مدیریت تطبیقی

مدیریت تطبیقی

اسلاید 1: نیاز انسان به شناخت و تبیین پدیده ها و افزایش دانسته ها موجبات پیدایش روشهای علمی تحقیق را فراهم کرده است. یکی از روشهای تحقیق در حوزه ی علوم، روش مطالعه ی تطبیقی یا به عبارت دیگر روش مقایسه ای است. اصولاً مقایسه و تطبیق جایگاهی محوری در اندیشه ی بشری دارد و هسته ی روش شناختی روش علمی نیز هست. استفاده ی انسان از این روش پدیده ی نوظهوری نیست چنانچه می گویند: ذهن آدمی لحظه ای از سنجش و مقایسه باز نمی ایستد و به طورطبیعی هر شناختی را با شناخت دیگر می سنجد و هر پدیده ای را با پدیده ی دیگر مقایسه می کند تا بدین وسیله به نسبتهای موجود بین پدیده ها و در نتیجه به شناخت آنها دست یابد.

اسلاید 2: ابن خلدون از زمره ی جامعه شناسانی است که در مطالعات اجتماعی خویش هم در جهت تطبیق و مقایسه عمل کرده و هم رویکرد مقایسه ای را رواج داده و هم او عرضه کننده ی الگوی تاریخی و مقایسه ای درشناخت، تبیین و تحلیل پدیده های اجتماعی بوده استمطالعات اداری تطبیقی ( مدیریت تطبیقی ) سیری در نظام های اداری کشورهای مختلف و خوشه چینی از خرمن تجارب عملی جوامع دیگر است.

اسلاید 3: مطالعات تطبیقی؛ هدف یا مسیر؟ مطالعات تطبیقی، محصول حرکت در مسیر تعالی است.

اسلاید 4: مطالعات تطبیقییک راهبرد عقلایی جهت استفاده از تجارب دیگران است و می توان با هماهنگ کردن اطلاعات و برنامه های مدون ایشان با شرایط مالی و ملاحظات بومی کشورمان برنامه های با کیفیت بهتر تنظیم کرد و از منابع انسانی و مالی موجود استفاده بهینه نمود.

اسلاید 5: تعریف تطبیقتطبیق بمعناي بررسی عوامل، بمنظور مشاهده و کشف همانندي و تفاوتهاي میان آنهاست و مدیریت تطبیقی در سازمانها بمعناي بررسی مسائل مدیریت و کاربرد و همانندي آنها در سازمانهاي دولتی و غیر دولتی، بازرگانی و تولیدي و خدماتی، بلوغ سازمانی، فرهنگ سازمانی و تجارب و تخصص تیم مدیریتی، فرهنگی ملل و ...... می باشد.

اسلاید 6: دلایل مطالعه مدیریت تطبیقی برای مطالعه ی مدیریت تطبیقی دلایل بسیاری موجود است : نخست آنکه ما در دنیایی وابسته به هم زندگی می کنیم. در این وابستگی دولتها و به تبع آن مدیریت دولتی کشورها نقش عمده ای ایفا می کنند. ازسوی دیگر بخش خصوصی نیز تابع قوانین و مقررات دولتی بوده و رفتارهای آن با سیاستهای دولتی تنظیم می شود. در این حال هم مدیران دولتی و هم مدیران بخش خصوصی و غیردولتی باید تفکر و نگرشی جهانی داشته باشند.

اسلاید 7: دوم آنکه مطالعه ی فرهنگها یا نظامهای مختلف محدودیتهای فکری ناشی از محصورشدن در قالب فرهنگ ملی را می زداید و ما را به سوی ادراکی فراتر از آن سوق می دهد. سوم آنکه تجزیه و تحلیل تطبیقی مدیریت با گسترش تعداد متغیرهای سازمانی در یک زمینه ی مطالعاتی به افزایش مبانی علم و آگاهی می انجامد.

اسلاید 8: چهارم آنکه تجزیه وتحلیل تطبیقی مدیریت با خارج ساختن ما از چارچوب مفروضاتی که معمولاً بسترعمل ما را تشکیل می دهند به گسترده شدن آگاهی ما از امکانات مدیریت کمک می کند. پنجم اینکه مهمترین دلیل مطالعه ی مدیریت تطبیقی اینست که به فرد کمک می کند شناخت و درک صحیحی از محیط و فرهنگ خود به دست آورد. در حقیقت مادامی که مطالعه ي سازمان مدیریت به جامعه اي خاص محدود شود ، نقش محیط و فرهنگ در نزد پژوهشگران نادیده گرفته می شود.

اسلاید 9: 1- اهداف نظری : 2 – اهداف کاربردی :تناسب بین تئوریها، ابزار و شیوه هاي مدیریت با شرایط محیط سیاسی و اقتصادي و اجتماعی و فرهنگی دستیابی به یک سلسله اصول و نظریه هاي علمی که داراي اعتبار جهانی است .اهداف مطالعات تطبیقی

اسلاید 10: اهداف مدیریت تطبیقینظامهاي اداري تطبیقی یا مدیریت تطبیقی یکی از رشته هاي مدیریت است که اهـداف کلـی آن بـه شـرح زیـراست : 1.درك نظریات و ابداعات سایر جوامع در زمینه هاي مدیریت و آگاهی از تجربیات عملی آنها. 2.یافتن معیارها یا الگوهایی براي مقایسه و درك وجوه تشابه و تمایز بین سازمانها و عوامل متشکله ي آن و در نهایت سنجش و ارزیابی آنها در یک کشور و یا بین کشورهاي گوناگون. 3.مقایسه ي نظامها و شیوه هاي مدیریت در نظامهاي اجتماعی مختلف به منظـور دسـتیابی به چهارچوبهاي کلی (نظري).

