فقر

فقر

اسلاید 1: 1

اسلاید 2: 2

اسلاید 3: شركت برق منطقه اي مازندران و گلستانمعاونت برنامه ريزي و تحقيقاتدفتر بودجه و بررسي هاي اقتصادياسفند ماه94استیو جابز:زمانی که 17 ساله بودم، جمله ای را خواندم که به این مضمون بود:اگر روزتان را طوری سپری کنید که انگار آخرین روز از عمرتان است، می توانید مطمین شوید که روزها و وقتتان را به درستی سپری کرده اید. این جمله زندگی من را متحول کرد به طوری که در طول 33 سال گذشته، هر روز روبروی آینه می ایستادم و از خود می پرسیدم: اگر امروز آخرین روز از زندگی من باشد، آیا کارهایی را که قرار بود انجام دهم را در این روز انجام خواهم داد؟ اگر جواب منفی بود می فهمیدم که باید چیزی را در زندگی خود تغییر دهم.3

اسلاید 4: رديفگزارشي از :مسئول اجـرازمان ارائه1-نصب كنتور دو طرفه بر روي سلول خورشيديآقايان تقوی و خاتمی5 دقيقه2-ارسال دستورالعمل استفاده از ماموريت به هيئت مديره شركتآقاي مهندس موسويون15 دقيقه3-تهيه و ارائه برنامه جهت ساماندهي مرخصي هاي استعلاجيآقاي مهندس موسويون15 دقيقه4-بررسي كارآمدي اقتصادي و فني مولد يك مگاواتي آقاي ذاكري فر15 دقيقهدستور جلسه4

اسلاید 5: افزایش 24درصدی فقرای ایران 5

اسلاید 6: محاسبه خط فقر مطلق و نسبی در ایران و اعلام آن به تابویی تبدیل شده که گویی سیاستگذار بیم آن دارد تا عملکردش زیر سوال رفته و آنچه بر سر معیشت مردم آمده را بر گردن او بیندازد. این در حالی است که دانستن جزییات دخل و خرج مردم به دولت کمک خواهد کرد تا در سیاستگذاری‌های کلان خود همه جوانب را در نظر گرفته و بتوانند برنامه‌ریزی بهتری را درباره ساز‌و‌کار بهبود وضعیت رفاه مردم و کاهش فاصله طبقاتی و همچنین تقویت طبقه متوسط ایران ارائه دهند. تا‌کنون ارقام بسیار متنوع و زیادی در خصوص میزان خط فقر نسبی و مطلق در ایران ارائه شده که حتی برخی کارشناسان بر این باورند حدود هزار عدد و رقم در این باره اعلام شده اما به‌طور رسمی هیچ کدام به تایید مراکز رسمی آمار و سیاستگذاران اقتصادی کشور نرسیده است. در همین رابطه پژوهشکده مرکز آمار در گزارشی مبسوط خط فقر را طی دوره 10‌ساله 83 تا 92 مورد بررسی قرار داده و به یافته‌هایی نیز دست پیدا کرده است.6

اسلاید 7: خط فقر در علم اقتصاد چه تعریفی دارد و چرا سیاستگذار به آن محتاج است؟در ادبیات مرتبط؛ فقر، محرومیت از رفاه تعریف شده است. از این رو خط فقر عبارت است از میزان مخارجی که یک فرد در یک زمان و مکان معین برای دسترسی به یک سطح حداقلی از رفاه متحمل می‌شود (مارتین راولیون، 1998). افرادی که به این سطح حداقلی دسترسی ندارند به عنوان افراد فقیر شناخته می‌شوند. مساله مهم در تعیین این خط، راهکارهای برآورد سطح حداقل رفاه و میزان مخارجی است که برای دستیابی به این سطح مورد نیاز است. از این رو نقطه آغاز اختلاف میان پژوهشگران اینجاست که با توجه به روش‌های متفاوتی که جهت تعیین سطح حداقل رفاه و مخارج لازم برای دستیابی به آن اتخاذ می‌شود رویکردهای متفاوتی در تعیین خط فقر و به تبع آن برآورد خط فقرهای متفاوت شایع است.7

اسلاید 8: در اقتصاد، رفاه بر حسب مطلوبیت مشخص می‌شود و تابع مطلوبیت بر اساس مصرف کالاها و خدمات تعریف می‌شود. در واقع این تابع مطلوبیت، ترجیحات افراد را نسبت به سبدهای مختلف کالاها و خدمات مشخص می‌کند. با توجه به این مطلب در تعاریف مربوط به فقر، فقیر به کسی اطلاق می‌شود که درآمد یا مصرف وی برای تامین حداقل نیازهای اساسی کفایت نکند. خط فقر نیز بر اساس کفایت توانایی مالی در به دست آوردن حداقل استاندارد زندگی تعیین می‌شود. هر فردی که درآمدش (هزینه‌هایش) کمتر از خط فقر باشد به عنوان فرد فقیر شناخته می‌شود. خط فقر نیز برحسب مفهومی که از فقر در ذهن داریم به روش‌های مختلف قابل اندازه‌گیری است: فقر نسبی، فقر مطلق و فقر ذهنی. برای هر یک از مفاهیم سه‌گانه فقر روش‌های متعددی برای اندازه‌گیری فقر وجود دارد. 8

