ماگماتیسم و سنگ های آذرین

ماگماتیسم و سنگ های آذرین

اسلاید 1: فصل6

اسلاید 2: ماگماتیسم و سنگ های درونیساخت های مختلف مواد مذاب پس از سرد شدن1-باتوليت2-لاكوليت3-سيل4-دايكذوب و تبلورتشکیل ماگماافزایش دماکاهش فشارآبنوع کانی هااسیدیبازیک و خیلی بازیکسری واکنشی بوونبافت سنگ های آذریندرشت بلورریز بلورشیشه ایپورفیریحفره دار و اسفنجیطبقه بندی سنگ های آذرینترکیب شیمیایینوع کانی هابیرونی و درونی بودن سنگموار د استفاده

اسلاید 3: آيا در زير پوسته زمين همه جا مواد مذاب وجود دارد؟خير فقط در بخش هايي از داخل زمين ديده مي شود.نحوه پيدايش سنگ هاي آذرين بيروني و درونيسرد شدن مواد مذاب در داخل و سطح پوسته زمينساخت هاي مختلف مواد مذاب پس از سرد شدن در داخل زمين1-باتوليت 2-لاكوليت 3-سيل 4-دايك

اسلاید 4:

اسلاید 5:

اسلاید 6: باتوليت چیست؟باتوليت ها بزرگترين و وسيع ترين توده هاي آذرين عمقي اند مانند كوه الوند در همدان به عمق بين 10تا 30كيلومتر .بلور سنگ هاي تشكيل دهنده باتوليت ها درشت است يا ريز؟چرا؟دانه درشت زيرا مواد مذاب در زمان طولاني و بسيار كند در داخل زمين متبلور شده اند .چگونه باتوليت ها در سطح زمين ظاهر مي شوند؟در اثر فرسايش قسمت هاي بالايي باتوليت

اسلاید 7:

اسلاید 8:

اسلاید 9: لاكوليت چيست؟لاکولیت‌ها ، توده‌های نفوذی عدسی شکلی هستند .دايك چيست؟دایکها توده‌های نفوذی لایه‌ای شکل‌اند که طبقات مجاور خود را قطع می‌کنند و غالبا در اثر نفوذ ماگما در شکاف سنگها به وجود می‌آیند. سيل چيست؟سیل‌ها ، توده‌های لایه‌ای شکلی هستند که موازی سطح طبقات متبلور شده اند.

اسلاید 10:

اسلاید 11: -تشابه:هر دو از سرد شدن و متبلور شدن مواد مذاب به وجود آمده اند. تفاوت:سيل بطور افقي است و دايك به شكل عمودي متبلور شده اند.

اسلاید 12: ذوب و تبلور

اسلاید 13: وضعيت مواد در حالت ذوب1-نظم و ترتیب ساختمان بلورین از بین می رود. 2-حجم ماده بیشتر شده و در نتیجه چگالی مایع کمتر از چگالی جامدی است که از آن به وجود می آید.وضعيت مواد در حالت تبلوردر حالت تبلور ،عکس پدیده ذوب رخ می دهد.1-با کاهش دمای ذوب ،یون ها به یکدیگر نزدیک تر می شوند . 2- حرکت آزادنه خود را تقریبا از دست می دهند.

اسلاید 14:

اسلاید 15: نحوه ايجاد ماگماذوب سنگ هاي پوسته زمين و يا گوشته طي فرايند بسيار پيچيدهعوامل موثر بر ذوب سنگ ها1-افزايش دما 2-وجود فشار 3-وجود مواد فرار مانند آبنقش افزايش دما در ذوب سنگ هاپيوندهاي يوني را در كاني ها سست و از هم جدا مي كند و موجب ذوب سنگ ها مي شود.

اسلاید 16: نقش فشار در ذوب سنگ هابر خلاف دما هر چه فشار كمتر شود سنگ ها زودتر به ذوب نزديك تر مي شوند.فشار زياد موجب استحكام پيوندهاي شيميايي كاني ها شده و مانع ذوب سنگ ها مي شود.نقش آب در ذوب سنگ هابا افزايش فشار بخار آب در كاني ها موجب جدا شدن پيوندهاي يوني در كاني ها شده و موجب ذوب سنگ ها مي شود.

اسلاید 17: ذوب ناقص چيست؟در فرايند ذوب بعضي از كاني ها زود تر ذوب مي شوند(زود گداز) و بعضي ديگر ديرتر ذوب مي شوند(ديرگداز) در نتيجه بعضي از كاني ها ذوب نمي شوند و يا ديرتر ذوب مي شوند.

