صفحه 1:
صفحه 2:
ا ا
2- جرم اتمى ميانكين عناص
صفحه 3:
جرم اتمى تصن ها متشاور جرم رك دانه لثم اسيت كه فی بانیم آيويائف (IUPAC) اتحادية
1 < سيار هيار يشال ....... کوچک اند بینالمللی شیمی محض و کاربردی
میدانید که جرم اجسام گوناگون را بسته به اندازه و نوع آنها با ترازوهای متفاوتى 9 است كه يكاهاء نمادهاء قرار
اندازه گیری می کنند (شکل .)٩ قواعد فرمولنویسی و نامگذاری
و... را ارائه میکند. جدول
عنصرها نیز به تأیید آیوپاک رسیده
وم ی راب باسکول و یکای تن» جرم هندوانه را با ترازهی معمولی و یکای کیلوگزم وجرم
طلا را با ترازو
صفحه 4:
با این توصیف. ترازوهایی که برای اندازه گیری جرم مواد گوناگون به کار میرود. دقت
برای اندازهگیری 12 دایند؛ پراي نمونه» دقت باسکولهای تنی تا یک صدم تن و دقت ترازوی
eee eats درم تسم همواره باید جرم Ce نم ,توان جرم يك هندوانه را
اندازه گیری کرد؛ زیرا جرم هندوانه از دقت سس وي اندازهگیری ترازو باشر ./
يك Bp slo را با ترازوی معمولی اندازه گیری کرد؟ خیر - چون جرم ان از دقت اندازه گیری
داتشتمتذان براى ازنکه بتواننه ales فیزیکی وشیمیایی هر عاهه را در عسیطی ماننه
بدن انسان» محیط زیست. محیط آزمایش و... بررسی و اثر آن را گزارش کنند بايد بدائند
که چه جرمی از اتمها یا مولکولهای آن ماده وارد محیط شده است؛ از اينرو آنها همواره
دربییافتن سنجهای مناسب و در دسترس برای اندازه گیری جرم اتمها بودهاند.
صفحه 5:
اتمها بسیار ریزند به طوری که نمیتوان آنها را به طور مستقیم مشاهده و جرم آنها را
اندازه گیری کرد؛ به همین دلیل دانش يين جرم
اتمها به كار میبرند. مطابق اين مقیاس » جرم آن
x جرم انتوتوب: iB) call VFS Ga مد سم
میگویند.
مه
۱0...
صفحه 6:
با تعریف ۰21111 شيمى دان ها موفق شدند جرم اتمی دیگر عنصرها و همچنین جرم ذرههای
زیراتمی را اندازه گیری کنند. در اين مقیاس جرم پروتون و نوترون در حدود 2110| بوده در
حالی که جرم الکترون ناچیز و در حدود 217011 = است (جدول ۱).
ود 1
اتمی میانگین هیدروژن برایر با
مه ۱/۰۰۸ با ۱/۰۰۸ است.
صفحه 7:
صفحه 8:
ین توصیف جرم انم را مىتوان ۷۵:0 در نظر كرفت. اكنون با مراجعه به جدول؛
جرم انمى ليتيم را مشخص كنيد. آيا تفاوتى مشاهده
همان جرمى است كه در جدول
نماد شيميايى عنصر نوشته شده است و
استفاده قرا كير
جر اسح اكع ام سم .۱
های یک عنصر محاسبه می شود و به جرم اتمی, که | Ht | ا
۲ درصد فراوانی بیشتری دارد نزدیک تر است زا
جرم اتمى ميانكين هميشه بين جرم اتمی سبک ترین و سنگین ترین
ايزوتوب قرار د إتره:سنكين ترين جرم سبك ترين
تا ام توف
wee nl
صفحه 9:
محاسبات و مسائل جرم
2 MF+MF +...+M,F
0۷( ۰ ما cal 55 1-١ 1 9 ۳
a جرم نمی لین [۱ +1 +...+ a
جرم هد |[ درصدفراوانى هر
۱-با توجه به شکل به پرسشهای زیر پاسخ دهيد.
آ» جدول زیر را کامل کنید.
™ 6%
2 04% 5 6/94
ب) جرم اتمى ميانكين هر عنصر همان چرم تشان داده شده در جدول دورهای عند ۰1۸+ 103+ جرم انمى مبالكين (0:1
رابطهای بین جرم اتمی میانگین. درصد فراوانی و جرم اتمی ایزوتوپها بنویسید. و[+..+ +1
صفحه 10:
JSST] روبهرو ایزوتوپهای کلر را نشان میدهد.
