرس به هنگام اختلاف نظر وی با مدیریت هستند و حتی ممکن است در چالش­های احتمالی حسابرس با مدیریت شرکت؛ از او جانبداری کنند.موضوع چگونگی تأثیر شایستگی و دانش مالی اعضای کمیته حسابرسی بر کیفیت فرآیند گزارشگری مالی، توسط مک دانیل و همکاران (2002) مورد پژوهش قرار گرفته است. آنان با مقایسه دانش مالی و تخصص مالی اعضای کمیته حسابرسی ،چنین نتیجه گیری کرده اند که ارزیابی دو گروه مذکور از اینکه چه اقلامی در تعیین کیفیت گزارشگری مالی اهمیت دارد، متفاوت است. محققان مزبور همچنین دریافته اند که تفاوت دیدگاه های دو گروه مورد اشاره در جلسات کمیته حسابرسی، موجب بهبود کیفیت گزارشگری مالی می شود. دی زورت و سالریو (2001) با بررسی تأثیر دانش حسابداری و حسابرسی اعضای کمیته حسابرسی بر پشتیبانی آنان از حسابرس به هنگام اختلاف نظر وی با مدیریت، به این نتیجه رسیده اند که دانش حسابرسی اعضای کمیته، با میزان حمایت آنان از حسابرس؛ دارای همبستگی مثبت است و بر خلاف انتظار، دانش حسابداری هیچگونه رابطه ای با حمایت مذکور ندارد. سرانجام، بدارد و همکاران (2004) با مطالعه الزامات مقرر در قانون سربنیزـ آکسلی (2002)، در تحقیق خود نشان داده اند که میان وجود حداقل یک عضو با تخصص مالی در کمیته حسابرس و کاهش احتمال مدیریت متهورانه سود، رابطه وجود دارد. در مجموع، از پژوهش های فوق چنین بر می آید که دانش بالای اعضای کمیته حسابرسی، می تواند زمینه ساز همکاری های بیشتری میان حسابرس مستقل و اعضای کمیته حسابرسی صاحبکار به شمار آید. البته، طبق یافته های دی­زورت و سالریو (2001)، دانش مذکور زمانی اهمیت بیشتری می یابد که در ارتباط با موردی پیچیده و مربوط به صنعتی خاص باشد.

اسلاید 11: 1111اثر بخشیکالبر و فوگارتی (1993)، ابعاد گوناگون اقتدار و اثربخشی کمیته حسابرسی را در ایفای سه نقش نظارتی خود ( یعنی ، گزارشگری مالی، نظارت بر حسابرسان مستقل و نظارت بر کنترل های داخلی )؛ مورد بررسی قرار داده اند. یافته های آنان نشان می دهد که اقتدار سازمانی، تحت تأثیر اقتدار فردی قرار دارد؛ به ویژه آن که وجود کمیته های حسابرسی اثربخش، مستلزم وجود شرح وظایف سازمانی مشخص، پشتیبانی سازمانی و تفویض اختیار است.به منظور مطالعه تأثیر فعالیت های نمادین ( از قبیل تناوب و کیفیت جلسات کمیته حسابرسی و چگونگی مطرح شدن مسائل در آن ) بر اثربخشی مورد انتظار کمیته حسابرسی و تعیین عوامل مؤثر بر آن از منظر اجتماعی ( یعنی مشروعیت یافتن آن از دیدگاه جامعه)؛ گدرونو بدارد(2004) مصاحبه هایی را با بازیگران ( درون سازمانی و برون سازمانی ) صحنه حاکمیت شرکتی ترتیب داده اند. یافته های آنان نشان می دهد که برگزاری جلسات کمیته حسابرسی ، صرفاً یک فعالیت نمادین تلقی نمی شود و عملکرد اعضای کمیته مذکور ؛ نقش مهمی در اثر بخشی آن از منظر اجتماعی ایفاء می کند. نتایج مطالعات کارامانووافیس (2005) در زمینه بررسی رابطه میان هیأت مدیره و کمیته حسابرسی و افشای داوطلبانه اطلاعات مالی نیز نشان می دهد در شرکت هایی که هیأت مدیره و کمیته حسابرسی آنها اثر بخش تر است، مدیران پیش بینی های سود دقیق تری را ارائه می کنند و بازار نیز واکنش مطلوب تری نسبت به آن نشان می دهد. یافته های مذکور حاکی از آن است که میان حاکمیت شرکتی اثربخش و کیفیت بالاتر افشای اطلاعات مالی؛ رابطه وجود دارد.در مجموع، نتایج پژوهش های پیش گفته نشان می دهد که به منظور تعیین اثربخشی فعالیت های کمیته حسابرسی ، بررسی رویدادها و تعاملات صورت گرفته در جلسات کمیته مزبور؛ از اهمیت ویژه ای برخوردار است. برای مثال ، فوگارتی و کالبرز (1998) و گدرون و بدارد (2004) نشان داده اند که توجه به ماهیت فعالیت های کمیته حسابرسی ، می تواند برای تعیین اثربخش بودن آن مفید باشد؛ اگر نه، صرف ثبت رویدادها ممکن است به عنوان یک عمل نمادین و تنها به منظور رعایت قوانین و مقررات صورت گیرد.

