قرارداد و پیمان آتی

قرارداد و پیمان آتی

اسلاید 1: 1قرارداد و پیمان آتی Forward & Future Contracts

اسلاید 2: 2 فهرست موضوعات   1- معرفي قرارداد آتي (Forwards)   2- مشکلات قرارداد آتي    3- معرفي پیمان آتي (Futures)   4- تاريخچه بازارهاي آتي   5- انواع معامله گران در بازارآتي   6- مكانيزم عملياتي بازار هاي آتي   7- مؤسسات پاياپاي   8- مکانیزم حساب وديعه   9- مشخصات قراردادها    10- پايه و همگرايي قيمت‌ها

اسلاید 3: 3 فهرست موضوعات  11- بستن موضع معاملاتی    12- محدودیت های معاملاتی در بازارهای آتی   13- مقررات   14- استانداردهای حسابداری   15- نحوه گزارش قیمت ها   16- مقایسه قرارداد و پیمان آتي   17- سود و زیان قرارداد/پیمان آتي   18- قیمت و ارزش در قرارداد/پیمان آتي   19- قیمت قرارداد/پیمان آتي   20- ارزش قرارداد/پیمان آتي

اسلاید 4: 4   1- معرفي قرارداد آتي (Forwards)قرارداد آتي عبارت است از توافق طرفين قرارداد براي انجام معامله در تاريخ مشخصي از آينده كه مقدار كالا و قيمت آن نيز در قرارداد مشخص مي‌گردد. در اين قرارداد طرفين براساس ميزان شناخت شخصي و براساس نيازها و خواسته‌هاي خود, قرارداد را تنظيم مي‌كنند و از آنجا كه قرارداد آتي استاندارد نيست, در مورد كلية دارايي‌ها براساس نظرات طرفين قرارداد منعقد مي‌گردد.

اسلاید 5: 5   ادامه: معرفي قرارداد آتي مقایسه قراردادهای مختلف از نظر زمان انتقال کالا و قیمت کالامقایسه قراردادهای مختلف از نظر زمان انتقال کالا و قیمت کالامقایسه قراردادهای مختلف از نظر زمان انتقال کالا و قیمت کالامقایسه قراردادهای مختلف از نظر زمان انتقال کالا و قیمت کالانوع قراردادحالآيندهپيش فروشكالا×پيش فروشقيمت كالا×فروش نسيهكالا×فروش نسيهقيمت كالا×قرارداد و پيمان آتيكالا×قرارداد و پيمان آتيقيمت كالا×معاملات نقديكالا×معاملات نقديقيمت كالا×

اسلاید 6: 6   ادامه: معرفي قرارداد آتي انواع قرارداد آتی:قرارداد آتي نرخ ارز Forward Rate on Exchange Rate قرارداد آتي نرخ سود Forward Rate Agreements (FRAs) قرارداد آتي روي اوراق بهادار Forward Contracts on Securitiesقرارداد آتي روي كالا ها Forward Contracts on Commodities

اسلاید 7: 7   ادامه: معرفي قرارداد آتي هم اکنون15 فروردين 13851050تومان = € 1 15 دی نیاز به 000,560,1 یورو برای خرید ماشین آلات1- خرید 1.560.000 یورو هم اکنون و نگهداری آن تا 15 دی 2- قرارداد آتی خرید 1.560.000 یورو برای تاریخ 15 دی (در این قرارداد نرخ برابری یورو به ریال تثبیت میشود). نرخ توافقی 1060تومان = € 1 قرارداد آتي نرخ ارز1150تومان = € 1 با نرخ جدید 1.794 م.ر.156 م.ت. زیانبا نرخ برابری 15/11.638 م.ت.

اسلاید 8: 8   ادامه: معرفي قرارداد آتي قرارداد آتي نرخ سود فرض كنيد بانك الف سه ماه آينده از بانك ب يك ميليارد ريال وام دريافت خواهد كرد و قرارداد را تحت عنوان قرارداد آتي نرخ سود تعريف مي‌كند. قرارداد مزبور نرخ سود 6 درصد را براي وام سه‌ماهه كه سه ماه بعد از تاريخ امروز خواهد بود مشخص كرده است. همان‌طور كه پيش از اين اشاره گرديد, اكثر معاملات قرارداد آتي نرخ سود در انگليس انجام مي‌شود و به همين علت نيز براساس نرخ لايبور(LIBOR) تعيين مي‌گردد.London Interbank Offer Rate (LIBOR) نرخ وام بین بانکیLondon Interbank Bid Rate (LIBIR) نرخ سپرده گذاری بین بانکی

اسلاید 9: 9   ادامه: معرفي قرارداد آتي حال 31/3/1385نرخ وام = 6%زمان بازپرداخت وام1385/9/30زمان دریافت وام1385/6/311 میلیارد تومان3 ماه3 ماه اگر نرخ وام در 31/6/1385 به 8% برسد:افزایش نرخ 3 ماههتغییر مبلغ 3 ماهه به علت افزایش نرخ قابل پرداخت در 30/9مبلغ قابل دریافت در تاریخ 31/6

اسلاید 10: 10v : سود و زيان ناشي از قرارداد آتي نرخ سودr : نرخ مرجع (نرخ سود جاري كه غالباً بر اساس نرخ لايبور تعيين مي‌شود)rc : نرخ قرارداد (كه در قرارداد آتي نرخ سود تعيين شده است)NP : اصل سپرده كه دريافت يا پرداخت نمي‌شود و فقط مبناي محاسبات قرار مي‌گيردdC : تعداد روزهاي قراردادdY : تعداد روزهاي سالمقدار سود و زيان ناشي از قرارداد آتي نرخ سود را مي‌توان از رابطة زير به دست آورد براي تنزيل سود يا زيان مزبور نيز مي‌توان از رابطة زير استفاده كرد: PV: ارزش فعلي سود و زيان (ارزش) قرارداد.   ادامه: معرفي قرارداد آتي

