مراحل اجرایی ادغام بهداشت روان در PHC

مراحل اجرایی ادغام بهداشت روان در PHC

اسلاید 1: بسم الله الرحمن الرحیم گروه پزشكي اجتماعي درس بهداشت روان

اسلاید 2: مراحل اجرائی ادغام بهداشت روان درPHC

اسلاید 3: مقدمه بیماریهای روانی یکی از بیماریهای شایع درعصر کنونی است سازمان بهداشت جهانی تخمین می زندکه در حدود 500میلیون نفر از مردم دنیا مبتلا به یکی از اختلالات روانی هستند.تاکنون بررسی همه گیر شناسی جامعی در سطح کشور انجام نگرفته است.اما بر اساس مطالعات انجام گرفته جمعیتی در حدود 11-19درصد از افراد بالغ کشور مبتلا به یکی از اختلالات روانی هستند.بنابراین توجه به اختلالات روانی از جهات بسیاری باید مورد توجه قرار بگیرد.موارد ذیل ضرورت اقدامات پیشگیرانه،تشخیص سریع وبه موقع ،درمان مناسب وپیگیری مستمر را ایجاب می کند.1-ازدیاد روز افزون شمار بیماران روانی2-کاهش کارایی بیماران وضرر وزیان ناشی از ابتلابه بیماری برای فرد –خانواده –جامعه3-وجودنگرش منفی درزمینه بیماری روانی واحساس شرم خانواده بیمار

اسلاید 4: 4-ایجاد اثرات سوء بهداشت روانی در خانواده بیماران وجامعه واطرافیان5-عدم تمایل واکراه فرد به اظهار وجود بیماری ومراجعه جهت درمان به موقع6-شروع تدریجی وبی سروصدای بیماریهای روانی ودر نتیجه عدم شناسایی به موقع بیماران7-عدم پیگیری جهت درمان مستمر بیماران8-مشکل نگهداری بیماران روانی مزمن

اسلاید 5: اهداف برنامههدف کلی:فراهم آوردن خدمات اساسی بهداشت روان قابل دستیابی برای همه مردم به ویژه گروهای محروم وآسیب پذیر در مناطق روستایی کشور.

اسلاید 6: اهداف اختصاصی:کنترل ،درمان وپیگیری مناسب ومستمر بیمارانشناسایی به موقع بیماران عصبی –روانی.کاهش ضرر وزیان ناشی از بیماریهای روانی –عصبی در ابعاد فردی ،خانوادگی، اجتماعی.افزایش آگاهی جامعه نسبت به اصول ومفاهیم بهداشت روان.تغییر واصلاح نگرش جامعه نسبت به بیماریهای روانی.

اسلاید 7: استراتژی:با توجه به سیستم پویا وفراگیر شبکه های بهداشتی در مانی کشور ،استراتژی انتخاب جهت نیل به اهداف فوق الذکر ادغام خدمات بهداشت روان در مراقبتهای بهداشتی اولیه می باشد.که به این منظور ضمن سطح بندی خدمات وتعیین وتدوین متون آموزشی وارائه آموزشهای لازم به کارمندان بهداشتی در هر سطح ارائه خدمات ،از تمامی عناصر وسطوح شبکه در اجرای برنامه با توجه به وظیفه هر یک از سطوح به شرح ذیل استفاده شده است.

اسلاید 8: 1-خانه بهداشتآموزش بهداشت روان به مردم ،بیماران وخانواده آنانشناسایی(بیماریابی)افراد مشکوک به بیماری روانیارجاع موارد شناسایی شده به پزشک مرکز بهداشتی درمانیپی گیری دستورات داده شده از طرف پزشک مرکز بهداشتی درمانیگزارش دهی فعالیتهای انجام شده به مرکز بهداشتی درمانی

اسلاید 9: 2-مرکز بهداشتی درمانی روستاییتشخیص ودرمان بیماران ارجاعی از خانه بهداشتارائه پسخوراند لازم در مورد پیگیری ومراقبت از بیماران سرپرستی ونظارت برفعالیتهای خانه بهداشتارجاع موارد پیچیده ومشکل به سطح بالاترجمع آوری وکنترل گزارشات خانه بهداشت

اسلاید 10: 3-پلی کلنیک بیمارستان عمومیآموزش وباز آموزی پزشکان عمومی ومراکز بهداشتی درمانیتشخیص ودرمان بیماران ارجاعی از مراکز وارائه خدمات سرپایی وبستری کوتاه مدتارائه پسخوراند لازم در خصوص تداوم درمان به مراکز بهداشتی درمانینظارت بر فعالیتهای پزشکان مراکزارجاع موارد پیچیده ومشکل به سطح تخصصی استان

اسلاید 11: 4-مرکز روانپزشکی استان:نظارت وسرپرستی سطوح مختلف ارائه خدمات در استانارائه خدمات سرپایی وبستری به بیماران ارجاعی از سطح تخصصی شهرستانهاانجام آزمونهای روانی وارائه خدمات مشاوره ای وروان درمانیارائه پسخوراند لازم به سطح تخصصی شهرستانهابرنامه ریزی آموزشی وباز آموزی جهت سطوح ارائه خدمات انجام پژوهشهای کاربردی در نظام بهداشتی

اسلاید 12: عملکرد برنامه:مراحل اجرایی این برنامه از سال 1367در دو منطقه پایلوت (شهرضاوشهر کرد)شروع شد.اجرای برنامه در این دو منطقه ونتایج مفید وموثر حاصل از آن ضمن تشکیل جلسات کمیته کشوری بهداشت روان وکمیته بهداشت روانی استان وبرگزاری کارگاهها وجلسات آموزشی بتدریج در کلیه استانهای کشور به مورد اجرا در آمده است .بطوریکه در حال حاضر این برنامه در مناطقی از 24استان کشور جمعیتی بالغ بر 50000000نفررا تحت پوشش دارد.

اسلاید 13: انواع خدمات بهداشت روان:مبارزه باعلل بیماری ویا عوامل موثر در انتقال آن:مانند پیشگیری از ضربه های مغزی ومشاوره ژنتیک.کاهش آسیب پذیری فردی یا ایجادمحیطئ مناسب در اجتماع به منظور کاهش خطر ابتلاء افراد به بیماری.مشاوره وراهنمایی گروهی وفردیبیماریابی وکمکهای اولیه بهداشت روانآموزش بهداشت روان:مانند مادران،آموزگاران،دانش آموزان

اسلاید 14: اصلاح نظام مراقبتی بهداشت روان برای افراد سالم وبیمارتوانبخشی در خانه ،اجتماع ومحل کارمددکاری وایجاد شبکه حمایت اجتماعی.حرفه درمانی، کار درمانی وسایر درمانهای غیر دارویی مناسب

اسلاید 15: جمعیتهای آسیب پذیر دربهداشت روانبیماران ومعلولین روانی،عقب ماندگان ذهنی،بیماران صرعی،سالمندان،معتادان،بیکاران، نیازمندان اقتصادی،کودکان ونوجوانان،زنان باردار،زنان جداشده وداغدیده،افراد بی سرپرست،زندانیان ومهاجرا ن به ترتیب ازگروههای آسیب پذیرتر وجمعیتهای هدف در برنامه های بهداشت روان می باشند.