اسلاید 11: اهمیت مدیریت تطبیقی-افزایش حمایت از تئوري بوسیله افزایش دامنه متغیرها -پیدا کردن متغیرهاي اثر گذار تئوریهاي مدیریت با هر کشور یا سازمان -جهانی شدن و لزوم فعالیت در صحنه بین المللی و تعامل با کشورهاي دیگر -درك بیشتر از فرهنگهاي دیگر کشورها و عکس العمل بهتر در همکاريهاي بین المللی -ایجاد یک سازمان یادگیرنده و تجربه نکردن مجدد تجربه هاي بد دیگران

اسلاید 12: شناخت ، تبیین و تحلیل پدیده ها مهمترین و اصلی ترین مرحله ي تحقیق و توسعه اطلاعات و علوم بشر مرحله ي نظریـه پـردازي اسـت کـه به صورت حدس و الهام حاصل می شود. نظریه به پیدایش طرح نظـري و سـرانجام فرضیه می انجامد. به طورکلی درهرکارتحقیقی محقق درپی یافتن پاسخ براي سوالهایی است که درپـیش رو دارد یا قصـد آن دارد کـه فرضیه خود را محک زند و ازصحت و سقم آن آگاهی یابد. دوشیوه کلی که محققان را درشناخت پدیده ها ومحک زدن فرضیه ها یاري می دهند عبارتند از: 1.روش تجربه و آزمایش 2.روش مقایسه اي

اسلاید 13: فرضیه که قانونی فرضی است به مدد تجربه و آزمایش سنجیده می شود که یا اثبات و پذیرفته می شود یا نفی و مردود اعلام می شود. اما در علوم اجتماعی و انسانی کار بدین سادگی نیست و اغلب با چنین سهولتی نمی توان شرایط حاکم برپدیده ها را تغییر داد و دگرگون ساخت. مثلاً نمی توان شرایط انقلاب یا جنگ را بطور مصنوعی بر کشوری مسلط ساخت و پیامدهای آن را بررسی کرد یا به سادگی نمی توان شرایط رونق اقتصادی را بر مدیریت و نظام سازمانی حاکم و سپس وضعیت رکود ایجاد کرد و در این حالت تغییرات مؤسسه را مشاهده و مطالعه کرد.

اسلاید 14: در اغلب اوقات ممکن نیست که عوامل مؤثر بر پدیده های اجتماعی را همسان علوم طبیعی در شرایط آزمایشگاهی از هم مجزا نمود و در بوته ی آزمون نهاد و بررسی کرد. از اینرو می توان برای بررسی سازمان و مدیریت به شیوه ای دیگر روی آورد که متفاوت با روشهای بررسی علوم طبیعی است و این شیوه همان مطالعه ی تطبیقی است.

اسلاید 15: این روش مطالعه با در کنارهم نهادن دو پدیده و با استفاده از شرایط طبیعی حاکم بر آنها مشکل کاربرد روشهای علوم طبیعی در علوم اجتماعی را رفع می کند و شیوه ای کارساز را در این زمینه به دست می دهد. روش مقایسه در مقوله ی سازمان و مدیریت به پژوهشگر امکان می دهد تا با صحت و دقت و عینیت بیشتری از چگونگی تحقیق آگاهی یابد و از این طریق محدودیتهایی را جبران کند که در روش تجربه و آزمایش علوم طبیعی نسبت به پدیده های اجتماعی چون سازمان مطرح است.

اسلاید 16: نکات مهم در مطالعه تطبیقینکات مهمی که در مطالعه تطبیقـی باید بررسـی شـوند عبارتند از: نگـرش همـه جانبـه ، انتخاب متغیرها یا ملاکهـاي مقایسـه پـذیر و انتخاب پدیده هـاي مقایسـه پذیر و تطبیق پـذیر(دوپدیـده حداقل یـک وجـه اشتراك داشـته باشند) .

اسلاید 17: کاربرد مطالعه ی تطبیقی در سازمانها در مطالعات تطبیقی اداری که بطور عملی با مسائل برخورد می کنیم کارکمی پیچیده تر می شود و برای بررسی باید ابعاد مختلف را درنظرگرفت تا مطالعه جامع باشد: اول اگر دوپدیده ی مورد مقایسه دو سازمان باشد دو سازمان ( دوپدیده ) را باید بگونه ای انتخاب کنیم که مقایسه پذیر و تطبیق پذیر باشند و حداقل دارای یک وجه اشتراک باشند. دوم باید دقیقاً معین سازیم چه عوامل یا متغیرهایی را در دو سازمان با هم مقایسه می کنیم زیرا مقایسه باید بر مبنای ملاکهایی ( متغیرهایی ) انجام گیرد که به اعتبار مطالعه لطمه نزند. درواقع باید متغیر یا متغیرهایی که بین دو سازمان مشترکند نه لزوماً مشابه انتخاب کرد تا اساس مقایسه قرار گیرد. بدین ترتیب انتخاب صحیح متغیرهاست که اعتبار مطالعه ی تطبیقی را تضمین می کند.

