درس پژوهی رویکردی نوین

درس پژوهی رویکردی نوین

اسلاید 1: بسم الله الرّحمن الرّحیم1

اسلاید 2: درس پژوهي رويكردي نوين در توانمند سازي معلمان دكتر مرتضي شكوهيعباس خسروی شهريور ماه 1394

اسلاید 3: قال الصادق عليه ‏السلام :مَن تَعَلَّمَ العِلمَ و َعَمِلَ بِهِ و َعَلَّمَ لِلّهِ دُعِىَ فى مَلَكُوتِ السَّماواتِ عَظيما فَقيلَ: تَعَلَّمَ لِلّهِ و َعَمِلَ لِلّهِ و َعَلَّمَ لِلّهِ؛هر كس براى خدا دانش بياموزد و به آن عمل كند و به ديگران آموزش دهد، در ملكوت آسمانها به بزرگى ياد شود و گويند: براى خدا آموخت و براى خدا عمل كرد و براى خدا آموزش داد.3

اسلاید 4: اجزاء اصلي نظام آموزشي :فلسفه تربيت (آموزش و پرورش ) برنامه هاي ( درسي ، آموزشي ، مكمل ها ، فوق برنامه ها ) منابع انساني (دانش ،نگرش ، مهارت ها ، توانمنديها ) منابع مالي و مادي مديريت نظارت و ارزيابي

اسلاید 5: منابع انساني در هر نظامي مهمترين جزء آن نظام بوده و كانون تمام پيشرفت ها ، موفقيت ها و يا ناكامي ها و شكست هاست .5

اسلاید 6: مهمترين ماموريت ( فلسفه وجودي ) نظام آموزشي تسهيل شرايط يادگيري و دستيابي به شايستگي هاي مورد انتظار جامعه است .6

اسلاید 7: معلم عنصر كانوني در تسهيل گري فرآيند يادگيري است . ( برنامه ها ، امكانات ، وسائل و... توسط ايشان اجرا شده و بكار گرفته مي شوند .) 7

اسلاید 8: توانمندی معلم و بهسازی آموزش همزمان با تحول در برنامه درسی ؛ محتوی ، ابزار و تجهیزات ،ضرورت توانمندی معلم و کیفیت تعامل او با دانش آموزان در آموزش و یادگیری به شدت مورد توجه قرار گرفته است . 8

اسلاید 9: توانمنديهاي معلم در تسهيل يادگيري : دانش تخصصي توانايي مهارت معلمي دانش حرفه اي 9

اسلاید 10: رشد حرفه اي معلمانمعلمي از جمله مشاغلي است كه با مولفه هاي گوناگون و در حال تغيير مواجه است (مولفه هايي مثل كتاب درسي ، فضاي آموزشي، تكنولوژي آموزشي ، راهبردهاي آموزشي و ...) همزمان با تغيير و رشد هر يك از اين مولفه ها لازم است شايستگي هاي ضروري معلمان هم در حوزه هاي مختلف دانش محتوايي ، دانش حرفه اي و دانش تكنولوژيك رشد و توسعه پيدا كند . رشد حرفه ای معلمان در بالا رفتن یادگیری دانش آموزان و اصلاحات در آموزش و پرورش نقش مهمی دارد.بنابراين براي بهسازي مستمر آموزش توجه به رشد حرفه ای مستمر معلمان ضرورت دارد . 10

اسلاید 11: ساز و كارهاي توانمندسازي معلمان :آموزش هاي قبل از خدمت ( تحصيلات منتهي به آموزش هاي بدو استخدام و...) آموزش هاي ضمن خدمت رسمي ( دوره ها ، كارگاه ها ، نشست هاي علمي و... ) خود ارتقايي ( خود آموزي ، مطالعه منابع و... ) توسعه پژوهش محوري ( اقدام پژوهي ، درس پژوهي )

اسلاید 12: دو روش عمده رشد حرفه ای ( تاکاهاشی 2011 )وضعیت 1 : تمرکز رشد حرفه ای بر توسعه دانش محتوایی برای تدریس از طریق خواندن کتابها و منابع ، گوش کردن به سخنرانی ها و تماشای منابع دیداری از قبیل ویدئو و نمایش دروس وضعیت 2 : تمرکزرشد حرفه ای بر توسعه مهارت برای تدریس معلمان باید درس را به دقت طرح ریزی کنند ، درس را بر اساس طرح درس تدریس کنند و بر اساس مشاهدات دقیق در باره یاددهی و یادگیری بازاندیشی و تعمّق کنند . معلمان و مربیان ژاپنی معمولاً این فرایند را از طریق درس پژوهی انجام می دهند .12

اسلاید 13: درس پژوهي رويكردي نوين در توانمندسازي معلمان درس پژوهی، پژوهش مشارکتی معلمان در مدرسه و کلاس درس است این مدل پژوهش معلمان با بهره گیری از حلقه های کیفی پژوهش، آموزش و یادگیری، تلاش می کند معلمان را در فرآیند طرح سؤال، برنامه ریزی، عمل، مشاهده فعال، بازخورد و بازاندیشی، و یادگیری گردهم آورد و به تبادل نظر، تجربه، هم عملی و یادگیری از یک دیگر ترغیب سازد .این الگوی پژوهش درآموزش و یادگیری تاثیر زیادی بر پرورش حرفه ای معلمان، بهبود کیفیت تدریس، تداوم تغییر برای به سازی مدرسه، بهبود یادگیری دانش آموزان و جلب مشارکت فعال معلمان در تبیین آرمان و برنامه عمل و اداره اثربخش مدرسه برای بازسازی آن به مثابه سازمان یادگیرنده دارد.13

اسلاید 14: تعريف درس پژوهيدرس پژوهی یک رویکرد توسعه حرفه ای با پژوهش مشاركتي، در كلاس درس است که طی آن معلمان با یکدیگربرای تدوین طرح درس،اجرا ومشاهده نتایج آن در جهت بهبود یادگیری دانش آموزان همکاری ومشارکت می نمایند.

اسلاید 15: درس پژوهی چيست :درس پژوهي به زبان ساده مطالعه و پژوهش جمعي پيرامون عمل تدريس است . به عنوان يك معلم حرفه اي بيا و در روش تدريس خود تامل کن! حتما روش بهتري براي تدريس وجود دارد . 15

اسلاید 16: تاريخچه درس پژوهی: *مدل ژاپنی به سازی آموزش و یادگیری است.*این روش در ژاپن بیش از صد سال قدمت دارد .*درس پژوهی با معرفی نظریه سازمان یادگیرنده توسط پیتر سنگه در سایر کشور ها توسعه یافت.16

اسلاید 17: پس از مشاهده عملكرد متفاوت دانش آموزان در آزمون بين المللي تيمز، مطالعاتي به منظور توصيف فرآيند آموزش در فرهنگ هاي مختلف انجام شد . آمريكا ، آلمان و ژاپن كشورهايي بودند كه اين مطالعات در آنها صورت گرفت . آنچه مشاهده شد حكايت از تفاوت در روشها ي آموزش و يادگيري در اين كشورها داشت . اين مطالعات نشان داد در ژاپن مهمترين عامل تدريس موفق ، بهسازي تدريجي معلمان در طول زمان بوده ودر مركز آن فرآيندي به نام درس پژوهي قرار داشت . از آن زمان (اواخر قرن بيستم 1993 ) درس پژوهي به طور جدي در جهان مطرح گرديد . 17

