صفحه 1:
4 ودر جرع rn eee ~
الم هنک عظمت و مثام
میحمق الله
مرکانه
یبا راجع به مقام و مرام مادر
انى از بى او(مادر) كن جد و جهد
احترام هر کسی از احترام مادر است
مادر دنا کند فرزند داناتربیت
هر که بر هر جا رسد از اهتمام مادراست
اقکند کی در خطر بهر کسی جان را کسی
این گذشت و این فداکاری مرام مادراست
پیامبر اکرم صل اه علیه و آله و سلم می فرمایند:
«الجنهٌ تحت اقدام الامهات ؛ بهشت زیر پای
مادر
( ص ) در خصوص مقام مادر فرمودند:
فی صلوة التصوع فان دعاک والدک فلا
تقطعها و ان دعتک و الدتک فاقطعها؛
هنگامی که نماز مستحبی می خوانی, اگر پدرت تورا
صدا كرد نمازت را قطع نکن ولی اگو مادرت تو را
صدا زدنمازت را قطع کن و به او جواب ody
المستدرک ج ۱۵ ص ۰۱۸۱
إذا
صفحه 2:
مساله حقشناسی نسبت به پدر و مادر در قرلن چنین بیان
شده است: «و وصینا الانسانبوالدیه حملته امه وهنا على وهن
و فصاله فی عامین ان اشکرنلی و لوالدیک: ما بهانسان در
مورد پدر و مادر سفارش لبه نیکی) کردیم» مادرش او را با
ناتولنى رويناتولنى حمل كرد لبه هنكام بارداری هر روز رنج
و ناراحتى تازهاى را متحملميشد) و دوران شيرخواركى او در
دو سال پایان مییلبد (آریبه او وصیت کردیم) کهبرای من و
يدر و مادرت شکربه جای آور.» یعنی مادری که ن همه رنج
دوران حملو شیرخوارگی فرزند را دیده باید حق او را
شناخت. وبه پاس زحمات اوبه اواحترام و نیکی کرد و از او
سپاسگزاری نمود.
اهمیت و شرافت مادر در کلام امام خمینی ره
«حقوق مادران را نمیتوان شمید و نمیتوان به حق ادا کرد. يك شب مادر نسبت به
فرزندش از سالها عمر پدر متعهد ارزندهتر است.
صفحه 3:
هيج شغلی به شرافت مادری
عظمت مقام مادر از دیدگاه آیت النه جوادی آملی
«یک سلسه مسوولیتهای پرورشی به عهده مادر است که
مرد از آن محروم است. زن حداقل سی ماه یکسری
مسوولیتهایی دارد که مرد ندارد. در این سی ماه که کودک
مستیقما از مادر تغذیه میکند. مادر مسوول حفظ دو نفر
است؛ یکی برای خود و دیگری بیای کودک. آیا این عظمت
زن نیست؟ این مسوولیتی نیست که ذات اقدس الهی به زن
دادة است كه به در حفظ انديشيههاء
رو مواظب افکار و انديشه هایت باشی! Seats
مسائل: از راه انديشه به فرزند ميرسد»
خدمت مادر به جامعه از خدمت
معلم بالاتر است و از خدمت
همه کس بالاتر است.
اول مدرسه ای که بچه دارد
دامن مادر است.
صفحه 4:
قدر شناسی
خداوند متعال می فرماید«ان اشکر لی ولوالدیک»
«شکر مرا بجاآور [ که خالق و منعم اصلی تو هستم] و از
يدر و مادرت قدردانى كن .»
هتكامى كه از رسول كرامى اسلام صلى الله عليه و آله در
مورد قدردانی از مادر سوّال شد» آن حضرت فرمود:
«هیربات! هیهات! که بتواتی. حق,مادر را ادا کنی .هر آینه
اگر به اندازه ریگهای بیابان عالج [صحرائی در
عربستان] و دانهمهای باران به مادر خدمت کنی و از وی
قدردانی کرده,وبندهوار در پیش آوبایستی, این همه
خدمات تو به اندازه زحمات وی در هنگامی که در رحم او
بودی و سنگنی توررا تحمل میکرد نخواهد بود
پیامبر خدا صلی الّه علیه و آله و سلم :
سه گناه است که کیفرشان در همین دنیا میرسد و
صفحه 5:
آغوش مادر
مادر « تکواژهای:
مادر عين زیباییست و البته که زیباتر از زیبایی چیزی
قلب بزرگ خدا در سینهی مادران میتد. ~
مادرء دستی بر گهواره دارد و دستى در دست خدا.