اسلاید 16: ویژگیهای فعالیتهای بهداشت روانیادغام خدماتتمرکززدایی در فعالیتهااولویت پیشگیریکاربرد سطوح خدماتی ونظام ارجاعبرتری مراقبت سرپایی بربستری

اسلاید 17: بهداشت روان به عنوان بخشی از بهداشت عمومی بهداشت به ظاهربه معنی سلامتی است اماسلامتی فقط نداشتن بیماری نیست فردسالم باید توانایی برخورد با مشکلات ،محرومیتهاوشکستها را داشته باشد.وبتواند به راحتی همگام با دیگران کار وزندگی کند .چنین فردی را که از نظر جسمی روانی اجتماعی طبیعی است را می توانیم سالم بخوانیم.بنابراین نبود بیماری وداشتن توانایی لذت بردن، تحمل مشکلات ارتباط ،کاراز نشانه های سلامت روانی است.اغلب مانسبت به فردی که دچار بیماری یا معلولیت جسمی شده است واکنش عاطفی ودلسوزی نشان می دهیم .

اسلاید 18: اما بسیاری نمیدانند که بیمار روانی چه رنجی می بردولذا قادر به ایجاد رابطه عاطفی درست وکمک به این گونه بیماران نیستند.بیمار واطرافیانش باور نمی کنندکه باید اورا جهت درمان به بیمارستان یا نزد پزشک برد ازانجا که پیشبردمراقبتهای بهداشت روانی یکی از اجزاءمراقبتهای بهداشتی اولیه است بنابراین کارشناسان بهداشتی ،کاردانان بهداشتی وسایر کارکنان مراکز بهداشتی درمانی مسئولیت ارائه خدمات اولیه بهداشت روان به جامعه را در کنار سایر خدمات بهداشتی برعهده دارند.

اسلاید 19: بررسی شیوع بیماری روانیبررسی فراوانی درکشور ما نشان میدهدکه بیش ازیک درصدمردم از اختلالات روانی شدیدوبیش از15درصداز اختلالات روانی خفیف رنج می برند.15الی20درصدکسانی که به علت بیماریهای جسمی به درمانگاهها وبیمارستانها مراجعه می کنندمشکلات خفیف روانی دارند.در حالی که خودشان از این موضوع بی اطلاع هستند.کمتر از10درصدازافراد نیازمند کمکهای درمان نوین روانپزشکی موفق به دریافت آن میشوند.خیلی از بیماران بدلیل نادانی ،ترس،بدنامی،برداشت بد ونگرشهای نادرست نسبت به این بیماران از کمکها محروم می شوند.

اسلاید 20: آنهامعتقدندکه بیمار روانی بدلیل خواست روزگار،سحر،جبر الهی شانس ،اقبال بدگناه وظلم،سردی وگرمی،فشار جنسی وکمبود غذا یا ویتامین در گذشته وحال ایجاد می گردد.بنابراین در این گونه مواقع به در مانگران سنتی ،اماکن متبرکه،جادوگران،دفع کنندگان ارواح،دعانویسان وروحانیون یا پزشکان گیاهی مراجعه می کنند. بنابراین نکات زیرابه خاطر داشته باشید:مردم از بیمارستانهای روانی وحشت دارند.آنها اعتقاد دارند بیمارستان رو انی جایی است که بیماران روانی خطرناک به بند کشیده شده اند.بنابراین مایل نیستند وابستگانشان را در چنین محیطی بستری کنند.فقر وفقدان حمایت گریبان گیر تعداد زیادی از بیماران است وگاه امکان مراجعه به پزشک وامکان خرید دارو نیز وجود ندارد.به علت درمان دراز مدت وپیگیری طولانی بیماران روانی از ادامه درمان منصرف می شوند.آموزش، حمایت،راهنمایی وکمک شما نقش بسیاری در دسترسی مردم به منابع خدماتی بهداشت روانی دارد.

اسلاید 21: ویژگی بیماریهای روانی

اسلاید 22: بیماری روانی چیست؟تغییرات غیر طبیعی روان فردیعنی در تفکر،عاطفه،حافظه،ادرا ک وقضاوت فرد که از گفتار ورفتار وی شناخته می شود.این تغییرات باعث ناراحتی و رنج خود فرد واطرافیان او می شود.این تغییرات وناراحتی های حاصل از آن باعث اختلال در فعالیتهای روزمره شغلی ،تحصیلی،فردی وارتباط بادیگران می شود.بنابراین وقتی می گوییم فردی دچار بیماری روانی شده که او نشانه هایی از بیماری داشته باشد که شدید،طولانی یا تکراری باشدوباعث مزاحمت ورنج خود ودیگران شود.

اسلاید 23: هنگام مشکل روانی که حد فاصل سلامتی وبیماری است فرد نه سالم است ونه نشانه های بیماری را دارد.در این گونه موارد یک مشاوره یا راهنمایی ساده کمک بزرگی به حل آن می کنداین مشکلات می تواند فردی،خانوادگی،شغلی یا اجتماعی باشدمانند:وابستگی عاطفی افراطی به دیگری،ضعف اعتماد به نفس،مشکل مطالعه وتحصیل،اختلافات خانوادگی،بی میلی شغلی،ودرون گرایی یا روابط بی بند وبار اجتماعی از جمله این مشکلات است که نیاز به مشاوره دارد.مشکلات جوانان ،مشکلات زناشویی وخانوادگی ومشکلات سازگاری این روزهااز شایعترین مشکلات بهداشت روانی هستند.

اسلاید 24: نشانه های بیماریهای روانیاختلال در کارکردهای بدنی: الف-اختلال درخواب:بیمار دیر به خواب میرود.گاه می نشیندوگاه در رختخواب دراز میکشدونگران است که چراخوابش نمی برد.گاه نیمه شب بیدار میشودومجددا به خواب نمی رود.وگاه سرتاسر شب رابا بی خوابی طی می کند وصبح هم سرحال نیست.ازدیگر نشانه های اختلال خواب دیدن کابوس وحرف زدن ویاراه رفتن در خواب است.

اسلاید 25: ب-اختلال در اشتها ومصرف غذافرد بیمار اشتها ندارد وکمتر ازمعمول غذا می خورد یا اینکه اشتها دارد واز خوردن غذا لذت نمی برد.اوهمچنین کاهش وزن پیدا میکند .وممکن است دچار پرخوری بیمار گونه شود.

اسلاید 26: ج-میل وفعالیت جنسیمیل وفعالیت جنسی بیمار کاهش پیدا می کند.ویاممکن است دچاربی میلی جنسی یاناتوانی جنسی شود.

اسلاید 27: 2-اختلال در کارکرد روانیاختلال در رفتارتکلم وتفکرهیجاناتادراکحافظههوش وقضاوتسطح هوشیاری

اسلاید 28: 3-اختلال در فعالیتها وسایر کارکردهااختلال در فعالیتهای فردیفعالیتهای اجتماعی فعالیتهای تحصیلی

اسلاید 29: انواع اختلالات روانی پسیکوزهاکه نوع شدید اختلالات روانی است.نوروزها که نوع خفیف تر اختلالات روانی است.بیماریهای روان تنیسایر اختلالات شامل:الف:صرعب:عقب ماندگی ذهنیج:اعتیادد:زوال عقل پیری

اسلاید 30: پسیکوزها(روان پریشی ها)پسیکوز نوع شدید بیماری روانی است که در آن معمولا بیمار رفتار وصحبتهای غیر طبیعی پیدا می کند.فعالیتهای جسمی وروانی او به حدی دچار اختلال می شود که باعث به هم ریختگی فعالیتهای فردی واجتماعی اش می گردد.قطع رابطه بیمار با مردم باعث می شود که به اوبرچسب دیوانه بزنند.چنین بیماری از بیماری خود آگاه نیست وخود را سالم می داند.واز درمان خوداری میکند.در پسیکوز اغلب ضایعه مشخصی در مغز مشاهده نمی شودولی در مواردی بیماریهای جسمی مانندضایعه،ضربه وتومور مغزی وگاه عوارض شدید ناشی از مصرف الکل ومواد اعتیاد آور،افزایش فشار خون وبیماری قند آن راایجاد میکند.