اسلاید 12: 1212اقتدارتنها مطالعاتی که صریحاً به بحث اهمیت اقتدار کمیته حسابرسی پرداخته اند، به کالبرز و فوگارتی (1993) و فوگارتی و کالبرز(1998) تعلق دارند. همانگونه که پیش از این نیز توضیح داده شد ، آنان در پژوهش اول خود به بررسی رابطه میان جنبه های گوناگون اقتدار و اثربخشی کمیته حسابرسی و در پژوهش دوم، به مطالعه تأثیر عوامل تئوری نمایندگی و تئوری سازمان بر اثربخشی کمیته حسابرسی پرداخته اند. نتایج پژوهش های مذکور، در بخش قبل از نظر گذشت.جمع بندی یافته های پژوهشگران یاد شده نشان می دهد که اندازه گیری میزان اقتدار کمیته حسابرسی ، امر دشواری است و به نظر می رسد که برای روشن شدن موضوع، باید از روش تحقیقی مشابه با مصاحبه های گدرون و بدارد (2004) استفاده کرد تا بدین ترتیب، بتوان به شناسایی آن گروه از ویژگی های کمیته حسابرسی پرداخت که در زمینه ایجاد اقتدار آن در امر نظارت اثربخش بر فعالیت های مدیریت؛ نقش تعیین کننده ای را ایفاء می کنند. روش تحقیق مزبور را حتی در مواردی که کمیته حسابرسی فاقد قدرت و اقتدار واقعی است و یا تنها یک ساز و کار نمادین به منظور رعایت قوانین و مقررات به حساب می آید؛ می توان مورد استفاده قرار داد.

اسلاید 13: 1313وظایف و مسئو لیت هادو پژوهشی که تأکید آنها بر وظایف و مسؤولیت های کمیته حسابرسی است، توسط ولنایزر (1995) و دی زورت (1997) انجام شده است. ولنایزر (1995) در یک بررسی تفصیلی، بر اساس مطالعه استانداردهای حرفه ای و متون علمی مربوط؛ 17 وظیفه را برای کمیته حسابرسی مورد شناسایی قرار داده است. وظایف مذکور را می توان در سه گروه، شامل :1-وظایف مربوط به حوزه گزارشگری مالی ( شامل کنترل ها )2-حسابرسی 3-سایر موارد حاکمیت شرکتی ( از قبیل تسهیل ایجاد روابط میان هیأت مدیره و حسابرسان مستقل )؛ طبقه بندی کرد. دی زورت ( 1997) نیز با گردآوری داده های تجربی، تلاش کرده است تا فهرست وظایف پیش گفته را با استفاده از پرسشنامه و انتخاب نمونه از میان اعضای کمیته های حسابرسی؛ مورد تأیید قرار دهد. یافته های وی نشان می دهد که به اعتقاد پاسخ دهندگان، مهم ترین وظیفه کمیته حسابرسی، ارزیابی کنترل های داخلی است و مواردی مانند بررسی صورت های مالی، بررسی اثربخشی حسابرسی های مستقل و داخلی، بررسی نامه مدیریت حسابرس مستقل و ارزیابی استقلال حسابرس؛ در اولویت های بعدی قرار می گیرند.در مجموع، نتایج پژوهش های فوق گویای آن است که به نظر نمی آید آنچه در زمینه فعالیت های کمیته حسابرسی به اطلاع عموم می رسد، کاملاً منطبق با اقداماتی باشد که واقعاً دارد توسط کمیته مذکور صورت می گیرد.

