مدیریت خلاق

مدیریت خلاق

اسلاید 1: 1 دانشگاه آزاذ اسلامي واحد چالوس كارگاه آموزشي مديريت خلاقمدرس : دكتر سهيلا بورقاني فراهاني

اسلاید 2: 2

اسلاید 3: 3مقدمهگوته می گوید : در مورد همه نوآوريها و خلاقيتها يك حقيقت ابتدائي وجود دارد از لحظه اي كه شخص به طور قطع مصمم به كاري مي شود امدادهاي غيبي به كمك او مي آيد.

اسلاید 4: 4خلاقيت آيا يك وي‍ژگي ذاتي و ارثي ست؟!آيا تنها برخي افراد خوشبخت با آن متولد مي شوند!؟آيا ؟!؟!

اسلاید 5: 5خلاقيت چيست؟خلاقيت = توانايي تفكر + كشتن ويروس هاي ذهني.خلاقيت يعني ديدن به نوعي ديگر .خلاقيت يعني رهايي از عادت هاي ذهني.خلاقيت يعني فرآيند تغيير، توسعه و تكامل در سازمان بندي حيات ذهني.خلاقيت يعني ديدن چيزي كه وجود ندارد.

اسلاید 6: 6خلاقيتخلاقيت يعني دور شدن از چيزهاي واضح و معمولي يا قطع رابطه با تفكر مبتني بر عادت.خلاقيت يعني نگاهي متفاوت به پديده هايي كه ساير مردم نيز به آنها مي نگرند. خلاقيت يعني آواز خواندن با نت هاي خويش.خلاقيت يعني توانايي صحبت كردن و گوش دادن به يك گربه.خلاقيت يعني وصل كردن دوشاخه به پريز خورشيد.

اسلاید 7: 7خلاقيتخلاقيت يعني خارج شدن از پشت درهاي بسته.خلاقيت يعني استعداد و ميل دسته بندي و جدا كردن اشيا، مفاهيم و تصورات.خلاقيت يعني استعداد ابتكار و خلق كردن كه به صورت بالقوه در هر فردي و در هر سني وجود دارد و با محيط اجتماعي – فرهنگي در رابطه تنگاتنگي مي باشد.خلاقيت يعني نگاه به چيزهاي معمولي و پيش پا افتاده و ديدن چيزهاي فوق العاده و غير عادي در آنها.

اسلاید 8: 8 تعریف خلاقیت از دیدگاه سازمانی :خلاقيت يعني ارائه فكر و طرح نوين براي بهبود و ارتقا كميت يا كيفيت فعاليتهاي سازمان مثلا افزايش بهره وري ، افزايش توليدات يا خدمات ، كاهش هزينه ها، توليدات يا خدمات از روش بهتر، توليدات يا خدمات جديد و ... .خلاقيت ، همانند به وجودآوردن يك محصول جديد است اما نوآوري به چگونگي فرايند به عمل آوردن اين ايده جديد گفته مي شود.

اسلاید 9: 9خلاقيت چيست؟توانايي حل مسايلي که فرد قبلا حل آنها را نياموخته است(Weisberg)فرآيندي که نتيجه آن کار تازه اي باشد که توسط گروهي در يک زمان مفيد و ارزشمند تلقي شود.(Stein) توانايي ايجاد ايده هاي جديد داراي ارزش براي مشتري.

اسلاید 10: 10دو ويژگي مشترك در تعاريفتازگي ونو بودنارزشمندي و مناسب بودن

اسلاید 11: 11بزرگترين عاملي كه جلوي تفكر خلاق را مي گيرد.فكر مي كنيم خلاق نيستيم

اسلاید 12: 12نحوه تشکیل اندیشه های جدید : مغز انسان از دو نيمكره چپ و راست تشكيل شده است كه هركدام مهارتها وفعاليتهاي فكري خاصي را برعهده دارند.اطلاعات در مغز انسان به دو شیوه متفاوت گردآوری و پـردازش می شود . نیـم کـره چپ که به مغز کنترل کننده مشهور است ، تـجزیه و تـحلیل ، مقـایسه و سپس انتخاب می کنـد . نیم کره راست یا مغز خلاق ، مطالب را تجسم ، پیش بینی و ایده ایجاد می کند .بااين وصف ، منظـور ايـن نيست كه نيمكره راست و چپ مغز در تضـاد با يكديگر و متعارضند ، بلكه اين دو نيمكره مكمل و يك كل تجزيه نـاپذيرند. هدف ، برقراري ارتباط بين اين دو بخش ودرنتيجه ايجاد زمينه لازم براي همبستگي سودمند و همكاري بهترآنهاست تاهردو بتوانند قابليتها وتوانائيهاي خويش را درهم آميزند .لازم به ذكر است كه صاحبان افكار و انـديشه هـاي بزرگ از هر دو سوي مغزشان بهره گرفته اند و اگر مشاهده مي شود بـيشتر افـراد فقط از كارايي يك طرف مغز خود استفاده مي كنند به دليـل نـارسايي و نـاتواني عضوي طرف ديگر نيست بـلكه به ايـن علت است كه طرف ديگر مغز بدون تمرين و استفاده بـاقي مانده و به اندازه كـافي مجـال و فرصت تكامل و پيشرفت همانند طرف ديگر به آن داده نشده است.

اسلاید 13: 13چگونه ذهنتان را براي داشتن فكر خلاق آماده كنيد.هميشه جوياي علم باشيد.زياد بخوانيد، همه چيز بخوانيد.مطالبي را كه مي خوانيد دسته بندي كنيد. زماني را هم براي تبادل نظر با ديگران بگذاريد.مجامع و جلساتي برويد كه به رشته ي كاري شما مربوطاند.به كشورهاي ديگر سفر كنيد.مهارت هاي شنيداري خود رابالا ببريد.

اسلاید 14: 14ضرورت خلاقيت:دنياي امروز به قدري پيچيده ، پويا و نامطمئن است که ما مجبوريم (بايد آماده باشيم) براي رشد ، پيشرفت و حتّي بقا هر لحظه مشکل جديدي را حل کنيم.ضرورت خلاقيت از دو بعد :بعد مادي بعد معنوي

اسلاید 15: 15بعد مادي يا مرگ يا خلاقيتواژه هاي جديدي مبتني بر تصور وايده:Engineering ImagineeringTechnologyOrganization InnovationManager ImagerUniversity

اسلاید 16: 16فرمول جديد موفقيت چارلز هنديI = A.V فرمول جديد موفقيت ارزش افزوده = ايده * هوش * اطلاعاتI = InformationI = IntelligenceI = IdeaA.V= Add Valueبعد معنوي:‌ خلاقيت به معنويت مي انجامد و معنويت به خلاقيت.

اسلاید 17: 17فرآيند خلاقيت (مدل گراهام والاس 1962)دوره آمادگي preparation دوره خواب (پرورش) Incubation دوره بصيرت (روشني) Insight دوره آزمايش و ارزش گذاري Validation

اسلاید 18: 18دوره آمادگي جستجوي اطلاعات در خصوص موضوع، مساله يا مشكلشكافتن موضوع و ريشه يابي شناسايي پيش فرض هاي ذهني درست، غلط يا پنهــاندرباره مشكل

اسلاید 19: 19دوره خواب (پرورش)توقف عمدي كار در صورت به نتيجه نرسيدن بعد از مدتي، بعد از دوره اول سپردن موضوع از ضمير خودآگاه به ضمير ناخودآگاه

اسلاید 20: 20دوره بصيرت (روشني) تنظيم حواس يا آنتن هاي خود با امواج و فركانس هايارسالي از ضمير ناخودآگاه و چشم به راه و گوش بهزنگ ماندن در اين مرحله در يك لحظه و بطور ناگهاني شخصمتوجه راه حل مساله مي شود.

اسلاید 21: 21دوره آزمايش و ارزش گذاريراه حل كلي به ذهن رسيده در مرحله بصيرت ابتداآزمايش و سپس مطابق وضعيت و شرايط مورد نياز فرمداده مي شود و كاربردهاي مختلف آن شناسايي ميگردد.خلاقيت : خلاقيت را مي توان روشي براي حل مسايل دانست.

اسلاید 22: 22فرآيند حل خلاق مساله تجزيه و تحليل محيطي تشخيص مشكل شناسايي مشكل فرضيه سازي شقوق مختلف ارزيابي و انتخاب اجرا كنترل

اسلاید 23: تحليل محيطاگر پيوسته در جست و جوي مسائل نباشيد پس چگونه خواهيد دانست كه آيا اين مسائل وجود دارد يا نه؟شركت نفت Royal Dutch/shell ميليون ها دلار سالانه صرف پيگيري مسائل مربوط به رقابت و اقتصاد و كسب اطلاعات درباره مشتريان خود مي كند و اين هزينه صرفاً براي يك نوع سيستم اطلاعاتي، يعني سيستم اطلاعات راهبردي صورت مي گيرد.

اسلاید 24: تشخيص مسئلهپيش از آنكه بتوانيد مسئله اي را حل كنيد يا از فرصتي استفاده كنيد بايد از وجود آن مسئله يا فرصت با خبر شويد.براي مثال هنگامي كه ميكيوكيتا نو در اوايل دهه 1990 اقدام به تجزيه و تحليل اطلاعات مربوط به هزينه توليد در شركت نمود در نهايت، احساس كرد يك جاي كار خراب است. مشكل اين بود كه پس انداز لازمي را كه مي بايست از بابت اتوماسيون و روباتي كردن كارخانه كه به تازگي آن را تكميل كرده است به دست آورد، به دست نمي آورد.

اسلاید 25: شناخت مسئلهتفكر استدلالي و شهودي هر دو در اين مرحله صورت مي گيرد.اما شناسايي يك فرآيند عقلايي و استدلالي است.

