صفحه 1:
صفحه 2:
ارشير و نهادقات وابسنه
دع تشخيس مملحن نظام
slog sig abbas «
» هنأو سيماك جميووث اسلاقى اانا
بنياا مستقعان انقلا اسلاق
شیانت و كقت بن 8 نید سک الاب اسلامی
ستاد اإحرابى فرمان امام (ره).
ارکان نظام جحیوری اسلامی ابر اا
* قفا اسان
رفن
* شوراک شماشگی تبلغات اسلامی
* سيد على خاتنةاق
seal led Ulla
» مجلس خبركان رقبری :0 2
8 سازمان رقت و ارتباطات اسلاقى
i Bi 2 © سازتان اوقاف و امور خيبيه.
ae سازفان جع و زيارت
اكبر فاشمى ركستجانى
7 * آستان قدس aby
« قیاق سه گنه
ا 8 عيان واعظ تليسى
oe [قوه مجریة) cuss
ol Sipe alas lig) *
ف ee ids
* سنا كل pla slags
Gane 6 محقود sao # a dane
ul © جموورک اسلامی پا + مقر ای
* سید پاستارن الب اسلامی
* نيروك التظادى #مهزرى |
© معاون أول ئيس جميو,
ی ایا
۳
صفحه 3:
Sat tase
محمدتلی رجا
مجمدحواد بات 6
تحمدرضا معدوك كنق ©
Geos میجسی فسوی *
روسای مجلس شورای اسلامی
* ار هاشعی رفسجانی یه ال و دوم و یه
ساه ار یی سوم
* مهدی کرو (سه سل جر سور رهم
(ays lex em)! GE ast ole ©
(pind is) ables lene «
*: على اددشبرلانيجانى (دورة (ant
يوسا قوه قضافيه
6 سيد عبدااكتيم eli) bauge
* محمود فاشمى شاقروق
si Dale
oie Goat 9 شوراها
Slo «© نود
tay شوراك ©
oust
یش ها ۱3۸۸ pga ياست
1390 مجلس شوراف اسلامى( سفت
_> =
us od
» شورى هاف
© مجلس شوراك اسلامیر
© كفيسووافات Slat alae nats
* مرك يزوهش la مجلس شوراق lel
* واه محاسات کشور
قوه قضائية
» يوان عالى كشهر
Sib cite Use «
At
8S JB al Ute ©
* سارقان قاين تيروقاق مسلع
* سارمان تت اسناده املك كشو
آشوراهای عالی
* شهای عالی aking lel
* شوات عالى افنت على جمميوت اسلافق
ed © عالى استاها
* شاه عالی ماطق isle anal
رقيرات
© سيد رصالله حمينى
» حسين على منتقيك [قام نام سایق رهبا
* سيد على جافنةاق
ایفسای سمیوری
pase cowl *
ath lesson
* سيد على جافةاق
ital acta St ©
* محعود احمد ناد —
صفحه 4:
صفحه 5:
صفحه 6:
اصل 1١17 قانون اساللى: :
«يس از رهبر كبير انقلاب ba اسلام و بنيانكذار جكالورى امی ایرآ امام خمینی
طرف اكثري ی و#ذیرفته شداید. تعیین ۱
فقباء وأخِد شرايط
خاص در يكى از صفات
مى كنند و در غير اين صور:
منتخب خبركان. ولايت امر
«قانون مربوط به تعداد و شرايط اذ
oe ۳
soy as 5 ...از آغاز فا
فود بر کنار خواهد شد. تشحیص یس al Fal
اشد. در صورت فوت یا کنار» 55 عزل
«.نسبت به تعیین ۶ ۶۰ ی رهبر
و 7
صفحه 7:
کمیسیون تحقیق موضوع اصل ۱۱۱ قانون اساسی:ٍ
به منظور اجرای اصل یکصد و یازدهم قانون اساسی و برای نظارت بر استمرار . .
شرایطی که در اصل پنجم و یکصدونهم قانون اساسی برای رهبری ذکر
شدهاست و تصمیمگیری در موارد فقدان آن؛ تشکیل میشود.
تحقیقات و مذاکرات این کمیسیون. محرمانهاست. مجلس خبرگان, به وسیله.
این کمیسیون. موضوع نظارت بر رهبری را به اجرا میگذارد. اين كميسيون,
باید هرگونه اطلاعات لازم را در رابطه با اصل صدویازده. در مهدوده قوانین و
موازین شرعی. تحصیل کند و نسبت به صحت و سقم گزآرشهای مربوطه.
بررسی لازم را به عمل آورد. سایر اعضای خبرگان نیز اطلاعات خود را در باره
اصل صدويازده. در اختيار اين کمیسیون قرار میدهند. کمیسیون, بعدااز بررسی.
که gilts مذکور )| برای تشکیل املاس خیرکان» کافی
صفحه 8:
شرایط مب 1
قانون و ۱ بصراحت. ee. ee خبرگان رل بیان ae تن
, / 50
eee
ند POS Ni iceceee
ا
تا کرد. در 572 ۱
إشرح زير wow 2 0
a a ۲ | الكت
See me : *
Pix راتشخیس دهده
سس«
Oe nC ene)
9 ۴ ین 99 سوه ستاسی و اجتماعی
صفحه 9:
در کنار ۱/۵ San برخوردارى نمايندكان خبركان از
نفی ضرورت بعضی
يت
Ue ea aee ار
مطابق تبصره دوم مادّه ۰۳ بت 000000000 a
ااا
در سال ۱۳۸۹ بودجة مجلسن خبرگان ۳۰۳۶۹ میلیون ریال بودهاست. oii
.به طور متوسط هر سال نزديك به ٠٠١ ميليون تومان هزينه دارد
:فهرست
مجلس خبرگان رهبری
نخستین مجلس خبرگان
رهبری
کمسیون تحقیق موضوع
اصل 111قانون اساسی
جمهوری اسالمی ایران
وظایف مجلس خبرگان
رهبری
شرایط نمایندگان مجلس
خبرگان
مجلس خبرگان:
مجلس خبرگان رهبری مجلسی متشکل از فقیههای «واجد شرایط» است که بر اساس اصل ۱۰۷قانون اساسی جمهوری اسالمی ایران مسئولیت تعیین و نظارت بر ولی فقیه(رهبر جمهوری اسالمی) را دارد .مدت هر دورٔه این مجلس که اعضای آن به وسیلٔه انتخابات و
توسط رأی مستقیم و مخفی مردم انتخاب میگردند ،هشت سال میباشد.بر سر اینکه ولی فقیه را مردم باید انتخاب کنند یا مجلس خبرگان مناقشه های پراکنده ای وجود دارداما در کل بر انتخاب ولی فقیه توسط مجلس خبرگان توافق عمده وجود دارد.با این وجود قاعده و
برهان علمی و آکادمیکی برای آن حتی در نظرات علما و اندیشمندان از قبل ارائه نشده بود تا اینکه قاعده "تمرکز تکلیف" از سوی استاد امرائی مطرح شد که توجیه کننده فلسقه وجودی این مجلس می باشد.
مجلس خبرگان نیز در مادٔه ۱و ۲آییننامٔه داخلی این نهاد ،تعداد خبرگان را ۸۶نفر اعالم
کردهاست
در پنجمین اجالس چهارمین دوره مجلس خبرگان رهبری پس از رای گیری برای هیئت رئیسه جدید این مجلس ،هاشمی رفسنجانی بار دیگر به عنوان رئیس مجلس خبرگان رهبری انتخاب و دو سال بعد آیت اهلل مهدوی کنی به عنوان رئیس مجلس خبرگان رهبری
.برگزیده شد
نخستین مجلس خبرگان رهبری :
نخستین مجلس خبرگان رهبری در شرایطی تشکیل شد که کشور در حال جنگ با
عراق بود .انتخابات این مجلس در تاریخ ۱۹آذر ۱۳۶۱برگزار شد که نزدیک ۱۸میلیون
نفر در آن شرکت کردند .در این دوره ۷۵نفر از نمایندگان مجلس خبرگان تعیین شدند
و انتخابات بقیه نمایندگان به دور دوم کشید.