اسلاید 31: نوروزها(روان نژندیها)نوروزها بیماری روانی خفیف می باشندکه معمولا بیمار در برابر فشارهای روانی وواکنشها ی هیجانی شدید از خود نشان می دهد.در این بیماریها نشانه هایی نظیر اضطراب ،ترس،افسردگی،دردهای مبهم،دردهای آشکار وسایر علائم جسمی به وجود می آید.این بیماران از نشانه ها ومشکلات خود دراین زمینه آگاه هستند وتقاضای کمک برای درمان وکنترل این علایم را دارند.

اسلاید 32: بیماریهای روان تنیانواع بیماریهای جسمی می باشند که عوامل روانی نقش مهمی در ایجاد آن دارند.انواع بیماریهای روان تنی عبارتنداز: سردرد،زخم معده،آسم،کهیر،کولیت عصبی وفشار خون وسکته های قلبی

اسلاید 33: علل بیماریهای روانیتغییرات مغزی مانند:عفونت،ضربه،نرسیدن خون،خونریزی وتومور مغزی،مصرف هشیش والکل،کمبود غذایی،صرع درمان نشده وبیماریهای پیش رونده مغزیعوامل ارثیتجارب دوران کودکیفضای خانوادگیعوامل اجتماعیعوامل شناختی

اسلاید 34: عوامل موثر دربروز ،تشدید ودوام بیماریهای روانیبیماریهای روانیمشکلات شناختیباورها،نگرشهامشکل اجتماعیخانواده ناسالمکشمکشها وفشارهایمختلفتجارب ناخوشایند کودکیعوامل ارثیآسیب های مغزی

اسلاید 35: روشهای درمان بیماریهای روانی

اسلاید 36: 1- دارو درمانیدارودرمانی روش درمان راحت ومناسبی برای اختلالات روانی است گاه با شروع سریع درمان وادامه مرتب وصحیح آن بهبودی کامل بدست می آیدداروها به صورت قرص ،کپسول ونوع تزریقی می باشند.داروها با اصلاح اختلالات وتغییرات بیوشیمیایی مغز باعث بهبود بیماری می گردند.داروها گاه اثر پیشگیری از عود بیماری هم دارند ومصرف همیشگی آنها باعث پیشگیری همیشگی می گردد.

اسلاید 37: 2-شوک درمانیروش در مانی مفیدی در بعضی از بیماریهای روانی نظیر افسردگی شدیدوبعضی پسیکوزهای غیرقابل کنترل وخطرناک است.اگر الکترو شوک به موقع وبجا استفاده شودبرای بیمار مفیدتر وکم ضرر تر از سایر روشهای در مانی است.

اسلاید 38: 3-روان یاری ،مشاوره وروان درمانیروان یاری نوعی کمک وحمایت وهمدردی روانی وعاطفی است که توسط هر کس بویژه افراد خانواده ودوستان ونزدیکان قابل ارائه است.مشاوره وروان درمانی نوعی درمان غیر دارویی ،ارتباطی وکلامی است که توسط متخصص دوره دیده دانشگاهی،یعنی مشاور،روانشناس بالینی،روانپزشک وروانکاوارائه می شودودر انواع انفرادی،گروهی،خانوادگی،حمایتی،بصیرتی،وشناختی رفتاری برای نوروزها،مشکلات روانی اجتماعی،مشکلات خانوادگی وزناشویی به کار گرفته می شود.

اسلاید 39: 4-درمانهای اجتماعی وتوان بخشیبیماران با بیماری طولانی به طور کامل بهبود نمی یابند ونمی توانند به طور مستقل زندگی کننداماهمراه با دارو درمانی با اقدامات ساده ای از قبیل فعالیتهای تفریحی وورزشی،آموزش کارهای ساده وتکراری مانند سبدبافی جدانکردنشان از زندگی معمولی،نگه داشتن در محیط خانه واجتماع واموزش راه ورسم زندگی خانوادگی واجتماعی بهبود چشمگیری پیدا می کنند.مددکاران،روانشناسان توانبخشی،گفتاردرمانان ،،پرستاران اجتماعی وکاردرمانگران متخصصین این نوع درمانها هستندیک پرستار وکاردان بهداشتی وبهورزبراحتی می تواندبا برقراری ارتباط نزدیک با این بیماران ،شناخت تواناییهاوناتوانیهای آنان وبررسی امکانات موجودقدمهای ابتدایی را برای مددکاری وتوانبخشی این بیماران بردارد.

اسلاید 40: واکنشهای روانی نسبت به بیماران

اسلاید 41: ارتباط بابیمارهنگامی که دانش ومهارت کافی در مورد بیمار داشته باشیدبهتر می توانید با بیمار ارتباط برقرار کنید در غیر این صورت نحوه صحبت کردن با بیمار ،چگونگی جلب رضایت اوبرای مصرف داروهایش،قبول سایر درمانها،روش کمک به اوفهمیدن اینکه بیمار خطرناک است یا خیرهمگی برای شما نگران کننده خواهد بود.تعدادی از واکنشهای هیجانی وروانی که هنگام مواجهه با بیمار ممکن است از خود نشان دهید وبر قطع رابطه شما بابیمار تاثیر گذار است از قرار ذیل می باشد: احساس ترس وتردید در اینکه ممکن است اوخطرناک باشد.احساس بی میلی یا انزجار بدلیل کثیف یا بی نزاکت بودن او

اسلاید 42: 3-احساس خشم وطرد ،بدلیل آنکه ممکن است باعث مزاحمت یااذیت شما بشود.4-احساس علاقه یا ترحم بدلیل رنجی که بیمار می کشد.5-احساس خنده وتفریح بدلیل رفتارهای کودکانه یا خنده دار او.6-احساس بی اعتمادی بدلیل وجود بی اعتباری در گفتار یا رفتار بیمارهمچنین ممکن است ازاوفاصله بگیرید.اوراازسرباز کنیدوبگویید اویک آدم خل است.نمی فهمد چراخودم را به دردسر بیندازم .

اسلاید 43: تحقیر بیمار وترس از اوباعث کم توجهی به بیمار شده بیمار نیز این موضوع را درک کرده ومتقابلا به شما اعتماد نمیکند.-بهترین روش غلبه بر این احساسها ونگرشها،شناخت آنها،مقابله با آنها،داشتن اطلاعات بیشتردر مورد بیماروبه کار گیری اصول ارتباط صحیح با بیمار است.

اسلاید 44: روشهای ارتباط مناسب بابیمارمحیط صحبت،ارتباط ومعاینه ومصاحبه را به گونه ای آماده کنید که بیمار احساس آرامش،خصوصی بودن ارتباط حفظ راز او وفاصله مناسب از نظر صندلی ونشستن بنماید.احوالپرسی سلام دادن لبخند زدن ،احترام، صمیمیت ،همدلی وعلاقه به حل مشکل او متناسب بامحیط وشرایط اجتماعی وفرهنگی وی صورت گیرد.ارتباط کلامی وغیر کلامی به گونه ای باشد که مراجع احساس کند خوب گوش می دهید.خوب می فهمید که چه می گوید ومشکل او چیست.