اسلاید 9: بنابراین ملاحظه می‌شود که بسته به مفهوم فقر و نحوه محاسبه خط فقر خصوصیات اجتماعی و اقتصادی خانوارهای فقیر تعیین می‌شود. به عبارت صحیح‌تر روش محاسبه خط فقر نقش کلیدی در تعیین و شناسایی فقیرها و حمایت از آنها دارد. در سال‌های اخیر اظهارنظرهای متعددی راجع به درصد خانوارهای فقیر شده است به طوری که بعضی از محققان درصد خانوارهای فقیر را از 20 درصد تا بالای 50 درصد تخمین زده‌اند. علت این مغایرت چیزی جز تفاوت در مفهوم مورد استفاده فقر نیست. با توجه به آنچه گفته شد می‌توان نتیجه گرفت که یک تعریف واحد از خط فقر نداریم و هر پژوهشگری بنا‌بر اهدافی که در مطالعه خود دنبال می‌کند یکی از تعاریف را انتخاب و بر اساس آن محاسبات خود را انجام می‌دهد. به همین ترتیب سیاستگذار هم ابتدا باید هدف خود را مشخص کند تا بر مبنای آن بتوان تعریف مناسب را ارائه کرد.9

اسلاید 10: در گزارشی که اخیراً منتشر شده اعلام شد شکاف طبقاتی خلاف تصور موجود، کاهش یافته است. در این باره چه یافته‌های آماری به دست آمده است؟این سوال یک نکته اصلاحی نیاز دارد بر این مبنا که در مطالعه مذکور شکاف طبقاتی مدنظر نبوده بلکه موضوع صرفاً نابرابری درآمدی است. تفاوت در این است که شکاف طبقاتی مفهومی فراتر از نابرابری درآمدی دارد و ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را در برمی‌گیرد. اما نابرابری درآمدی همان‌طور که اشاره شدکاهش داشته است که به ظاهر با شاخص‌های فضای کلان کشور همسویی ندارد. اولین احتمال که به ذهن هر پژوهشگری می‌رسد وجود ایراد در داده‌های مرکز آمار است. صرف‌نظر از این نکته با توجه به مرجع رسمی بودن مرکز آمار افراد صلاحیت اظهارنظر درباره آن را ندارند. اما توجه به این نکته ضروری است که در اقتصاد کشور اتفاقی که افتاده حدود 450 هزار میلیارد ریال (45 هزار میلیارد تومان) به صورت سرانه میان خانوارهای شهری و روستایی توزیع شده و می‌شود؛ به عبارت دیگر به هر نفر 455 هزار ریال (45 هزار و 500 تومان) پرداخت می‌شود که در یک خانوار چهارنفره یک میلیون و 820 هزار ریال (182 هزار تومان) می‌شود و برای خانواری که درآمد یک میلیون تومانی دارد نزدیک به 18 درصد است. سوال اینجاست آیا نباید انتظار داشت که این جبران خانوار از محلی مانند درآمد نفت که به صورت عاملی برون‌زاست می‌تواند یک شاخص نابرابری درآمدی را بهبود ببخشد در حالی که سایر شاخص‌ها وضعیت مطلوب را نشان نمی‌دهند.10

اسلاید 11: خط فقر در نقاط شهری و روستایی چقدر به دست آمده، نتایج مطالعات چه وضعیتی از فقر را در کشور نشان می‌دهد؟بر اساس آخرین مطالعه خط فقر سرانه / سالانه شهری در سال 83 حدود 4578 هزار ریال (457 هزار و 800 تومان) بوده در حالی که در سال 92 به 30241 هزار ریال (سه میلیون و 24 هزار و ‌صد تومان) افزایش یافته است. در حقیقت این آمار نشان می‌دهد در سال 92 خط فقر مطلق برای هر نفر ماهانه 252 هزار تومان بوده و برای یک خانواده چهار‌نفره حدود یک میلیون تومان بوده است. این رقم خط فقر مطلق را نشان می‌دهد که یک خانواده از حداقل امکانات در حد اینکه غذایی در طول روز استفاده کرده و دارای سرپناه باشد، باید چنین درآمدی به طور میانگین در سطح کشور داشته باشد. این بررسی‌ها نشان می‌دهد تامین 2300 کالری برای هر یک از افراد خانوار در سال منجر به افزایش هفت‌برابری در فاصله زمانی ۱۰ سال شده است. این افزایش به نسبت کمتری در خط فقر غیرغذایی سرانه /سالانه در فاصله زمانی سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۲ بوده است. خط فقر غیرغذایی سرانه /سالانه در فاصله زمانی ۱۰ سال مذکور شش برابر شده است. در مجموع خط فقر غذایی و غیرغذایی سرانه بر حسب سال و ماه نیز روندی افزایشی داشته است و در فاصله زمانی ۱۳۸۳ تا 1392 کمی بیش از 5 /6 برابر شده است.11

