زنبور مغزخوار بادام

زنبور مغزخوار بادام

اسلاید 1: موضوع:زنبور مغزخوار بادامEurytoma sp.زير نظر استاد ارجمند:جناب آقاي مهندس جلائيانارائه دهنده:منيره رجبي

اسلاید 2: زنبور مغزخوار بادامEurytoma sp.Eurytomidae, Hym.اين زنبور پارازيت در سال 1348 بدون ذكر گونه توسط دواچي و شجاعي از روي مگس چغندر Pegomia betae گزارش شده است. حشره مزبور پارازيت داخلي لارو مگس چغندر قند در كرج بوده كه از اواسط تابستان تا اوائل پائيز فعاليت دارد. اين حشره جزو محدود زنبورهاي گياهخوار در بالا خانواده chalcidoidea زنبور مغز خوار بادام Eurytoma amygdali EnderleinEurytomidae, Hym.Eng. Almond fruit waspچون سابقه بادام كاري در ايران طولاني است، به نظر مي‌رسد كه زنبور مغزخوار بادام نيز از ديرزمان در كشور وجود داشته است.

اسلاید 3:

اسلاید 4:

اسلاید 5: مناطق انتشار كرم مغزخوار بادام در ايران در تمام نواحي بادام‌كاري كشور انتشار دارد ولي با توجه به اينكه در استانهاي آذربايجان سطح كشت اين محصول زياد مي‌باشد بدين جهت انتشار آفت نيز در آنجا بيشتر از ساير نقاط است.شكل شناسي: حشره كامل اين آفت زنبوري است كه ماده آن 6 تا 8 ميليمتر طول دارد و حشره نر كمي كوچكتر و اندازه آن بين 4 تا 6 ميليمتر مي‌باشد. سروسينه و شكم حشره كامل سياه براق بوده و بند آخر شكم حلقه‌اي به رنگ قهوه‌اي روشن دارد. شكم اين حشره دوكي شكل بوده و در ماده‌ها اندازه آن بزرگتر و متورم‌تر است. پنجه و ساق پا به رنگ قهوه‌اي روشن و بقيه قسمتهاي پا پوشيده از موهائي به رنگ قهوه‌اي روشن مي‌باشد. ساق پا در محل اتصال خود به پنجه حامل دو خار به رنگ حنائي است. پنجه 5 مفصلي بوده و به علاوه در انتهاي آن دو عدد ناخن است كه در وسط آنها يك عدد بالشتك وجود دارد.

اسلاید 6: لارو اين زنبور كه تمام عمر خود را در داخل مغز بادام مي‌گذراند، بدون پا و كوتاه بوده و شكل عمومي آن قوسي شكل و در وسط برآمده است. تعداد حلقه‌هاي بدن لارو رويهم با احتساب حلقه‌هاي سر و سينه 13 عدد مي‌باشد. قطعات دهاني لارو ساينده و به رنگ حنائي مي‌باشد. بعضي از قسمتهاي بدن لارو پوشيده از پرزهاي ريز و كم رنگي است، طول بدن لارو حداكثر تا 9 ميليمتر مي‌رسد ، شفيره كه ابتدا به رنگ سفيد و براق و نرم مي‌باشد، بتدريج رنگش تيره شده و در مراحل آخر شفيره كاملاً به رنگ سياه در مي‌آيد، طول بدن شفيره بدن بين 6 تا 9 ميليمتر است (اكرمي و همكاران، 1359)

اسلاید 7: زيست شناسيزنبور مغزخوار بادام تمام تابستان، پائيز؛ زمستان و قسمتي از بهار را به صورت لارو در داخل ميوه‌هاي بادام روي درخت مي‌گذراند و كمي قبل از شكوفه درختان بادام كه معمولاً مصادف با فروردين ماه مي‌باشد، لاروها بتدريج تبديل به شفيره مي‌شوند حشرات كامل مصادف با ريختن گلبرگ‌ها ظاهر مي‌شود. زنبورهاي نر و ماده مغزخوار بادام كه بيشتر در ساعات گرم و آفتابي روز فعال هستند. زنبور مغزخوار بادام در دوره لاروي خود از مغز بادام (لپه‌ها) مي‌خورد و طبق مشاهدات، در داخل هر مغز بادام فقط يك عدد لارو تغذيه مي‌نمايد. بادامهائيكه صاحب دو مغز بادام باشند ديده شده است كه توي هر كدام از مغزها يك عدد لارو بطور مستقل زندگي مي‌نمايد. لارو زنبور مغزخوار بادام از نيمه دوم فرودين ماه به بعد تبديل به شفيره مي‌شود.