نخستین مجلس خبرگان رهبری که در واقع دومین مجلس خبرگان (پس از مجلس
خبرگان قانون اساسی) بود در ساعت ۹:۱۰دقیقه ۲۴مرداد ۱۳۶۲تشکیل شد و پیام
.امام خمینی در آن خوانده شد
اصل ۱۰۷قانون اساسی:
«پس از رهبر کبیر انقالب جهانی اسالم و بنیانگذار جمهوری اسالمی ایران امام خمینی که از
طرف اکثریت قاطع مردم به مرجعیت و رهبری شناخته و پذیرفته شدند ،تعیین رهبر به
عهده خبرگان منتخب مردم است .خبرگان رهبری درباره همه فقهاء واجد شرایط مذکور
در اصول پنجم و یکصد و نهم بررسی و مشورت میکنند هر گاه یکی از آنان را اعلم به احکام
و موضوعات فقهی یا مسائل سیاسی و اجتماعی یا دارای مقبولیت عامه یا واجد برجستگی
خاص در یکی از صفات مذکور در اصل یکصد و نهم تشخیص دهند او را به رهبری انتخاب
میکنند و در غیر این صورت یکی از آنان را به عنوان رهبر انتخاب و معرفی مینمایند .رهبر
منتخب خبرگان ،والیت امر و همه مسوولیتهای ناشی از آن را بر عهده خواهد داشت.
رهبر در برابر قوانین با سایر افراد کشور مساوی است».
اصل ۱۰۸قانون اساسی:
«قانون مربوط به تعداد و شرایط خبرگان ،کیفیت انتخاب آنها و آییننامه داخلی جلسات آنان
برای نخستین دوره باید به وسیله فقهاء اولین شورای نگهبان تهیه و با اکثریت آراء آنان
تصویب شود و به تصویب نهایی رهبر انقالب برسد .از آن پس هر گونه تغییر و تجدید نظر
در این قانون و تصویب سایر مقررات مربوط به وظایف خبرگان و صالحیت خود آنان است».
اصل ۱۱۱قانون اساسی:
«هرگاه رهبر از انجام وظایف قانونی خود ناتوان شود ،یا فاقد یکی از شرایط مذکور در اصول
پنجم و یکصد و نهم گردد ،یا معلوم شود از آغاز فاقد بعضی از شرایط بودهاست ،از مقام
خود برکنار خواهد شد .تشخیص این امر به عهده خبرگان مذکور در اصل یکصد و هشتم
میباشد .در صورت فوت یا کناره گیری یا عزل رهبر ،خبرگان موظفند ،در اسرع وقت نسبت
».به تعیین و معرفی رهبر جدید اقدام نمایند
کمیسیون تحقیق موضوع اصل ۱۱۱قانون اساسی:
به منظور اجرای اصل یکصد و یازدهم قانون اساسی و برای نظارت بر استمرار
شرایطی که در اصل پنجم و یکصدونهم قانون اساسی برای رهبری ذکر
شدهاست و تصمیمگیری در موارد فقدان آن ،تشکیل میشود.
