دعا درمانی

صفحه 1:


صفحه 2:
دعا درماني ‎)therapeutic prayer‏ تحقیق وتالیف از : نسرین مقراضی جهت ارائه به انجمن طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران 

صفحه 3:
( ال بذدکرالله تطمئن القلوب ( "همانا با ذکر خدا دلها آرام میگیرند " کلمات کلیدی : دعا - ذکر - درمان با دعا - لل اللت كل شر 

صفحه 4:
مقدمه امروزه در سراسر جهان شاهد ‎eee‏ ‏بسياري از روش هاي درماني طب مکمل در یک د كلا لكا قا كبر نسبت به جسم/ ذهن , .روان و روح انسان هستيم 

صفحه 5:


صفحه 6:
بات فران کریم درباره دعا كردن در سوه اعرافآیا تب سیارعدر تاکید به دعا - 1 :کردنو چگونه دعا کردنآمده استاز جمله برای خدا نامهای نیک است , پس او را به وسیله آنها بخوانید ... و دعا کنید . ... ( ای 180 ) - خدا را از روی اخلاص بخوانید . (ی28) خدای خودرا به تضرع و به صدای آهسته بخوانید.( 4 55( خدای خود را با تضرع و نهانی و بی آنکه آواز بر کشی در دل . خود صبح و شام یاد کن و از غافلان مباش ( اية 205 ) اين همه از آيات خداست که شاید ‎bs‏ را یاد آرید ( آیة 26 ) 

صفحه 7:
2 در شوره غافر ( آية 60 ) چنین آمده : ..خدای شما ا ا على شما ‎iii‏ ‎ie 3‏ استجب لکم .. ‏ل ال لل ‎lg‏ زااکه هر صیج و شام خدا را می خوانند از پیش خود برانی . ‏4 - در سوره فرقان ( آية 77 ) آمده : ای رسول من بكو اگر دعای شما نبود , خدا به شما چه چه توجهی داشت ‎JB)‏ ما ‎Vol ty aS lew‏ 163 کم ... ) ‎ 

صفحه 8:
پستان اثمه معصومین ( علیه السلام ) دربار 060 رسول اکرم ( صلی الله علیه واله ) می فرمایند : دعا حربه مومن است برای دفع دشمنان و عمود دين است, كه به أن دين مومن بر ياست ونور اسمان و زمين است . (2 ) و همچنین در جایی دیگر فرموده اند : کسی که به دعا توفیق یابد بدبختی ندارد و وقتی خدا توفیق خود را برای دعا فراهم نمود علامت آنست که درهای رحمت را بر روی او گشوده است . (وسائل الشیعه) 

صفحه 9:
ودر متبعی دیگراز قول آیشان آمده : ناتوان ترین مردم کسی است که از دعا کردن ناتوان باشد . ( مشکوة الانوار) همچنین می فرمایند : هر مسلمانی که دعا کند ودعا بخواند ات و ی اقطع رجم و گناه , حتماً یکی ازسه نعمت به/او داده خواهد شد : خواسته اش را بزودی براورد . " ذخیره آخرتش قرار دهد . پیشامد ناگواری را از او دور کند . یاران گفتند اگر چنین است فراوان دعا کنیم . " فرمودند : فراوان دعا کنید . 

صفحه 10:
در روایات اسلامی از دعا به عنوان سپر و سلاح یاد شده است. 1 رسول گرامی اسلام (صلىاللهعليهواله) مىفرمايد: « دعا سلاح مومن است.» حضرت علی(علیه السلام) مى فرمايد: « دعا سير مومن است». امام سجاد( علیه السلام) عشق به مصوم را آرام بخش دلها و شفابخش دردها می‌داند و می‌گوید:« ؛ تویی مقصودم... مناجات با تو فرح و آرامش خاطر من و دوای مرض و شفای قلب سوزانم است.»(4) 

صفحه 11:
در حدیثی از قول امام سجاد علیه السلام چنین نقل شده : دعای مومن یکی از سه اثر را دارد : ۲ص آو ایس اآندازز و ذخیره آخرت است/؛ اریز آورادی مین )2940 | )5 (. ‏را از وی رفع میکند‎ whl 

صفحه 12:
حضرت امام صادق( علیه السلام) فرمود: هر که را خوش ايد و خواهان است كه دعايش در حال سختى به اجابت رسد., بايد در حال راحتى و نا 0 الا | أدعا | كيد ونير آن حضرات افرملور؛ هر که از ز بلایی بترسد که به او رسد و پیش از رسیدن آن بلا درباره برطرف شدن آن دعا کند. خدای عزوجل هرگز آن بلا را به او ننماياند. همجنين مى فرمايد: "بر تو باد به دعا كردن كه داروى هر دردى است".(3) 

صفحه 13:
رهنمود های امام راحل درباره دعا ‏ - امام خمینی(ره) در رفع شبهه ای که در مورد دعا طرح شده بود فرمود: "هیچ منافاتی بين به کار بستن اسباب طبیعت و رفتن پیش اطبا و کارمندان این جریان محکم طبیعت. با توتسل به خداي المت طبیعت نیست. زیرا که جریان طبیعت : نیز از مظاهر قدرت حق تعالی است و خدا است که به هر دارویی خاصیتی داده است. مگر آثاری که در داروی داروخانه ها می بینیم, از خودٍ آن ها است. اين آثارى ."است كه خداى قادر عالم به اين داروها داده است 

صفحه 14:
و می‌فرمودز 1 ‏لت که به‎ | le ‏ار مل‌فرمودند که: قرآن, قرآن نازل است. آمده‎ ‏است به طرف يايين و دعا از يايين به بالا مىرود, اين قرآن‎ ‏اذعيه با يك زبان خاصى ب كه ذر/دعاها‎ |!) ‏هست, اينها اين انسان را دستش را می‌گیرد و می‌بردش به‎ ‏و شما نمی‌توانیم بفهمیم, اهلش‎ yo aS WIL ol VL ‏هستند... این دعاهایی که در ماه‌ها هست, در روزها هست,‎ ‏خصوصا در ماه رجب و شعبان و ماه مبارک رمضان, این‌ها‎ ‏انسان را هم چو تقویت روحی می‌کند و هم چو راه را برای‎ ‏زا‎ fae) ‏اسان پار م‌کند و ثوراقکن اسست, برای این کلم این‎ ‏از این ظلمت‌ها بیرون بیاورد و وارد نور بکند که معجزه آسا‎ است.»( 6) 

