صفحه 1:
صفحه 2:
آشنایی با مفاهیم:
خط مشى ها
آبین نامه ها
صفحه 3:
هدنها
Objectives
صفحه 4:
: در یک تعریف ساده؛ هدف وضعیتی است که میخواهيم در
آینده داشته باشیم
* اگر خود نتوانیم وضعیتمان را در آینده تعیین کنیم؛ ناچار محبط
پیرامونمان وضعیت رابه ما تحمیل می کند. آنچه که محیط بر ما
سكم بى كد جه بسا ب ما سار UE GE پس چه بهتر که
ta هدف مطلویمان را معلوم کنیم و به سمتش در حرکت
باشیم.
صفحه 5:
انواع هدف
۱. اهداف نهایی (مقاصد) Goals
۲ امداف اختصاصی 00[6611۷65
1-۲. اهداف بلند مدت
۲-۲. اهداف کوتاه مدت (ساليائه)
صفحه 6:
)١ اهداف نهايى
“اهداق aly اهدافى هستند كه در عالي ترين سطح (سطوح
بالاى مديريت) تنظيم مى شوند و معمولا كسترده و كلى هستند.
را رد ما لا شود
ونشان میدهد که سرانجام برنامه چه خواهد شد.هدف نهائی
محدودیت زمانی نداشته وضرورتا هم قابل دسترسی نمی باشد
صفحه 7:
نمونه ای از اهداف نهایی کتابخانه های دانشکده ای
پاسخگویی به نیازهای آموزشی برخاسته از برنامه های درسی و یا
مطالعات عمومی دانشجویان
حمایت اطلاعاتی از اعضای Se ee ae
درسی و اجرای فعال تر نقش آموزشی آنها
فراهم کردن منابع اطلاعاتی لازم جهت پیشبرد اهداف پژهشی
دانشکده
صفحه 8:
۲ اهداف اختصاصی
* بیان های مشخص از اقداماتی هستند که برای دستیابی به اهداف
ما رل ی بر
صفحه 9:
Gow wa
ویژگی های اهداف اخصاصی
هدفها بايد مبتنى بر واقعيتها و دست يافتنى باشند.
هدفها بايد مشخص و قابل سنجش باشند.
هدفها بايد داراى محدوديت زمانى باشند.
در تعبين هدفها بايد به نتايج نظر داشت.
هدفها را بايد از راه مشاركت تعبين كرد.
صفحه 10:
1 . هدفها باید مبتنی بر واقعیت ها و دست یافتنی باشند
هدفهای خیلی خوش بینانه ولی غیر واقعی» سبب تضغیف روحیه و
در نتیجه عدم کارایی می شوند. هدفهای مبتنی بر واقعیت ها
نوعی احساس موفقیت در کار ایجاد می کنند که منجر به ایجاد
انگیزش می شود.
صفحه 11:
۲. هدفها باید مشخص و قابل سنجش باشند
تعبير» تسیر و سنجش هدفهای کلی» کار دشواری است. بنابراین
هدف های کلی قابل اندازه گیری نیستند و ضوابطی برای میزان
پیشرفت کار و درجه حصول به اين كونه هدف ها به دست نمى
دهد. اما اهداف مشخص کمی به سهولت قابل سنجش اند و
معیارهایی برای سنجش میزان پیشرفت و موفقیت برنامه فراهم می
کنند. به_عنوان مثال هدف: بهبود وضعیت خدمات اطلاع رسانی
به کاربران بکک هدف کلی است اما هدف: خربد ۳ دستگاه
کامپیوتر جدید برای بخش اطلاع رسانی تا پایان سال ۱۳۹۰ یکث
هدف مشخص و قابل اندازه گیری است.
صفحه 12:
۳ هدف ها باید دارای محدودیت زمانی باشند
هدف ها را می توان برای یک روز یک هفته» یک مام یک سال و
يا مدت طولانى تر تعيين نمود. محدودیت زمانی که برای هدف
ها تعن مى bat ميتتى بر وافعت ها و قابل | tile
صفحه 13:
۴ در تعبین هدف ها باید به نتایج نظر داشت
توجه و تأکید بایستی بیشتر معطوف به مقاصد و نتایج باشد تا به
وسايل رسیدن به آنها. وسایل را می توان در صورت لزوم از
طریق آموزش مجدد کارکنان با تغییر در روشها و تجهیزات؛
تعديل كرد ليكن اين تغيير بايد همواره با توجه به مقاصد و نتایج
صورت كيرد. در واقع هدف بايد نتيجه اى را مشخص كند.
صفحه 14:
(۵. هدف ها را باید از راه مشاركت تعيين كرد
هدفها را نباید به کارکنان تحمیل کرد. کارکنانی که مسژولیت
دست يافتن به این هدفها را به عهده دارند. بهتر است برای
همکاری و مشارکت در تعیین آنها برانگیخته شوند.