آن كاه كه مادرء گهواره را تکان میدهد . عرش خدا به لرزه
هیچ سنکی به آن سنگینی نیست که بتوان آن را در یک
کفهی ترازو نهاد و در کفهی دیگر آن؛ وزن مهر و قدر و
مادرانه را سنجید.
مادر عنوان عاشقانه ترین شعر خداست. شعری که
مضمون آن جز عشق نیست.
مادرء همان عشقیست که در هیأت آدمی بر خاک گام
برمیدارد.
yale جيزى ست شبيه خودس.
هيج جيز شبيه مادر نيستء
مادرء فقط مادر است...
صفحه 6:
بدست آوردن رضایت پدر ومادر
اویس قرنی از معدود یاران بيامبر صلى الله عليه و آله ميباشد كه در زهد و تقوی به
درجات بلندی نائل شسد
هنگامی که اویس در یمن بود شتربانی میکرد و مادر بیری داشت که تحت تکفل او
بود . او با اینکه علاقه شدیدی به وجود گیامی رسولالله صلی له علیه و آله داشست؛
هیچگاه نتوانست پیامبر را از نزدیک زیارت کرده و به نظاره آن سیمای ملکوتی
نشیند . در یکی از روزها که اشتیاق دیدار سرور کاثنات در وجودش به شدت شعلهور
گردید. از مادرش اجازه خواست تا به سرزمین حجاز آمده و حضوت رسول صلی الله
عليه و آله را زيارت نمايد مادرش به او گفت: پسیم! به دیدار آن حضرت برو و هرگاه
پیامبر صلی الثه علیه و آله در مدینه نبود. بیش از نصف روز در آنجا توقف نکن! اویس
با زحمت فراوان فاصله بین يمن و مدينه را بيمود و به شهر بيامبر صلى الله عليه و آله
رسید اما با كمال ناباورى شنيد كه: بيامبر صلى الله عليه و آله در شيهر مدينه حضور
ندارد . چون بیش از نصف روز فوصت نداشت و به والاترين هدف خود كه فيض
حضور پیامبر صلی الثه علیه و آله بود. نائل نشد؛ به مسلمانان حاضو در مدیثه اظهار
داشت: سلام مرا به حضرتش برسانید و بگوئید که مردی به نام اویس از یمن به
زیارت شما آمده بود و چون از مادرش اجازه توقف بیشتوی نداشت. با کمال ناراحتی
به وطن خود مراجعت نمود .
بعد از مدتی, پیامبر صلی الله علیه و آله به خانه با گشت و فرمود: «تفوح روائح الجنة
من قبل قرن؛ واسوقاه اليك يا اويس القرنى: الا ومن لقیه فلیقرنه منی السلام نسیم
بهشتی از سوی منطقه قرن میوزه آه! جه قدر به ديدار تو مشتاقم: اى اويس قرنى!
[ای مسلمانان!] هر کس او را دید سلام مرا به او برسائد .»
صفحه 7:
ایا می توا به پذر ماد بد از فو آنها
نیکی کرد؟
رسول الله صلى الله عليه و آله و سَلَم
لما سئل عن بر الوالدين بعد موت
عم الصْلاة علیهما والاستغفاز لهما :نفخ
عهدهما من بعدهما : وصلهٌ ارم اتی لا توصل
إلا i lage واکرامُ ضدیقهما .