اسلاید 14: 1414تحریف سود و وجود تقلب نتایج تحقیقاتی که در ذیل ارائه می شود، عموماً با یکدیگر سازگار است و نشان می دهد که میان ویژگی های هیأت مدیره و یا کمیته حسابرسی و وجود مواردی مبنی بر تحریف سود یا وجود تقلب؛ رابطه وجود دارد.یافته های مک مولن (1996)نشان می دهد که وجود کمیته حسابرسی، موجب کاهش دعاوی سهامداران در خصوص اتهام وجود تقلب، تجدیدنظر در ارقام سودهای فصلی اعلام شده، دستورالعمل های صادره از سوی کمیسیون بورس و اوراق بهادار، اعمال غیرقانونی و جایگزینی حسابرس به دلیل اختلاف نظر وی با مدیریت در امر گزارشگری؛ شده است.یافته های بیسلی(1996) بیانگر آن است که احتمال وجود تقلب، بر اثر عواملی مانند بالا بودن نسبت تعداد مدیران غیرموظف و با تجربه بودن اعضای هیأت مدیره؛ کاهش و در صورت وجود عواملی از قبیل بالا بودن درصد مالکیت مدیران غیرموظف در سهام شرکت و بالابودن تعداد مدیران غیرموظفی که در هیأت مدیره سایر شرکتها عضویت دارند؛ افزایش می یابد.ابوت و همکاران (2001) در پژوهش خود دریافته اند که میان وجود تحریف یا تقلب در صورت های مالی شرکت ها و استقلال و میزبان فعالیت کمیته حسابرسی آنها، همبستگی منفی وجود داردسرانجام، نتایج مطالعات شارما (2004) نیز بیانگر آن است که بالا بودن نسبت تعداد اعضای مستقل هیأت مدیره، موجب کاهش احتمال وجود تقلب و بالابودن نسبت مالکیت نهادی سهام شرکت؛ باعث افزایش احتمال مذکور می شود.در مجموع، چنین بر می آید که میان استقلال کمیته حسابرسی و وجود تقلب، صدور دستورالعمل های صادره کمیسیون بورس و اوراق بهادار و فعالیت های مربوط به رفتار مدیریت سودهمبستگی وجود دارد.، همبستگی وجود دارد

اسلاید 15: 1515جمع بندی پژوهش های انجام شده در زمینه هیئت مدیره و کمیته حسابرسی جمع بندی مطالعات صورت گرفته درباره هیأت مدیره و کمیته حسابرسی شرکت ها نشان می دهد که کمیته های حسابرسی، معمولاً از اعضای کم تجربه تر هیأت مدیره تشکیل شده اند. این امر موجب می شود تا اثربخشی کمیته های مذکور، نه تنها به دانش و شایستگی اعضای آن در گزارشگری مالی؛ بلکه به میزان حمایت هیأت مدیره از کمیته حسابرسی که عامل اصلی توانایی آن در رویارویی با مدیریت و همکاری مؤثر آن با حسابرسان مستقل به شمار می آید، بستگی زیادی به تمایل هیأت مدیره در اعطای استقلال به کمیته مزبور دارد. نتایج پژوهش های قبلی نشان می دهند که کمیته حسابرسی، نقش حساسی را در حل و فصل اختلافات مهم میان حسابرس و مدیریت در زمینه گزارشگری مالی، ایفاء می کند و این امر؛ یکی از جنبه های با اهمیت بحث حمایت از استقلال حسابرس و بهبود آن محسوب می شود. سرانجام، به نظر می رسد که میان ویژگی های هیأت مدیره و یا کمیته حسابرسی و موارد تحریف سود و وجود تقلب؛ رابطه وجود دارد. یافته ها حاکی از آن است که ایفای نقش گسترده تری از سوی کمیته حسابرسی در فرآیند گزارشگری مالی و نظارت مؤثر بر فعالیت های مدیریت، منوط به تقویت آن از طریق افزایش تعداد اعضاء، اعطای قدرت واقعی و همچنین، کفایت شایستگی علمی و حرفه ای اعضای آن است. از سوی دیگر، کمیته حسابرسی را باید به عنوان یکی از متحدین حسابرسان مستقل در راه نیل به اهدافی چون افزایش سطح کیفیت فرآیند گزارشگری مالی و پیشگیری از وقوع تقلب؛ به شمار آورد.

