دیدگاههای مختلف درباره نور

دیدگاههای مختلف درباره نور

اسلاید 1: بسم الله الرحمن الرحيمAbbas HaghparastAssistant ProfessorDepartment of Medical physicsMedical University of KermanshahOptometry

اسلاید 2: ديدگاههاي مختلف درباره نور:نيوتن: ذره هاي بدون وزني که در خلاء با سرعت m/s108×3 حرکت مي کنند.هويگنس و فرنل: اعتقاد به موجي بودن نور. در محيطي بنام اتر حرکت مي کند. حرکت آن مانند صوت است. ماکسول: ديدگاه موجي نور را کامل کرد. (امواج الکترومغناطيسي).پلانک و انيشتين: ديدگاه ذره اي نور را کامل کردند. (فوتون). E=hf

اسلاید 3: دوبروي: نظريه دوگانه نور. هر ذره اي خاصيت موجي را همراه خود دارد.

اسلاید 4: طيف امواج الکترومغناطيسي

اسلاید 5:

اسلاید 6: نور پلاريزه:در نور معمولي امواج الکترومغناطيسي در تمام راستاها نوسان مي کنند. در نور پلاريزه امواج الکترومغناطيسي تنها در يک راستا نوسان مي کنند.

اسلاید 7:

اسلاید 8: بازتاب داخلي:

اسلاید 9:

اسلاید 10:

اسلاید 11: کاربردهاي پزشکي نور:نور درماني (Phototherapy)خورشيد درماني (Heliotherapy)رنگ درماني (Chromotherapy)

اسلاید 12: اشعه ماوراء بنفش:طول موج 400 نانومتر حد بالايي آن است.با برداشتن عدسي حد بالايي به 310 نانومتر مي رسد.

اسلاید 13: ناحيه طول موج بلند (400 تا 315 نانومتر): ناحيه A نام دارد. از شيشه عبور نمي کند.ناحيه طول موج ميانه (315 تا 280 نانومتر): ناحيه B ناميده مي شود. تنها از کوارتز يا شيشه هاي خاصي عبور مي کند. باعث اريتما مي شود. ساخت ويتامين D را انجام مي دهد. ناحيه طول موج کوتاه (کمتر از 280 نانومتر): ناحيه C ناميده مي شود. داراي ويژگي ميکروب کشي قوي است.

اسلاید 14: عوارض UV:ايجاد سرطان پوست. (بدليل جذب بالا توسط DNA).ايجاد اريتما ايجاد آب مرواريداز ميان بردن زردي نوزادان (بدليل اثري که بر روي آنزيمها و پروتئينها دارد)

اسلاید 15: عبور UV از چشم:

اسلاید 16: نفوذ UV در پوست

اسلاید 17: پرتوهاي زير قرمز IR:حدود نيمي از انرژي که از خورشيد به ما مي رسد در ناحيه IR است.از هر جسمي با دماي بالاي صفر کلوين تابش مي شود.از طول موج 760 نانومتر شروع مي شود.ميزان نفوذ آن در پوست از نور مريي بيشتر است.باعث گرم شدن لايه هاي زيرين پوست مي شود.

اسلاید 18:

اسلاید 19:

اسلاید 20: اپتيک هندسي:ديوپتر: مرز مشترک دو محيط همگن شفاف است که ممکن است تخت و يا کروي شکل باشد.

اسلاید 21: اگر تصوير در محل جسم ايجاد شود (تصوير مجازي) علامت d2 منفي است.اگر مرکز خمش R در ناحيه مقابل جسم (محل تصوير واقعي) قرار گيرد، علامت آن مثبت است.

اسلاید 22: کانونهاي ديوپتر کروي:کانون اول در محل جسم است. کانون دوم در محل تصوير است.

اسلاید 23:

اسلاید 24: رسم تصوير در ديوپتر کروي:

اسلاید 25: توان سطح: با واحد ديوپتري بيان مي شود.بزرگنمايي:

اسلاید 26: چند مثال:محل تصوير جسمي که يک محيط با پاياي شکست 2در فاصله 15سانتيمتري ديوپتر کروي با شعاع خمش 10- سانتيمتر قرار دارد:n2 /q =(n2-n1)/r p+/n1 2/15 + 1/ q =(1-2)/-10 q =-30توان رويه جلويي و پشتي قرنيه با دانستن اينکه پاياي شکست قرنيه 1.376وزلاليه 1.336 ميباشد و شعاع خمش رويه جلويي و پشتي قرنيه بترتيب 7.7و 6.8 ميليمتر است: p=(n2-n1)/r=(1.376-1)×1000/7.7=+48.83 D 1000/6.8=-5.88D × 336-1.376) .1)=p=(n2-n1)/r

اسلاید 27: زاويه مينيمم انحراف

اسلاید 28:

اسلاید 29:

اسلاید 30: عدسيهاي نازک:کانونهاي اول و دومفاصله کانونيفاصله کانوني به ضريب شکست ماده عدسي و محيط و شعاعهاي انحناي طرفين عدسي بستگي دارد.