پیامبر خدا صلی اه علیه و آله و سلم
- قر باسخ به سؤال آز یکی کردن به پر و ادر
بعد از فوت آذ
آرى» دعا كردن براى آنيقاء
آمرزش خواستن برايشان و اجرا كردن
ان بعد از مرگ آنها و صله رحم کردن
ابا خويشان انها ؛ و احترام كناستن بد دوستان
الترغيب والترهيب : 7 | 397 / 10
صفحه 8:
عاق والدین شدن پس از مرگ پدر و مادر چگونه است؟
الإمام الباقز عليهالسلام :
عاقا لهما فی حیاتهما غیز با بهما . فإذا ما: ua و رم
امام باقر عليه السلا
يك وقت هست كه بنده در زمان حيات يدر و مادر خود نسبت به آنان نيكوكار است ٠
اما وقتی میمیوند : نه بدهى أنان را مىبردازد ونه برايشان طلب أمرزش مىكتنداء
در اين صورت خداوند او را نافرمان قلمداد مىكند و يك وقت هم هست كه بنده در زمان حیات پدر و مادر خود.
ناخلف و افرمان است و به آنان نیکی نمیکند :
ما وقتی مردند بدهیهای نها را میبردزد و برای ایشان آمرزش میطلبد .لا خداوند عز و جل او را نیکوکر مینویسد .
الکافی : ۲/ ۱۹۳ / ۲۱. منتخب میزان الحکمة : 7۱6
همی الم كه مادر هر يرم نوست
صنای سای ی او برسرم نیست | احسان و نيكى به والدين يكى از دستورات اسلام است كه در قرآن و روايات سفارش
مرا گر دولت عم ببخشند هاى زیادی در این مسأله شده است.
مد ناد درم تست در خسان به والدين فرقى +
احسان در زمان والدین تا حدودی
امام باقر(علیه السلام) می فرماید: «بنده ای در
نيكوكار امسته ولى يس از مرى آنها را فرموش می
براى آنها طلب رحمت نمى كند. خداوند او را جز
دیگری در حال حیات عاق والدین است ولى يس | مرک با و سار آنها را یاد می
۰«کند» خداوند او را نیکی کننده به والدین ثبت خواهد فرمود
cull Ipoh) ۳ ص ۲۳۸)
صفحه 9:
دعای مادر
بوی بهشت می دهد دست دعای مادرم
سجدهپس از خدا پم بر کف پای مارم
اتش پاک عشق را دامن شوق می زند
le - سوز من حمد و ثنای مادر
ابروی بردباری ام خم نشود به عمر خود
بر سر من اگرزند درد و بلاى مادرم
گر طلد زمن گهی: سر به مره حاضوم
جان به دو دست آروم بهر زضای مادرم
گرد و غبارحادثه نیست به ره عمر من
آب زده تمام شب شک صفای مادرم
مرغ اذان! مخوان كه او تا به سحر ن
من كنم اين سحر ادا فرض قضاى مادرم
ارزش اشسك يك شب اثس به ز هزار جان من
ابس تو بكو ز جه كنم هديه براى مادرم
اين من هرزه قاصر فرض ادای خدمتم
پس چه جواب می دهم پیش خدای مادرم
حق مادر بر فرزند .
مادران حتی نسبت به فرزندان نا خلف خود مهر می ورزند.چند سال قبل,در شمال کشور ,پسر نا خلفی قصد
شت ادش را إكتد حادر وق يليل عرد كه درگ خر ار رس ده
جان من برايم مهم نيست .من مى ترسم فردا تو را به خاطر من بكشند
باعنايت به مين صهر مادرى فزون از حد ست كه امام سجاد ابه حق مادر بر فرزندان اسار كرده وفرمودة
ماد انسان را در رحم خود و بعد از ن در دمنش بروراندو به كونه اى حمل كرد كه هبيج كس نمى يذيرد كه ب
صفحه 10:
برکت دعای مادر
محمد بن علی ترمذی, از عالمان ربانی و دانشمندان عارف مسلک بود. در عرفان و طریقت. به علم بسیار اهمیت میداد؛
چنان که او را «حکیم الاولیاء» میخواندند.
در جوانی با دو تن از دوستانش, عزم کردند که به طلب علم روند. چارهای جز این ندیدند که از شهر خود: هجرت کنند
وبه جایی روند که بازار علم و درس, در آن جا کرمتو است.