صفحه 15:
۰۱-۲ اهداف بلند مدت
این اهداف معمولا با عبارتی نظیر: داشتن (2۵۷6] 0 شدن
become) 0]) و يا دمسشابى آغاز مى شوند.. سيبس از يكك
طرف با ذكر مقادير قابل سنجش و نسبى و قابل انعطاف ادامه
يافته و در نهايت در داخل عبارت زمان مشخصى از آينده نيز در
آن قيد مى شود.
مثال: دستیابی به مجموعه استاندارد براساس استاندارد کتابخانه های
دانشگاهی ایران تا سال ۱۳۹۸
صفحه 16:
اهداف بلندمدت
به طور کلی عبارتی که به عنوان قالب صحیح درنوشتن اهداف
اعد و a
To have (or become) - (future position) - by
(year)
یعنی تبدی شدن با دستیابی به وضعیت با موقعیت مورد نظر تا سال
صفحه 17:
۲-۲. اهداف کوتاه مدت با سالیانه
هدفهای سالیانه. هدفهای کوتاه مدت هستند که سازمان برای رسیدن
به هدفهاى بلند مدت بايد به آنها دست يابد.
صفحه 18:
۲-۲. اهداف کوتاه مدت با سالبانه
کاریردهای اهداف_کوتاه مدت:
* ساز و کاری برای ارزیابی عملکرد مدیران
* ابزاری برای نظارت بر پیشرفت فعالیت ها و تأمین هدفهای بلند
مد
* تعیین اولويتها برای سازمان بخش ها و واحدها
صفحه 19:
اهداف کوتاه مدت
از فعل تغییر استفاده میکند مثل افزايش » کاهش بهبود » حذف
و موارد مشابه
فقط بايد جه (۷/۲۱۵1) و چه وقت (۷۷/۱61۱) را شامل شود و
(Why and how) 4,5 5! > 2,1) ub شود.
باید مشخص و بصورت کمی بیان شود
باید در راستای اهداف بلند مدت باشد
باید واقع بینانه و شدنی باشند
بايد دارای اولویت بندی باشند
صفحه 20:
اهداف کوتاه مدت
مثال:
هدف باند مدت: دستیابی به مجموعه استاندارد براساس استاندارد
کتابخانه های دانشگاهی ایران تا سال ۱۳۹۸
هدف میان مدت: افزایش رشد سالانه مجموعه به ۱۲ درصد تا پایان
سال ۱۳۹۳
هدف کوتاه مدت: افزایش رشد سالانه مجموعه به ۸ درصد در سال
۱۳۹۱
صفحه 21:
اهداف کوتاه مدت
مثال:
هدف للندمدت: بهبود وضعیت خدمات اطلاع رسانی به کاربران تا
سال ۱۳۹۵
هدف میان مدت: افزایش ۵ دستگاه کامپیوتر جدید به بخش اطلاع
رسانی تا پایان سال ۱۳۹۳
هدف_ کوتاه مدت(فرایندی): آموزش کاربران کتابخانه به منظور
آشنایی و استفاده از پایگاه های اطلاعاتی تا پایان سال ۱۳٩۱
صفحه 22:
0
0
تفاوت هاى عمده اهداف كوتاه مدت و بلند مدت
جارجوب زمانى: اهداف بلند مدت چارچوب زمانی ۵ ساله با
ببشتر را در بر مى گیرند اما هدفهای کوتاه مدت معمولا يكك
سال يا بخشی از یک سال را در بر می گیرند.
تم رکز: هدف های بلند مدت بر موقعیت cle آینده سازمان در
محیط رقابتی توجه دارند اما هدف های کوتاه مدت؛
دستاوردهای مشخص سازمان و واحدهای آن را برای سال
آننده مشخص می کند.
صفحه 23:
تفاوت های عمده اهداف کوتاه مدت و بلند مدت (ادامه)
۳ صراحت: هدفهای بلندمدت به صورت کلی بان می شوند
درحالیکه هدفهای کوتاه مدت بسیار مشخص اند.
۴ اندازه گیری: هر دو کمی هستند. اما هدف های بلندمدت
برحسب معیارهای نسبتا کلی سنجیده می شوند. در حالیکه
هدفهای کوتاه مدت برحسب معیارهای مطلق بیان می شوند.