اسلاید 45: 4-حرفهای بیمار را خلاصه کنید که بفهمد گفته های اورا فهمیده اید.وحتما نظر اورا در مورد مشکل وبرنامه درمان بپرسید تا احساس کند در برنامه درمان مشارکت دارد.5-در گرفتن شرح حال سوالاتی که پاسخ بسته دارد(بله وخیر) کمتر به کار ببرید وپرسشها باز باشد تا او بتواند اطلا عات مورد نیاز را به شما بدهد.6-در پایان تشکر کنید وبا هم توافق کنید که بعد از رفتن باید چه کارهایی بکند وکی مراجعه نماید.

اسلاید 46: اولین قدم در ارتباط با بیماربعنوان اولین قدم شما باید واکنشهای هیجانی نسبت به بیمار را در خود شناسایی کنیدوآن را کنترل نمائید.بسیاری ازبیماران قادر به شناخت این واکنشها در شما بوده ولذا عکس العمل مربوط به آن را از خود نشان می دهند.اگر شما از خود احترام ،صداقت،عشق ومحبت نسبت به او نشان دهید بیمار نیز متقابلا چنین احساسی از خود نشان خواهد داد.بخاطر داشته باشید در برخورد با بیمار باید او را انسانی دردمند تلقی کنید که نیاز مند است که اورا باتمام مشکلاتش درک کنید.وبدون خدشه دار شدن شخصیتش به او کمک کنید .

اسلاید 47: تهیه شرح حال، هنگام مراجعه بیمار بعد از برقراری ارتباط ابتدا با ید ازبیمار سوال کرد مشکل او چیست؟هیچگاه نباید با خنده ،انتقاد یابرخورد کلامی با وی برخورد نمودوبه صحبت وسرزنش او پرداخت .اول باید متوجه شد که چه می گوید به هنگام صحبت نیازی نیست همه صحبتهای او مورد تایید قرار گیرد.همچنین باید به بیمار گفته شود که تا جایی که امکان داشته باشد می خواهیم به اوکمک کنیم وبدین وسیله اعتماد بیمار را جلب نماییم.پس از اتمام شرح مشکلات از طرف بیمار لازم است درباره همه اظهارات وی از اطرافیان بیمار پرسش نمود .نکته پایان اینکه در حضور هرکسی سوالات خیلی خصوصی نپرسید وتنها موقعی که بیمار تنهاست واجازه می دهد وارد مسائل خصوصی زندگیش شوید .همچنین به بیمار اطمینان بدهید که این صحبتها جایی باز گو نخواهد شد ومحرمانه باقی خواهد ماند.

اسلاید 48: ویژگیهای مشترک پسیکوزهاپسیکوز فرم شدید بیماریهای روانی است افرادی که دچار پسیکوزیا جنون می شوند ارتباط خود رابا واقعیت از دست داده ودر دنیای خودشان زندگی می کنند.اقلب قادر به مراقبت از خودورسیدگی به وضع ظاهری ونیازهای شخصی نیستند بیماری خود را باور ندارند ودیگران را مسئول مشکلات ایجاد شده می دانند.آنها حالات وتجربیات عجیبی رادرک می نمایند وصدایی راشنیده یا چیزهایی را می بینند که دیگران نمی بینند.رفتار،تفکر،وصحبتهای غیر عادی بیماران پسیکوتیک باعث می شودکه این بیماران نتوانند با شرایط محیطی خود سازگاری پیدا کنندلذا در مسئو لیتهای خانه داری ،شغلی واجتماعی دچار اختلال می شوند.

اسلاید 49: انواع پسیکوزها1-پسیکوزهای حاد:یکباره شروع می شود معمولا کوتاه مدت است وعامل مساعد کننده ممکن است وجود داشته ویا نداشته باشد یک پسیکوز حاد می تواندبه پسیکوز ادواری یا مزمن تبدیل شود.2-پسیکوزهای ادواری:پسیکوزهایی است که دوره های مکررومشخصی دارد ودر بین دوره ها بیماری بهبود کامل پیدا می کند.3-پسیکوزهای مزمن:آهسته شروع می شود ومدتی طولانی ادامه می یابد در صورتی که درمان نشود باعث پسرفت بیمار می شود.

اسلاید 50: پسیکوز حاد عضویتب شدید،ضربه مغزی،غش،افراط میخوارگی،استعمال حشیش وداروهای خاص،عفونتهای ریوی،عفونتهای مغزی، دیابت وفشار خون شدید از عواملی است که ایجاد پسیکوز حاد عضوی می کنند.

اسلاید 51: پسیکوز مزمن عضویمعمولادر سنین بالای 65سال ایجاد می شوداز دست دادن تدریجی حافظه بهمراه سایر نشانه های پسیکوز درکهنسالی شروع پسیکوز عضوی مزمن را نشان می دهدتحریک پذیری،از کوره در رفتن وتحریکات هیجانی بصورت خنده یا گریه بی مورد همراه با ناتوانیهای عصبی خاصی نظیر سستی وفلج اندامها وغش نیز دراین بیماران دیده می شود.دمانس یا زوال عقل نام دیگر این پسیکوز است که در مراحل اولیه شدت چندانی نداشته وشباهتی به پسیکوز نداشته وتشخیص آن مشکل است..

اسلاید 52: درمان پسیکوزهاتمام بیماران پسیکوزی باید به پزشک ارجاع داده شوندپزشک معمولاپس از تشخیص نوع پسیکوز درمان را شروع می کند.درمان بیماران پسیکوز عضوی اغلب نیاز به نظر خواهی از پزشک متخصص است.اما پزشک مرکز بهداشتی خودش قادر به اداره بیماران مبتلا به پسیکوز حاد مزمن وادواری می باشد.بسته به نوع بیماری وشدت آن،پزشک می توانددرمان دارویی را به صورت خوراکی یا تزریقی شروع نماید.قرص کلرپرومازین بمقدار 50الی400میلی گرم در روز برای همه انواع پسیکوزموثر واقع می شود.در پسیکوزهای مزمن تجویز آمپو ل فلوفنازین دکانوئیت (مودیکیت)بصورت عضلانی هر 2الی 4هفته مفید است.

اسلاید 53: عوارض جانبی این داروها عبارتند از:سستی اندامها ،لرزش دستها،آبریزش از دهان،کج شدن گردن وزبان،کندی وسختی در انجام حرکات.اکثر این عوارض دارویی با اضافه کردن قرص تری هگزی فنیدیل(آرتان)به رژیم دارویی بیمار بهبود می یابد.معمولا طول زمان پسیکوز حاد چند روز الی 6ماه می باشد.اگر کلرپرومازین در دسترس نباشدمی توان از قرصهای تری فلوپرازین 5میلی گرمی یا پرفنازین 8میلی گرمی استفادهکرد.درافسردگی پسیکوتیک درمان با 50الی150میلی گرم ایمی پرامین یا آمی تریپ تیلین به اضافه داروهای ذکرشده شروع می شود.عوارض این داروها عبارتند از :خشکی دهان،یبوست،تاری دید.

اسلاید 54: درتمام بیماران افسرده خطر اقدام به خودکشی وجود دارد.به اطرافیان بیمار هشدار دهید در طول دوره درمان مراقب بیمار باشند.وداروها را مرتب به بیمار بدهند.نکته مهم این است که بیمار را در مورد بروز عوارض آگاه کرده وبه او اطمینان دهیم که عوارض رفع خواهد شد.بیماران پسیکوتیک در ماههای اولیه نیاز به پیگیری فعال هفتگی وسپس پیگیری فعال ماهیانه دارند.وقطع درمان بدون مشورت پزشک موجب عود بیماری می شود.داروی ضد افسردگی را حد اکثر 20عددویا برای 3الی 7روز داده شودوبه همراهان بیمار توضیح دهید که اثر این داروها بعد از دوهفته ظاهر می شود.

اسلاید 55: صرع

اسلاید 56: نشانه های صرعشما بیمارانی که دچار تشنج یا غش می شوند را دیده ایداین بیماران بیهوش می شوند،هر جایی که باشند می افتند وگاه بدلیل افتادن ناگهانی ،مجروح شده،حرکاتی به طور مرتب در دست وپا ایجاد شده اغلب دهانشان کف می کند زبان وداخل لب را گاز گرفته وازآن خون جاری می شود.وبی اختیاری ادرار پیدا می کنند.این ناراحتی حدود چند دقیقه طول می کشدونشانه های دیگری نظیر سردرد،استفراغ ودرد وکوفتگی عمومی،خواب آلودگی ،لکنت زبان بدنبال حمله به وجود می آید.این حمله ها می تواند در هر کجا وهر زمانی اتفاق بیفتد.همچنین در همه سنین ،در هر دو جنس ودر تمام کشورها وگروهای اجتماعی دیده می شود.اما در کودکان ونو جوانان شیوع بیشتری دارد.بطورکلی از100نفر 1تا2نفر صرع دارند.

اسلاید 57: نشانه های هشدار دهنده صرع عبارتند از جیغ وفریاد،ترس ،تغییرات بینایی،تهوع واستفراغ،حرکات غیر ارادی وغیره....که به این نشانه ها مرحله اورای صرع گفته می شود.نوع دیگر صرع که در کودکان وجود داردبصورت فراموشییا بهت ومات زدگی کوتاه مدت است ولی بندرت همراه با حرکات تکراری لب مانند لیسیدن وگاه افتادن گردن در کودکان سنین دبستان دیده می شود.

اسلاید 58: علل صرعصرع نشانه یک اختلال گذرای مغزی است.بنابراین آن را یک نشانه می دانند تا یک اختلال.اگر صرع برای اولین باربعد از 20سالگی ظاهر شوددلایلی نظیرجوشگاه ضایعات مغزی،خون ریزی داخل جمجمه،تومور وضایعات ناشی از مصرف الکل،یا مسمومیت دارویی عامل آن است.تشنج تب وعفونتهای مغزی نیز می توانند ایجاد صرع نمایند. بعضی کودکان به هنگام تب بالا دچار تشنج می گردند به این حالت تشنج تب می گویند.در هنگام تشنج تب بیمار باید به پزشک ارجاع شود چون هر حمله ای می تواند باعث صدمه مغزی شود.

اسلاید 59: در صرعهای طولانی ممکن است بیماربه سمت بیماری روانی یا پسرفت روانی سیر نماید.هر حمله ای که نزدیک آب وآتش ویا به هنگام رانندگی بیمار را دچار سازد می تواند منجر به مجروحیت ،معلولیت ،یا مرگ او شود.بنابراین هر بیمار صرعی نیازمند کمک ودرمان مناسب است تا آنجا که مطمئن شویم دیگر حمله ای نخواهد کرد.

اسلاید 60: تشنجهای هیستریکهر حمله ای که باعث از دست رفتن هوشیاری شود صرع نیست بعضی مواقع افرادوبخصوص زنان جوانی که در معرض انفجار قرار گرفته اند دچار حمله های ضد صرعی می شوند که صرع نیست به این حالت تشنج نمایشی یا هیستریک گفته می شود.تشنج هیستریک نوعی نوروز می باشدوبدلیل فشارهاونگرانیهاودرگیریهای عاطفی خانوادگی واجتماعی ایجاد می شود خطر چندانی ندارد.وباید بیشتر از طریق مشاوره وروان درمانی به کمک بیمار پرداخت.

اسلاید 61: گرفتن نوار مغزی می تواند بیماری صرع را از سایر اختلالات مشخص کند. آزمایشهای ضروری دیگر در این بیماران بررسی وضع عفونتهای داخلی ومغزی وبررسی قند وفشار خون است.

اسلاید 62: درمان صرعداروی معمولی کنترل صرع فنوباربیتال است.مقدار دارو در شروع درمان برای هر بیمار بسته به وزن بیمار متفاوت است.بنابراین پزشک با کمترین مقدار یعنی حدود 30الی60میلی گرم در روز شروع می کندوبتدریج در طول 3الی4ماه به حد اکثر مقدار مورد نیاز برای بیمار می رساند.در صرع بیمار باید دارو را مرتب مصرف کند وحتی برای یک روز هم نباید فراموش کند.

اسلاید 63: دارو بهتر است4الی5سال زیر نظر پزشک مصرف شود.محدودیت کاری ورژیم غذایی خاصی برای بیمار وجود ندارد.بیمار نباید نزدیک آتش قرار بگیرد.وبا ماشینهای سنگین کار کند.ورانندگی نماید.همه بیماران صرعی باید خوب شوند وحمله تشنجی نداشته باشند.اگر بیماری حملاتش کنترل نشده حتماباید دوباره به پزشک ارجاع شود.

اسلاید 64: کمکهای اولیه در تشنجدرابتدا فضای دوروبر بیمار را خلوت کنید،لوازم واشیاءسخت وخطرناک را دورکنید به شکلی که به بیمار صدمه ای نرسد.زیر سر بیمار بالش نرم وکوچکی بگذاریدوسر رابه پهلو بگردانید به شکلی که اب دهانش باعث خفگی بیمار نگرددبه همه حالات بیمار بخصوص در چشمها صورت ودهان واندامها توجه شود تا بتوان برای پزشک نوع حمله را گزارش نمود.اگر حمله بیش از 7دقیقه طول کشید یا باز هم تکرار شد اقدام خیلی فوری به گرفتن کمک از پزشک نمائید.

اسلاید 65: آنچه نباید انجام داد:اشیاء سفت را بین دندانهای بیمار قرار ندهیدوفک بیمار را به زور باز نکنید.دست وپای بیمار را سفت نگیرید ممکن است دست وپای بیمار بشکند.چیزی به بیمار نخورانید ممکن است با خورانیدن مایعات بیمار خفه شود.خونسرد باشید دست وپای خود را گم نکنیدبعداز چند لحظه بیمار به حالت اولیه برمی گردد.

اسلاید 66: به یاد داشته باشید:اگر بیمار چند دقیقه پس از حمله دچار حمله دیگری شد یا حمله ادامه داشته باشد باید بلافاصله جهت وی کمک پزشکی فراهم کنید .رساندن اکسیژن به بیمار وتزریق فنوباربیتال یا دیازپام اولین اقدام پزشکی است.

اسلاید 67: نوروزها

اسلاید 68: نشانه های نوروزنوروزها گروهی از اختلالات روانی خفیف هستندکه گرچه با نام بیماری اعصاب معروفنداما براحتی قابل تشخیص نیستند.این بیماران بر خلاف پسیکوزها رابطه شان را با واقعیت از دست نداده اندواز بیماری ومشکل خود به خوبی آگاه هستند.تابلوی اصلی در غالب نوروزها،تنش،ترس،نگرانی،افسردگی،عصبیت وپرخاشگری،مشکل خواب،اشتها ودردهای پراکنده است.نوروزها اغلب بدنبال فشارهاوکشمکشهای روانی ومحیطی وبر روی یک زمینه مستعد بوجود می آیند.