محمد. به خانه آمد و عزم خود را به مادر خبر داد.
مادرش غمگین شد و گقت؛ای جان مادرامن ضعیقم و بيكس و تو حامى من هستى؛ اكر بروى؛ من چگونه روزگار خود
را بگذرانم. مرا به که میسیاری؟ آیا روا میداری که مادرت تنها و عاجز بماند و تو دانشمند شوی؟
از این سخن مادر. دردی به دل او فرود آمد. ترک سفر کرد و آن دو رفیق: به طلب علم از شهر بیرون رفتند.
مدتی گذشت و محمد همچنان حسرت میخورد و آه میکشید.روزی در گورستان هر نشسته بود و زار میگری
میگفت: «من این جا بیکار و جاهل ماندم و دوستان من به طلب علم رفتند.وقتی بازآین.آنان عالماند و من هنوز
جاهل.» ناگاه پیری نورانی بیامد و گفت: «ای پسراچرا گریانی؟» محمد حال خود را باز گفت. پیر گفت: «خواهی که تو
را هر روز درسی گویم تا به زودی از ایشان در گذری و عالمتر از دوستانت شوی؟» گفت: «آری؛ میخواهم.» پس هر
روز: درسی میگفت تا سه سال گذشت. بعد از آن معلوم شد که آن پیر نورانی؛ خضر (ع) بود و این نعمت و توفيق؛ به
برکت رضا و دعای مادر يافته است.
3
مادرم دیده بسویت نگران است هنوز
غم نادیدن تو بار گران است هنوز
آنقدر بر همگان مهر ووفاکردی تو
نامت همه جا ورد
عظمت و مقام
مادر
ابياتي زيبا راجع به مقام و مرام مادر
تا تواني از پي او(مادر) كن جــّد و جهد
احترام هر كسي از احترام مادر است
مادر دانا كند فرزند دانا تربيت
هر كه بر هر جا رسد از اهتمام مادراست
افكند كي در خطر بهر كسي جان را كسي
اين گذشت و اين فداكاري مرام مادراست
پیامبر اکرم صل اهلل علیه و آله و سلم می فرمایند:
«الجنة تحت اقدام االمهات ؛ بهشت زیر پای
مادران است ».
پیامبر ( ص ) در خصوص مقام مادر فرمودند:
"إذا کنت فی صلوة التصوع فإْن دعاک والدک فال
تقطعها و إن دعتک و الدتک فاقطعها؛
هنگامی که نماز مستحبی می خوانی ،اگر پدرت تو را
صدا کرد ،نمازت را قطع نکن ،ولی اگر مادرت تو را
صدا زد،نمازت را قطع کن و به او جواب بده".
المستدرک ،ج ،15ص .181
مساله حقشناسی نسبت به پدر و مادر ،در قرآن چـــنین بیان
شده است« :و وصینا االنسانبوالدیه حملته امه وهنا علی وهن
و فصاله فی عامین ان اشکر لی و لوالدیک; ما بهانسان در
مورد پدر و مادر سفارش (به نیکی) کردیم ،مادرش او را با
ناتوانی رویناتوانی حمل کرد (به هنگام بارداری هر روز ،رنج
و ناراحتی تازهای را متحملمیشد) و دوران شــیرخوارگی او در
دو سال پایان مییابد (آری به او وصیت کردیم) کهبرای من و
پدر و مادرت شکر به جای آور ».یعنی مادری که آن همه رنج
دوران حملو شــیرخوارگی فرزنــد را دیــده ،بایــد حــق او را
شناخت ،و به پاس زحمات او به اواحترام و نیکی کرد و از او
سپاسگزاری نمود.
اهمیت و شرافت مادر در کالم امام خمینی ره
«حقوق مادران را نمیتوان شمرد و نمیتوان به حق ادا کرد .یک شب مادر نسبت به
فرزندش از سالها عمر پدر متعهد ارزندهتر است.