صفحه 24:
رهنمودهای استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران
برای اهداف کتابخانه
هر کتابخانه دانشگاهی (اعم از مرکزی یا دانشکده ای) بايد قبل
از هر چیز دارای اهداف و وظایف معین و مدون در راستای
اهداف و وظایف سازمان آموزشی متبوع خود باشد
._ تعریف و تدوین اهداف و وظایف باید توسط کتابداران
متخصص و با نظر مشورتی نمایندگان اعضای هیلّت علمی»
مسؤولان برنامه های آموزشی و پژوهشی و دانشجویان و با
تماس و تبادل نظر منظم و مداوم با این گروه ها انجام گیرد.
صفحه 25:
رهنمود های استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران برای اهداف کتابخانه
۳ اهداف و وظایت کتابخانه باید رسا و گویا باشد و برنامه های
کوتاه مدت. میان مدت و بلند مدت کتابخانه را با زمان بندی
مناسب در ب رگیرد.
۴ اهداف و وظایف کتابخانه باید به تصویب رئیس دانشگاه (در
مورد کتابخانه مر کزی) پا رژسای دانشکده ها (در مورد کتابخانه
های دانشکده ای) برسد.
صفحه 26:
رهنمودهای استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران
برای اهداف کتابخانه
۵ لازم است اهداف و وظایف هر کتابخانه در فواصل زمانی مناسب
مورد بروسی و بازنگری قرار گیرد و هرنوع تغیر و تحولی که در
اهداف و وظایف سازمان آموزشی مادر پیش می آید در آن
منعکس گردد. لازم است در این بازبینی ها امکانات موجود؛
منابع» و خدمات کتابخانه نیز در پرتو رسالت و هدف OF ole
ارزیابی شود تا اساس برنامه ریزی واقع بینانه آتی فراهم آید.
صفحه 27:
پیشنهادهایی برای تدوین بیانیه اهداف کتابخانه:
بیانیه اهداف کتابخانه شامل اهداف نهایی (مقاصد)؛ اهداف بلند
مدت. اهداف میان مدت, و اهداف کوتاه مدت. بصورت
يكيارجه در قالب يكك بیانیه نوشته شود.
اهداف بلند مدت دارای دوره زمانی ۵ ساله و بالات اهداف
ميان مدت ۳ تا ۵ سال و اهداف کوتاه مدت یکساله هستند.
از اهداف بیان شده در منابعی مثل دایره المعارف کتابداری»
برای کتابخانه های دانشکده ای» می توان بعنوان اهداف نهایی
استفاده کرد.
صفحه 28:
پیشنهادهایی برای تدوین بیانیه اهداف کتابخانه:(ادامه)
۴ بیانیه اهداف کتابخانه بهتر است با مشار کت و همفکری کلیه پرسنل
کتابخانه و با استفاده از نظر رئیس و معاوتین دانشکده و اعضای هیأت
علمی و کاربران کتابخانه تهیه گردد.
۵ بیانیه اهداف کتابخانه باید دارای عنوان بیائیه باشد به عنوان مثال: بيانيه
اهداف كتابخانه دانشكده ........
0
۶) نکات نگارشی و نکات مربوط به صفحه بندی را در نگارش بيانيه بايد
رعایت کرد. به عنوان مثال از فونتهای رایج در نگارش کتاب استفاده
كر
صفحه 29:
پیشنهادهایی برای تدوین بیانیه اهداف کتابخانه:(ادامه)
۷ بیانیه اهداف کتابخانه در نهایت باید به تصویب (شورای معاونین
دانشکده رئیس دانشکده با رئیس کتابخانه) برسد. مانند:
نام و سمت و امضای تصویب کنند گان در پایین بیانیه ذ کر شود.
صفحه 30:
خط مشی ها
Polices
صفحه 31:
ها اش Oe ee ee
دادن به فکر کارمند در هنگام تصمیم گیری تدوین می شوند.
مت ها رتافد مان فد که تایل ات کلی_می شوند
و به عنوان راهنما با چارچوب تفکر در تصمیم گیری به كار مى
روند. و چگونگی انجام فعالیت ها ر | مشخص می کند.
صفحه 32:
خط مشی مجموعه سازی
0 خط مشی مجموعه سازی بیانیه ای از مقاصد کتابخانه برای
ساختن و توسعه مجموعه است.
0 خط مشی گسترش مجموعه هر کتابخانه با توجه به مقتضیات و
خصوصیات آن کتابخانه تدوین و تتظیم می شود و مختص همان
کتابخانه است و نسخه ای مشترک نیست که بتوان OF را برای
همه کتابخانه ها حتی با خصوصیات مشتر ک فراوان تجویز کرد.
صفحه 33:
خط مشی مجموعه سازی
برنامه ریزی و تولید خط مشی, امروزه از الزامات مدیریت
مجموعه تقرییا در تمام انواع کتابخانه ها در کشورهای توسعه
یافته است. ,با نگاهی به وب سایت کتابخانه های لین کشورها می
بینیم که در بسیاری از این وب سایت ها سندی با عنوان:
Collection development voles (خط
مشی /سیاست مجموعه سازی) وجود دارد. مشابه چنین سندی را
به ندرت در کتابخانه های کشور خومان حتی در کتابخانه های
بزرگ می توان دید.
