رشد هیجانی و اجتماعی در اوایل کودکی
اسلاید 1: رشد هیجانی و اجتماعی در اوایل کودکیتهیه کننده : محمد سفیدگری
اسلاید 2: رشد هیجانی و اجتماعی در اوایل کودکی کودکان پیش دبستانی به سرعت موجوداتی اجتماعی می شوند . کودکان خردسال جر و بحث میکنند ، چنگ میزنند، هل می دهند، اما تبادل های یاری گرانه نیز در بین آنها به کرات مشاهده می شود . بین 2 تا 6 سالگی ، اولین روابط دوستی بر قرار می شود ، به طوری که کودکان با هم گفتگو می کنند ، نقش های مکمل هم را به نمایش می گذارند ، و یاد میگیرند که تمایل آنها به معاشرت و اسباب بازی ها زمانی به بهترین وجه برآورد می شوند که به نیازها و تمایلات دیگران احترام بگذارند.
اسلاید 3: نظریه اریکسون :ابتکارعمل در برابر احساس گناه انرژی کودکان برای حل کردن تعارض روانشناختی سال های پیش دبستانی آزاد می شوند : ابتکارعمل در برابر احساس گناه . به طوری که از کلمه ایتکار عمل بر می آید ، کودکان خردسال احساس تازه هدفمندی دارند . آنها دوست دارند از پس تکالیف جدید بر آیند، به فعالیت هایی با همسالان ملحق شوند، و ببینند با کمک بزرگسالان چه کاری می توانند انجام دهند. آنها در رشد وجدان نیز پیشرفت میکنند. اریکسون بازی را وسیله ای می دانست که کودکان خردسال از طریق آن از خود و دنیای اجتماعی خویش آگاه می شوند. برای کودکان اجتناب از تنبیه و حفظ کردن محبت والدین ، فرا خود یا وجدان را وسیله همانند سازی با والد هم جنس تشکیل می دهند . در نتیجه ، آنها معیارهای اخلاقی و نقش جنسی جامعه ی خود را اختیار می کنند.
اسلاید 4: خود آگاهی تقریبا همه پژوهشگران قبول دارند که خود دو جنبه مجزا دارد که فیلسوف و روان شناس آمریکایی ویلیام جیمز بیش از یک قرن قبل آن را مشخص کرد : خود فاعل ، یا خود دانا و عمل کننده، آگاهی از این موضوع را در بر دارد که خود از دنیای پیرامن مجزاست ، با گذشت زمان تغییر نمی کند ،زندکی خصوصی و درونی دارد که دیگران به آن دسترسی ندارند، و افکار و اعمال خویش را کنترل میکند.خود مفعول : یا خود به عنوان مفعول دانش ، از تمام ویژگی هایی تشکیل می شود که خود را منحصر به فرد می سازند- خصوصیات جسمانی و دارایی ها ؛ خصوصیات روان شناختی، از جمله امیال، نگرش ها ، عقاید ، و صفات شخصیت ؛ و خصو صیات اجتماعی ، مانند نقش ها و روابط با دیگران .خود فاعل را می توان به صورت مشاهده گر فعال ، خود مفعول را به صورتی که از فرآیند مشاهده کردن شکل می گیرد در نظر گرفت. خود فاعل برداشتی از خود به عنوان دانا و عمل کننده است . این مشاهده گر فعال است . خود مفعول برداشتی از خود به عنوان مفعول دانش و ارزیابی است و از فرآین مشاهده کردن حاصل می شود.
اسلاید 5: پیدایش عزت نفس عزت نفس : عزت نفس قضاوتهایی است که درباره ارزش خود و احساس های مرتبط با این قضاوتها می کنیم. کودکان وقتی که می خواهند خود را توصیف کنند ، معمولا بر خصوصیات قابل مشاهده تاکید می ورزند – ظاهر جسمانی ، دارایی ها ، و رفتار های روزمره.
اسلاید 6: رشد هیجانی پیشرفت هایی در بازنمای ذهنی ، زبان ، و خود پنداره به رشد هیجانی در اوایل کودکی کمک می کنند . کودکان بین 2 تا 6 سالگی در توانایی های هیجانی پیشرفت هایی می کنند که پژوشگران جمعا آنها را شایستگی هیجانی می نامند. کودکان پیش دبستانی اغلب هیجان های خود آگاه و همدلی را تجربه می کنند که به درک اصول اخلاقی در حال رشد آنها کمک می کنند.