اسلاید 16: 1616حسابرسان مستقل : حسابرسان مستقل که حتی در بازار های در حال توسعه نیز از جایگاه ویژهای برخوردار اند ،نقش حساسی را در ارتقای کیفیت گزارشگری مالی ایفا می کنند.بر اساس قانون ساربینز –اکسلی (2002)،حسابرسان نه تنها باید درباره قابل قبول بودنبلکه در مورد کیفیت صورت های مالی ارائه شده نیز باید آماده مذاکره با کمیته حسابرسی باشند .بررسی پژوهش های انجام شده در زمینه مطالعه روابط میان عوامل موثر بر حاکمیت شرکتی و حسابرسان مستقل ،نشان میدهد که تحقیقات مذکور ،حول سه محور عمده زیر صورت گرفته است : 1-انتخاب حسابرس و پذیرش کاراز جانب وی 2-کیفیت حسابرسی و حق الزحمه حسابرسی 3-اظهار نظر حسابرس و فرآیند حسابرسی

اسلاید 17: 17171-انتخاب حسابرس و پذیرش کاراز جانب وی ابوت و پارکر (2000) در پژوهش خود نشان داده اند که کمیته های حسابرسی مستقل و فعال، خواهان حسابرسی های با کیفیت بالاتر و در پی استفاده از خدمات حسابرسان متخصص در یک صنعت خاص هستند.یافته های بیسلی وپترونی (2000)نشان میدهد که با افزایش نسبت اعضای غیرموظف هیات مدیره ، تقاضا برای استفاده از خدمات حسابرسانی که از سطح کیفی بالاتری برخوردارند، به منظور نظارت اثربخش تر بر مدیریت شرکت؛ بیشتر می شود. از بررسی دو تحقیق اخیر و با فرض اینکه شاخص سنجش کیفیت حسابرس، تخصص وی در یک صنعت خاص است؛ می توان نتیجه گرفت که میان استقلال و فعال تر بودن ساختار حاکمیت شرکتی و استفاده از خدمات حسابرسانی که دارای سطح کیفی بالاتری هستند؛ رابطه وجود دارد.از دیدگاه حسابرس مستقل، عوامل مؤثر بر حاکمیت شرکتی و کمیته حسابرسی، نقش مهمی را در تصمیم گیری های مربوط به پذیرش کار حسابرسی ایفاء می کنند. عوامل مذکور، می توانند موجب تحت تأثیر قرار گرفتن کیفیت فرآیند گزارشگری مالی شوند. در واقع ،پس از فروپاشی انرون؛ مؤسسات حسابرسی تمایلی به همکاری با صاحبکارانی که مدیریت آنها در زمینه گزارشگری مالی مشکوک عمل می کند، ندارند. در مجموع ، از بررسی مطالعات انجام شده در زمینه انتخاب حسابرس چنین بر می آید که میان استحکام ساختار حاکمیت شرکتی و انتخاب حسابرسانی که دارای سطح کیفی بالاتری هستند، رابطه وجود دارد.