اسلاید 18: اهدافايجاد زمينه براي به اشتراك گذاشتن دانش وتجربه معلمان در مدرسهارتقاء انگيزه معلمان در مطالعه منابع تخصصي براي توسعه دانش حرفه ايتسهيل شرايط شكل گيري سازمان يادگيرنده با گسترش فرهنگ یادگیری در مدارس ارتقاء ديدگاه معلمان دربهره گيري از روشهاي علمي(نظريه ها)در تحليل وبررسي پديده هاي آموزش ويادگيري كلاساصلاح و بهسازی مستمر آموزش با تمركزو توجه به فرآيند يادگيري دانش آموزان

اسلاید 19: ويژگي هاي درس پژوهي در مقايسه با ساير الگوهاي توانمندسازي حرفه اي معلمان : پرورش حرفه ايي در حين آموزش و يادگيري صورت مي گيرد .در درس پژوهي به جاي عملكرد معلمان ، فرآيند آموزش و يادگيري مورد ارزيابي قرار مي گيرد.در درس پژوهي معلم و دانش آموز هردو يادگيرنده هستند .درس پژوهي به معلمان كمك مي كند تا آنها تغيير را دائمي دانسته و پيوسته در جهت بهبود و ارتقاء مهارتهاي خود تلاش نمايند . و...19

اسلاید 20: فرآیند درس پژوهيتشخيص مسئله و تعيين اهدافطراحی درستکمیل گزارش درس پژوهیتدریس درس ، جمع آوری داده ها بر اساس مشاهدهطراحی مجدد درسبازاندیشی و ارزیابی درس

اسلاید 21: اقدامات مديران مدارس در اجرا و توسعه درس پژوهي:تبيين اهميت درس پژوهي در توسعه مهارتهاي حرفه ايي معلمان فراهم كردن زمينه و شرايط تشكيل گروه درس پژوهي براي معلمان علاقه مند و داوطلب تامين فضا ، وسايل و لوازم مورد نياز گروه درس پژوه انجام هماهنگي هاي لازم جهت اجراي طرح درس پژوهي تدوين شده و حضور گروه براي مشاهده حضور در گروه هاي درس پژوهي و مشاركت در مباحث و گفتگوهاي آنان هماهنگي براي حضور ميهمانان ( كارشناس و...) در صورت لزوم فراهم آوردن فرصت گردهمايي و نشست براي گروهها در زمان و مكان هاي مناسب تهيه منابع علمي لازم جهت بهره برداري گروه درس پژوه 21

اسلاید 22: شروع كار با آمادگي لازمايجاد آمادگي، اولين مرحله در مطرح كردن موضوع درس‌پژوهي است.

اسلاید 23: معلمان مشتاق و متعهددرگروههاي درس‌پژوهي اگر اعضاي آن به اجبار مشاركت كنند به موفقيت نمي‌رسند. معلمان بايستي مشتاق صحبت كردن درباره نظرات و روشهايشان بوده و علاقه‌مند به همكاري با يكديگر باشند. از دانش‌آموزان ياد بگيرند، روش تدريسشان را تغيير دهند، ايده‌هاي جديد را امتحان كنند. نيازي به اعتقاد و باور حقيقي معلمان در ابتدا نمي‌باشد، اما چنانچه درس‌پژوهي را به عنوان كار اجباري بجاي داوطلبانه انجام دهند، احتمالا تلاشها به يك برنامه مؤثر و پايدار منتهي نمي‌شود

اسلاید 24: زمان برای همکاریدرس پژوهی نیاز به تعیین زمان برای برنامه ریزی، مشاهده و بحث درباره ی درس مورد پژوهش معلمان داردکه می تواند در ساعات مدرسه یا ساعات خارج از زمان مدرسه برنامه ریزی شود.درس پژوهی نیاز به 2 نوع زمان دارد:الف) زمان برای جلسات اعضای گروه و بررسی طرح درس. ( بهتر است در ساعات خارج از زمان مدرسه باشد) قبل يا بعد از مدرسه يا تعطيلات آخر هفته ب)زمان برای تدریس درس ، مشاهده و بحث. ( بهتر است در ساعات مدرسه باشد .) وقتی مدارس برای اختصاص زمان با مشکل مواجه هستند، سعی می کنند کار را از طریق الکترونیک و در فضاي مجازي انجام دهند ؛ بخصوص در مواقعی که اعضای گروه در مدارس مختلف کار می کنند.

اسلاید 25: حمايت مديرفعاليت درس پژوهي نيازمند حمايت همه جانبه مديري است كه برای آن ارزش قائل باشد، در غير اين صورت اجرا و پیگیری آن بسیار دشوار است. مديران با تمام امكانات و منابع ، حمايت لازم را از گروهها در زمان برخورد با مشكلات درس‌پژوهي معمول می دارند. ارائه کپی گزارشات و ارزیابی ها به مدیر توسط تيم درس پژوهي ، باعث مي شود تا او کار درس پژوهی معلمان و مزایای آموزش و یادگیری برگرفته از آن را بهتر درک کند.

اسلاید 26: حمایت های بیرونیدر درس پژوهی می توان از حمایت های بیرونی مثل مهارت متخصصان با تجربه استفاده نمود. توصیه های افراد آگاه به تعیین راه حل ها و اصلاح روشها کمک می کند. البته حمایت بیرونی یک شرط اصلی برای درس پژوهی نیست ولی برای گروه های کم تجربه می تواند مفید باشد. يك راه حمايتي ديگر مي تواند فراهم آوردن شرايط دسترسی به منابع اطلاعاتي از جمله تحقیقات آموزشي و انواع ديگري از اطلاعات باشد كه در پايه ريزي طرح درس مورد پژوهش قابل استفاده باشد .

اسلاید 27: مشاركت گستردة مدرسه‌ايدرس‌پژوهي وقتي قوي‌تر است كه معلمان مدرسه، مشاركتي گسترده داشته باشند. زيرا به يادگيري معلمان از طريق همكاري گروه‌ها بدست مي آيد .

اسلاید 28: جو همكاري گروهي در مدرسهايجاد محيطي كه يادگيري معلم و يادگيري دانش‌آموز را بهتر كند، به حمايت از درس‌پژوهي كمك مي‌كند. فضای بسته می تواند روند درس پژوهی را براي معلمان سخت و مشكل کند . احساس ايمني، و احترام به معلمان كمك مي‌كند تا از يكديگر سؤال بپرسند، ايده‌هايشان را توضيح دهند، ريسك‌هاي عقلاني كنند و در تعامل و بازخورد با يکديگر باشند. معلمان نمي‌توانند بدون جو همكاري ، مشاركت فعالي در درس‌پژوهي و فعاليت‌هاي مرتبط داشته باشند.