اسلاید 12: بر اساس خط فقر برآوردی در این مطالعه درصد افراد فقیر در جامعه شهری از 13 درصد در سال 1383 به حدود 24 درصد در سال 139۲ افزایش یافته است. همچنین روند کلی شدت فقر در دوره ۱۰ساله مورد بررسی بر اساس شاخص SST روندی صعودی داشته است. شاخص SST معیار مناسبی برای سنجش شدت فقر محسوب می‌شود. این شاخص شدت فقر را با در نظر گرفتن تعداد فقرا، عمق فقر و نابرابری بین فقرا اندازه‌گیری می‌کند و به ما اجازه می‌دهد فقر را از سه جنبه بررسی کنیم: اینکه آیا تعداد فقرا زیاد است؟ آیا فقیرها فقیرتر شده‌اند؟ و اینکه آیا توزیع نابرابری در میان فقرا بیشتر است؟12

اسلاید 13: در مناطق روستایی ایران خط فقر سرانه /سالانه در سال 83 حدود 2460 هزار ریال (246 هزار تومان) بوده که در سال 92 به 19929 هزار ریال (یک میلیون و 992 هزار و 900 تومان) افزایش داشته است. به عبارت دیگر تامین 2300 کالری برای هر یک از افراد خانوار روستایی در سال منجر به افزایش هشت‌برابری مخارج در فاصله زمانی ۱۰ سال شده است. این افزایش در خط فقر غیرغذایی سرانه /سالانه در فاصله زمانی سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۲ نیز مشاهده می‌شود. به طوری که خط فقر غیرغذایی سرانه /سالانه در فاصله زمانی ۱۰ سال مذکور حدود هشت برابر شده است. در مجموع خط فقر غذایی و غیرغذایی سرانه در جوامع روستایی نیز بر حسب سال و ماه نیز روندی افزایشی داشته است. بر اساس این برآوردهای خط فقر در جوامع روستایی درصد فقرا از حدود 10 درصد در سال 1383 به حدود 21 درصد در سال 1392 افزایش یافته است. همچنین شاخص فقر SST(شدت فقر) نیز نشان می‌دهد روند کلی شدت فقر در دوره 10ساله مورد بررسی روندی صعودی داشته است.13

اسلاید 14: درباره رقم خط فقر نسبی و مطلق ارقام گوناگونی تا به حال اعلام شده است تا جایی که برخی کارشناسان عنوان می‌کنند نزدیک به هزار رقم برآورد شده است. دلیل این همه ارقام رنگارنگ چیست و سیاستگذار باید کدام رقم را برای ملاک تصمیم‌گیری خود انتخاب کند؟همان‌طور که گفته شد خط فقر برحسب مفهومی که از فقر در ذهن داریم به روش‌های مختلف قابل اندازه‌گیری است: فقر نسبی، فقر مطلق و فقر ذهنی. برای هر یک از مفاهیم سه‌گانه فقر روش‌های متعددی برای اندازه‌گیری فقر وجود دارد. برای مثال در جوامع شهری و روستایی در سال 92 خط فقر مطلق برابر 30241 هزار ریال (سه میلیون و 24 هزار و صد تومان) و 19929 هزار ریال (یک میلیون و 992 هزار و 900 تومان) بوده در حالی که بر اساس یک معیار نسبی از مفهوم فقر با عنوان معکوس ضریب انگل خط فقر شهری و روستایی در سال 92 برابر 85748 هزار ریال (هشت میلیون و 574 هزار و 800 تومان) و 47617 هزار ریال (چهار میلیون و 761 هزار و 700 تومان) در سال برآورد شده که به ترتیب حدود سه و دو برابر خط فقر مطلق است. علت این مغایرت چیزی جز تفاوت در مفهوم مورد استفاده فقر نیست. 14

اسلاید 15: بنابراین می‌توان گفت یک تعریف واحد از خط فقر نداریم و هر پژوهشگری بنا بر اهدافی که در مطالعه خود دنبال می‌کند یکی از تعاریف را انتخاب می‌کند و بر اساس آن محاسبات خود را انجام می‌دهد. به همین ترتیب سیاستگذار هم ابتدا باید هدف خود را مشخص کند تا بر مبنای آن بتوان تعریف مناسب را ارائه کرد. برای مثال اگر هدف سیاستگذار کاهش فقر باشد و نیاز به بودجه‌بندی دارد با توجه به محدودیت منابع به‌کارگیری خط فقر مطلق مناسب است. اما اگر بنا به مقایسه بین‌کشوری است تا وضعیت خود را مشخص کند خط فقر نسبی مناسب است. 15

اسلاید 16: بر اساس آخرین مطالعه خط فقر سرانه / سالانه شهری در سال 83 حدود 457 هزار و 800 تومان بوده در حالی که در سال 92 به سه میلیون و 24 هزار و ‌صد تومان افزایش یافته است. خط فقر و درجات آن یک تعریف و شاخص دارد اما احساس فقیر بودن یک تعریف دیگر. مردم ایران همواره در خود احساس فقر می‌کنند و شاید به همین خاطر باشد که بیش از 90 درصد آنان یارانه می‌گیرند و این مبلغ هم بنا بر محاسباتی، نقشی در حدود پنج درصد هزینه‌های آنان را تشکیل می‌دهد. چرا احساس فقر در ایران وجود دارد؟16