عظمت مقام مادر از دیدگاه آیت اهلل جوادی آملی
«یک سلسه مسؤولیتهای پرورشی به عهده مادر است که
مرد از آن محروم است .زن حداقل سی ماه یکسری
مسؤولیتهایی دارد که مرد ندارد .در این سی ماه که کودک
مستیقما از مادر تغذیه میکند ،مادر مسؤول حفظ دو نفر
است؛ یکی برای خود و دیگری برای کودک .آیا این عظمت
زن نیست؟ این مسؤولیتی نیست که ذات اقدس الهی به زن
داده است که به زن فرمود :مسؤولیتت در حفظ اندیشهها،
افکار و عقاید بیش از مرد است .تو مسؤول دو نفری .از این
رو مواظب افکار و اندیشه هایت باش؛ زیرا که بسیاری از
مسائل ،از راه اندیشه به فرزند میرسد»
هيچ شغلي به شرافت مادري
نيست
خدمت مادر به جامعه از خدمت
معلم باالتر است ،و از خدمت
همه كس باالتر است.
اول مدرسه اي كه بچه دارد
دامن مادر است.
قدر شناسی
خداوند متعال می فرماید«ان اشکر لی ولوالدیک»
«شکر مرا بجاآور [که خالق و منعم اصلی تو هستم] و از
پدر و مادرت قدردانی کن ».
هنگامی که از رسول گرامی اسالم صلی اهلل علیه و آله در
مورد قدردانی از مادر سؤال شد ،آن حضرت فرمود:
«هیهات! هیهات! که بتوانی حق مادر را ادا کنی .هر آینه
اگر به اندازه ریگهای بیابان عالج [صحرائی در
عربستان] و دانههای باران به مادر خدمت کنی و از وی
قدردانی کرده و بندهوار در پیش او بایستی ،این همه
خدمات تو به اندازه زحمات وی در هنگامی که در رحم او
بودی و سنگینی تو را تحمل میکرد نخواهد بود
پيامبر خدا صلى اهلل عليه و آله و سّلم :
سه گناه است كه كيفرشان در همين دنيا مىرسد و
به آخرت نمىافتد :
آزردن پدر و مادر ،
زورگويى و ستم به مردم
و ناسپاسى نسبت به خوبيهاى ديگران .
آغوش مادر
مادر ،تکواژهایست زیبا.
مادر ،عین زیباییست و البته که زیباتر از زیبایی چیزی
نیست.
قلب بزرگ خدا در سینهی مادران میتپد.
مادر ،دستی بر گهواره دارد و دستی در دست خدا.
آنگاه که مادر ،گهواره را تکان میدهد ،عرش خدا به لرزه
درمیآید.
و همهی فرشتگان سکوت میکنند تا زیباترین سمفونِی
هستی را بشنوند:
الالیی مادر را.
هیچ سنگی به آن سنگینی نیست که بتوان آن را در یک
کفهی ترازو نهاد و در کفهی دیگر آن ،وزن مهر و قدر و
قیمت مادرانه را سنجید.
مادر ،عنوان عاشقانهترین شعر خداست .شعری که
مضمون آن جز عشق نیست.
یست که در هیأت آدمی بر خاک گام
مادر ،همان عشق
برمیدارد.
مادر ،چیزیست شبیه خودش.
هیچچیز شبیه مادر نیست،
مادر ،فقط مادر است...