اسلاید 18: 18182-کیفیت حسابرسی و حق الزحمه حسابرسی تعریف عملیاتی « کیفیت حسابرسی »؛ عبارت است از (1) کشف یک تحریفی با اهمیت و (2)گزارش تحریف مزبور در اظهارنظر حسابرسی (دی آنجلو، 1981). یافته های کنپ(1991) نشان می دهد اعضای کمیته حسابرسی بر این باورند که بزرگ تر بودن اندازه مؤسسه حسابرسی، موجب بهبود کیفیت گزارشگری مالی خواهد شد؛ زیرا احتمال اینکه مؤسسات بزرگ اقدام به گزارش تحریف های کشف شده کنند، بیشتر است. کارسلو و نگی (2004) نیز با مطالعه رابطه میان طول مدت همکاری حسابرس و وجود تقلب در گزارشگری مالی، دریافته اند که میان همکاری کوتاه مدت حسابرس با صاحبکار و احتمال وجود تقلب در گزارشگری مالی، همبستگی قوی وجود دارد. . نتایج پژوهش کارسلو و همکاران(2002) نشان می دهد که با فرض تلقی حق الزحمه حسابرسی به عنوان نشانه مناسبی از کیفیت حسابرسی، هیات مدیره های قوی تر در پی استفاده از خدمات حسابرسان با کفایت تری هستند تا از این طریق؛ نسبت به نظارت مؤثرتر بر فعالیتهای مدیریت و ارائه مناسب صورت های مالی و افشای اطلاعات مربوط، اطمینان حاصل کنند.در مجموع، چنین بر می آید که کمیته های حسابرسی مستقل تر ، خواهان خدمات حسابرسی با کیفیت بالاتر و در نتیجه پرداخت حق الزحمه های بیشتری هستند. همچنین، به نظر می رسد که تمایل کمیته های مذکور به استفاده از خدماتی که ممکن است استقلال ظاهری و واقعی حسابرسان را به مخاطره اندازد؛ کمتر است. تاکنون، هیچ کدام از مطالعات انجام شده موفق به مستندسازی روابط علی همبستگی های فوق نشده است.

اسلاید 19: 19193-اظهار نظر حسابرس و فرآیند حسابرسی عوامل مؤثر بر حاکمیت شرکتی، می توانند نقش با اهمیتی را در تصمیمات حسابرس در خصوص فرآیند حسابرسی، شامل نوع اظهارنظر وی؛ ایفاء کنند. . همچنین، یافته های پژوهش نگ و تن(2003) نشان می دهد که در صورت وجود رهنمودهای معتبر، تأثیر اثربخشی کمیته حسابرسی بر انتظارات حسابرس از نتایج مذاکراتش با صاحبکار؛ بیشتر از زمانی است که رهنمودهای معتبری وجود نداشته باشد. بدین ترتیب، به نظر می رسد که وجود رهنمودهای معتبر و کمیته های حسابرسی اثربخش ؛ موجب بهبود تونایی مذاکره حسابرسان با صاحبکار و در نتیجه افزایش اثربخشی حسابرسی و کیفیت گزارشگری مالی می شود. در مجموع ،از بررسی پژوهش های انجام شده در زمینه اظهارنظر حسابرس و فرآیند حسابرسی، می توان چنین برداشت کرد که میان عوامل موثر بر حاکمیت شرکتی و توانایی حسابرس در حل و فصل اختلافاتش با مدیریت صاحبکار ،رابطه وجود دارد. از این گذشته، به نظر می رسد که کمیته حسابرسی ،به ویژه هنگامی که اعضای آن از شایستگی و تخصص حرفه ای لازم برخوردارند؛ از متحدان حسابرس به شمار می آید.

اسلاید 20: 2020جمع بندی پژوهش های انجام شده در زمینه حسابرس مستقلجمع بندی مطالعات صورت گرفته درباره حسابرس مستقل حاکی از آن است که میان هیات مدیره و یا کمیته های حسابرسی قدرتمند و تقاضا برای استفاده از خدمات حسابرسی با کیفیت بالاتر؛ رابطه وجود دارد. علاوه بر این، جمع بندی مذکور نشان می دهد که میان ساختارهای قوی حاکمیت شرکتی و حق الزحمه های بالاتر حسابرسی نیز نوعی همبستگی مشاهده می شود.