) جرم اتمی میانگین کلر را حساب کنید.
ب) جرم اتمی میانگین تست
در جدول دورهای مقایسه
۱۷۶
۱۸۰
عدد جرمي =
: درصدفراوانی < 8/75
: درصذدفراوانی -2/24
2/۲۱
(۳۷)۲۳/۷+ مره
pe NO(VO/A)+ TYTN)
دی
نت
@ 7
سوت
ابه ate داشته هیا مق درد فراوانی ایزوتوپ های یک ۱
صفحه 11:
نکاتی درباره محاسبات جرم vail
1- د تیان :ترس فرآوانی وت ها تتخلفی :داد : عددی - نمودار میله ای - نمودار دایره ای -
كه به هر صورت در استفاده از فرمول تاثيرى ندارد
2- اگر فقط درصد فراوانی یکی از ایزوتوپ ها داده شود و تعداد ایزوتوپ ها دو نوع باشد
کافی است درصد فراوانی داده شده را از 100 کم کنیم تا درصد فراوانی دیگری به دست
آید.
3- گاهی به جای ارائه درصد فراوانی ایزوتوپ ها تعداد آن ها را بیان می
کنند,دراین حالت لازم نیست تعداد را به درصد تبدیل کنیم wo. توان همان اعداد
18 10
20
ود
6
000000
008 0
0090 00
0910 0
بول قرار داد:
که 2 همان تعداد هر
ایزوتوپ است
=64/8
ا
۵+ ۳۲۵
ما 00)
17
M=
صفحه 12:
اگرعنصرمس دارای دو ایزوتوپ ۳۲:۷" و 76:۷ و فراوانی ایزوتوپ
اين عنصر چقدر است؟
١ ۶۳/۴ ۲ ۶۳/۵ ۳۳۳
۳۵ ۳۵
j= ۶۳+)
( 2۶۳/۵ |
۰ \oo
M=m[(m, -m,)xF]= m=sr+[(a-sr)x
صفحه 13:
أكر جرم اتمى ميانكين عنصر مقابل(داراى دو ايزوتوب) 811001 ۴۱/۵ باشد؛ جرم ایزوتوپ
سنكينتر X را حساب كنيد.
صفحه 14:
با توجه به شکل جرم اتمی میانگین نثون را به | oy
9 17 2
جرم اتم ۷۶( ۲۲ ۲۰
۳- عنصر فرضی 2 دارای دو ابزوتوپ با جرم اتمی mu 8 ane است که در شکل زیر اد هتتیب با دیهای
سفید و سیاه رنگ نشان داده شوند. اگر جرم آئمی منکن ان عاصپزیز ۷ باشد, چند دایره در شکل زیر
باید سیاه رنگ باشد» تا فراوانی ایزوتوپها را بهدرستی نشان دهد؟ ریاضی خارج ٩۸
۶0 5 0010101610
۱ لحن ووووو و
دلیره 30 00000 0 0
5 7 دایره سیاه = (3)X0/9 + 24 = 26/7 © 899599988
صفحه 15:
۵- عنصر فرضی 2 دارای دو ایزوتوپ سبک و سنكين با جسرمهاى 915811100 18831111 و جسرم اتمسى ميانكين
۷ است. نسبت شمار اتمهای ایزوتوپ سنگین به سبک. در آن کدام است؟ ریاضی داخل۹۸
۱ ۱ ۱ ۱
(- ات ا ده ۴ سب
M=My+ ( Mz — J 1
= =1& =F ۱
۷- عنصر ۸ دارای سه ایزوتوپ ۰۳۲۸ ۸ * و ۸" است. اگر درصد فراوانی سبکترین ایزوتوپ آن 1۲۰ و جرم اتعی
میانگین ۸ برابر ۸۶,۴ باشد, درصد فراوانی دو ایزوتوپ دیگر به ترتیب از راست به چپ کداماند؟ (عدد جرمی را به
تقریب معادل جرم یک مول از هر ایزوتوپ در نظر بگیرید.) تجربی خارج1۵
Yos ۶۰ ۴ You dot ۴۰۰ ۴۰ ۲ ۶۰۰ ۲۰
1 A 7 وعد 1177 MA — ~
Xs x ۸۰-۲ !اا !ااا إدرصد فراوانى ||
9۸4
صفحه 16:
