کارآیی، اثر بخشی و بهره وری
اسلاید 1: كارآيي، اثر بخشي و بهره وري
اسلاید 2: مقدمهسرعت رشد صنايع حاكي از آن است كه ايران در حال گذر از اقتصاد نيمه صنعتي به اقتصاد صنعتي است.توجه به توليد و بهره وري ميتواند ضمن سرعت بخشيدن به رشد و توسعه صنعتي آنرا در مسيري صحيح و اصولي هدايت كند.بهره وري براي اولين بار در سال 1766 ميلادي توسط كوتيرني مطرح شد و در سال 1883 LITTRE بهره وري را قدرت و توانايي توليد كردن بيان كرد. در سال 1900 ارلي بهره وري را ارتباط اين بازده و وسايل به كار رفته براي توليد اين بازده عنوان كرد.بنابراين، مي توان گفت درجه توسعه يافتگي صنايع به ميزان قابل توجهي به بهره گيري مطلوب و بهينه از منابع و امكانات توليد بستگي دارد. از اين رو بهره وري و افزايش مستمر آن در شركت ها از جايگاه ويژه اي برخوردار است. به اين ترتيب مشخص مي شود كه براي رشد و توسعه صنايع مي بايست به بهر وري و افزايش مستمر آن در شركت ها توجه و اهميت بيشتري داده شود. بررسي شركت ها نشان مي دهد كه توجه به بهره وري در شركت هاي مختلف به شكل هاي متفاوتي صورت گرفته و مي گيرد.
اسلاید 3: كارآييکارایی به مفهوم ” درست انجام دادن کار ” است، و هدف آن کاهش هزینه و حداقل استفاده از منابع است. كارآيي عبارتست از نسبت از بازده واقعي بدست آمده به بازده استاندارد يا نسبت كاري كه انجام ميشود به كاري كه بايد انجام شود.از جمله مقياس هاي بهره وري كارآيي است.كارآيي به معناي كمترين زمان ياانرژي مصرفي براي بيشترين كاري هست كه تابحال انجام شده است.كارآيي سازمان عبارتست از مقدار منابعي كه براي توليد يك واحد محصول به مصرف رسيده است و ميتوان برحسب نسبت مصرف به محصول محاسبه كرد. اكر سازماني در مقايسه با سازمان ديگر بتواند به هدفي مشخص دست پيدا كند البته با صرف مقدار كمتري منابع ميگويند كار آيي بيشتري دارد.
اسلاید 4: كارآيي از نظر فردريك تيلورتيلور عوامل زير را موجب كارآيي بيشتر ميداند:تقسيم كار مبتني بر تخصصي كردن وظيفه هاكاركنان قدرتمندي كه براي موقعيت هاي سخت استخدام شده اندهماهنگي موثر ميان تمام وظيفه هااصول چهار گانه تيلور براي فرآيند سازماندهي عبارتند از:1- مدیریت باید علمی باشد. روش علمی جانشین روش تجربه و خطا گردیده وباید با مطالعه علمی کار بهترین روش انجام کاررا پیدا و به صورت دستورالعمل به کارکنان ابلاغ کرد. 2- انتخاب کارکنان باید اساس علمی داشته باشد و بااستفاده از روشها و فنون علمی افرادی برای کارانتخاب شوند که مهارت و توانائیهای لازم برای انجام مؤثر و موفقیت آمیز آن را داشته باشند. 3- آموزش و تربیت کارکنان باید جنبه علمی داشته باشد. 4- روابط نزدیک و دوستانه و روحیه همکاری بین مدیریت و کارکنان و تقسیم کار و مسئولیت به طور مساوی میان مدیران وکارکنان به طوری که برنامه ریزی و کارهای فکری را مدیران و کارهای جسمی را کارکنان انجام دهند.