اسلاید 29: تشكيل گروهدر اجرای درس پژوهی برای ایجاد یک سازمان یادگیرنده در مدرسه و ایجاد ارتباط بین معلمان پایه های مختلف ، شورای معلمان مدرسه به عنوان یک گروه پژوهشی بزرگ عمل می کند که تیمهای کوچکتر درس پژوهی درون این گروه شکل می گیرد . تیم های درس پژوهی در مراحل مختلف چرخه درس پژوهی، شورای معلمان مدرسه را در کار خود مشارکت می دهد و به این ترتیب ضمن آنکه اعضای تیم درس پژوهی از نقطه نظرات سایر معلمان مدرسه استفاده می کنند، یافته های پژوهشی تیم هم با معلمان مدرسه به اشتراک گذاشته می شود.هر تیم درس پژوهي براي تامين تنوع ديدگاه ها معمولا از 3 تا 5 نفر از معلمان هم پايه تشکیل می شود كه در آموزش وتدريس وفرآيندهاي مربوط به آن داراي مسئله يا مسائل مشترك بوده وبه دنبال شناسايي وانتخاب راه حل مناسب براي رفع و يا كاهش آن هستند .تبصره1: براي تشكيل گروه در صورت كافي نبودن تعداد معلمان دريك پايه تحصيلي ، ساير معلمان علاقمند در پايه هاي مختلف تحصيلي نيز براي موضوع درس پژوهي پايه مورد نظر مشاركت مي نمايند.تبصره2: مدير ويا معاونان مدرسه نيز مي توانند به عنوان عضو ويا مسئول هماهنگي گروه مشاركت نمايند. گروه درس پژوهي بايد خودگردان باشد و همه ي افراد از معلم با سابقه ي يك ساله گرفته تا معلمان با تجربه به صورت يكسان در آن شركت كنند و نسبت به هم متعهد بوده و دانش خود را با يكديگر مبادله كنند .

اسلاید 30: مدل های تشکیل گروه

اسلاید 31: تعيين هنجارها و تدوين مرام نامه گروه هنجارهاي گروه شامل آن دسته از قوانيني مي شود كه تعاملات بين اعضاي گروه در خلال تمام مراحل درس پژوهي بر اساس آن قوانين انجام مي گيرد تا كار گروهي به حداكثر اثر بخشي خود برسد . پايه گذاري هنجارهاي گروه، نخستين تلاش گروهي تيم درس پژوهي خواهد بود و بايد در مركز توجه اولين جلسه ملاقات گروه باشد . هنجارها بيان مي كنند كه در يك كار گروهي سازنده براي رسيدن به هم افزايي و دستيابي به بيشترين كار آمدي ، تعاملات افراد گروه بايد در چه چارچوبهايي و براساس چه معيارهايي انجام پذيرد . راه هاي بسياري براي شناخت اين انتظارات وجود دارد . يكي از اين راه ها تهيه ي فهرست به صورت فردي است . به اين ترتيب كه هر فردي فهرستي از انتظارات خود را تهيه مي كند و آن را با گروه مبادله مي كند . گروه مي تواند نظرات فردي را بگيرد و يك فهرست جمعي توليد كند و اين فهرست به عنوان مرامنامه گروه درس پژوهي مورد استفاده قرار گيرد .

اسلاید 32: نمونه اي از سوالات براي تهيه ي هنجارها چه انتظاراتي از يكديگر داريم ؟ چه شرايطي لازم است تا حس تعلق به گروه ايجاد و حفظ شود ؟ چه شرايطي در يادگيري ما دخيل است و مي تواند باعث كمك به يادگيري گروهي يا مانع يادگيري شود ؟ چگونه مي توانيم تفاوت هايمان را مديريت كنيم ؟ یک روش دیگر این است که یک سری انتظارات بر اساس تکمیل کردن جمله های زیر تولید کنیم. من انتظار دارم....من فرض می کنم ....گروههای موثر باید.... برای مثال: من انتظار دارم همکارانم نظراتشان را با یکدیگر مبادله کنند حتی اگربا نظر من مخالف باشد.

اسلاید 33: در زير برخي از موارد براي تدوين مرامنامه پيشنهاد مي شود :*ارتباط برقرار كردن ، آزاد و صادقانه است . جوي از اطمينان وجود دارد . *اعضاي گروه تشويق شوند كه از نظرات يكديگر حمايت يا انتقاد كنند . *روش هايي براي مديريت تعارضات پيش بيني شود . *اشتباهات به عنوان فرصت در نظر گرفته شود . *همه ي افراد براي عملكردشان مسئوليت بپذيرند . *معلمان به سمت توسعه فضاي فکری حركت كنند ، از جمله فكر كردن و مطرح كردن عقايدشان درباره ي تدريس

اسلاید 34: حفظ هنجارهای گروههمه اعضا گروه یک کپی از فهرست منشور درس پژوهی را داشته باشند تا دائما به آن مراجعه کنند.از منشور پوستری تهیه وهنگام جلسات بر روی دیوار نصب گردد.منشور به عنوان توافق نامه ای برای نشان دادن تعهد توسط اعضای گروه امضاء گردد.

اسلاید 35: تعيين نقش ها و مسئوليت ها الف) معلمان هم پایه : معلمان يك پايه تحصيلي نقش اصلی را در تمام مراحل درس پژوهی اعم از تبیین اهداف، طراحی درس ، تدریس ، مشاهده و ارزیابی برعهده دارند . ب) مسئول هماهنگي گروه درس پژوهي مسئوليت اصلي هماهنگ كننده گروه ، راهنمايي ونظارت برفرآيند درس پژوهي مي باشد كه اين فرد مي تواندعضوي از گروه يا خارج از گروه ويا يك معلم با تجربه يا يك متخصص باشد. هماهنگ كننده نبايد به اعضاي گروه درس بدهد بلكه او ناظر و راهنما بر فرآيند است و اين معلمان هستند كه مالك و عامل فرآيند درس پژوهي هستند . ج) صاحب نظران گروه درس پژوهي با توجه به نوع نياز خود ، اغلب از افراد متخصص دعوت به عمل مي آورد . اين افراد مي توانند كارشناسان و مشاوران خارج از مدرسه باشندكه در زمینه یک موضوع درسی خاص یا روشها و فنون تدریس مهارت دارند . آن ها مي توانند دبیران تخصصی یک درس خاص ، کارشناسان و سرگروه های درسی منطقه يا اساتید دانشگاه باشند . آنان اغلب محتواي كارشناسي شده اي را با خود براي جلسه برنامه ريزي به همراه مي آورند . نقش ديگر این افراد متخصص و با تجربه اين است كه كار تك تك اعضاي گروه درس پژوهي را با يك ديگر مرتبط مي سازند.

اسلاید 36: د) نقش های اجراییاين نقش ها مي تواند توسط اعضاي گروه و به صورت چرخشي در جلسات مختلف بر عهده گرفته شود . یادداشت بردار : یادداشتهایی را از جلسه برمی دارد و آنها را کپی و در ابتدای جلسه بعد برای مرور مجدد درمیان شرکت کنندگان توزیع می کند . نگارنده : تصمیمات مهم گروه را روی تابلوبا ماژیک یادداشت می کند تا همه بتوانند ببینند . ( به خصوص در زمان بارش فکری گروه در باره اهداف و هنگام طراحی درس مفید است )تایپیست : طرح درس و یا هر سند دیگر را در صورت نیاز تایپ می کند . رابط / دبیر : در جهت کار گروه با عوامل بیرونی ارتباط برقرار می کند . درخواست و هماهنگی برای جایگزین های معلمان را انجام می دهد . تاریخ ، زمان و مکان جلسات را به اعضا یادآوری می کند . اتاق جلسات و پذیرایی را سازماندهی می کند .