اسلاید 17: در ادبیات مربوطه، به این نوع فقر، فقر ذهنی گفته می‌شود که هر فرد بنا بر موقعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود نوعی احساس درباره وضعیت خود در جامعه‌ای که متعلق به آن است دارد و آن را فقر ذهنی گویند. فقر ذهنی ممکن است واقعیت بیرونی نداشته باشد و بر اساس معیارهای رفاهی مادی فرد نه‌تنها فقیر نباشد بلکه در رفاه به سر ببرد اما به این دلیل که خود را با سایر هم‌طبقه‌ای‌های خود می‌سنجد چنین احساسی داشته باشد. البته در خصوص اینکه مردم ایران در خود احساس فقر می‌کنند تحلیل‌ها متفاوت است. اما با توضیحاتی که عرض شد و این واقعیت که ایران یک کشور با منابع نفتی غنی است این ذهنیت را در هر ایرانی ایجاد کرده که یارانه حق هر ایرانی است و خود را در دریافت آن ذی‌نفع می‌داند و متاسفانه دولت‌ها نیز به آن دامن زده‌اند. زیرا هر بار که درآمدهای نفتی افزایش یافته سیاست‌های مبتنی بر گشاده‌دستی را در پیش گرفته‌اند و هر بار که درآمدهای نفتی کم شده سیاست‌های ریاضتی اتخاذ کرده‌اند. نکته دوم آنکه مردم خود را با سایر کشورهای نفتی مقایسه می‌کنند و انتظار دارند همانند آنان از مواهب درآمدهای نفتی بهره‌مند شوند. احتمالاً شما هم از زبان بسیاری از تحصیل‌کرده‌ها این جمله را شنیده باشید که پول نفت باید بین همه تقسیم شود.‌ البته این‌که چرا همه تقاضای دریافت یارانه دارند دلایل متعددی دارد که پرداختن به آن فرصتی مجزا می‌طلبد.17

اسلاید 18: برخی کارشناسان معتقدند باید در محاسبه خط فقر تفاوت‌هایی میان تهران، شهرستان‌ها و روستاییان در نظر گرفت. حتی برخی دیگر بر این باورند که با توجه به جغرافیای کشور نمی‌توان خط فقر مشخصی را برای کل کشور در نظر گرفت. اینکه چه معیاری برای اندازه‌گیری استفاده شود با توجه به اینکه تعاریف متعددی وجود دارد بستگی کامل به هدف مطالعه دارد. برای مثال زمانی که شما می‌خواهید عوامل تاثیرگذار بر فقر در چند کشور را بررسی و مقایسه کنید طبیعی است که نیازمند یک مدل اقتصادسنجی هستید که فقر متغیر وابسته مدل است و در چنین مدلی داده‌ها در سطح کشور به صورت میانگین نیاز است اما اگر قرار است برنامه کاهش فقر در یک کشور طراحی شود نیاز به یک نقشه فقر بر حسب شهری روستایی و به تفکیک هر استان داریم و این قطعی است که خط فقر در تهران و شهرهای بزرگ چند برابر شهرهای کوچک است. مثال دیگر برای تدوین قانون حداقل دستمزد که یکی از معیارهای آن خط فقر است و از طرف دیگر دولت هدف توسعه سرمایه‌گذاری در شهرستان‌ها را دارد طبیعی است که کارگری که در تهران زندگی می‌کند باید از حداقل دستمزد بالاتری نسبت به کارگری که در یک شهرستان کوچک زندگی می‌کند برخوردار شود. تا اولاً سرمایه‌گذاران تشویق شوند برای سرمایه‌گذاری به شهرهای کوچک بروند و از سوی دیگر کارگرانی که در شهرهای بزرگ زندگی می‌کنند دچار مشکل نشوند.18

اسلاید 19: درآمدهای سرشار نفتی در سال‌های 84 تا 90 و رکود شدید اقتصادی در سال‌های تحریم چه تغییراتی در آرایش طبقات اجتماعی ایران داشته است. آیا می‌توان گفت طبقه متوسط طی این سال‌ها ضعیف شده و به سطوح پایین‌تری تنزل یافته است؟ دلیل آن چیست؟19