اسلاید 18: پیشروان مطالعات تطبیقی غربیان منتسکیو را جزو اولین کسانی دانسته اند که مطالعات خود را با مقایسه بین جوامع آغازکرد. آگوست کنت و دورکیم نیز مقایسه را روش اساسی تحقیق در علوم اجتماعی تلقی می کردند. دورکیم تحلیل شباهتها و تفاوتها در میان جامعه ها و نهادها را بهترین وسیله ی کشف قوانین جامعه شناسی می دانست. اما شاید به جرأت بتوان ادعا کرد در شرق مطالعات تطبیقی با قدمت بیشتری وجود داشته است. ابوجعفر محمد بن حسن ملقب به شیخ طوسی از علمای بزرگ شیعه از پایه گذاران این بررسی هاست.

اسلاید 19: علامه حلی از فقیهان بزرگ شیعه در قرن هفتم نیز کتابی با عنوان مختلف الشیعه فی احکام الشریعه تألیف کرده است که مطالعه ی تطبیقی بشمار می آید. اما از این میان ابن خلدون متفکر بزرگ تاریخ مسلمانان را می توان عرضه کننده و اشاعه دهنده ی الگوی تاریخی مقایسه ای در تبیین و تحلیل پدیده های اجتماعی دانست .روش تحلیل وی در تبیین مسائل اجتماعی کاربرد دارد. الگوی ابن خلدون در شناخت و تبیین و تحلیل پدیده های اجتماعی مدل تاریخی و مقایسه ای است و جامعه شناسی او نیز جامعه شناسی کلان و تاریخی مقایسه ای است. در ادبیات ما نیز اشارات بسیاری به تفاوت فرهنگها، زبان و آداب میان اقوام مختلف شده است که گویای نوعی دید تطبیقی است.

اسلاید 20: انواع مطالعات تطبیقی 1.فلسفه تطبیقی 2 .حقوق تطبیقی 3.روان شناسی تطبیقی 4.مطالعات تطبیقی درادیان 5.ادبیات تطبیقی 6.اقتصادتطبیقی 7.مطالعات تطبیقی در نظام های آموزشی 8.مطالعات تطبیقی درسیاست(سیاست تطبیقی)

اسلاید 21: نگرش مبتنی بر نظام های بازمطالعات تطبیقی در نظامهای اداری در جوامع مختلف یا دوره های گوناگون همانند مطالعات تطبیقی در سطح خرد ( درون یک کشور ) درپی آنست که با تطبیق و مقایسه نظامهای اداری جوامع را بررسی کند و وجوه اشتراک و افتراق آنها را بیابد. از آنجاکه نظامهای اداری به شدت تحت تأثیر محیط های برون سازمانی قرار دارند به خصوص به جهت ریشه داشتن سازمانها در فرهنگ و نظام ارزشی جامعه توجه اصلی در مطالعه ی تطبیقی نظامهای اداری بین جوامع یا در ادوار گوناگون به بررسی همه جانبه ی سازمانها و محیط های بیرونی مؤثر بر آن معطوف خواهد بود . نگرش مبتنی بر نظامهای باز شیوه ای است که محقق را در این زمینه یاری می دهد و امکان بررسی همه جانبه ی سازمان را مهیا می سازد.

اسلاید 22: نگرش نظام مند ( مبتنی بر نظامهای باز ) این دیدگاه در مقابل دیدگاه مبتنی بر نظام بسته قرار دارد. در نظام بسته فقط به تأثیر متغیرهای درون سازمانی بر ساختار سازمانی، الگوهای رفتاری و اثربخشی تأکید می شود. درحالیکه در نگرش مبتنی بر نظام باز که از عمده ترین نگرشهای مطرح در مطالعات تطبیقی اداری است به اثر عوامل محیطی بر سازمان نیز تأکید می شود. نگرش مبتنی بر نظام باز برای تجزیه و تحلیل های تطبیقی مدیریت در سطح کلان چارچوب مناسبی فراهم می کند. در این چارچوب دو نظام متعامل وجود دارد: نظام محیطی و نظام مدیریتی و کسب و کار که هریک نیز از دیگری تأثیر می پذیرد.