اسلاید 21: 2121 3-حسابرسان داخلی 1-رابطه میان حسابرسان داخلی و کمیته حسابرسی 2-سایر پژوهش های انجام شده در زمینه حسابرسان داخلی 3-جمع بندی پژوهش های انجام شده در زمینه حسابرسان داخلی

اسلاید 22: 22221-رابطه میان حسابرسان داخلی و کمیته حسابرسی وجود رابطه تنگاتنگی میان حسابرسان داخلی و کمیته حسابرسی، موجب بهبود ویژگی های حاکمیت شرکتی هر دو طرف می شود.از سوی دیگر، اثربخشی کمیته حسابرسی نیز به واسطه استفاده از خدمات حسابرسان داخلی که به منظور کسب اطلاعات از مسائل نگران کننده درون سازمانی ( از قبیل استحکام کنترل های داخلی و کیفیت خط مشی های حسابداری) صورت می گیرد؛ بهبود می یابد. گودوین و یئو (2001) در پژوهش خود به این نتیجه رسیده اند که در صورت استقلال کامل اعضای کمیته حسابرسی، تعداد جلسات کمیته مذکور و تعداد جلسات مشترک آن با حسابرسان داخلی؛ بیشتر است.در مجموع ،پژوهش های فوق نشان میدهند که حسابرسان داخلی می توانند از طریق تعامل با کمیته حسابرسی، در امر نظارت اثربخش بر مدیریت و بهبود کیفیت گزارشگری مالی؛ نقش بسزایی را ایفا کنند.

اسلاید 23: 2323 2-سایر پژوهش های انجام شده در زمینه حسابرسان داخلی یافته ها نشان می دهد که احتمال گزارش تقلب و نه جلوگیری از وقوع آن، در شرکتی که حسابرسی داخلی آن به صورت درون سازمانی انجام می شود و گزارش دهی نتایج به طور مستقیم به هیات مدیره صورت می گیرد؛ بیشتر است. در این رابطه، احتمال جلوگیری از تقلب با سپردن کار حسابرسی داخلی به حسابرسان برون سازمانی و گزارش نتایج به کمیته حسابرسی؛ افزایش می یابد. نتیجه گیری های اخیر نشان میدهد در حالی که انجام حسابرسی داخلی به صورت برون سازمانی مناسب تر و بی طرفانه تر به نظر می رسد، آگاهی حسابرسان داخلی درون سازمانی از جزئیات اطلاعات مربوط به شرکت؛ بیشتر است.نتایج پژوهش فلیکس و همکاران (2005) در زمینه بررسی تاثیر ارائه خدمات غیر حسابرسی و فشار های صاحبکار بر حسابرسان مستقل در خصوص اتکاء بر کار حسابرسان داخلی؛ نشان می دهد که با افزایش میزان ارائه خدمات غیر حسابرسی و فشارهای صاحبکار بر حسابرسان مستقل به منظور استفاده از کار حسابرسان داخلی، حساسیت حسابرسان مستقل نسبت به کیفیت کار حسابرسان داخلی و میزان هماهنگی کار آنان با کار خودشان، به هنگام تصمیم گیری در مورد اتکاء بر کار حسابرسان داخلی؛ کاهش می یابد.در مجموع، بررسی پژوهش های فوق نشان میدهد که حسابرسان داخلی در هر دو جنبه راهبردی و سنتی تر ( وظیفه نظارتی) حاکمیت شرکتی مشارکت می کنند. این در حالی است که ایفای هر دو نقش مذکور، در نهایت منجر به بهبود کیفیت گزارشگری مالی می شود.