اسلاید 37: برنامه عمل: برای در نظر گرفتن مولفه هاي لازم در اجراي درس پژوهي مانند معلمان، زمان، حمایت مدیران و ... لازم است گروه درس پژوهی یک برنامه عمل طراحي كنند . نتایج مورد انتظاردر این قسمت دلایل مشارکت در درس پژوهی را بیان کنید. و بگویید که با این برنامه قصد دارید به کجا برسید.اعضای گروهدر این قسمت اعضای گروه را مشخص کنید.زمان لازمدر این قسمت زمان مورد نياز خود را برآورد نماييد و راهبردهای مورد استفاده خود را براي تامين اين زمان (داخل يا خارج از وقت مدرسه) مشخص كنيد .حمایت مدیردر این قسمت راهبردها و اطلاعات مورد استفاده برای ارتباط با مدیران را شرح دهید. ( ارائه گزارش به مدير يا معاون آموزشي ، دعوت از مدير در بعضي جلسات ، گزارش زمانهاي جلسات براي هماهنگي با مدرسه و ...)منابع حمایت بیرونیدر این قسمت افراد و منابع اطلاعاتي موجود برای کمک به کارگروه را شناسایی کنید.فرایند مستند سازیدر این قسمت شيوه مستندسازي تیم و چگونگی تقسیم فعالیت هایشان ثبت می گردد.جبران خدمات(تكميل اين قسمت به عهده مدير مدرسه است )در صورت امکان توضیح دهید چگونه زمان و تلاش معلمان براي اجراي درس پژوهی جبران می شود.مانند تقديرنامه ، ویا ...

اسلاید 38: تشخيص مسئلهمساله اي ذهن معلمان را به خود مشغول ساخته وآنها را بر مي انگيزاند تا براي حل آن با هم ، همياري ومشاركت نمايند وبه توليد راهكارها وايده هاي نو در فرآیند آموزش ویادگیری بپردازند. دراین مرحله معلمان و دیگر اعضای گروه با نگاهی انتقادی موقعیت تدریس و یادگیری را بر اساس استانداردها مورد بررسی قرار داده ، نقاط ضعف و دشواریهارا در این زمینه مشخص می سازند .  دانش آموزان در درک کدام مباحث و دروس مشکل دارند ؟  ابزار تشخیص این مشکل چه بوده است ؟   چه درصدی از دانش آموزان با این مشکل موجود مواجهند ؟   چه موضوعاتی همیشه برای دانش‌آموزان در یادگیری و درک مشکل هستند؟   چه موضوعاتی در درس دادن، معلم را دچار چالش می‌کند؟

اسلاید 39: تعيين هدف کار درس پژوهی وقتی شروع می شود که معلمان با هم تلاش می کنند تا اهداف یادگیری دانش آموزان را به طور واضح تبیین کنند .اهداف غالبا از ارزيابي آموخته هاي دانش آموزان ودريافت بيشترين فراواني نارساييهاي يادگيري ، تعریف ویژگی هایی که معلمان می خواهند در دانش آموزان خود رشد دهند و یا موضوعات مشکل آفرینی که معلمان در کلاسهای درس خود مشاهده کرده اند نشات می گیرد. با شناسایی و تبیین اهداف آموزشی از کلی تا جزئی محور کار گروه در مراحل بعدی یعنی طراحی درس ، و تدریس و مشاهده هم مشخص خواهد شد.اهداف درس پژوهی را می توان به صورت درون رشته و بین رشته ای انتخاب کرد . اهداف درون رشته ای اهدافی هستند که به یک رشته یا موضوع درسی خاص تعلق دارند مثل توانایی جمع کسرها با مخرج نابرابر. اما اهداف بین رشته ای معمولا اهدافی هستند که مختص یک موضوع درسی خاص نیستند و به دانش آموز به عنوان یک یادگیرنده توجه دارند .مثل توانايي حل مسئله يا يادگيري روش علمي

اسلاید 40: طراحي درسوقتی هدف مشخص شد تیم درس پژوهی با تلاش جمعی ، درسی را برای یک جلسه کلاس طراحی می کند . طرح درس نه تنها یک راهنما برای تدریس درس است بلکه به عنوان وسیله ارتباطی اعضای گروه درس پژوهی عمل می کند تا اهداف و ایده های مورد آزمایش را به طور واضح برای همه مشخص نماید.معلمان موضوع درس پژوهي را با خواندن كتابها ومقالات مورد بررسي قرار مي دهند.آنها به طور جمعي تلاش مي كنند تا يك طراحي آموزشي با تعريف فعاليت هاي معلم ، فعاليت هاي دانش آموز ونكات مورد ارزشيابي، انجام دهند و پيش نويس آماده شده طرح درس را براي دريافت بازخورد به شوراي معلمان مدرسه ارائه كنند.

اسلاید 41: سوالات مربوط به طراحی درس مورد پژوهش : در رابطه با موضوع این درس ما انتظار داریم دانش آموزان در پایان چه چیزهایی را بفهمند و یا قادر به انجام آن باشند ؟دانش آموزان هم اکنون در رابطه با موضوع این درس چه می دانند ؟چه سناریو یا زنجیره ای از تجربیات یادگیری می تواند دانش آموزان را از شماره 2 به شماره 1 برساند ؟ در واکنش به هر یک از اجزای درس پیش بینی می کنیم چه نوع افکاری ( اعم از مشکلات یا کج فهمی ها ) به ذهن دانش آموزان خطور کند ؟ چه چیزی می تواند این درس را برای آنان هیجان انگیز و با معنی کند ؟چه شواهدی به ما کمک می کند تا در باره تحقق اهدافی که برای یادگیری دانش آموزان در نظر گرفته ایم قضاوت کنیم و پیشرفت یادگیری دانش آموز را در جریان درس بررسی کنیم ؟چه مدارکی را باید در رابطه با انگیزش ، یادگیری و رفتار دانش آموزان جمع آوری کنیم و چه نوع از روشهای جمع آوری داده ها برای این کار لازم است ؟

اسلاید 42: برگزاری جلسات طراحی درسگروه ها معمولا در طول يك دوره چند ماهه سه تا پنج بار براي تدوين يك طرح درس ، نشست برگزار مي كنند .نشست اول صرف شناسایی مسئله وتعیین اهداف می شود.درنشست دوم كتب درسي ، مواد آموزشي ، استاندارد ها وساير منابع مورد بررسي قرار می گیرد.در پايان نشست دوم ، يك يا دو نفر از معلمان گروه ، توليد اولين پيش نويس طرح درس را تقبل مي كنند.اين پيش نويس در نشست بعدي مورد استفاده قرار خواهد گرفت.در جريان جلسات ونشست هاي سوم وچهارم ؛ گروه ها با هم كار مي كنند تا طرح درس را باز بيني واصلاح كنند.تجربيات به اشتراك گذاشته شده ي همه ي گروه ها مي تواند به بهبود درس تحقيقاتي در جريان اين مرحله كمك كند.گروه مي تواند پاسخ هاي احتمالي وتصورات غلط متداول در بين دانش آموزان وهم چنين راههاي ارتقاي درس تحقيقاتي راشناسايي كند ؛ زيرا اين كار كمك مي كند تا گروه از پاسخ هاي دانش آموزان بهره گيري كند.شيوه هاي يادگيري دانش آموزان را بررسي كند و به هدف تيم درس پژوهي تحقق بخشد.

