خلاصه ای از حکومت امویان

خلاصه ای از حکومت امویان

اسلاید 1: بسم اللّه الرحمن الرحیمخلاصه ای از تاریخ حکومت امویان گردآوری : جواد غفاری ، آبان 1395

اسلاید 2: زمان آغاز حکومت خلفای بنی امیه132 تا 127 12612612510510199968665646460411 س6 ماه1س20س4س2س3س10س20س1س<1س3 سمروان بن محمد بن عبدالملک ابراهیم بن الولید بن یزیدیزید بن الولیدولید بن یزید بن عبدالملکهشام بن عبد الملکیزید بن عبدالملکعمر بن عبد العزیزسلیمان بن عبد الملکولید بن عبد الملکعبدالملک بن مروانمروان بن حکممعاویه بن یزیدیزید بن معاویهمعاویه بن ابوسفیان

اسلاید 3: نام خلفای بنی امیه به ترتیب زمانیمعاویه بن ابوسفیانیزید بن معاویهمعاویه بن یزیدمروان بن حکمعبدالملک بن مروانولید بن عبد الملکسلیمان بن عبد الملکعمر بن عبد العزیزیزید بن عبدالملکهشام بن عبد الملکولید بن یزید بن عبدالملکیزید بن الولیدابراهیم بن الولید بن یزیدمروان بن محمد بن عبدالملک ملقب به حمار (مروان حمار)

اسلاید 4: خلافت بنی امیه 84 سال و دو ماه و هفت روزبسیاری از مورخین عبدالملک را موسس اصلی حکومت امویان می دانند و برخی او را موسس دوم، بعد از معاویه بن ابی سفیان می خوانند. عبدالملک مروان با سیاستی زیرکانه توانست هر سه رقیب سیاسی خود را کنار بزند.از مهمترین کارهای معاویه می توان به تامین امنیت داخلی و گسترش فتوحات خارجی اشاره کرد.یکی از مهمترین شورش ها در زمان معاویه، قیام حُجر بن عدی بود که خلافت را حق فرزندان علی- علیه السّلام - می دانست اما قیام حجر بن عدی به آسانی توسط حکمران کوفه «زیاد بن ابی سفیان»شکست خورد.قتل حجر بن عدی به فاجعه ای در جامعۀ آن روز اسلامی تبدیل شد تا جایی که معاویه در حال احتزار، جریان قتل حجر بن عدی را به یاد می آورد.

اسلاید 5: عربیت، مبنای نخست مشروعیت خلافت امویان حکومت معاویه حکومت عربی تمام عیار بود آنچنان که جاحظ نویسنده پرآوازه قرن سوم هجری (255-160 ه ) آن راحکومت «عربی اعرابی » می خواند. (2) امویان در تمام دوره حکومتشان مجری نظریه «برتری عرب بر عجم » بودند و این عربگرایی در طی این دوره نودساله روزبروز شدیدتر و پررنگ تر شد.

اسلاید 6: عربیت، مبنای نخست مشروعیت خلافت امویان برای درک روشنتر میزان کارایی «عربگرایی » امویان برای مشروعیت مردمی یافتن لازم است چند نکته مورد توجه قرارگیرد. نخست آن که توسعه حکومت مسلمانان در دوره خلفای راشدین آنچنان سریع بود که اقوام مغلوب عمدتا به همراهپذیرش اسلام، رهبری سیاسی اعراب را نیز پذیرفتند. چنان که حاکمیت کلان سیاسی در شام، ایران و مصر به دست اعراب افتاد و حکومتهای بزرگ محلی سقوط کردند. این بدان معنا بود که لااقل برای چند دهه، مسلمانان غیرعرب، به خواست خود یا بناچار اسلام را به همراه حاکمان عربی پذیرفتند و اطلاعی از وجود روحیه و گرایش جدی در بین این دسته از مسلمانان برای داشتن حکومتی غیرعربی اما مسلمان در دست نیست. بنابراین خودبخود حکومت عربی - اسلامی برای آنان بنوعی پذیرفته شده بود و این یعنی داشتن نوعی از مشروعیت. البته خواهیم دید که امویان، بسیاری از مسلمانان از جمله مسلمانان غیرعرب را با ابزارهای دیگری از مشروعیت به پذیرش وضع موجود و اطاعت خود درآورده بودند و برش تیغ عربیت بیشتر برای کسب مشروعیت در بین همان گروه عربهایی بود که حکومت را حق خود می دانستند.

اسلاید 7: عربیت، مبنای نخست مشروعیت خلافت امویان نکته دوم آن که از آنجا که حکومت اعراب بر مسلمانان در این دوره بطورکلی پذیرفته شده بود، اینک این حکومت عربیباید به شکلی با عنصر غالب یعنی عرب رفتار می کرد که موجبات رضایت آنها را فراهم آورد; چرا که پشتیبانی عرب یعنیپشتیبانی عنصر غالب و حاکم. و اگر امویان موفق می شدند پشتیبانی آنان را به دست آورند برای حاکمیت بر مجموعه جهان اسلام مشکل چندانی نمی داشتند. اما اعراب، بیش از هر چیز، جتی اسلام، به عربیت خود اهمیت می دادند تا آنجا که حکم صریح دینی مبنی بر برتری دین بر نژاد را وقعی ننهادند و پس از رحلت پیامبر اکرم(ص) بر سر همان عقیده کهن جاهلی بازگشتند. به نظر می رسد نخستین بار، این خلیفه دوم بود که دریافت اگر می خواهد به استظهار اعراب حکومت کند، باید این فرهنگ جاهلی را بپذیرد. لذا علی رغم برخی سختگیریهایش در امور دینی، به صراحت در مقابل حکم قرآن و سنت مبنی بر برابری و برادری همه مسلمانها ایستاد و فرمان برتری عرب بر عجم را صادر و اجرا کرد.

اسلاید 8: عربیت، مبنای نخست مشروعیت خلافت امویان منظور ما از مشروعیت دینی، به دست آوردن وجاهت و مقبولیت مردمی با استفاده از ابزار دینی است. شواهد فراوانی در دست است که نشان می دهد بنی امیه تلاش گسترده ای به کار بردند تا حکومت خود را مورد تایید دین، و منصب خلافت را دینی و شرعی و الهی بنمایانند.