اسلاید 20: مبنای طبقه‌بندی جامعه به پایین، متوسط و بالا تنها معیار درآمد نیست و معیارهای مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد اما اگر مدنظر تنها معیار نابرابری درآمد باشد در آن صورت توضیح داده شدکه در سال‌های گذشته به مدد توزیع یارانه نقدی و به صورت مساوی بین همه، طبقه متوسط نه‌تنها ضعیف نشده بلکه گسترش هم پیدا کرده است. البته در همان گزارش مرکز آمار هم توضیح ارائه گردیدکه این امر موقتی است و با توجه به آثار تورمی توزیع یارانه‌ها در سال‌های بعد آثار مثبت آن از بین خواهد رفت به خصوص که با توجه به کاهش قیمت نفت و عدم امکان تامین یارانه نقدی دولت ناچار به حذف یارانه بسیاری از مردم خواهد بود. از طرف دیگر محاسبه تغییرات برخی شاخص‌های دیگر مانند شاخص نابرابری کاکوانی که وزن بیشتری به فقرا می‌دهد دلالت بر کاهش آثار هدفمندی بر نابرابری دارد. اطلاعات تکمیلی و مقداری آن در گزارش‌های دیگر داده خواهد شد.20

اسلاید 21: با توجه به مطالعاتی که انجام شد وضعیت فقر و شکاف طبقاتی طی سال‌های آینده به چه سمتی حرکت کند؟ برای پاسخ به این سوال از دو منظر می‌توان رویکرد داشت. در حالت اول خوش‌بینانه به موضوع نگاه کرد و امیدوار بود که رونق اقتصادی با شدت هر چه بیشتر اتفاق بیفتد و در نتیجه امکانات لازم برای اتخاذ سیاست‌های مناسب فقرزدایی فراهم شود. اما شاید خیلی خوش‌بین نباشیم و با توجه به اینکه معیار سیاست‌های موفق در کاهش فقر افزایش منبع درآمد، فراگیر کردن تامین اجتماعی و در مواقع غیرممکن جبران درآمدی مستقیم خانوارهایی است که معیارهای استحقاقی را دارند، چنین روندی در توافق کلی سیاستگذاران دیده نمی‌شود. برای مثال بر اساس گزارش مرکز آمار نزدیک به سه هزار دکترای تخصصی بیکار داریم که اقتصاد ما ظرفیت جذب آنان را ندارد. این در حالی است که نزدیک به 40 هزار دانشجوی دکترای در حال تحصیل داریم که به زودی به بازار کار وارد می‌شوند. این نمونه‌ای از عدم هماهنگی سیاست‌هاست که در تضاد با سیاست‌های فقرزدایی است.21

اسلاید 22: آیا طبقه تخریب شده متوسط در ایران خود را بازسازی خواهد کرد؟ در این صورت چه تغییراتی در شاخص فقر و شکاف‌های طبقاتی به وجود خواهد آمد؟در پاسخ سوال قبلی گفته شدکه تخریب طبقه متوسط در ایران را با معیار نابرابری درآمد نمی‌توان سنجید و آماری از وضعیت طبقات متوسط در ایران وجود ندارد اما بر اساس برخی از شاخص‌های محاسباتی می‌توان استنباط کرد در آینده نابرابری درآمد افزایش یابد. زیرا قیمت نفت روندی کاهشی دارد و ادامه پرداخت یارانه مصوب شده که دولت را با کسری بودجه روبه‌رو خواهد کرد و منجر به تورم خواهد شد. حتی در صورت رشد مناسب اقتصادی باز تورم نابرابری را به نفع دارندگان سرمایه ناهمگون خواهد کرد.22

اسلاید 23: مهم‌ترین مولفه‌های تاثیرگذار بر ایجاد و گسترش فقر چه مواردی هستند و با توجه به کاهش درآمدهای نفتی دولت آیا سیاست‌های فقرزدایی می‌تواند موفق عمل کند؟موفقیت سیاست‌های فقرزدایی منوط به هماهنگی در بهبود سه معیار است؛ اول سیاست‌های افزایش درآمد خانوارها، دوم گسترش فراگیر سیاست‌های تامین اجتماعی و سوم جبران درآمد خانوارهای محدودی که در شرایط استحقاق قرار دارند. اگر اتخاذ این سه سیاست کاملاً هماهنگ باشد امید به عملکرد موفق فقرزدایی وجود دارد در غیر این صورت در بر همان پاشنه‌ای خواهد گشت که تا به حال گردیده است. شواهد و قرائن این هماهنگی را نشان نمی‌دهد. برخی مثال‌های آن گفته شد اما همواره باید امیدوار بود که تصمیم‌گیری‌های جزیره‌ای خاتمه یابد و هماهنگی‌های لازم برای اتخاذ سیاست‌های یکپارچه صورت پذیرد.23

اسلاید 24: خودروی جدید که شیشه و پنجره ندارد24

اسلاید 25: 25

اسلاید 26: رونمایی از خودروی جدید “تَرک” که شیشه و پنجره نداردآغاز شد. «تَرک» دارای 4 چرخ و 4 موتور الکتریکی در داخل چرخ‌هاست، حداکثر سرعت این خودرو 250 کیلومتر در ساعت، باتری آن قابل تعویض است و می‌تواند فاصله 170 کیلومتری را پوشش دهد.26

اسلاید 27: تَرک (Torc) خودروی اسپرت برقی است که برای مسابقات در آینده طراحی شده است. این خودرو دارای یک کابین برای راننده است و عاری از پنجره و شیشه است؛ با استفاده از دوربین‌هایی که در خودرو گنجانده شده است راننده می‌تواند رانندگی کند و یک نمای پانورامایی 360 در داخل خودرو داشته باشد؛ کاربر توسط این صفحه نمایش می‌تواند محیط اطراف خود را مشاهده کند27

