زمین شناسی دانشگاه بیرجند

زمین شناسی دانشگاه بیرجند

اسلاید 1: به نام خدا

اسلاید 2: زمین شناسی دانشگاه بیرجند دانشکده علوم 90-91

اسلاید 3: زمین شناسی تاریخی

اسلاید 4: استاد مربوطه:خانم هاشمی

اسلاید 5: اعضای گروه: 1-بهنام عباسی 2-مهدی بنیابادی 3-صلاح الدین تدو 4-حسام موسوی

اسلاید 6: موضوع تحقیق: واحد زیست چینه

اسلاید 7: 1-تعریف علم چینه شناسی: چینه شناسی(stratigraphy)از دو واژه یونانی( (stratosبه معنی چینه (لایه-طبقه) وکلمه ((graphosبه معنی نگاشتن ترکیب شده است وعلمی است که اصولا از روابط موجود بین طبقات سنگهای رسوبی بحث می کند. .  

اسلاید 8:

اسلاید 9: - ارتباط چینه شناسی با سایر علوم زمین شناسی 1-فسیل شناسی: اساس و پایه چینه شناسی به شمار رفته و این دو رشته رابطه نزدیکی با یکدیگر پیدا می کنند. 2-سنگ شناسی: پیوستگی لایه های رسوبی و شناسایی خواص سنگ شناسی هر رخساره،چینه شناسی را با این علم مربوط می کند. 3- تکتونیک: اصل روی هم قرار گرفتن طبقات که ممکن است در اثر عوامل تکتونیکی تغییر کرده باشدوجهت یافتن طبقات هم زمان وایجاد تطابق ((correlationچینه شناسی علم تکتونیک وچینه شناسی را با هم مرتبط می کند.

اسلاید 10: علم چینه شناسی نقش مهمی در زمینه های مختلف زمین شناسی اقتصادی دارد . از این علم در حفاریهای مربوط به ذخایر نفت وآب وهمچنین در کشف کانسارهای رسوبی وتعیین سن نسبی رگه های معدنی استفاده می نمایند.

اسلاید 11: نمونه ای از موارد استفاده، و به کار بردن اطلاعات چینه شناسی: 1- مناطق نفت خیز جنوب وجنوب غرب ایران است که بنا به این اطلاعات سنگ مخزن اغلب ذخایر نفتی از نوع سنگ آهک آسماری متعلق به الیگو-میو سن وسنگ پوشش آنها سنگهای تبخیری و مارنهای حاوی گچ و نمک مربوط به سازند گچساران که سن میوسن دارد می باشد . 2- درحفاریهای مربوط به آبهای زیرزمینی و برای شناسایی چگونگی وضع سا ختمانی و یافتن طبقات غیر قابل نفوذ و عمق سطح ایستابی از چینه شناسی استفاده می شود. 3-درتعیین سن هر نوع فعالیت ماگمایی و دگرگونی که با تشکیل کانسارها توام است از نظیر اکتشاف معادن حائز اهمییت است.

اسلاید 12: مختصری درباره اصول چینه شناسی واستفاده ازرخساره ها : بنا به تعریف گرسلیرخساره یک سنگ رسوبی عبارت از: مجموعه خواص و صفات سنگ شناسی ودیرینه شناسی آن است. مطالعه انها در مقیاس میکروسکوپی اطلاعات دقیق تری به ما می دهد.

اسلاید 13: مطالعه رخساره های میکروسکوپی یامیکرو فاسیس ها اولین بار در سال 1952توسط پرو فسور ژان کوویلیه دانشمند فرانسوی پیشنهاد شده است. کوویلیه میکرو فاسیس یک سنگ رسوبی را این چنین تعریف میکند: مجموعه صفات کانی شناسی و دیرینه شناسی آن سنگ در مقیاس میکروسکوپی می داند. این تعریف منحصرا در مورد اقسام مختلف سنگ های رسوبی سخت صادق است

اسلاید 14: .