اسلاید 31:

اسلاید 32: رابطه عدسي سازها:

اسلاید 33: ترکيب عدسيها:P=P1+P2+P3+…+Pn

اسلاید 34: بيراهيهاي عدسي:بيراهي کروي: در عدسيهاي کروي با دهانه بزرگ رخ مي دهد. کانون عدسي نقطه اي نيست.بيراهي رنگي: بدليل بستگي ضريب شکست به طول موج رخ مي دهد. نور در عدسي تجزيه شده و کانون نقطه اي نيست.براي کم کردن خطاي رنگي ضخامت عدسي بايد خيلي کم باشد.عدسي که خطاي رنگي کمي داشته باشد را آکروماتيک گويند.

اسلاید 35: عدسي محدب) :p>2f حقيقي،کوچکتر، معکوس) 2f>p>f :(حقيقي،بزرگتر، معکوس)P<f :(مجازي،بزرگتر، مستقيم)

اسلاید 36: عدسي مقعرتصوير همواره مجازي، مستقيم و کوچکتر

اسلاید 37: قدرت همگرايي عدسي (F) برابر عکس فاصله کانوني عدسي (f) است.اگر f بر حسب متر باشد قدرت همگرايي بر حسب ديوپتري مي شود.در عدسي همگرا مثبت و در عدسي واگرا منفي است.

اسلاید 38: جلسه دوم

اسلاید 39: عدسي استوانه اي:از برش عمودي يک استوانه تو پر ساخته مي شود.تصوير يک نقطه يک خط خواهد شد.تصوير يک خط اگر در راستاي محور استوانه باشد يک خط پررنگ مي شود، عمود بر محور استوانه يک صفحه کم رنگ مي شود.

اسلاید 40:

اسلاید 41: محور اصلي عدسي استوانه اي داراي قدرت صفر است.محور عمود بر محور اصلي داراي ماکزيمم قدرت است، و محور عدسي محسوب مي شود.900×3/5+

اسلاید 42: هنگامي كه پرتوهاي نوراني از يك نقطه دور به اين عدسي تابيده شود، روي يك خط كانوني جمع مي شوند. خط كانوني هميشه موازي محور اصلی عدسي استوانه اي است. اگر عدسي استوانه اي محدب باشد، خط كانوني حقيقي و در صورتي كه مقعر باشد خط كانوني مجازي خواهد بود.

اسلاید 43: ترکيب عدسيهاي استوانه اي:اگر محور آنها موازي باشد قدرت مجموع آنها برابر جمع جبري قدرتهاي عدسيهاي مزبور است.اگر محور آنها عمود بر هم باشد مجموع آنها معادل يک عدسي کروي به اضافه يک عدسي استوانه اي است. بطوريکه قدرت عدسي کروي برابر قدرت يکي از آنها و قدرت عدسي استوانه برابر تفاضل قدرت عدسي استوانه اي ديگر منهاي قدرت عدسي که براي کروي حساب کرده ايم.

اسلاید 44: مثال: دو عدسي استوانه اي 2+ و 3+ را با هم ترکيب کنيد بطوريکه محورهايشان بر هم عمود باشند؟جواب: کروي 2+ و استوانه اي 1+ (در جهت 3+). کروي 3+ و استوانه اي 1- (در جهت 2+)

اسلاید 45: آستيگماتيسم:هرگاه يک عدسي از يک نقطه تصوير بيش از يک نقطه بوجود آورد گوييم که آن عدسي اثر آستيگماتيسم دارد.در سيستم آستيگماتيسم قدرت يک نصف النهار بيش از قدرت نصف النهار ديگر است.تصوير يک نقطه در سيستم آستيگمات دو خط متنافر است.در هيچ حالتي هر دو تصوير يک خط در سيستم آستيگمات واضح نيستند.

