صفحه 1:
صفحه 2:
صفحه 3:
صفحه 4:
نگاه کلی
روشهای مختلفی برای جداسازی مواد اجزای سازنده یک ما
وجود دارد که یکی از این روشها فرایند تقطیرمیباشد در روش
تقطیر جداکردن اجزاء یک مغلوط : از روی اعتلاف نقطه جوش و
انجام میگیرد. تقطیر در عمل به دو روش زیر انجام میگیرد. روش
اول شامل تولید بعار از طریی جوشاندن یک محلوظ مایع"
میعان بخار , بدون اينكه هيج مایعی مجددا به محل و
در نتيجه هيج مایع برگشتی وجود ندارد. در روش دوم قسمتی از بخار
مایع شده به دستگاه تقطیر باز میگردد و به صورتی که این مایع
برگشتی در مجاورت بخاری که به طرف مبرد میرود قرار میگیرد.
هر کدام از اين روشها میتوانند پیوسته يا ناپیوسته باشند.
صفحه 5:
صفحه 6:
صفحه 7:
تقطير ساده غير مداوم
- در اين روش تقطير . مخلوط حرارت داده میشود تا بحال جوش
درآید بخارهایی که تشکیل میشود غنی از جزء سبک مخلوط
میباشد پس از عبور از کندانسورها (میعان کننده ها) تبدیل به مایع
شده , از سیستم تقطیر خارج میگردد. به تدریج که غلظت جزء
سنگین مخلوط در مایع باقی مانده زیاد میشود, نقطه جوش آن
بتدریج بالا میرود. به این ترتیب , هر لحظه از عمل تقطیر ,
ترکیب فاز بخار حاصل و مابع باقی مانده تغییر میکند.
صفحه 8:
صفحه 9:
تقطیر ساده مداوم
- در اين روش , مخلوط اولیه (خوراک دستگاه) بطور مداوم با
مقدار ثابت در واحد زمان , در گرم کننده گرم میشود تا مقداری
از آن بصورت بخار درآید, و به محض ورود در ستون تقطیر , جزء
سبک مخلوط بخار از جزء سنگین جدا می شود و از بالای ستون
تقطیر we میگردد و بعد از عبور از کندانسورها , به صورت مایع
در میآید جزء سنگین نیز at gl ستون تقطیر خارج میشود. قابل
ذکر است که هميشه جزء سبک مقداری جزء سنگین و جزء سنگین
نیز دارای مقداری از جزء سبک است.
صفحه 10:
تقطير تبخیر آنی (ناگهانی)
- وقتی محلول چند جزثی مانند شب خامرا حرارت میدهیم, اجزای
تشکیل دهنده آن بترتیب که سبکتر هستند, زودتر بخار میشود.
برعکس وقتی بخواهیم این بخارها را سرد و دوباره تبدیل به wile
کنیم, هر کدام که سبکتر باشد دیرر مانع میگزدد. با توجه به اين
حاضوت * exe pai gioss گام را به روش دیگری که به آن "نقطیر
آنی" گویند, تقطیر نماییم. در این روش , نفت خام را چنان حرارت
tea eee tid sce
را سرد ميکنيم تا ماع شود دراینجا . بخارها به ترئیت سكين
مایع میشوند یعنی هرچه سنگینتر باشند, زودتر مایع میگردند و
بدین گونه . اجزای نفت خام را با ترتیب مایع شدن از هم جدا
صفحه 11:
8
=
صفحه 12:
تقطير در خلا
- با توجه به اينكه نقطه جوش مواد سنكين نفتى نسبتا بالاست و تياز
به دما و انرى بيشترى دارد. و از طرف دیگر , مقاومت اين مواد
در مقابل حرارت بالا کمتر میباشد و زودتر تجزیه میگردند, لذا
برای جداکردن آنها از خلا نسبی استفاده میشود. در این صورت
مواد دمای پایینتر از نقطه جوش معمولی خود به جوش میآیند.
در نتيجه , تقطير در خلا , دو فايده دارد: اول اين كه به انرزى و
دمای کمتر نیاز است, دوم اينکه مولکولها تجزیه نمیشوند. امروزه
در بیشتر موارد در عمل تقطیر , از خلا استفاده میشود. یعنی این
که: هم تقطیر جزء به جزء و هم تقطیر آنی را در خلا انجام
میدهند.