اسلاید 26: سئوالات اصلي مطرح شده در شناخت مسئله1- چه اتفاقي افتاد، يا خواهد افتاد؟2- روي چه كسي تأثير گذاشت يا خواهد گذاشت؟3- چه زماني اتفاق افتاد يا خواهد افتاد؟4- چگونه اتفاق افتاد با خواهد افتاد؟5- چرا اتفاق افتاد يا خواهد افتاد؟6- چه بايد بكنيم تا موفق باشيم؟

اسلاید 27: فرضيه سازيفرضيه سازي درباره وضعيت عوامل آينده در شرايط حل مسئله، امري ضروري است. براي مثال: وضعيت اقتصاد به هنگامي كه محصولات جديد راه اندازي شود چگونه خواهد بود؟ يا واكنش مديرتان نسبت به پيشنهادتان چه خواهد بود؟

اسلاید 28: در شركت FRITO-LAY حل خلاق مسئله،رمز موفقيت است.شركت FRIYO-LAY توليد كننده مواد غذايي سبك مستقر در دالاس كه ساليانه 5/3 ميليارد دلار فروش دارد نخستين بار برنامه حل خلاق مسئله (CPS ) را در سال 1987 آغاز كرد. برنامه CPS در FRITO-LAY در هست مرحله انجام مي شود: 1- يافتن مسئله 2- جمع آوري اطلاعات 3- تعريف مسئله 4- نظريه پردازي براي يافتن راه حل 5- ارزيابي و انتخاب بهترين نظريه ها 6- تدوين يك برنامه عملي 7- قبولاندن نظريه به مديريت ارشد و 8- عملي كردن راه حل

اسلاید 29: خلق راه كارهاي گوناگونخلق راه كارهاي مختلف مستلزم فهرست بندي راه كارهاي شناخته شده و ايجاد راه كارهاي اضافي مي باشد.خلق راه كارهاي مختلف تا حدودي يك امر عقلايي و استدلالي و تا حدودي شهودي و غير استدلالي است. هنگامي كه مهندسان شركت اپل كامپيوتر«نيوتن» را كه يك كامپيوتر دستيار ديجيتالي شخصي بود طراحي كردند صدها قابليت جايگزين را براي اين ماشين ايجاد كردند. در پايانة چندين قابليت اصلي از بين بقيه انتخاب شد.

اسلاید 30: انتخاب از بين راه كارهاي مختلفهنگامي كه مهندسان هوندا براي اولين بار موتوري را طراحي كردند كه 55 مايل در هر گالن مصرف داشت، راه كارهاي مختلفي براي انتخاب در اختيار داشتند. تأثير فن آوري جديد بر هزينه توليد، سازگاري با سيستم هاي انتقال نيرو و غيره براي تصميم گيري آنان در انتخاب فن آوري، اهميت پسياري داشت.هر يك از فن آوري هاي ممكن مي بايست به لحاظ تأثير آنها بر اين عوامل، مورد ارزيابي قرار مي گرفت.

اسلاید 31: اجراپس از آنكه ديدگاه روشني نسبت به كاري كه مي خواهيد انجام بدهيد پيدا كرده و برنامه اي براي انجام آن داشتيد آنگاه مي توانيد عملاً دست به كار شويد. اجرا مستلزم توچه دايم است. اين امر يعني دقيق شدن در جزئيات و پيش بيني موانع و غلبه بر آنها .

اسلاید 32: كنترلارزيابي نتايج آخرين مرحله فرآيند حل خلاق مسئله است كه اغلب ناديده گرفته مي شود. اين مرحله مستقيماً به مرحله تجزيه و تحليل محيط راه پيدا مي كند و چرخه جديدي از حل خلاق مسئله آغاز مي شود.تشخيص نقايص در اين مرحله حايز اهميت است.

اسلاید 33: شركت EATON از نوآوري براي رقابت استفاده مي كند.شركت سهامي ايتون، سازنده دنده و سوپاپ موتور، اكسل كاميون، مدار شكن و ديگر قطعات متداول، عمدتاً براي خودروسازيها، داراي 38000 نفر كارگر در 110 كارخانه در سراسر چهان است.كاهش چشمگير هزينه ها چهت افزايش بهره وري از عوامل موفقيت اين شركت است. ايتون دفاتر حساب هاي خود را باز گذاشت تا در تصميم گيري آگاهانه به آنها كمك كنند از طريق برنامه هاي تسهيم سود، يادداشت ها تقديري كاركنان خود را به تلاش جدي در امر نوآوري فرآيند، ترغيب نموده است.

اسلاید 34: ايجاد خلاقيت در فرآيند حل مسئله تجزيه حل مسئله نتايج مأيوس كننده به بار آورد.1- براي بيشتر سازمان ها يا افراد، خلاقيت بخش عمده اي از فرآيند حل مسئله را تشكيل نمي دهد.2- افراد چه به عنوان فرد و يا عضوي از سازمان معمولاً به خلاق بودن ترغيب نمي شوند.3- تعداد اندكي از افراد با تكنيك هاي خلاقي كه مي توان در فرآيند حل خلاق مسئله به كار پست آشنايي دارند.4- تعداد كمي از افراد مهارت هاي حل خلاق مسئله را در خود توسعه مي دهند اما اين وضعيت به تدريج تغيير مي كند.

اسلاید 35: 35اطلاعات و خلاقيتخلاقيت اطلاعات اطلاعات بيش از حد مانع خلاقيت مي شود.