اسلاید 43: برگزاری جلسات طراحی درسيكي از پيامدهاي درس پژوهي اين است كه توانايي وقدرت معلم در پيش بيني پاسخ هاي دانش آموزان بهتر مي شود.با صرف زمان كافي برنامه ريزي شده براي بحث در باره ي واكنش هاي احتمالي دانش آموزان ، معلمان ، درسي را با تمركز برمحوريت راههاي يادگيري دانش آموزان تایید مي كنند وبدين ترتيب معلمان مي توانند درس را از زاويه ي ديد دانش آموزان ببينند.در آخرين جلسه گروه روند اجراي درس را كه معلم قرار است آن را دنبال كند نهايي مي كنند. مؤلفه هاي روند اجرايي شامل فعاليت هاي يادگيري ، سازماندهي تخته سياه ، مواد مورد استفاده در تدريس تا استفاده از دست ورزي ها ، سؤالاتي كه معلم مي پرسد ، سؤالات ارزشيابي وتولید يك نقشه براي نشستن دانش آموزان مي شود. پس از تکمیل طرح درس به شورای معلمان جهت نظرخواهی ارائه می شود

اسلاید 44: چارچوب طراحي آموزشي

اسلاید 45: آماده سازی برای مشاهده و تهیه گزارش :آماده سازی دانش آموزان : در این مورد باید به شاگردان توضیح داد که افرادی که برای مشاهده در کلاس حضور دارند به هم کمک می کنند که معلمان بهتری باشند.آماده سازی کلاس کاهش وقفه ها : اعلانی را روی درب کلاس بچسبانید با این عنوان که « درس پژوهی در جریان است : لطفا وارد نشوید مگر اینکه موردی اضطراری باشد. »

اسلاید 46: شرح مسئوليت ها ي گروه قبل از تدریس 1. مشاهده گراني از بيرون دعوت كنيد .- از معلمان ومديران ديگری كه خارج از كادر مدرسه ي شما هستند وحد اقل از يك كارشناس خبره که مسلط به فرآیند درس پژوهی وجریان یاددهی ویادگیری است دعوت به عمل آوريد.تعداد مشاهده گران به اين بستگي دارد كه گروه چه قدر با فرايند درس پژوهي راحت باشد.- از كارشناس خبره بخواهيد كه مفسر وتحلیل گر نهايي باشد.2. وظايف خاصي را براي اعضاي تيم تعيين كنيد .- براي جلسات يك مسئول جلسه ويك نگارنده تعيين كنيد.- اعضايي را براي مشاهده وثبت واكنش هاي خاص دانش آموزان در جريان درس تعيين كنيد.( ناظر)- يك نفر را مسئول فيلم برداري كنيد .هر چند كه اين كار براي نگهداري سوابق اهميت دارد ؛ اما ضبط فیلم جايگزيني براي مشاهده ي زنده نيست.

اسلاید 47: شرح مسئوليت ها ي گروه قبل از تدریس3. مواد لازم براي مشاهده گران را آماده كنيد ؛ شامل : - طرح درس شامل : هدف درس ، جايگاه درس در يك فصل ، جايگاه درس در طول برنامه ي درسي مربوط به همه ي پايه ها ، واكنش هاي احتمالي دانش آموزان وتوالي رويداد هاي درس- كپي هايي از كار برگ هاي دانش آموز - نقشه ي چيدمان صندلي هاي كلاس كه شامل نام دانش آموزان وفضاي خالي براي يادداشت نويسي باشد.4. جزئيات وتداركات را سازماندهي كنيد.1. كلاس را به گونه اي چيدمان كنيد كه مشاهده گران فضاي لازم را براي ايستادن وگردش در ميان فضاي كاري دانش آموزان داشته باشند.2. در برنامه ي زماني وقتي را براي جلسه با مشاهده گران مدعو قبل از درس منظور كنيد تا نوع باز خوردهايي را كه به دنبال آن هستيد مشخص كنيد.3.در برنامه ي زمانبندي يك زمان تنفس بعد از درس پيش بيني كنيد تا مشاهده گران فرصت پيدا كنند افكار ونظرات خود را براي گزارش گيري جمع وجور كنند.

اسلاید 48: تدريس ومشاهدهیک نفراز اعضاي تيم، درس را به دانش آموزانش تدریس می کند .اعضاي ديگر در کار مشاهده و جمع آوری داده ها کمک می کنند و گاهی اوقات افرادی از بیرون تیم درس پژوهی هم به آنها ملحق شده و در این کار مشارکت می کنند . مشاهده گران در باره آنچه معلم و دانش آموزان انجام می دهند و می گویند یادداشت برداری می کنند و شواهدی را از جریان تفکر دانش آموزان جمع آوری می کنند .طرح درس در نقش یک ابزار مشاهده گری به کار گرفته می شود تا مشاهده گران را به آنچه باید به دنبال آن بگردند راهنمایی کند و به آنان کمک می کند تا هدف درس و سوالات ارزشیابی را به خاطر داشته باشند . هدف ارزشیابی جمع آوری داده ها در باره اثر بخشی درس است و نه ارزشیابی معلم . جريان تدریس مي تواند از طريق فيلمبرداري، عكس ، ضبط صدا ويا نمونه كار هاي دانش آموزان مستند سازي شود.

اسلاید 49: شيوه هاي گردآوي اطلاعات براي مشاهده درس اوليه:يادداشت برداري كردن در طول كل تدريس درس.يادداشت برداري از پاسخ هاي فرد فرد دانش آموزان با استفاده از نامشان اگر كه امكان داشت و يا با بكاربردن محل نيمكت شان.ثبت تعاملات بين معلم و دانش آموزان و دانش آموزان با همديگر.ثبت اينكه دانش آموزان چطور كارشان را آغاز مي كنند و به سرانجام می رسانند.مستند کردن درك نادرست رايجي كه دانش آموزان دارند و اينكه چطور و چه وقت درك شان تغيير مي كند.نشان دادن اينكه چطور فردفرد دانش آموزان درك شان را از طريق فعاليت ها و بحث ها مي سازند. ثبت اینکه راه حل هاي متنوعي توسط تك تك دانش آموزان استفاده مي شود تا مشكلات را حل كنند.

اسلاید 50: ناظران بايد امتناع كنند از:- گفتگوهاي حاشيه اي- ارزيابي معلم - به عنوان مربي يا همه چيزدان حرفه اي عمل كردن.- خدمت كردن به عنوان كمك معلم.علاوه بر اين ها، گروه بايد ناظران را با توجه به حوزه اي كه مي خواهند در آن مستندات جمع آوري كنند ترغيب به مطرح كردن سؤال خاص كند.به عنوان مثال: چطور دانش آموزان به يك سؤال مطرح شده توسط معلم عكس العمل نشان خواهند داد؟ طراحی سؤال خوب ناظران را متمركز بر درس و درگير در درس می کند .ناظران بايد نقش يك محقق را بگيرند و از اهداف درس استفاده كنندتا اطلاعات را گردآوري كنند.