اسلاید 11: 11   ادامه: معرفي قرارداد آتي نرخهای برابرای پوند انگلیس و دلار امریکا در یکی از بانکهای بین المللی (نرخ آتی ارز)

اسلاید 12: 12فردي با انگيزه بورس‌بازي وارد بازار آتي پنبه مي‌شود. اين فرد معتقد است با توجه به قوانين حمايتي براي پنبه‌كاران، قيمت پنبه در چهار ماه آينده افزايش مي‌يابد. قيمت نقد هر كيلو پنبه در حال حاضر معادل 8500 ريال مي‌باشد و وي انتظار دارد قيمت هر كيلو پنبه در چهار ماه آينده حتي به 10500 ريال نيز برسد. قيمت تحويل آتي چهار ماهة پنبه 9000 ريال است، بنابراين وي 10 فقره پيمان آتي خريد منعقد مي‌كند. حال اگر در چهار ماه آينده قيمت پنبه واقعاً افزايش يابد و به 10000 ريال برسد شخص مورد نظر منتفع مي‌گردد و در صورت كاهش قيمت پنبه در آن زمان، وي متـضرر خواهد شد. بنابراين افرادي در اين بازار موفق خواهـند بود كه بـتوانند اطلاعات بهتري را به‌موقع در دستـرس داشته باشـند و بـرآن اساس، پيش‌بيني صحيحي از روند قيمت‌ها به‌دست آورند.    ادامه: ورود به قرارداد آتي

اسلاید 13: 13   ادامه: معرفي قرارداد آتي اتخاذ موضع (Position Taking) موضع معاملاتی خرید Long Position طرف معاملاتی که توافق کرده است دارایی پایه را بخرد. انتظار بازار: افزایش قیمت ها موضع معاملاتی فروش Short Position طرف معاملاتی که توافق کرده است دارایی پایه را بفروشد. انتظار بازار: کاهش قیمت ها

اسلاید 14: 14   ادامه: نکته قابل توجه قرارداد آتي براي استفاده از قرارداد آتي كالا بايد به اين مسأله توجه داشت كه هزينة استفاده از اين قرارداد نسبت به خريد نقدي بايد كمتر باشد. براي توضيح اين مطلب فرض كنيد كه هزينه‌هاي معاملات وجود نداشته باشد و همچنين هزينة وام گرفتن و وام دادن، هر دو يكسان باشد. در اين شرايط اگر شما كالايي را در زماني معيني از آينده نياز داشته باشيد، سه راه‌حل پيش روي داريد: كالا را در بازار نقد خريداري و تا زمان نياز آن را نگهداري كنيد. با استفاده از قرارداد آتي، كالاي مورد نياز خود را خريداري نماييد. كالا را به قيمت روز در زمان نياز بخريد.

اسلاید 15: 15   ادامه: نکته قابل توجه قرارداد آتي كالا را در بازار نقد خريداري و تا زمان نياز آن را نگهداري كنيد. 1500خرید دارایی300هزینه نگهداری و بیمه و ...1800قیمت تمام شده در تاریخ مصرف1900قیمت خرید با قرارداد آتیبا استفاده از قرارداد آتي، كالاي مورد نياز خود را خريداري نماييد.

اسلاید 16: 16   قرارداد آتی منعطفFlexible Forward:Spot reference: 1.2000Maturity: 28 Dec. 2007Guaranteed rate: 1.2100Barrier: 1.1450No premium to pay1.21001.1450≈ 1.1300 Cash = - (1.2100 – 1.1300)Go to markethedged

اسلاید 17: 17   ادامه: قرارداد آتی منعطفDate€/$ SpotHedged Spot Rate19 – Aug - 061.231.2123 – Aug - 061.21.226 – Aug - 061.191.1902 – Sep - 061.161.1610 – Sep - 061.1251.2110 – Sep - 061.151.1516 – Sep - 061.21.228 – Dec - 061.231.2128 – Dec - 061.251.21Flexible Forward:

اسلاید 18: 18   2- مشکلات قرارداد آتي با توجه به این که قرارداد آتی بین خریدار و فروشنده به صورت مستقیم اتفاق می افتد، برخی مشکلات قراردادی امکان وقوع دارند که خود ریسک انجام این قرارداد را افزایش داده و فراگیر شدن آن را محدود می کند.به همین علت عموما قرارداد آتی بین مؤسسات مالی یا شرکت های صنعتی و بانک های معتبر اتفاق می افتد. بازار فرابورس OTC مکانی است که قراردادهای آتی در آن مبادله می شوند. حجم قرارداد تاريخ سررسيد ريسك نكول Default Risk نقدينگي

اسلاید 19: 19   3- معرفي پیمان آتي (Futures)پيمان آتي نوع استاندارد شده قرارداد آتي است. در اين قرارداد نيز تحويل كالا و پرداخت قيمت‌ آن در زمان آينده انجام مـي‌شود. در خصوص ماهيت و قيمت كالا، در زمان قرارداد همه چيز تعريف مـي‌شود.بازارهای آتی بازارهای متشکلی برای داد و ستد انواع پیمان های آتی هستند. پیمان آتی که در بازارهای آتی مورد داد و ستد قرار می گیرند، از طریق مؤسسات پایاپای به عنوان واسطه بین خریدار و فروشنده انجام می شوند. ضمنا به علت نهادینه شدن آن، قوانین بورس های آتی نیز حامی مشارکت کنندگان در این بازار است.

