روان شناسی رشد

روان شناسی رشد

اسلاید 1: روان شناسي رشد (1) مؤلف: دكتر علي اكبر شعاري نژاد تهيه كننده:محمد احسان تقي زاده

اسلاید 2: Chapter twoفصل اول

اسلاید 3: فرآيند و مسائل روز در رشد و تكاملهدفهاي كلي 1.آشنايي با تعريف، موضوع، هدف روان شناسي رشد2.آشنايي با تعريف مفاهيم رشد، نمو، و نضج.3.آشنايي با سرگذشت و تئوريهاي روان شناسي رشد.

اسلاید 4: فرآيندهاي رشد و تكامل هر يك از ما فردي است بي همتا. افكار، احساسات، و رفتارهاي يك فرد به خودش اختصاص دارند و اگر چه شبيه همسالانش به نظر مي رسد. زيرا داراي همان دستگاههاي زيستي است كه ديگران دارند يعني مغز، چشم، قلب و ... دارد.

اسلاید 5: همچنين، هر فرد مانند اشخاص ديگر ذهني دارد، ميانديشد و استدلال مي كند و به ياد مي آورد. و نيز مانند ديگران تجربه هاي اجتماعي با مردم دارد. همه ما در خانواده بزرگ شده ايم و با همسالان و دوستان خود روابطي داريم، و اكثر ما سالهاي زيادي از عمرش را در مدرسه گذرانده است.

اسلاید 6: فرايندهاي زيستي و بدني فرايندهاي شناختي فرايندهاي اجتماعي و شخصيتي فرايندهاي شخصيتياين فرايندها عبارتند از:

اسلاید 7: مسائل روز در رشد و تكامل پرسش از تغيير كيفي در دوران كودكي پرسش از مشكلات يا مسائل مراحل رشد و تكامل پرسش درباره پيوستگي و ناپيوستگي در رشد و نمو كه داراي سه بعد است

اسلاید 8: سالهاست كه مطالعه رشد و تكامل كودك، بيش از اينكه يك امر انتزاعي و نظري محض باشد، به صورت امري اجتماعي در آمده است. و روان شناسان ردش به چگونگي توصيف و تبيين رشد و تكامل اكتفا نمي كنند بلكه مي كوشند اطلاعات زيادي درباره رشد و نمو كودكان بدست آورند، همچنين مي خواهند چگونگي كنترل، تغيير، و بهتر ساختن رشد و نمو را دريابند. نفوذهاي اجتماعي در مطالعه رشد و تكامل كودك

اسلاید 9: سيستماتيك است نه تصادفي،روان شناسان رشد چه چيز را مطالعه مي كنند؟رشد و تكامل تغييري را در بر مي گيرد كه:در مرحله زماني زندگي يك شخص رخ مي دهد نه در يك ساعت يا در دو نسل،در همه مردم پيدا مي شود نه چند نفر به افزايش سن و تجربه به شخص بستگي دارد. پايدار است نه موقت،پيشرو است نه پسرو، يعني پيش مي رود نه عقبپيوسته است نه بالا و پايين رونده،

اسلاید 10: ماهيت تغيير رشد و تكاملي پرسش ديگر براي روان شناسان رشد اين است كه « تواناييها و رفتار، زبان و عواطف، درك اخلاقي و نقشهاي جنسي، مهارتهاي اجتماعي و همدردي چگونه با بزرگ شدن فرد تغيير پيدا ميكنند؟ » مثلا كودك 4 ساله چه مي تواند بكند و بگويد كه كودك 2 ساله نمي تواند؟

اسلاید 11: ابعاد رشد و تكامل ميدان روان شناسي رشد به سه بعد ظاهرا جداگانه تقسيم ميشود:1. رشد و نمو بدني، شامل تغييرات بدني و رشد حركتي،2. رشد و تكامل شناختي، شامل تفكر و زبان 3. رشد و تكامل اجتماعي – عاطفي، شامل شخصيت و روابط با اشخاص ديگر.

اسلاید 12: علل رشد و تكامل * آيا رشد و نمو از نيروهاي فطري و دروني يعني « طبيعت » ناشي مي شود؟* يا معلول و محصول نيروهاي محيطي يا بيروني يعني پرورش است؟* و يا رشد و نمو از تعامل نيروهاي دروني ( فطري ) و بيروني ( محيطي ) نتيجه ميشود؟

اسلاید 13: پيش نگري روان شناسان رشد پرسشهايي را مطالعه ميكنند كه عملا سودمندند و مستلزم چالش هاي فكري ميباشند. اين روان شناسان هم تدريس ميكنند و هم زياد ياد مي گيرند.روان شناسي رشد اكنون يكي از حوزه هاي زنده و مهم تحقيق و مطالعه است.

اسلاید 14: Chapter twoفصل دوم

اسلاید 15: روشهاى مطالعه رشد و تكامل آدمى روش مشاهده‏ مشاهده شامل ادراك حسى است: ديدن، شنيدن، لمس كردن، يا بوئيدن. همچنين، استفاده از وسايل گوناگون براى مشاهده را در برمى‏گيرد. مشاهده دقيق از ضروريات هر تحقيق علمى است. روشهاي مطالعه رشد

اسلاید 16: الف. اعضاى حسى طبيعى و سالم ب. باليدگى ذهنى پ. كمك ابزارهاى فيزيكى ت. شرايط خاص شخصى، زمانى و مكانى براى مشاهده ث. شناخت ميدانشرايط لازم اينگونه مشاهده از اين قرارند:

اسلاید 17: فنون مشاهده اي كه غالبا مورد استفاده محققان رشد و نمو قرار مي گيرند و هر كدام نقاط قوي و ضعيف خاصي دارد سه گونه اند از اين قرار: الف. مشاهده رفتار و عادات يا كردار شناختى ب. روش بالينى مشاهده پ. مشاهده كنترل شده

اسلاید 18: به همين منظور از چند روش استفاده مى‏شود :(1)عمل مشاهده را به عهده محققى غير از محقق طراح تحقيق واگذار مى‏كنند .(2)محقق رفتارى را كه مى‏خواهد مشاهده‏گر (محقق دوم) يادداشت كند دقيقاً براى او تعريف مى‏كند تا او بر حسب اين تعريف خاص به مشاهده بپردازد.(3)براى مشاهده يك رفتار از دو نفر مشاهده‏گر استفاده مى‏شود و سپس يادداشتهاى آنها را درباره رفتار مورد تحقيق با هم مقايسه مى‏كنند.

اسلاید 19: 2. روش مصاحبه و پرسشنامه محقق به وسيله مصاحبه‏ها و پرسشنامه‏ها عقايد، افكار، تواناييها، و انگيزه‏هاى كودكان و بزرگسالان را فعالانه وارسى مى‏كند؛ و داده‏هاى خود را به شكل كلمات تنظيم مى‏كند. مصاحبه با كودكان مستلزم حساسيت و مهارت خاصى است زيرا تعبير و تفسير پاسخهاى ايشان دشوار است. مصاحبه را مى‏توان از بسيار ناساخت‏دار تا بسيار ساخت دار مرتب كرد. 3. روش كاربرد آزمونهاي ميزان شده 4. مطالعه حالت و روش باليني

اسلاید 20: راهبردهاي ( استراتژي هاي ) طرح تحقيق 1. راهبرد آزمايش آزمايش فعال روش اصلى كشف علّى و بررسى و اثبات است. آزمايش متضمن دستكارى و كنترل است. در حالى كه مشاهده و كوشش و خطا، كه ظاهراً به طور وسيع بكار مى‏روند، محدوديتهايى دارد.

اسلاید 21: 2. راهبرد آمارى اصطلاح «علم آمار» به علم گردآورى، تحليل، و طبقه‏بندى داده‏ها به عنوان پايه استقرار اطلاق ميشود.

اسلاید 22: 2. راهبرد آمارى روشى كه از علم آمار در روان‏شناسى بيشتر بكار مى‏رود و شهرت دارد روش همبستگى است و هنگامى مورد استفاده قرار مى‏گيرد كه محقق مى‏خواهد چگونگى رابطه ميان دو يا چند عامل را كشف كند، و معمولاً به صورت پرسش مطرح مى‏شود.