اسلاید 46:

اسلاید 47: مثال: ترکيب دو عدسي استوانه اي 900×3/5+ و 1800×1/5+ چيست؟جواب: 1800×2-3/5+ 900×2+1/5+

اسلاید 48: جايگزين کردن (Transposition) عدسيها:ابتدا عدسي استوانه اي و کروي را جمع جبري مي کنيم. حاصل بعنوان قدرت عدسي کروي است. سپس علامت قدرت استوانه اي را عوض مي کنيم و زاويه را 90 درجه کم يا زياد مي کنيم.1800×2-3/5+900×2+1/5+

اسلاید 49: اگر دو محور سيستم آستيگمات بر هم عمود باشد آنرا استيگماتيسم منظم نامند، وگرنه سيستم آستيگماتيسم نامنظم است.در سيستم آستيگمات در هر طرف عدسي دو کانون وجود دارد. فاصله ميان آنها را فاصله دو کانون (Focal interval) نامند.کانون نزديکتر به عدسي کانون اول و مربوط به محور قويتر است و کانون عقبتر کانون دوم و مربوط به محور ضعيفتر عدسي است.در اين سيستم هيچگاه تصوير تيزي تشکيل نمي شود. و تصوير تار و محو است.

اسلاید 50:

اسلاید 51: تصوير در سيستم آستيگماتتصوير يک خط راست:

اسلاید 52: تشخيص گونه عدسي و اندازه گيري توان آن:با چرخاندن عدسي: 1- تصوير تغيير شکل نمي دهد. 2- تصوير تغيير شکل مي دهد.تشخيص عدسي همگراي کروي: تصوير خلاف جهت عدسي حرکت مي کند.تشخيص عدسي واگراي کروي: تصوير هم جهت عدسي حرکت مي کند.

اسلاید 53: عدسي هاي استونه اي: تصوير در راستاهاي مختلف به گونه اي نامساوي جابجا مي شود.

اسلاید 54: تعيين توان عدسيهاي همگرا و واگراي کروي و استوانه اي: استفاده از جعبه عينک: شامل دو سري يکسان عدسي هاي کروي و استوانه اي همگرا و دو سري يکسان عدسي کروي و استوانه اي واگرا است. تعدادي منشور و يک قاب عينک در آن موجود است. کوچکترين توان عدسي آن يک هشتم (1/8) ديوپتري است. استفاده از لنزومتر

اسلاید 55: جلسه سوم

اسلاید 56: ساختمان چشم

اسلاید 57:

اسلاید 58: ديوپترهاي چشممحيطهاي شکست بر سر راه نور به ترتيب عبارتند از: 1- رويه جلويي قرنيه 2- ماده قرنيه 3- رويه پشتي قرنيه 4- زلاليه 5- رويه جلويي عدسي 6 ماده عدسي 7- رويه پشتي عدسي 8- زجاجيه.دو سطح شکست اصلي: الف) رويه جلويي قرنيه ب) رويه جلويي عدسي.

اسلاید 59:

اسلاید 60: ساختمان شبکيهشبکيه از سلولهاي مخروطي و استوانه اي تشکيل شده است.لکه کور (Blind spot) يا دايره بينايي (optical disc) محل عبور عصب بينايي در شبکيه است. داراي قطر نزديک به mm 1/8 است.در نزديکي 4 ميليمتر به سمت گيجگاه و 2/5 ميليمتر پايين تر از لکه کور، لکه زرد يا ماکولا (Macula) قرار دارد. حساسترين بخش شبکيه است. از سلولهاي مخروطي تشکيل شده است.

اسلاید 61: چشم سادهيک رويه کروي فرضي است که شعاع خمش آن mm 5/37 بوده و دو محيط با ضرايب شکست 1=n و 1/336=n را از يکديگر جدا مي کند. اين رويه در mm 1/35 از سطح قرنيه جا دارد. فاصله کانوني جلويي آن mm 17/05 و فاصله کانوني پشتي آن mm 22/78 مي باشد.

اسلاید 62:

اسلاید 63: تطابق (Accommodation)کاري را که چشم انجام مي دهد تا تصوير اجسامي را که در فاصله هاي گوناگون جا دارند بر روي شبکيه به وجود آورد، همانندي يا تطابق گويند.تطابق توسط تغيير خمش عدسي انجام مي شود.هر چه جسم به چشم نزديکتر شود خمش عدسي بيشتر مي شود و توان آن افزايش مي يابد.

اسلاید 64:

اسلاید 65: نقطه نزديک يا ديد نزديک (Ponctum proximum= p.p.)نزديکترين نقطه اي را که چشم با بيشترين تطابق به گونه تيز مي بيند نقطه نزديک مي نامند.اين نقطه براي چشم سالم در فاصله 25 تا 30 سانتي متري چشم جا دارد.نقطه نزديک براي چشم دوربين بيش از اين اندازه است. در نقطه نزديک توان شکست نوري چشم بيشترين است.