صفحه 34:
خط مشی محموعه سازی با...
خط مشى مجموعه كسترى
سياست هاى مجموعه سازى
خط مشى مديريت مجموعه
سیاست های مدبریت مجموعه
صفحه 35:
رهنمود استاندارد کتابخلنه های دانشگاهی ابران درباره
خط مشی مجموعه سازی
با توجه به سرعت روز افزون تولید اطلاعات و این که هیچ کتابخانه
ای» هرچند عظیم. قادر نیست با منابع محدود مالی همه اطلاعات
موجود را در زمینه کار خود فراهم کند. لازم است کتابخانه. خط
مشی و راهکارهای مناسب و مکتوب برای گزینش و گسترش
منابع و مجموعه خود داشته باشد تا بتواند به حفظ و ارتقای
کیفیت مجموعه یاری دهد.
صفحه 36:
دلایل تدوین خط مشی مجموعه سازی
“انفجار اطلاعات و افزايش حجم انتشارات
۲محدودیت و تغیبرات مداوم بودجه كتابخانه
eh ee و فضای کتابخانه
صفحه 37:
کار کردها و نقش های خط مشی مجموعه سازی
56۱661107 انتخاب .
۴۱۵۲۱۳۱۱9 برنامه ریزی ۰
Public relations 2.2 Lily) :
Cooperation «jc» |
صفحه 38:
۱ انتخاب
تبيين اولويت ها و بایدها و نبایدها در انتخاب یا عدم انتخاب» خرید»
وجین حفظ مجموعه و نظایر آن
گسترش مجموعه در راستای اهداف سازمان و در خدمت جامع کاربران
27 + 53 3 3 4
جلو گیری از رشد ناموزون مجموعه
جلوگیری از اعمال سلیقه های شخصی در انتخاب منابع
صفحه 39:
۲ برنامه ریزی
* برنامه ریزی بودجه کتابخانه و نحوه تخصیص بودجه براساس خحط
مشی مجموعه سازی
۳ چارچوبی برای ارزیابی و بهبود مستمر مجموعه
صفحه 40:
۳ روابط عمومی
* از این حیث خط مشى برای کاربران مدیران و کارمندان سازمان
مرجعی است که آنها را با اهداف و محدوده عمل کتابخانه آشنا
می ساز و برای کارمندان تازه وارد نیز موجب آشنایی و آگاهی از
بافتی است که در آن باید مشغول شوند.
* این ارتباط برد خارجی نیز دارد؛ بدین معنا که دیگر کتابخانه ها
سازمان ها با مراجعه به آن اطلاعات ارزشمندی از جزئیات اهداف
و محدوده عمل کتابخانه بدست می آورند که شناسایی حوزه های
مناسب همکاری بین کتابخانه ای و بویئه اشتراک منابع از لن جمله
است.
صفحه 41:
2 همکاری
* خجط مشی گسترش مجموعه به دلیل آشکارسازی اهداف سازمان
کمک می کند تا دیگر بخش های کتابخانه نظیر فهرست نویسی»
حفاظت و نگهداری اطلاع رسانی و نیز برنامه ریزی هماهنگ
باشند و روابط همکاری بین این بخش ها را شفاف تر می نماید .
صفحه 42:
توصیه هایی برای تدوین خط مشی مجموعه سازی
وه هی شود كه براى تاوين خط مشى» كميته يا كار كروهى
[ss =o شود.
2 coe ‘
* کمیته مشورتی یا شورای هماهنگی کتابخانه مرجع معتبری برای
عدو دوين انس نامه ات
صفحه 43:
0
2(
0
ع
۵(
۶(
صيه شد ند خط عه سازى
شى مجمو:
» خط مشى مج
شده برای تدوین
1
احل توصي
ها
هرق مود
ناريت
با ز سنج ae
آماده کردن پیش نوب
5 7 = نهایی
0 تجديد نظر مداوم
صفحه 44:
)١ تهيه رهنمودها
تهبه رهنمودهایی که در آن معین شده باشد:
0 چه چیزهایی در خط مشی باید گنجانده شود
0 با چه کسانی مشورت شود
0 جه كسى بيش نويس خط مشى را تهنه کند
0 تصميم كيرى در كميته يا كاركروه به جه صورت انجام شود
صفحه 45:
۲) نیازسنجی
امل م ل ا ابن كار
هم با بيمايش نظراته و هم انجام مصاحبه می تواند انجام شود.