صفحه 15:
انظر دانشمندان درباره آناردعا ‎eI‏ ها درماني براي مسلمانان بسیار قابل لمس‌تر است و در آموزه‌هاي ديني ‎Ul‏ به توسل و توکل الهي‌بسیار تاکید شده. اما محققان در غرب و شرق که به دوري مردم جوامع به اصطلاح مدرن از دعا و معنویت واقفند . به ‏تازكي به تحقیق در این باره علاقمند گشته وا ‏اقدام به معرفی انواع معنویت درمانی نموده اند 

صفحه 16:
نتایج همه بررسها بر يك امر واحد اشاره مکند و أن اين است که : «میزان ابتلاء به بیماربها و مرگ در افراد با ایمان کمتر از سایرین است و لذا این افراد سلامتی جسمی, روانی و اجتماعی و همچنین» , طول عمر و رضایت بیشتری از «زندکی دارند 

صفحه 17:
دکترویکتورفراتکل روانشناس آلمانی می كويد : این رنج و درد نیست که باعث ناراحتی و اندوه ما می شود بلکه فقدان معنا در زتدگی باعث تاراحتی ماست . وی بنیانگذار جدیدترین مکتب روان شتاسی, بنام معنا درمانی يا (لوگو ترایی< ۲۳۱6۲۵0۷ ‎(logo‏ ‏| ليله ابن ننيجه رسیدهاند که اج( مشتركى در دستورات مذهبى اديان عمده جهان وجود دارد كه از سلامتى بيروان انها محافظت مبکند . این اصول مشترک ريشه در معنویت دارد . معنویت عبارت از اعتقاد به خداوند و یا قدرت برترو یا هدفی والا در زندگی است 

صفحه 18:
‎aug‏ تلاش ميشود از طرق ‏اورا افزوده و به کنار امدن او با مشكلات و بيماريهاي مزمن كمك نمايند. يكى از اين روشها , دعا ميباشد كه باعث ارامش و اطمینان میگردد . (7) ‎ 

صفحه 19:
تاد دانست دعا درمانی یک روش جایگزین نیست بلکه مکمل سایر درمانهاست که اخیرا .جزو اصلیترین تحقیقات علمی قرارگرفته است یایب لسبلامت روان. کیفیت صحیح ارثباط با اک با رکب آفرین است که ایجاد علل) ‎US] LSE! Ge Nn‏ ایتایی دای ۱/۵/۵۵ به خطر میاندازد. ) ارتباط با خداء ۲) ارتباط انسان با دیگران؛ ۳) ارتباط انسان با طبیعت؛ وا انا یتیس 

صفحه 20:
أتحة ‎WN hn is ee‏ خون را پایین فا ورد : ضربان قلب را آرام ميكند و بيماريهاي مرتبط با سامانه دفاعي بدن ‎HRs‏ لكا بيماري‌هايي همچون دیابت, بسياري از بيماريهاي پوست و مو , برخي از بيماريهاي كليوي و ريوي و برخي بيماري‌هاي عفوني به شدت تحت تاثیر سامانه دفاعي بدن هستند که دعا درماني از تعداد موارد و شدت این نوع بيماري‌ها در بدن ما میکاهد. دعا حتي مي‌تواند در جراحي‌هاء به بهبودي زودتر بیماران و کاهش مقدار آنتي بيوتيك مورد نیاز پس از عمل منجر شود. 

صفحه 21:
---دکتر هوبرت بنسون نیز در کنفرانس ارزشهاي درماني دعا ,اعلام کرد : دعا خواندن مغز را بکار میاندازد. عوارض ایدز را کاهش میدهد , از فشار خون میکاهد , نازايي را درمان میکند. ۰ تکرار دعاها باعث کاهش میزان تنفس و فعالیت موجي مغز میشود و گاهي چتان قدرت درماني دازد که نياز به عمل جراحي یا درمان پر هزینه دارويي را از بين مي برد. 

صفحه 22:
در یک مطالعه بدون اينکه بیماران و کادر درمانی درباره مداخله و نحوه آن اطلاعی داشته باشند , تأثیر دعا بر بارورسازی درون رحمی (۱۷۳) را بررسی کردند. جالب اینکه بیماران در بیمارستانی در شهر سئول کشورکره بستری بودند ۲ در آمریکا ,کانادا و استرالیا خواسته یندم بو طا ی گراوه آز آنها دعا کنند. نتبجك ((میزان حاملگی ده برابر و جایگزینی تخمک به میزان دو برابر ))حیرت انگیز و از نظر اماري كاملا معنى دار بود . تعدادى از مطالعات در دانشكاه دوك نشان دادكه تركيب مشارکت فعال در یک جامعه مذهبى و دعاى مكرر اثرات فوق العاده اى روي فشار خون دارد. در دانشكاه كاليفرنيا 393 بیمار قلبی را به دو دسته تقسیم کردند که یک گروه را عده اي دیگر دعا می کردند و نتیجه گرفتند که گروه مورد دعا مرگ ‎las els‏ او تتازایت مداخلات پراشکی) کمیر اد تقضه ار (12) 

صفحه 23:
-- دکتر دتلولينك استاد روان شناسي عصبي در دانشگاه بن آلمان و متخصص اختلالات وبي نظمي تف اس اک وس ‎ae‏ و سل کنترل خواب خود را دردست گرفته و کابوس تلخ خود را به روياي شیرین مبدل کنند. به گفته دکتر لينك خواندن منظم دعا قبل از خواب میتواند از طربق زدودن افکار يليد و ناياك از ذهن به ۳0 افرادي که از ز كابوسهاي ‎ae‏ پیز کمك بزرگي بکند. به گفته این دانشمند ‎Haut)‏ شماري از بيماران مستاصل وي با استفاده از این روش دعا درماني موفق شدهاند تا سلامتي نسبي و خواب راحت خود را مجددا بازيابند. 

صفحه 24:
الک ‎tate‏ زابتي, به نام دكتر ( ماسارو ايموتة ) تحفیقات گسترده ای بر روی آب , به وسیله فیزیک کوانتومي انجام داده , و تاثیرات خارق‌العاده‌ي نيروي فکر و 1 لنا زد کلمات! احساسات, دعا, و انواع صداهار) ‎UA‏ اظیی این کشفیات, نم تهاما 0۵/۵ بسیاری از مشکلاتمان را از طریق این نیروها, به خصوص نيروهاي معنوي و الهي, برطرف کنیم؛ بلکه مي‌توانيم بر دیگران و محیط پیرامونمان اثر گذاشته و زندگیمان را بهتر و شیرین‌تر کنیم. (8) در ايران هم خانمى بنام حميده بی طرف با اسماء الهی اين ازمايش را انجام ميدهد و در جشنواره خوارزمی موفق به كسب رتبه ميشود . 