اسلاید 18:

اسلاید 19:

اسلاید 20:

اسلاید 21: نوع كاني هاي سنگ هاي آذرين به چه عاملي بستگي دارد؟تركيب شيميايي و نوع كاني هاانواع سنگ هاي آذرين بر اساس شكل ظاهري1-سنگ های اسیدی2-سنگ های بازیک م خیلی بازیک1-پرسيليس 2-ظاهري روشن دارد به علت وفور كوارتز و فلدسپات1-كم سيليس 2-تيره هستند به علت وفور كاني هاي آهن و منيزيم دار

اسلاید 22:

اسلاید 23: تعريف سري واكنشي بوونتوالي تشكيل كاني ها الیوینمایع مذاب باقیماندهپیروکسنپیروکسنمایع مذاب باقیماندهآمفیبولآمفیولمای مذاب باقیماندهبیوتیتمثال

اسلاید 24: سري واكنشي بوون

اسلاید 25: ویزگی های سري واكنشي بوون bowen1-وقتي ماگماي داغ شروع به سرد شدن مي كند در دماهاي متفاوت كاني هايي با تركيبات گوناگون به وجود مي آيد.2-بيشتر ماگماها تركيبات بازالتي دارند.3-نخستين كاني هايي كه از سرد شدن ماگما حاصل مي شود پلاژيوكلاز كلسيم دار و اليوين است.4-از تجمع اين دو كاني(اليوين و پلاژيوكلاز) سنگ بازالتي (گابرو) به وجود مي آيد.

اسلاید 26: عامل ايجاد سنگ هاي آذرين مختلفجدا شدن بلورهاي اوليه و عدم واكنش با مايع باقيمانده و انجماد سنگ هاي مختلف آذرين به وجود مي آيد.

اسلاید 27:

اسلاید 28: منظور از بافت یک سنگ مانند سنگ آذرین چیست؟بافت یک سنگ آذرین به اندازه شکل و آرایش کانی های موجود در سنگ اشاره می کند.انواع سنگ هاي آذرين از نظر بافت1-درشت بلور 2-ريز بلور 3-شيشه اي يا فاقد بلور 4-پورفيري 5-اسفنجي

اسلاید 29: ارتباط بين ميزان سرعت سرد شدن ماگما با اندازه بلورهاهر قدر سرعت سرد شدن ماگما كُند تر باشد تعداد بلورها کم تر ولی اندازه آنها بزرگ تر و هرقدر سرعت سرد شدن سريع تر باشد بلورها كوچك تر ویا حتی بدون بلور تشکیل مي شود. مانند ابسیدین

اسلاید 30: بافت شیشه ای چیست؟نوعي سنگ آذرين است كه فاقد بلور است (داراي بافت شيشه اي) است زيرا ماگما خيلي سريع سرد شده است.بافت شیشه ای سنگ های آذرین که فاقد بلور هستند.چرا در بعضی از سنگ ها ساختمان منطم بلورین وجود ندارد؟چون به سرعت سرد شده اند مانند ابسیدینابسیدین چیست؟

اسلاید 31:

اسلاید 32: زیرا سنگ در دو مرحله سرد شده است. مرحله اول در اعماق (درشت بورها) و مرحله دوم در مسیر حرکت و نزدیک شدن به سطح زمین(ریز بلورها) و یا در سطح زمین که خمیره سنگ سریعا انجماد یافته است.بافت پورفيريبافت پورفیری چیست؟بلورهای درشت در زمینه ای فاقد بور یا ریز بلور قرار دارد.علت وجود بافت پورفیری چیست؟

اسلاید 33:

اسلاید 34: بافت حفره دار و اسفنجيبافت حفره دار و اسفنجی در چه سنگ های دیده می شود؟سنگ پا و پوکه معدنیعلت به وجود آمدن بافت حفره دار و اسفنجیبه علت خروج گازها از گدازه در حال انجماد

اسلاید 35:

اسلاید 36: ملاک های طبقه بندی سنگ های آذرین1-ترکیب شیمیایی که به مقدار سیلیس موجود در سنگ وابسته است.2-نوع کانی های تشکیل دهده سنگ.3-بیرونی و درونی بودن آن ها(بافت سنگ)

اسلاید 37:

اسلاید 38: تفسیر شکل 8-6 هر سنگ آذرین درونی یک معادل بیرونی دارد.زیرا یک ماده مذاب ممکن است در اعماق و یا در سطح زمین سرد شوددر این حالت دو نوع سنگ به وجود می آیدکه از نظر شیمیایی و کانی شناسی به هم شبه اندولی از نظر بافت با هم متفاوتند.در این شکل اقسام سنگ هایی که بافت تماما شیشه ای و حفره دار دارند دیده نمی شود.مسلما این سنگ ها معادل درونی دارند. رنگ سنگ های آذرین تابع کانی های موجود در آن ها است و وسیله خوبی برای تشخیص و نام گذاری سنگ ها است.

اسلاید 39:

اسلاید 40: موارد استفاده از سنگ هاي آذرين1-استفاده به عنوان سنگ هاي تزئيني مانند گرانيت و گابرو 2-استفاده در شيشه سازي مانند رگه هاي سيليس 3-استفاده در چيني سازي مانند رگه هاي فلدسپات 4-استفاده براي عايق ساختمان مانند پوكه معدني 5-سائيدن و پرداخت چوب مانند سنگ پا

اسلاید 41: اهميت فرايندهاي آذرين1-به وجود آمدن بعضي از فلزات با ارزش و اقتصادي مانند طلا،نقره،مس كُرُم،سرب،جيوه و پلاتين 2-به وجود آمدن چشمه هاي آب گرم مانند سرعين اردبيل،اطراف كوه دماوند و بستان آباد آذربايجان شرقي 3-پيدايش خاك از فرسايش و هوازدگي كاني هاي سنگ هاي آذرين