اسلاید 23: همبستگى بين عوامل ممكن است به دو صورت باشد: الف. همبستگى مثبت ،ب. همبستگى منفى، علاوه بر راهبردهاى طرح تحقيقى نامبرده، دو راهبرد (استراتژى) طرح تحقيقى ديگرى براى مطالعه رشد و تكامل در افراد آدمى بكار برده مى‏شوند كه عبارتند از:

اسلاید 24: راهبرد سرگذشت نگارى (بيوگرافى – اتوبيوگرافى ). 1.2. راهبرد طولى و روش عرضى. در راهبرد طولى عده كمى از كودكان را به تفضيل مورد مطالعه قرار مى‏دهند و ماه به ماه، و سال به سال تغييرات رشدى آنها را مشاهده مى‏كنند.

اسلاید 25: Chapter twoفصل سوم

اسلاید 26: اصول رشد و تكامل آدمي 1. آشنايي با اصول كلي رشد2. آشنايي با خصايص عمومي رشد 3. آشنايي با عوامل موثر در رشد

اسلاید 27: اصول رشد و تكامل 1. رشد و تكامل متضمن تغييرات است. بايد دانست كه هرگونه تعيير رشد و تكاملي داراي خصايص زير است: الف: هدفدار است.ب: تغيير رشدي هميشه به پيش متوجه است و برگشت ندارد.پ: تغييرات رشد و تكامل انسان به چند نوع انجام ميگيرند كه از لحظه باروري و مرگ ادامه دارند.

اسلاید 28: بعضي از رشد شناسان نيز اين تغييرات را به چهار گروه تقسيم ميكنند: 1. تغيير اندازه 2. تغيير نسبت3. ناپديد شدن خصايص قديمي 4. كسب مشخصات تازه

اسلاید 29: گرايش كودك نسبت به تغيير اعم از مساعد و نامساعد از عوامل متعددي متاثر ميشود:‌1. آگاهي كودك از تغيير 2. چگونگي تاثير تغيير در رفتار3.تاثيرات گرايشهاي اجتماعي4.تاثير چگونگي تغيير اندام ظاهري كودك در گرايشهاي اجتماعي 5. تاثير گرايشهاي فرهنگي در شيوه برخورد مردم با كودكاني كه در ظاهر و رفتار خود تغييرات رشد و تكاملي پيدا ميكنند.

اسلاید 30: اصول رشد و تكامل 2. رشد و تكامل اوليه بسيار بارزتر و بحراني تر از رشد و تكامل بعدي است.

اسلاید 31: * روابط اجتماعي مساعد* حالات هيجاني و عاطفي* نقش گزاري اوليه * تحريك محيطي عوامل و شرايطي كه در پايه هاي اوليه رشد و تكامل آدمي اثر مي گذارند به اختصار عبارتند از:

اسلاید 32: 1. يادگيري و تجربه در رشد و بزرگ شدن كودك، نقش مهمي دارند وگرايشهاي او عمدتا تحت تاثير آنها قرار دارند.2. به اين سبب كه همين پايه‏هاى اوليه منشأ پيدايش و رشد الگوهاى عادى (عادتها) مى‏باشند كه در سازگاريهاى شخصى و اجتماعى كودكان در طول زندگى اثر مى‏گذارند.3. به اين دليل كه الگوهاى گرايشى و رفتارى، اعم از خوب و بد در دوران كودكى پى‏ريزى مى‏شوند و برخلاف عقيده عامه، تقريباً پايدار خواهند بود.4. بديهى است كه هرگونه تغيير در آغاز زندگى آسانتر از ساير مراحل آن است بنابراين، شخصيت مربيان اوليه (والدين، معلمان) كودك بسيار مهم است. اين نيز اهميت مسئوليت سنگين مراكز تربيت مربى يا معلم را روشن مى‏كند. چرا پايه هاي نخستين رشد و تكامل آدمي مهم است؟

اسلاید 33: اصول رشد و تكامل 3. رشد و تكامل محصول و نتيجه نضج و يادگيري است. منظور از «نضج» يك رشته منظم تغييرات ژنى است كه در طول زندگى ظاهر مى‏شوند يا پيدايش تدريجى خصايص سرشتى و ناآموخته كه پايه ژنتيك دارند.

اسلاید 34: اصول رشد و تكامل تعامل (تفاعل) نضج و يادگيرى نضج و يادگيرى رابطه متقابل دارند و تقريباً همه رشدشناسان بر اين باورند كه آن دو با يكديگر «تعامل» دارند و اين تعامل به حدى است كه تعيين تأثير هر يك از آنها در يك رفتار غالباً غيرممكن است و اين تعامل از لحظه انعقاد نطفه آغاز مى‏شود و تا دم مرگ ادامه دارد. تنها مى‏توان گفت كه رشد و نمو دوران پيش از تولد عمدتاً از نضج سرچشمه مى‏گيرد و بسيار كم به فعاليت بستگى دارد.

اسلاید 35: اصول رشد و تكامل آثار رابطه متقابل نضج و يادگيري را ميتوان چنين خلاصه كرد: * تجربه‏هاى محيطى گوناگون كودك در الگوى رشد و نمو او اثر مى‏گذارد. * نضج و چگونگى آن براى رشد و تكامل فرد و محدوديتهايى ايجاد مى‏كند.* محروميت از فرصتهاى يادگيرى، رشد و تكامل را محدود مى‏كند.* تحريك يا انگيزش از جمله عوامل بسيار اساسى براى رشد و تكامل كامل است. * اثر بخشى يادگيرى به زمان خاص بستگى دارد.

اسلاید 36: اصول رشد و تكامل هاويك هرست آمادگي نضجي را « لحظه آموزش پذيري » مي نامد. معيارهاي تعيين آمادگي يادگيري عبارتند از: 1. رغبت به يادگيري، يا اظهار علاقه كودك به آموختن. 2. ادامه رغبت، يا اصرار كودك به اينكه مرتباً آموزش ببيند.3. بهبود ، يا نشان دادن پيشرفت و بهبود تدريجى در آموختن.

اسلاید 37: اصول رشد و تكامل 4. الگوي رشد و تكامل قابل پيش بيني است هر نوع حيوانى الگوى خاص رشد و تكامل را دارد انسان نيز از الگوى رشد و تكامل ويژه نوع خود پيروى مى‏كند و اين الگو كمتر تحت تأثير تجربه قرار مى‏گيرد.

اسلاید 38: اصول رشد و تكامل 5. در رشد و تكامل آدمي تفاوتهاي فردي وجود دارند به گفته يكى از دانشمندان «در حقيقت، هر شخص از لحاظ بيولوژيك و ژنتيك با ديگران متفاوت است».

اسلاید 39: اصول رشد و تكامل ارزش عملى تفاوتهاى فردى پذيرفتن وجود تفاوتهاى فردى در الگوهاى رشد و تكامل سبب مى‏شود كه والدينها و معلمان:1 - كودكان را با يكديگر مقايسه نكنند.2 - از هر كودك در حد توانايى او انتظار داشته باشند.3 - رفتار يا برخورد خود را با شخصيت هر كودك سازگار كنند.

اسلاید 40: اصول رشد و تكامل ارزش عملى تفاوتهاى فردى 4- تشويق و تنبيه هر كودك را با شخصيت و يا الگوهاى رشد و تكامل خاص او سازگار كنند.5 - آموزش را تا حد امكان انفرادى كنند. - 6- در نظر داشته باشند كه اگرچه پيش بينى چگونگى واكنش شخص «متوسط» در يك موقعيت معين امكان پذير است، لكن پيش‏بينى چگونگى واكنش شخص معين امكان ندارد.

اسلاید 41: اصول رشد و تكامل 6. الگوى رشد و تكامل آدمى مراحلى دارد فراخناى زندگى به هشت مرحله تقسيم مى‏شود: 1. پيش از تولد 2. شيرخوارگى و نوپايى 3. كودكى اوليه‏ 4. كودكى ميانه‏ 5. نوجوانى‏ 6. بزرگسالى جوان‏ 7. ميان سالى‏ 8. بزرگسالى بعدى‏

اسلاید 42: اصول رشد و تكامل 7. هر مرحله رشد را انتظارات اجتماعى خاص است انتظارات اجتماعى را در روان شناسى رشد «وظايف يا تكاليف رشدى» مى‏نامند كه آنها را هاويگ هرست چنين تعريف مى‏كند «تكليف رشدى در يك مرحله يا حدود مرحله معين در زندگى يك فرد رخ مى‏دهد و ظاهر مى‏شود، كه موفقيت در آن باعث خشنودى او و پيشرفت و موفقيت در تكاليف بعدى خواهد شد، در صورتى كه شكست به ناخرسندى فرد خواهد انجاميد، مورد تأييد جامعه قرار نخواهد گرفت، و به مشكلاتى در تكاليف بعدى منجر خواهد شد.»

اسلاید 43: اصول رشد و تكامل خصايص رشد و تكامل انسان مطالعه دقيق ماهيت رشد و تكامل آدمى پايه اصلى شناخت امر مهم آموزش و يادگيرى است زيرا تا محصل (دانش‏آموز و دانشجو) خصايص لازم را دارا نشود نمى‏تواند در يادگيرى رسمى (مدرسه‏اى) توفيق يابد و معلم نيز از موفقيت در آموزش و پرورش او محروم خواهد شد.

اسلاید 44: اصول رشد و تكامل 1. رشد و تكامل آدمى خصايصى دارد كه در كم و كيف آن مؤثرند. اين خصايص، كه به بعضى از آنها در بحث از اصول رشد و تكامل اشاره كرديم، عبارتند از:رشد و تكامل از يك الگو يا قالب پيروى مى‏كند. در سال پنجم زندگى از لحاظ ذهنى يا عقلى كاملاً رشد كرده است، بدون بريدگى و مكث سخن مى‏گويد و مى‏تواند يك داستان نسبتاً طولانى را بازگو كند، و بازيهاى گروهى را ترجيح مى‏دهد.

اسلاید 45: اصول رشد و تكامل 2. رشد و تكامل از پاسخهاى عام به پاسخهاى خاص پيش مى‏رود. پاسخهاى كودك در همه مراحل رشد و تكامل حركتى و ذهنى ابتدا حالت خاص دارند و سپس به صورت خاص درمى‏آيند.

اسلاید 46: اصول رشد و تكامل 3. رشد و تكامل مداوم است. به همين سبب، يك كودك چند نوع «سن» دارد كه هر كدام از آنها جنبه‏اى از شخصيت طفل را نشان مى‏دهد از قبيل: سن زمانى (C.A = chronological Age) كه نمايانگر طول عمر شخص است،. سن عقلى (M.A = Mental Age) كه ميزان فهم و درك كودك را نسبت به سن خود نشان مى‏دهد، سن بدنى (P.A = Physical Age) كه معلوم مى‏دارد آيا كودك از لحاظ بدنى رشد لازم و متناسب سن خود را كرده است يا نه‏

اسلاید 47: اصول رشد و تكامل سن اجتماعى (S.A = Social Age) كه از چگونگى رشد و تكامل اجتماعى كودك حكايت مى‏كند، سن عاطفى (E.A = Emotion Age) كه نشان دهنده ميزان رشد و تكامل هيجانى و عاطفى كودك است. سن تحصيلى (A.A = Achievement Age) كه از روى آن مى‏توان به كم و كيف تحصيلى كودك در مدرسه پى برد، و .....

اسلاید 48: اصول رشد و تكامل 4. تفاوتهاى فردى در ميزان رشد و تكامل ثابت مى‏مانند. اعتقاد عام بر اين است كه كودكى كه رشد بدنى يا عقلى او به حد معمول و متوسط نرسيده است پس از چندى مى‏تواند آن را جبران كند و به حد متوسط برسد. اين اعتقاد مورد تأييد دليلهاى علمى نيست بلكه برعكس، شواهد و دليلهاى فراوانى داريم كه نشان مى‏دهند ميزان رشد و نمو ثابت مى‏ماند.

اسلاید 49: اصول رشد و تكامل نوزادانى كه در ابتدا به سرعت رشد مى‏كنند در مراحل بعدى نيز به همين ترتيب، به رشد سريع خود ادامه مى‏دهند، درحاليكه نوزادان كند رشد بعدها نيز به كندى رشد مى‏كنند. نمودارهاى رشد قد نشان داده‏اند كه كودكانى كه در نخستين سالهاى عمر كوتاه قد بوده‏اند بعدها نيز كوتاه‏قد مى‏مانند.

اسلاید 50: اصول رشد و تكامل 5. رشد و تكامل بخشهاي مختلف بدن به ميزانهاي متفاوت انجام ميكيرد. 6. بيشتر خصايص در رشد و تكامل با همديگر بستگى دارند. 7. رشد و تكامل قابل پيش‏بينى است. 8. هر مرحله رشدى ويژگى مختص خود دارد. مثلاً كودك در دو سالگى به كشف و شناخت محيط خود تلاش مى‏كند و بيشتر روى اين تلاش متمركز است، مى‏كوشد كنترل بدنش را بدست بگيرد و سخن گفتن را فراگيرد.

اسلاید 51: اصول رشد و تكامل 9- بيشتر شكلهاى رفتار كه «رفتار دشوار» خواهنده مى‏شوند در سنى كه رخ مى‏دهند رفتار عادى «طبيعى هستند. 10- هر فرد معمولاً و طبيعتاً مراحل مهم رشد و تكامل را مى‏پيمايد.

اسلاید 52: اصول رشد و تكامل عوامل مؤثر در رشد و تكامل روان‏شناسى را هم مى‏توان در مطالعه دو پديده اساسى و عمقى رشد و يادگيرى خلاصه كرد.

اسلاید 53: اصول رشد و تكامل 1. وراثت يا ميراث شخص - كليدى براى رشد و تكامل‏ وراثت همه عوامل زيستى را در برمى‏گيرد كه از والدين به سلولهاى جنسى منتقل مى‏شوند تا فرزند را تشكيل دهند.

اسلاید 54: اصول رشد و تكامل ژن بارز و ژن مستور يا ژن غالب و ژن گيرنده. ژنهايى كه ما از مادر و پدرمان به ارث مى‏بريم به صورت مجموعه‏هاى مرتب تنظيم شده‏اند و در هر جفت كروموزوم مربوط به هر صفت كه، جنين مى‏گيرد يكى از مادر و يكى از پدر است كه آن دو براى ظاهر ساختن صفت متعلق به كروموزوم خود با همديگر رقابت مى‏كنند كه در اين هنگام سه وضع پيش مى‏آيد:

اسلاید 55: اصول رشد و تكامل 1. هر دو از لحاظ صفت ارثى همسان هستند كه در اين صورت، رقابتى نخواهد بود و آن صفت در بچه ظاهر خواهد شد، و هر دو ژن را «بارز» يا «غالب» خواهيم خواند.

اسلاید 56: اصول رشد و تكامل 2. هر دو از لحاظ صفت ارثى ناهمسان هستند مثلاً ژن رنگ چشم مادر آبى و ژن رنگ چشم پدر سياه است در اين صورت، هر ژن كه صفت خاص خود را ظاهر سازد «ژن غالب» يا ژن بارز ناميده خواهد شد و ژنى كه ضعيف بوده و نتوانسته است صفت خاص خود را در بچه ظاهر سازد ژن «گيرنده» يا «ژن مغلوب» يا «ژن مستور» خوانده خواهد شد.

اسلاید 57: اصول رشد و تكامل البته ژن مستور هرگز از بين نمى‏رود بلكه از نسلى به نسل بعد منتقل مى‏شود و احتمال دارد حتى در نسلهاى دور به صورت ژن بارز و غالب درآيد و ظاهر شود كه علم هنوز علت اين امر را كشف نكرده است. اختلاف خصايص يا ويژگيها بين برادران و خواهران در حقيقت، نتيجه همين اختلاف ژنها و رقابت آنهاست.

اسلاید 58: اصول رشد و تكامل اصول عمده وراثت زيستى‏ دانشمندان از مطالعات خود روى وراثت زيستى به اصول زير دست يافته‏اند:1. وجود خصايص مشترك در افراد. 2. ژنهاى موجود در سلولهاى نطفه‏اى پايه‏هاى وراثت هستند.3. نفوذ و تأثير اجدادى. 4. تمايل به سوى متوسط (يا حد وسط).

اسلاید 59: اصول رشد و تكامل بعضى از خصايص موروثى‏ برخى از خصايص شخص كه عمدتاً ارثى هستند عبارتند از: 1) بلندى بدن 2) نوع بدن عموماً 3) جنسيت

اسلاید 60: اصول رشد و تكامل 4) ساخت كلى ظاهر و سيما مخصوصاً پوست، بافت و رنگ موى سر، شكل و رنگ چشم، شكل بينى، ساخت گوش، شكل سر، همه خصايص خارجى و قابل مشاهده‏اى كه او را از لحاظ ظاهر و سيما يك فرد بى‏مانند مى‏كنند. 5) ساخت درونى از قبيل شكل عدسيهاى چشم كه در ديد فرد اثر دارد، و شكل قلب.