اسلاید 15:

اسلاید 16: رخساره های محیط خشکی : 1-رخساره های بادی: که شامل ماسه های بادی ،لس یا گل رسهای زرد رنگ است که به ندرت حاوی آثار و بقایای جانوران ،گیاهان خشکی می باشد. 2- رخساره های رودی: که بیشتر آبرفتها وتراسهای رودخانه ای تشکیل شده است. 3- رخساره های سیلابی؛ آبرفت های پایه دامنه ای ارتفاعات از این نوع رخساره هاست. 4- رخساره های کولابی؛شامل رسوبات ژیپس ونمک و بقایا جانورانی است که آب اتفاقا به این محیط آورده است. 5- رخساره های دریا چه ای؛ شامل مارن و آهک هایی است که در نتیجه ته نشست شیمیایی تشکیل شده است. 6-رخساره های یخچالی؛ شامل گل رسهای حاوی قلوه سنگ های مختلف مخصوصا سنگ های صیقلی مخطط می باشد که به وسیله یخچالها بجای ما نده است.

اسلاید 17: رخساره های دریایی: شناسایی رخساره های دریایی مستلزم شناسایی محیط مختلف تشکیل آنها در دریاهاست.

اسلاید 18: تقسیم بندی محیط های دریایی از نظر شکل شناسی وعمق: شکل شناسی: فلات قاره :به عقیده لومبار زمین شناس بلژیکی،کرانه دریا معمولا از یک قسمت چند وبیش مسطح و دارایه شیب ملایم به طرف دریا تشکیل می گردد که به آن فلات قاره می گویند . شیب قاره :دنباله فلات قاره که دارای شیب تند بوده و به اعماق دریا منتهی می گردد. باید توجه داشت که تقسیم بندی فوق کلی وبیشتر مربوط به حوضه رسوبی از نوع آتلانتیک یا اقیانوس اطلس بوده ومسلما امکان وجود برجستگیها و شکافهای نسبتا عمیق در هر یک از مناطق دریایی وجود دارد وچه بسا این امر موجب می شود که به عنوان مثال در برخی مناطق عمیق دریا برجستگیهای کف دریا تا نزدیکی سطح آب برسد. واضح است که در این صورت شرایط زیست موجودات در روی این برجستگیها مشابه مناطق عمق نبوده بلکه شباهت به مناطق کم عمق دارد . بنابراین محیط های دریایی همگی از نظر شکل شناسی ومحیط زیست جانوران یکسان نیستند وشرایط غیر عادی در هر منطقه دریایی ممکن است وجود داشته باشد.

اسلاید 19: عمق: 1-منطقه ساحلی: بین جزر ومد یا اینتر تایدال که تغییرات سطح آب معمولا بین جذر ومد است. 2-منطقه کم عمق : زیر حد جزر ویا بین حد جزر وعمق 200 متری قرار داشته فلات قاره را در بر میگیرد. 3- منطقه عمیق :شامل قسمتی از دریا که عمق آن از200 متر تا 2000 متر که شیب قاره را فرا می گیرد. 4-منطقه بسیار عمیق: شامل قسمتی از دریا که عمق آن از 2000 یا 3000 متر تا عمق 6000 متر است . هادال :چنانچه عمق دریا از 6000 متر بیشتر باشد این منطقه را هادال گویند.

اسلاید 20: قبل از اینکه به تقسیم بندی محیط های دریایی از نظر زیست موجودات اشاره شود لازم است اصطلاحات وتعارفی که در مورد این محیط ها و موجودات آن دارد یاد آوری گردد. -فونا:شامل مجموعه موجودات جانوری یک محیط است. -فلورا:به مجموعه موجودات گیاهی یک محل اطلاق می گردد. بیوتوب: محیطی است که شرایط یکسان برای مجموعه موجودات جانوری و گیاهی در آن وجود دارد. بیوسنوز: عبارت از موجودات زنده یک بیوتوب. کف زیها :گروه موجودات گیاهی یا جانوری هستند که با خواص مشترک زیستی در کف دریا زندگی می کنند. این دسته از موجودات ثابت بوده یا برخی از آنها دارای حرکات و جابه جایی کم می باشند.مثل اسفنج ها مر جانها و حیوانات حفار ساحلی.....

اسلاید 21: نکتن ها:موجودات شناگری هستند که آزادانه و بدون اینکه تحت تاثیر محیط قرار گیرند شنا می کنند وبه نام شنا گران ارادی معروف می باشند. پلا نکتن ها:موجودات شنا گری هستند که در آب به حالت غوطه ور بوده و جریان های دریایی قادرند آنها را جا به جا کنند. این دسته از موجودات را شنا گران غیرارادی گویند.