علاوه بر آن با اعلام دعوت عام نیز می توان به جمع آوری نظرات
علاقه مندان پرداخت.
صفحه 46:
۳ آماده کردن پیش نویس
0 این کار را می توان با استفاده ار خط مشی های موجود از
کتابخانه های مشابه و با افزودن یافته های مرحله نیاز سنجی انجام
داد. اجزای خط مشی که در ادامه ارائه می شود می تواند به
عنوان الکر ی حهت بهه بش توس استفاده کردد.
صفحه 47:
؛) تكثير
0 تكثير نسخه های پیش نویس و توزیع آن در میان آ گاهان و علاقه
مندان و وارد کردن تغییرات لازم در پیش نویس
صفحه 48:
0( تهیه نسخه نهابی
0 انتشارو اعلام رسمی پذیرش آن و آگاهی رسانی در خصوص آن
به جامعه
صفحه 49:
)١ بيش بینی تجدید نظر مداوم
0 مشخص کردن مقطع زمانی ارزیابی و تجدید نظر احتمالی در سند
تهیه شده
صفحه 50:
< + bo
اجزای خط مشی مجموعه سازی
مقدمه /ارتباط با مأموریت سازمان A مجموعه های خاص
منظور از تهیه خط مشی ٩ محدودیت ما
مجموعه در خدمت چه کسانی ۰ حفاظت و نگهداری
قرار حراط كرفت ۱ ارزیابی مجموعه
دستيابى .١7 روابط همكارى با كتابخانه هاى ديكر
oes lt es ie
Seas ۴ مرور و بازنگری در سیاست
اصول انتخاب مدیریت مجموعه
صفحه 51:
۱. مقدمه/ ار تباط با مأموریت سازمان
بدیهی است که اولین عبارات خط مشی به فلسفه وجودی
سازمان کتابخانه» و وظایف و اهداف آن اختصاص داشته باشد
اهدافی که فعالیت های گسترش مجموعه با آنها سنجیده می شود
و میزان موفقیت این فعالیت ها به میزان دستیابی به آنها یا تسهیل
در رسیدن به آنها بستگی دارد.
از ببنیه مأموریت سازمان (اگر موجود باشد) می توان برای نوشتن
این بخش استفاده کرد.
صفحه 52:
۲ منظور از تهبه خط مشی
* جرا خط مشى تهيه مى شود؟
* خطاب به جه كسى تهيه مى شود؟
* براى جه منظورهابى بايد مورد استفاده قرار كيرد (مثلا كسب
حمایت. كنترل» نظارت» حسابرسى)؟
صفحه 53:
۳. مجموعه در خدمت چه کسانی قرار خواهد گرفت
* در اینجا باید به گروه های مختلف کاربران و همچنین گروه های
خاص پرداخت. نيازهاى آنها برشمرده شود. همجنين بيان اينكه
جه گروه ها و کسانی هدف خدمت نیستند نیز بیان شود.
صفحه 54:
line ۶
دستیابی به مجموعه( انواع منابع) به چه نحو است؟
مجموعه قابل امانت است با نه؟ چه قسمت هایی؟
‘ دستیابی به منابع الکترونیکی به چه نحوی است؟
صفحه 55:
۵ معرفی مجموعه
* مجموعه از چه موادی تشکیل می شود ( تک نگاشت ها ادواری
هاء مواد دیداری و شنبدان رسانه های الکترونیکی مواد
آرشیوی)؟
* آيا جنبه های خاص و امعمولی وجود دارند که مجموعه و
استفاده از آن را تحت تأثر قرار داده باشند؟
صفحه 56:
7 بودجه
تخصیص بودجه از طرف سازمان مادر چگونه صورت می كيرد؟
* بودجه از کجا تأمین می شود؟
تخصیص داخلی چطور انجام می شود؟
تخصیص بر چه اساسی انجام می شود ( برحسب موضوع؛
برحسب بخش, گروه دانشکدی و..)؟
صفحه 57:
۷ اصول انتخاب
چه کسی يا کسانی انتخاب را انجام می دهند؟
کتابخانه چه کنترلی بر انتخاب آنها انجام می دهد؟
بر اساس چه اصولی دست اندر کاران انتخاب باید عمل کنند؟
معیارهای انتخاب برای همه انواع منابع کدام است(تا زگی» قیمت. سطح؛
اعتبار و...)؟
معيارهاى انتخاب براى انواع مواد: جه موادى مورد نظرند و ترجيح داده
ا
سياست در مورد مواد اهدايى جيست؟ جه شروطى براى قبول اهدا وجود
دارد؟
صفحه 58:
۸ مجموعه های خاص
* سابقه و پیشینه نحوه افزایش با کاهش نگهداری, ذخیره و تآمین
دسترسی مثل منابع آرشیوی, منابع سمعی و بصری و ....