اسلاید 36: 36ويژگي هاي افراد خلاقخود نظمي زيادپشتكار مواجه با مشكلات و شكستاستقلالتحمل ابهامتحمل شكستتمايل به پذيرفتن خطراعتماد به نفستوجه دقيق به محيط پيرامونانعطاف پذيرياستقلال طلبي

اسلاید 37: 37محيط خلاقفضاي محرك، مستعد و به طور كلي خلاقانعطاف پذيري بالاي محيطياعتماد و اطمينان افراد نسبت به يكديگر نداشتن فشارهاي روحي، رواني اجتماعي، مالي و كاري براي افراد

اسلاید 38: 38از اين مفاهيم دوري كنيد.اينها تئوري است، اهل عمل باش.اشتباه چيز بدي است( نبايد اشتباه كرد).بازي يك عمل لغو و بيهوده است.اين به من مربوط نيست.ابله( احمق) نشو!شوخي موقوف!من خلاق نيستم.

اسلاید 39: 39متداول ترين جملات بازدارنده خلاقيتنهشدني نيست (كه با تكان دادن سر و حال و هواي قاطعانه گفته مي شود)آره، ولي اگر اين كار را بكني .... (پيش بيني يك وضعيت مصيبت وار)ما سال ها قبل اين ايده را امتحان كرده ايمتا حالا كه كارها خوب پيش رفته؛ چه نيازي به اين كار هست؟من اشكالي در روند كنوني كارها نمي بينيم زياد عملي به نظر نمي رسد

اسلاید 40: 40متداول ترين جملات بازدارنده خلاقيتتا به حال هرگز چنين كاري نكرده ايم بهتر است واقع بين باشيم براي اين كار درمهلت تعيين شده وقت پرداخت به ايده تو نيستدر بودجه پيش بيني نشده استشوخي مي كني بهتر است از موضوع پرت نيفتيماين ايده هاي عجيب را از كجا آورده اي

اسلاید 41: 41موانع خلاقيتآموزش ناهمسو با خلاقيتاستفاده از الگوهاي قالبي شتابزدگي در ارزيابيتاكيد بر مفروضات قبلي فشارهاي اجتماعيچاره جويي هاي كوتاه مدت

اسلاید 42: 42موانع فرديترس از شكسترويگرداني از ابهاماتعادتعدم اعتماد به نفسعدم انعطاف پذيري

اسلاید 43: 43عوامل درون فردي و ميان فرديمحيط مناسب والدين آگاه مربيان شايستهبرنامه هاي آموزشيتفاوت هاي فرديسخت كوشي

اسلاید 44: 44درباره ي كارهاي كه انجام مي دهيد.چرا من بايد اين كار را انجام دهم؟اگر انجام ندهم چه مي شود؟چرا من بايد هميشه اين كار را به اين شكل انجام دهم؟چه گزينه با انتخاب هاي ديگري را مي توان در اين مورد تصور كرد.چرا من فكر مي كنم جوابش اين است؟چه كسي مي تواند ايده خوبي در اين مورد داشته باشد؟

اسلاید 45: 45در چه مكان و زمانهايي بيشتر خلاق هستيد

اسلاید 46: 46موانع بيرونيقوانينشغلآداب و رسومترس از عدم استقبال عموميمطابقت

اسلاید 47: 47راه هاي غلبه بر موانع خلاقيتبايد كه خلاق باشيد.خوش بين باشيد و مثبت فكر كنيد.اطلاعات لازم را پيدا كنيد.برداشتتان را تغيير دهيد، جور ديگري فكر كنيد.قدم به قدم فكر كنيد.ابهام، سر در گمي ها و شرايط نامشخص را تحمل كنيد.پشت كار به خرج دهيد.

اسلاید 48: 48راه هاي غلبه بر موانع خلاقيتنگذاريد حواستان پرت شود.فقط دنبال يك جواب نباشيد.فكرتان را در قالب كلمات بيان كنيد.يادداشت برداريد.به خودتان استراحت بدهيد.تكرار كنيد.تمامش كنيد!.

اسلاید 49: 49راهبرد هاي موثر براي شكستن قالب هاي ذهني در استفاده از روش ها و تكنيك هاي خلاقيتجلوگيري از قضاوت فوريدرك اصل مطلبشك و ترديدتجسم قويتخيل نگرش جديد

اسلاید 50: 50مهم ترين عادت هاي ذهني مانع خلاقيتاشتباه كردن ممنوعدليل آوردن براي هر چيزآن موقع چه گفتم؟ همان درست است!توليد كن!كنترل بيش از حد! ارزشش را ندارد!جست و جوي امنيت

اسلاید 51: 51مهم ترين عادت هاي ذهني مانع خلاقيتكليشه ساختنتكيه بر احتمالاتتنها يك پاسخ صحيحتلاش براي منطقي بودن پي روي كور كورانه از قوانينقواعد سخت و موانعي كه جلوي جمع آوري اطلاعات يا تماس با ديگران را مي گيرند.

اسلاید 52: 52تكنيك هايخلاقيت

اسلاید 53: 53تكنيك هاي خلاقيتتكنيك هاي خلاقيت به عنوان ابزاري براي رشد خلاقيت و افزايش توان حل خلاق مسئله كمك شاياني به توان فرد در تمام مراحل خلاقيت و فرايند خل خلاق مسئله مي نمايد.