اسلاید 20: 20   4- تاريخچه بازارهاي آتي1848: CBOT (Chicago Board of Trade)بورس شیکاگو: جهت استاندارد کردن کیفی و کمی غلات1874: CME (Chicago Mercantile Exchange)بورس تجاری شیکاگو کره/تخم مرغ/گوشت/سایر محصولات فاسدشدنی1898: CBEB (Chicago Board of Eggs & Butters)خارج شدن معامله گران کره/تخم مرغ از بورس تجاری شیکاگو1972: CME (Chicago Mercantile Exchange)آغاز معاملات قرارداد آتی نرخ ارز

اسلاید 21: 21   ادامه: تاريخچه بازارهاي آتي1975: CME (Chicago Mercantile Exchange)آغاز معاملات قرارداد آتی نرخ بهره1982: KCBT (Kansas City Board of Trade)آغاز معاملات قرارداد آتی شاخص سهام S&P 500

اسلاید 22: 22هيأت تجاري شيكاگو (CBT ) Chicago Board of Trade بورس مركانتيل شيكاگو Chicago Mercantile Exchangeبورس كالاي امكس ( ACE ) Amex Commodities Exchange بورس كالا (COMEX) Commodity Exchange بورس آتي نيويورك (NYFE ) New York Futures Exchange بورس بين‌المللي پيمان آتي مالي لندن London International Financial Futures Exchangeبورس پيمان آتي سيدني Sydney Futures Exchange Ltd.    ادامه: برخی بازارهای آتي بین المللی

اسلاید 23: 23   ادامه: ابزارهای معاملاتیAgricultural ProductsLivestockMinesFinancial Instrument ………..Financial IndicatorsEnergy ProductsOthersCurrency FuturesIndex Futures Interest Rate FuturesCommodity Futures

اسلاید 24: 24   ادامه: ابزارهای معاملاتیLME Official Prices CurveBid priceOffer price

اسلاید 25: 25LME NASAAC Futures Contract SpecificationNorth American Special Aluminum Alloy ContractAluminium alloy conforming to the LME NA380.1 specification (an LME modification of The Aluminium Association Inc. A380.1 specification (1989))Lot Size20 tonnes (with a tolerance of +/- 2%)Form1. Ingots 2. Small sows (four-way entry sows) 3. Large sows (low profile sows) 4. T-barsWeight 1. 9 – 38 lbs (4 – 17.3 kgs) pieceweight.  500 - 1000kgs (1,100 -2,200lbs) bundleweight 2. 900 – 1,300 lbs (408 – 590 kgs) pieceweight.   3. 1,100 – 1600 lbs (500 – 726 kgs) pieceweight 4. 900 - 1,600 lbs (408 - 726 kgs) pieceweightDelivery DatesDaily from cash to 3 months (first prompt date two working days from cash).  Then every Wednesday from 3 months to 6 months.  Then every third Wednesday from 7 months out to 27 months forward.QuotationUS dollars per  tonneMinimum price movementRing - Outright $0.50, Carries $0.01 LME Select - Outright $0.25, Carries $0.01 Inter-office  - Outright/Carries $0.01Clearable currenciesUS dollar; Japanese yen; sterling; euro

اسلاید 26: 26   5- انواع معامله گران در بازارآتيپوشش دهندگان ريسك: Hedgersكساني كه مي كوشند ريسك حاصل از نوسان قيمت را به حداقل برسانند.سفته بازان: Speculateافرادی که با پذیرش ریسک بالا و انجام معاملات مکرر در پی کسب سوداند.آربيتراژگران Arbitrageursعبارت است از فرصت دستيابي به سود بدون ريسك، از طریق ورود همزمان در دو يا چند بازار.

اسلاید 27: 27   ادامه: مثالی از آربیتراژX در بورس لندنX در بورس نیویورک=1 GBP=1.75 $1GBP =1.72 $=1.72 $استراتژی معاملاتیخرید سهم X در بورس لندنفروش سهم X در نیویورک

اسلاید 28: 28   6- مكانيزم عملياتي بازار هاي آتيمؤسسات پاياپاي پرداخت وديعه تمامي معاملات در بازار آتي، از طريق مؤسسات پاياپاي (Clearing House) انجام مي‌پذيرد. اين مؤسسات كاركردهاي متعددي دارند. اولين نقش مؤسسات، ضمانت طرفين معامله براي انجام معامله است. مؤسسات پایاپای نقش واسط بین خریدار و فروشنده پیمان آتی را بازی میکند. سرمايه‌گذاران در بازار پيمان آتي سپرده‌اي را تحت عنوان وديعه (Margin)يا سپردة اوليه وديعه هنگام عقد قرارداد نزد مؤسسة پاياپاي قرار مي‌دهند. بدین ترتیب ریسک نکول (یا سرباز زدن یکی از طرفین) به حداقل میرسد.

اسلاید 29: 29   7- مؤسسات پاياپاياتاق پاياپاي بورس يك بخش الحاقي به بورس است و نقش واسطه (ناظر) را در معاملات آتي ايفا مي كند. اين بخش، حسن عملكرد هر يك از دو طرف معامله كننده را تضمين مي كند. اتاق پاياپاي از مجموع های عضو تشكيل شده است. كارگزاراني كه عضو اين اتاق نيستند، بايد براي انجام سفارشات، از طريق يكي از اعضاي اتاق مزبور اقدام كنند. مهمترين وظيفه اتاق پاياپاي، كسب اطلاع از رويدادها و معاملات روزانه است، تا بتوان « خالص موضع معاملاتي » هر يك از اعضا را تعيين كند.