صفحه 59:
٩ محدودبت ها
چه موادی تهیه نمی شوند ( فرمت هاء قیمت. سن» زبان و ...)؟
صفحه 60:
۰ حفاظت و نگهداری
* ساست کتابخانه برای حفاظ و نگهداری مجموعه جبست؟
چه کارهایی و چه مواقعی باید انجام شود؟
صفحه 61:
۱ رز
رزيلبى
مجموعه
Te
oe
: روشهايى ارزيابى انجا ۳
oo ارزیابی چند وقت یکبا
یکبار انجام می شود؟
صفحه 62:
۳ روابط همکاری با کتابخانه های دیگر
* دلایل همکاری با سایر کتابخانه ها چیست؟
* همکاری با سایر کتابخانه ها با چه روشهایی انجام می شود؟
* همکاری با کدام کتابخانه ها انجام می شود؟
fe 2
* وجود مجموعه های دیگر در دسترس چه تأثیر بر مجموعه سازی
می گذارد؟
صفحه 63:
۳ جین
سیاست وجین چیست؟
چه کسانی وجین می کنند؟
چه معیارهایی را برای وجین بکار می بریم؟
چند وقت یکبار وجین انجام می شود؟
با مواد وجین شده چه می کنیم؟
صفحه 64:
۶ مرور و بازنگری در سیاست مدیریت مجموعه
اگر قرار باشد خط مشی با ارزش باقی بماند باید در آن بازنگری
شود تا نیازهای متغیر کتابخانه و استفاده کنند گان را منعکس کند.
در اين قسمت بايد تعيين شود که :
* جه كسانى اين بازنكرى .را انجام مى دهند؟
* جند وقت يكبار بازنكرى انجام مى شود؟
* در جه شرايطى اين بازنكرى بايد انجام شود؟
صفحه 65:
* خط مشی باید به تصویب بالاترین مقام اجرایی سازمان برسد. در
دانشکده ها بهتر است خط مشى به تصویب شورای معاونین
دانشکده برسد.
* بايد مشخص شود كه خط مشى در جند بند و توسط جه كسانى و
در جه تاريخى به تصويب رسيده است.
* نام» سمت و امضاى تصويب کنند گان بايد در ذيل خط مشى قرار
کرد
صفحه 66:
نکاتی که در نکارش خط مشی باید رعایت کرد
نمی توان ساختار مشخصی برای خط مشی مجموعه سازی
پيشنهاد کرد. آن ساختاری که بهتر و بیشتر به کار کتابخانه شما
می آند بهترین است.
رعایت یکدستی در الفاظ و اصطلاحات باید رعایت شود
ساختار خط مشی باید از انسجام و نظم منطقی برخوردار باشد
می توان از خط مشی سایر کتابخانه ها بعنوان راهنمایی در تعیین
ساختار مناسب استفاده کرد.
خط مشی باید بصورت روشن موجز و ساده نوشته شود.
صفحه 67:
نکاتی که در نکارش خط مشی باید رعایت کرد
* نکات نگارشی و صفحه بندی بأید در تدوین خط مشى رغات
شود.
* خط مشی باید دارای عنوان باشد.
صفحه 68:
مقررات و آیین نامه ها
Rules
صفحه 69:
* به مجموع مقرراتی که یک موسسه عمومی با خصوصی بمنظور
تنظیم امور موسسه خود تهیه و تدوین میکند آئین نامه گفته می
شود
در تعريف آبين نامه كه كاه از آنن به «نظام نامه» شر تعبر مى
شود آورده اند: «مقررات تى كه مقامات صلاحيت دار وضع نموده
و در معرض اجرا می گذارند خواه هدف آسن تسهیل اجرا و
قائونی از قوانین موضوعه باشد خواه در مواردی باشد که
اساسا قانونی وضع نشده است...).
صفحه 70:
آیین نامه جیست؟
و
* مقررات و آئین نامه ها ساده ترین نوع برنامه است
3 اقدام مشخص را به
* مقررات و آئین نامه ها لزوم اقدام با عدم اقدام
نوع اعمال نظر
تعیین می کنند و هیچ نو
صورت لازم الاجرا تعيين مى و هیچ نوع
محص ارت هد
صفحه 71:
صفحه 72:
۱) آیین نامه اجرایی
ن نامه ممکن است با هدف تسهیل اجرای قانون و بیان جزئیات
آن وضع شود که در این صورت. به آن آیین نامه اجرایی گفته
می شود. این آیین نامه هاء از نظر ماهیت مکمّل قانون هستند.