اسلاید 54: 54تكنيك هاي تجزيه و تحليل محيط :تكنيك چرا : در دوران كودكي، كودكان براي گسترش فهم خود از دنياي اطراف شان بطور مكرر از والدين و اطرافيان مي پرسند. در بزرگسالي بايد ياد گرفته هايمان را زير سوال ببريم. سوالات تا جايي ادامه پيدا مي كند كه به يك بصيرتبرسيم يا در يك باتلاق فرو رويم.

اسلاید 55: 55تكنيك يورش فكري Brain Stromingدكترالكس، اس اسبورن درسال 1938اين تكنيك را به كار برد و در سال 1953به صورت مشخص توسط وي تعريف شد.تعريف در واژه نامه وبستر:اجراي يك تكنيك گردهم آيي كه از طريق آن، گروهي مي كوشند با انباشتن تمام ايده هايي كه همزمان در جلسه، بوسيله اعضاء ارائه مي گردد راه حلي براي يك مساله بخصوص بيابند.

اسلاید 56: 56چهار ركن اصلي اين تكنيكدر ايده جويي، كميت به ايجاد كيفيت منجر مي شود.قضاوت ديگران مانع جولان، تراوش و سرعت تصور و خيال افراد مي شودايده هاي جديد، تداعي كننده ي ايده هاي تازه ي ديگري است.ايجاد هم افزايي مي شود.

اسلاید 57: 57رئيس جلسههيچ كس حق قضاوت، ارزيابي يا انتقاد از ايده هاي پيشنهادي ديگران را ندارد. هرچه ايده ها دورتر از ذهن، جسورانه تر، غير منتظره و عجيب تر باشد بهتر است. به تعبير ديگر هر چه ايده ها بيشتر باشد بهتر است.هر چه تعداد ايده ها بيشتر باشد بهتر است.هر چه تركيب ايده ها به منظور ايجاد ايده هاي جديد بيشتر صورت بگيرد بهتر است

اسلاید 58: 58نكات مهم در استفاده از اين تكنيكارزيابي، تجزيه وتحليل و تركيب ايده هااز نظر مقام و موقعيتعدم تشكيل گروه هاي كوچك در گروهرسمی نشدن جلسهارائه ايده هاي ناقص جلوگيري از كند شدن بحث ها

اسلاید 59: 59نكات مهم در استفاده از اين تكنيكايده يابي نه قضاوت و داوريباز كردن موضوعتخصص و اطلاعات لازم در مورد موضوع جلسهايجاد جوي مناسب براي فكر كردنعدم تاثير پذيري ايده هاي اوليه در ايده هاي ثانويهعدم شناسايي يك ايده به نام شخصيياد آوري چهار اصل تكنيك

اسلاید 60: 60تكنيك تشخيص مشكلتكنيك ايفاي نقش (Role Playing) تكنيك درنگ خلاق (Creative Pause) تكنيك پي.ام.آي (Plus, Minus , Interesting)Plus = افزودن (نكات مثبت)Minas = كاستن (نكات منفي)Interesting = نكات جالب

اسلاید 61: 61تكنيك توهم خلاق (Creative Illusion)اكثر مواقع خلاقيت نتيجه تشخيص خطاها از واقعيت هاست. خيلي اوقاتآنچه را كه ما فكر مي كنيم واقعيت است واقعيت نيست. مغز انسان بايد خودآگاه يا ناخودآگاه واقعيت را درك و نسبت به آن بصيرت پيدا كند.براي چند لحظه به تصوير فوق خيره شويد، دايره درون مكعب در چه موقعيتي قرار دارد؟

اسلاید 62: 62

اسلاید 63: 63تكنيك وارونه سازيبا معكوس سازي مي توان قالب ذهني مربوط به موضوع را شكست يا موضوع را در قالب ديگري به جريان انداخت.چون اطلاعت به طور معكوس ( يا متفاوت با گذشته) وارد ذهن مي شود، احتمال اينكه وارد قالب جديدي گردد افزايش مي يابد و در نتيجه خروجي قالب، كه همان درك ما از موضوع يا مشكل است با گذشته تفاوت خواهد داشت.

اسلاید 64: 64عمل بطريق معكوس حتي به صورت كاملا تصنعي كمك شاياني به شناسايي قالب هاي ذهني پنهان خود و ديگران مي كند.روش براي معكوس سازي دكتر چارلز تامپسون: مشكل خود را به صورت بر عكس بنويسيد.سعي كنيد چيزهاي را كه وجود ندارد كشف و تعريف كنيد.سعي كنيد كارهايي را كه ديگران انجام نمي دهند كشف كنيد.جهت ديد با محل ديد خود را نسبت به موضوع تغيير دهيد.نتايج مورد انتظار را معكوس كنيد.موفقيت ها را به شكست و شكست ها را به پيروزي تبديل كنيد.

اسلاید 65: 65تكنيك شش كلاه فكري (six thinking Hats) يكي از تكنيك هاي مفيد، معروف و معتبري است كه توسط دكتر اوارد دوبونو ابداع شده و كاربرد و آثاربسيار متنوعي در اجتماع، سازمان، خانواده و فرد دارد.اين تكنيك براي هر كدام از شش سبك فكري يك كلاهرنگي خاص به عنوان سمبل استفاده مي كند.