اسلاید 22: :. :تقسیم محیط های دریایی ازنظرزیست موجودات

اسلاید 23: تقسیم بندی محیط دریایی از نظر رسوبات که مبتنی برنزدیکی یا دوری از کرانه دریا است .

اسلاید 24: محیط لیتورال :بین جزر ومد دریا محصور است و روسوباتش از نوع تخریبی زمینی ودریایی به طور مخلوط و شامل قطعه سنگها ،قلوه سنگها،ماسه ها..... محیط نریتیک یا ساب تایدال:روسوبات این محیط ازحد جزر تا عمق200 متر بوده، بقایا و صدف جانوران دریایی در آن فراوان می باشد. - محیط همی پلاژیک:این محیط روسوبات تخریبی زمینی دانه ریز و شیمیایی همراه با کمی از بقایای جانوران پلانکتن می باشد. -محیط یو پلاژیک: که معمولا روسوبات عمیق تر از2000 متر در آن قرار دارد. این رسوبات از نوع رسوبات شیمیایی به طور فراوان دارای آثار وبقایای جانوران پلاژیک هستند.

اسلاید 25: پالئوژئوگرافی و ارتباط آن با چینه شناسی: چینه شناسی نقش مهمی در شناسایی وضع جغرافیایی گذشته زمین دارد. به عبارت دیگر از مطالعه رخساره ها به منظور پی بردن به وضع گذشته زمین می توان نتایج زیر را به دست آورد: 1-تعیین گسترش جغرافیایی در هر یک از زمان های زمین شناسی که با نقشه رخساره ها نمایش داده می شود. 2-مطالعه وتفسیر رخساره ها از نظر شباهت ویک شکلی وشرایط یکسان تشکیل آنها پی بردن به وضع جغرافیایی گذشته زمین که بوسیله نقشه های پالئوژئو گرافی معرفی می گردد. به عنوان مثال ائوسن زیرین ومیانی بخشی از نواحی لرستان شامل رخساره های آهکی و کنگلو مرائی است ،ولی در همین زمان در خوزستان رخساره های شیل و مارن(سازند پابده)تشکیل شده است.نقشه رخساره ها گسترش این سازند ها را از نظر جغرافیایی در لرستان و خوزستان تعیین می نماید .

اسلاید 26: روش مطالعات و بررسی های پالئو ژئو گرافی با مطالعه رخساره ها می توان مستقیما اطلاعات مفیدی در مورد حوضه های وسوبی کسب نمود. موارد استفاده از این روش عبارتند از: 1-شناسائی محیط رسوبی ومساله عمق در محیط های دریایی: معمولا محیط های خشکی اطلاعات بهتری درباره پالئو ژئو گرافی به ما می دهد و رخساره های خشکی جهت شناسایی و تجزیه وتحلیل وتفسیر آسانتر می باشد. به عنوان مثال ماسه سنگ های قرمز قدیمی در انگلستان نماینده پهنه وسیعی از زمین های خشک و آب و هوای نزدیک به صحرائی ونیز دانه های گردومات کوارتز نشانه رخساره های بادی می باشند.همچنین وجود موجها وپستی و بلندیهای سطح تپه های ماسه ای جهت باد را مشخص می نماید. .

اسلاید 27: تفسیر رخساره های دریایی در محیط نریتیک ساده تر از محیط های پلاژیک می باشد. در محیط نریتیک رخساره هلپا بیشتر ارگانوژن میباشد،یعنی آثار و بقایای موجودا قسمت اعظم ومهم رخساره هارا تشکیل میدهد. در محیط نریتیک همچنین از نوع رسوبات تخریبی می توان اطلاعاتی در باره حمل مواد از نظر شکل دانه ها (بخصوص دانه های کوارتز)،نسبت درصد و مقایسه آنها با یکدیگر به دست آورد تفسیر و بررسی رخساره های پلاژیک از نظر پالئو ژئو گرافی مشکل تر به نظر می رسد. در این باره باید مساله عمق را در نظر داشت ، چون رسوبات پلاژیک در منطقه کاملا از نوع هلوپلاژیک تمام پلاژیک بوده،در حالی که در مناطق نزدیک به مناطق عمیق از نوع همو پلاژیک یا نیمه پلاژیک و گاهی ضخامت رسوبات آن به چند صد متر می رسد.