صفحه 13:
تقطیر به کمک بخار آب
- یکی دیگر از طرق تقطير آن است که بخار آب را در دستگاه
تقطیر وارد میکنند در این صورت بی آنکه خلاءای ایجاد گردد,
اجزای نفت خام در درجه حرارت کمتری یر میشوند. اين مورد
معمولا در زمانی انجام میشود که در نقطه جوش آب , فشار بخار
اجزای جدا شونده بالا باشد تا به همراه بخار آب از مخلوط جدا
گردند.
صفحه 14:
تقطیر آزئوترویی
از این روش تقطیر معمولا در مواردی که نقطه جوش اجزاء مخلوط بهم نزدیک باشند استفاده
میشود. جداسازی مخلوط اولیه . با افزایش یک حلالخاص لا اک لاه
کلیدی , آزئوتوپ تشکیل میدهد امکانپذیر است. ازئوتروپ محص گنر۱ از
ستون تشکیل میدهد و بعد حلال و جزء کلیدی را از هم جدا میکند. اغلب , ماده افزوده شده
آزئوترویی با نقطه جوش پایین تشکیل میدهد که به آن شکننده آزئوتر یک ور راب
اغلب شامل اجزای خوراک است, اما نسبت اجزای کلیدی به سایر کار ی
متفاوت بوده و بیشتر است.
مثالی از تقطیر آزئوترویی استفاده از بنزن برای جداسازی کامل اتانولارال تا که
آزئوترویی با نقطه جوش پایین با 9۵6/95 وزنى الكل را تشكيل مىدهد. 90/1615 لکل با
5 وزنی الکل به ستون تقطیر آزئوترویی افزوده میشود و جریان جراح نزن از
قسمت فوفانی وارد میشود. مخصول ته مانده الکل تقرنبا خالص اس لالابي بى
آزئوترویی سهگانه است. . اين بخار elo شده, به دو فاز تقسیم میشود. لايه AT بژگشت داده
2 ا و
صفحه 15:
صفحه 16:
تقطیر استخراجی
- جداسازی اجزای با نقطه جوش تقریبا یکسان از طریق تقطیر ساده مک iy fe
مخلوط ایده آل باشد و به دلیل تشکیل آزئوتروپ , جداسازی کامل آنها غیر ممکن است براي
چنین سیستم هایی با افزایش یک جزء سوم به مخلوط که باعث تغییر فراربت نسبی ترکیبات
اولیه میشود جداشسازی مفكن عن شود. جرء آفرودن شده بابد مارعى ا 0
I> culls saul; شدن در:هن دوجزء کلیدی را داشته باشند و از لحاظ شیمرای 0
شبیه باشد. جزء کلیدی که به حلال بیننثر نشییه ااسث ضویب فعالیت پایین تریح ۱
محلول دارد. در تیجه جداسازی بهبود می باید این فرآیند: قطیر استعراجی تام >
- مثالی از تقطیر استخراجی, استفاده از فور فورال در جداسازی بوتادیان و وت
فورفورال که حلالی به شدت قطبی است., فعالیت بوتادی ان را بیش تر از بوتن و بوتان کم
میکند و غلظت بوتادی ان وفورفورال وارد قسمت فوقانی ستون تقطیر استخراجی شود با
انجام تقطیر بوتادی ان از فورفورال جدا میشود.