اسلاید 66: 66كلاه سفيد : سفيد رنگ خنثي و منفعلي، بدون هيچگونه قضاوت، فقط واقعيتها مورد جستجو قرار مي گيرد. كلاه سرخ : رنگ سرخ نشانه خشم، شور، و هيجان. كلاه سرخ بيانگر بينشي هيجاني است و فقط به جنبه هاي احساسي و غيراستدلالي توجه مي شود.كلاه سياه : رنگ سياه نشا افسردگي و منفي است. كلاه سياه بيانگرجنبه هاي منفي و بدبينانه است. كلاه زرد : رنگ زرد آفتابي و مثبت است. كلاه زرد بيانگرجنبه هاي مثبت و خوش بينانه است.كلاه سبز : رنگ سبز نشانه گياهان، رويش درختان بارور، طراوت و تازگي است. كلاه سبز بيانگر خلاقيت و فكرهاي تازه است.كلاه آبي : رنگ آبي نشانه سردي و رنگ آسمان بالاي سرماست. كلاه آبي بيانگر تنظيم و ساماندهي فرآيند برنامه ريزي براي تفكر و استفاده از كلاه هاي ديگر است، كلاه آبي كلاه نظارت.

اسلاید 67: 67تكنيك هاي فرضيه سازي تكنيك چه مي شود اگر ... ؟ (what – if … ?)تكنيك در هم شكستن مفروضات (Assumption Smashing Technique)تكنيك ارتباط اجباري (forced Association) تكنيك كاربردهاي ديگر (Put to other uses)

اسلاید 68: 68توصيه هاي براي رشد خلاقيتشناسايي مكان ها و زمان هاي كه معمولا ايده هاي جديدي به ذهنتان مي رسد.يك جابجايي درصورت نرسيدن به نتيجه در مورد يك مسئلهفكر كردن در مورد اين كه اگر مشكل و مسئله ام حل شود چه خواهد شد.به آهنگ هاي الهام بخش گوش كنيد.از مكان هاي رويايي مثل موزه ها و آثار باستاني و ... بيشتر ديدن كنيد.

اسلاید 69: 69توصيه هاي براي رشد خلاقيتبا افراد خلاق بيشتر معاشرت كنيد.به جاهايي كه تا بحال نرفته ايد بيشتر مسافرت كنيد.خلاقيت تحت شرايط فشار ايجاد نمي شود.چيدن اشياي متنوع روي ميز يا جلوي چشمتانگاهي مخالف عادت هاي خود رفتار كنيد.دكوراسيون منزل و محل كار خود را مرتب تغيير دهيد.

اسلاید 70: 70توصيه هاي براي رشد خلاقيتديدن از نمايشگاه اختراعات و اكتشافاتكمك از افراد غريبه يا بي خبر از موضوع، حتي بچه ها در حل مسئلهزمان ضرب العجل براي حل مشكلتعيين حداقل براي خلق ايدهشعر گفتن و جملات بدون ربط با نزديكان در اوقات فراغت

اسلاید 71: 71توصيه هاي براي رشد خلاقيتخود را جاي مشكل و مسئله قرار دادنحل معمامحل و زمان مشخصي را براي كارهاي خلاق خود انتخاب كنيد.به مشكلات به صورت فرصت نگاه كنيد.هميشه پاسخ هاي زيادي وجود دارد.هميشه از طريق منطقي نمي توان به جواب رسيد.قواعد را كنار بگذاريد.

اسلاید 72: 72توصيه هاي براي رشد خلاقيتمطاله سرگذشت مخترعين و مكتشفين بزرگ جهانباور اينكه خلاقيت رمز و كليد موفقيت، خوشبختي ...به محل هايي برويد كه قبلا رفته ايد برويد و چيزهاي ببينيد كه قبلا به آنها توجه نكرده ايد.

اسلاید 73: 73ارزش هاي فكري كه مهارت هاي خلاقيت را تقويت مي كند.شكستن عادت، كنار گذاستن شيوه هاي فكري و عملي پيشين و استفاده از روش هاي جديدبه تعويق انداختن قضاوت و ارزيابي ايده ها براي جلوگيري از ضايع شدن ايده اي كه در ابتدا ممكن است جالب و مفيد به نظر بيايد.درك مسائل پيچيده به هنگام مواجه شدن با آنها و تلاش در حل اين مسائل.متفاوت ديدن مسائل و مشاهده امور به شيوه تازه اي كه قبلا به آن به توجه نشده است.وسعت فكر و برقراري ارتباط ميان ايده هاي متفاوت.