اسلاید 28: حدود حوضه های رسوبی (پیشروی و پسروی دریا ها) یکی از مثال اصلی پالئوژئوگرافی،تعیین حدود منطقه زمین های خارج از آب و همچنین زمین های واقع در زیر آبها است. معمولا بعد از پیشروی دریا روی خشکی ،فرسایش قاره ای موجب تشکیل روسوبات جدید می گردد.این رسوبات بخصوص در اطراف رسوبات قدیمی تر مربوط به حوضه رسوبی سابق گسترش میابد. تعیین حد پیشروی وپسروی دریا را می توان از تغییرات رخساره ها نیز دریافت ،چنانکه پاره ای از رخساره ها معرف کم عمق شدن یا به عبارت دیگر پسروی آب دریا(به عنوان مثال رخساره های مردابی-کولابی)بوده ،برخی رخساره ها مؤید افزایش عمق دریا و یا گسترش بیشتر حاکی از پیشروی آب دریا است. .

اسلاید 29: رخساره ها و ارتباط غیر مستقیم آنها با کوهزایی: با شناسایی دقیق رخساره ها این مکان وجود دارد که بتوان مراحل مختلف حرکات تکتونیکی کوهزایی را تعیین و سن آنهارا مشخص نمود. رخساره هایی که حاکی از پیشروی آب دریا می باشد در صورتی که به طور دگرشیب نسب به طبقات زیرین قرار گرفته باشد می تواند مرحله یا مراحل مختلف تکتو نیکی در گذشته را ثابت نماید. در حالی که سری پیشرونده نسبت به لایه های قبلی خود همشیب باشد مبین حرکات ساده خشکی زایی است

اسلاید 30: رخساره ها و ارتباط غیر مستقیم آنها با آب و هوا: برخی از صفات سنگ شناسی رخساره ها می تواند حاکی از نوع آب وهوای دوره یا زمان تشکیل آنها باشد.مثلا رخساره های یخچالی مؤید آب و هوای یخبندان و رخساره های بادی معرف آب وهوای صحرائی می باشد. مطالعه کانی شناسی نیز اطلاعات مفیدی در مورد آب وهوای زمان ته نشین شدن کانی ها روسوبی می دهد.دراین مورد میتوان ایلیت که معمولا در آب وهوای معتدل وکا ئولینیت را که در شرایط آب و هوای نزدیک به استوایی تا استوا تشکیل می گردد مثال زد. صفات دیرینه شناسی یک رخساره نیز اطلاعات دقیقی درباره آب وهوای دوره مربوط می دهد. یه عنوان مثال وجود بافت های چوبی بهاره یا پائیزه در تنه درختان معرف وجود فسیل مختلف و شرایط آب و هوایی متفاوت در سال می باشد.

اسلاید 31: روشهای تکمیلی در مطالعات پالئوژئو گرافی: 1-تعیین درجه حرارت قدیمی به منظور پی بردن به میزان درجه حرارت محیط های روسوبی ادوار گذ شته زمین شناسی از چند سال قبل روشی را که در آن ایزوتوپ های اکسیژن استفاده می گردد بکار می برند. با در نظر گرفتن اینکه دریک فسیل یا یک سنگ مشخص،نسبت اکسیژن معمولی16oبه ایزوتوپ آن یعنی 18oبستگی به میزان درجه حرارت دارد،با دانستن مقدار این ایزوتوپ می توان درجه حرارتی را که سنگ تشکیل گردیده یا ارگانیسم زندگی می کرده است دانست. 2- پاتئو مگنتیسم مغناطیس گذشته زمین دلایلی ارائه می دهد که حرکات و جابجایی قطب ها را در طی دورانهای زمین شناسی تایید می کند همچنین به نظر می رسد که در طی ادوار گذشته زمین شناسی احتمالا جهت محور زمین عوض شده است.بطوریکه منطقه ذغالدار کربونیفراصولا در دوره ی کربونیفر روی خط استوا واقع بوده است، ولی امروزه در برخی نقاطمناطق یخچالی همین دوره کربونیفر نزدیک به منطقه ذغالدار مشاهده می گردد.

