ســـوزاک

ســـوزاک

اسلاید 1: دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی دانشکده سلامت

اسلاید 2: ســـوزاک

اسلاید 3: معرفی بیماریسوزاک یکی از بیماری های مقاربتی شایع است که در مردان باعث اورتریت قدامی و در زنان موجب اورتریت و آندوسرویسیت می گردد.مطالعات اپیدمیولوژیک حاکی از ارتباط جالب توجه عفونت گونوکوکی و عفونت ناشی از ویروس عامل ایدز است.نشان داده شده است که زنان روسپی مبتلا به سوزاک نسبت به عفونت ناشی از اچ ای وی حساس تر بوده اند.

اسلاید 4: عامل یا عوامل اتیولوژیکعامل آن دیپلوکوک گرم منفی نایسریا گونورا است که به طور طبیعی در سطوح مخاطی اپیتلیوم استوانه ای ساکن است و معمولا در اثر تماس جنسی به دیگران منتقل می شود. سایر عفونت های اولیه ناشی از این باکتری عبارت است از پروکتیت، فارنژیت، کونژونکتیویت، ولوواژینیت. ضمنا در اثر انتشار مستقیم میکروارگانیسم به سایر نقاط بدن، گاه عوارض دیگری نیز بروز می نماید: اپیدیدیمیت، پروستاتیت، آبسه ی غدد بارتولن، سالپنژیت و پری هپاتیت.

اسلاید 5: انتشار جغرافیاییوضعیت جهانی و منطقه ای بیماریشیوع بیماری در نقاط مختلف دنیا یکسان نیست و در کشورهای صنعتی از وفور بیشتری برخوردار است به طوری که بر طبق آمارهای موجود در کشورآمریکا در سال 1981 تنها دو میلیون مورد سوزاک تایید شده تحت درمان قرار گرفته و در سال 1983 نیز یک میلیون مورد جدید،گزارش گردیده است.ضمنا به علت نا شناخته ای شیوع بیماری در ماه های تیر تا شهریور هر سال بیش از سایر مواقع است.وضعیت بیماری در ایرانمطالعه فراگیری در این مورد صورت نگرفته است ولی بر اساس شواهد موجود، موارد مقاوم به آنتی بیوتیک های مختلف -و حتی سفتریاکسون- به فراوانی یافت می شود.

اسلاید 6: سیر طبیعیاولین نشانه ها به صورت ترشح چرکی مجرا یا سوزش ادراری و یا هر دو تظاهر می نماید.حدود 100 درصد موارد عفونت در مردان و50 درصد در زنان، بدون علائم بالینی است.سیر طبیعی عفونت گونوکوکی ژینتال در زنان هنوز به خوبی شناخته نشده است ولی محل اولیه استقرار عفونت، ناحیه آندوسرویکس است و احتمالا مجرا و رکتوم از طریق تماس بعدی با ترشحات آلوده واژن، گرفتار می گردد.عده ی کثیری از زنان آلوده، بدون علامت هستند و موارد بالینی، ممکن است به صورت افزایش ترشحات واژن، تکرار ادرار و بی نظمی قاعدگی بروز نماید.

اسلاید 7: سیر طبیعیسرویسیت گونوکوکی، در زنان حامله با :سقط خود به خودی، افزایش موارد زایمان زود رس، پارگی زودرس کیسه ی آب،کوریوآمنیونیت و مرگ ومیر پریناتال ارتباط دارد. ولی مشخص نشده است که آیا این گونه عوارض، ناشی از خود عفونت گونوکوکی، یا عفونت های همراه آن، یا عوامل دیگری هستند.در 20_10 درصد زنان مبتلا به آندوسرویسیت گونوکوکی ممکن است سرانجام، بیماری التهابی داخل لگنی بروز نماید و گاهی به عواقب وخیمی بیانجامد.

اسلاید 8: دوره ی نهفتگی و روند زمانیدوره ی نهفتگیدر مردان دوره ی کمون بیماری در حدود 2 تا 7 روز است.روند زمانیاین بیماری معمولا به صورت تک گیر (اسپورادیک)، عارض می شود و روند زمانی خاصی نیز ندارد.

اسلاید 9: تاثیر سن،جنس و شغل و موقعیت اجتماعیبیشترین موارد بیماری در مردان 24-20 ساله و در زنان 24-18 ساله دیده می شود. موارد گزارش شده در مردان، بیشتر از زنان (نسبت 10به1 در کشورهای در حال توسعه و1.5به1 در کشورهای صنعتی)، بوده است که این اختلاف می تواند ناشی از بروز موارد بدون علامت بالینی در زنان باشد.