اسلاید 74: 74پرورشايده هافرايند خلاقارزيابي و پياده سازيجمع آوري اطلاعاتفرايند انديشه خلاق

اسلاید 75: 75گردآوري دانش و اطلاعاتخواندن زمينه هاي گوناگونملحق شدن به گروه ها و اتحاديه هاي حرفه اي حضور در همايش ها و سمينارهاي حرفه ايسفر به اماكن جديدصحبت با هر كس درباره ي موضوع مورد نظراز نظر گذراندن مجلات، روزنامه ها و ژورنال ها براي مقالاتي مرتبط با موضوعپي ريزي يك كتابخانه ي براي رجوع در آيندهحمل يك دفترچه كوچك و ثبت اطلاعات مفيدصرف وقت براي اقناع كنجكاوي هاي طبيعي

اسلاید 76: 76فرايند پرورشاشتغال به كاري روتين و بي نياز از فعاليت ذهني(مثل چمن زدن يا نقاشي منزل)تمرين منظمبازي(ورزشي، فكري، معما)انديشيدن به پروژه يا مساله پيش از خوابتمركز اعصاب و خود هيپنوتيزملميدن و آسودن در فواصل منظم افزايش سطح انرژي با ورزش، رژيم غذايي و استراحت مناسب

اسلاید 77: 77ارزيابي و پياده سازيآموختن مباحث مربوط به فرايند طرح ريزي تجاريآزمودن ايده ها با افراد مطلعتوجه به ايده ها احساسات هوشمندانه آموختن مباحث مربوط به فروش محصولات فراگيري مطالبي در خصوص سياست گزاري هاي سازمانياندرز گرفتن از ديگراننگاه كردن به مشكلات به مثابه نوعي مبارزه به هنگام پياده سازي ايده ها

اسلاید 78: 78ابتکار و نوآوري:ابتكار: ايده نو و تازه اي كه قبلاً وجود نداشته است.نوآوري: به مرحله عمل رساندن ايده خلاقانه و توليد انبوه آن.

اسلاید 79: 79اصول نوآوريعمل گرا باشيد.محصول، سرويس يا فرايند را ساده و قابل درك كنيد.به محصول، يا فرايند، جهت گيري مشتري پسند بدهيد.با كم شروع كنيد.اهداف عالي داشته باشيد.

اسلاید 80: 80اصول نوآوريامتحان كنيد/ آزمايش كنيد/ بازبيني كنيد.از شكست ها درس بگيريد.يك زمان بندي معين را دنبال كنيد.به فاليت هاي قهرمانانه پاداش بدهيد.كار كنيد، كاركنيد،‌كاركنيد.

اسلاید 81: 81ویژگی های سازمان خلاق1. رقابت کامل و فشرده2. فرهنگ 3. دسترسی به مدیران4. احترام به افراد5. ارائه خدمات مردمی6. در سازمان خلاق افراد دارای یک تخصص ویژه نیستند7. کار گروهی8. روابط دائمی و بلند مدت کارکنان9. استقبال مدیران از عامل تغییر

اسلاید 82: 82شرایط ایجاد خلاقیت و نوآوری1. فضای خلاق 3. برقراری سیستم پیشنهادات2. دادن وقت برای خلاقیت 4. ایجاد واحد مخصوص خلاقیت

اسلاید 83: 83موانع خلاقیت و نوآوری در سازمانموانع خلاقيت كه سازمان عامل آن است عبارتند از: - بدبيني نسبت به همه ايده هاي جديدي كه از پايين سازمان مي آيند. - پافشاري بر اينكه براي تصويب بايد از ساير سطوح مديريت تاييد و امضا گرفته شود. - خواستن از قسمتهاي مختلف براي رقابت و انتقاد از پيشنهادهاي همديگر ،تا شما را ازتصميم گيري نجات داده و فقط برنده جنگ را انتخاب كنيد. - اظهار انتقاد راحت و ستايش نكردن افراد. - تشويق نكردن افرادي كه اشكالات كارشان را بازگو مي كنند. - كنترل دقيق همه چيز. - تصميم گيري مخفيانه نسبت به تغيير سازمان دهي ساختار، سياستها و اعلام ناگهاني آن به افراد به منظور اطاعت بيشتر افراد از دستورها. - داده ها و اطلاعات براي حفظ قدرت و برتري جمع آوري و توزيع مي گردد نه پايين آوردن اشتباهات - اعتماد بيش ازحد به اينكه مقامات ارشد قبلا از همه امور مهم شركت و كسب و كاراطلاع دارند

اسلاید 84: 84 نیاز های سازمان خلاقنيـاز بـه تـوجه ، اعتمــاد، احتـرام ، تـشويـق و حمـايت. نيـاز بـه آزادي درانتخــاب نـقش خـود در ســازمــان. نيـاز بـه آزادي درانتخــاب همـكـاران و پـرسنـل خود. نيـاز بـه آزادي در تـجسس و تـحقيق در كليه واحدها نياز به ارتباط نزديك،سريع و راحت با خارج سازمان. نياز به آزادي از زنجيره فرمان وسلسله مراتب سازماني. نياز به آزادي از كارهاي تكراري ، روزمره و يكنواخت. نيـاز بـه آزادي عمل در نحــوه انــجــام كـــارهـــا. نياز به دراختيارداشتن زمان آزاد براي پيگيري ايدهاي نو. نيـاز بـه دراختيـار داشتـن منـابع آزاد و بـدون كنتــرل و پاسخگويي جهت استفـاده در طرحهـا و ايـده هـاي نـو. نيـاز بـه اطلاعـات بـه مـوقـع ، مـوثـق ، مـرتبـط. نيـاز بـه اخـذ سريـع نتيجـه كـار و عمـل خــود. نيـاز بـه آمـوزش. نيـاز بـه سـرعت عمـل عـدم بـوروكـراسـي . نيـاز بـه كـار مفـرح ضمـن شـوخـي