اسلاید 32: فرو نشستن کف دریا: کف دریا ها و حوضچه های روسوبی بتدریج و به موازات روسوب گذاری فرو می نشیند.این عمل موقعی صورت می گیرد که روسوبات تخریبی در نواحی کم عمقبه ضخامت زیادی روی هم انباشته شده باشد. روسوبات فرو نشسته اغلب از نوع روسوبات تکراری و ریتمی است. به عنوان مثال پرووست سری غالداری را در حوضه شمال اروپا مطالعه نموده است که ضخامت آن به چند زار متر می رسد.

اسلاید 33:

اسلاید 34: حرکت قاره ای: به عقیده وگنر قاره ها دارای حرکت جابجایی است که دلایل زیر وجود این حرکت راثابت می نماید. 1-دلایل چینه شناسی: قسمت هائی از خشکیهای امروزی که از یکدیگر جدا است، دارای سری چینه شناسی بسیار شبیه به یکدیگر می باشد. به عنوان مثال سری چینه شناسی پرمو-تریاس امریکای جنوبی،افریقا،ماداگاسکار،هندوستان و استرالیا به طور کامل به یکدیگر شباهت دارد. 2- دلایل تکتونیکی: یکی از دلایل پیدایش چین خوردگیهای بزرگ و ایجاد رشته جبالها درروی کره زمین فشارهای تکتونیکی است که در نتجه نزدیک شدن قاره ها به یکدیگر بوجود می آید. به عنون مثال چین خوردگی آلپ در اثر نزدیک شدن قاره اروپا در نیمکره شمالی است.

اسلاید 35: 3-دلایل دیرینه شناسی: این دلایل مبتنی بر وجود شباهت بین رخساره ها و فسیل های قاره های مختلف امروزی است که در ادوار گذشته زمین شناسی به یکدیگر مربوط بوده است. به عنوان مثال در خشکی گندوانا در دوره پرمو-تریاس گیاهانی چون گلو سو پتریس و گانگامو پتریس خزندگان ترموف وجود داشته است که امروزه گیاه کلو سو پتریس در خشکی انکارا که از قاره آسیا تا شمال رشته کوه آلپ گسترش دارد مشاهده می شود. 4-دلایل پالئو مگنتیسم: با توجه به اینکه پالئومگنتیسم توده های خشکی در ادوار مختلفه زمین شناسی یک امتدادمعینی از قطب ها را نشان نمی دهد، می توان این مساله را ناشی از جابجا شدن آنها دانست.

اسلاید 36: واحد های چینه شناسی: در مطالعات چینه شناسی از واحدهائی استفاده می گردد که عبارت اند از: الف- واحد های لیتوستراتیگرافی یا واحد های سنگی: یکی از تقسیمات چینه شناسی است که ارزش محلی داشته ،مورد استفاده آن بخصوص در مواقعی است که تغییرات لیتو لوژکی درزمان و مکان های مختلف مشاهده می گردد؛ به عبارت دیگر این تقسیمات مبتنی بر خواص عمومی لیتولوژیکی از قبیل جنس،رنگ،طرز لایه بندی و غیره می باشد. مثلا لایه های کوارتزیتی سفید رنگی که در بالای ماسه سنگهای لالون قرار دارد به عنوان افق مشخص دارای ارزش چینه شناسی است. -در صورتی که رسوبات هم جنس و یکنواخت یا همگن باشد،لیتوستراتیگرافی از نظر تقسیمات چینه شناسی نمی تواند نقش مهمی داشته باشد به عنوان مثل در کرتاسه بالایی حوضه پاریس ضخامت زیادی از روسوبات کربناته گل سفید مانند دیده می شود که از اشکوب سنو مانین تا اشکوب کامپانین ادامه دارد.

اسلاید 37: سازند: واحد اصلی لیتوستراتیگرافی را می گویند وآن مجموعه سنگ هایی است که به طور طبیعی ذر زمان زمین شناسی معیین تشکیل شده وقابل نقشه برداری است. گروه :به مجموعه دو یا چند تشکیلات اطلاق می گردد. بخش: تقسیمات کوچکتری از سازند است که در داخل آن به نظر می رسد. لایه: تقسیم لیتو لوژیکی یک بخش است. تقسیمات لیتوستراتیگرافی عبارتند از:

اسلاید 38: ب-واحد بیوستراتیگرافی یا واحد زمانی: واحد در تقسیم بندی طبقات از نظر گسترش چینه شناسی فسیل ها به کار برده می شود. به طور کلی در بیو سترا تیگرافی واحد اصلی بیوزون می باشد و هر بیوزون بوسیله یک یا چند فسیل شاخص معیین می گردد. بیوزون ها به شرح زیر تقسیم می شوند؛ 1-سنوزون:که شامل تجمع طبیعی فسیل های معینی مربوط به زمان مشخص. به عبارت دیگر هر گاه یک یا چند طبقه را با تجمع چند فسیل در زمان معین زمین شناسی مشخص نمائیم، واحد سنوزون را بکر برده ایم.