اسلاید 7: آگاهی از هیجان کودکان در سال های پیش دبستانی به علت ها ، پیامدها ، و علایم رفتاری هیجان اشاره می کنند و این آگاهی ها از نظر دقت و پیچیدگی به سرعت افزایش می یابند.توجیهات کودکان پیش دبستانی به تاکید بر عوامل بیرونی به جای حالت های درونی گرایش دارند واین حالت با افزایش سن تغییر می کند. کودکان پیش دبستانی که والدینشان مکررا درباره ی هیجان های مختلف صحبت می کنند ، وقتی که در سنین بالاتر آزمایش می شوند ، بهتر می توانند درباره هیجان های دیگران قضاوت کنند.
اسلاید 8: خودگردانی هیجانی زبان به بهبود خودگردانی هیجانی نیز کمک می کند . کودکان در 3 تا 4 سالگی برای تنظیم کردن بر انگیختگی هیجانی خود در سطح آرامش بخش از انواع راهبردها استفاده می کنند . برای مثال : بستن چشم ها و گوش ها برای جلو گیری از دیدنی ها و شنیدنی های ناخوشایند . صحبت کردن با خودشان ،« مامان گفت که زود بر میگردد». کودکان پیش دبستانی با نگاه کردن به بزرگسالانی که احساسات خود را کنترل می کنند ، راهبردهی تنظیم هیجان را یاد می گیرند.خلق و خو نیز به خودگردانی هیجانی تاثیر دارد . تخیلات واضح کودکان پیش دبستانی ، همراه با درک ناقص آنها از تفاوت بین ظاهر و واقعیت باعث می شود که ترس ها در اوایل کودکی شایع باشند.
اسلاید 9: هیجان های خود آگاه هنگامی که خود پنداره کودکان بهتر رشد می کند،بیشتر دستخوش هیجان های خود آگاه می شوند – احساس هایی که جریحه دار شدن خود پنداره یا تقویت آن را شامل می شوند.
اسلاید 10: همدلی در اوایل کودکی ، توانایی هیجانی دیگری به نام همدلی شکل میگیرد و بر انگیزنده مهمی برای رفتار نوع دوستانه می شود -اعمالی که دیگران از آن بهرهمند می شوند بدون اینکه خود فرد انتظار هرگونه پاداشی داشته باشد.کودکانی که معاشرتی و جسور هستند و هیجان خود را خوب کنترل می کنند، به احتمال بیشتری به کسانی که ناراحت هستند کمک می کنند و آنها .را تسلی می دهند اما کودکانی که در کنترل هیجان ضعیف هستند کمتر همدردی می کنند .ورفتار نوع دوستانه نشان می دهندتربیت توام با عصبانیت و تنبیهی ،همدردی و همدلی را در سنین اولیه .مختل می کند
اسلاید 11: روابط با همسالانهمسالان تجربیات یادگیری را برای کودکان خردسال تامین می کنند که آنها به طریق دیگری نمی توانند کسب کنند . چون همسالان در سطح برابری ارتباط برقرار می کنند.
اسلاید 12: پیشرفتهای در معاشرت با همسالان ابتدا با فعالیت غیر اجتماعی شروع می شود – رفتار تماشاگر و بازی یکه و تنها . بعد به بازی موازی تبدیل می شود که به موجب آن کودک نزدیک کودکان دیگر با اسباب بازی های مشابه بازی می کند ولی سعی نمی کند بر رفتار آنها تاثیر بگذارد . در بالاترین سطح،کودکان پیش دبستانی به دو نوع تعامل اجتماعی واقعی می پردازند . یکی بازی ارتباطی است که کودکان در آن به فعالیتهای جداگانه می پردازند ولی اسباب بازی ها را مبادله کرده و درباره رفتار یکدیگر اظهار نظر می کنند . دیگری بازی مشترک ،نوع پیشرفته تر تعامل است که کودکان در آن به .سمت هدف مشترکی مانند نمایش دادن موضوعی وانمودی گرایش دارند
اسلاید 13: توالی رشد طبقات بازی شناختیمثالشرحطبقه بازیدویدن دور اتاق ،جلو و عقب راندن ماشین اسباب بازی،ورز دادن گل بدون هدف ساختن چیزی ساده و مکرر با اشیا یا بدون انها که در 2 سال اول زندگی خیلی رایج است بازی کنشی ساختن خانه از مکعبهای اسباب بازی ،نقاشی کردن ، کنار هم چیدن معماساختن یا آفریدن چیزی ، که بین 3 تا 6 سالگی خیلی رایج استبازی سازندهبازی کردن نقش والدین ، مسئولان مدرسه،یا افس و پلیس ف نمایش دادن شخصیتهای داستانی یا تلویزیونینمایش دادن نقشهای روزمره و تخیلی که بین 2 تا 6 سالگی خیلی متداول استبازی وانمود کردن
اسلاید 14: اولین رابطه دوستی هنگامی که کودکان پیش دبستانی با هم تعامل می کنند ، اولین روابط دوستی شکل میگیرند که زمینه مهمی برای رشد هیجانی و اجتماعی است.کودکان پیش دبستانی درباره منحصر به فرد بودن دوستی تا اندازه ای آگاه هستند.