اسلاید 69: عوامل مستعد کننده بروز نوروز عبارتند از:1-درگیری با دیگران 10-زمینه ارثی2-مشکل خانوادگی 11-زمینه روانی وعاطفی3-ازدواج نا مناسب 4-ناراحتی در محیط کار5-مشکل مالی طولانی6-بیماریهای جدی7-بیماریهای مزمن ومعلولیت8-مرگ نزدیکان9-شکستهای مختلف

اسلاید 70: انواع نوروزها

اسلاید 71: انواع نوروزها عبارتند از:1-بیماری افسردگی2-بیماری اضطراب3-بیماری شبه جسمی(هیستری)4-نوروز جنگ5-بیماری وسواس

اسلاید 72: بیماری افسردگیجدایی یا مرگ وابستگان نزدیک ،از دست داد ن موقعیت،پول یا دارایی،بیماریهای جسمی طولانی، شکست وناکامی،مشکلات گوناگون در زندگی وگاه عوامل نلشناخته می توانند ایجادافسردگی نمایند.این بیماران همیشه دارای غمگینی ،نومیدی،افکار مرگ وخودکشی ،گریه های بدون دلیل،کاهش لذت واحساس بی تفاوتی نسبت به زندگی،هستند.خطر اقدام به خودکشی در بیماران افسرده زیادوتوجه به درمان این بیماران مهم است.

اسلاید 73: اضطراببیماردارای ناآرامی،احساس دردناک از ترسی بدون علت ،تشنج ،اضطراب،بیقراری،دلشوره فقدان تمرکز حواس،درد قفسه سینه،طپش قلب،تنگی نفس ،خشکی دهان،لرزش دست وپا،سردرد دردهای پراکنده،ضعف،خستگی پذیری زیاد،اختلال خواب،دل پیچه،کاهش اشتها وسوء هاضمه است .

اسلاید 74: بیماری شبه جسمی(هیستری)بعضیها نمیتوانند به طور مستقیم مشکلات خود را بیان نمایند بنابراین برای جلب توجه وحمایت بدون اینکه خودشان اراده کنند نشانه های بیمار گونه روانی از خودشان نشان می دهندکه بصورت هیستری تظاهر می نماید.ضعف عضلانی وفلج اندامها،از دست دادن حافظه،تشنج وبیهوشی،دردهای شدید وکوری موقت نشانه هایی از بیماری هیستری است.بهترین کمک به این بیماران اینست که به آنها تفهیم شود برای حل مشکلات خود بهتر است راه ایجادارتباط صحیح با دیگران را بیاموزند.مانیز باید مشکلات وناراحتیهای بیمار رادرک کرده وراه ارتباط صحیح با دیگران را به او بیاموزیم وبیمار را به پزشک ارجاع دهیم.

اسلاید 75: اگزازپام وکلردیاز پوکسید دو داروی ضد اضطراب وایمی پرامین وفلوکستین دو داری ضد افسردگی است که توسط پزشکان در اغلب بیماران نوروتیک تجویز می شود . فلوکستین یکی از جدید ترین داروهای ضد وسواس نیزمی باشد .

اسلاید 76: عقب ماندگی ذهنی

اسلاید 77: علل عقب ماندگی ذهنی1-عوامل پیش از تولد:کمبود مواد غذایی اساسی هنگام بارداری مادربیماریهای مزمن مادردیابت کنترل نشده مادرانواع کم خونی هاناراحتی تنفسی وقلبی ،عروقیمصرف خود سرانه بعضی داروهاوالکلسرخجه،بیماریهای ارثی،مادرزادی وسیفلیس وتوکسو پلاسموزضربه های شکمی مادر

اسلاید 78: 2-عوامل زمان تولد:عوارض زایمانزایمان غیر بهداشتی وصدمه به مغز نوزادزایمان دیر رسطولانی شدن زایمانبکارگیری فورسپس-خونریزی زیاد مادرتاخیر یا ناتوانی نوزاد در نفس کشیدن به موقع

اسلاید 79: 3-عوامل بعد از تولد:سیاه شدن(سیانوز)تشنجکم کاری تیروئیدسوء تغذیه شدیدزردی شدیدتب بالا وطولانی وتشنج همراه آنضربه مغزی وعفونت مغزی مانندآنسفالیت ومننژیت

اسلاید 80: 4-عوامل محیطی،اجتماعی،فرهنگی:حاملگیهای سنین نوجوانیبی ثباتی خانوادگینقل مکانهای مکررتعداد زیاد بچه هاوسواد کم مادرانسوء تغذیه ومراقبتهای بهداشتی نا کافی

اسلاید 81: مشخصات بالینی انواع عقب ماندگیهای ذهنی1-عقب ماندگی ذهنی خفیف(آموزش پذیر)85درصد کل عقب مانده ها در این طبقه قرار می گیرند.این کودکان نسبت به هم سنهای خود ازنظر توانایی انجام فعالیتهای مختلف حدود2-3سال عقب ترندوقادرند تا اندازه زیادی آموزش بپذیرندوسازگاری اجتماعی پیدا کنند.وشیوه های مراقبت از خود را بیاموزند تا در سنین بالاتر شغل مناسب خودشان را بدست آورند.از نظر تحصیلی می توانند تا اواخر نوجوانی تا کلاس پنجم ابتدایی پیش بروند.

اسلاید 82: 2-عقب ماندگی ذهنی متوسط(تربیت پذیر)این گروه با بهره هوشی 35تا50حدود 10درصد عقب مانده های ذهنی را تشکیل می دهند.این بیماران تا سنین زیر 5سال می توانندمهارتهای اجتماعی وحرفه ای ساده را یاد گرفته وتا کلاس دوم ابتدایی پیشرفت نمایند.همچنین می توانندبعضی از وظایف ساده مانند تمیز کردن خانه ،جارو کردن،کمک در آشپزی وکشاورزی را انجام دهند.

اسلاید 83: عقب مانده های ذهنی شدید:3تا4درصدعقب مانده ها با بهره هوشی 35تا20در این گروه قرار می گیرند.آنان در سنین زیر 5سال رشد حرکتی ضعیف،قدرت تکلم کم،وتوانایی مختصر در برقراری ارتباط دارند.در سنین نوجوانی فقط می توانندتاحدی صحبت کرده وبرقراری رابطه وفراگیری مسایل اولیه بهداشتی حاصل می شود.

اسلاید 84: عقب مانده های ذهنی عمیق:این گروه با بهره هوشی کمتر از 20حدود 2تا1درصد کل عقب مانده ها را تشکیل می دهند.تا سنین 5سال عقب ماندگی کلا بارز می باشد.در6تا20سالگی نیز رشد حسی حرکتی محدود دارندوبندرت در آموزشهای خود یاری واکنش نشان می دهند.

اسلاید 85: چرا باید عقب ماندگی زود تشخیص داده شود؟1-شروع سریع تربیت وآموزش مخصوص این کودکان توسط والدین ومربیان2-جلوگیری از پیشرفت بیماری وبدتر شدن وضع بیمار در صورت داشتن سایر بیمایها مانند:کم کاری تیروئید،صرع وفنیل کتونوری3-راهنمایی والدین جهت جلوگیری از درمانها وخرجهای بیهوده وجراحیهای بی مورد4-درمان اختلالات رفتاری کودک مثل:بی خوابی،لجبازی،پرتحرکی با تجویز کلر پرومازین.

