دانش و هنر در ایران باسـتان

دانش و هنر در ایران باسـتان

اسلاید 1: پاور پوینـــــــــــــــت دانش وهنر در ایران باســــــــــــتانبِســــــــــــــــــــــمِ اَلـــــــــلّـهِ اَلــــــــرَحــــــــــــــمـــــــــنِ اِلــــــــــــــرَّحــــــــــــــــیــــــــم

اسلاید 2: هنر و صنعت در ایران باستان به شناخت پدیدارهای مادی فرهنگی و شیوهٔ معماری و هنری ایرانیان و انواع دست یافت‌ها و دست ساخت‌های ایران و تحولات آن در ایران باستان اختصاص داده شده‌است.پیشرفت های ایرانیان در دانش،هنر ومعماری،جلوه هایی از شکوه وعظمت تمدن کهن ایران است.زبان و خط اساس گسترش این علوم بوده است.ایرانیان در بیشتر علوم وهنرها مهارت خوبی داشته اند.آنها توانسته اند بیشتر اختراعات و کشف های بزرگ علمی زمان خودشان را به نام خود ثبت کنند.از آن زمان گرفته تا به عصر حاضر.مقدمه

اسلاید 3: فـــــــنــــــاوریریاضــــــیـــــــــــاتعلــــــــــــم پزشــــــــــــکینــجـــــــــــوم(ستاره شناسی)کــــیــــمـــــیــــا(شـــــــــیــــــــمی)فـــــــیــزیـــــکزبان وخطکشفیاتهنرمعماریعناوین

اسلاید 4: متون مربوطه

اسلاید 5: خـــــــــــوارزمــــیدر قرن دوازدهم محمدبن موسی خوارزمی جدول لگاریتمی را به وجود آورد، جبر را توسعه داد و آن را در سیستم حساب ایرانی و هندی به کار گرفت. آثار او توسط یک مترجم ایتالیایی به نام Gerard of Cremona تحت عنوان De jebra et almucabola ترجمه شد. آثار خوارزمی تاثیر ژرفی بر ریاضیات غرب در قرون وسط گذاشت.ریاضیات

اسلاید 6: قــــــنـات(کــــــــاریز)قنات یا کاریز ریشه در قبل از دوران هخامنشی در ایران قدیم دارد. بزرگ ترین و قدیمی ترین قنات در شهر گناباد است که پس از 2700 سال هنوز آب کشاورزی و آشامیدنی 40 هزار نفر را فراهم می کند.باتــــــــــری(پیل بغدادی)ایرانیان احتمالاً اولین نوع باتری را که به پیل بغدادی مشهور است،در دوران ساسانیان یا اشکانیان اختراع کردند.چرخ بادی(آســــــیاب بادی)چرخ بادی در سال ۱۷۰۰ قبل از میلادتوسط بابلی ها اختراع شد و در قرن هفتم مهندسان ایرانی بر اساس آن، ماشین بادی پیشرفته تری ساختند به نام آسیاب بادی.فناوری

اسلاید 7: بیـــــــمارســـــــتان و دانشـــــگاه جنــــــــدی شـــــــــاپـــــــوراولین بیمارستانی که در آن دانش پژوهان علوم پزشکی تحت نظارت پزشک، به طور روشمندی بر روی بیماران کار می کردند در دانشگاه جندی شاپور بود. برخی از متخصصین پا را از این هم فراتر نهاده و معتقدند کل اعتبار سیستم بیمارستانی را باید در ایران قدیم مشاهده کرد.تراکاشت بدن حیوان در بدن انسانتراکاشت اعضای بدن حیوان در بدن انسان (به انگلیسی: xenotransplantation)‏)ریشه در ایران دوران هخامنشی دارد.علم پزشکی

اسلاید 8: ابـــــــن ســــــــــیناکتاب شفا یک دانشنامه علمی و فلسفی جامع است و القانون فی الطب یکی از معروف‌ترین آثار تاریخ پزشکی است. ابن سینا ۴۵۰ کتاب در زمینه‌های گوناگون نوشته‌است که شمار زیادی از آن‌ها در مورد پزشکی و فلسفه است. جرج سارتن در کتاب تاریخ علم وی را یکی از بزرگترین اندیشمندان و دانشمندان پزشکی می‌داند.همچنین وی او را مشهورترین دانشمند ایران می‌داند که یکی از معروف‌ترین‌ها در همهٔ زمان‌ها و مکان‌ها و نژادها است.ادامــــــــــــــه علـــــــــم پزشــــــــــکی