اسلاید 15: تاثیرات والدین بر روابط اولیه با همسالان کودکان ابتدا مهارتهای مخصوص تعامل کردن با همسالان را درون خانواده اکتساب می کنند و والدین به صورت مستقیم ،از طریق تلاش هایی برای تاثیر گذاشتن بر روابط کودکان با همسالان ،و به طور غیر مستقیم ،از طریق روشهای فرزند پروری و بازی ،بر معاشرت کودکان با همسالان تاثیر می .گذارند
اسلاید 16: مبنای اصول اخلاقی گفتگوها و رفتار کودکان نمونه های زیادی را از درک اخلاقی در حال رشد آنها در اختیار می گذارند.همه نظریه های رشد اخلاقی قبول دارند که وجدان در اوایل کودکی شکل می گیرد و اغلب موافق هستند که در ابتدا ، اصول اخلاقی کودک به صورت بیرونی توسط بزرگترها کنترل می شوند . به تدریج توسط معیارهای درونی کنترل می شوندگر چه نظریه های گوناگون در برخی موارد اتفاق نظر دارند،ولی هریک بر جنبه متفاوت اصول اخلاقی تاکید می کنند.نظریه روان کاری بر جنبه هیجانی رشد وجدان مخصوصا بر همانند سازی و احساس گناه به عنوان بر انگیزنده رفتار خوب تاکید می ورزد . نظریه یادگیری اجتماعی بر رفتار اخلاقی و نحوهای که از طریق تقویت و سر مشق گیری آموخته می شود تمرکز می کند و دیدگاه شناختی – رشدی بر تفکر ، یعنی بر توانایی کودکان در استدلال .کردن درباره عدالت و انصاف تاکید دارد
اسلاید 17: دیدگاه روان کاری نوعی انضباط به نام القا که به موجب آن فرد بزرگسالی با متذکر شدن تاثیر بد رفتاری کودک بر دیگران به او کمک می کند تا متوجه احساسات .شود، به شکل گیری وجدان کمک می کند مشارکت کودک گرچه انضباط خوب اهمیت دارد ، اما خصوصیات کودکان می توانند بر موثر واقع شدن روشهای والدین تاثیر بگذارند.نقش احساس گناه گرچه برای عقاید فروید درباره شکل گیری وجدان حمایت کمی وجود دارد ،اما فروید درست می گفت که احساس گناه برانگیزنده مهمی برای عمل اخلاقی است.انضباط القایی
اسلاید 18: اهمیت سرمشق گیرینظریه پردازان یادگیری اجتماعی معتقدند که کودکان عمدتا از طریق سرمشق گیری یاد می گیرند که به صورت اخلاقی رفتار کنند.عواملی که بر سرمشق گیری تاثیر دارد: صمیمیت و پذیرا بودن : کودکان پیش دبستانی از اعمال نوع دوستانه ی بزرگسال صمیمی و پذیرا بیشتر از اعمال بزرگسالی که سرد و بی تفاوت ایت تقلید می کند. شایستگی و قدرت : کودکان الگوهای قدرتمند و شایسته را تحسین نموده و بنابراین از آنها تقلید می کنند – مخصوصا از از همسالان بزرگتر و بزرگسالان.هماهنگی بین تاکیدها و رفتار :وفتی الگوها چیزی را می گویند و بر خلاف آن رفتار می کنند - برای مثال ، اظهار می دارند که « کمک کردن به دیگران مهم است » ولی به ندرت به کسی کمک می کنند – کودکان عموما آسان ترین معیار رفتار را که بزرگسالان آشکار می سازند انتخاب می کنند.