اسلاید 28: تَرک» دارای یک دستیار راننده مجازی است که در طول مسابقه می‌تواند به راننده کمک و او را هدایت کند. «تَرک» دارای 4 چرخ و 4 موتور الکتریکی در داخل چرخ‌هاست، حداکثر سرعت این خودرو 250 کیلومتر در ساعت، باتری آن قابل تعویض است و می‌تواند فاصله 170 کیلومتری را پوشش دهد. این خودرو توسط ایتالیا طراحی شده است و به تازگی در نمایشگاه ژنو از این خودرو پرده برداری شد28

اسلاید 29: تجربه ترکیه در مهار تورم 29

اسلاید 30:  «مهم‌ترین وجه از تجربه کشور ترکیه در مهار تورم موضوع کلیدی کاهش هزینه‌های دولتی و تشویق بخش خصوصی برای ایجاد کار و سرمایه‌گذاری بوده است.» ترکیه کشوری در همسایگی ایران در گذشته نه چندان دور بالاترین نرخ تورم را تجربه کرد و بدون داشتن درآمدهای نفتی توانست نرخ تورم را یک رقمی کند. اکنون با عبور نرخ تورم ایران از مرز ۱۸ درصد و احتمال رسیدن آن به ۲۰ درصد، این پرسش مطرح می‌شود که چرا از تجربه همسایه درس نمی‌گیریم؟ ترکیه در دهه ۷۰ میلادی از لحاظ نرخ تورم روزگار دشواری را سپری می‌کرد. بین سال‌های ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۶ سیر صعودی تورم کاهش یافت اما طی ۱۱سال یعنی تا ۱۹۹۷ رشد قیمت‌ها همه را کلافه کرد. دولت ترکیه عزم خود را جزم کرد تا آنکه توانست در پایان سال ۲۰۰۵ میلادی با ثبت رقم ۷/۷ درصد نرخ تورم را یک رقمی کند. کاهش قیمت تمام شده لیر ترکیه و تلاش برای بالا بردن قدرت انعطاف پذیری نرخ ارز، مثبت نگاه داشتن نرخ بهره واقعی و کنترل میزان نقدینگی و اعتبارات، حذف اغلب یارانه‌ها و آزاد‌سازی‌ قیمت‌های شرکتی دولتی، اصلاح نظام مالیاتی و تشویق سرمایه‌گذاری خارجی اصلی‌ترین اهدافی بود که دنبال شد. عزم دولتمردان باعث شد اقتصاد این کشور از ساختار گذشته رها شده و اعتماد جهانی برای دادن اعتبار به ترکیه بالا برود.30

اسلاید 31: ● تورم سرکوب می‌شود بستر آماده شد تا دولت ترکیه سرکوب تورم را هدف قرار دهد. سال ۲۰۰۰ میلادی فرارسید. مقامات بانک مرکزی برای کاهش نرخ تورم در این کشور برنامه سالانه خود را ارائه و اجرا کردند؛ گام نخست در پیش گرفتن یک سیاست سخت مالی برای افزایش مازاد اولیه منابع و تحقق اصلاحات ساختاری و سرعت بخشیدن به‌خصوصی‌سازی‌ شرکت‌های دولتی بود، گام دوم اتخاذ سیاست در آمدزایی به موازات هدف قرار دادن کاهش نرخ تورم و در نهایت گام سوم اجرای سیاست‌های پولی و ارزی برای حمایت از ۲ عامل یاد شده برای کاهش نرخ بهره و تورم و فراهم کردن یک چشم‌انداز بلندمدت برای مؤسسات اقتصادی بود. دولت با چنین فرآیندی سیاست‌های حمایتی خود را هدفمند ادامه داد و چه حمایتی بهتر از مهار تورم به‌جای تزریق آمپول‌های مسکن و خواب آور.گام نهایی هم برداشته شد یعنی اصلاحات بنیادی و گسترده اقتصادی و انضباط مالی. نتیجه از قبل مشخص بود: نرخ تورم در پایان سال ۲۰۰۲ به 44/9رصد رسید درحالی که نرخ هدف‌گذاری شده ۴۵ درصد بود. در پایان سال ۲۰۰۳ نرخ محقق شده 18/4درصد و نرخ هدف ۲۰ درصد بود. در پایان سال ۲۰۰۴ تورم به 9/3درصد رسید در حالی که نرخ هدف گذاری شده ۱۲ درصد بود و در نهایت برای سال ۲۰۰۵ این نرخ به ۷/۷ درصد کاهش یافت در حالی که نرخ هدف‌گذاری شده ۸ درصد بود.31