اسلاید 30: 30   8- مکانیزم حساب وديعهاگر دو سرمايه گذار مستقيما با همديگر توافق كنند، كه دارايي را در آينده با قيمت مشخصي معامله كنند، با ريسك هاي زيادي مواجه خواهند شد. برای مثال، يكي از سرمايه گذاران ممكن است از معامله پشيمان شده، سعي كند از انجام آن خودداري نمايد، يا اينكه سرمايه گذار منابع مالي لازم براي ايفاي تعهد را در اختيار نداشته باشد. به همين جهت، يكي از مهمترين نقشهاي بورس آتی، ساماندهي معاملات به گونه اي است، كه حساب وديعه ريسك تخلف از اجراي تعهدات حذف گردد. در بسیاری از بازارهای آتیMargin accountInitial marginMaintenance marginMargin callVariation margin

اسلاید 31: 31   ادامه: مکانیزم حساب وديعهدر بسیاری از بازارهای آتی حساب ودیعه 5% تا 10% حجم قرارداد است. از این مقدار اکثریت آن می تواند غیرنقد باشد. حداقل مانده حساب ودیعه 75% ودیعه اولیه به عنوان مثال در بازار آتی ترکیه: 70% Non cash 30% CashTreasury Bond …………Index ………….......……Investment Fund ……….Currency ……………...90% قیمت بازار70% قیمت بازار90% قیمت بازاردر بازار آتی ترکیه حساب ودیعه 20% حجم قرارداد بود که یکی از علل شکست بازار آتی استانبول همین حاشیه بالا بوده است.

اسلاید 32: 32   ادامه: مکانیزم حساب وديعهدو پیمان آتی خرید طلا هر یک به اندازه 100 انس جمعا 200 انس طلا در تاریخ 5 ژوئن منعقد شده است. سررسید این پیمان پایان سپتامبر است. در زمان انعقاد قرارداد قیمت هر انس طلا 400 دلار است. بورس آتی ودیعه اولیه را 5% حجم قرارداد اعلام کرده است. ضمنا حداقل مانده حساب ودیعه 75% ودیعه اولیه در نظر گرفته شده است. 400× 200 = 80.000 $ کل حجم قرارداد80.000 × 5% = 4.000 $ مبلغ ودیعه اولیه4.000 × 75%= 3.000 $ حداقل مانده حساب ودیعه در پایان روز 5 ژوئن قیمت طلا به 397 دلار در هر انس می رسد.(3) × 200 = (600) $ (زیان کل (کسر از حساب ودیعه4.000 – 600 = 3.200 $ مانده حساب ودیعه در پایان 6 ژوئن

اسلاید 33: 33   ادامه: مکانیزم حساب وديعهگزارش حساب ودیعه و ترمیم ودیعه اولیه

اسلاید 34: 34   ادامه: مکانیزم حساب وديعهبرای فرایند به روز کردن حساب ها، قیمت پایانی بسیار حائز اهمیت است. مثلا ممکن است به شکل زیر عمل شود:Closing Period : 4:30 – 4:40 p.m.Settlement Price : 4:55 p.m.Clearing Time : 4:55 – Mext day 2:30 p.m.Default Starting Time : T + 1 (2:30 p.m.)در صورت عدم واریز مبلغ ظرف مدت تعیین شده (عمدتا 24 ساعت) حساب بسته و نقد می شود.

اسلاید 35: 35   9- مشخصات قراردادها دارایی پایهدارایی پایه میتواند یکی از موارد زیر باشد:نرخ ارز، نرخ سود، اوراق بهادار، كالا هادر صورتی كه دارايي مورد نظر در قرارداد، كالا باشد، لازم است كه شرایط قابل قبولكالا توسط بورس تعيين شود. چرا كه ممكن است، برای مثال، بورس پنبه نيويوركدر قرارداد آتی عصاره پرتغال چنين تعريف كرده است:از لحاظ درجه بندي آمريكايي در طبقه A باشد، ارزش Brix آن حداقل ۵۷ درجه و نسبت ارزش Brix آن به نرخ اسيد حداقل ۱۳ به ۱ و حداكثر ۱۹ به ۱ باشد. در مورد فاكتورهاي رنگ و بو ۳۷ يا بيشتر و براي عيوب ۱۹ و حداقل نمره، ۹۴ باشد.

اسلاید 36: 36   ادامه: مشخصات قراردادها اندازه قرارداداندازه قرارداد، حجم دارايي را كه طي يك قرارداد بايد تحويل داده شود، مشخص مي كند.به عبارت ديگر، مقدار استاندارد شدة دارايي پايه را به اصطلاح « اندازه قرارداد » گويند.مثلا 5 تن (برای غلات)، 100 گرم (برای فلزات گرانبها، 125.000 یورو (برای قراردادهای نرخ ارز)ماه های تحویلمعمولاً هر قرارداد آتي با توجه به ماه تحويل آن، خوانده ميشود. بورس بايد دورة دقيق زمان تحويل کالا را مشخص سازد. دوره تحویل در بيشتر قراردادهاي آتي، كل ماه است.

اسلاید 37: 37    ادامه: مشخصات قراردادها حمل ونقل چوب بايد درون جعبه هاي ماشين دو در، بدون هيچ هزينه اضافي براي خريدار و هر چوب جداگانه در داخل يك پوشش كاغذي قرار گیرد و بارگيري بر روي ماشين هاي با سطوح صاف باشد. مكان اسمي تحويل در كاليفرنيا، آيداهو، مونتانا، نوادا، ارگون و واشينگتن و در يكي از ايالات بريتيش كولومبيا ميب اشد.نحوه تحویلمكان تحويل كالا بايد توسط بورس آتی مشخص شود. اين امر خصوصاً در مورد كالاهايي كه هزينه حمل ونقل بالايي دارند، اهميت زيادي پیدا می کند. مثال زیر نحوه تحویل الوار چوب است که توسط بورس تجاري شيكاگو استاندارد شده:

اسلاید 38: 38   10- پايه و همگرايي قيمت‌هاهرچه زمان سررسید قرارداد آتی نزدیکتر میشود، قيمت آتي به سمت قيمت نقدی ميل مي كند و در سررسيد قرارداد آتي، قيمت آتي با قيمت نقدی برابر و يا خيلي نزديك میشود.