اسلاید 19: نظریه یادگیری اجتماعی طبق نظریه یادگیری اجتماعی ،اصول اخلاقی دوره رشد منحصر به فرد ندارد بلکه رفتار اخلاقی درست مانند هر پاسخ دیگری اکتساب می شود :از طریق تقویت و سر مشق گیری.دیدگاه شناختی - رشدی کودکان پیش دبستانی واجبات اخلاقی را که از حقوق و رفاه انسانها محافظت می کنند از دو عمل دیگر تشخیص می دهند:قراردادهای اجتماعی ،یعنی رسومی که صرفا توسط اتفاق آرا تعیین می شوند،مانندآداب غذا خوردن ،و مسایل انتخاب شخصی ،که حقوق دیگران را نقض نمی کنند،به صورت اجتماعی تعیین نشده اند،و به خود فرد بستگی دارند ، مثل انتخاب دوستان و رنگ پوشاک
اسلاید 20: شکل گیری پر خاشگری رایج ترین نوع، پر خاشگری وسیله ای است که به موجب آن کودکان چیزی ، امتیازی ،یا جایی را میخواهند و برای بده دست اوردن آن ، کسی را که سد آنهاست هل می دهند ،بر سر او فریاد می کشند ، یا به وی حمله می کنند. نوع دیگر که پرخاشگری خصمانه است ، به قصد صدمه زدن به دیگران صورت می گیرد.
اسلاید 21: پرخاشگری خصمانه حداقل سه حالت دارد: پرخاشگری جسمی از طریق وارد کردن آسیب بدنی ، مانند هل دادن، کتک زدن ، لگد زدن به دیگران یا نابود کردن اموال آنها ،صدمه وارد می آورد.پرخاشگری کلامی از طریق تهدید به پرخاشگری جسمی ،اسم گذاشتن روی کسی ،یا شوخی کردن خصمانه به دیگران صدمه می زند .پرخاشگری رابطه ای از طریق طرد اجتماعی و غیبت بد خواهانه به روابط همسالان صدمه می زند.
اسلاید 22: نقش یابی جنسی نقش یابی جنسی به هر گونه ارتباط اشیا ، فعالیت ها ، نقش ها ، یا صفات با جنسیت اشاره دارد که از کلیشه های فرهنگی تبعیت کنند.
اسلاید 23: تأثیرات وراثت بر نقش یابی جنسی طبق دیدگاه تکاملی ، زندگی بزرگسالی نیاکان مرد ما عمدتاٌ به سمت رقابت کردن برای همسر گزینی و زندگی نیاکان زن ما به سمت بزرگ کردن بچه ها گرایش داشت . بنابراین ، مردان از لحاظ ژنتیکی برای تسلط و زنان برای صمیمیت ، تأثیرپذیری و همکاری آمادگی یافتند . نظریه پردازان تکاملی معتقدند که گرچه نیروهای خانواده و فرهنگ می توانند بر شدت تفاوت های جنسی زیست بنیان تأثیر بگذارند ، اما تجربه نمی تواند آن جنبه هایی از نقش یابی جنسی را که وظایف سازگارانه ای در تاریخ انسان داشته اند از بین ببرد.
اسلاید 24: تأثیرات محیط بر نقش یابی جنسی والدین : والدین در همان ابتدای تولد بچه ها ، از پسرها و دخترها انتظار متفاوتی دارند . بسیاری از والدین می گویند که می خواهند فرزندان آنها با اسباب بازی های «متناسب با جنسیت» بازی کنند .معلمان : معلمان پیش دبستانی مانند والدین ، دخترها را بیشتر ترغیب می کنند تا در فعالیت هایی شرکت کنند که بزرگسالان آنها را ترتیب داده اند . دخترها غالباً در اطراف معلم جمع می شوند ، از دستور العمل ها پیروی می کنند ، در حالی که پسرها جذب مناطقی از کلاس می شوند که معلمان کمتر در آنجا حضور یا دخالت دارند .محیط اجتماعی گسترده تر : اگر چه محیط های روزمره کودکان تا اندازه ای تغییر کرده اند ، کماکان نمونه های متعددی از رفتار نقش یابی جنسی در مشاغل ، فعالیت های اوقات فراغت ، برنامه های تلویزیونی و موفقیت های مردان و زنان در این محیط ها مشاهده می شود .همسالان: ارتباط کودکان هم جنس موقعیت همسالان را منبع قدرتمندی برای یادگیری نقش جنسی می سازد.