اسلاید 61: اصول رشد و تكامل علاوه بر ساخت ارثى تمايل به عملكرد يا كنش به شيوه‏هاى خاص نيز ارثى است كه شامل كنشهاى زير مى‏باشد:1. پاسخهاى عصبى؛ 2. كارآيي حواس.3. كار يا عمليات «دستگاه نباتى». 4. عملكرد سيستم غدد داخلى. 5. سرعت رشد بدنى. 6. آمادگى براى بيماريهاى خاص.

اسلاید 62: اصول رشد و تكامل مطالعه وراثت‏ معمولاً براى مطالعه وراثت يا تعيين اينكه آيا صفتى ارثى است يا نه از روش همبستگى استفاده مى‏كنند كه قبلاً درباره‏اش توضيح داديم: فرزندان را با والدين اعضاى خانواده را با يكديگر، و كودكان دو قلو را با همديگر مقايسه و مطالعه مى‏كنند و چنين مطالعه‏اى براى همه ما جالب است.

اسلاید 63: اصول رشد و تكامل مسأله عليت‏ دانشمندان اين حقيقت را دريافته‏اند كه با هم و همزمان اتفاق افتادن دو پديده دليل اين نيست كه ميان آن دو رابطه عليت (يا علت معلولى) وجود دارد. و بنابراين، از هماننديهاى موجود ميان اشخاص نمى‏توان اين نتيجه را گرفت كه آن هماننديها ارثى هستند يا زمينه و ريشه ارثى دارند.

اسلاید 64: اصول رشد و تكامل دو عامل مؤثر ديگر در رشد و تكامل كودك عبارتند از:1. هوش2. جنس ( جنسيت )3. محيط

اسلاید 65: اصول رشد و تكامل مهمترين سازمانها يا نهادهاى اجتماعى مؤثر در رشد و تكامل و رفتار انسان عبارتند از:1. خانواده. 2. مدرسه. 3. جامعه. 4. وسايل ارتباط جمعى.

اسلاید 66: اصول رشد و تكامل علاوه بر عوامل مذكور - كه از درجه اول اهميت برخوردارند - عوامل ديگر نيز در رشد و تكامل كودك مؤثرند كه نسبت به عوامل مذكور در پيش در درجه دوم اهميت هستند. اين عوامل عبارتند از:

اسلاید 67: اصول رشد و تكامل 1. بيمارى و حوادث. 2. هيجانهاى شديد. 3. زايمان پيش از زمان طبيعى4. هواى پاكيزه و آفتاب.

اسلاید 68: اصول رشد و تكامل تعامل وراثت و محيط چنانكه اشاره كرديم مكانيزمهاى ژنتيك (وراثت) پايه رشد و تكامل آدمى هستند لكن اين نيز از مدتها پيش شناخته شده است كه عوامل (تعيين كنندگان) محيطى نه تنها برابر حتى در بعضى موارد مؤثرتر از عوامل زيستى هستند. مثلاً قوانين حاكم بر رفتار اجتماعى كه برحسب فرهنگها متعدد و متنوع هستند در رشد و نمو رفتار كودك مؤثرند.

اسلاید 69: اصول رشد و تكامل بنابر اين مي توانيم رشد و تكامل را در اين فرمول خلاصه كنيم: T×E × H = Oرشد و تكامل رفتار موجود زنده = وراثت × محيط × زمان

اسلاید 70: Chapter twoفصل چهارم

اسلاید 71: نخستين مرحله زندگى‏ زندگى هر موجود زنده در يك لحظه غير قابل پيش‏بينى آغاز مى‏شود، و در يك لحظه غيرقابل پيش‏بينى پايان مى‏يابد كه خود او در هيچ يك از اين دو لحظه اختيارى ندارد و نمى‏داند چه سرنوشتى يا آينده‏اى در پيش دارد. لحظه آغاز زندگى، لحظه انعقاد نطفه در رحم است. مباني الگوي رشد، آغاز زندگي

اسلاید 72: اين دوره از زندگى در آدمى معمولاً 279 يا 280 روز طول مى‏كشد كه دو هفته اول آنرا «مرحله بارورى» يا «مرحله نطفه‏اى» نامند. مهمترين فرايند رشد و تكاملى در طول اين مرحله تقسيم سلول است .مباني الگوي رشد، آغاز زندگي

اسلاید 73: شش هفته بعد را «مرحله رويانى» يا «مرحله پيش جنينى» خوانند كه با تفكيك و اختصاصى‏ شدن سلول مشخص مى‏شود. بدين‏معنا كه بعضى از سلولها به صورت بافت عصبى در مى‏آيند، برخى عضله يا استخوان را تشكيل مى‏دهند، و گروهى نيز براى كنشهاى ويژه اختصاص مى‏يابند. مباني الگوي رشد، آغاز زندگي

اسلاید 74: مثلاً سلولهاى عصبى مخصوص دستگاه بينايى از سلولهاى خاص پوست متفاوت مى‏شوند. با پايان يافتن مرحله رويانى، ضربان قلب و كنش مغز (هنوز به شكل بسيار ساده) و مقدمات بسيارى از اندامهاى (سيستمهاى) عضوى ديگر آغاز مى‏شود. هفت ماه پايانى زندگى پيش از تولد را «مرحله جنينى» گويند. اين دوره بيش از آنكه ساختهاى تازه‏اى در جنين بوجود آيند زمان نضج و نمو است. مباني الگوي رشد، آغاز زندگي

اسلاید 75: خصايص مهم مرحله پيش از تولد را مى‏توان چنين خلاصه كرد: استعداد موروثى رشد و نمو سريع تأثير شرايط در رشد و تكامل پيش از تولد گرايش اشخاص مهم مباني الگوي رشد، آغاز زندگي

اسلاید 76: عوامل مؤثر در رشد و تكامل پيش از تولد 1. سن والدين 4. اعتياد 7. RH 2. غذا و تغذيه 5. فشار و ضربه 8. اشعه X و راديوم 3. بيماري 6. هيجان و فشار رواني 9. گرايش به مادري مباني الگوي رشد، آغاز زندگي

اسلاید 77: شرايط تعيين شده در زمان بارورسازي عبارتند از: 1. استعداد موروثي 3. عده فرزندان 2. تعيين جنس 4. وضع تربيتي در خانواده همين ترتيب تولد در فراخناى زندگى در رفتار و شخصيت فرد اثر خواهد گذاشت.مباني الگوي رشد، آغاز زندگي

اسلاید 78: عوامل مؤثر در گرايشهاى والدينى‏1. آرزوي بچه داشتن2. حالت بدنى در دوران آبستنى 3. حالت هيجانى در دوران آبستنى 4. تجارب اوليه با كودكان مباني الگوي رشد، آغاز زندگي

اسلاید 79: عوامل مؤثر در گرايشهاى والدينى‏5. گرايشها و تجارب دوستان 9. علايق و آرزوهاي مادري 6. مفهوم «كودك رؤيايى» 10. وسايل ارتباط جمعي 7. وضع اقتصادى خانواده 8. سن والدين مباني الگوي رشد، آغاز زندگي

اسلاید 80: چگونگى تأثير تولد در رشد و تكامل پس از تولد نوع تولد محيط پيش از تولد گرايش والدين مباني الگوي رشد، آغاز زندگي

اسلاید 81: آمار همگانى زودرسى در رشد و تكامل بعدى رشد بدنى گوياييتندرستى رفتار حسيكنترل حركتى رفتار هيجاني و عاطفي هوش سازگاريهاي اجتماعي مباني الگوي رشد، آغاز زندگي

اسلاید 82: Chapter twoفصل پنجم

اسلاید 83: رشد و نمو بدني رشد و نمو بدني رشد سيستم عصبي رشد عضلاني رشد و نمو استخواني

اسلاید 84: رشد و نمو استخواني رشد و نمو بدني داندانهاي كودك اهميت روان شناختي دندانها رشد نسبي اعضاي بدن

اسلاید 85: رشد نسبي سر رشد و نمو بدني رشد نسبي تنه رشد نسبي دستها و پاها تغييرات اندامهاي دروني

اسلاید 86: رشد و نمو بدني تغييرات اندامهاي دروني دستگاه تنفس دستگاه گردش خوندستگاه گوارش

اسلاید 87: رشد و نمو بدني بيماريهاي متداول دوران كودكي اگرچه كودكان ممكن است به تمام بيماريها مبتلا شوند اما بيماريهايى وجود دارند كه بيشتر در دوران كودكى ظاهر مى‏شوند. سرماخوردگى، و سينه‏درد معمولى‏ترين بيماريها در تمام سالهاى عمر است. بيماريهاى واگير مانند سرخك و آبله‏مرغان در سالهاى دبستانى بسيار ديده مى‏شوند. سل، بيماريهاى قلب، تب، رماتيسم، و سرطان كمتر در دوران كودكى پيش مى‏آيند.