اسلاید 32:   ● شکست برنامه ریزی دولتی اجرای برنامه‌های پنج ساله در ترکیه از سال ۱۹۳۴ میلادی باعث نشد تا تورم نهادینه کاهش یابد. نتیجه ۲ برنامه از سال ۱۹۳۴ افزایش محسوس تولیدات صنعتی آن‌هم با توان رقابتی ضعیف بود. دولت در سال ۱۹۶۲ با هدف برنامه‌ریزی متمرکز سنگ بنای سازمان برنامه دولتی را بنا نهاد اما نتیجه دست یافتن به رشد اقتصادی توأم با تورم بود. تورم در اقتصاد این کشور ریشه دوانده بود و در سال ۱۹۸۰ تورم ۱۱۰ درصدی زنگ خطر را به صدا درآورد. مقامات آنکارا نگران آینده بودند اما همه برنامه‌ها مهر ابطال خورد و متوسط رشد اقتصادی ۴ تا ۶ درصد توأم با تورم بالای ۴۰ درصد شوخی بردار نبود. اوضاع به‌هم‌ریخته نشان می‌داد، ورشکستگی‌های پی در پی، افت شدید کیفیت کالاهای تولید شده و حذف از بازار جهانی، شکاف طبقاتی و البته کاهش درآمدهای مالیاتی به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین منابع تأمین هزینه‌های سرسام آور دولتی تنها بخشی از پس لرزه‌های شکست اقتصادی ترکیه بود. 32

اسلاید 33: اقتصاد ترکیه درس سختی پس داد تا سیاستگذارانش دریابند سیاست‌های انبساطی پولی لزوما باعث رشد پایدار اقتصادی نمی‌شود. سرانجام حزب عدالت و توسعه در انتخابات سال ۲۰۰۲ با رأی مردم دولت را در اختیار گرفت تا مبارزه اصلی شروع شود. رویای اروپایی شدن با آشفتگی سیاسی و اقتصادی ترکیه همخوانی نداشت. آنها خود را موظف دیدند تا سیاست‌های پولی خود را تثبیت کنند و در سیاست‌های مالی شان انضباط سخت را در پیش گیرند. 33

اسلاید 34: دولت و بانک مرکزی همگام با هم و شفاف، پایبندی خود را برای رسیدن به نرخ تورم توافق شده نشان دادند. همراهی دولت با بانک مرکزی باعث شد تا ابزارهای مختلف بانک مرکزی برای مهار تورم جواب داده و به جای تعیین دستوری نرخ ارز با اجرای سیاست ارز شناور امکان جلوگیری از نوسانات شدید نرخ ارز و شوک‌های احتمالی به‌وجودآید. وقتی در ژانویه ۲۰۰۵ مردم ترکیه با حذف ۶ صفر بی‌ارزش از روی اسکناس‌های خود مواجه شدند اگرچه به لحاظ روانی تا اندازه‌ای مغبون بودند، اما با واقعیت کنار آمدند. ● دولت منضبط می‌شود اصلی‌ترین مشکل ترک‌ها هماهنگی بین سیاست‌های مالی و پولی بود. بدنه دولت در برابر کاهش هزینه‌های جاری مقاومت می‌کرد ولیکن دولت این سختی را به جان خرید و انضباط شدیدی را بر رفتار مالی خود حاکم کرد. قانون مالیات‌ها در حمایت از بخش خصوصی و سرمایه‌گذاری اصلاح عمیق یافت تا تولید رونق بنیادین پیدا کند و رقابت اساس بازار را تشکیل دهد. بهره‌وری بالا رمز موفقیت بود و البته فساد اداری همچنان پاشنه آشیل اقتصاد ترکیه. تجربه ترکیه نشان داد تورم پدیده پولی است و رشد اقتصادی یک سیاست اقتصادی و هر کدام ابزار خود را می‌طلبد.34

اسلاید 35: سال ۸۵ هنوز پایان نیافته بود و تورم هنوز در وضعیت زرد قرار داشت که مرکز پژوهش‌های مجلس هم تجربه ترکیه را پیش کشید تا دولت برای آینده برنامه‌ریزی کند؛ هرچند مجلس هم در عمل از این تجربه درس نگرفت و به سیاست‌های انبساطی و تورم زای دولت در قالب بودجه سالانه و متمم‌های آن و نیز برداشت‌‌های بی‌رویه از حساب ذخیره ارزی رأی داد. مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش خود با بررسی چگونگی کاهش چشمگیر نرخ تورم در ترکیه بدون تکیه این کشور به درآمدهای نفتی طی سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۶ میلادی، تصریح کرد که موفقیت این کشور در کاهش نرخ تورم، از این نظر حائز اهمیت است که ترکیه فاقد نفت – و درآمدهای نفتی- است و این در حالی است که بخش مهمی از هزینه‌های اجتماعی و اقتصادی آن و همچنین درصد قابل توجهی از تورم موجود آن نیز ناشی از قیمت انرژی و نوسانات آن بوده است. این گزارش می‌افزاید: با کاهش نرخ تورم در کشور ترکیه و دسترسی این کشور به نرخ تورم تک‌رقمی ۷/۷ درصدی، این کشور از لحاظ پایین بودن نرخ تورم در میان ۱۶۰ کشور جهان هم اکنون در ردیف ۶۰ قرار دارد، این در حالی است که ایران از نظر بالابودن نرخ تورم در میان ۱۶۰ کشور جهان در ردیف ۸ قرار دارد. 35