اسلاید 23: 1- گسترش مدیریت بدون مطالعات تطبیقی و بررسی سازمانها و نحوه ی اداره ی آنها در میان سایر ملل و فرهنگها امکان پذیر نیست .2- تجربیات و عملکردهای سایرکشورها ممکن است برای کشورهای دیگر مفید و سازنده باشد. در زمینه ای ممکن است کشوری پیشرفته از کشوری در حال پیشرفت مطلبی بیاموزد و در زمینه ی دیگر ممکن است برعکس صورت گیرد. 3- نقاط قوت و ضعف فرضیه ها و نظریه ها هنگامی روشنتر می شود که در شرایط واقعی آزموده شوند. 4- این مطالعات با نشان دادن نمونه های عملی درک نظریه های مدیریت را ساده می سازند. 5- مطالعات تطبیقی اداری در جوامع مختلف در ادوار گوناگون انسان را با اطلاعات و اندیشه های نو آشنا می سازد و از گرایش به مطلق گرایی و قایل شدن به روشهای انحصاری در مسائل سازمانی جلوگیری می کند و از اینرو به رشد ذهنی انسان کمک می کند. مزایای بررسیهای تطبیقی

اسلاید 24: نظریه پردازان هریک از دو نظام محیطی و مدیریتی را نیز به تعدادی نظام فرعی تقسیم کرده اند که با هم در تعاملند و بالاخره سازمان حاصل تعامل این عوامل برهم است. ( در این تعامل انرژی بطور پایدار بین سازمان و محیط مبادله می شود ). بدین ترتیب محیط های فرهنگی، اجتماعی ، سیاسی ، قانونی ، فن شناختی و اقتصادی همه در سازمان مؤثرند و نیز از سازمان تأثیر می پذیرند و باید در بررسیهای تطبیقی به آنها توجه داشت. به عبارت دیگر بوم شناسی سازمان یا آثار محیطی آن نقش مهمی در مطالعات تطبیقی ایفا می کند. مطالعات تطبیقی اداری فقط مقایسه ی ساده بین سازمانها نیست بلکه به جهت ریشه داشتن سازمانها به خصوص در فرهنگ و نظام ارزشی جامعه و نیز ارتباط آن با سایر محیطها توجه به همه ی عوامل مؤثر در سازمان اهمیت زیادی دارد.

اسلاید 25: چارچوبي ازنظامهاي بازدرمديريت تطبيقي (Nath ,1988:16 ) نظام محیطینظام ها نظام مدیریت و بازرگانی

اسلاید 26: جدول چارچوبي ازنظامهاي بازدرمديريت تطبيقي Nath ,1988:16 ) )

اسلاید 27:

اسلاید 28: اهمیت الگو براي بررسیهاي تطبیقی اداري سؤال اصلی اینست که سازمانها را چگونه می توان با یکدیگر مقایسه کرد؟ آیا باید یک سازمان را که مجموعه ای از اجزاست کلاً با سازمان دیگری تطبیق داد و مثلاً گفت سازمان الف با سازمان ب بطور کلی مقایسه شد و این نتایج به دست آمد یا آنکه مشخصه یا مشخصاتی و به عبارت دقیقتر متغیر یا متغیرهایی را که بین دو سازمان مشترکند انتخاب کرد و مقایسه را براساس آن متغیرها انجام داد؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت به دلیل اینکه زمینه های تطبیق و دستیابی به تمام تشابهات و تفاوتها امری تقریباً محال است، باید از طبقه بندی استفاده کرد.

اسلاید 29: از طبقه بندیهایی که می تواند الگوی بررسیهای تطبیقی سازمانی قرارگیرد طبقه بندی متغیرهای مختلف در سازمان است. متغیرهای بسیاری را می توان در مطالعات تطبیقی به کاربست. بعنوان مثال می توانیم سازمانها را با دو دیدکلی نظام بسته و باز درنظربگیریم و متغیرهای موردنظر را در طیفی که بین این دو نحوه ی نگرش قرارمی گیرند مطالعه و بررسی کنیم.

اسلاید 30: جدول طبقه بندي متغيرهاي مختلف سازمان به صورت الگوي مطالعه تطبيقي درمديريت (Kast & Rosenweig 1985: 550_551 )

اسلاید 31:

اسلاید 32:

اسلاید 33: با توجه به هدف مطالعه، محقق مي تواندبا انتخاب يك متغير يا مجموعه اي از متغيرهاي جدول ، سازمانهاي مورد نظر را كاملابررسي كند. طبقه بندي متغيرهاي سازماني به پژوهشگران كمك مي كند، تا دريابند به چه خصوصياتي درمقايسة سازمانها توجه كنند.اصولا بررسيهاي تطبيقي چند متغيره كامل ترند و نتايج معتبرتري دارند ، زيرا درآنها جنبه هاي مختلف سازمان مطالعه و مقايسه مي شوند.

اسلاید 34: ساخت سازمانی، عملکردسازمانی، نظام تولید، فناوری از لحاظ پویایی و پیچیدگی دیوانسالاری و طبقه بندی سازمانها به لحاظ نوع کنترل اعضا هریک می توانند به منزله ی نوعی الگو ملاک بررسیهای تطبیقی اداری قرار گیرند. بعضی صاحب نظران ساخت سازمان را ملاک معتبری برای مطالعات تطبیقی دانسته اند. منظور از ساخت ترتیب خاص همبستگی اجزای یک مجموعه برای هدفی معین است. ساخت سازمانی عبارتست از اجزا و عواملی که با یکدیگر در ارتباطند و مجموعه ی آنها برای تحقق هدف سازمان ضروری است. ملاک بررسی های تطبیقی