بدست آوردن رضایت پدر ومادر
اویس قرنی از معدود یاران پیامبر صلی اهلل علیه و آله میباشد که در زهد و تقوی به
درجات بلندی نائل شد
هنگامی که اویس در یمن بود ،شتربانی میکرد و مادر پیری داشت که تحت تکفل او
بود .او با اینکه عالقه شدیدی به وجود گرامی رسولاهلل صلی اهلل علیه و آله داشت،
هیچگاه نتوانست پیامبر را از نزدیک زیارت کرده و به نظاره آن سیمای ملکوتی
بنشیند .در یکی از روزها که اشتیاق دیدار سرور کائنات در وجودش به شدت شعلهور
گردید ،از مادرش اجازه خواست تا به سرزمین حجاز آمده و حضرت رسول صلی اهلل
علیه و آله را زیارت نماید ،مادرش به او گفت :پسرم! به دیدار آن حضرت برو و هرگاه
پیامبر صلی اهلل علیه و آله در مدینه نبود ،بیش از نصف روز در آنجا توقف نکن! اویس
با زحمت فراوان فاصله بین یمن و مدینه را پیمود و به شهر پیامبر صلی اهلل علیه و آله
رسید ،اما با کمال ناباوری شنید که :پیامبر صلی اهلل علیه و آله در شهر مدینه حضور
ندارد .چون بیش از نصف روز فرصت نداشت و به واالترین هدف خود که فیض
حضور پیامبر صلی اهلل علیه و آله بود ،نائل نشد ،به مسلمانان حاضر در مدینه اظهار
داشت :سالم مرا به حضرتش برسانید و بگوئید که مردی به نام اویس از یمن به
زیارت شما آمده بود و چون از مادرش اجازه توقف بیشتری نداشت ،با کمال ناراحتی
به وطن خود مراجعت نمود .
بعد از مدتی ،پیامبر صلی اهلل علیه و آله به خانه بازگشت و فرمود« :تفوح روائح الجنة
من قبل قرن ،واشوقاه الیک یا اویس القرنی ،اال ومن لقیه فلیقرئه منی السالم نسیم
بهشتی از سوی منطقه قرن میوزد ،آه! چه قدر به دیدار تو مشتاقم ،ای اویس قرنی!
[ای مسلمانان!] هر کس او را دید سالم مرا به او برساند ».
آیا می دانید تماس نوزاد با مادر می تواند درد نوزاد را کاهش دهد.
تحقیقات اخیر متخصصان کانادایی حاکی از آن است که تماس نوزاد با
مادر واقعًا می تواند درد نوزاد را کاهش دهد.
پژوهشگران می گویند آغوش مادر می تواند برای نوزاد ،به ویژه طی یک
روند پزشکی درمانی مانند یک مسکن طبیعی عمل کند ودرد او را کاهش
دهد .
در عین حال تماس با پوست بدن مادر نه تنها از درد نوزاد کم می کند
بلکه می تواند بهبودی نوزاد را نیز تسریع کند .این واقعیت که نوزادان و
کودکان خردسال در حین انجام آزمایش ها یا دوره های درمانی ،در
آغوش مادرشان درد و رنج کمتری را تجربه می کنند ،یک واقعیت قابل
درک بوده و دور از انتظار نیست .این مطالعه از سوی متخصصان
دانشکده پرستاری دانشگاه مک گیل در مونترال صورت گرفته است.
گفتنی است دراین پژوهش مادران و نوزادان سه بیمارستان در کانادا
تحت بررسی و مطالعه قرار گرفتند و 61نوزاد حدودًا 10روزه در این
تحقیق شرکت داشتند.
اهمیت برقراری ارتباط عاطفی مادر و نوزاد به گونه ای است که به محض
تولد ،نوزاد را روی شکم مادر قرار می دهند تا ارتباط عاطفی دو طرفه ای
بین آنها شکل بگیرد .این روش برای ادامه شیردهی ،ثبات عواطف بین
مادر و نوزاد و در نهایت رشد و تکامل شیرخوار موثر است.
اما پس از تولد و در دوران شیرخوارگی مهمترین راه ادامه ارتباط عاطفی
میان مادر و نوزاد در آغوش گرفتن کودک و به دنبال آن تماس پوستی
است.
دکتر محمد نصیری متخصص اطفال در این باره می گوید :پوست
بیشترین نقش را در برقراری ارتباط کودک کودک با محیط پیرامونش
دارد ،به دلیل آنکه در اوائل زندگی هنوز احساسات طفل شیرخوار تکامل
نیافته است ،حس المسه نقش مهمی در این زمینه دارد.
برخی متخصصان در این رابطه معتقدند که کودک برای رشد و نمو 12
برابر نیازمند در آغوش گرفتن است.