اسلاید 39: 39براي فهم علت اين موضوع ابتدا فرض مي كنيم قيمت آتي بيشتر از قيمت نقدی در زمان تحويل باشد. در اين صورت معامله گران فرصت هاي آربيتراژي ذيل را خواهند داشت: ۱ - خريد دارايي ۲ - تحويل دارايي ۳ - فروش يك قرارداد آتي   ادامه: پايه و همگرايي قيمت‌هاانجام اين سه گام، باعث ايجاد سودي معادل اختلاف قيمت آتي و قيمت نقدی براي معامله گر ميشود. اکنون فرض كنيد، كه قيمت آتي پايين تر از قيمت نقدی در زمان تحويل باشد، در اين صورت شركتهايي كه قصد دارند، دارايي موردنظر را خریداری کنند، ابتدا وارد يك قرارداد آتي شده، موضع خريد اتخاذ مي كنند. سپس منتظر فرا رسيدن زمان تحويل دارايي مي مانند. و در زمان تحويل دارايي به اندازة اختلاف قيمت آتي و قيمت نقدی سود کسب می کنند.

اسلاید 40: 40   11- بستن موضع معاملاتی دو نوع اتمام برای قراردادهای آتی وجود دارد: تحویل فیزیکی تسویه نقدیبیشتر قراردادهاي آتي، منجر به تحويل فيزيكي كالا نمي شود. علتش آن است، كه اكثر سرمايه گذاران قبل از فرا رسيدن زمان تحويل كالا، موضع معاملاتي خود را مي بندند. تحويل دادن يا تحويل گرفتن كالا تحت شرايط قرارداد آتي، اغلب مشكل و در مواردي نسبتاً پرهزینه است.يك پوشش دهنده ريسك معمولاً ترجيح مي دهد موضع معاملاتي آتي خود را مسدود كند و خريد يا فروش دارايي را به شيوة معمول در بازارهاي نقدی انجام دهد. بستن يك موضع معاملاتي به معني ورود در يك معامله جديد و اتخاذ يك موضع معاملاتي عكس حالت قبلي است.

اسلاید 41: 41   12- محدودیت های معاملاتی در بازارهای آتیبورس هاي رسمي در بسياري موارد محدودة تغييرات روزانه قيمت را تعيين مي كنند تا مانع نوسانات شديد قيمت ها شوند. هدف از ايجاد محدوديت در تغييرات روزانه قيمت ها، جلوگيري از نوسانات شديد قيمت، و بورس بازی منفی است.مثال:± 10% For wheat, cotton, gold, index, dollar.± 2% For interest rate contractsمحدوديت هاي تغييرات قيمت روزانه

اسلاید 42: 42   ادامه: محدودیت های معاملاتی در بازارهای آتیمحدوديت موضع معاملاتي نشان دهندة حداكثر تعداد پیمان های آتي است، كه يك سفته باز میتواند داشته باشد؛ براي مثال، در قرارداد آتي الوار چوب كه در (CME) معامله مي شود، در هنگام صدور قرارداد، ۱،۰۰۰ قرارداد است، به طوري كه در هر ماه سررسيد، حداكثر تعداد ۳۰۰ قرارداد باشد. هدف از اين محدوديت ها، جلوگيري از تأثير (نفوذ) بيش از حد سفته بازان بر بازار است.مثال:Absolute Position Limit (10.000 contracts, 20.000 currency) for all maturities.Percentage Position Limit (10%).محدوديت هاي موضع معاملاتي

اسلاید 43: 43   ادامه: امکان اختلال در بازارهای آتیبه اين صورت كه گروهي سرمايه گذاران حجم عظيمي از قراردادهاي آتي را خريداري مي كنند و در كنار آن تلاش مي كنند، تا عرضه كالاي پايه را تحت كنترل خود درآورند. در زمان سررسيد قرارداد آتي، اين دسته از سرمايهگذاران موضع معاملاتي خود را نمي بندند. لذا ممكن است، تعداد قراردادهاي آتي بيشتر از حجم كالاي در دسترس براي تحويل باشد. نتيجه آنكه افرادي كه موضع معاملاتي فروش را اتخاذ كرده بودند، تحويل فيزيكي كالا را امري مشكل مييابند و از بستن موضع معاملاتي خود ناتوان و مستأصل ميشوند. لذا قيمتهاي آتی و نقد بيش از حد افزايش مييابد.موضع خرید در پیمان های آتی و احتکار دارایی:

اسلاید 44: 44   13- مقرراتكميسيون معاملات آتي كالاها CFTC تأسیس 1974 مجوز بورس هاي آتی تصويب قراردادها مسئول تضمين اعلام صحیح و به موقع قيمتها به عموم مردم نظارت بر حسن اجرای محدودیت تعداد پیمان ها رسیدگی به شکایات و اعتراضاتانجمن ملي معاملات آتي NFA تأسیس 1982 برخی وظایف CFTC به NFA واگذار شد حمایت از مشتریان و جلوگیری از زیان آن ها برگزاری دوره های آموزشی و آزمون برای اعضاء خود اعمال اقدامات انضباطی در مواقع مورد نیاز

اسلاید 45: 45مؤسسات FRB ، SEC و USTD براي رسيدگي به جنبه حقوقي معاملات آتی ايجاد شدند.اين مؤسسات مسئول بررسي تأثيرات معاملات آتي بر بازارهاي نقدی هستند.مسئوليت اصلي براي همه قراردادها و اختيار معاملات در مورد قرارداد آتي بر عهده CFTC است.   ادامه: مقررات

اسلاید 46: 46   14- استانداردهای حسابداریFASB 52 انتقال و تبديل ارزهاي خارجي FASB 80 حسابداري قراردادهاي آتيFASB 133 حسابداري ابزار مشتقه و اقدامات پوشش ريسك

اسلاید 47: 47   15- نحوه گزارش قیمت ها

اسلاید 48: 48   16- مقایسه قرارداد و پیمان آتيخريدارفروشندهقرارداد آتيوضعيت كوتاهوضعيت بلندمشكلات قرارداد حجم معامله تاريخ معامله ريسك نكول ريسك نقدينگي عدم وجود بازار ثانويهپيمان آتيخريدارفروشندهمؤسسه پاياپاي