اسلاید 35: ساخت سازماني ، عبارت است از : اجزا و عواملي كه با يكديگر در ارتباطند و مجموعه آنها براي تحقق هدف سازمان ضروري است مطالعه ی تطبیقی با مقایسه ی ساختها با سادگی بیشتری انجام می پذیرد زیرا ساختها به آسانی بررسی شدنی و مشاهده پذیرند و تشابه و اختلاف آنها را به سهولت می توان درک کرد. بین ساخت و عملکرد ممکن است در بعضی جوامع هماهنگی وجود داشته باشد اما لزوماً همواره این رابطه موجود نیست. ساخت سازمانی

اسلاید 36: حال اگر عملکرد و وظیفه را به عنوان الگوی مطالعات تطبیقی ملاک مقایسه قرار دهیم، یعنی اعمال و فعالیتهای اجزای متشکله ی ساخت را که به آن وظیفه می گوییم در بررسیهای تطبیقی بکار گیریم کار بررسی مشکلتر می شود، زیرا عملکردها و وظیفه ها به روشنی ساخت تشخیص پذیر و مطالعه کردنی نیستند و به همین جهت امکان سردرگمی و خطا بیشتر است. مقایسه ی عملکردها زمانی مفهوم پیدا می کند که آنها را در رابطه با ساخت هایشان بررسی کنیم.

اسلاید 37: برخی محققان فناوری و دانش فنی را خصوصیتی قلمداد کرده اند که می تواند در مطالعات تطبیقی اداری ملاک مقایسه باشد و از آن برای یافتن وجوه افتراق و اشتراک سازمانها استفاده کرد. در یکی از تحقیقات کلاسیک در این زمینه نظام تولید سازمانها به سه صورت تولید واحدی، انبوه و فرایندی درنظرگرفته شده و آثار آن بر ساختار سازمانی، وسعت سازمان و روابط انسانی بررسی شده است.

اسلاید 38: علل استفاده از دیوانسالاری در مطالعات تطبیقیدرباره ی دیوانسالاری ایده آل وبر باید یادآوری کردکه هدف وی عرضه ی الگوی تجربی یا نمونه ای طبقه بندی شده نبوده است بلکه کوشیده تا با الهام از واقعیتهای موجود الگویی به دست دهد که اگرچه صددرصد واقعی نیست ، بتوان سازمانها را با آن مقایسه کرد. نكته اي كه استفاده ازديوانسالاري رادرمطالعات تطبيقي موجه مي سازد :وجوداين الگوي سازماني درتمامي كشورهاست ، ديوانسالاري باخصوصياتي چون سلسله مراتب ، تقسيم كار ، شرايط احراز ، ثبت كتبي و نظام منطقي حقوق ومزايا در تمامي نظامهاي اداري به گونه اي حضوردارند.

اسلاید 39: مطلب یاد شده بدان معنا نیست که تمامی سازمانهای مذکور متحدالشکل و یکسانند، بلکه اختلافات و تفاوتهای بسیاری در عملکردهای آنها وجود دارد. با درنظر گرفتن عملکردها درساخت دیوانسالاری، ساخت مذکور وسیله ای عملی و ساده برای مطالعات تطبیقی درمی آید.

اسلاید 40: سازمانها را مي توان در مطالعات تطبيقي براساس انتفاعي يا غيرانتفاعي ، دولتي يا خصوصي ، بزرگ يا كوچك ، خدماتي يا توليدي ، متمركز يا غير متمركز، پيشرفته و جديد يا سنتي يا قديمي تقسيم بندي كرد و با توجه به هدفي كه ازمطالعة تطبيقي درنظر داريم يكي ازاين طبقه بنديها را به كار گرفت و كار تطبيق را در داخل هردسته يا بين دسته ها انجام داد. تقسیم بندی سازمان ها

اسلاید 41: سازمان واحدي است كه با هدف كارايي و به گونه اي منطقي عمل مي كند ، درحالي كه نهاد موجوديتي است گرانبار از ارزشها و منعطف و سازگار شونده. تفاوت بين سازمان و نهاد عبارت است از:

اسلاید 42: انواع مطالعات تطبيقي نظامهاي اداريالف) طبقه بندي كاربردي ب) طبقه بندي ازنظرتشابه يا اختلاف بين دو پديده ج) طبقه بندي ازنظرسطح بررسي

اسلاید 43: طبقه بندی کاربردی1.مطالعة تطبيقي اداري بين كشورها، جوامع و فرهنگهاي مختلف.2.مطالعة نظام هاي اداري دردوره هاي مختلف تاريخ.3.مطالعة نظام هاي اداري در درون يك جامعه يايك گروه ازكشورهاي مشابه (هم خانواده ازنظرسازمان ومديريت).4.برداشتهاي مختلف ازنظام اداري در يك جامعه يا در يك دوره.