صفحه 73:
۲) آبین نامه ستقل
et cal oa فا dae رابت بی کل ج اساسا در راد
با تن ها هیچ قانونی وضع نشده است. این آیین نامه ها را آیین
اب سل ی اس ی a SG eG elt
بوده و با آن تفاوتی ندارند.
صفحه 74:
برخی از دلابل تدوین آئین نامه
پرکردن خلاء قانونی
ایجاد نظم و هماهنگی
بیان جزئیات و تسهیل اجرای قوانین
تعامل مثبت با افراد ذیتفع
تعریف فعالیتها وتفکیک مسئولیتها
8 ارزیابی عملکرد
صفحه 75:
هدف از تدوین آئین نامه کتابخانه:
دستیابی به اهداف کتابخانه
ایجاد هماهنگی بین بخش های مختلف کتابخانه
تشریح وظایف هر یکک از بخش ها
ایجاد هماهنگی در انجام کار پرسنل یک بخش-
جل و گیری از بروز اشتباهات در کار
جلوكيرى از بروز سوء تفاهم در مراجعین
انجام دقیق و صحیح کار
قانونمند کردن کارها
صفحه 76:
مسوول تدوین آئین نامه :
* آیین نامه می تواند در سطوح مختلف توسط رئيس كتابخانه يا
مسؤولين هر يك از بخش ها تهیه شود.
* بهتر آن است که آیین نامه کتابخانه توسط کمیته کتابخانه تهه
2
و تدوین و تصویب گردد.
صفحه 77:
عد اج ها خی سه
برای تدوین آیین نامه از كجا و جكونه شروع كنيم؟
توج له إهلراف سارفان عادر
تفكيكك واحدهاء بخشها و فعاليتها
تهیه لیست جامع از فعالیت هربخش يا واحد
دسته بندی و گروه بندی فعالیتهای مرتبط در قالب مواد آئین نامه
اولویت بندی و شماره كذارى مواد آثين نامه
شرح هر ماده در قالب تیتر اصلی
شرح مصادیق در زیر هر ماده به صورت بند
استفاده از تبصره برای تفسیر و یا توضیح بیشتر
ذکر تعداد مواد بندها و تبصره تاريخ تصويبء تاریخ اجرا و مقام با مقامات
تائید کننده
صفحه 78:
بحا ا امه
رمز موفقي فقيت آثين dob ها
نظر سياستكزاران را جلب كرده و به تصويب رسيده باشد
آموزش مجريان
اطلاع رسانی مناسب به کاربران و آ گاهی کامل آنها از مواد آیین نامه
پای بندی و رعایت کامل موارد مندرج توسط مجریان در سطوح
جلب همکاری سایر واحدها به منظور ایفای نقش خود
ao . ۰ 5 اد ود
بروز بودن آیین نامه از طریق بازنگری و رفع نواقص شناسایی شده
صفحه 79:
هآ اک ما هم SoS
ویژگی های یک آیین نامه
جامع باشد
شفاف و روشن باشد
عدم تناقض در مفاد آن
قابل جرا باشد
کاربر مدار باشد
قابل بازنگری باشد
مصوب و ابلاغ شده باشد
در اشل های متفاوت در اختیاراستفاده کننده قرار گیرد
صفحه 80:
آئین نامه هر کتابخانه باید متناسب با :
عد
كارمندان
اعضاء
و شرايط خاص آن كتابخانه تدوين شود
oe
تدوین یکت آئین نامه استاندارد میسر نیست
صفحه 81:
ساختار و شیوه نوشتن آئین نامه
1 عنوان آیین نامه
۲ اهداف و تعاريف
2 أن نامه
صفحه 82:
۱. عنوان آیین نامه
آیین نامه امانت کتابخانه pee
آیین نامه وجین منابع کتابخانه
آیین نامه شیوه استفاده از کتابخانه ی
صفحه 83:
۲. اهداف و تعار یف
* اهداف بخشی که برای آن آیین نامه تدوین می شود
وازه های کلدی که در متن آثن نامه استفاده می شود باید
تعریف گردد.عدم تعریف واژه ها باعث عدم فهم درست آئین
نامه می گردد و باعث ایجاد اشکال در تفسیر آن می شود.