اسلاید 88: رشد و نمو بدني بعضى از رشد شناسان و روان‏شناسان رشد عوامل مؤثر در پيدايش تفاوتها در اندازه بدن را چنين نام مى‏برند:1. آثار خانواده 2. تغذيه 3. آشفتگيهاي ( اختلالهاي ) هيجاني و عاطفي 4. جنس

اسلاید 89: رشد و نمو بدني 5. قوميت6. هوش7. وضع اجتماعي اقتصادي 8. سلامت و تندرستي 9. كاركرد غدد درون ريز10. آثار پيش از تولد

اسلاید 90: رشد و نمو بدني اهميت روان‏شناختى اندازه بدن‏اهميت روان‏شناختى اندازه بدن براى كودكان به چگونگى نظر و واكنش اطرافيان، مخصوصاً همگنان، نسبت به آنها بستگى دارد. اكثر كودكان به وضع اندازه بدن خود متوجه نمى‏شوند مگر هنگامى كه احساس مى‏كنند كه با همگنان خود متفاوتند و قد يا وزنشان از آنها كمتر يا بيشتر است. ادامه صفحه بعد

اسلاید 91: رشد و نمو بدني اهميت روان‏شناختى اندازه بدن‏در اين صورت است كه نسبت به آن حساس مى‏شوند و تحت‏تأثير نظر و واكنش اطرافيان خود قرار مى‏گيرند. بديهى است كه واكنشهاى همسالان گاهى بيش از بزرگسالان در آنها اثر مى‏گذراند. و اصطلاحات طعنه‏آميز از قبيل «كوتوله» يا «درازه» يا «قلمى» و ... كودك محروم از اندازه بدنى طبيعى را رنج مى‏دهند.

اسلاید 92: Chapter twoفصل ششم

اسلاید 93: نظريه هاي رشد و تكاملي ادارك 1. ديدگاه اكولوژيك ( بوم شناختي ) گيبسون النور و گيبسون گيمز كه بر اين باور است جنبه هاي تغيير ناپذير محيط، اطلاعات لازم را در اختيار نوزاد قرار مى‏دهند. و اين جنبه ها شامل مكانها (اتاق)، اشياء (چهره)، و تصاوير (صورتى از يك چهره) هستند. نظريه‏پردازان اكولوژيك معتقدند كه وقتى اين چيزها عملاً در جهان وجود دارند كافى است كه نوزاد به آنها توجه كند و اطلاعات لازم را به دست آورد بدون اينكه به ساختن بازنماييهاى درونى نياز داشته باشد. رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 94: نظريه هاي رشد و تكاملي ادارك 2. ديدگاه ساخت گراي پياژه نظريه «ساخت‏گراى» پياژه برعكس، براين تأكيد مى‏كند كه نوزاد دنيا را تنها با تنظيم محركهاى ثابت موجود در محيط درك نمى‏كند بلكه ادراك يك ساخت ذهنى يا عقلى است كه بر درونداد رسيده از چشم يا ساير گيرندگان حسى به علاوه اطلاعات بازيافته از حافظه مبتنى است . رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 95: ادراكات بينايي چشمان نوزادان كوچكتر از چشمان بزرگسالان هستند، ساختهاى شبكه هنوز كامل نشده‏اند، و عصب بينايى به رشد و تكامل لازم خود نرسيده است. رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 96: ادراكات شنوايي نوزادان بيدرنگ پس از تولد مى‏توانند بشنوند هرچند كه آستانه‏هاى حسى آنها تا حدى بالاتر از بزرگسالان هستند. به اين معنا كه محرك شنوايى بايد بلندتر از محرك شنوايى بزرگسالان باشد. نوزاد نه تنها مى‏شنود بلكه احتمالاً جنين نيز مى‏تواند بشنود.رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 97: ادراكات بويايي بچه‏ها پيش از تولد مى‏توانند بو را بفهمند. نوزادان نيز نسبت به بويايى حساسند. رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 98: ادراكات چشايي حساسيت به چشايى پيش از تولد وجود دارد بچه نوزاد مى‏تواند دو مزه را از هم تشخيص دهد. رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 99: ادراكات بساوايي نوزادان همچنان كه نسبت به مزه پاسخ مى‏دهند نسبت به بساوايى نيز واكنش نشان مى‏دهند. رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 100: رشد و تكامل حركتي در بحث از رشد و تكامل حركتى به چگونگى توانايى فرد به كنترل حركات بدن و هماهنگ ساختن فعاليتهاى مراكز عصبى، اعصاب، عضلات توجه داريم. رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 101: اصول رشد و تكامل حركتي 1. رشد و تكامل حركتى به باليدگى و نضج عصبى بستگى دارد.2. يادگيرى مهارتها زمانى امكان‏پذير است كه كودك آمادگى نضجى پيدا مى‏كند.3. رشد و تكامل حركتى از يك الگوى قابل پيش‏بينى پيروى مى‏كند. رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 102: اصول رشد و تكامل حركتي 4. مى‏توان براى رشد حركتى كودك هنجاريهايى تعيين كرد. 5. ميزان و سرعت رشد حركتى از تفاوتهاى فردى متأثر مى‏شود. رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 103: مهارت هاي حركتي 4 پس از آنكه عضلات بزرگ بدن رشد و تكامل يافتند و در نتيجه، كودك به گرفتن اشياء نشستن، ايستادن، و راه رفتن قادر شد نوبت به عضلات ظريف و كوچك بدن مى‏رسد همكارى اين عضلات كوچك موجب فراگرفتن مهارتها مى‏شود. رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 104: مهارت هاي حركتي اهميت تمرين. همانطور كه گفته شد منظور مهارت، كار و عملى است كه شخص به خوبى فرا گرفته باشد و به اين ترتيب، تمرين در فراگرفتن مهارت بسيار اساسى و مهم است. رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 105: مهارت هاي حركتي اهميت تشويق. اهميت تشويق در مورد فراگرفتن مهارتها كودك نه تنها به موقعيت و فرصت مناسب نيازمند است بلكه به تشويق نيز احتياج دارد. رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 106: مهارت هاي حركتي تفاوتهاي جنسي. اگردر طى دوران كودكى پسران و دختران تحت تعليمات يكسان قرا گيرند در نوع مهارتها و قدرت فرا گرفتن آنها كمتر تفاوت بينشان ديده مى‏شود. ولى عوامل اجتماعى و فرهنگى بتدريج پسران و دختران را به جانب مهارتهاى گوناگون سوق مى‏دهند. رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 107: انواع مهارتها حد متوسط مهارتهاى دست‏ تستهاى هوش و رشد و تكامل حركتى نشان داده‏اند كه در كودكان سالم چه مهارتهاى دستى را در سنهاى مختلف مى‏توان انتظار داشت. چپ‏دستى و راست دستى رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 108: انواع مهارتها شيوع و عموميت راست‏دستى‏ بارى همانطور كه گفته شد اكثر مردم راست دست هستند در بين بزرگسالان نيز چپ‏دستها كمتر از راست‏دستها اصرار دارند دست قويتر و اصلى خود را به كار برند. رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 109: انواع مهارتها رشد و تكامل راست و يا چپ‏دستى‏ نوزاد انسان نه راست دست و نه چپ دست است ولى در ماههاى اول زندگى كم‏كم به يكى از دستها تمايل بيشتر نشان مى‏دهد. رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 110: انواع مهارتها برقرارى تفوق دست‏ چنانچه گفته شد در ظرف سال اول عمر، كودك قطعاً نه چپ دست و نه راست دست است. رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 111: انواع مهارتها راست دستى و چپ دستى‏ اينكه كودك راست دست و يا چپ دست مى‏شود بهتر از اين است كه كودك در تغيير دست ترديد كند. رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 112: انواع مهارتها تغيير چپ‏دستى‏ تمام تحقيقاتى كه در خصوص موضوع راست و چپ‏دستى به عمل آمده‏اند نشان مى‏دهند كه كودك از طريق يادگيرى چپ‏دست و راست دست مى‏شود و هيچ‏گونه منشأ ارثى و فطرى براى آن وجود ندارد. رشد و تكامل حسي – حركتي