اسلاید 44: 1.مقايسة نزديك (قريب) : مقایسه ی نزدیک جانشین روش تجربی در علوم اجتماعی است. این مقایسه درباره ی انواع ساختهای مشابه بکار می رود و مقایسه ای بطور کلی نهادی است و به ندرت کارکردی. هدف مقایسه ی نزدیک بیش از هر چیز دقت است. از اینرو به جزییات می پردازد. هدف اصلی آن جستجوی تفاوتهاست زیرا به موجب تعریف در چارچوبی عمل می کند که شباهتها تا حد امکان زیاد است. 2.مقايسة دور (بعيد) : مقایسه ی دور عکس مقایسه ی نزدیک است. در این مقایسه انواع ساختهای مختلف را در برابر هم قرار می دهند و نهادهایی را که از متنهای فرهنگی و اندازه ای مختلفند و معانی دقیقاً متفاوتی دارند با یکدیگر مقایسه می کنند. طبقه بندی از نظر تشابه یا اختلاف بین دو پدیده

اسلاید 45: طبقه بندی از نظر سطح بررسی طبقه بندی مطالعات تطبیقی به دو سطح خرد و کلان است: در مطالعه در سطح کلان که مطالعه ی سازمانها درجوامع یا فرهنگهای مختلف است سازمان نظامی باز و در تعامل پویا با محیط درنظر گرفته می شود. در مطالعه ی تطبیقی در سطح خرد خود سازمان و عوامل متشکله ی آن اعم از ساختاری یا رفتاری بررسی می شود، مثلاً سبک مدیریت، نگرشها، ساختار سازمانی، فرایند عملکرد سازمان و سیاستهای آن مطالعه ی تطبیقی می شوند. مطالعات در سطح خرد معمولاً در یک کشور یا یک گروه از کشورهای هم خانواده ( به لحاظ ساخت اداری ) انجام می گیرد.

اسلاید 46: هدف كلي مطالعات تطبيقي نظامهاي اداريايجاد وسعت ديد، شناخت كامل نظامهاي اداري و چگونگي عملكردآنهاست.

اسلاید 47: نمونه هایی از اهداف بکارگیری مطالعات تطبیقیدرك نظريه هاشناخت نظامهاي اداري درادوارمختلفآگاهي ازديدگاههاوتلقيهاي گوناگون نسبت به نظام اداريشناخت نظام اداري يك جامعهيافتن نظام اداري كارآمدترومقرون به صرفه ترتوسعة نظام اداري مليدستيابي به نظام اداري مطلوبتر

اسلاید 48: مشكلات مطالعات تطبيقي اداري عبارت اند از :از آنجا که در مطالعات تطبیقی لازم است روشهای تحقیق بکاررود، همه ی مشکلاتی که در کار تحقیقی پیش می آید در این مطالعات نیز مطرح است. اما بعلت ماهیت مقایسه ای این مطالعات مشکلات دیگری نیز پیش می آید. که عبارتند از :انتخاب واحدهاي موردمطالعهتعيين متغيرها وملاكهاي مقايسه وميزان مقايسه پذير بودن آنهادخالت نظريه هاي شخصيمشكل انتخاب متغيرهاكمي تحقيقات انجام شده

اسلاید 49: یکی از این مشکلات انتخاب واحدهای مورد مطالعه و میزان همگونی آنهاست. گاهی اوقات بر مطالعات تطبیقی انجام شده خرده می گیرند که دو واحد مورد تحقیق کاملاً مشابه نیستند و تحقیق انجام شده بدین جهت فاقد اعتبار علمی است، در حالیکه اگر ایراد پذیرفته شود و درپی حل آن برآییم نهایتاً حالت مطلوب زمانی حاصل می شود که دو واحد کاملاً مشابه برای تحقیق پیدا شود و سپس عمل تطبیق صورت پذیرد که این خود نفی عمل تطبیق است. تعیین متغیرها و ملاکهای مقایسه و میزان مقایسه پذیربودن آنها نیز از دیگر مشکلات مطالعات تطبیقی است. عملی بودن و امکان کاربرد متغیرها در مقابل کامل و جامع بودن آنهامشکلی است که محققان این مطالعات در اغلب اوقات با آن دست به گریبانند. عملي وكامل بودن آنها غالباً درتعارض است و مشكل ايجاد مي كند

اسلاید 50: مشکل دیگری که محقق در مطالعات تطبیقی اداری با آن روبروست دخالت نظریه های شخصی در این مطالعات است. در علوم اجتماعی این درگیری شدت بیشتری پیدا می کند؛ ذهنیت و ارزشهای محقق در برداشتهای او اثر می گذارد و گاهی اوقات او را به پیش داوریهای نادرست وا می دارد. یکی از مشکلات دیگر مطالعات تطبیقی دشواری مقایسه هایی است که با دیدی بی طرف و واقع گرا انجام پذیرد.

اسلاید 51: انواع مطالعات مدیریت تطبیقی 1-تحقیقات جزئی نگر2- تحقیقات قوم گرا 3- تحقیقات تعدد گرایان4- مدیریت تطبیقی5- تحقیقات جهان مدار6- تحقیقات هم افزا

اسلاید 52: مدلها و الگوهاي مدیریت تطبیقی مدل توسعه اقتصادي مدل محیطی مدل رفتاري مدل سیستم هاي باز مدل انطباقی ماین چن مدل اصلاح شده راگونات مدل اصلاح شده کونتز