اسلاید 39: 2-آکروزون: واحد دیگری است در تقسیمات بیو سترا تیگرافی که بوسیله آن رسوبات با یک جنس یا یک گونه فسیل معیین می شوند مثلا هر کدام از آهک های اینوسوناموس دار واحد های رودیس دار مربوط به کرتاسه بالایی درنواحی اصفهان را میتوان یک آکروزون در نظر گرفت. 3-زون تداخلی و برخوردی: بیو زونی است که از تداخل آکروزون ها مختلف حاصل می گردد. حد پیدایش یک فسیل تا ظهور فسیل دیگر مهرف یک زون باشد یکی دیگر از اقسام زون ها فلوریزون است که گسترش چینه شناسی فسیل های گیاهی را معیین می نماید مورد استفاده آن بخصوص در چینه شناسی رسوبا ت خشکی ذغالدار است.

اسلاید 40: ج-واحد های کرونوسترا تیگرافی یا زمانی- سنگی تقسیم بندی تاریخ زمین مبتنی بر پیدایش و تحول پوسته جامد زمین یا لیتو سفر همچنین تکامل موجودات روی زمین یا بیوسفر از بدو پیدایش زمین تا کنون است. بنا براین واحد های زمانی –سنگی در ائون فانرزوئیک تواما در تقسیمات چینه شناسی بکار گرفته می شوند.

اسلاید 41: ساده ترین و اولین واحدی که در تقسیم بندی زمان طبقات رسوبی بکار می رود بیوزون است. بیوزون می تواند مجموعه رسوباتی را شامل شود که در آن یک گونه فسیلی جانوری به ارزش چینه شناسی مشخص قرار داشته باشد. به عنوان مثال رسوبات اشکوب کامپانین در حوضه پاریس دارای دو بیوزون مشخص است. یکی بیوزون گل سفید های حاوی بلمنیتیسکوادراتوس که متعلق به کامپانین زیرین و دیگری بیوزون گل سفید هایی که دارای بلمنتیس موکروناتا است و کامپانین بالایی را مشخص میکند.

اسلاید 42: نقش فسیل شناسی در تکامل موجودات در تقسیم بندی تاریخ زمین: به طور کلی دوران ها را بررسی پیدایش و از بین رفتن موجودات و تکامل آنها در طول تاریخ زمین می توان از هم تفکیک نمود به عنوان مثال تریلوییت ها و فزولین ها که در دوران پالئو زویکمی زیستند از بین رفته در عوض آمونیت ها خزندگان در دوران مزوزوئیک ظاهر می شود. در مجموعه دوران های پالوزو ئیک،مزوزوئیک،سنزوئیک که فسیل دار است که مربوط به فانروزوئیک هستند وقسمت مهمی از پرکامبرین را که فاقد فسیل است آزوئیک می نامند

اسلاید 43: سن طبقات زمین می دانیم مقیاس زمان زمین شناسی از سال قرن و هزار می گذرد وبه میلیونها منتهی می شود. قبل از بحث درباره سن طبقات زمین باید عواملی را که در طی زمانهای مختلف برروی زمین مرتبا تاثیر داشته و سبب تغییر دادن چهره حقیقی زمین شده اند بشناسیم.لذا بترتیب زیر انها را خلاصه می کنیم 1-فورانهای زمین یا اتش فشان 2-زلزله 3-رسوبگذاری 4-تغییرات اب و هوا