اسلاید 86: آموزش در عقب ماندگی ذهنی1-سوال از والدین در مورد کارهایی که کودک می تواند انجام دهد یا نمی تواند انجام دهد.2-ببینید والدین می خواهند کودکشان چه کاری را انجام دهد.3-نوع عقب ماندگی ذهنی یا سطح رشد روانی کودک را مشخص کنید.4-کارهایی که با توجه به سن روانی کودک می خواهید انجام دهید به ترتیب از ساده تا مشکل را مشخص کنید.5-هدف آموزشی خود را به هدفهای کوچکتر تقسیم کنید.

اسلاید 87: 6-هر کار را روزانه وبرای مدت 2الی 3هفته بوسیله کودک تکرار کنید.تا خودش آن کاررا یاد بگیرد.7-در انجام کارها با کودک همراهی کنید وپس از انجام درست کارها کودک را تشویق کنید.8-کارها را به صورت بازی یا تفریح به کودک یاد بدهید.9-در صورت آمادگی والدین به ادامه آموزش بیشتر است ادامه آموزش توسط والدین ودر منزل انجام شود.10-حد اقل ماهی یکبار آموزش وادامه درمان بیمار را پیگیری نمایید.

اسلاید 88: در مورد کودکان عقب مانده ذهنی آموزش مربیان ومعلمین ،تشویق به کار بیشتر ومکرربا کودک،ایجاد فضای امن در کلاس ومدرسه وخود داری از معرفی زودرس او به مدارس استثنایی بسیار مهم می باشد.

اسلاید 89: مشکلات رفتاری دوران کودکی

اسلاید 90: نقش خانوادهنقش خانواده بعنوان اولین محیط آموزشی در ایجادبیماریهای عصبی ومشکلات رفتاری در کودکان انکار ناپذیر است.بعضی خانواده ها الگوی تربیتی مفیدی را برای کودکان خود پیاده نمی کنندوبر طبق نظریات شخصی وگاه اشتباه به تربیت کودکان خود می پردازند.

اسلاید 91: خانه شاد=کودک سالم

اسلاید 92: اختلال ناخن جویدن وشست مکیدنیک اختلال عادتی در کودکان است که تاسن 7سالگی شایع بوده از آن به بعد به ندرت دیده می شود.در دخترها شایعتر بوده وعلت اصلی آن اضطراب می باشد.معمولا کودک زمانی که در محیطهای نا امن قرار گرفته دچار اضطراب شده وبرای کاهش آن به این عادت متوسل می شود.در خانواده هایی که بین پدر ومادر اختلاف وجود دارد ویا برای تربیت کودکان از فحش وکتک استفاده می کنند بیشتر دیده می شود.

اسلاید 93: در مان اختلال ناخن جویدن تحقیر وتنبیه نکردن کودک بخاطر این عادت وبی تفاوت بودن نسبت به آنتصحیح محیط نا امن خانوادگی وجلو گیری از مشاهده فیلمهای اضطراب آورمحبت ومهربانی بیشتر نسبت به کودکاشتغال دستهای کودک در ایام فراغت با نقاشی،کار دستی،قالیبافی و...نوشتن دروس حفظ کردنی با مداد

اسلاید 94: 7-تشویق وجایزه دادن به ازاء هربار ناخن کوتاه کردن8-تمیز نگاه داشتن ناخنهاوانگشتان وشستشوی مرتب باآب وصابون9-آغشته کردن انگشتان کودک با روغن بادام تلخ به مدت یک ماه10-به دست کردن دستکش پارچه ای کلفت در تمام روز به مدت حد اقل یک ماه11-در صورت درمان نشدن نباید نگران شد وکودک را مورد سرزنش قرار داد.

اسلاید 95: اختلال شب ادراری

اسلاید 96: اختلال شب ادراریشب ادراری عبارتست از:دفع ارادی وغیر ارادی وتکرار شونده ادرار در شلوار یا رختخواب در روز یا شب وبعد از 5سالگی.10/0از کودکان مبتلا به شب ادراری دچار ضایعات عضوی مثل بیماری قند،صرع،عفونتهای ادراری ویا سنگ مجاری ادراری هستند.و90/0علل غیر عضوی دارند.75/0کودکانی که دچار شب ادراری هستند یکی از بستگانشان نیز شب ادراری داشته است.

اسلاید 97: علل غیر عضوی شب ادراریتاخیر در رشددستگاه عصبی عضلانی کنترل کننده دفع ادرارسردی هوا ویا نداشتن بالا پوش مناسب در فصول سرد مصرف مایعات زیاد در روز یا شبسنگین بودن خواب کودک به علت فعالیت زیاد در روزمشکلات وافسردگی به علت مشکلات ومسائل محیطی

اسلاید 98: 6-احساس نا امنی در محیط خانه یا مدرسه7-ترس از دستشویی یا تاریکی ودور بودن دستشویی از محل خواب8-کم بودن گنجایش مثانه برای حفظ ادرار به علت اضطراب9-فشارهای روانی روز مره مثل شروع مدرسه ،مرگ نزدیکان،جدایی والدین،تولد فرزند جدید،تغییر مدرسه،خانه وشهر

اسلاید 99: درمان شب ادراریاولین اقدام توجیه پدر ومادر به این مسئله که شب ادراریبیماری است.وهمانطور که کودک در مقابل دفع اسهال کنترل ندارد بر روی دفع ادرار نیز کنترل ندارد.2-اطمینان دادن به کودک مبنی بر اینکه مشکلش رفع خواهد شد.3-محبت ومهربانی کردن والدین وبی تفاوت بودن در مقابل شب ادراری کودک.4-تشویق وستاره وامتیاز به ازاء هر شب که کودک ادرار نمی کند.5-ایجاد گرمای مناسب ومطبوع اتاق خواب

اسلاید 100: 6-بیدار کردن کودک هر ساعت یکبار وبردن او به دستشویی به مدت حد اقل یک هفته7-محدود کردن مایعات ومیوه جات در عصر وشب به مدت یک ماهبه جز مواردی که کودک تب یا اسهال دلرد.6-نوشیدن یک استکان چای 2ساعت قبل ازخواب7-نوشیدن آب در روز وعادت دادن کودک به نگهداری ادرار با دادن جایزه به او8-ایجاد محیط آرام در مدرسه وخانه9-معمولا با اقدامات فوق مشکل کودک حل خواهد شد در صورت استمرار شب ادراری به پزشک ارجاع داده شود.

اسلاید 101: اختلال لکنت زبانلکنت زبان عبارت است ازتکرار وطولانی شدن اصوات وکلمات که باعث کاهش روانی کلام می شود.و معمولا همراه با وقفه وسکوتهای مکرر است.این ناراحتی در پسرها بیشتر از دخترهاست ودر سنین بین 2تا5/3سالگی بیشترین شیوع را دارد.