اسلاید 53: مدل توسعه اقتصادیمدل توسعه اقتصادي اساساً مدلی کلان است که بر اساس روندها در مدیریت به جاي عملیات مدیریت در سطح خود توجه دارد که فرض بر منطق عام جهانشمول پشتوانه فرایند صنعتی شدن همه کشورها است مدل محیطی :اگر تعدادي از عوامل فرهنگی به دقت انتخاب شوند و به طور نظام یافته مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند تاثیرات آنها بر اثر بخشی مدیریت قابل تشخیص است همچنین این مدل با بهبود بخشیدن به آگاهی سازمانها از اثرات فرهنگی بر عملکرد کارکنان و گروهها در سطح فرد قابل کاربرد است

اسلاید 54: چالشها و مشکلات مدیریت تطبیقی 1) فقدان داده هاي اولیه : داده ها و ارقام تفضیلی مربوط به بسیاري از کشورها کمتر در دسترس است .2 ) اطلاعات موجود در کشورهاي صنعتی به صورت مقایسه اي وجود ندارد .3 ) آمارها و داده هاي مشابه به شدت سیاسی بوده و خطاها و اشتباهات زیادي دارد و دستکاري صورت می گیرد . 4 ) یافتن یک سري اشکال و طرح ها که قدرت سازگاري و هماهنگ سازي داشته باشد .

اسلاید 55: 5 ) آمارهاي بین المللی ممکن است تأخر زمانی داشته باشد . 6 ) تفاوت و تعدد زمانی و مکانی 7 ) برخی از اقتصادهاي ملی بر برخی از عملکردهاي اقتصادي تاکید دارند . 8 ) تفاوتهاي فرهنگی موجب ایجاد نگرش متفاوت به اطلاعات و داده هاي مشابه شود . 9 ) تعلیم گرایی یا جهان شمولی گرایی امري ضروري است اما منجر به رقیق شدن و تضعیف دیدگاه می شود .

اسلاید 56: رویکردهاي مدیریت تطبیقی بر اساس دیدگاه رابینسون 1 – رویکرد عام گرا :در این رویکرد استدلال می شود که تفاوتهاي ناچیزي میان مدیران در زمینه هاي اجتماعی و فرهنگی مختلف وجود دارد و تئوري ها و عملیات به سادگی از فرهنگی به فرهنگ هاي دیگر قابل انتقال است . این رویکرد بر شباهتهاي کلی به جاي تفاوتها در میان فرهنگ ها تاکید دارد .2- رویکرد خوشه اقتصادي در این رویکرد استدلال می شود که شباهتها و تفاوتهاي اقتصادي میان کشورها و یا در بین گروههایی از کشورها مهمترین شالوده وظایف مدیریت است . 3- رویکرد خوشه فرهنگی در اینجا در مقابل با رویکرد قبلی بر این نکته تاکید می شود که چطور تفاوتهاي رفتاري و نگرشی در میان فرهنگها تعیین کننده وظایف مدیریت است .

اسلاید 57: رویکرد اثر جهانی سازي رویکرد اثر جهانی سازي: دیدگاه همگرایی کشورها باتوجه به مقولاتی مثل تکنولوژي ، توسعه اقتصادي و خط مشی ها ي صنعتی واخیراً سبک مدیریت مورد توجه قرارداده است که در راستاي مدرنیزاسیون ، تئوري همگرایی استدلال می کنند تفاوتهاي نهادي و خصیصه هاي فردي به تدریج در حال محوشدن هستند و از آن طرف گسترش تکنولوژي بر افزایش همگرایی تاٌکید دارد .

اسلاید 58: رویکرد اثر سازمانیرویکرد اثر سازمانی : سازمانها در فرآیند تکاملی خود شروع به انتقال تکنولوژي و انتقال عملیات مدیریت از شرکتهاي چند ملیتی و شرکتهاي سایر کشورها می کنند و از طریق استراتژي الگوبرداري و محک زنی روشها و سبکهاي مدیریتی سایر سازمانها را مورد استفاده قرار می دهند . بنابراین الگوهاي سازمانی و مدیریتی مؤفق می تواند در درون یک جامعه و همچنین در جوامع دیگر مورد استفاده قرارگیرد .شرکتهاي چند ملیتی مکانیزمهاي مؤثري براي انتقال دانش بین کشورهاي مختلف هستند و ملاحظه می گردد اثر سازمانی باعث کمرنگ شدن اثر اجتماعی بر رویه هاي مدیریتی و کسب و کار می گردد . ولی در عین حال رویکرد اثراجتماعی و فرهنگی داراي یکسري محدودیتهایی هستند و شواهدي براي اثرات جهانی سازي و سازمانی وجود دارد . هرچند که این دو رویکرد در بعضی موارد مکمل یکدیگرند ولی در برخی موارد با یکدیگر متناقض هستند.