آيا مي توان به پدر و مادر ،بعد از فوت آنها
نيكي كرد؟
رسوُل اهّلل صلى اهلل عليه و آله و سّلم
َلُس اّمئَل عن ِبِّر الواِلَد يِن َبعَد َموِتِه ما:
َنَع م ،الَّص الُة عَليِه ما ،واالسِتغفاُر َلُه ما ،وإنفاُذ
َع هِد ِهما ِمن َبعِد ِهما ،وِص َلُة الَّر ِح ِم اُت ال يتّلوَص ُل
إِهب ّالما ،وإكراُم َص ديِقِه ما .
پيامبر خدا صلى اهلل عليه و آله و سّلم
در پاسخ به سؤال از نيكى كردن به پدر و مادربعد از فوت آنها: -
آرى ،دعا كردن براى آنها ،
آمرزش خواستن برايشان و اجرا كردن
وصيتهايشان بعد از مرگ آنها و صله رحم كردن
با خويشان آنها ،و احترام گذاشتن به دوستان
آنهاست .
الترغيب والترهيب 32 / 323 / 3 :
عاق والدين شدن پس از مرگ پدر و مادر چگونه است؟
اإلماُم الباقُر عليهالسالم :
إَعلا ّنبَد َليكوُن باِب اّرواِلَد يِه في حياِتِهماُ ،ثَي ّمموتاِن فال َيقضي َع نُه ما ُد يوَنُه ما وال َيسَتغِف ُر َلُه ما فَيكُتُبُه اهّلل ُ عاّقا .وإُهّن َليكوُن
عاَل اّقُه ما في حياِتِه ما َغ يَر باٍّر بِه ما ،فإذا ماتا َقضى َد يَنُه ما واسَتغَف َر َلُه ما فَيكُتُبُه اهّلل ُ عز و جل باّر ا .
امام باقر عليهالسالم :
يك وقت هست كه بنده در زمان حيات پدر و مادر خود نسبت به آنان نيكوكار است ،
اّما وقتى مىميرند ،نه بدهى آنان را مىپردازد و نه برايشان طلب آمرزش مىكند ،
در اين صورت خداوند او را نافرمان قلمداد مىكند و يك وقت هم هست كه بنده در زمان حيات پدر و مادِر خود ،
ناخلف و نافرمان است و به آنان نيكى نمىكند ،
اُم ىتقو اّمردند بدهىهاى آنها را مىپردازد و براى ايشان آمرزش مىطلبد .لذا خداوند عز و جل او را نيكوكار مىنويسد .
الكافي .21 / 163 / 2 :منتخب ميزان الحكمة 614 :
همی نالم که مادر در برم نیست
صفای سایه ی او بر سرم نیست
مرا گر دولت عالم ببخشند
برابر با نگاه مادرم نیست
احسان و نیکی به والدین یکی از دستورات اسالم است که در قرآن و روایات سفارش
های زیادی در این مسأله شده است.
در احسان به والدین فرقی بین زمان حیات آنها و زمان بعد از مرگشان نیست فقط نوع
احسان در زمان حیات و ممات والدین تا حدودی متفاوت می شود.
امام باقر(علیه السالم) مى فرماید« :بنده اى در حال حیات پدر و مادرش به آنها
نیکوکار است ،ولى پس از مرگ آنها را فراموش مى کند و بدهى ایشان را نمى پردازد و
براى آنها طلب رحمت نمى کند .خداوند او را جزء عاق والدین ثبت مى نماید اما بنده
دیگرى در حال حیات عاق والدین است ولى پس از مرگ با دعا و استغفار آنها را یاد مى
».کند ،خداوند او را نیکى کننده به والدین ثبت خواهد فرمود
).اصول کافی ،ج ،3ص (238
دعای مادر
بوی بهشت می دهد دست دعای مادرم
سجده پس از خدا برم بر کف پای مادرم
آتش پاک عشق را دامن شوق می زند
در دل خام -سوز من حمد و ثنای مادر
ابروی بردباری ام خم نشود به عمر خود
بر سر من اگر زند درد و بالی مادرم
گر طلبد زمن گهی ،سر به اشاره حاضرم
جان به دو دست آروم بهر زضای مادرم
گرد و غبار حادثه نیست به راه عمر من
آب زده تمام شب اشک صفای مادرم
مرغ اذان! مخوان که او تا به سحر نخفته است
من کنم این سحر ادا فرض قضای مادرم
ارزش اشک یک شب اش به ز هزار جان من
پس تو بگو ز چه کنم هدیه برای مادرم
این من هرزه قاصر فرض ادای خدمتم
پس چه جواب می دهم پیش خدای مادرم
حق مادر بر فرزند
مادران حتي نسبت به فرزندان نا خلف خود مهر مي ورزند .چند سال قبل،در شمال کشور ،پسر نا خلفي قصد
داشت مادش را بکشد .مادر وقتي يقين کرد که ديگر اخر کار اوست ،گفت:
جان من برايم مهم نيست .من مي ترسم فردا تو را به خاطر من بکشند !