اسلاید 9: ابوریحـــــــان بیـــــــرونیدر سال 1000 پس از میلاد ابوریحان بیرونی رساله ای نوشت که در آن به امکان گردش زمین به دور خورشید اشاره کرد.عبــــــدالرحمن صــــــــوفیدر قرن دهم، ستاره شناس ایرانی عبدالرحمان صوفی اولین کسی بود که کهکشانی غیر از کهکشان راه شیری راکشف کرد. وی برای اولین بار کهکشان اندرومدا (امرأة مسلسلة) را رصد کرد.نجـــــــــــــــــــــوم(ستاره شـناســـــــــــی)

اسلاید 10: خواجــــــــــــه نصیر الدین طوســـــــــــیخواجه نصیر طوسی عقیده داشت ماده می تواند تغییر کند اما نمی‌تواند ناپدید شود. او نوشت: ماده نمی‌تواند ناپدید شود اما می تواند شکل، حالت، ترکیبات، رنگ و مشخصات دیگر خود را عوض کند و به یک ترکیب یا عنصر دیگر تبدیل شود. پانصد سال بعد، میخاییل لومونسف (1711–1765) و لاوازیه (1743–1794) قانون پایستگی جرم را ایجاد کردند و همان ایده را پیاده سازی کردند.کیمـــــــــــــیا(شــــــــــــــــــیمی)

اسلاید 11: جـــــــــــــــــــــــابربن حیّانجابر ابن حیان شیمیدان مشهور ایرانی رساله های مختلفی دارد که در آنها دوهزار موضوع را پوشش می دهد که این کتاب، کتاب مقدس شیمیدان های اروپایی قرن هجدهم (bible of European chemists) )مخصوصا لاوازیه نام گرفته بود. این آثار کاربردهای زیادی داشت از جمله تقطیر گل ها و گیاهان، طب درمانی، باروت و نوعی وسیله نظامی قدرتمند که قبل از این که بدست غربیان بیفتد در تملک مسلمانان بود. هم اکنون از او به عنوان بنیانگذار شیمی و همچنین مخترع بسیاری از فرایندها و تجهیزات شیمی که برخی از آنها تا امروز هم توسط شیمیدان ها استفاده می شود (مانند تقطیر) نام برده اند.ادامــــــــــــــــــــــــــــه شیمی

اسلاید 12: ابن هیـــــــــــــثمابن هیثم به خاطر کتاب ها و آزمایش هایش درباره لنز و آینه و شکست نور و بازتاب نور، به پدر اپتیک ملقب شده است. وی مکان هندسی نقاطی روی دایره کروی را که نور از آنجا به ناظر بازتاب می شود بدست آورد. او از مطالعه روی شکست نور، توانست بفهمد که اتمسفر ضخامت خاصی دارد و شفق پدیده ای است که به وسیله شکست نور خورشید وقتی که زیر افق است ایجاد می گردد.ابوریـــــــــــــــــــــــــــحان بیـــــــرونیابوریحان بیرونی اولین دانشمندی بود که رسماً اعلام کرد نور سرعت محدودی دارد قبل از این که گالیله آن را به صورت عملی اثبات کند.فیــــــــــــــــــــــــــــــزیـــــــــک

اسلاید 13: کمال الدین فارسیکمال الدین فارسی (1267–1318) اولین اثبات ریاضی را برای پدیده رنگین کمان انجام داد و طبیعت نور را که نظریه این هیثم را شکل می داد تفسیر کرد. او همچنین معتقد بود که رنگین کمان حاصل دو بار شکست نور خورشید در درون قطره های باران است. او این کار به کمک آزمایشی که در آن از کره ای شفاف که از آب پر شده بود و یک دوربین تاریکخانه‌ای انجام داد.ادامــــــــــــــــــــــــــــــــه فیزیک

اسلاید 14: زبان فارسیفارسی یکی از زبان‌های هندواروپایی در شاخهٔ زبان‌های ایرانی جنوب غربی است که در کشورهای ایران، افغانستان، تاجیکستان و ازبکستانبه آن سخن می‌گویند. فارسی زبان رسمی کشورهای ایران و تاجیکستان و یکی از دو زبان رسمی افغانستان (در کنار زبان پشتو) است.فارسی را پارسی نیز می‌گویند. زبان فارسی در افغانستان به طور رسمی دری و در تاجیکستان تاجیکی خوانده شده‌است.در ایران زبان نخست بیش از ۴۰ میلیون تن فارسی است (بین ۵۸٪ تا ۷۹٪).فارسی زبان نخست ۲۰ میلیون تن در افغانستان، ۵ میلیون تن در تاجیکستان[۹]، و در ازبکستان حدود ۷ میلیون است.زبان فارسی گویش‌ورانی نیز در هند و پاکستان دارد .زبان وخــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــط

اسلاید 15: زبان فارسی چهاردهمین زبان پرکاربرد در فضای وب است.زبان رسمی کنونی پاکستان (اردو)، که «اسلامی‌شده»ی زبان هندی است، بسیار تحت تأثیر فارسی بوده‌است و واژه‌های فارسی بسیاری دارد. به طوری که تمامی کلمات سرود ملی پاکستان به جز یک حرف اضافه از کلمات مشترک با زبان فارسی تشکیل شده‌است.زبان پارسی از سرزمین پارس در حدود استان امروزی فارس در جنوب ایران سرچشمه گرفته‌است و در زمان ساسانیان در دیگر سرزمین‌های ایرانی گسترش زیادی یافت به‌طوری‌که در جریان شاهنشاهی ساسانیان، زبان فارسی میانه و گویش‌های آن در خراسان بزرگ جایگزین زبان‌های پارتی و بلخی شد و بخش‌های بزرگی از خوارزمی‌زبانان و سعدی‌زبانان نیز فارسی‌زبان شدند.گویشی از فارسی میانه که بعدها فارسی دری نام گرفت پس از اسلام به عنوان گویش استاندارد نوشتاری در خراسان شکل گرفت و این بار با گسترش به سوی غرب به ناحیه پارس و دیگر نقاط ایران بازگشت.ادامــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــه زبان وخــــــــــــط

اسلاید 16: خــــــــــط میخـــــــیخط میخی به آن دسته ازخط ها گفته می‌شود که نمادهایی شبیه میخ دارند. خطوط میخی گونه‌های گوناگونی دارند که برای نوشتن زبان های مختلف به کار می‌روند. از گونه‌های خط میخی می‌توان به میخی سومری، اکدی، ایلامی، اوگاریتی اشاره کرد و هم چنین خط میخی هخامنشی که برای نوشتن پارسی باستانی به کار می‌رفته‌است. همه خطوط میخی که تا کنون رمزگشایی شده‌اند از چپ به راست نوشته می‌شوند. این خط که برخی باور دارند پایه اندیشه‌نگار دارد، در همه کشورهای آسیای غربی به کار می‌رفته‌است. پژوهشگران، سومریان را سازندة خط میخی می‌دانند. به گمان فراوان خطِ میخیِ هَخامنشی توسط داریوشِ بزرگ ساخته شده‌است. این گونه خطِ میخی که دارای ۵۰ نشانه‌است. آخِرین گونة خطِ میخی است که در سدة ششم پیش از میلاد مسیح ساخته شده‌است. این خط برای نوشتن نوشته (کتیبه)های هخامنشی به کار رفته‌است. ادامــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــه زبان وخط

اسلاید 17: خــــــــــــــــــط آرامــــــــیالفبای آرامی سامانه‌ای نوشتاری بود مشتق‌شده از الفبای فنیقی که از سدهٔ هشتم پیش از میلاد به کار می‌رفت. حرف‌های این الفبا همگی به صورت همخوان بوده‌اند.الفبای آرامی اهمیتی بسزا داشت چرا که به تقریب بر روی همهٔ خط‌های خاور میانه ردی از خود برجای گذاشته‌است. آرامی خط بابل و سپس یکی از خط‌های رسمی هخامنشیان بود و در این دو امپراتوری نقش خط میانجی را بازی می‌کرد. از میان خط‌های کنونی جهان، الفبای عبری بیشترین تاثیر را از آرامی برده‌است.ادامـــــــــــــــــــــــــــه زبان وخط

اسلاید 18: خـــــــــــــــــــــــــــــط پهلویخط پهلوی نام یک دستهٔ کلی از دبیره‌هایی است که برای نوشتن زبان (های) فارسی میانه و پهلوی اشکانی (پارتی) به کار می‌رفته‌اند. این خطوط از خط مانوی مستقل هستند. تمام این خطها ریشه در خط آرامی دارندو مانند آرامی از راست به چپ نوشته می‌شده‌اند.یکی از کتیبه هایی که به خط میخی نوشته شده کتیبه منشور کوروش است که در موزه بریتانیانگهداری میشودادامــــــــــــــــــــــــه زبان وخـــــــــط