اسلاید 113: Chapter twoفصل هفتم

اسلاید 114: هدفهاي كلي 1. آشنايي با چگونگي رشد و تكامل شناختي 2. آشنايي با كم و كيف رشد و تكامل گويايي 3. آشنايي با اختلالات گويايي و علل پيدايش آنها رشد و تكامل گويايي زبان

اسلاید 115: عوامل مؤثر در رشد و تكامل شناختى‏ 1. يادگيرى و نضج‏ 2. نقش مفاهيمرشد و تكامل گويايي زبان

اسلاید 116: رشد و تكامل گويايي زبان سخن گفتن آثار گويايى كودك را در رشد سازگارهايهاى شخصى و اجتماعى او مى‏توان چنين خلاصه كرد:1. ارضاى نيازها و خواسته‏ها 2. جلب توجه ديگران 3. روابط اجتماعى

اسلاید 117: رشد و تكامل گويايي زبان 4. ارزشيابيهاى اجتماعى 5. ارزشيابى شخصى 6. پيشرفت تحصيلي 7. تأثير و نفود در افكار و احساسات ديگران 8. تاثير در رفتار ديگران

اسلاید 118: رشد و تكامل گويايي زبان معيارهاى سخن‏گويى 1. كودك بايد لغات را طورى تلفظ كند كه براى عموم قابل فهم باشند. 2. كودك بايد معناى لغاتى را كه بكار مى‏برد بداند و آنها را با اصل اشيا مربوط كند.

اسلاید 119: رشد و تكامل گويايي زبان مقدمات سخن‏گويى شيوه‏هاى پيش از تكلم. كودك پيش از تكلم از سه شيوه براى فهماندن فرض و منظور خود استفاده مى‏كند. اين شيوه‏ها عبارتند از: 1. گريه و فرياد 2. اداى صداهاى نامشخص‏ 3. اشارات‏

اسلاید 120: رشد و تكامل گويايي زبان امور مهم در رشد و تكامل گويايي كودك براى آنكه بتواند صحبت كند بايد از چهار مرحله بگذرد. اين مراحل همه با هم مربوط هستند و موفقيت در يكى از آنها كمكى براى پيروزى در ديگرى است. آنها عبارتند از:

اسلاید 121: 1. فهميدن سخنان ديگران‏ 2. قدرت ساختن لغات 3. مربوط كردن لغات با يكديگر و جمله‏سازى‏ 4. تلفظرشد و تكامل گويايي زبان

اسلاید 122: اصول يادگيرى زبان1. آمادگى بدنى 4. فرصتهاى تمرين 2. آمادگى ذهنى 5. انگيزش 3. سرمشق خوب براى تقليد رشد و تكامل گويايي زبان

اسلاید 123: رشد و تكامل گويايي زبان انواع اختلالات گويايى‏ اختلالات گويايى را روى هم رفته مى‏توان به دو بخش تقسيم كرد:ا. اشتباهات‏2. نقصها

اسلاید 124: رشد و تكامل گويايي زبان نقصهاى گويايىالف. له كردن كلمات ب. لكنت زبان

اسلاید 125: رشد و تكامل گويايي زبان شيوع لكنت‏ تقريباً تمام كودكان پيش از دوران تحصيل مدتى به لكنت زبان مبتلا مى‏شوند و اين زمان بيشتر از 5/2 تا 5/3 است. .

اسلاید 126: رشد و تكامل گويايي زبان در آغاز دوران تحصيل لكنت غالباً نتيجه دشوارى و اشكال سازگار شدن با محيط است، چه كودك در اين هنگام، محيط محدود خانواده را با محيط گسترده مدرسه تبديل مى‏كند. مدرسه رفتن براى كودك يك نوع از شير گرفتن عاطفى است. مكيدن شست و ساير عادات عصبى نشانه كشمكيهاى عاطفى در اين موقع است.

اسلاید 127: رشد و تكامل گويايي زبان علل لكنت در خانواده كودكان مبتلا به لكنت ديده شده است كه پدران و مادران اين كودكان بسيار سختگير و خودرأى هستند و به سلامت كودك خود بى‏اندازه توجه مى‏كنند. اين چنين محيطى كودكان را عصبانى و نگران مى‏كند و اين شرايطى است كه موجب لكنت زبان مى‏شوند و مدت آن را طولانى مى‏گردانند.

اسلاید 128: Chapter twoفصل هشتم

اسلاید 129: رشد و تكامل هيجاني و عاطفي هدفهاي كلي 1. آشنايى با چگونگى رشد و تكامل هيجانى و عاطفى‏2. آشنايى با الگوهاى عاطفى كودكان‏ 3. آشنايى با عوامل مؤثر در رشد و تكامل هيجانى و عاطفى‏

اسلاید 130: رشد و تكامل هيجاني و عاطفي رشد عاطفي در زندگى آدمى عموماً و در زندگى كودك خصوصاً هيجانها و عواطف نقش بسيار مهمى بازى مى‏كند. به طور كلى، چگونگى تأثير هيجانها و عواطف را در سازگاريهاى شخصى و اجتماعى كودكان مى‏توان چنين خلاصه كرد:

اسلاید 131: رشد و تكامل هيجاني و عاطفي * لذت‏بخش شدن تجربه‏هاى روزانه. * آماده ساختن بدن براى فعاليت. * تنش هيجانى مهارتهاى حركتى را مختل مى‏كند. * هيجانها و عواطف به عنوان شكلى از ارتباط به كار مى‏روند. * هيجانها در فعاليتهاى ذهنى مداخله مى‏كنند. * هيجانها و عواطف، نظرگاه كودكان را به زندگى رنگ مى‏بخشند.

اسلاید 132: رشد و تكامل هيجاني و عاطفي * هيجانها و عواطف در تعاملهاى اجتماعى اثر مى‏گذارند. * هيجانها و عواطف روى حالات چهره علامت مى‏گذارند. * هيجانها و عواطف در جوّ روان‏شناختى اثر مى‏گذارند. * تكرار پاسخهاى هيجانى و عاطفى سبب رشد عادات مى‏شود.

اسلاید 133: رشد و تكامل هيجاني و عاطفي خصايص حالات عاطفى كودك 1. عواطف طفل زودگذرند ‏2. عواطف كودكان شديدند 3. عواطف كودكان ناپايدارند ‏ 4. عواطف كودكان فراوانند

اسلاید 134: رشد و تكامل هيجاني و عاطفي خصايص حالات عاطفى كودك 5. پاسخهاى عاطفى كودكان متفاوتند ‏6. عواطف كودكان را مى‏توان با علايم رفتار تشخيص داد. 7. نيروى عواطف تغيير مى‏يابد ‏ 8. شيوه‏هاى تعبير و بيان عواطف تغيير مى‏يابند

اسلاید 135: رشد و تكامل هيجاني و عاطفي الگوهاى عاطفى مشترك و همگانى كودكان 1. ترس‏ 5. لذت و خوشي 2. نگراني ‏ 6. محبت 3. خشم 7. كنجكاوي 4. حسد

اسلاید 136: رشد و تكامل هيجاني و عاطفي منشا ترس اساس ترسها را اعم از اينكه معقول باشند يا بى‏دليل بايد در تجارب خود كودك جستجو كرد.