اسلاید 51: دستورالعمل هايي براي انجام مشاهدات وگزارش گيري از درسارائه نمونه طراحی درس قبل از جلسه تدریس به مشاهده گرانمأموريت مشاهده گران مثل يك دستيار معلم نيست بلكه شبيه پژوهشگراني است كه جنبه هاي خاصي از درس را بررسي مي كنند. به عنوان مثال يك پژوهشگرمشاهده گر ، بايد تلاش كند درس را از يك زاويه ي واقع بينانه نگاه كند ، يعني بدون داوري وفارغ از باورهاي شخصي در باره ي ياددهي ويادگيري ، تنها آن چه را كه در جريان درس واقع مي شود مشاهده وعيناً گزارش كند.مشاهده گران به هيچ وجه غير فعال وتماشاچي صرف نيستند ؛ آنان بايد سير يادگيري دانش آموزان را از نزديك مشاهده ودريافت هاي آنان را با ذكر جزئيات ثبت نمايند. اين داده ها خوراك لازم براي بحث پر بار تر در جريان جلسه ي گزارش گيري را فراهم مي آورد. هدف مشاهده گران ، تعميق فهم شركت كنندگان از محتوي درس ويادگيري وتفكر دانش آموزان است. با مشاهده ي درس هر فرد مي تواند روي معلمي خود وديد گاه هايش باز انديشي وتفكر كند.

اسلاید 52: وظايف مشاهده گران در جريان درسالف- جو طبيعي كلاس درس را رعايت كنند1.گفتگوهاي جانبي را در جريان درس به حد اقل برسانيد.2. در جريان تمام درس در كلاس باقي بمانيد تا چگونگي شروع ، ادامه وپايان درس را به طور كامل دريابيد.3. جلوي ديد دانش آموز را نسبت به تخته سياه نگيريد؛ جلوي ديد دوربين فيلمبرداري را نگيريد.4. وقتي دانش آموزان مشغول كار انفرادي يا گروهي هستند ؛ مي توانيد آزادانه در كلاس گردش كنيد ؛ اما در جريان بحث كل كلاس به كنار يا انتهاي كلاس برويد.5. تعامل با دانش آموزرا به حداقل برسانيد. از تدريس يا كمك رساني به بچه ها خودداري كنيد. در مواقع بخصوص تعامل مجاز است به شرطي كه با ملاحظه وبا هدف اطلاع از جريان تفكر دانش آموز انجام شود.ب – در نقش يك پژوهشگر ظاهر شويد.1. هدف درس را به خاطر بسپاريد.2. از طرح درس ، نقشه چيدمان وكار برگ ها براي ثبت داده هايتان استفاده كنيد.3. بررسي كنيد كه دانش آموزان چگونه همکاری مي كنند.4. از واكنش ها وپاسخ هاي دانش آموزان به صورت انفرادي وبا ذكر نام يادداشت برداري كنيد.5. به اختصار بيان كنيد كه تك تك دانش آموزان چگونه از خلال فعاليت ها وبحث ها شناخت وفهم خود را شكل مي دهند.6. راه حل هاي مختلفي را كه تك تك دانش آموزان براي حل مسائل استفاده مي كنند به انضمام راه حل هاي اشتباه را مستند سازي كنيد.7. تعامل معلم – دانش آموز را مورد بررسي قرار دهيد ؛ مثلا آيا معلم تلاش مي كند كه به همه دانش آموزان سركشي كند.8. نوع گفتار وفعالیت دانش آموز را مستند سازي كنيد

اسلاید 53: وظايف مشاهده گران در جريان درسپ – هنگام مشاهده كردن اين سوالات را مد نظر قرار دهيد.1. آيا هدف واضح بود ؟ آيا فعاليت هابه طور مؤثر موجب دست يابي به هدف شد؟2. آيا ادامه ي درس انسجام وپيوستگي منطقي را با مقدمه ي درس داشت وبه يادگيري مفهوم توسط دانش آموزان كمك مي كرد.3.آيا سوالات ومواد آموزشي براي دست يابي به هدف درس مفيد بود؟4. آيا بحث هاي كلاسي به ارتقاي فهم دانش آموزان كمك كرد؟5. آيا محتوي درس متناسب با فهم ودرك دانش آموزان بود؟6. آيا دانش آموزان از دانش قبلي خود براي فهم محتوي درس استفاده كردند؟7.آيا سؤالات معلم تفكردانش آموزان را درگير وتسهيل كرد؟8. آيا به نظرات دانش آموزان بها داده شده و نظرات آنان در درس شركت داده شده است ؟ آيا در جمع بندي درس اشاره اي به نظرات وحدسيات دانش آموز شده است؟9. آيا جمع بندي درس در راستاي هدف درس بود؟10. معلم چگونه مي توانست آموخته هاي دانش آموز از جريان درس راتقويت كند؟

اسلاید 54: ارزيابی تدريسبعد از یک فرصت تنفس ، معلمان نشستی را برای بحث در باره درس و مشاهداتشان برگزار می کنند . معلمی که تدریس را انجام داده اول صحبت می کند و خلاصه ای را در باره اینکه درس چطور پیش رفته و مشکلاتی که تشخیص داده ارائه می کند . سپس دیگر معلمان حاضر در تیم درس پژوهی مشاهدات و نظرات خود را مطرح می کنند و در ادامه اگر مشاهده گران دیگری هم وجود داشته باشند ، یافته های خود را مطرح خواهند کرد . اغلب یک مشاور بیرونی همراه با گروه درس پژوهی کار می کند که او به عنوان آخرین نفر در جلسه گزارش گیری صحبت خواهد کرد .

اسلاید 55: باز اندیشی و ارزیابی تدریسگزارش گیری و ارزیابی تدریس در همان کلاس درس که مشاهده صورت گرفته ، انجام می پذیرد.بازاندیشی و ارزیابی انفرادی : این کار به همه امکان می دهد تا هر فکری را که هنوز ثبت نکرده اند گردآوری کرده و یادداشت های خودشان را مرور نمایند.باز اندیشی و ارزیابی گروهی : مدیر جلسه بعد از خوشامد گویی و خسته نباشید گفتن ، دستورات جلسه و اهداف گروه را روی تخته کلاس نوشته و از همه می خواهد که اظهارنظرشان بر مبنای مشاهداتشان باشد.

اسلاید 56: نقش هاي كليدي در گزارش گيري1. مسئوليت هاي مدير جلسه گزارش گيري را با معرفي تيم واشاره ي خلاصه اي به چارچوب بحث شروع كنيد.گزارش گيري را متمركز نگه داريد وضمن پرهيزاز حاشيه ، حساب وقت را هم داشته باشيد.اطمينان حاصل كنيد كه مكالمه تنها در اختیاريك يا دو مشاهده گر قرار نگيرد.به همه ي كساني كه مي خواهند اظهار نظر كنند اجازه دهيد تازماني را براي صحبت داشته باشند.حداقل ده دقيقه زمان در پايان براي مفسر نهايي اختصاص دهيد.از ارائه نظرات اصلاحي روي نظرات ديگران پرهيز كنيد . 2. مسئوليت هاي نگارنده از گزارش گيري يادداشت برداري كنيد . خلاصه مكتوبي از جلسه گزارش گيري براي گزارش نهايي درس پژوهي تهيه كنيد . همراه ديگر مواد درس پژوهي ( طرح درس ، فيلم ، كاربرگها و ... ) چكيده را هم در پرونده بايگاني قرار دهيد . 3. مسئوليتهاي مفسر نهايي نتیجه گزارش گيري را ادغام نموده و در حدود ده دقيقه يك تفسير نهايي ارائه كنيد . يافته ها و نظرات مربوط به مشاهدات گذشته و تجربيات اخير و پژوهش فعلي را در اختيار جمع قرار دهيد .