صفحه 84:
۳. متن آبین نامه
متن آئین نامه مشتمل بر چندین ماده و تبصره است
مواد cal Gal همان گزینه هایی است که می خواهیم درباره آن مقررات
وضع کنیم مثلا در بخش امانت مواد آئين نامه می تواند شامل موارد زیر
باشد:
استفاده کنند گان
شرایط عضویت
شرایط امانت
تأخیر در باز گشت
مفقود شدن کتاب
صفحه 85:
". متن 5 بين نامه (ادامه)
ذيل هر ماده نكات جزبى تر و توضيحات با اعداد يا حروف الفبا از هم تفكيكك مى شود:
مثال :
ماده ۱: استفاده کنند گان
۱- اعضای هیأت علمی دانشگاه
۲- دانشجویان کارشناسی» کارشناسی ارشد. د کتری
ماده ۱: استفاده کنند گان
۱-۱- اعضای هیأت علمی
۲-۱- دانشجویان کارشناسی: کارشناسی ارشده د کتری
صفحه 86:
۳ متن آیین نامه (ادامه)
تکات متفرقه : موارد پیش بینی نشده و مواردی که ممکن است صد در صد محقق نشود در قالب
تبصره ذ کر می گردد:
مثال:
ماده ۱: استفاده کنند گان
۱- اعضای هیأت علمی
۲- دانشجویان کارشناسی کارشناسی ارشد دکتری
۳- مراجعین از سایر مراکز
تبصره: مراجعه کتند گان سایر مراکز با ارائه کارت شناسایی معتبر
صرفا مجاز بهاستفاده از مابع در داخل کتابخانه هستند.
صفحه 87:
۳ متن آیین نامه (ادامه)
در انتهای آئین نامه باید مشخصات آن, همراه با تاریخ و مرجع تصويب کننده ذ کر گردد:
مثال :
تبصره » در تاریخ..
صفحه 88:
منابع
آل مختار» محمدجواد؛ برومند محمدعلی. خط مشی مجموعه گستری
کتابخانه های دانشگاه اصفهان.
اساسنامه کتابخانه های دانشگاه اصفهان. اصفهان: دانشگاه اصفهان معاونت
تحقیقات و فناوری: ۱۳۸۷.
استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ابران. تهران: کتابخانه ملی: ۱۳۸۱.
اواتن ادوارد؛ لیزل وارده پاتریشیا؛ رگاس بندیکک. مبانی مدبریت برای
متخصصان اطلاع رسانی. ترجمه مینو واعظ زاده. ویراستار ابراهیم افشار.
تهران: کتابخانه ملی؛ ۰۱۳۸۸
ایران نژاد پاریزی» مهدی؛ ساسان گهر پرویز. سازمان و مدیریت از تثورى تا
عمل. تهران: موسسه عالی بانکداری ایران؛ ۱۳۸۰.
صفحه 89:
منابع(ادامه)
۶ برنامه ریزی استراتژیکک و سنجش عملکرد. ترجمه جمال الدین طبیبی؛
محمدرضا ملکی. تهران: سیمای فرهنگ» ۰۱۳۸۳
۷ تدوین سند خط مشی یا سیاست مجموعه سازی کتابخانه و مرکز اسناد. درس
مجموعه سازی. گروه آموزشی کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه اصفهان.
A دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی. سرویراستار عباس حری. تهران:
کتابخانه ملی؛ ۱۳۸۵.
4. دیوید فرد آر. مدیریت استراتژیک. ترجمه علی پارسائیان» محمد اعرابی.
تهرآن: دفتر پژوهشهای فرهنگی: ۱۲۷۹.
۰. شادان پور: فرزانه. حط مشی و گسترش مجموعه. فصلنامه کتاب (۰۶۱ ۱۳۸۴:
۵۳-۶۲
صفحه 90:
منابع(ادامه)
۱ فاطمی شمس الدین. مروری بر چشم انداز» رسالت. ارزشها و اهداف OOS
چند دانشگاه منتخب جهان. مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد» ۰۱۳۸۴
ILS AY شیلا. برنامه ریزی استراتژیک برای خدمات کتابخانه ای و اطلاع رسانی,
ترجمه مجید امیدوار. تهران: مر کز اطلاعات و مدار ک علمی ایران ۱۳۸۰.
۳ متیوزه جوزف آر, برنامه ریزی و مدیریت راهبردی در کتابخانه هاء ترجمه
عبدالحسین فرج پهلو. اهواز: دانشگاه شهید چمران اهواز» ۱۳۸۷.
۴ مدیریت برنامه راهبردی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. اصفهان: دانشگاه علوم
پزشکی اصفهان معاونت پژوهشیء ۱۳۸۲.
۵. معصومی معصومعلی. راهنمای عملی برنامه ریزی استراتژیکک (در واحدهای
درمانى و غير درمانی). تهران: پایگان ۰۱۳۸۵
صفحه 91:
منابع(ادامه)
About collection development policy. Available .do
تاو ره لاه اجه تلا سبط
American library association workbook for .d’r
selection policy writing
Denison university library goals and objectives 0
.2006-2009
Dyson, Maree. How and when to write policies .<9o
-and procedures. Victoria: Maree Dyson, 1994
Henson, Stephen. Developing and writing 0
.library policy and procedures