صفحه 17:
تقطیر جزء به جزء
اجزای سازنده محلول شامل دو یاچند فرار را که از قانون رائول پیروی
میکنند, میتوان با فرایند تقطیر جزء به جزء از هم جدا کرد. طبق قانون
رائول . فشار بخار محلول برابر با مجموع اجزای سازنده آن است و سهم
هر جزء برابر پا حاصلضرب کسر مولی أن جزء به جزء در فشار بخار آن
در حالث خاض است. در تقطیر ملولی از ظ وی علطت ۸ در بخارو
که خارج شده و مایع میشود. بیش از غلظت آن در مایع باقی مانده
Cull آدامه عفل تقطير ..تركيب درصد اجرا .در يعار رو ماين دائقا تغيير
میکند و انن در هر نقطه عمومیت دارد. با چفع آوری مایعی که از
سردشدن بخار حاصل میشود و از تقطیر مجدد آن و با تکراری پی در پی
این عمل , سرانجام میتوان اجزای سازنده مخلوط اصلی را به صورتی
واقعا خالص بدست. آورو
صفحه 18:
فرایند تقطیر جزء به جزء
تقطیر جزء به جزء در ستون تقطیر سینی دار و یا پر شده انجام میگیرد, به این ترتیب که
بخارات جاصل شده, از پايین به طرف بالای ستون جرکت میکند. وم 12
معان بخارات قبلى كه در طول ستون تولید شده اند و به طرف پایین جریان دارند؛ در
تماس میباشد و به این صورت تماس کامل بین فاز گاز و مایع برقرار میشود: درجه
حرارت هر سینی پایینی خود کمتر است. و در ستون تقطیر , دما از بابي ]0000
میگردد. بخارهایی که نقطه میعان آنها , مساوی درجه حرارت سینی باشد, و روی آن
سینی به مایع تبدیل میشود و روی آن جمع میگردد و به روی سینی پایینی میریزد. دز
نتيجه اين عمل فاز بخار , که غنی از جزء سبک است, از بالای ستون خارج میشود و فاز
مایع که غنی از جزء سنگین از پایین جمع آوری میگردد. بخارهای خارج شده از قسمث
بالای ستون در کندانسورها به مایع تبدیل شده, به عنوان محصول جمع آوری میگرد
معمولا مقداری از اين ماع جمع آوری شده جهت کنترل sles ستون تقطیر به عنوان مایع
ee . tT. £5 ات
<M Ge ae ee
Pets و
صفحه 19:
صفحه 20:
تقطير جزء به جزء مخلوطهای دو
جزئى و چند جزئی
- هدف از تقطیر . جداسازی خوراک به بخارهایی از محصولات تقریبا |
است در تقطیر سیستم های دو جزئی , درجه خلوص با کسر مولی جزء
سیک در محضول تقظیر 0 و در فحضول ته مانده 8 بیان می شوگ
ce le ee | مره مر وب اجره و
آزئوتروپ , دما و منحنی تعادل تغییر میکنند و یک جزء در تمام ستون
فرازتر است. اما در سیستم.های چند جزتی یک جزءممکن است در یک
قسمت ستون فرارتر و در قسمت دیگر فراریت کمتری داشته باشد, که
ماهیب پیییده علطت اجزا زارنشان میدهد. تعادل کازی سیستم های جند
خَرَئَى نسيث به دو مركي بشيار پیجیده است, به دنل انکه تعداد اجراء
زياد اسب ويعادل يه دما يستكى دارد ویدار بک مرجله يه مره دیگر
تغيير م ىكند.
صفحه 21:
نکات مهم برج تقطیر
نكات مهم ذرياره برج تقطير:
1 . ارتفاع آن حدود 30 متر است. 2 . از پایین به بالا دمای برج کاهش می یابد.
3. در قسمتهای بالاتر برج موادی خارج میشوند که دمای جوش کمتری دارند و در قسمتهای oul تر موادی CE مپیشوند
که دمای چوش بالاتری دارند
4 در قسمتهای بالاتر مولکولهایی جدا مبشود که کوچکتر هستند و در قسمتهای پایین تر مولکولها رک للا
5 .از دو نکثه قبل نتیجه میگیریم که هر چه مولکولها بزرگتر باشد جاذبه بین مولکولیشان بیشتر ات رای
دارند و در قسمت بايين تر برج جدا ميشوند.
6. ترتیب مواد از بالا به پایین در برج تقطير اين كونه است: كاز ( 1 تا 4 کرین) بنزین (5 تا 12 UNE &
6 کربن) نفت گاز ( 15 تا 18 کربن) روان کننده ها ( 16 تا:20 کرین) ته مانده ها وت گرین)
7 پایین ترین برنش یعنی ته مانده ها در برج تقطیر اصلاتقطیر نمی شوند و بالاترین برش در بای شود.
( برش گاز)برگرفته شده از ۳۱0۲۵۷255606103.0109.1(حذف این متن کاملا حرام است)
صفحه 22:
>
۳