اسلاید 137: رشد و تكامل هيجاني و عاطفي علل تفاوت ترسهاي كودكان 1. هوش 6. جايگاه تربيتي 2. جنس‏ 7. شخصيت 3. وضع اجتماعي اقتصادي 4. شرايط بدني 5. تماسهاي اجتماعي

اسلاید 138: رشد و تكامل هيجاني و عاطفي عوامل موثر در عواطف 1. خستگي ‏ 6. روابط خانوادگي 2. ناتندرستي يا فقر بهداشتي ‏ 7. سطح آرزوها و انتظارات 3. موقع روز 4. هوش 5. محيط اجتماعي ‏

اسلاید 139: Chapter twoفصل نهم

اسلاید 140: رشد و تكامل اجتماعي و مسائل سازگاري اجتماعي هدفهاي كلي 1. آشنايى با چگونگى رشد و تكامل اجتماعي ‏2. آشنايى با چگونگي سازگاري اجتماعي و مشكلات احتمالي آن ‏

اسلاید 141: رشد و تكامل اجتماعي و مسائل سازگاري اجتماعي فرايندهاى «اجتماعى شدن» را مى‏توان چنين خلاصه كرد: 1. يادگيرى رفتار به شيوه‏هاى اجتماعى مصوب و مورد تأييد 2. ايفاى نقشهاى اجتماعى تأييد شده‏ 3. رشد و گسترش گرايشهاى اجتماعى‏

اسلاید 142: رشد و تكامل اجتماعي و مسائل سازگاري اجتماعي آثار نخستين تجربه هاي اجتماعي را مي توان چنين خلاصه كرد: 1. ثبات رفتار اجتماعي 2. همسانى گرايشهاى اجتماعى 3. تأثير در مشاركت اجتماعى ‏ 4. تأثير در پذيرش اجتماعى 5. تأثير در الگوهاى ويژگى رفتار با نخستين تجربه‏هاى اجتماعى 6. تاثير در شخصيت

اسلاید 143: رشد و تكامل اجتماعي و مسائل سازگاري اجتماعي رفتار و گرايشها رفتار و گرايشهاى اجتماعى كودك حتى پس از آنكه دوره‏هاى خردسالى را پشت سر مى‏گذارند و با مردم تماس بيشتر پيدا مى‏كند نمودار طرز رفتارى است كه در خانواده او رواج داشته است و در سنين بچگى كه محيط اجتماعيش به خانواده محدود بوده پى ريزى شده است تغيير اين رفتار و گرايشها در آينده اگر چه محال نيست ولى به آسانى صورت نمى‏گيرد.

اسلاید 144: رشد و تكامل اجتماعي و مسائل سازگاري اجتماعي رفتار منفى در هر سن به شكلى ديگر ظاهر مى‏شود از جمله :1. امتناع در انجام تقاضاى بزرگتران 2 . خود را به نشنيدن و نفهميدن زدن‏ 3. خوددارى از انجام امور ضرورى روزانه مانند غذا خوردن و توالت رفتن و اعمال حاكى از خودنمايى و اظهار وجود از قبيل امر و نهى، و پنهان شدن وقتى كه او را صدا مى‏زنند.

اسلاید 145: رشد و تكامل اجتماعي و مسائل سازگاري اجتماعي 4. از نزد بزرگتر دور شدن‏ 5. بى‏اعتنايى به كسى كه او را صدا مى‏كند. در برخى از كودكان اين كيفيت به حدى مى‏رسد كه از حد اداره كرده نيز خارج مى‏شوند

اسلاید 146: رشد و تكامل اجتماعي و مسائل سازگاري اجتماعي دسته يا گروه از چهار طريق در تربيت كودك مؤثر واقع مى‏شوند: 1. سلوك و مدارا با ديگران و طرز برخورد با رفتار را به او مى‏آموزند. 2. معيار نيك و بدى كه در خانواده با روش تسلط و انضباط به او قبولانده شده است جاى خود را به معيارها و ارزشهايى مى‏دهد كه كودك از روى ادراك و تعقل از گروه خود فرا گرفته است.

اسلاید 147: رشد و تكامل اجتماعي و مسائل سازگاري اجتماعي 3. شيوه دوستى با مردم و لذت بردن از زندگى گروهى و فعاليتهاى دسته‏جمعى را به او ياد مى‏دهد. 4. كودك به جاى اينكه براى ارضاى تمايلات خود مانند گذشته به پدر و مادر محتاج باشد رضايت خاطر خود را از دوستى با ديگران بدست مى‏آورد و به اين طريق به سوى استقلال فردى مى‏رود.

اسلاید 148: رشد و تكامل اجتماعي و مسائل سازگاري اجتماعي روان‏شناسان دريافته‏اند كه كودكان وقتى بزرگ مى‏شوند معناى دوستى برايشان تغيير مى‏يابد. 1. دوستان، كودكان ديگرند كه كودك غالباً با آنها بازى مى‏كند. 2. علاقه‏مندى به كمك كردن به كسى كه به كمك كودك نياز دارد. 3. در سطح سوم، كه دوران نوجوانى را در بر مى‏گيرد، فرد با اشخاصى دوست مى‏شود كه تمايلات و ارزشهاى مشترك با آنها دارد.

اسلاید 149: Chapter twoفصل دهم

اسلاید 150: رشد و تكامل عقلي (ذهني ) يا شناختي هدفهاي كلي 1. آشنايى با چگونگى رشد شناختي ( ذهني ) ‏2. آشنايى با چگونگي تشكيل مفاهيم در كودكان 3. آشنايي با عوامل موثر در رشد ذهني و تشكيل مفاهيم ‏

اسلاید 151: رشد و تكامل عقلي (ذهني ) يا شناختي مفاهيم كودكان مفاهيم را نبايد با احساسهايي كه مستقيما از محيط مادي به ذهن ميرسند يكي دانست. مفاهيم هر فرد به تجارب قبلي او بستگي دارند، تجربه هايي كه از طريق حواس دريافت شده و با هم در آميخته اند. اين مفهوم ممكن است به اشياء و موقعيتهاي گذشته مربوط باشند يا به اشيا‍ء و موقعيتهايي كه در حال حاضر و پاسخ دادن موجودند.

اسلاید 152: رشد و تكامل عقلي (ذهني ) يا شناختي علل مفاهيم نادرست از مهمترين عللي كه براي مفاهيم غلط مي توان نام برد: 1.اطلاعات علطي كه كودك از زبان كسي شنيده يا جايي خوانده باشد.2. استدلال غلط كودك دو كلمه يا دو شيء را كه از بعضي جهات همانند باشند عين هم تصور مي كند و يكي را به جاي ديگري مي گيرد.3. تخيلات قوي به شكل خيال بافي يا روياي بيدار به نتايجي منجر مي شود كه با داده هاي معتبر مطابقت ندارند.

اسلاید 153: رشد و تكامل عقلي (ذهني ) يا شناختي برخي از مفاهيم مشترك كودكان 1. مفاهيمي از زندگي 2. مفاهيم علت و معلول ( عليت )3. مفاهيم مربوط به مكان (‌يا فضا ) 4. مفاهيم وزن تشخيص درست وزنها از يك طرف به تشخيص اندازه و از سوي ديگر به آكاهي از وزن اجسام مختلف بستگي دارد.

اسلاید 154: رشد و تكامل عقلي (ذهني ) يا شناختي 5. مفاهيم عدد طفل پس از آنكه به حرف زدن آغاز كرد كليمات مربوط به اعداد را بر زبان مي آورد بدون اينكه معناي آنها را بفهمد. 6. مفاهيم پول. پول تنها وقتي براي بچه معنا پيدا مي كند كه بتوان آن را بكار ببرد.

اسلاید 155: رشد و تكامل عقلي (ذهني ) يا شناختي 7. مفاهيم زمان. اداراك زمان در بزرگسالان چندان دقيق نيست تا چه رسد به خردسالان از اينجا معلوم مي شود چرا بچه ها با همه تاكيدي كه به آنها مي شود در ساعتي كه مقرر شده است به خانه بر نمي گردند. 8. مفاهيمي مربوط به خويشتن

اسلاید 156: رشد و تكامل عقلي (ذهني ) يا شناختي مؤلفه هاي همگاني و مشترك خودپنداري عبارتند از: * تفاوتهاي جنسي * نقشهاي جنسي * تفاوتهاي نژادي * تفاوتهاي طبقات اجتماعي * تاثير مفهوم كودك درباره خويشتن

اسلاید 157: رشد و تكامل عقلي (ذهني ) يا شناختي 9. مفاهيم اجتماعي 10. مفاهيم زيبايي 11. مفاهيم خنده دار

اسلاید 158: Chapter twoفصل يازدهم

اسلاید 159: هدفهاي كلي 1. آشنا شدن با آثار بدنى و روان‏شناختى بازى براى كودكان 2. آشنايى با خلاقيت و مظاهر آن در كودكان‏رشد و تكامل بازي و خلاقيت

اسلاید 160: نظريات بازى‏ نظريه پردازان در باره ماهيت و اهميت بازى عقايد گوناگونى اظهار كرده‏اند كه به اختصار عبارتنداز:گروس: ارزش انطباقي بازي فرويد: بازي وسيله اي است براي كامروايي اريكسن: بازي به عنوان درمان پياژه : بازي چون درون سازي و تحكيم رشد و تكامل بازي و خلاقيت