اسلاید 24: 2424 3-جمع بندی پژوهش های انجام شده در زمینه حسابرسان داخلی در جمع بندی مطالعات انجام شده در خصوص حسابرسان داخلی، می توان اظهار داشت که میان استقلال و شایستگی کمیته حسابرسی و اثربخشی وظیفه حسابرسی داخلی، همبستگی مثبتی وجود دارد. در اصلاحات اخیر صورت گرفته در زمینه حاکمیت شرکتی ( مانند تصویب قانون سربنیزـ آکسلی ؛ 2002) بر اهمیت حسابرسی داخلی به عنوان یکی از ارکان مهم ساختار حاکمیت شرکتی؛ تاکید شده است. برای مثال، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار نیویورک ،مکلف به داشتن نظام حسابرسی داخلی هستند و کمیته های حسابرسی شرکت های مزبور ملزم شده اند تا بدون حضور مدیریت؛ جلسات مشترکی را با حسابرسان داخلی شرت برگزار نمایند. از سوی دیگر، این دیدگاه که حسابرسان داخلی و حسابرسان مستقل، شرکایی هستند که به منظور دستیابی به بالاترین سطح کیفیت گزارشگری مالی باید با یکدیگر همکاری کنند؛ نزد هیات مدیره و کمیته حسابرسی شرکت ها، به طور روز افزون در حال گسترش است.

اسلاید 25: 2525 1-پژوهش های آتی در زمینه ویژگیهای هیئت مدیره و کمیته حسابرسی در ارتباط با ویژگی های هیات مدیره و کمیته حسابرسی و تاثیر آن بر حاکمیت شرکتی، پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی وجود دارد. تاکید بیشتر مطالعاتی که تاکنون انجام شده اند ، عمدتاً بر کمیته حسابرسی قرار داشته است و در آنها روابط متقابل کمیته مذکور با هیات مدیره، در نظر گرفته نشده است ( برای مثال، کالبرز و فوگارتی، 1993؛ بیسلی و سالتریو، 2001 ). با توجه به اینکه انتخاب اعضای کمیته حسابرسی و تفویض اختیاراتی به آن، توسط هیات مدیره صورت می گیرد؛ بدون پشتیبانی هیات مدیره، کمیته حسابرسی قادر به ایفای اثربخش وظایف نظارتی خود نیست. نکته اخیر، یعنی وجود یک رابطه تنگاتنگ میان کمیته حسابرسی و هیات مدیره؛ موضوعی است که باید در پژوهش های آتی مدنظر قرار گیرد.از سوی دیگر، شناسایی و اندازه گیری دقیق تر ویژگی های اصلی اعضای یک کمیته حسابرسی اثربخش؛ از موضوعاتی است که نیازمند پژوهش های بیشتری است. برای مثال ، مهمترین انواع دانشی که اعضای کمیته حسابرسی به هنگام مواجه شدن با مواردی از قبیل مسائل تخصصی حسابداری یا ارزیابی استقلال حسابرسان به آن نیازمندند؛ چیست؟ از این گذشته، مقایسه بحث حاکمیت شرکتی در صنایع تحت نظارت ( مانند بانک ها و خدمات عمومی ) و صنایع آزاد ( فاقد نظارت )، از دیگر زمینه هایی است که مطالعات بیشتر ی را می طلبد. پژوهش در مورد بحث اخیر، اطلاعات سودمندی را برای قانونگذاران این حوزه فراهم می آورد.

اسلاید 26: 2626 2- پژوهش های آتی در زمینه مدیریت مدیریت، مسؤول اصلی اطمینان دهی به ذی نفعان در زمینه کیفیت گزارشهای مالی است که توسط نظام گزارشگری مالی شرکت ( شامل محیط عمومی کنترل) به آنان ارائه می شود. بنابراین، بررسی روابط متقابل مدیریت با دیگر ارکان ساختار حاکمیت شرکتی و تاثیر آن بر کیفیت گزارشگری مالی؛ نیازمند مطالعات بیشتری است. این در حالی است که تاکنون، در هیچ پژوهشی به طور مستقیم به موضوع چگونگی تاثیر مدیریت بر ساختار حاکمیت شرکتی؛ پرداخته نشده است. نتایج تحقیقات قبلی انجام شده در زمینه هیات مدیره و کمیته های حسابرسی ( برای مثال، بیسلی، 1996؛ بیسلی و همکاران، 2000؛ ابوت و همکاران، 2000) نشان می دهد که قوی تر بودن نهادهای مذکور، می تواند موجب جلوگیری از تحریف سود و یا ارتکاب تقلب توسط مدیریت و حتی باعث کاهش مبادرت به مدیریت سود توسط آنان شود( کلاین، 2002 الف و 2002ب ). مطالعات قبلی نشان می دهد که تعریف پذیرفته شده ای در زمینه گزارشگری مالی با کیفیت وجود ندارد. نکته اخیر، از جمله موردی است که ارزش مطالعات بیشتری را دارد. یکی دیگر از حوزه های قابل مطالعه، بررسی این مطلب است که آیا نوع مسائل حسابداری بر رابطه میان ساز و کارهای حاکمیت شرکتی و توانایی مدیریت در تحت تاثیر قراردادن کیفیت گزارشگری مالی؛ تاثیر دارد یا خیر. برای مثال، استانداردهای حسابداری غیردقیق ممکن است منجر به تشویق گزارشگری مالی متهورانه از سوی مدیریت شود ( نلسون و همکاران، 2002).