اسلاید 57: دستورالعملهاي مربوط به بحث در جلسه گزارش گيري 1. اظهار نظرها را شفاف و متمركز نگه داريد . اظهار نظرها را بر محور تفكر و يادگيري دانش آموزان و محتواي درس متمركز نگه داريد و نه بر محوريت سبك تدريسوقتي در باره درس اظهار نظر مي كنيد همواره هدف درس و معيارهاي ارائه شده توسط تيم نويسندگان را در اختيار داشته باشيد مبناي بحث را روي يادداشتهاي فردي از مشاهدات قرار دهيد و نظرات را با ميزان واقعي بودن آنها و وجود شواهد روشن بسنجيد . 2. فضاي محترمانه برقرار و حفظ كنيد .نظرات را با تعيين جنبه هاي مثبت درس آغاز كنيد . مطمئن شويد معلمي كه درس را تدريس كرده دچار اين احساس نشود كه مورد انتقادهاي شخصي قرار گرفته است . روي موفقيت يا شكست درس و يا روي روش تدريس تمركز نكنيد . مشاهدات كليدي و مرتبط را گزينش كنيد و از فهرست هاي كلي و بررسي نشده خودداري كنيد . يك شنونده منفعل نباشيد ، سعي كنيد كه در گزارش گيري شركت كنيد ، با اين حال لازم نيست آنچه را كه قبلا گفته شده تكرار كنيد .

اسلاید 58: یک دستور کار معمول : اظهار نظرهای معلم در مورد کلاس درساظهار نظرهای اعضای گروه درس پژوهی مبتنی بر مدارک و شواهداظهار نظر میهمانان مدعو و مطلعین دیگر مبتنی بر مدارک و شواهدمصاحبه گر ، داده های مصاحبه با دانش آموزان را در میان می گذارد.(اختیاری)جمع بندی گزارش گیری توسط مفسیر نهاییاظهار نظرهای معلم در مورد کلاس درس : معلم به اختیار برداشت های خود را از درس مطرح و هر گونه چالشی که با آنها برخورد داشته را تشریح می کند.اظهار نظرهای اعضای گروه درس پژوهی مبتنی بر مدارک و شواهد : این طرح درس تحت مالکیت جمعی گروه است و هر شخص یک دو اظهار نظر تمرکز یافته بر اساس شواهد بیان می دارد.اظهار نظر میهمانان مدعو و مطلعین دیگر مبتنی بر مدارک و شواهد : این افراد نبایستی به حالت تند و تهاجمی راه حل هایی را تجویز کرده یا بکوشند تا درس مزبور را درست کنند. داده های این افراد کمک شایانی به گروه درس پژوهی می کند.جمع آوری گزارش گیری توسط مفسر نهایی : برای پایان دادن به گزارش گیری مدیر جلسه مفسر نهایی را فراخوانده و ایشان کسی است که تفکرات خود را اضافه کرده و بحث را جمع بندی می کند. وی هم چنین : ارائه ی هر گونه پرسش یا بینش جدید که قبلاً حین گزاش گیری مطرح نشده بود ؛خلاصه سازی ایده ها و پرسش های کلیدی از گزارش گیری بعمل آمده؛برجسته سازی زمینه و موضوعاتی که گروه می تواند به تجدید نظر در آنها بپردازد ؛تشکر و قدردانی؛

اسلاید 59: آماده سازي براي تجديد نظر : استفاده از يادداشت هاي اعضاي گروه و ديگران مفيد است. بهتر است گزارش آنها در دفتر رخدادهاي گروه ثبت شود.دفتر ثبت رخداد عضو گروه – بعد از گزارش گيري دفتر ثبت رخداد عضو گروه – بعد از گزارش گيري نام : ......................................... تاريخ : ....................نام : ......................................... تاريخ : ....................مشاهدات شركت كنندگان از يادگيري دانش آموز را شرح دهيد.مشاهدات شركت كنندگان از يادگيري دانش آموز را شرح دهيد.جزئيات آنچه دانش آموزان گفتند ، انجام دادند و نوشتند و توليد كردند را بگنجانند.جزئيات آنچه دانش آموزان گفتند ، انجام دادند و نوشتند و توليد كردند را بگنجانند.آيا هيچ گونه پاسخ دانش آموزي پيش بيني نشده اي وجود داشت ؟ توضيح دهيد.آيا هيچ گونه پاسخ دانش آموزي پيش بيني نشده اي وجود داشت ؟ توضيح دهيد.اهداف درس تا چه حدي مورد دستيابي قرار گرفتند ؟ لطفا مدارك و شواهد كمكي ارائه دهيد.اهداف درس تا چه حدي مورد دستيابي قرار گرفتند ؟ لطفا مدارك و شواهد كمكي ارائه دهيد.كدام تصميم هاي آموزشي احتمالا به دانش آموزان كمك كرده اند تا اين اهداف را برآورده سازند ؟ توضيح دهيد.كدام تصميم هاي آموزشي احتمالا به دانش آموزان كمك كرده اند تا اين اهداف را برآورده سازند ؟ توضيح دهيد.به چه جنبه هايي از اين اهداف دسترسي پيدا نشد؟ لطفا مدارك و شواهد كمكي ارائه دهيد.به چه جنبه هايي از اين اهداف دسترسي پيدا نشد؟ لطفا مدارك و شواهد كمكي ارائه دهيد.كدام جنبه هاي طرح درس بايستي بر پايه اين مدارك و شواهد دوباره مورد بحث قرار گيرند؟كدام جنبه هاي طرح درس بايستي بر پايه اين مدارك و شواهد دوباره مورد بحث قرار گيرند؟دفتر ثبت رخداد ناظر بيروني – بعد از گزارش گيري  مدرسه / گروه .... تاريخ : ...... آموزگار طرح درس تحقيق : ..... مطلعين ديگر: ....... تا چه حدي به اهداف اين درس دست يافته اند ؟ لطفا مدارك و شواهد كمكي ارائه دهيد. كدام تصميم هاي آموزشي احتمالا به دانش آموزان كمك كرده اند تا اين اهداف را برآورد سازند؟ توضيح دهيد. به چه جنبه هايي از اين اهداف دسترسي پيدا كرديد؟ لطفا مدارك و شواهد كمكي ارائه نماييد. كدام جنبه هاي طرح درس بايستي بر مبناي اين مدارك و شواهد دوباره مورد بحث قرار گيرند؟ 

اسلاید 60: اصلاح تدريسگروه پژوهشي بر اساس مشكلات شناسايي شده در ارائه اول تغييراتي در تدريس ايجاد مي كند. اين تغييرات معمولا بر اساس دشواریهای یادگیری دانش آموزان كه گروه در جريان مشاهداتشان متوجه آن شده اند انجام مي شود. گروه ممكن است چندين بار براي بهسازی طرح درس و آماده شدن براي تدريس دوم جلسه تشكيل دهد.