اسلاید 10: منابع و مخازن،نحوه ی انتقال بیماری و دوره ی قابلیت سرایت تنها میزبان طبیعی گونوکوک انسان است و از آنجایی که این عفونت در زنان در نیمی از موارد، بدون علامت یا دارای علایم بالینی قابل اغماضی است، زنان آلوده ی بدون علامت بالینی مهم ترین مخزن عفونت به حساب می آیند. خطر انتقال باکتری،به نحوه ی تماس با فرد مبتلا بستگی دارد.در حدود 70-50 % زنانی که با مردان مبتلا به اورتریت گونوکوکی،مقاربت می نمایند، مبتلا به سرویسیت گونوکوکی خواهند شد؛ در حالی که تنها20 % مردانی که با زنان مبتلا مقاربت نمایند، آلوده می گردند.علت این اختلاف : غشای مخاطی واژن و سرویکس،طی تماس جنسی با تعداد بیشتری گونوکوک، تماس پیدا می کند.

اسلاید 11: پیشگیری اولیهبیماری سوزاک به طور تئوریک، قابل ریشه کنی است زیرا گونوکوک، میزبانی جز انسان ندارد و واسطه ای نیز جهت انتقال آن موجود نیست. البته کنترل بیماری عملا با اشکالات زیادی مواجه می گردد؛ زیرا حدود 50% عفونت های گونوکوکی در زنان و 10% این عفونت ها در مردان، بدون علائم بالینی یا دارای نشانه های مختصری است.در سنین بالاتر، ابتلا به این بیماری چندان نگران کننده نیست؛ زیرا بیماری به آسانی بهبود می یابد؛ ولی در سنین پایین تر، ممکن است به عوارض وخیمی بیانجامد.

اسلاید 12: پیشگیری در نوزادانعفونت گونوکوکی چشمی نوزادان، بیماری خطرناکی است که ممکن است به نقض بینایی و عفونت منتشر گونوکوکی بیانجامد.جلوگیری از عوارض و اینکه مادران مبتلا به عفونت گونوکوکی بدون علامت هم تعدادشان کم نیست.باید به محض تولد نوزادان، دو قطره نیترات نقره 1% در ساک ملتحمه ی هر چشم ریخته شود. این اقدام بسیار موثر و به طور واضحی قابل تحمل است؛اگر چه در 20%موارد در خلال 24 ساعت اول بعد از تولد، کونژونکتیویت شیمیایی خفیفی ایجاد می کند. ضمنا از پماد تتراسیکلین 1% یا اریترومایسین 0.5% نیز می توان جهت پیشگیری عفونت گونوکوکی نوزادان استفاده نمود و نوزادانی که از مادران الوده متولد می شوند باید سفتریاکسیون دریافت کنند.

اسلاید 13: پیگیری درمان شدگان عفونت های گونوکوکیبه مردانی که دچار گونوره ی بدون عارضه هستند باید توصیه شود در صورت عدم دریافت پاسخ درمانی سریع و یا عود علایم قبلی، مجددا مراجعه نمایند.حدود یک هفته بعد از خاتمه ی درمان گونوره ی ساده، باید درمان شدگان، از نظر اورتریت گونوکوکی و غیر گونوکوکی مورد بررسی قرار گیرند، زیرا در صورتی که تا این زمان علایم بالینی کاملا برطرف شده و عود نکرده باشد، می توان از ریشه کن شدن گونوکوک ها اطمینان حاصل نمود. به طوری که فقط در صورت آلودگی مجدد علایم بالینا ظاهر خواهد شد. البته حدود دو ماه بعد از درمان گونوره، باید آزمون تشخیصی سیفیلیس نیز انجام شود.

اسلاید 14: پیگیری درمان شدگان عفونت های گونوکوکیزنانی که دچار گونوره بدون عارضه هستند زمانی درمان شده تلقی می شوند که دو نوبت کشت منفی به فاصله ی یک هفته بعد از خاتمه ی درمان داشته باشند و آزمون سرمی سیفیلیس -که حدود دو ماه بعد در آنها انجام می گردد- منفی گزارش شود.کسانی که دچار عفونت گونوکوکی ناحیه ی حلق یا رکتوم بوده اند؛ نیز پس از ختم درمان در دو نوبت به فاصله ی یک هفته از نظر کشت مجدد محل عفونت و حدود دو ماه بعد از نظر آزمون سرمی سیفیلیس مورد بررسی قرار گیرند.افراد در معرض خطر، نظیر مردان هموسکسوئل بی قید و زنان روسپی-علاوه بر اقداماتی که در بالا ذکر شد- باید ماهی یک مرتبه مورد بررسی قرار گیرند.

اسلاید 15: چند نکتهسایر اقدامات کنترلیاقداماتی که طی بروز حوادث و سوانحی نظیر سیل،زلزله،باید انجام داد؛در چنین مواقعی شیوع فحشا و انتشار بیماری های مقاربتی وجود دارد.چند نکتههر چند هدف انسان از ازدواج به موقع،بسیار والاتر از آن است که قابل بحث باشد ولی بدون شک، یکی از فواید آن مصونیت در مقابل لغزش های جنسی و ابتلا به گونوره و سایر بیماری های مقاربتی است.

اسلاید 16: خسته نباشید 0تهیه شده توسط: م. محسنیم. کریمی