اسلاید 5: عوامل موثر در كارآييعوامل موثر بر بهره وري بر كارآيي نيز موثرستعوامل موثر در بهره وري عبارتند از:عوامل درون سازماني:الف)عوامل سخت افزاري=ماشين آلات تجهيزات ابزار مواد اوليهب)عوامل نرم افزاري=اطلاعات دستورالعمل ها نقشه ها و فرمول هاج)عوامل انسان افزاري يا مغز افزاري1-نيروي انساني2-مديريتعوامل برون سازماني(كه بر بهره وري موثرند ولي بنگاه ها قادر به كنترل آن نيستند):سياست هاي دولت-محيط كار-دسترسي به منابع مالي-آب-برق و...
اسلاید 6: راههاي افزايش كارآييTechnologyافزايش كارآييآموزشتواناسازي كاركنانغني سازي شغلچرخش شغلي
اسلاید 7: آموزشآموزش: آموزش امروزه به‌عنوان يكي از وظايف مهم سازمانها و مديران محسوب ميشود. سازمانهاي بزرگ امروزه باتلاش براي افزايش كارايي هرچه بيشتر اقدام به تاسيس نهادهاي دانشگاهي مي‌كنند. با آغاز انقلاب صنعتي كه با استفاده از ماشين به جاي نيروي انساني، حجم توليد سازمانهاي مختلف به ميزان بي‌سابقه‌اي افزايش يافت، اهميت تخصص و لزوم رعايت اصل تقسيم كار بيش از پيش موردتوجه قرار گرفت. در تعريف ديگري ارتباط بين آموزش و كارايي تحت عنوان بهره‌وري مطرح مي‌گردد. توان كاري كاركنان يكي از عوامل موثر در بهره‌وري كاركنان است. توان به معناي آمادگي كاري، دانش و مهارت انجام كار است. دوره‌هاي ضمن خدمت مديران و كاركنان از سريعترين و مفيدترين اقدامات آموزشي است كه عهده‌دار ارتقاي سطح علمي كاربردي و كيفي آنان است. سازمانهاي آموزشي با جامعه و نهادهاي آن در تعامل هستند و براي عقب‌نماندن از تغيير و تحولات علمي و تكنولوژيك، دانش و اطلاعات مديران و ديگر اعضاي آنها بايد به روز باشد
اسلاید 8: چرخش شغليكه آنها بايستي با مجموعه‌اي از چالشهاي مداوم و مستمر روبرو شوند. به‌طور خلاصه چرخش شغلي روش متداولي است كه مستلزم حركت كاركنان از يك شغل به شغل ديگر به منظور افزايش تجارب آنهاست. بسياري از شركتهاي بزرگ علاقه‌مند هستند كه كاركنانشان قادر به انجام چند فعاليت باشند تا نيروي كار آنها داراي تحرك و تبادل‌پذيري بيشتري شود. همچنين شركت به كاركناني نيازمند شركت به كاركناني نيازمند است كه تمايل دارند مقدار بيشتري از هوش و درايت، خلاقيت و انرژي را براي راه‌اندازي شركت دراختيار بگذارند. كارمند بايد راغب باشد تا شغلش را براي يادگيري و مهارتهاي جديد عوض كند. در جابه‌جايي و گردش شغلي افراد مخصوصاً اگر با ترفيع در مقام همراه باشد ميتواند بر رضايت شغلي و به تبع آن بر كارايي آنان تاثير داشته باشد.
اسلاید 9: غني سازي شغليغني‌سازي شغل بر اين اصل استوار است كه شغل بايد غني، با معني و داراي اختيارات كافي باشد. به‌طوري كه شاغلان بتوانند در آن شغل با استقلال كاركرده، بر كار خود كنترل داشته و زمينه مساعدي براي رشد و خلاقيت داشته باشند. در غني‌سازي شغل با دادن اختيارات و مسئوليتهاي بيشتر بدون آنكه وظايف را اضافه كنيم، شغل را از جهت عمق توسعه مي‌دهيم. در اين صورت است كه كاركنان هر روز با اشتياق بر سر كار مي‌آيند. آنها افزايش مسئوليت را بسيار ثمربخش مي‌دانند. همچنين روشهاي جديدي پديد مي‌آورند تا كارها سريعتر با هزينه كمتر و كيفيت بالاتر انجام دهند.