اسلاید 49: 49   17- سود و زیان قرارداد/پیمان آتيK = 300Long PositionShort Position150(150)150150

اسلاید 50: 50   18- قیمت و ارزش در قرارداد/پیمان آتيدر ابتدا ذكر اين نكته لازم است كه ارزش قرارداد/ پيمان آتي [1] با قيمت قرارداد/ پيمان آتي ]2[ متفاوت مي‌باشد. قيمت قرارداد/ پيمان آتي (F0) قيمتي است كه طرفين معامله هنگام عقد قرارداد (t0) در مورد آن توافق مي‌كنندکه دارايي تعهد شده را در تاريخ سررسيدِ قرارداد/ پيمان آتي (T) با قيمت تبادل كنند و بنابراين قيمت، در طول زمان تا سررسيد قرارداد/ پيمان آتي،‌ متفاوت خواهد بود. [1].Value of Forward/Future Contracts [2].Price of Forward/Future Contractsحال آن که ارزش قرارداد/ پيمان آتي عبارتست از ارزش مبادلاتی قرارداد/پیمان. مثلا حواله خرید خودرو: قیمت نقد خودرو 12 میلیون تومان، با حواله می توانید خودرو را 11 میلیون تومان خریداری کنید (قیمت). حال حواله خود دارای ارزش معاملاتی است. ممکن است حواله را بتوانید 850 هزار تومان خریداری کنید ولی ارزش آن یک میلیون تومان است.

اسلاید 51: 51   19- قیمت قرارداد/پیمان آتيفرض كنيد اوراق قرضه 12 درصدي با تاريخ سررسيد 20 سال كه با قيمت اسمي به فروش مي روند، قابل معامله‌اند و در پيمان آتي با تحويل سه ماه آينده مورد استفاده قرار مي‌گيرند. همچنين نرخ سود سه‌ماهه براي وام گرفتن و وام دادن، هم اكنون سالانه 8 درصد مي‌باشد. مي‌خواهيم بدانيم قيمت پيمان آتي در اين حالت چه خواهد بود. فرض كنيد قيمت پيمان آتي 107 واحد باشد و استراتژي الف نيز اجرا شود: فروش پيمان آتي اوراق قرضه با قيمت 107 واحد خريد اوراق قرضه با قيمت اسمي 100 واحد و نرخ سود 12 درصد سالانه دريافت وام 8 درصدي سه ماهه به مقدار 100 واحد

اسلاید 52: 52 فروش پيمان آتي اوراق قرضه با قيمت 107 واحد خريد اوراق قرضه با قيمت اسمي 100 واحد و نرخ سود 12 درصد سالانه دريافت وام 8 درصدي سه ماهه به مقدار 100 واحد استراتژی الف   ادامه: قیمت گذاری قرارداد/پیمان آتي

اسلاید 53: 53 خريد پيمان آتي اوراق قرضه با قيمت 92 واحد فروش اوراق قرضه با قيمت اسمي 100 واحد با نرخ سود 12 درصد سالانه وام دادن 100 واحد به صورت سه ماهه با سود 8 درصد سالانه استراتژی ب   ادامه: قیمت گذاری قرارداد/پیمان آتيبر اساس زمان سررسيد (سه ماه آينده)بر اساس زمان سررسيد (سه ماه آينده)بر اساس زمان سررسيد (سه ماه آينده)خريد اوراق قرضه (پيمان آتي)92پرداخت سود اوراق قرضه (نرخ سود 12 درصد)3جمع خروجي(95)دريافت اصل مبلغ وام100سود دريافتي از محل وام (نرخ سود وام 8 درصد)2خالص ورودي102خالص جريان نقدي7

اسلاید 54: 54بررسي استراتژي الف با قيمت 99 واحد براي پيمان آتيبررسي استراتژي الف با قيمت 99 واحد براي پيمان آتيبررسي استراتژي الف با قيمت 99 واحد براي پيمان آتيفروش اوراق قرضه (پيمان آتي)99دريافت سود سه ماهه اوراق قرضه3جمع دريافتي102بازپرداخت وام100پرداخت سود وام دريافت2جمع خروجي(102)خالص جريان نقدي0بررسي استراتژي ب با قيمت 99 واحد براي پيمان آتيبررسي استراتژي ب با قيمت 99 واحد براي پيمان آتيبررسي استراتژي ب با قيمت 99 واحد براي پيمان آتيخريد اوراق قرضه (پيمان آتي)99پرداخت سود اوراق قرضه3جمع خروجي(102)دريافت اصل مبلغ وام100سود دريافتي از محل وام2خالص ورودي102خالص جريان نقدي0   ادامه: قیمت گذاری قرارداد/پیمان آتي اگر معامله‌اي سودآور باشد، افراد به آن مبادرت مي‌كنند و در بلندمدت فرصت مزبور به علت تعادل عرضه و تقاضا از بين مي‌رود. در مثال اخير اگر قيمت آتي 99 واحد باشد، درآمد صفر است و آربيتراژ رخ نخواهد داد.

اسلاید 55: 55   ادامه: قیمت گذاری قرارداد/پیمان آتي1. قيمت اوراق قرضه (يا يك دارايي ديگر) در بازار نقد.2. نرخ سود اوراق قرضه يا سود دارايي مورد معامله (نرخ بازدهي). 3. نرخ سود بازار براي دريافت وام تا تاريخ سررسيد (نرخ هزينه تامين مالي).از علايم زير براي مدل استفاده مي كنيم: P0 : قيمت نقدي دارايي در زمان صفر r : نرخ بازدهي سالانه C : نرخ هزينة تأمين مالي F0 : قيمت آتي در تاريخ T T : زمان تحويل آتي (بر حسب سال)