اسلاید 66: نقطه دور يا ديد دور (Ponctum Remotum= P.R.)دورترين نقطه اي را که چشم بدون تطابق و در حال آسايش تيز مي بيند نقطه دور مي گويند.اين نقطه در چشم هنجار بي نهايت، در چشم دوربين مجازي و براي چشم نزديک بين کمتر از 6 متر است.در نقطه دور توان شکست نوري چشم کمترين است.

اسلاید 67: دامنه تطابق Range of accommodationبه بزرگترين فاصله ميان نقطه دور و نقطه نزديک دارازا يا طول تطابق گفته مي شود.تفاوت توان ديوپتر يک چشم در نقطه دور و نقطه نزديک دامنه تطابق ناميده مي شود.براي چشم هنجار جوان 4 تا 5 ديوپتري و در اشخاص پير به يک ديوپتري کاهش مي يابد.

اسلاید 68: نادرستيهاي شکست refractive errorsآمتروپيا Ametropia: چشم داراي ناهنجاري شکستي.آنيزومتروپيا Anisometropia: طرح شکست دو چشم متفاوت باشد.

اسلاید 69:

اسلاید 70:

اسلاید 71:

اسلاید 72: علت ناهنجاريهاي شکست:ناهنجاري محوري: در اين حالت چشم داراي توان همگرايي عادي است. فاصله رويه جلويي تا رويه پشتي چشم در فرد دوربين کوتاهتر و در نزديک بين بلند تر است.ناهنجاريهاي خمشي: در اين جا اندازه هاي چشم عادي است تنها خمش رويه ديوپترهاي گوناگون کمتر (دوربين) يا زيادتر (نزديک بين) از حالت طبيعي است.ناهنجاريهاي ضريب شکست: در اين حالت محور چشم با حالت هنجار تفاوت دارد (مانند تغيير ضريب شکست زجاجيه در بيماريهاي ديابت).ناهنجاري عدسي: عدسي ممکن است جلوتر از حد طبيعي (نزديک بين) و يا عقب تر (دوربيني) باشد ويا ممکن است نسبت به محور به گونه مايل جا گيرد (نزديک بيني شديد (staphyloma) و يا وجود نداشته باشد که نتيجه آن دوربيني شديد است).

اسلاید 73: دوربينيبا بالا رفتن سن (بالاي 45 سال) دوربيني بطور طبيعي پديد مي آيد.اندازه کوتاهي محور چشم در دوربيني از 2 ميليمتر بيشتر نمي شود که هر ميليمتر معادل 3 ديوپتري تغيير شکست است.اگر نادرستي بيش از 3 ديوپتري باشد عينک را هميشه بکار مي برند و اگر کمتر باشد در هنگام کار و مطالعه استفاده مي شود.براي از بين بردن تطابق خودکار از داروي فلج کننده موقت عضله چشم استفاده مي شود.

اسلاید 74: نزديک بينيهنگام تولد چشمها 2/5 تا 3 ديوپتري نزدیک بین هستند.با افزايش سن که فرد دچار پير چشمي مي شود از نزديک بيني کاسته مي شود.نزديک بيني ارثي و ژنتيکي است.در نزديک بيني شديد بين زن و مرد آنها نبايد بچه دار شوند.در چشم نزديک بين با نزديک کردن بيشتر عينک اصلاحي به چشم، جسم بزرگتر ديده مي شود. چرا؟ (در چشم دوربين برعکس است).

اسلاید 75: تيز بيني Visual Acuityقطر متوسط سلولهاي مخروطي 1/5 ميکرون است.اگر فاصله دو نقطه روي شبکيه 2 ميکرون باشد تشخيص داده مي شود.در اندازه گيري تيزبيني از زاويه ديد استفاده مي شود.از تابلوي اسنلن براي اندازه گيري تيزبيني استفاده مي شود.تابلو در فاصله 6 متري شخص قرار مي گيرد.در چشم سالم در روشنايي کمتر از 2 لوکس توان ديد به تندي پايين مي آيد. بالاي 2 لوکس تا 50 لوکس تيزبيني به آهستگي افزايش مي يابد.

اسلاید 76: ابعاد کوچکترين جسم قابل مشاهده:

اسلاید 77:

اسلاید 78:

اسلاید 79: پير چشمي Presbiopiaعدسي کشساني خود را از دست مي دهد.دامنه تطابق چشم کاهش مي يابد.چشم دوربين مي شود.از دو عينک استفاده مي کنند.