صفحه 25:
دکتر ایموتو پروژه مشابهی را در دست دارد وی میگوید : !زر اسلام "99 نام خدا" ناميده مى شود مما اميدواريم كه يك كتاب تصويرى از كريستال ها جاب كنيم . 99 تا از از اين كريستال ها وجود دارند و ما 2 سال از وقتمان را صرف جمع كردن انها كرديم . ما به طور رسمى از "ماسايا" درخواست كرديم كه اين طرح ها را دوباره تصحيح كند و ما ‎eT‏ ل كار نا اس سال اسه اتصاص بريد ) با لابلا ا ا | ییازان انیا خر ۸ ‎SS es‏ اه ییا یار زک ور .بتوانم این کار را به اتمام برسانم )14( 

صفحه 26:
درازمايشهاى ايموتو اب داخل ليوان را در معرض کلمات, تصاوير و موزیک‌های مختلف قرار می‌دهند. سپس آب را منجمد کرده و زیبایی‌شناسی کریستال‌های بدست .آمده را با عکاسی میکروسکوپیک بررسی می‌کنند منتقدان کارهای ایموتو را به دلایل مختلفی مورد نقد قرار داده‌اند. نبود کنترل‌های آزمایشی کافی, اینکه ایموتو جزئیات نتایج خود را به اندازة کافی در اختیار جوامع تام قرار نمی‌دهد, و همچنین آزمابتش ها بگونه‌ای انجام می‌شوند که که احتمال خطای انسانی را بالا می‌برند. خطای انسانی که می‌تواند نتایج او را تحت تاثیر قرار دهند 

صفحه 27:
اکسیس‌کارل, فیزیولوژیسنمشهور در این‌باره. --- میهّوید: «دعا و نماز قوف رین‌نيرويياسن که انسارها موی ولنند لیجاد کنند؛ نيرويیاستکه چون‌قوة جاذبة زمین وجود حقيقي‌دارد. از راه دعاء بشر موی وشد نیرویمحدود خود را با متوشٌل‌شدن‌به منبع نامحدودیچون‌خدا افزای ش‌دهد. هنگام دعا, خود را به قوة محرکة بایان ناپذیریکه تمام کائناتوا به هم پیوسته است‌متصل مویند و از او قدرنمیگیرد . آثار دعا و نيايشدر فعا لهاي ‎BUS LUNE BUTE Teast) Be‏ قهرمانیو دلاوریرا تحريك‌مرهٌند . » (9) 

صفحه 28:
در هنگام دعا, آگاهي جمعي ( دعای دسته جمعی ) مي تواند نيروي شفابخش عظيمي را ایجاد نماید. -- دکتر پیر سال" ۳۵۵۲5۵۱۱ " فیزیک دان انگليسي, دعا و نیایش گروهي را به اشعه لیزر تشبیه مي کند که نيروي آن وابسته به هم زماني و ‎POM. Ce:‏ ۵ ‏دای هیا‎ Jal p| &% issues pallet bas eee ET ‏میدن ال وا‎ ll (SG «Ss ad alc) big dL ‏ا لل‎ ‏تصاعدي افزایش مي یابد. براي مثال نيرويي که با دعا کردن هم زمان‎ ‏دو نفر به وجود مي آید چهار برابر(2<2) نيروي تک تک آن ها است, در‎ (AO XA) Ns bid jal ‏بر با هم دا کنیدز قدرت‎ OS] estaba ‏بیشتر از زماني مي شود که هر کدام به تنهايي دعا مي کنند.‎ 

صفحه 29:
دینلتل کسبارنگی می‌گوید: «دعا کردن سه احتیاج اصلی روان یز کب مه کس در آن سهیم است, برآورده می‌کند؛ الف) در موقع دعا کردن چیزهایی را که باعث زحمت و ناراحتی ما شده است بر زبان جاری می‌سازیم؛ دعا کردن همان عمل يادداشت كردن روی کاغذ را انجام می‌دهد. " ب) هنگام دعا کردن این احساس به ما دست می‌دهد که یک شریک غم پیدا کرده‌ايم و تنها نیستیم. تمام پزشکان روان شناس تایید می‌کنند که وقتی ما گرفتار هیجان و غمهای فشرده در سینه و تالم روحی هستیم , برای معالجه لازم است مشکلات و گرفتاریهای خود را برای کسی بگوییم و به اصطلاح درد دل خود را خالی کنیم. وقتی که ما نمی‌توانيم به هیچ کس دیگر بگوییم؛ همیشه می‌توانیم خداوند را محرم اسرار خود قرار دهیم. " ج) دعا کردن انسان را وادار به کار می‌کند».(11) 

صفحه 30:
چند نمونه از تحقیقات تجربی انجام شده در ایران تحقیقات تجربی انجام شده در ایران حاکی از آن است که ميان باورهاو رفتار های مذهبی همچون نماز , دعاء زیارت و توکل با افسردگی رابطه ای منفی وجود دارد . برای درمان اسکیزوفرنی حاد , حملات مانیک , موارد قصد خودکشی ,واکنش به ری ,جامعه شسنیزی و الکلیسهم )دزمان از زاغا ونيايش بسیار موثر است . 

صفحه 31:
تیال بنام طرح ملی قلب سالم + تاثیر روشهای کنترل استرس بر وقوع حوادث قلبی - عروقی بررسی تا تیف یز روی 12600 نفر از زنان و مردان یاک یا سغهان " تجف آباد و اراک به تفکیکاشهر و ‎UN‏ سای ازا مصلاحله انحام شد ,) جدود48/9 دراه زنان و 51/1 درصد مردان روستايى جهت مقابله با شرائط ‎(evo) hl lp ove‏ اللتمداذ و کمک از خدا و اتمه اسطلهار/و توسیل به آناش اشتفاده کرده اند ام که این مقادیر بای ژثان شهری/51/9 درصد و مردان شهری 48/1 درصد بوده که نشان میدهد موارد استفاده از این روش برای زنان و مردان چه در شهر و چه در روستا یکسان است . (*) 

صفحه 32:
نتيجه يكتحقيقنيمه تجربودر ‎iy‏ ‏بیمارستان‌دکتر شریعتیتهران‌در سا 11 2 , نشانداد که دو رو ‌ارامسار وه تکرار اذکار مستحبیبر کاهش‌میزان‌لضطراب موثرند و میتوان‌از هر دو روش‌جهنکاهش ‎tT ca‏ یراب (**). استفاده کرد ‎ 

صفحه 33:
در مطالله ای‌که به بررسیتاثیر دعاو --- نیایش‌بر کنترل‌حملاتصرع(لبیل پسی) در بیماران‌صرعیدشآ زادگان‌طیسا ای 138- 8 پ رداخته اسبیتیجه میگیرند که آمورانش/ دعا و نیایش‌در کنترل‌حملاتصرع در بیماران نقش‌زیادعدارد و میتولند ک یفیبوند گیوسطح سلامبووان‌لنها را بالاب برد . ولین‌امر پیامدهای مثبنفردیی اجتماعی خانوادگیو اقتصادعرا رای آنها بدنبا له ارد ,)***()13( 

صفحه 34:
‎Coluw Lb Lay — olbel ollie‏ 19 ~ توسل به انمه سيار ات ‎Jas‏ شراتط تنش زا - مقاله ارائه شده به ‎blogs‏ ‏کنگره طب مکمل - اصفهان- 1389 . ا ی ۰ دکترا علیرضا نیکبخت تصرآبادی ورب مقایشه 96 روش آرامسازی بنسون و تکرار اذکار مستحبی بر اضطراب بیماران کاخ راخ شنک - دانشگاه آراد اسلامی واخد بل + معا اراله ‎ene‏ کنگره طل مکمل + اصفهان+ 11989 ‏*- سورى حيدرى - بررسى تاثير دعا و نيايش بر كنترل حملات 1 ليسى ) در بيماران صرعى شهرستان دشت آزادكان طى سالهای1387- 1388- دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز؛ ای ی تسین که سل کل با اصفهان /1899 ‎ 

صفحه 35:
نتيجه دعا بر قراري ارتباطی از سر آگاهی و عشق به کمال مطلق وخدای یگانه است , هر چند ممکن است این کمال الق تاسیای مختلعي داشته باشد. دعا گفت و گویی /دو طرفه میان خداوند و بنده اوست . دعا اعلام یک نیاز به موجودی بینیاز, قدرتمند و بخشنده است. دعا درماني, از ماقبل تاریخ سابقه داشته و نوعي شفابخشی باستانی است که با متوجه کردن ذهن و قلب به سوی ذات پروراد کار انجام منشود. بايد دانست دعا درمانی یک روش 

صفحه 36:
: ‏مداع‎ eae ان تلم تکتر حسین صابری - طب الائمه - تاشر يكاهان - 066/8 .- بحار الانوار- جلدر63 - ص 660 5 اصول کافی-ج و ص ۳0. 496 - ‏احددی ذکراثه - پژروهشی درصحیفه سجادیه - انتشارات ناصر‎ ٩ © - فاضل - سید حسن - راهنمای درمان با قرآن - انتشارات آبينه انش - 906 و ‎[Od Us bol‏ © دکتر فرانکل - ویکتور- انسان در جستجوی معنی - دکتر نیضت صالحیان و مهین میلانی انتشارات درسا - 4566 0 -دکتر ایموتو - ماسارو - نیروی حقیقی آب - نفیسه معتکف - انتشارات درسا - 1909) ار (10)-کارل- الکسیس. - ترجمه محمدنقی شریعتی- (قم, انتشارات تشیع, سال 1955 )- ص66 0 -کارنگی - دیل- آیین زندگی - ص 199 

صفحه 37:
-12- دکتر ناصری - محسن - دستنامه آموزش مقدماتی طب سنتی ایران -دفتر نشر و توسعه -1384 3 - مقالات دومین همایش کشوری مراقبت و درمان بیماران با طب مکمل و جایگزین - اصفهان - 1389 14- ‎http://www.masaru-emoto.net/‏ ‎http://www. avesinaaa.mihanblog.com/post/404‏ http://darjostejoyemaana.blogfa.com/post-220.asp http://www.bmsu.ac.ir http://www.persianforum.net 

صفحه 38:


صفحه 39:
0 2507 كك 

صفحه 40:


صفحه 41:


صفحه 42:


صفحه 43:
دکتر ماسارو ایموتو 

صفحه 44:


صفحه 45:


صفحه 46:


صفحه 47:


صفحه 48:
غذای مادر ۷ ۱۳۷ wr ۴ ae | ¢ = 5 za 6 

صفحه 49:
بیا انجام بدهیم انجام بده 

صفحه 50:


صفحه 51:
عشق و قدردانی 

صفحه 52:
2 "فرشته |۷شیطان 

صفحه 53:


صفحه 54:
BEAUTIFUL ۷ آزشتک ثیف 

صفحه 55:
بالااتشکر به زبان کره ی انگلیسی-راست پایین - پایین چپ -ژاپنی ید نی > 

دعا درماني )therapeutic prayer ‏ ( تحقیق وتالیف از :نسرین مقراضی جهت ارائه به انجمن طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران ‏ ‏  ( ) “همانا با ذكر خدا دلها آرام ميگيرند ‏ کلمات کلیدی :دعا – ذکر -درمان با دعا – معنویت – طب کل نگر ‏ اال بذكرالله تطمئن القلوب  مقدمه امروزه در سراسر جهان شاهد ظهور و توسعه  بسياري از روش هاي درماني طب مکمل در يک ديد کل نگر و فراگیر نسبت به جسم ،ذهن ، .روان و روح انسان هستيم  دعا در نظر مسلمانان آیات قرآن کریم درباره دعا کردن در سSSورSه SاSعراSفآMیاتبMMMسیارMیدر تMMMاکMید بMMMه دMعا – 1 :کMMردMنو چMگونMه دMعا کMMردMنآMمده اMسMتاز جMمله برای خدا نامهای نیک است ،پس او را به وسیله آنها بخوانید ...و دعا کنید ( ... .آیۀ ) 180 ‏ -خدا را از روی اخالص بخوانید ( .آیۀ)28خدای خودرا به تضرع و به صدای آهسته بخوانید (.آیۀ ) 55 خدای خود را با تضرع و نهانی و بی آنکه آواز بر کشی در دل .خود صبح و شام یاد کن و از غافالن مباش ( آیۀ ) 205 این همه از آیات خداست که شاید خدا را یاد آرید ( آیۀ ) 26 ‏ ‏ ‏ ‏ ‏  ‏ ‏ ‏ – 2در سوره غافر ( آیۀ ) 60چنین آمده ... :خدای شما فرمود ،مرا بخوانید تا دعای شما را مستجاب کنم ... ( ...اُدعُونی استجب لکُم ) ... – 3در سوره انعام ( آ یۀ ) 52آمده .. :ای پیامبر نباید آنها را که هر صبح و شام خدا را می خوانند از پیش خود برانی . – 4در سوره فرقان ( آیۀ ) 77آمده :ای رسول من بگو اگر دعای شما نبود ،خدا به شما چه توجهی داشت . ( قُل ما یعبوًا بکُم ربّی لو ال ُ دُعآوُکُم ) ... ‏ سخنان ائمۀ معصومین ( علیه السالم ) درباره دعا ‏ ‏ رسول اکرم ( صلی الله علیه وآله ) می فرمایند : دعا حربه مومن است برای دفع دشمنان و عمود دین است ،که به آن دین مومن بر پاست ونور آسمان و زمین است ) 2 ( . و همچنین در جایی دیگر فرموده اند :کسی که به دعا توفیق یابد بدبختی ندارد و وقتی خدا توفیق خود را برای دعا فراهم نمود عالمت آنست که درهای رحمت را بر روی او گشوده است . (وسائل الشیعه)  ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ودر منبعی دیگراز قول ایشان آمده :ناتوان ترین مردم کسی است که از دعا کردن ناتوان باشد ( .مشکوة االنوار) همچنین می فرمایند :هر مسلمانی که دعا کند ودعا بخواند البته در غیر قطع رحم و گناه ،حتمأ یکی ازسه نعمت به او داده خواهد شد : خواسته اش را بزودی برآورد . ذخیره آخرتش قرار دهد . پیشامد ناگواری را از او دور کند . یاران گفتند اگر چنین است فراوان دعا کنیم . فرمودند :فراوان دعا کنید .  در روایات اسالمی از دعا به عنوان سپر و سالح یاد شـده است. رسـول گـرامـی ‏ ‏ ‏ اسـالم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) می‌فرماید: « دعا سالح مومن است». حضرت علی(علیه‌السالم) می‌فرماید « :دعا سپر مومن اسـت». امام سجاد(علیه‌السالم) عشق به معبود را آرام بخش دلها و شفابخش دردها می‌داند و می‌گوید «:؛ تـویـی مقصودم ...مناجات با تو فرح و آرامش خاطر من و دوای مرض و شفای قلب سوزانم است)4(».  ‏ ‏ ‏ در حدیثی از قول امام سجاد علیه السالم چنین نقل شده :دعای مومن یکی از سه اثر را دارد : یا برای او پس انداز و ذخیره آخرت است . یا در دنیا برآورده می شود . یا بالیی را از وی رفع میکند )5 (. ‏ حضرت امام صادق( علیه السالم) فرمود :هر که را خوش آید و خواهان است که دعایش در حال سختی به اجابت رسد ،باید در حال راحتی و آسایش بسیار دعا کند .ونیز آن حضرت فرمود: هر که از بالیی بترسد که به او رسد و پیش از رسیدن آن بال درباره برطرف شدن آن دعا کند، خدای عزوجل هرگز آن بال را به او ننمایاند. همچنین می فرماید" :بر تو باد به دعا کردن که داروی هر دردی است")3(. ‏ رهنمود های امام راحل درباره دعا امام خمینی(ره) در رفع شبهه ای که در مورد دعا طرح شده بود فرمود" :هیچ منافاتی بین به کار بستن اسباب طبیعت و رفتن پیش اطبا و کارمندان جریان محکم طبیعت ،با توسل به خدای عالم و این ِ طبیعت نیست ،زیرا که جریان طبیعت نیز از مظاهر قدرت حق تعالی است و خدا است که به هر دارویی خاصیتی داده است .مگر آثاری که در داروی داروخانه ها می بینیم ،از خود ِ آن ها است .این آثاری ".است که خدای قادر عالم به این داروها داده است ‏  و می‌فرمودند: ‏ «این دعاها است که به تعبیر بـعـضـی از مـشـایخ ما قرآن صاعدند .می‌فرمودند که :قرآن ,قرآن نـازل اسـت؛ آمـده اسـت به طرف پایین و دعا از پایین به باال می‌رود ,ایـن قـرآن صـاعد است ...این ادعیه با یک زبان خاصی که در دعـاها هست ,اینها این انسان را دستش را می‌گیرد و می‌بردش به بـاال ,آن بـاالیی که من و شما نمی‌توانیم بفهمیم ,اهلش هستند ...این دعاهایی که در ماه‌ها هست ,در روزها هست, خصوصا در ماه رجب و شـعبان و ماه مبارک رمضان ,این‌ها انسان را هم چو تقویت روحی می‌کـند و هم چو راه را برای انسان باز می‌کند و نورافکن است ,بـرای ایـن کـه این بشر را از این ظلمت‌ها بیرون بیاورد و وارد نور بکند که معجزه آسا است)6 (». نظر دانشمندان درباره آثاردعا ‏ اگر چه دعا درماني‌ براي‌ مسلمانان‌ بسيار قاب ‌ ل ه توسل‌ ه­هاي‌ ديني آنان‌ ب ‌ لمس‌­تر است‌ و‌ در آموز ‌ و توكل‌ الهي‌بسیار تاكيد شده .اما محققان‌ در ه دوري‌ مردم‌ جوامع به غرب و شرق كه‌ ب ‌ ه اصطالح مدرن از دعا و معنويت‌ واقفند ،ب ‌ تازگي‌ به‌ تحقيق‌ در اين‌ باره‌ عالقمند گشته و اقدام به معرفی انواع معنویت درمانی نموده اند . نتايج همه بررسىها بر يك امر واحد اشاره مىكند و آن این است که « :ميزان ابتالء به بیماری­ها و مرگ در افراد با ايمان كمتر از سايرين است و لذا اين افراد سالمتى جسمى ،روانى و اجتماعى و همچنين ،طول عمر و رضايت بيشترى از ».زندگى دارند ‏  دکترویکتورفرانکل روانشناس آلمانی می گوید : این رنج و درد نیست که باعث ناMراحتی و اندوه ما می شود بلکه فقدان معنا در زندگی باعث ناراحتی ماست .وی بنیانگذار جدیدترین مکتب روان شناسی ،بنام معنا درمانی یا (لوگو تراپی= ) logo therapy است )7(.محققين به اين نتيجه رسيدهاند كه اصول مشتركى در دستورات مذهبى اديان عمده جهان وجود دارد كه از سالمتى پيروان آنها محافظت مىكند .این اصول مشترک ریشه در معنویت دارد . معنويت عبارت از اعتقاد به خداوند و يا قدرت برترو یا هدفی واال در زندگی Sاست در طب معنوي تالش ميشود از طرق مختلفي قدرت دفاع بيمار و اعتماد به نفس او را افزوده و به کنار آمدن او با مشکالت و بيماريهاي مزمن کمک نمايند .یکی از این روشها ،دعا میباشد که باعث آرامش و اطمینان ميگردد )7( . ‏ بايد دانست دعا درمانی يک روش جايگزين نيست بلکه مکمل ساير درمانهاست که اخیرا ً .جزو اصلی­ترین تحقیقات علمی قرارگرفته است ‏ ‏ از شاخصههای مهم سالمت روان ،کیفیت صحیح ارتباط با چهار عامل محرک و حرکت آفرین است که ایجاد خلل ارتباط با این چهار عامل ،حیات انسانی و سالمت روان او را به خطر میاندازد. )۱ارتباط با خدا؛ )۲ارتباط انسان با دیگران؛ )۳ارتباط انسان با طبیعت؛ )۴ارتباط انسان با خویشتن خویش.  ن فشار ت نشان‌ ميدهد دعا خواندن‌ و ذكر گفت ‌ --تحقيقا ‌ب را آرام‌ ميكند و از ن قل ‌ ن ميآورد ،ضربا ‌ خون‌ را پايي ‌ ي بدن‌ پيشگيري‌ ه دفاع ‌ بيماريهاي‌ مرتبط با سامان ‌ مي‌كند .بيماري‌هايي‌ همچون‌ ديابت‌ ،بسياري‌ از بيماريهاي‌ پوست‌ و مو ،برخي‌ از بيماريهاي‌ كليوي‌ و ت تحت‌ تاثير ي به‌ شد ‌ ريوي‌ و برخي‌ بيماري‌هاي‌ عفون ‌ ي از تعداد موارد ه دعا درمان ‌ ن هستند ك ‌ سامانه‌ دفاعي‌ بد ‌ ع بيماري‌­ها در بدن‌ ما ميكاهد‌.دعا حتي‌ ن نو ‌ و شدت‌ اي ‌ ش ه بهبودي‌ زودتر بيماران‌ و كاه ‌ مي‌تواند در جراحي‌ها ،ب ‌ ل منجر شود. س از عم ‌ مقدار آنتي‌ بيوتيك‌ مورد نياز پ ‌  --دکتMر هوبرت بنسMون نیMز در کنفرانMس ارزشهايدرمانMي دعMا ،اعالم کرد :دعMا خواندن مغMز را بکار مياندازد ،عوارض ايدز را کاهMش ميدهMد ،از فشار خون ميکاهMMMد ،نازايMMMي را درمان ميکند.... .تکرار دعاهMا باعMث کاهMش ميزان تنفMس و فعاليMت موجMي مغMز ميشود و گاهMي چنان قدرت درمانMي دارد کMه نياز بMه عمMل جراحMي يMا درمان پMر هزينMه دارويMي را از بين مي برد.  ‏ در یک Mمطالعه بدون اینکه بیماران و کادر درمانی درباره مداخله و نحوه آن اطالعی داشته باشند ،تاثیر دعا بر بارورسازی Mدرون رحمی ( )IVFرا بررسی کردند .جالب اینکه بیماران در بیمارستانی در شهر سئوMل کشMورکره بسMتری بودند ولی از عده ای در امریکا ،کانادا و استرالیا خواسته شده بود برای یک گروه از آنها دعا کنند .نتیجۀ ((میزان حاملگی دو برابر و جایگزینی تخمک Mبه میزان دو برابر ))حیرت انگیز و از نظMر آماری Mکامال معنی دار بود . تعدادی از مطالعات در دانشگاه دوک نشان دادکه ترکیب مشارکت فعال در یک جامعه مذهبی و دعای مکرر اثرات فوق العاده ای روی Mفشار خون دارد .در دانشگاه کالیفرنیا 393 بیمار قلبی را به دو دسته تقسیم کردند که یک Mگروه را عده ای Mدیگر دعا می کردند و نتیجه گرفتند که Mگروه مورد دعا مرگ و میر کمتر و نیاز به مداخالت پزشکی کمتر داشتند )12(.  --دكتMMر دتلولينMMك اسMMتاد روان شناسMMي عصMMبي دردانشگاه بMMن آلمان و متخصMMص اختالالت و بMMي نظمMMي درخواب معتقMد اسMت كMه بMه وسMيله دعMا و نيايMش قبMل از خواب افراد مبتال بMه كابوسMهاي مسMتمر شبانMه مي­تواننMد كنترل خواب خود را دردسMت گرفتMه و كابوس تلMخ خود را بMه روياي شيريMن مبدل كنند .بMه گفتMه دكتMر لينMك خواندن منظMم دعMا قبMل از خواب مي­توانMد از طريMق زدودن افكار پليMد و ناپاك از ذهMن بMه رهايMي افرادي كMه از كابوسMهاي وحشتناك رنMج مي­برنMد ،كمMك بزرگMي بكند .