قوای نفس

قوای نفس

اسلاید 1: قوای نفس و رابطه نفس و قوا

اسلاید 2: مفهوم قوای نفس  عربی: جمع واژه قوه به معنای نیرو و توان    فلسفه: به معنای منشا انجام کار یا به عبارت دیگر به معنای مبدا صدور فعل خاص 

اسلاید 3: وحدت یا کثرت قوا  بسیاری از فیلسوفان مسلمان معتقدند که هر نفسی دارای قوای متعددی است از جمله دلایل آنها برای این باور عبارت است از اینکه وقتی به کارهایی که نفس انجام می دهد توجه کنیم متوجه می شویم که این کارها با یکدیگر تفاوت اساسی دارد برای مثال نفس انسان از جهتی دارای توانایی ادراک و فهم است و از این راه مثلاً رنگ اشیا را درک می‌کند و از جهتی دیگر دارای توانایی تحریک و به حرکت در آوردن اعضا و جوارح بدن استبا بررسی این افعال و کارها مشخص می‌شود که ادراک از سنخ کیف است یکی از از های رایگان است و تحریک از سنخ ان یفعل یا همان کنش است که یکی دیگر از از های نه گانه می باشد این تفاوت اساسی بیان می کند که انجام کارهای مختلف مستلزم داشتن قوای متعدد است بنابراین هر قوه کار خاصی را بر عهده دارد دلیل این سخن نیز  بر اساس یکی از اصول فلسفه لازم یعنی فلسفه علت و معلول که می‌گوید هر معلولی از هر علتی به وجود نمی‌آید واضح و روشن است بنابراین تفاوت کنش ها و افعالی که از نفس پدید می آیند نشان دهنده دو چیز استاولاً نشاندهنده آن است که نفس به صورت مستقیم این کنش ها را انجام نمی دهدثانیا هر سنخ از این کنش ها برخاسته از علت و قوه ای خاص است

اسلاید 4: قوای نفس از بحث وحدت تا تعدد قوای نفس که بگذریم فیلسوفان مسلمان علاوه بر اینکه قائل به انواع متعددی از نفس می باشند برای هر کدام از آنها قوای زیادی را بیان کرده‌اند. با توجه به تعدد نفس هر یک از نفس های نباتی حیوانی و انسانی قوای خاصی دارند قوای نفس قوای نفس نباتی قوای نفس حیوانی قوای نفس انسانی

اسلاید 5: نفس نباتینفس نباتی اولین مرتبه از مراتب نفس است. این نفس در گیاهان وجود دارد. البته بنابر تبیینی که صدر المتالهین از پیدایش و تکامل نفس دارد، هر یک از نفوس سه گانه در مرحله اول حدوث نفس نباتی بوده‌اند و سپس با کسب کمالات جدید به نفس حیوانی و انسانی تبدیل شده‌اند .بدین معنی که اولین اثری که در یک موجود دارای حیات ظهور پیدا می‌کند، زندگی است که با تغذیه ، رشد و تولید مثل شروع می‌شود. سپس در مرحله بعد حیات حسی و حرکتی و در مرحله آخر زندگی همراه با علم و تمییز خوبی از بدی است .بر همین اساس ملا صدرا در مورد به وجود آمدن نفس نباتی می‌گوید: چون مزاج گیاه نسبت به معادن به اعتدال نزدیک تر است، پس گامی به سوی خداوند برمی دارد. سنت الهی بر این استوار است که کسی که یک وجب به او نزدیک شود خداوند چندین ذرع به او نزدیک تر می‌شود، به همین جهت خداوند خلعتی به عنوان صورت کمالیه‌ای به او اعطا می‌کند تا نوع آن گیاه به وسیله آن حفظ شود.این هدیه الهی همان نفس نباتی است که دارای قوای سه گانه رشد و تغذیه و تولید مثل است و به وسیله آن نوع آن گیاه به واسطه تولید مثل محفوظ می‌ماند

اسلاید 6: قوای نفس نباتی نیز که به تکرار در متن از آنها در متن یاد کردیم سه قوه هستند: قوه غاذیه: کار این قوه اینست که جهت ساخت اجزای تحلیل رفته از بدن، مواد خارجی را جذب بدن کند و پس از تغییر شکل، آنها را شبیه اعضای بدن سازد. قوه منمیه: این قوه بر ابعاد جسم به صورتی که مشابه اجزای گیاه باشد می‌افزاید به گونه‌ای که آن جسم گیاهی یا حیوانی به کمال رشد خود برسد. قوه مولده: این قوه بخشی از جسم حیوانی یا گیاهی که بالقوه شبیه آن جسم است را جدا می‌کند و سپس به کمک اجسام دیگری که شبیه آن جسم‌اند، آن بخش بالقوه را بالفعل می‌کند، به تعبیری دیگر، وظیفه تولید مثل را بر عهده دارد

اسلاید 7:

اسلاید 8: قوه نامیه« وهی قوة تزید فی الجسم الذی هی فیه بالجسم المتشبه به زیادة متناسبة فی اقطاره طولا وعرضا وعمقا لتبلغ به کمال النشوء .قوه نامیه قوه ای است که جسم مشابه یعنی غذا را به جسمی که در آن قرار داردبا رعایت تناسب در سه جهت طول و عرض و عمق می افزاید تا آن عضو به کمال نشو و نمای خود برسد