اسلاید 161: خصايص بازي در كودكان 1. مرحله كاوشي2. مرحله اسباب بازي3. مرحله بازي حركتي و نمايشي 4. مرحله بازي رؤيايي رشد و تكامل بازي و خلاقيت

اسلاید 162: رشد و تكامل خلاقيت 1. وقت 5. محيط محرك2. خلوت و تنهايي 6. روابط غير انحصاري والدين _ كودك3. ترغيب و تشويق 7. روشهاي پرورش كودك 4. مواد 8. فرصت كسب معلومات رشد و تكامل بازي و خلاقيت

اسلاید 163: رشد و تكامل خلاقيت 1. جاندار پنداري 5. دروغهاي مصلحت آميز 2. بازي 6. شوخي سازي 3. دوستان خيالي 7. داستانگويي 4رؤياي بيداري 8. مفهوم خودآرماني رشد و تكامل بازي و خلاقيت

اسلاید 164: Chapter twoفصل دوازدهم

اسلاید 165: رشد و تكامل اخلاقي هدفهاي كلي 1. آشنايى با چگونگى رشد و تكامل اخلاقي ‏2. آشنايى با اصول اخلاقي ‏

اسلاید 166: رشد و تكامل اخلاقي رشد و تكامل اخلاق در انسان‏ اصطلاح «رفتار اخلاقى» معمولاً به رفتارى اطلاق مى‏شود كه: الف. در زندگى اجتماعى از شخص سر مى‏زند. ب. آگاهانه است‏ پ. ارادى است‏

اسلاید 167: رشد و تكامل اخلاقي ت. با معيارهاى مصوب جامعه قابل ارزشيابى است‏ ث. پيامدهايش قابل پيش‏بينى است‏ ج. خصايص آن برحسب شرايط زمان و مكان در هر جامعه فرق مى‏كنند. چ. مسئوليت شخصى دارد

اسلاید 168: رشد و تكامل اخلاقي در آموختن «اخلاقى شدن» چهار عنصر يا مؤلفه اصلى وجود دارد از اين قرار: 1. يادگيرى انتظارات گروهى اجتماعى از اعضايش، كه معمولاً از آنها با عنوانهاى قانون، آداب و رسوم، يا قواعد يا مقررات تعبير مى‏شود. 2. رشد و تكامل وجدان‏

اسلاید 169: 3. يادگيرى تجربه كردن گناه و شرم هنگامى كه رفتار فرد با انتظارات گروه نمى‏خواند. 4. داشتن فرصتهاى تعامل اجتماعى و يادگرفتن انتظارات را اعضاى گروه.رشد و تكامل اخلاقي

اسلاید 170: رشد و تكامل اخلاقي روشهاى آموختن رفتار اخلاقى 1. يادگيرى آزمايش و لغزش. 2. آموزش مستقيم. 3. همانند سازي.

اسلاید 171: رشد و تكامل اخلاقي الگو و چگونگي رشد اخلاقي اول. نظريه پياژه درباره چگونگى رشد اخلاق‏1. مرحله اخلاق دگر پيروى يا «اخلاق فشار»2. مرحله خود پيروى يا «اخلاق تعاون»

اسلاید 172: رشد و تكامل اخلاقي الگو و چگونگي رشد اخلاقي دوم. نظريه سلمان و نقش‏گيرى ‏1. مرحله صفر (حدود 4 تا 6 سالگى) 2. مرحله اول از حدود 6 تا 8 سالگى

اسلاید 173: رشد و تكامل اخلاقي 3. مرحله دوم از 8 تا 10 سالگى4. مرحله سوم از حدود 10 تا 12 سالگى 5. مرحله چهارم كه دوران نوجوانى را شامل مى‏شود

اسلاید 174: رشد و تكامل اخلاقي سوم. نظريه گلبرگ اول. سطح اخلاقى پيش‏عرفى يا پيش قراردادى (4 تا 10 سالگى)1. مرحله جهت‏گيرى به سوى تنبيه يا اطاعت 2. مرحله غايت ابزارى و مبادله دوم. سطح اخلاق عرفى يا قراردادى (از 10 تا 13 سالگى )3. مرحله هنجارهاي اجتماعي 4. مرحله نظام اجتماعي وجدان

اسلاید 175: رشد و تكامل اخلاقي سوم. سطح اخلاقى پيش‏عرفى يا پيش قراردادى (از 13 سالگي به بعد)5. حقوق اجتماعي در برابر حقوق فرد. 6. مرحله اصول اخلاقي همگاني چهارم. نظريه يادگيري اجتماعي

اسلاید 176: رشد و تكامل اخلاقي اصول انضباط 1. قواعد مقررات 2. تنبيه

اسلاید 177: رشد و تكامل اخلاقي اصول تنبيه خوب عبارتند از: * تنبيه بايد با گناه متناسب باشد و بيدرنگ پس از ارتكاب گناه انجام گيرد. * تنبيه بايد ثابت باشد و كودك بداند كه در صورت رعايت نكردن مقررات، آن تنبيه اجتناب ناپذير است. * تنبيه به هر شكل كه باشد بايد غير شخصى باشد به طورى كه كودك از آن تعبير و برداشت پستى شخصى نكند.

اسلاید 178: رشد و تكامل اخلاقي * تنبيه بايد آن چنان سازنده باشد كه كودك را در آينده به رفتار مورد تأييد اجتماعى برانگيرد. * تنبيه با استدلال همراه باشد به‏طورى كه كودك آن را بى‏طرفانه و عادلانه تلقى كند. * تنبيه بايد به ساخت وجدان بينجامد تا كنترل درونى رفتار را تضمين كند. * تنبيه نبايد كودك را تحقير كند و خشم او را برانگيزد.

اسلاید 179: رشد و تكامل اخلاقي فنون انضباط 1. فنون انضباطى قدرت طلب. 2. فنون انضباطى آسانگير. انضباط آسانگير، در واقع، انضباط نيست و معمولاً كودك را به رفتار مورد تأييد جامعه يا گروه هدايت نمى‏كند 3. فنون انضباطى دموكراتيك.

اسلاید 180: رشد و تكامل اخلاقي عوامل مؤثر در انتخاب فنون انضباطى * همانندى با انضباط مورد استفاده والدينها. * هماهنگى با فنون مصوب گروه. * سن والدينها يا معلمان * تربيت و آمادگى براى والدينى و تدريس.

اسلاید 181: رشد و تكامل اخلاقي * جنس اهل انضباط. * وضع اجتماعى اقتصادى. * مفهوم نقش بزرگسالان. * جنس كودك. * سن كودك. * موقعيت انضباطى.

اسلاید 182: رشد و تكامل اخلاقي خطرهاي احتمالي رشد اخلاقي را مي توان چنين خلاصه كرد: 1. اعتقاد به اينكه انضباط و تنبيه مترادفند. 2. مشكلات يادگيري مفاهيم اخلاقي.الف. رشد ذهني كودك ت. رموز اخلاقي متفاوت ب. نوع آموزش ث. تغيير با موقعيت متفاوت پ. تغيير در ارزشهاي اجتماعي ج. تعارض با فشارهاي اجتماعي

اسلاید 183: رشد و تكامل اخلاقي 3. ناهمساني در انضباط4. كاربرد رشوت 5. ناهمخواني ميان مفاهيم اخلاقي و رفتار اخلاقي الف. گم گشتيب. عوامل هيجاني و عاطفي پ. عوامل انگيزشي

اسلاید 184: رشد و تكامل اخلاقي 6. خلاف و شيطنت * دروغگويي * تقلب عوامل موثر در شيطنت كودكان را مي توان چنين خلاصه كرد: * ناتوانى در جلب توجه اطرافيان همسالان‏ * نامساعد بودن جوّ خانه يا مدرسه‏

اسلاید 185: رشد و تكامل اخلاقي * تقويت آگاهانه يا ناآگاهانه شيطنت‏ * تنبيه بى‏جا بى‏موقع يا غيرمنطقى‏ * ناكامى در تحصيل و فعاليتهاى مثبت‏ * انتظارات غيرمنطقى والدين از كودك‏ * خستگى‏ * انتقام‏جويى‏

اسلاید 186: رشد و تكامل اخلاقي * رقابت با بعضى از همسالان‏ * تقليد از قهرمانان راديويى و تلويزيونى‏ * استفاده نكردن در والدين‏ها و معلمان از فنون درست انضباط * احساس ظلم و تبعيض‏ * دائماً كودك را بد و شيطان خواندن‏ * پيش ديگران از شيطنت كودك سخن گفتن و او را شيطان معرفى كردن‏