بMه گفتMه ايMن دانشمنMMد آلمانMMي ،شماري از بيماران مسMMتاصل وي بMMا اسMMتفاده از ايMMن روش دعMMا درمانMMي موفMMق شده­انMMد تMMا سالمتي نسبي و خواب راحت خود را مجددا بازيابند.  ‏ --يک دانشمند ژاپني ،به نام دکتر ( ماسارو ایموتوه وسيله فيزيک ) تحقیقات گسترده ای بر روی آب ،ب ‌ کوانتومي انجام داده ،و تاثیرات خارق‌العاده‌ي نيروي فکر و انديشه ،الفاظ و کلمات ،احساسات ،دعا ،و انواع صداها را ه تنها ما مي‌توانيم بررسی کرده است .طبق اين کشفيات ،ن ‌ بسیاری از مشکالتمان را از طريق اين نيروها ،به‌خصوص نيروهاي معنوي و الهي ،برطرف کنيم؛ بلکه مي‌توانيم بر ديگران و محيط پيرامونمان اثر گذاشته و زندگيمان را بهتر و شيرين‌تر کنيم)8( . در ایران هم خانمی بنام حمیده بی طرف با اسماء الهی این آزمایش را انجام میدهد و در جشنواره خوارزمی موفق به کسب رتبه میشود . دSکتSر ایموتSو پروژMه مشMابهMی را در دسMت دارد وی میگوید : ایMMن پروژMMه در اسMMالم " 99نام خدا" نامیده مMMی شوMد .مMMا امیدواریMم كMه یMك كتاب تصMویری از كریسMتال هMا چاپ كنیMم 99 . تMا از از ایMن كریسMتال هMا وجود دارنMد و مMا 2سMال از وقتمان را صMرف جمMع كردن آنهMا كردیMم ،مMا بMه طور رسMمی از "ماسMایا" درخواسMت كردیMم كMه ایMن طرح هMا را دوباره تصMحیح كنMد و مMا امیدواریMم كMه ایMن كار تMا آخMر سMال بMه اتمام برسMد .بMا ایMن امMر مMن اولیMن كار خوMد در دنیای اسMالم را بMه انجام خواهMم رسMاند. فكMر كنMم نیاز دارم خوMدم را از لحاظ جسMمی سMالم نگMه دارم تMا .بتوانم این كار را به اتمام برسانم )(14 ‏ ‏ درآزمایش‌های ایموتو آب داخل لیوان را در معرض کلمات ،تصاویر و موزیک‌های مختلف قرار می‌دهند ،سپس آب را منجمد کرده و زیبایی‌شناسی کریستال‌های بدست .آمده را با عکاسی میکروسکوپیک بررسی می‌کنند منتقدان کارهای ایموتو را به دالیل مختلفی مورد نقد قرار داده‌اند .نبود کنترل‌های آزمایشی کافی ،اینکه ایموتو جزئیات نتایج خود را به اندازهٔ کافی در اختیار جوامع علمی قرار نمی‌دهد ،و همچنین آزمایش‌ها بگونه‌ای انجام می‌شوند که که احتمال خطای انسانی را باال می‌برند. خطای انسانی که می‌تواند نتایج او را تحت تاثیر قرار دهند ‏ ‏ اMMلكسMيسكMMارMل ،فMMيزيولوژMيMسMتمMشهMور در اMيMنبMMMارMه --- ‌ها ‌تMMMريMننMMيروMيMياMسMتكMMMه اMنMسMان ‌گMMويMد« :دMعMا و نMMماز قMMوي مMي ‏Mن ة زMمMي ‌، ة جMاذMب ‌ ‌تMMMواMنMنMد اMيMجاد كMMننMد‌؛ نMMيروMيMياMسMتكMMه چMونقMMو ‌ مMي مMيMMوشMد نMMيروMيمMحدود وMجود حMقيقMيدارد .از راMه دMعMا ،بMMMشMر ‌ك مMتوسMMMلشMMدنبMMMMMه مMنبMMMع MنMMامMحدودMيچMونخMدا خMود را بMMMMMا ّ ‏Mوة مMحركMMة پMMMايان اMفزاMيMMMشدMهد .هMنگام دMعMMا ‌،خMود را بMMMMMه قّ M ‏MتمMتصMل نMMاپذيريكMMMه تMMMمام كMMائMناترا بMMMMه هMم پMMMيوسMMته اMس،‌ M ‌هاي ‌کMMنMد و از او قMMدرMتمMي­گیرد .آMثار دMعMا و نMMيايMشدر فMMعMاMليت مMي مMغMزياMنMسMMانيMMMMكنMMوع شMMكفتگMMيو اMنMبسMMاط بMMMاطMنMMيو گMMاه مMيMMند )9( » . ق MهMرمانMيو دMالMورMيرا تMMMحريMك ‌ك ‏  ‏ در هنگام دعا ،آگاهي جمعي ( دعای دسته جمعی ) مي تواند نيروي شفابخش عظيمي را ايجاد نمايد. -دکتر پیر سال" " Pearsallفيزيک دان انگليسي ،دعا و نيايش گروهيرا به اشعه ليزر تشبيه مي کند که نيروي آن وابسته به هم زماني و حالت تجمعي امواج آن است. ‏ ‏ بر اساس مطالعات دکتر "والتر وستون " ،برآيند ميدان هاي انرژي که به طور همزمان توليد مي شوند ،نسبت به تک تک اين ميدان ها ،به صورت تصاعدي افزايش مي يابد .براي مثال نيرويي که با دعا کردن هم زمان دو نفر به وجود مي آيد چهار برابر( )2×2نيروي تک تک آن ها است ،در صورتي که اگر ده نفر با هم دعا کنند ،قدرت آن صد برابر()10×10 بيشتر از زماني مي شود که هر کدام به تنهايي دعا مي کنند.  ‏ ‏ ‏ دیـل کـارنگی می‌گویMMد« :دعMMا کردن سMMه احتیاج اصMMلی روان شناسی را کـه هـمـه کـس در آن سهیم است ,برآورده می‌کند: الـف) در مـوقع دعMا کردن چیزهایMی را کMه باعMث زحمMت و ناراحتMی مـا شده اسMMت بر زبان جاری می‌سMMازیم؛ دعMMا کردن همان عمMMل یادداشت کردن روی کاغذ را انجام می‌دهد. ب) هـنـگام دعMا کردن ایMن احسMاس بMه مMا دسMت می‌دهMد کMه یMکM شریMک MغMم پـیدا کرده‌ایMم و تنهMا نیسMتیم .تمام پزشکان روان شناس تاییMMد می‌کـنـند کMMه وقتMMی مMMا گرفتار هیجان و غمهای فشرده در سMینه و تالMم روحـی هـستیم ,برای معالجMه الزم اسMت مشکالت و گرفتاریهای خود را بـرای کسMی بگوییMم و بMه اصMطMالح درد دل خود را خالMی کنیم M.وقتMی کMه مـا نمی‌توانیMم بMه هیMچ کMس دیگMر بگوییMم, همیشه می‌توانیم خداوند را محرم Mاسرار خود قرار دهیم. ج) دعا کردن انسان را وادار به کار می‌کند»)11(.  ‏ چند نمونه از تحقیقات تجربی انجام شده در ایران تحقیقات تجربی انجام شده در ایران حاکی از آن است که میان باورهاو رفتار های مذهبی همچون نماز ،دعا ،زیارت و توکل با افسردگی رابطه ای منفی وجود دارد .برای درمان اسکیزوفرنی حاد ، حمالت مانیک ،موارد قصد خودکشی ،واکنش به مرگ ،جامعه ستیزی و الکلیسم ،درمان از راه دعا ونیایش بسیار موثر است .  --در پروژه ای بنام طرح ملی قلب سالم ،تاثیر روشهایکنترل استرس بر وقوع حوادث قلبی – عروقی بررسی شد.این تحقیق بر روی 12600نفر از زنان و مردان ساکن شهرستانهای اصفهان – نجف آباد و اراک به تفکیک شهر و روستا با استفاده از مصاحبه انجام شد ،حدود 48/9درصد زنان و 51/1درصد مردان روستایی جهت مقابله با شرائط استرس زا از روش استمداد و کمک از خدا و ائمه اطهار و توسل به آنان استفاده کرده اند ،که این مقادیر برای زنان شهMری 51/9/درصد و مردان شهری 48/1درصد بوده که نشان میدهد موارد استفاده از این روش برای زنان و مردان چه در شهر و چه در روستا یکسان است )*( . نMMتیجه یMMکتMMMحقیقنMMیمه تMMMجربMیدر --- بMMMیمارMسMتاندMکMتر شMMریMعتیتMMMهMراMندر سMMاMل ، 1382نMMشانداد کMMه دو روMشآراMمMسازMیو تMMMکرار اذMکار مMستحبیبMMMر کMMاهشمMیزاMناMضMطراMب مMؤثرند و مMیتواMناز هر دو روMشجMهتکMMاهش اMضMطراMببMMMیماراMندر روز قMMبلاز عملجMراMحMی )**( .اMسMتفادMه کMMرد ‏ در مMطاMلعه اMیکMMه بMMMه بMMMررMسMیتMMMاثMیر دMعا و --- نMMیایMشبMMMر کMMنترلحMمالMتصMMرع(اMپMیلMMپسی) در -1387 بMMMیماراMنصMMرعیدMشMتآزادMگانطMیسMMاMلهMای 1388پMMMرداMخMته اMسMتنMMتیجه مMیگیرند کMMه آMموزMش دMعا و نMMیایMشدر کMMنترلحMمالMتصMMرع در بMMMیماراMن نMMقشزMیادMیدارد و مMیتواMند کMMیفیتزMندگMیوMسMطح سMMالMمMترواMنآMنMهMا را بMMMاMالبMMMبرد .واMیMناMمر پMMMیامدهای مMثبتفMMردMی ،اMجMتماعی ،خMانوادMگMیو اMقMتصادMیرا بMMMراMی آMنMهMا بMMMدنMباMلدارد )13()***(. ‏  ‏ ‏ * -دکتر افشان اخوان – زهرا دانا سیادت و - ...توسل به ائمۀ اطهار و خداوند جهت کنترل شرائط تنش زا – مقاله ارائه شده به دومین کنگره طب مکمل – اصفهان. 1389 - * -فاطمه تقلیلی – دکتر علیرضا نیکبخت نصرآبادی و - ...مقایسه دو روش آرامسازی بنسون و تکرار اذکار مستحبی بر اضطراب بیماران قبل از عمل جراحی شکم – دانشگاه آزاد اسالمی واحد بابل -مقاله ارائه شده به دومین کنگره طب مکمل – اصفهان.1389 - ** -سوری حیدری -بررسی تاثیر دعا و نیایش بر کنترل حمالت صرع(اپی لپسی ) در بیماران صرعی شهرستان دشت آزادگان طی سالهای -1388 -1387دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز- مقاله ارائه شده به دومین کنگره طب مکمل – اصفهان1389 -  ‏ نتیجه دعا بر قراري ارتباطی از سر آگاهی و عشق به کمال مطلق وخدای یگانه است ،هر چند ممکن است اين کمال مطلق نامهاي مختلفي داشته باشد .دعا گفت و گویی دو طرفه میان خداوند و بنده اوست .دعا اعالم یک­نیاز به موجودی بی­نیاز ،قدرتمند و بخشنده است .دعا درماني ،از ماقبل تاريخ سابقه داشته و نوعي شفابخشی باستانى است كه با متوجه كردن ذهن و قلب به سوى ذات پروردگار انجام مىشود .بايد دانست دعا درمانی يک روش جايگزين نيست بلکه مکمل ساير درمانهاست که اخیرا ً جزو اصلی­ترین تحقیقات علمی قرارگرفته است.  فهرست منابع : ‏ – 1 ابن بسطام – دکتر حسین صابری -طب االئمه – ناشر پگاهان – 1387 -2 بحار االنوار -جلد - 93ص 288 .3 اصول کافی -ج -3ص .470 – 4 احمدی -ذکرهللا -پژوهشی درصحیفه سجادیه – انتشارات ناصر 1386 - – 5 فاضل – سید حسن -راهنمای درمان با قرآن – انتشارات آیینه دانش 1388 - .6امام خمینی -کشف االسرار -ص .51 - 7 دکتر فرانکل -ویکتور– انسان در جستجوی معنی – دکتر نهضت صالحیان و مهین میالنی انتشارات درسا 1384 - – 8 دکتر ایموتو – ماسارو -نیروی حقیقی آب -نفیسه معتکف – انتشارات درسا 1385 - - 9 واسوانی – جی پی – با خالق هستی – فریبا مقدم -انتشارات حمیدا – 1380 -10 کارل -الـكسيس -نيايش -ترجمه محمدتقى شريعتى( -قم ,انتشارات تشيع ,سال -) 1355 ص62 – 11 کارنگی -دیل– آیین زندگی – ص 193 ‏  دکتر ناصری – محسن – دستنامه آموزش مقدماتی طب-121384- سنتی ایران –دفتر نشر و توسعه – مقاالت دومین همایش کشوری مراقبت و درمان بیماران با13 1389 - طب مکمل و جایگزین – اصفهان - 14  http://www.masaru-emoto.net/  http://www.avesinaaa.mihanblog.com/post/404  http://darjostejoyemaana.blogfa.com/post-220.asp  http://www.bmsu.ac.ir http://www.persianforum.net   دکتر ماسارو ایموتو ویکتور امیل فرانکل غذای مادر غذای بیرون- رستوران بیا انجام بدهیم انجام بده موسیقی موزارت موسیقی هوی متال عشق و قدردانی فرشتهANGEL,1,2 شیطانDEVIL پدر مادر BEAUTIFUL باMیMز ثیفMMک-تMشMزDIRTY باال-تشکر به زبان کره ای - انگلیسی-راست پایین -پایین چپ -ژاپنی