اسلاید 56: 56   ادامه: قیمت گذاری قرارداد/پیمان آتي فروش پيمان آتي با قيمت F0 خريد اوراق قرضه با قيمت P0 با سود دوره‌هاي r دريافت وام به اندازه P0 با نرخ C تا تاريخ سررسيد (تاريخ تحويل در پيمان آتي)استراتژی الفبر اساس زمان سررسيد (سه ماه آينده)بر اساس زمان سررسيد (سه ماه آينده)بر اساس زمان سررسيد (سه ماه آينده)فروش اوراق قرضه (بر اساس پيمان آتي)F0دريافت سود سه ماهه اوراق قرضه (نرخ سود r درصد)rtP0جمع دريافتيF0+ rtP0بازپرداخت وامP0پرداخت سود وام دريافت شده (نرخ هزينة وام C درصد)CtP0جمع خروجيP0+ CtP0خالص جريان نقديF0+ rtP0-(P0+ CtP0)F0= P0+ P0t(C-r) قیمت دارایی در قرارداد/پیمان آتی

اسلاید 57: 57   ادامه: قیمت گذاری قرارداد/پیمان آتي خريد پيمان آتي اوراق قرضه با قيمت F0 فروش اوراق قرضه با قيمت اسمي P0 با نرخ سود r درصد سالانه وام دادن P0 به صورت سه ماهه با سود C درصد سالانه استراتژی ببر اساس زمان سررسيد (سه ماه آينده)بر اساس زمان سررسيد (سه ماه آينده)بر اساس زمان سررسيد (سه ماه آينده)خريد اوراق قرضه (پيمان آتي)F0پرداخت سود اوراق قرضه (نرخ سود r درصد)rtP0جمع خروجيF0+ rtP0دريافت اصل مبلغ وامP0سود دريافتي از محل وام (نرخ سود وام C درصد)CtP0خالص وروديP0+ CtP0خالص جريان نقديF0+ rtP0-( P0+ CtP0)F0= P0+ P0t(C-r) قیمت دارایی در قرارداد/پیمان آتی

اسلاید 58: 58   ادامه: قیمت گذاری قرارداد/پیمان آتيبنابراین مجرد از نوع استراتژی، قیمت دارایی در قرارداد/پیمان آتی F0= P0+ P0t (C - r) در مثال استراتژي هاي بيان شده در اول بحث قيمت گذاري داشتيم:C = 8% r = 12% P = 100 t = 0.25بنابراين قيمت آتي (یا قیمت تعادلی) در اين حالت عبارت است از:F0= P0+ P0t ( C-r ) = 100 + 100*0.25 (8% - 12%) = 99

اسلاید 59: 59   ادامه: قیمت گذاری قرارداد/پیمان آتيF0 = P0 + P0t ( C - r )قیمت آتیقیمت نقدCost of Carry( C > r ) قیمت آتی > قیمت نقد( C < r ) قیمت آتی < قیمت نقداگر تعداد دفعات پرداخت سود در سال بیش از یک بار باشد، (K بار)، رابطه به شکل زیر تبدیل میشود.

اسلاید 60: 60   ادامه: قیمت گذاری قرارداد/پیمان آتيمدل ساده:F0 = P0 ( 1 + C )F0 = P0 e CTCost of Carry (Storage + Insurance) قیمت آتی F0 = قیمت نقد P0 =هزینه نگهداری C =

اسلاید 61: 61   ادامه: قیمت گذاری قرارداد/پیمان آتيقيمت آتي با قيمت نقد جاري[1] مرتبط مي‌باشد. تفاوت بين قيمت آتي و قيمت نقد كه به قيمت پايه[2] موسوم است، عبارت است از هزينه نگهداري دارايي[3] تا زمان تحويل. نيروهاي بازار كه معامله‌گران مي‌باشند و از اختلاف قيمت‌ها سود مي‌برند، اجازه نخواهند داد تا تفاوت قيمت نقد جاري و قيمت آتي بيش از هزينة نگهداري باشد. در حالت كلي قيمت‌هاي آتي، قيمت نقد در تاريخ سررسيد وهمچنين قيمت نقد جاري با يكديگر مرتبط مي‌باشند. [1]. Current Spot Price[2]. Base Price[3]. Cost Of Holding

اسلاید 62: 62   ادامه: قیمت گذاری قرارداد/پیمان آتيزمان صفرزمان سررسيد T F0 قيمت آتي (قیمتی که طرفین توافق میکنند با آن قیمت در آینده معامله کنند) P0 قيمت نقد E(Pt) قيمت نقد مورد انتظار در تاریخ سررسید P0F0E(Pt)

اسلاید 63: 63   ادامه: قیمت گذاری قرارداد/پیمان آتي(قیمت گذاری قرارداد آتی روی دارایی های بدون درآمد)قیمت جاری سهم: 40 دلارنرخ سود بانکی: 5%1- قیمت قرارداد آتی خرید سهم: 43 دلارالف) استقراض 40 دلار (3 ماهه با نرخ 5%) و خرید سهامب) فروش سهام طی قرارداد آتی 3 ماهه به قیمت 43 دلارج) بازپرداخت وام به مبلغ 40.5 دلار (40e 0.05 × 3/12 = 40.50)د) تحصیل 2.5 دلار سود از این معامله (43 – 40.50 = 2.50)

اسلاید 64: 642- قیمت قرارداد آتی خرید سهم: 39 دلارالف) فروش استقراضی (3 ماهه) سهام به قیمت جاری 40 دلارب) سرمایه گذاری مبلغ دریافتی بابت فروش سهام به مدت 3 ماه با نرخ 5%ج) شرکت در قرارداد آتی خرید سهام 3 ماههد) تحصیل مبلغ سرمایه گذاری به مبلغ 40.5 دلار پس از 3 ماه (40e 0.05×3/12 = 40.50)ه) پرداخت 39 دلار و خرید سهام در تاریخ سررسید قرارداد آتی خرید سهام و بستن موضع معاملاتی فروش استقراضیو) تحصیل 2.5 دلار سود از این معامله (40.5 – 39 = 1.50)   ادامه: قیمت گذاری قرارداد/پیمان آتي