اسلاید 8:

اسلاید 9:

اسلاید 10:

اسلاید 11: مبارزهجمع‌آوري و سوزاندن بادام‌هاي آلوده تا اوايل ارديبهشت ماه هر سال تا آن موقع كه هنوز زنبور مغزخوار بادام در داخل بادامهاي آلوده بسر مي‌برد، يكي از راههاي موثر مبارزه با اين آفت بحساب مي‌آيد. چون جمع‌آوري و انهدام ميوه‌هاي آلوده معمولاً بطور همگاني انجام نمي‌شود و گاهي نيز بعلت گراني دستمزد كارگر، باغداران تن به مبارزه مكانيكي نمي‌دهند بدين جهت اكرمي و همكارانش (1359)، آزمايشاتي با مصرف چهار نوع حشره‌كش عليه اين آفت در تبريز انجام داده‌اند:

اسلاید 12: بازدودين پودر و تابل 40 درصد بميزان 5/1 در هزارامولسيون ركسيون 40 درصد بميزان 5/1 در هزارامولسيون سوپراسيد 40درصد بميزان 5/1 در هزارامولسيون گوزاتيون 20 درصد بميزان 5/1 در هزاربا توجه به نتايج حاصله، اين سمپاشي موثر و بازودين در درجه اول، ركسيون و سوپراسيد در درجه دوم وبالاخره گوزاتيون در درجه سوم قرار داشته است.سمپاشي در دو نوبت اولي در اواسط ارديبهشت ماه كه فقط 10 درصد زنبورها خارج شده و دومي بيست روز بعد از سمپاشي اول كه در اين موقع 65 درصد زنبورها بيرون آمده‌اند.البته بايد تاريخ دقيق خروج حداكثر لاروها از تخم در هر ناحيه قبلاً مشخص شود. از كاربرد سموم سيستميك براساس ديميوئات‌ها قبل از آزمايش‌هاي لازم بايد اكيداً خودداري شود چه باعث ريزش شديد ميوه و برگ مي‌شود.

اسلاید 13: با توجه به اينكه تخمهاي اين آفت داخل نسج ميوه گذاشته مي‌شود دسترسي به لاروهاي اين آفت براي مبارزه شيميايي كار آساني نيست فقط مي‌توان عليه حشرات كامل بلافاصله پس از ريختن گلبرگ‌ها با يكي از سموم فسفره بادوام كه در عين حال روي شته‌ها و ساير آفات با دوام موثر واقع مي‌شود اقدام به سم پاشي نمود.

اسلاید 14: Eurytoma morio Boh.Eurytomidae, Hym.اين حشره، زنبور پارازيت بعضي از انواع سوسك‌هاي Scolytidae پوست خوار درختان است. حشرات كامل به طول 5/1 تا 5/4 ميليمتر، رنگ عمومي بدن سياه، چشم‌هاي مركب به رنگ سفيد روشن، چشم‌هاي ساده به طور منفرجه به رنگ زرد روشن، سر و قفس سينه با تزئينات نقطه‌اي چند ضلعي و پوشيده از موهاي سفيد بلند و ماسوي سه بندي، بالها بلند با رگ‌بندي ناچيز، پاها به رنگ زرد با قسمتهاي قهوه‌اي در پيش ران، ران وساق. شكم بيضي كشيده به رنگ سياه براق، ساقه نسبتاً بلند، تخمريز ماده‌ها كوتاه و نوك تيز مي‌باشد.

اسلاید 15: Eurytoma onobrychidisEurytomidae, Hymحشره ماده سياهرنگ،‌ نوك غلاف تخم ريز، زانوي تمام پاها، ساق پاهاي جلوئي، قسمت انتهاي ساق پاهاي مياني و عقبي، تمام پنجه‌هاي پا به جز آخرين مفصل، به رنگ زرد مايل به قهوه‌اي مي‌باشد. قسمت جلوي ساق پاي جلو داراي يك نوار بلند تيره رنگ است. بالها شفاف و غشائي با رگبالهاي به رنگ زرد متمايل به قهوه‌اي مي‌باشند. حشره نر از نظر رنگ و موهاي ريز شبيه حشره ماده مي باشد شكم تخم‌مرغي شكل قسمت باريك شده شكم از پيش رانهاي پاي عقبي طويل‌تر نمي‌باشد.

اسلاید 16: منابع:ـ آفات مهم درختان ميوه ـ دكتر مرتضي اسماعيليـ آفات مهم درختان ميوه ـ دكتر ابراهيم بهدادـ دايره المعارف گياهپزشكي ايران ـ دكتر ابراهيم بهداد