تحقیقات و مذاکرات این کمیسیون ،محرمانهاست .مجلس خبرگان ،به وسیله
این کمیسیون ،موضوع نظارت بر رهبری را به اجرا میگذارد .این کمیسیون،
باید هرگونه اّط العات الزم را در رابطه با اصل صدویازده ،در محدوده قوانین و
موازین شرعی ،تحصیل کند و نسبت به صُس و تّحْق م گزارشهای مربوطه،
بررسی الزم را به عمل آورد .سایر اعضای خبرگان نیز ،اّط العات خود را در باره
اصل صدویازده ،در اختیار این کمیسیون قرار میدهند .کمیسیون ،بعد از بررسی
و تحقیق ،در صورتی که مطالب مذکور را برای تشکیل اجالس خبرگان ،کافی
نداند ،موضوع را با عضو یا اعضای خبرگان که اّط العات را در اختیار گذاردهاند ،در
میان میگذارد و توضیحات خود را ارائه میکند و در صورتی که آنان قانع
نشدند ،اگر اکثرّی ت نمایندگان ،تقاضای تشکیل جلسه فوقالعاده را کنند،
.اجالسّی ه مجلس خبرگان ،برگزار میشود
شرایط نمایندگان مجلس خبرگان
قانون اساسی ،بصراحت ،شرایط نمایندگان مجلس خبرگان را بیان نکرده و تعیین آن را مطابق اصل ،۱۰۸
برای نخستین دوره ،به فقهای اولین شورای نگهبان و پس از آن ،به خود مجلس خبرگان واگذار کردهاست؛
اما با دقت در اصول مربوط ،میتوان کلیاتی را در مورد شرایط اعضای مجلس خبرگان به دست آورد .به
ضرورت تناسِب حکم و موضوع ،اعضای خبرگان ،اوًال ،باید دارای درجهای از فقاهت و آگاهی بر مسائل
سیاسی و اجتماعی روز باشند که قدرت تشخیص «اعلم به احکام و موضوعات فقهی یا مسائل سیاسی و
اجتماعی یا شخص واجد مقبولًایناث و دنشاب هتشاد ار »هماع تّی ،دارای مرتبهای از تقوا باشند که در اظهار
نظر خویش ،فقط مصالح اسالم و مسلمانان را در نظر گیرند و نه منافع فردی و گروهی را .از سوی دیگر،
در صورتی که اهل خبره ،به آنچه میگوید ،اعتقاد نداشته باشد و یا دارای سوابق سوء سیاسی و اجتماعی
باشد ،بدون تردید ،نمیتوان به تشخیص او اعتماد کرد .در قانون انتخابات مجلس خبرگان ،شرایطی به
شرح زیر آمدهاست :خبرگان منتخب مردم ،باید دارای شرایط زیر باشند :
اشتهار به دیانت و وثوق و شایستگی اخالقی ؛
اجتهاد در حدی که قدرت استنباط بعض مسائل فقهی را داشته باشد و بتواند ولی فقیه واجد شرایط
رهبری را تشخیص دهد؛
بینش سیاسی و اجتماعی و آشنایی با مسائل روز ؛
معتقد بودن به نظام جمهوری اسالمی ایران ؛
.نداشتن سوابق سوء سیاسی و اجتماعی
در کنار تصریح به ضرورت برخورداری نمایندگان خبرگان از شرایط فوق ،این قانون بر
نفی ضرورت بعضی از شرایط ،تصریح کردهاست که «ضرورت ندارد که نمایندگان ،ساکن
و یا متولد حوزه انتخابیه خود باشند.».
نکته پایانی درباره شرایط نمایندگان مجلس خبرگان« ،مرجع تشخیص واجدان شرایط»
است .این موضوع از اهمیت زیادی برخوردار است .تبصره یکم ماده سوم قانون انتخابات
مجلس خبرگان ،مرجع تشخیص دارا بودن شرایط مورد نظر را فقهای شورای نگهبان
دانستهاست .بهطور معمول ،فقهای مزبور ،برای کسانی که اجتهادشان محرز نیست ،اقدام
به برگزاری امتحان و اختبار میکنند و شرایط دیگر را با تحقیق و تفحص احراز میکنند.
مطابق تبصره دوم ماّد ه ،۳کسانی را که رهبر ،صریحًا و یا ضمنًا ،اجتهاد آنان را تأیید
کرده باشد ،از نظر علمی ،نیازی به تشخیص فقهای شورای نگهبان نخواهند داشت.
در سال ۱۳۸۹بودجه مجلس خبرگان ۳۰۳۶۹میلیون ریال بودهاست .مجلس خبرگان
.به طور متوسط هر سال نزدیک به ۲۰۰میلیون تومان هزینه دارد