اسلاید 85: 85فرآیند نو سازی درسازمان1. نیاز 3. پذیرفتن 5. منابع2. نظر یا ایده 4. اجرا

اسلاید 86: 86سازمان هاي يادگيرنده

اسلاید 87: 87تعریف سازمان یادگیرندهسنجه(1990) بر آن است كه سازمان هاي فراگير, سازمان هايي هستند كه در آن ها افراد به طور مداوم قابليت خود را به منظور خلق نتايجي كه دلخواه آنان است گسترش مي دهند، جايي كه الگو هاي مبسوط و نوين تفكر پرورش ميابد، جايي كه روحيه ي جمعي آزادانه شكل مي گيرد و جايي كه افراد بطور مستمر ياد مي گيرند كه چگونه با هم ياد بگيرند.مارسيك و واتكينز(1999) سازمان يادگيرنده را سازماني كه بطور مستمر مي آموزد و خود را متحول مي سازد[مي دانند]... سازماني كه يادگيري را فرايندي مداوم و به شكلي استراتژيك، كاربردي مي سازد. فرايندي كه با كار تلفيق شده و به موازات آن در تكاپوست( يانگ، واتكينز، مارسيك، 2004: 33).

اسلاید 88: 88ابعاد سازمان يادگيرندهيادگيري مستمر: بيانگر تلاش سازمان جهت خلق و ايجاد فرصت هاي يادگيري مداوم براي همه ي اعضاء مي باشدپرسش و گفتگو : اين بعد به تلاش سازمان براي ايجاد فرهنگ پرسش، باز خورد ، و آزمايش باز مي گردد.يادگيري تيمي : به روحيه همكاري و مهارت هاي همكاري باز مي گردد كه استفاده اثربخش از تيم را استحكام مي بخشدتوانمند سازي : نمايانگر فرآيندي در سازمان جهت ايجاد و به اشتراك نهادن يك آرمان مشترك و بازخورد گرفتن از اعضاء در مورد شكاف بين وضعيت موجود و آرمان است.سيستم جايگيري: نشان دهنده ي تلاش هايي است كه به منظور استقرار سيستمي جهت تجسم بخشيدن و به اشتراك گذاردن يادگيري صورت مي گيرد.ارتباط و اتصال سيستم : اين بعد منعكس كننده ي تفكر جهاني و اعماليست كه جهت اتصال و ارتباط سازمان به محيط داخلي و خارجي اش انجام مي شود. رهبري استراتژيك : گوياي حدودي است كه مديران بصورتي استراتژيك مي انديشند كه چه سان از يادگيري براي ايجاد تغيير و حركت سازمان در جهات جديد و در بازارهاي نو استفاده كنند .

اسلاید 89: 89مدل تحليلي ابعاد سازمان يادگيرنده

اسلاید 90: 90سطوح مختلف يادگيري سازمان و ابعاد مرتبط با هر كدام يادگيري مستمر، پرسش و گفتگو يادگيري تيمي توانمند سازي، اتصال و ارتباط سيستم، سيستم جايگيري، رهبري استراتژيك

اسلاید 91: 91منابع1-آقايي ،تيمور ،خلاقيت و نوآوري در سازمان ها و انسان ها ،انتشارات ترمه2- الواني ، سيدمهدي ، مديريت عمومي ، چاپ پنجم ، نشر ني ، تهران ، 1371، 3-تاوسند جانو فيوير ژاك كليدهاي طلايي مديريت خلاق ،ترجمه مهين خالصي4- سيف ، احمد، نگاهي به تحقيق و توسعه در ژاپن ، مجله تدبير، شماره 76، 5- گلاف، اچ .بي، تصميم گيري خلاق، ترجمه عليرضا آهاري، چاپ اول، انتشارات بصير، تهران، 13766- اسبورن ، الكس اس ، پرورش استعدادهاي همگاني خلاقيت،انتشارات نيلوفر7 - پورآقاسي، حسين ، كليدطلايي موفقيت ، چاپ هشتم ، انتشارات اميد فرزانگان ، تهران ، خرداد 13768- صمدآقايي ، جليل ، سازمانهاي كارآفرين ، انتشارات مركز آموزش مديريت دولتي ، چاپ اول ، تهران ، 13789- دفت،ريچاردال، تئوري سازمان وطراحي ساختار،جلد دوم ، ترجمه علي پارساييان وسيد محمداعرابي،چاپ اول10- سلطاني تيراني ، فلورا، نهادي كردن نوآوري در سازمان ، انتشارات موسسه فرهنگي رسا، چاپ اول 11-هيگلينز،جيمز ام ،كار آفريني،101 تكنيك حل خلاق مسئله اتشارات امير كبيرVygotsky, L. S. (1978). Mind in society: The development of higher psychological processes. Cambridge, MA: Harvard University Press