اسلاید 44:   تعیین زمان لایه های زمین برای محاسبه سن سنگهای زمین از دو راه استفاده می شود یکی سن نسبی و دیگری سن مطلق اصولی که برای تعیین سن نسبی سنگها بکار می رود عبارت اند از 1- اصل رویهم قرار گرفتن لایه ها: مطابق این اصل در هر ردیف عادی لایه یا طبقه ای که در زیر قرار می گیرد از لایه بالایی خود قدیمی تر است اما در زمین شناسی عواملی سبب بر هم زدن این اصل می شود که مهمترین انها عبارت اند از الف- عمل چین خوردگی ب- عمل سنگهای نفوذی ج- عمل پلکانهای ابرفتی د- عمل انباشته شدن رسوبات در داخل حفرات زیرزمینی و غارها ه- عمل تشکیلات مرجانی 2- اصل همانندی یا اصل هوتون 3-اصل دیرین شناسی یا اصل اسمیت تعیین سن طبقات زمین توسط مواد رادیواکتیو پس از کشف مواد رادیواکتیو وتعیین زمان نیمه عمرتجزیه ی انها به عناصر ثابت تر وچگونگی تبدیل انها زمین شناسان از این مواد برای تعیین سن سنگهای زمین بخصوص سنگهای اذرین استفاده کرده اند

اسلاید 45: تاریخ زمین را به چهار دوران به شرح زیر تقسیم می نمایند؛ دوران قبل از دوران اول یا پرکامبرین که پرو تروزوئیک به بخش پائینی آن اطلاق می گردد. دوران اول یا پالئوزوئیک دوران دوم یا مزوزوئیک دوره سوم و دوره ی چهارم به نام دوران سنوزوئیک

اسلاید 46: در جدا کردن و تفکیک دوران ها زمین شناسی از یکدیگر،مطالعات فسیل شناسی وبیوستراتیگرافی کمک شایانی به ما می نماید چنانکه با شناسایی فسیل های شاخص بخوبی می توان حد دوران ها را مشخص و با استفاده از تکامل آنها تاریخ و سن نسبی طبقات را معلوم داشت.

اسلاید 47: انشعابات علم چینه شناسی * چینه نگاری زیستی : در قلمرو این رشته از چینه نگاری ، سن لایه‌ها و چینه‌ها توسط فسیلهای شاخص تعیین و انطباق چینه شناسی صورت می‌گیرد. * پالینوستراتیگرافی: پالینوستراتیگرافی نیز انشعابی از چینه نگاری زیستی است که بر اساس تقسیمات زمانی دانه‌های گرده فسیل بنا شده است.

اسلاید 48: * چینه نگاری سنگی : که مبنای مطالعات چینه شناسی لیتولوژی سنگها و لایه است. * چینه نگاری زمانی : که در آن زمان‌های زمین شناسی و همچنین خواص سنگ شناسی نیز مورد مطالعه قرار می‌گیرد. * چینه نگاری شیمیایی : که مطالعات چینه شناسی بر مبنای شناخت عناصر شیمیایی موجود در سنگها و تغییرات نسبی آنها در زمانهای مختلف با توجه به رخساره‌های مربوطه است. * چینه نگاری مغناطیسی : که تغییرات شدت میدان مغناطیسی زمین و جهت میدان مغناطیسی در ادوار مختلف زمین شناسی در این روش اساس کار است.

اسلاید 49: * چینه نگاری رسوبی : خواص رسوب شناسی طبقات ، توالی آنها و تغییرات رسوبی اساس مطالعه این علم می‌باشد. * چینه نگاری آب و هوایی : از چینه‌ها و لایه‌ها در این روش با توجه به ایزوتوپ O18 به O16 به عنوان شاخص های درجه حرارت و تعیین کننده نوع آب و هوا استفاده می شود. * چینه نگاری زلزله‌ای : که در آن امواج زلزله‌ای و انتشار آنها در لایه‌های مختلف زمین مبنای انطباق چینه شناسی قرار می‌گیرد.

اسلاید 50: * چینه نگاری اکتشافی : روشی که در آن با استفاده از چینه شناسی افق‌های مربوط به ذخایر اقتصادی نظیر نفت ، گاز طبیعی و معادن مختلف را کشف می‌نمایند. * __چینه نگاری کمی : که مطالعه سکانس‌ها و کمیت آنها ، شمارش لایه‌ای وار را می‌توان در این روش خلاصه نمود. * چینه نگاری اقتصادی : در این روش تعیین سن نسبی افق‌ها و رگه‌های معدنی ، وضع ساختمانی مخازن نفت ، سن نسبی و نوع سنگ پوشش ، سنگ مخزن و غیره مشخص می‌شود. بطور کلی چینه شناسی اقتصادی و اکتشافی هدفهای مشترکی را دنبال می‌نمایند.

اسلاید 51: پایان