اسلاید 27: 2727 3- پژوهش های آتی در زمینه حسابرسان مستقل حوزه های پژوهشی متعددی در زمینه رابطه عوامل موثر بر حاکمیت شرکتی و حسابرسان مستقل وجود دارد. نخست آن که موارد مربوط به انتخاب حسابرس باید به صورت گسترده تر و عمیق تری مورد مطالعه قرار گیرد. در این راستا، می توان پرسش عمومی ذیل را در پژوهش های احتمالی مطرح ساخت: آیا عوامل موثر بر حاکمیت شرکتی، بر انتخاب و ادامه همکاری با حسابرس مستقل؛ تاثیر دارند؟ اگر چنین است، چگونه ؟بررسی تاثیر هیات مدیره و کمیته حسابرسی بر قضاوت حسابرسان در امر برنامه ریزی کار حسابرسی، از حوزه های مفید دیگر برای انجام پژوهش های آتی است. اگر حسابرسان تنها با تمرکز بر وظایف نظارتی، نقش بالقوه هیات مدیره را در تصمیم گیری های راهبردی صاحبکارنادیده بگیرند ،به احتمال زیاد کارایی و اثر بخشی آنان کاهش خواهد یافت .علاوه بر این ،در مطالعات بعدی باید نقش سهامداران ،به ویژه سهامداران نهادی عمده (مانند صندوق بازنشستگی)،در تصمیم گیری های مربوط به انتخاب و ادامه همکاری با حسابرسان مستقلب مورد بررسی قرار گیرد.

اسلاید 28: 28284- پژوهش های آتی در زمینه حسابرسان داخلی با توجه به این که عوامل موثر بر حاکمیت شرکتی ،کارحسابرسان داخلی را تحت تاثیر قرار می دهند(برای مثال راقوناندان و همکاران 2001)،بررسی نقش عوامل مذکور در ارزیابی حسابرسان مستقل از کار حسابرسان داخلی و اتکای آنها بر کار آنان از حوزه های پژوهشی سود مند برای تحقیقات آتی محسوب می شود. با توجه به تاکید قانون سربینز -اکسلی (2002)بر کنترل های داخلی شرکت ها ،بررسی اینکه آیا نقش حسابرسان داخلی در ساختار حاکمیت شرکتی پر رنگ تر شده است یا خیر ،موضوع جالب توجهی خواهد بود(گایگرو تیلور2003).در پژوهش های آتی می توان به این موضوع پرداخت که آیا افزایش مسئولیت در قبال کنترل های داخلی شرکت ،منجر به بهبود جایگاه و اثر بخشی حسابرسی شده است یا خیر.مواردی دیگری که در آینده می توانند مورد مطالعه قرار گیرند ،عبارتند از بررسی رابطه نوع و میزان استحکام ساختار حاکمیت شرکتی با : (1)ارزیابی حسابرسان مستقل نسبت به بی طرفی ،شایستگی و عملکرد حسابرسان داخلی (2)میزان اتکای حسابرسان مستقل بر کار حسابرسان داخلی شامل تمایل آنان به استفاده از خدمات آنها به عنوان همکاران خود(3)ارزیابی کلی حسابرسان مستقل از ریسک صاحب کار و قضاوتهای آنان در زمینه برنامه ریزی کار حسابرسی با توجه به نقاط (ضعف) نظام حسابرسی داخلی صاحب کار

اسلاید 29: پایان