اسلاید 19: فلز مفرغفولادنقرهبند(ســـــــــــــــــد)کشفیّات

اسلاید 20: فلز مفـــــــرغاز گورستان شوش، تپهٔ گیان و تپه گئوی ابزار مفرغی (برنز)و زینت‌آلات مفرغی و نقره‌ای بسیاری به دست می‌آید. ابزار مسی یافت شده از هزارهٔ چهارم پیش از مسیح دارای مقادیر مختلف طلا، نقره، ارسنیک، آنتیموان، آهن، نیکل و قلع هستند. اما نمونه‌های پیدا شده، متعلق به ۲۵۰۰ سال پیش از مسیح به بعد نشان می‌دهد که مقدار قلع در مفرغ ۵ درصد است و این مقدار در مدت ۱۰۰۰ سال به ۱۰ درصد می‌رسد.فـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــولادایرانیان قدیم برای آهن ورزیده و فولاد آبپذیر کلمات جداگانه‌ای داشتند. آهن ورزیده را آهن و فولاد آبپذیر را در زبان کهن ایران پولاد می‌نامیدند. در گورستان تپه سیلک که محققاً می‌توان آن را متعلق به ۱۲۰۰ تا ۱۰۰۰ پیش از مسیح دانست، اشیای باستانی باارزشی کشف شده‌است. یکی از آنها شمشیری است که دست و قبضهٔ آن از مفرغ ساخته شده و یک تیغهٔ فولادی نازک، روی مفرغ، پرچ شده‌است.کشفیّات

اسلاید 21: نقـــــــــــــــــــــــــــــــرهدر روسیه مقدار کثیری از ظروف نقره ساسانی به دست آمده‌است، ولی در خود ایران اشیاء قابلی کشف نشده‌است. ظاهراً علت آن این است که ایران پس از این دوره بارها مورد تهاجم قبایل دیگر قرار گرفته‌است.بنــــــــــــــــــــــــــــــــــــــد(ســـــــــــــد)بیشتر رودهای ایران در تمام سال آب ندارد. از این رو در طول تاریخ بندآب یا شادروان‌هایی ساخته شد که آب اضافی بهاره در پشت آن جمع شود و سطح آن را بالا آورد تا بتوان مستقیماً یا جوی آب را به کشتزارها رسانید. یکی از بند آب ها شادروان است که به دستور شاپور یکم پادشاه ساسانی ساخته شد.کشفیّات

اسلاید 22: نـــــــــــــــــــساجـــــــــی(پارچـــــــــــــــــــه بافی)تاریخ نساجی در ایران به آغاز عصر نوسنگی می‌رسد. در حفاری‌هایی که در غاری نزدیک دریای خزر به عمل آمد قطعات پارچهٔ بافته شده از پشم گوسفند و موی بز بدست آمد و با روش آزمایش کربن ۱۴ معلوم شد که مربوط به ۶۵۰۰ سال (۲۰۰ سال کمتر یا بیشتر) پیشتر از میلاد مسیح است.قالـــــــــــــــــــــــــــی بافیسابقهٔ فرش را در جهان می‌توان به آغاز تمدن در جوامع بشری مربوط دانست. محققان نتوانسته‌اند زمان دقیقی برای تهیه اولین بافته از این پدیدهٔ زیبای انسانی تعیین کنند. بی‌شک ایرانیان نیز نمی‌توانند ادعای تولید اولین فرش‌های دستباف را داشته باشند ولی شواهد و مدارک تاریخی و بخصوص کشف فرش پازیریک نشان از سهم عظیم ایرانیان در خلق و تولید این هنر گران‌بها را دارد.هـــــــنـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــر

اسلاید 23: منــــبت کـــــــــــــــــــــــــاریهنر سنتی منبت کاری که به عنوان یکی از شاخه های معرق محسوب می شود دارای قدمت طولانی در هنر ایران است.هنر نسبی منبت در دوران ایران باستان شناخته شد و از آن پس بیشتر مورد استفاده قرار می گرفت.در ابتدا مردم به صورت کنده کاری بر روی چوب بدون هیچ ابزاری به خلق وسایل مورد نیاز و درحقیقت مایحتاج خود می پرداختند.مـــــــــــــوسیقیتاریخ موسیقی ایران نگاهی است به موسیقی در فلات ایران و مناطق همجوار آن که از نظر فرهنگی دارای سابقهٔ مشترکی هستند. این پژوهش از دوران پیش از تاریخ و دوران باستانی آغاز شده و با گذر از مراحل مختلف و عبور از نقاط عطف تاریخی به زمان حال می‌رسد. با بازبینی این مساله، می‌توان سیر تاریخی هنر موسیقی را در ایران مشاهده کرد.موسیقی ایران را می‌توان از لحاظ تاریخی به دو دورهٔ بزرگ باستانی و اسلامی تقسیم نمود؛هنـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــر

اسلاید 24: ســــــاخت شــــــــــــــهرهای زیبامعماری هخامنشیان به دست‌آوردهای ایرانیان هخامنشی در ساخت شهرهای دیدنی و جذاب (تخت جمشید، شوش، هگمتانه)، معابد برای عبادت و گردهمایی‌های اجتماعی (مانند معابد زرتشتی) و آرامگاه پادشاهان گذشته (مانند آرامگاه کورش بزرگ) اشاره دارد. از ویژگی‌های بنیادین این معماری می‌توان به ترکیب خود با عناصر مادها، آشوری، یونانی و آسیایی اشاره کرد.کعبه زرتشتکعبه زرتشت بنای سنگی و بُرج‌مانند موجود در نقش رستم است ک کاربرد آن تاکنون مشخص نشده‌است. فاصلهٔ کعبه زرتشت تا کوه، ۴۶ متر است و دقیقاً روبه‌روی آرامگاه داریوش دوم قرار دارد و شکلش مکعب مستطیل است و تنها یک در ورودی دارد. در ورودی آن به وسیلهٔ پلکانی سی پله‌ای از جنس سنگ به درون اتاقک آن راه می‌یابد.مـــــــــــــــــــــــــعمــــــــــــــــاری

اسلاید 25: تصاویر مربوطه

اسلاید 26: قـــــــــــنات(کــــــــــــــــــــــــــــــــاریز) جوی قنات

اسلاید 27: قـــــــــــنات(کــــــــــــــــــــــــــــــــاریز) داخل یک قنات

اسلاید 28: باتری(پیل بغدادی)

اسلاید 29: چــــــــــــــــــــــــــرخ بادی(آســـــــــــــــــــــــیاب بادی)

اسلاید 30: خــــــــــــــــــــــوارزمی:نمودار لگاریتم

اسلاید 31: بیمارستان ودانشگاه جندی شاپور

اسلاید 32: بیمارستان ودانشگاه جندی شاپور

اسلاید 33: نسخه خطی تشریح بدن انسان از منصور بن الیاس

اسلاید 34: کتاب قــــــــــــــــــــــانون ابن سینا

اسلاید 35: یک اسطرلاب ایرانی قرن هجدهم

اسلاید 36: عبـــــــــــــدالرحمن صـــــــــــــــــــــــــــوفی

اسلاید 37: خواجه نصیرالدین طوسی یک تمبر

اسلاید 38: جـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــابر بن حیّان

اسلاید 39: ابـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــن هیثم

اسلاید 40: کمال الدین فارســـــــــــــــــــی دوربین تاریکخانه ای

اسلاید 41: زبـــــــــــــــــــــــــــــــان فارسی

اسلاید 42: خــــــــــــــــــــــــــــــــــــــط میخی

اسلاید 43: خــــــــــــــــــــــــــــــــــــــط میخی

اسلاید 44: کتیبه ی منشور کوروش به خط میخی نوشته شده است

اسلاید 45: خــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــط پهلوی

اسلاید 46: خــــــــــــــــــــــــــــــــط پارسی میانه

اسلاید 47: مفرغ لرســــــــــــــــــــتان در موزه بریتانیا

اسلاید 48: ارابــــــــــــــــــــــــــــــه ی طلایی

اسلاید 49: ریتون طلایی بز کوهی

اسلاید 50: ریتون نقره ای

اسلاید 51: بشقاب نقره ای شکارگاه شاپور دوم

اسلاید 52: چند شمشیر فولادی قبل از ساخت

اسلاید 53: پوشش سواره نظام زره پوش ایران باستان

اسلاید 54: بند شــــــــــــــــــــــــادروان

اسلاید 55: پـــــــــــــــــــــــــــــــــــارچه دوران ساسانی

اسلاید 56: فــــــــــــــــــــــــــــــــــــرش پازیریک قدیمی ترین فرش دنیا

اسلاید 57: کتیبه منبت کاری شده ی سلجوقی

اسلاید 58: تصویر مرد ماد ، هنر حجاری ایرانیان

اسلاید 59: قدیمی ترین چنگ جهان، یافت شده در شهر اور

اسلاید 60: تخت جمشید

اسلاید 61: تخت جمشید

اسلاید 62: ایوان کاخ اردشیر بابکان در فیروزآباد

اسلاید 63: آتشکده نیاسر کاشان

اسلاید 64: آرامگاه خشایار شاه

اسلاید 65: آرامگاه کمبوجیه پدر کوروش بزرگ

اسلاید 66: طاق کسری یا ایوان مدائن

اسلاید 67: طاق بســــــــــــــــــــــــــــــــــــتان

اسلاید 68: کعبه زرتشت

اسلاید 69: تهیه کننده:علی عربی باتشکر از توجه شما خدانگهدار