اسلاید 80: انواع آستيگماتيسمآستيگماتيسم ساده: يکي از کانونها روي شبکيه جا مي گيرد. کانون ديگر يا درجلو شبکيه (آستيگماتيسم ساده نزديک بين) و يا پشت شبکيه (آستيگماتيسم ساده دوربين) قرار مي گيرد.آستيگماتيسم مرکب: هيچ يک از کانونها روي شبکيه قرار نمي گيرد. دو کانون يا پشت شبکيه قرار مي گيرد (آستيگماتيسم مرکب دوربين) يا در جلو شبکيه قرار مي گيرد (آستيگماتيسم مرکب نزديک بين).آستيگماتيسم مخلوط (درهم): يک کانون در جلو و يک کانون در پشت شبکيه قرار مي گيرد.

اسلاید 81: بادبزن آستيگمات Astigmatic fan

اسلاید 82: صفحه پلاسيدو placido discبراي تشخيص آستيگماتيسم منظم و نامنظم بکار مي رود.

اسلاید 83: شماره عينکچشم راست OD (Occule Droi)چشم چپ OG (Occule Guch)کروي Sphاستوانه اي Cyl+0.75Sph+0.5Cyl*450

اسلاید 84: آفتالموسکوپيغير مستقيممستقيم

اسلاید 85: رتينوسکپي يا اسکياسکپياز اسکياسکوپ براي بررسي ويژگيهاي شکست چشم استفاده مي شود.از سوراخ اسکياسکوپ به چشم بيمار نگاه کرده و دايره سرخي بر روي مردمک که از بازتاب نور از شبکيه ايجاد مي شود را مي بينيم.

اسلاید 86:

اسلاید 87: چگونگي تعيين ناهنجاري شکست بوسيله رتينوسکپيسايه روشن در جهت حرکت دست شما حرکت مي کند. نقطه ديد دور بيمار بيش از يک متر است. پس چشم بيمار هنجار يا دوربين و يا نزديک بين کمتر از يک ديوپتري است.سايه روشن خلاف جهت حرکت دست شما حرکت مي کند. نقطه ديد دور کمتر از يک متر است. چشم بيمار بيش از يک ديوپتري نزديک بين است.سايه روشن حرکت نمي کند. در اين حالت نقطه ديد دور دقيقاً در فاصله يک متري قرار دارد. و چشم يک ديوپتري نزديک بين است.

اسلاید 88: يافتن عدسي مناسب با اسکياسکپيبا بکار بردن عدسي مناسب در حالت 1 و 2 آنها را تبديل به حالت 3 مي کنيم. کل عدسي هايي که روي چشم بيمار قرار داده ايم را جمع مي زنيم و چون در فاصله يک متري از چشم قرار داريم به اندازه يک ديوپتري از آنها کم مي کنيم. مثلاً اگر براي رسيدن از حالت 2 به حالت 3 نياز به 3- ديوپتري باشد، عدسي تصحيح کننده چشم 4- ديوپتري است (شماره عينک چشم). اگر براي رسيدن از حالت 1 به حالت 3 نياز به 5/2+ ديوپتري باشد، شماره عينک 5/1+ است.

اسلاید 89: شناخت آستيگماتيسم به وسيله رتينوسکپي

اسلاید 90: جوش تصوير fusionترکيب دو تصوير در دو چشم و توليد يک تصوير واحد.

اسلاید 91: ميدان بينايي field of vision

اسلاید 92: پريمتر perimeterابزاريست براي اندازه گيري ميدان بينايي.گستره ميدانهاي رنگي کمتر است.براي رنگهاي آبي، نيلي و زرد بيشترين است.براي بنفش کمترين است.

اسلاید 93: ميدان نگاه Field of regardدر اين حالت چشم حرکت داده مي شود.در جهات مختلف حدود 45 تا 75 درجه بيشتر از ميدان بينايي است.

اسلاید 94: لوچي strabismusاگر ماهيچه هاي چشمي بگونه اي طبيعي داراي هماهنگي کاري باشند، و اگر جوش تصاوير بدون تلاش امکان پذير باشد، اين حالت را درست گرايي يا اورتوفوريا (orthophoria) گويند. موارد نبود هماهنگي لوچي ناميده مي شود.اگر نبود هماهنگي با کوشش چشم برداشته شود، حالت را هتروفوريا (hetero phoria) يا لوچي نهفته نامند.اگر چشم موفق نشود آنرا هتروتروپيا (heterotropia) يا لوچي آشکار نامند.

اسلاید 95:

اسلاید 96: کور رنگي