اسلاید 10: توامند سازي كاركنانيك محيط كار توانمند، محيطي است كه در آن گروههايي از انسانها با هم كار مي‌كنند و در انجام كارها با يكديگر مشاركت دارند. اين روش با سازمان رقابتي يعني جايي كه هر كارمند در انجام دادن كارها با ديگران به رقابت مي‌پردازد، كاملاً تفاوت دارد. علاوه بر اين، بااحساس مسئوليت كار مي‌كنند و منافع سازمان را بر منافع خود ترجيح مي‌دهند. مدل مديريت سنتي كه در آن مدير كنترل مي‌كند و كاركنان تحت كنترل هستند ديگر كارآمد نيست. به‌منظور ايجاد محيط كار توانمند، نقش مدير در سازمان بايستي ازچارچوب ذهني فرماندهي و كنترل به محيط حمايتي و مبتني برحس مسئوليت تبديل شود كه در آن كليه كاركنان فرصت داشته باشند، به نحواحسن همكاري كنند.
اسلاید 11: اثر بخشياثربخشي سازمان عبارت است از درجه يا ميزاني كه سازمان به هدفهاي موردنظر خود نائل مي‌آيد. اثربخشي يك مفهوم كلي دارد. به‌بيان ساده‌تر اثربخشي را ميتوان « انجام كارهاي درست » ناميد.اثر بخشی عبارتست از درجه و میزان نیل به اهداف تعیین شده. به بیان دیگر اثربخشی نشان می دهد که تا چه میزان از تلاش انجام شده نتایج مورد نظر حاصل شده است. در حالیکه نحوه استفاده و بهره برداری از منابع برای نیل به نتایج، مربوط به کارآیی می شود.
اسلاید 12: بهره وري استفاده موثرتر از منابع اعم از نيروي كار، سرمايه، زمين، مواد، انرژي، ماشين‌آلات و ابزار، تجهيزات و اطلاعات در فرآيند توليد كالاها و خدمات است.توليد اضافي كالا يا خدمتي الزاماً به معني افزايش بهره وري نيست. در واقع توليد عبارت از ميزان بازده توليد شده (محصول يا خدمت) است در حاليكه بهره وري حاكي از نسبت ميان بازده توليد شده به منابع به كار رفته است.
اسلاید 13: تعاريف گوناگون از بهره وريتعريف سازمان بين المللي كار از بهره وري:رابطه بين ستانده حاصل از يك نظام توليدي با داده هاي بكار رفته براي توليد آنتعريف سازمان همكاري اقتصادي اروپا از بهره وري:در جه استفاده موثر از هر يك از عوامل توليدتعريف مركز بهره وري ژاپن از بهره وري:به حداكثر رساندن استفاده از منابع نيروي انساني تسهيلات وغيره به طريق عملي كاهش هزينه هاي توليد گسترش بازارها افزايش اشتغال و كوشش باري مديريت و افزايش دستمزد هاي واقعي و بهبود استانداردهاي زندگي آنگونه كه به نفع كارگران باشد. تعريف سازمان ملي بهره وري ايران از بهره وري:توانايي توليد ارزش يك سيستم
اسلاید 14: شاخص هاي بهره ورياخصهای بهره وری را می توان به دو بخش کلی تقسیم کرد : ۱ – شاخصهای بهره وری (کلی و جزیی ) شاخص کلی: نسبت خروجی به جمع کل ورودیها (نیروی کار، هوا، سرمایه، … ) شاخص جزیی: نسبت خروجی به هر یک از ورودیها ۲ – شاخص عملکرد: هر نوع رابطه میان عوامل مؤثر و اجزای عملکرد بخشهای داخلی و فعالیتهای مختلف یک سازمان که به شکل نسبت بیان می شود . - ویژگیها : ۱ – بتواند کل سیستم و همچنین زیر سیستم ها را ارزیابی کنند . ۲ – قابل درک بوده و از نظر محاسباتی ساده باشند . ۳ – نسبت به تغییرات غیر قابل کنترل، مستقل باشند . ۴ – سیستم اندازه گیری باید عملی و قابل کار برد باشد .