اسلاید 65: 65با استفاده از توضيحات بالا، با فرض يك قرارداد آتي -كه موضوع قرارداد آن دارايي سرمايه اي است كه درآمدي از آن تحصيل نمي شود:سررسيد tنرخ بهره بدون ريسك rقيمت جاري دارايي P0 قيمت پيمان آتي F0 F0 = P0 e rtدر مثال مطرح شده: F0= 40 e 5%×0.25 = 40.50   ادامه: قیمت گذاری قرارداد/پیمان آتي

اسلاید 66: 66(قیمت گذاری قرارداد آتی روی دارایی های با درآمد)اگر دارایی پایه تا تاریخ سررسید سود (یا درآمدی) داشته باشد، ارزش فعلی آن محاسبه شده و از قیمت جاری کسر می گردد.ارزش فعلی سودهای دریافتی I   ادامه: قیمت گذاری قرارداد/پیمان آتيF0 = (P0 – I) e r tپيمان آتي ده ماهه بر روي يك سهام با قيمت ۵۰ دلار را در نظر بگيريد. فرض كنيد نرخ بهره (مركب پيوسته) براي همه سررسيدها ساليانه ۸% است. همچنين فرض كنيد سود نقدي متعلق به هر سهم %75 دلار است كه بعد از سه ماه، شش ماه و نه ماه پرداخت مي شود. ارزش فعلي سودهاي تقسيمي متعلق به سهام عبارت است از:I = 0.75e -%8×3/12+ 0.75e -%8×6/12 + 0.75e -%8×9/12 = 2.162F0 = (50 – 2.162)e %8×1/12 = 51.14

اسلاید 67: 67(قیمت گذاری قرارداد آتی روی دارایی های با بازدهی)اگر دارایی پایه تا تاریخ سررسید بازدهی (به شکل %) داشته باشد، ارزش آن به شکل زیر محاسبه می شود.بازدهی دارایی تا تاریخ سررسید قرارداد آتی qF0 = P0 e (r – q) tپيمان آتي شش ماهه را در نظر بگيريد كه انتظار مي رود دارايي پايه آن درآمدي معادل4% سالانه داشته باشد. نرخ بهره بدون ريسك (مركب پيوسته) ساليانه ۱۰ ٪ است. قيمت دارايي ۲۵ دلار است. بنابراين داريم و r = ۰/۱۰ و t = ۰/۵ . F۰ = ۲۵ e(۰/۱ - ۰/۰4) × ۰/۵ = 25.76   ادامه: قیمت گذاری قرارداد/پیمان آتي

اسلاید 68: 68   20- ارزش قرارداد/پیمان آتي در زمان عقد قرارداد ارزش قرارداد/ پيمان آتي برابر صفر است (v0 = 0): در تاريخ سررسيد ارزش قرارداد آتي برابر است با قيمت نقد دارايي تعهد شده و اين همان خاصيت هم‌گرايي است كه پيش از اين بيان گرديد (Ft = Pt): مثال حواله خرید خودرو: قیمت نقد خودرو 12 میلیون تومان، با حواله می توانید خودرو را 11 میلیون تومان خریداری کنید (قیمت). حال حواله خود دارای ارزش معاملاتی است. ممکن است حواله را بتوانید 850 هزار تومان خریداری کنید ولی ارزش آن یک میلیون تومان است. Vt: بازدهي (ارزش) قرارداد/ پيمان در تاريخ سررسيدPt : قيمت نقد در تاريخ سررسيدF0: قيمت تعيين شده براي انتقال دارايي تعهد شده در تاريخ سررسيد (قيمت آتي)

اسلاید 69: 69   ادامه: ارزش قرارداد/پیمان آتي V0: بازدهي (ارزش) جاری قرارداد/ پيمان Pt : قيمت نقد در زمان عقر قراردادF0: قيمت تعيين شده براي انتقال دارايي تعهد شده در تاريخ سررسيد (قيمت آتي)tVtPtF00050501151502-24850335350t85850

اسلاید 70: 70   ادامه: ارزش قرارداد/پیمان آتيقرارداد آتي شش‌ماهه‌اي را فرض كنيد كه در تاریخ مهرماه منعقد شده و قيمت دارایی پایه آن در تاريخ قرارداد F0 است، در صورتي كه قيمت قرارداد در طول دوره تا سررسيد متغير مي‌باشد. هم‌اكنون در پايان آذر ماه هستيم. قيمت قرارداد در مهرماه F0 و ارزش آن نيز در اين تاريخ صفر است. قرارداد اوليه قرارداد آتي خريد مي‌باشد و در آذرماه قرارداد آتي فروش به عنوان قراردادي جديد منعقد مي‌گردد. قيمت جاري با Ft نشان داده مي‌شود، به طوري‌كه هـنوز تا تاريخ انقضا 3 ماه باقـي مانده اسـت (T – t =0.25). در اين حالت سـؤال اين است كه ارزش قـرارداد در t یعنی (Vt) چه مقدار است؟

اسلاید 71: 71   ادامه: ارزش قرارداد/پیمان آتيقرارداد آتي خريد اوليه (شش‌ماهه)قرارداد آتي فروش (سه‌ماهه)تاريخ انقضا هر دو قراردادآذرماهمهرماهاسفندماهارزش قرارداد آتي اوليه

اسلاید 72: 72در مثال ذكـر شـده در متن اگر واحد، نرخ بدون ريسـك 05/0=r و قيمت نقد در زمان عقد قرارداد 100 واحد باشد، با استفاده از رابطة سود پيوسته، ارزش فعلي قيمت نقد در تاريخ سررسيد است با:بنابراين سود ناشي از خريد و فروش كالا با استفاده از دو قرارداد آتي در تاريخ سررسيد عبارت است از: 26/11= 90-26/101 و ارزش قرارداد در تاريخ سررسيد برابر است با:    ادامه: قیمت قرارداد/پیمان آتي