اسلاید 25: هویت جنسی هر یک از ما بزرگسالان ، هویت جنسی داریم – برداشتی از خویشتن که از نظر خصوصیات ، تا اندازه ای مردانه یا زنانه است.پیدایش هویت جنسی طبق نظریه یادگیری اجتماعی ، رفتار قبل از خودپنداره واقع می شود کودکان پیش دبستانی ابتدا پاسخ های نقش جنسی را از طریق سرمشق گیری و تقویت فرا می گیرند و بعداٌ این رفتارها را به صورت عقاید مرتبط با جنسیت درباره خودشان سازمان می دهند . در مقابل نظریه شناختی – رشدی اعلام می دارد که خودپنداره قبل از رفتار واقع می شود . کودکان در طول سال های پیش دبستانی از دائمی بودن جنسیت خود درک شناختی کسب می کنند آنها ثبات جنسیت را پرورش می دهند- یعنی آگاهی از اینکه جنسیت مبنای زیستی دارد و حتی در صورتی که پوشاک ، آرایش مو و فعالیت های بازی تغییر کنند ، ثابت می ماند.
اسلاید 26: نظریه طرحواره جنسی نظریه طرحواره جنسی یک رویکرد پردازش اطلاعات به نقش یابی جنسی است که ویژگی های یادگیری اجتماعی و شناختی – رشدی را ترکیب می کند . این نظریه توضیح می دهد که چگونه فشارهای محیطی و شناخت کودکان با هم به شکل گیری نقش جنسی کمک می کنند .
اسلاید 27: روش های فرزند پروری روش های فرزندپروری ترکیباتی از رفتارهای والدین هستند که در موقعیت های گسترده ای روی می دهند و جو فرزند پروری با دوامی را به وجود می آورند . فرزند پروری مقتدرانه روش فرزندپروری مقتدرانه - موفق ترین روش فرزندپروری- پذیرش و روابط نزدیک ، روش های کنترل سازگارانه و استقلال دادن مناسب را شامل می شود . والدین مقتدر صمیمی و دلسوز و نسبت به نیازهای کودک حساس هستند . تربیت مقتدرانه در طول دوره کودکی و نوجوانی با چند جنبه از شایستگی ارتباط دارد – خلق خوش بینانه ، خویشتنداری ، استقامت در تکلیف ، همکاری ، عزت نفس بالا ، پختگی اجتماعی و اخلاقی و عملکرد تحصیلی مطلوب .
اسلاید 28: فرزند پروری مستبدانهروش فرزند پروری مستبدانه از نظر پذیرش و روابط نزدیک پایین ، از نظر کنترل اجباری بالا ، و از نظر استقلال دادن پایین است . فرزندان والدین مستبد مضطرب و ناخشنود هستند ، عزت نفس و اتکا به نفس پایینی دارند و وقتی ناکام می شوند با خصومت واکنش نشان می دهند .
اسلاید 29: فرزند پروری آسان گیرانه والدینی که از روش فرزند پروری آسان گیرانه استفاده می کنند ، مهرورز و پذیرا هستند ولی متوقع نیستند ، کنترل کمی بر رفتار فرزندان خود اعمال می کنند و به آنها اجازه می دهند در هر سنی که باشند خودشان تصمیم گیری کنند حتی اگر هنوز قادر به انجام این کار نباشند . فرزندان والدین آسان گیر تکانشی ، سرکش و نافرمان هستند .
اسلاید 30: فرزند پروری بی اعتناروش فرزندپروری بی اعتنا ، پذیرش و روابط خوب کم را با کنترل کم و بی تفاوتی کلی نسبت به استقلال دادن ترکیب می کند . این والدین اغلب از لحاظ هیجانی جدا و افسرده هستند ، به قدری غرق در استرس خانوادگی هستند که وقت و انرژی کمی برای فرزندان دارند . تربیت بی اعتنا در حالت افراطی ، نوعی بدرفتاری با کودک است که غفلت نامیده می شود . کودکان و نوجوانان این والدین مشکلات متعددی ، از جمله خود گردانی هیجانی ضعیف ، مشکلات پیشرفت تحصیلی و رفتار ضد اجتماعی دارند .
سارا –
سلام بسیار عالی بود خیلی به دردم خورد از اینکه مثل خیلیا پولکی نبودید ممنونم . زکات علم نشر آن است