اسلاید 59: رویکرد فرهنگی رویکرد غالب در مدیریت فرهنگیدر سه دهه گذشته مباحث فراوانی در خصوص نقش فرهنگ ملی در شکل دهی عملیات سازمانها در بین صاحب نظران دانشگاهی و اهل فن صورت گرفته است برخی بر عام گرایی و تشابهات بین سازمانها تاکید دارند . برخی دیگر برمنحصر بودن سازمانها در زمینه هاي فرهنگی خودشان تاکید دارند ولی این دو دسته مقابل هم نیستند بلکه تکمیل کننده یکدیگرند . فرهنگ به سادگی قابل تعریف نیست آن بعنوان الگوهاي رفتاري مرتبط با ارزشها و عقاید که در طول دوره زمانی شکل گرفته است باید توجه داشت فرهنگ داخل کشورها بسیار متنوع است

اسلاید 60: تحقیق هافستد در مورد ابعاد فرهنگی1- فاصله قدرت درجه اي از نابرابري در میان افراد که مردم یک کشور آن را عادي می دانند.2- فردگرایی درجه اي از افراد در یک کشور که ترجیح می دهند به جاي عضویت در گروه بصورت فردي عمل نمایند . 3- مرد خوبی درجه اي از ارزشهاي مردانه مثل قاطعیت ، رقابت ، موقعیت مورد تاکید هستند و در مقابل آن ارزشهاي زنانه مثل کیفیت زندگی ، خدمت رسانی قرار دارد 4-اجتناب از عدم اطمینان درجه اي که افراد یک کشور موقعیت هاي ساختار یافته را بر شرایط ساختار نیافته ترجیح می دهند . 5 - جهت گیري بلند مدت مفهوم ضمنی جهت گیري ضمنی تاکید بر زندگی شرا فتمندانه در این دنیا باعقل معاش ( صرفه جویی ) و پشتکار بعنوان فصلیت اساسی است .

اسلاید 61: استراتژی های تقابل فرهنگی سازمان هااستراتژي نوع اول: فرهنگ کوچکتر بی چون و چرا تسلیم فرهنگ غالب می گردد. استراتژي نوع دوم: فرهنگ کوچکتر در ظاهر تسلیم شده اما در باطن سعی دارد اصالت خود را حفظ کند. استراتژي نوع سوم: فرهنگ کوچکتر استراتژي نه جنگ و نه سازش را برمیگزیند و جهت حفاظت از خود سد دفاعی محکمی میسازد و خود را در آن محصور می کند. استراتژي نوع چهارم: فرهنگ کوچکتر با تمام قوا به مقابله با فرهنگ غالب می کند.

اسلاید 62: ادبیات سنتی در مطالعات تطبیقیادبیات سنتی که باهدف مطالعۀ تطبیقی تعدیل شده بود، عمدتاً ادامه ادبیات محدود اندیش وبخشی نگر بود و در آن مطالعه موردي سیستم هاي اداري عملا به مقایسه آنها با یکدیگر تبدیل شد. ادبیات سنتی تعدیل شده را به دوگروه فرعی تقسیم می کنند: گروه اول : شامل مطالعاتی است که به موضوعات فرعی اداره امور از منظر تطبیفی نگریسته اند مباحثی مانند : سازمان اداري ، مدیریت امورکارکنان ، اداره امور مالی ، روابط بین حوزه ها اداره امور شرکت هاي دولتی گروه دوم : شامل مطالعاتی است که سیستم هاي اداره امور را به عنوان یک کل براي تطبیق مد نظرقرار می دهند.

اسلاید 63: سیرگسترش مطالعات تطبیقی 1-روند اول : حرکت از رویکرد هنجاري به تجربی :یعنی دوري جستن از تلاش براي توصیف شکل هاي بهتر وآرمانی تر براي اداره امور وحرکت به طرف توجه بیشتر به اطلاعات توصیفی وتحلیل مربوطه به آن 2- روند دوم : حرکت ازرویکرد هاي شهودي به قانون مند یعنی بین مطالعاتی که بریک مورد خاص تاکید می کند و مطالعاتی که درجستجوي نتایج قابل تعمیم ، قوانین و فرضیاتی که بیان کننده نظم رفتاري و همچنین همبستگی بین متغییرها می باشد ، تفکیک قائل است 3-روند سوم : حرکت ازمطالعات تطبیقی غیر مرتبط به سمت مرتبط با محیط :مطالعاتی واقعاً تطبیقی هستند که تجربی ، ضابطه مند و مرتبط با محیط باشد.

اسلاید 64: هفت مرحله تطبیق تئوری های مدیریت- اول: ایده مدیریتی در چارچوب نظام ارزشی کشور دریافت کننده باشد. - دوم: ابتدا شرایط فرهنگی، سیاسی و سایر عوامل مربوط به کشور انتقال دهنده را باید شناخت. - سوم: خود ایده را تجزیه و تحلیل کرد و هدف از ایده را شناخت. - چهارم: ابعاد مختلف کشور دریافت کننده ایده از لحاظ تاریخی را بررسی کرد. - پنجم: رابطه میان ایده و نیاز جامعه را بررسی کرد. آیا ایده جدید رفع نیاز می کند؟ قدم ششم: در صورت وجود نیاز، سازش و توافق ایجاد کرد. - هفتم: بعد از اجراء سیستم، به منظور تشخیص نقاط ضعف و قدرت، اصلاحات را بصورت دوره اي تکرار کرد.

اسلاید 65: منابعکتاب مدیریت تطبیقی نوشته ی 1- دکتر سید مهدی الوانی و سیمین سلطانی عربشاهی2- دکتر سید محمد مقیمی3 – دکتر محمد علی حقیقی

اسلاید 66:

اسلاید 67:

اسلاید 68: با سپاس از توجه شما عزیزان