اسلاید 61: فرايند اصلاح درسگام اول : جمع آوري و بازبيني داده ها گروه روند كار و دستاوردهاي چرخه درسي پژوهي را جمع آوري مي كند. مدارك و موارد زير براي استفاده در مرحله اصلاح مفيد هستند: يادداشت هاي مشاهدهيادداشت هاي مباحثات و مشاهدات اعضاي گروه و شركت كنندگاندفتر ثبت رخدادهاي اعضاي گروه و ناظران كار دانش آموزان عكس هاي تخته سياه ( چارچوب مناسب استفاده از تخته سياه را در پيوست 2 ببينيد )فیلم تدریس ( در صورت موجود بودن )در ابتداي جلسه بازبيني بايد داده ها را مرور كنيد، بدين ترتيب كه هر عضو گروه داده هاي جمع آوري شده را مرور كند، داده ها مرتب شود و هر عضو مسئول مرور يك بخش مجزا شود و گزارش يافته ها را به گروه ارائه دهد.گام دوم: تحليل داده ها وقتي اعضاي گروه، داده ها را مرور مي كنند، به دنبال شواهدي مبني بر يادگيري دانش آموز و تعيين اهداف برآورده شده يا نشده هستند.اگر اعضاي گروه، دفتر ثبت رخدادها را كامل كنندگروه به طرف مرحله دوم قدم مي گذارد.

اسلاید 62: فرايند اصلاح درسگام سوم : شناسايي تغييرات مورد نياز بعد از تحليل داده ها، گروه درباره ي چگونگي تنظيم مجدد ساختار درس و اثر بخش تر شدن آن بحث مي كند. وقتي فهرست موضوعات براي بررسي، كامل است و الويت ها تعيين مي شوند، گروه مي تواند تغييرات برنامه درسي را تعيين كند. ( اگر زمان محدودي براي اصلاح وجود دارد، گروه بايد فهرستي را در اولويت قرار دهد كه مهمترين تغييرات در آن صورت گرفته است .)گام چهارم : اصلاح طرح درس بعد از شناسايي تغييرات، نوبت به اصلاح برنامه درسي است. يكي از معلمان مسئول تغييرات و توزيع برنامه اصلاح شده براي بقيه اعضاي گروه است. داشتن يك كپي از برنامه اصلي براي بررسي گزارش ضروري مي باشد. ( بهتر است تغييرات برنامه جديد را با برجسته كردن خانه ها و رسم الخط هاي مختلف مشخص كنيم. ) در صورت امكان، گروه بايد درباره ي برنامه درسي و تعيين تغييرات لازم بحث كند، اگر زمان كافي براي تبادل تفسيرها به صورت حضوري نيست، اين كار به صورت الكترونيكي انجام شود.

اسلاید 63: جلسه قبل از مشاهده اگر ميهمانان دعوت شده، ناظر مجدد درس هستند، گروه درس پژوهي، يك جلسه قبل از مشاهده برگزار مي كند. گروه، مفاهيم واقعي مطرح شده در درس و آنچه را كه از دانش آموزان انتظار دارد، شرح مي دهد. موقع معرفي درس اصلاح شده، آنها شواهد جمع آوري شده در طول اولين تدريس را خلاصه مي كنند و تغييرات صورت گرفته براي بررسي شواهد را توضيح مي دهد.

اسلاید 64: تدريس درس اصلاح شدهدرس دوباره به گروه متفاوتي از دانش آموزان تدريس می شود.تدريس دوم را ممكن است همان معلم قبلي انجام دهد ويا اينكه معلم ديگري اين كار را برعهده بگيرد.معمولا همه معلمان مدرسه براي مشاهده درس اصلاح شده دعوت مي شوند

اسلاید 65: ارزيابي تدريسجلسه گزارش دهي درس اصلاح شده همان شكل اوليه را دنبال مي كند. شوراي معلمان مدرسه همگي در جلسه گزارش دهی تدريس دوم شركت خواهند كرد واين كار مي تواند مطالب كلي تري را در حوزه آموزش ويادگيري پوشش دهد.

اسلاید 66: حركت به مرحله بعديبعد از تدريس مجدد و گزارش درس اصلاح شده، گروه تصميم مي گيرد درس پژوهي را كامل كند. يك روش مرور بيشتر طرح درس است. يك روش ديگر احاطه بر شواهد و تدريس مجدد و مرور گزارش درس پژوهي است. (درس پژوهي بعد از دو بار تدريس تمام مي شود حتي اگر كامل نباشد و از حركت رو به جلو و پيشروي گروه جلوگيري نمي كند، در عوض معلمان مي توانند بر آنچه كه فراگرفته اند، و سئوالات و ايده هاي جديد براي اطلاع از درس پژوهي بعدي و چرخه هاي درس پژوهي آينده تمركز و بازتاب داشته باشند.)

اسلاید 67: به اشتراک گذاشتن نتايجمعلمان درسهايي راكه از طريق اين فرآيند بهبود بخشيده اند به اشتراك مي گذارند و بانكي از تدريس هايي راكه با استادي ساخته وپرداخته شده اند تشكيل مي دهند تا از آنها برداشت واستفاده شود. آنها اغلب گزارشي درباره پژوهش خود منتشر مي كنند كه شامل تفكرات معلمان وخلاصه اي از بحث هاي گروه مي باشد.

اسلاید 68: مراحل گزارش نویسی درس پژوهی :1- جمع آوری برون داده ها : اسناد و دستاوردها را در یک رایانه یا پوشه جمع آوری کنید . سوالات راهنما :- چه دستاوردهایی در فرایند درس پژوهی داریم ؟- آیا موارد روشن می باشند و یا اینکه نیاز به شرح اندکی از هدف و مقصود آنها وجود دارد ؟2- تهیه یک چارچوب : در این گام از مجموعه برون داده ها یک مقدمه و نتیجه گیری ایجادمی کنیم . این کار باعث می شود چارچوبی فراهم شود تا قطعات در جای خود قرار گیرند . سوالات راهنما :- ما چگونه می توانیم کارمان را شرح دهیم ؟- چه اهدافی راهنما براي ایجاد طرح درس می باشند ؟- چه کاری انجام دهیم تا دیگران طرح درس را درک کنند ؟- چگونه می توانیم کار خود را در فرایند درس پژوهی بعدی بهبود بخشیم ؟3- توصیف و بازخورد : این قسمت دستاوردها را توصیف نموده و اصول مهم یادگیری هر ابزار را مختصر سازی می کند . سوالات راهنما :- ما چگونه می توانیم گزارشی ارائه نماییم که هر دستاوردی را شرح دهد ؟- برای ایجاد یک گزارش مجزا به چه اطلاعات مکملی نیاز داریم ؟- بهترین ابزارها برای فرایند درس پژوهی و حرفه ما چه می باشند ؟

اسلاید 69: شنبه، 13 ژانويه 201869شنبه، 13 ژانويه 201869

اسلاید 70: چرخه درس پژوهی