اسلاید 15: عوامل موثر بر بهره وريعوامل مؤثر در بهره وری را می توان به چند دسته تقسیم نمود : ۱ – عوامل مربوط به نیروی انسانی (مقدار نیروی انسانی، متخصص آموزش، حقوق و مزایا …) ۲ – عوامل مربوط به مدیریت (تخصص، روابط مدیریت با کارکنان، …) ۳ – عوامل وابسته به دولت (قوانین و مقررات، سیاستها، …) ۴ – امکانانت و تسهیلات (تجهیزات، ماشین آلات، زمین و ساختمان، تأسیسات، … ) ۵ – تکنولوژی (نوع فرایندها، کیفیت محصولات، دانش فنی طرح، … ) ۶ – عوامل محیطی (بازار محصولات، جاذبه های محیطی، عوامل زیست محیطی، … ) ۷ – مواد و انرژی (مواد اولیه، مواد مصرفی، انرژی )
اسلاید 16: عوامل موثر در افزايش بهره وريشیوه های گوناگون برای افزایش بهره وری وجود دارد که به برخی از این شیوه ها اشاره می شود . ۱ – رضایت مصرف کننده (پاسخگویی نسبت به درخواست های مصرف کننده و توانایی برآورد ساختن خواستارها و نیازهای آنان ) ۲ – بکارگیری نیروی انسانی (بکارگیری توانایی های بالقوه افراد که منتهی به مشارکت آنان می شود و امکان ادامه بهبود را فراهم می کند ) ۳ – کیفیت کالاها و خدمات (کیفیت محصولات بر اساس اندازه های عینی از طرف سازمان مورد توجه می باشد ) ۴ – رهبری (تا چه اندازه مدیران برای حفظ کیفیت موجود از نظام عینی استفاده می کنند ) ۵ – برنامه ریزی راهبردی (برنامه ریزی سازمان برای حفظ کیفیت کالاها و خدماتب
اسلاید 17: رابطه كارآيي با بهره وري و اثر بخشيدر غالب موارد واژه های بهره‌وری، كارآیی و اثر بخشی بطور نابجا بكار گرفته شده یا با هم اشتباه می‌شوند.بهبود كارآیی، ارتقای بهره‌وری را تضمین نمی‌كند. افراد غالبا فكر می‌كنند، اگر كارآیی بهبود یابد، بهره‌وری بیشتر خواهد شد. كارآیی شرط لازم بهره‌وری است؛ اما شرط كافی نیست. در واقع برای بهره‌ور بودن، هم اثربخشی و هم كارآیی لازم است. كارآیی نسبت محصول واقعی(یاخدمات ارائه شده) به محصول مورد انتظار است، در حالیكه اثربخشی، درجه تحقق هدف‌ها در سازمان است و بهره‌وری مجموع كارآیی و اثر بخشی را مورد نظر دارد.
اسلاید 18: رابطه كارآيي با بهره وري و اثر بخشيبهره‌وری، حاصل جمع برداری کارایی و اثربخشی است که نشان می‌دهد یک سازمان به چه صورت منابع خودرا در راستای دستیابی به اهداف به کار می‌گیرد. به این ترتیب، بهره‌وری را می‌توان به صورت انجام درستِ کار درست تعریف کرد .بهره وری = کارایی + اثربخشی
اسلاید 19: با تشکر از توجه شما عزیزان
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.