با عنايت به همين مهر مادري فزون از حد است که امام سجاد (ع)به حق مادر بر فرزندان اشاره کرده وفرموده اند:
مادر ،انسان را در رحم خود و بعد از ان در دامنش پروراندو به گونه اي حمل کرد که هيچ کس نمي پذيرد که بار
ديگري را تحمل نمايد .مهر مادر به شما به قدري زياد بود که به خود توجهي نداشت وبه گرسنگي و تشنگي خود
رضايت داده بود تا شما را سيراب کند .به برهنگي خود تن داد تا شما عريان نباشيد .خود در ميان افتاب ماند و
سايه را به شما واگذاشت .خويشتن را از خواب خوش محروم کر تا شما به اسودگي بخوابيد
چه بسا ديده ايد مادراني راکه خود را سايه طفلشان کرده اند تا افتاب ،پوست نازک فرزندشان را ازار ندهد.
برکت دعای مادر
محمد بن علي ترمذي ،از عالمان رباني و دانشمندان عارف مسلك بود .در عرفان و طريقت ،به علم بسيار اهميت ميداد؛
چنان كه او را «حكيم االولياء» ميخواندند.
در جواني با دو تن از دوستانش ،عزم كردند كه به طلب علم روند .چارهاي جز اين نديدند كه از شهر خود ،هجرت كنند
و به جايي روند كه بازار علم و درس ،در آن جا گرمتر است.
محمد ،به خانه آمد و عزم خود را به مادر خبر داد.
مادرش غمگين شد و گفت:اي جان مادر!من ضعيفم و بيكس و تو حامي من هستي؛ اگر بروي ،من چگونه روزگار خود
را بگذرانم .مرا به كه ميسپاري؟ آيا روا ميداري كه مادرت تنها و عاجز بماند و تو دانشمند شوي؟
از اين سخن مادر ،دردي به دل او فرود آمد .ترك سفر كرد و آن دو رفيق ،به طلب علم از شهر بيرون رفتند.
مدتي گذشت و محمد همچنان حسرت ميخورد و آه ميكشيد.روزي در گورستان شهر نشسته بود و زار ميگريست و
ميگفت« :من اين جا بيكار و جاهل ماندم و دوستان من به طلب علم رفتند .وقتي باز آيند ،آنان عالماند و من هنوز
جاهل ».ناگاه پيري نوراني بيامد و گفت« :اي پسر!چرا گرياني؟» محمد ،حال خود را باز گفت .پير گفت« :خواهي كه تو
را هر روز درسي گويم تا به زودي از ايشان در گذري و عالمتر از دوستانت شوي؟» گفت« :آري ،ميخواهم ».پس هر
روز ،درسي ميگفت تا سه سال گذشت .بعد از آن معلوم شد كه آن پير نوراني ،خضر (ع) بود و اين نعمت و توفيق ،به
بركت رضا و دعاي مادر يافته است.
شادی روح تمام مادران ازاین دنیا رخت بسته صلوات
مادرم دیده بسویت نگران است هنوز
غم نادیدن تو بار گران است هنوز
آنقدر بر همگان مهر ووفاکردی تو
نامت همه جا ورد زبان است هنوز