اسلاید 36: مرکز پژوهش‌های مجلس، حذف کسری بودجه دولت از طریق مهار مخارج بخش عمومی، سرعت بخشیدن به روند خصوصی‌سازی و واگذاری‌های زاید دولتی، کنترل رشد دستمزدها، همراه ساختن افکار عمومی با طرح صادقانه مسائل، استفاده از منابع صندوق بین‌المللی پول برای مهار بحران بدهی‌ها، سالم‌سازی روابط مالی دولت و مبارزه جدی و مؤثر با مفاسد اقتصادی را از جمله راهکارهای اصلی دولت ترکیه برای مهار و کاهش تورم ذکر کرد و افزود: ترکیه با تکیه بر سیاست‌های مذکور نرخ تورم را به زیر ۱۰ درصد در سال ۲۰۰۵ میلادی کاهش داد که در تاریخ ۳۵ ساله اخیر این کشور اقدامی بی‌سابقه بوده است. مرکز پژوهش‌ها در بخش دیگری از گزارش خود افزود: مهم‌ترین دلیل موفقیت ترکیه در مهار تورم، موضوع کلیدی کاهش هزینه‌های دولتی و تشویق بخش خصوصی برای ایجاد کار و سرمایه‌گذاری مولد بوده است. 36

اسلاید 37: مرکز پژوهش‌ها اعتراف می‌کند: مسئولان ترکیه با اتکا به اعتبار 16/2 میلیارد دلاری صندوق بین‌المللی پول، اصلاحات اقتصادی و برنامه‌های مالی خود را با سرعت بخشیدن به‌خصوصی‌سازی بانک‌ها، صنایع و بخش‌های خدمات دولتی، محدود کرده و کنترل مخارج عمومی برای جلوگیری از کسری بودجه و کنترل دستمزدها را به مورد اجرا گذاشته و توانستند از طریق اصلاح نظام پولی و مالی و کاهش نرخ تورم و نرخ بهره، ثبات اقتصادی در این کشور برقرار کنند و متعاقب آن رشد اقتصادی را افزایش دهند. کمال درویش، سلطان اقتصاد ترکیه هم اکنون یک کارنامه روشن دارد. وزیر اقتصاد موفق ترکیه بعدها به‌عنوان دبیرکل یکی از مهم‌ترین اجزای سازمان ملل یعنی برنامه توسعه ملل متحد (UNDP) انتخاب شد که تا به حال دبیرکل جهان سومی به‌خود ندیده بود و مدیریتش معمولا در انحصار آمریکایی‌ها بود. 37

اسلاید 38: ویلای شيشه اي جاجرود38

اسلاید 39: اصولا طراحی برای قشر هنرمند جامعه پروسه ای چالش برانگیز است. در طراحی ویلای جاجرود برای فاطمه معتمدآریا و همسرشان آقای حامد نیاز کارفرمایان هنرمند پروژه، ویلای کوچکی در نزدیکی تهران بود تا در اوقات فراغتشان به آن جا بروند. تلاش گروه معماری زاو به سرپرستی محمدرضا قدوسی نیز در همین راستا بوده است تا اثری معمارانه خلق کنند که هویتش را از سبک زندگی و شخصیت آن‌ها بگیرد. 39

اسلاید 40: برای طراحی این پروژه بهترین راه شناخت آن ها، مطالعه ی نوشته های آقای حامد و تماشای بازی های خانم فاطمه معتمدآریا بود. از خلال این جستجوها به وجه مشترک ممتاز کارهای هر دو رسیدیم که «سادگی»، «شفافیت» و «خوانایی» است و هر چه هست، به زبانی آشنا و روان ارایه می شود. از همین رو در ویلای آن ها نیز، آبژه ها که همان فضاها و عناصر داخلی اند و موضوعات که همان فعالیت ها هستند به صورت خوانا و با ظاهری خالص در کنار یکدیگر می نشینند.40

اسلاید 41: هندسه ی بنا به عنوان ابزار معماری با تکیه بر همین موضوع، ساده و ناب انتخاب شده است. تکان های ناچیزی که در این نظم هندسی ایجاد شده به خانه جان می بخشد و آن را همچون ساکنانش، «پویا» می نمایاند. از سویی آن چه هنر این دو هنرمند یعنی سینما و نویسندگی را به یکدیگر متصل می کند، «متن و کتاب» است. این وجه مشترک شاخصه اصلی مکانی می شود که این دو را کنار یکدیگر قرار می دهد. کتابخانه ای از بافت متخلخل آجری ساده اما نو، در بین فضاها می دود و کتاب‌ها، فضا را می پوشانند41

اسلاید 42: من از تهیدستى بر تو هراسناکم، از فقر به خدا پناه ببر، که همانا فقـــر، دین انسان را ناقص، و عقل را سرگردان، و عامل دشمنى است.امام علي (ع)42

اسلاید 43: با تشكر از حسن توجه شما43