اسلاید 102: شایعترین علل لکنت زبانرشد روانی ،احساسی کودک سریعتر از رشد فیزیولوژیک دستگاه عضلانی وعصبی کودک است.احساس تهدید ونا امنی در خانوادهتنبیه های بدنی در خانه ومدرسه،اضطراب،ترس یا مرگ عزیزان

اسلاید 103: درمان لکنت زبانایجاد امنیت واز بین بردن عوامل استرس زا وترس زا در خانوادهحوصله ومحبت والدین نسبت به کودکتحقیر ومسخره نکردن کودک در خانه یا مدرسهاجتناب از فحش وتنبیه بدنیاطمینان دادن به کودک مبنی بر اینکه مشکل او رفع خواهد شد.

اسلاید 104: 7-جایزه دادن به کودک جهت تصحیح رابطه با پدر ومادر8-یاد دادن به اینکه آرام وشمرده صحبت کند ویا یک متن را چندین بار بخواند.9-آموزش تکلم آرام وشمرده به کودک وخانواده او10-تماس بدنی پدر ومادر با کودک11-در صورت نا موفق بودن اقدامات فوق ارجاع به پزشک.12-گفتار درمانی با روشهای علمی جدید کمک موثری به درمان لکنت می کند.

اسلاید 105: برنامه های جدید بهداشت روان در کشور

اسلاید 106: همانطور که می دانیم تعداد زیادی بیمار روانی درجامعه وجود دارند که بدون درمان رها شده اند.وحتی گروه زیادی از خانواده این بیماران نمی دانند که برای این بیمار ان درمانی وجود دارد.کارکنان، داوطلبان و کاردانهای بهداشتی در کار روز مره بهداشتی خود با اینگونه بیماران مواجه می شوند.لذا با داشتن اطلاعات ومهارتهای بدست آمده می توانند کمک زیادی به این بیماران نمایند.

اسلاید 107: چگونگی ارائه خدمات بهداشت روان توسط پزشكان کارشناسها وکاردانهای بهداشتی شناسایی کلیه بیماران روانی ،صرعی وسایر مواردانجام کمکهای اولیه در فوریتهای روانپزشکی.پیگیری مداوم این بیماران.آموزش خانواده بیمار وجامعه در جهت پیشگیری ومراقبت وحمایت از بیماران.ثبت وگزارش فعالیتهای بهداشت روان.سرپرستی ونظارت بر کار بهورزان در روستاها وداوطلبان بهداشتی.

اسلاید 108: شناسایی بیماران در جامعه--می توانید برای بیمار یابی از افراد مهم ومعتمد به شرح ذیل وارد پرسش وبررسی شوید1-چه کسی رفتار یا صحبتهای غیر طبیعی یا عجیب غریب دارد؟(پسیکوز)2-چه کسی چیزهایی می شنود یا می بیند که دیگران نمی شنوند یا نمی بینند..(توهم)؟3-چه کسی بدون دلیل به دیگران بدبین است وسوء ظن دارد.(هذیان)؟4-چه کسی بیش از اندازه خوشحال است وزیاد صحبت می کند.(مانیا)؟5-چه کسی بیش از اندازه غمگین است وبدون دلیل گریه می کند(افسردگی)؟6-چه کسی در مورد خود کشی صحبت می کند؟7-چه کسی غش می کند .می افتد یا بیهوش می شود(صرع)

اسلاید 109: پس از پرسیدن این سوالات از افرا د آدرس ومشخصات آنها را ثبت نمایید واز انها بخواهید تا این افراد را به مراکز در مانی بفرستند.-در مدرسه ازمعلمین ودانش آموزان در مورد وجود غش واشکال رفتاری ویادگیری سوال نمایید.-در هنگام واکسیناسیون ومعاینات بهداشتی از مادران راجع به رفتار ورشد روانی کودکان سوال نمایید به این طریق به زودی می توانید کودک دارای عقب مانده ذهنی را تشخیص دهید.-در سایر مراجعات بیماران به مراکز راجع به وجود افسردگی ،شکایات فراوان جسمی،اختلال خواب واضطراب سوال نمایید.

اسلاید 110: تشخیص فوریت در مراقبت بهداشت روان وارجاع به پزشکبیمار پر سروصدا وتحریکاتی ومنشاء خطر برای خود ودیگران.بیمار در خود فرورفته وبدون ارتباطبیمار دارای بد بینی شدید.بیمار دچار گم گشتگی واختلال هوشیاری.بیمار دارای ضایعه مغزی جدی مثل صرع مداوم یا ضربه وعفونت مغزی.بیمار با فکر یا اقدام به خود کشی.

اسلاید 111: چگونگی رفتار با بیمار تحریکاتیبه دیگران توصیه کنید به شکلی با بیمار رفتار کنند که باعث عصبانیت وتحریک بیشتر او نشوند.با بیمار جروبحث،مخالفت،خشم وبی توجهی نکنید.اعتماداورا با رفتار خونسردانه بدست آورید با گفتن جملاتی مثل:«مشکل شما چیست؟»«چرا این قدر عصبانی هستید؟«من برای کمک به شما این جا هستم.»وقتی آرام شد با اجازه او مقداری مایعات یا خوراکی به وی بدهید.

اسلاید 112: 5-سعی کنید بدون اصرار وبا اشاره به مشکل او،به او بقبولانید که احتیاج به مشاوره یا درمان دارد.

اسلاید 113: بیمار در خود فرو رفتهاین بیمار فردی است که مدتهای طولانی حرف نمی زند ،کاری نمی کند،به سر ووضع ونیازهای روز مره خود نمی رسد وگاه غذا هم نمی خورد.1-وقت کافی برای صحبت کردن بیمار اختصاص دهید.2-ابتدا با جلب اعتماد وتشویق واگر موفق نشدید با اجبار چیزی به او بخورانید.3-او وهمراهانش را متقاعد کنید که به پزشک مراجعه وتحت در مان قرار بگیرند.

اسلاید 114: بیمار دارای سوءظن وبد بینیبا او مهربان وصادق باشید،دروغ نگوییدوحقایق را پنهان نکنید.باورها وسوءظن هایش را زیر سوال نبرید.بخواهید راجع به سوءظنش بیشتر صحبت کند.اماهرگز اظهار نظر وقضاوت نکنید.توجه بیمار را به سمت سایر مشکلاتش نظیر بی خوابی،مشکلات خانوادگی،کاهش اشتها وبیقراری هدایت کنید تا بتوانید او را متقاعد کنید به پزشک برود.

اسلاید 115: بیمار دچار کاهش هوشیاریببینید آیا تشنج یا حرکات پرشی اندامهاکه نشانه صرع است وجود دارد .در این صورت مشکل بیمار صرع است.سابقه دیابت یا افزایش فشار خون بررسی شود .شاید مشکل قند یا حمله فشار خون وجود دارد.ممکن است بیمار دچار ضربه مغزی یا مسمومیت دارویی ،الکل،حشیش،وماده مخدر شده باشد.ایا بیمار تب شدید ندارد وعفونت مغزی پیدا نکرده است .تمام این بیماران باید بلافاصله به پزشک ارجاع شوند.

اسلاید 116: به یاد داشته باشید:به بیمار وهمراهانش بیش از اندازه قول ندهید.تصمیم هارا با مشورت بیمار وخانواده اش انجام دهید.مصاحبه با جنس مخالف در تنهایی انجام نگیرد.اعتماد به نفس خانواده بیمار را افزایش دهید.وسعی کنید آنها را به خود وابسته نکنید.کار را نیمه کاره رها نکنید بدون تردید نتیجه خوبی بدست خواهید آورد.

اسلاید 117: کمکهای اولیه در فوریتهای روان پزشکی

اسلاید 118: بیماران تهاجمی وتحریکیازبیمار فاصله بگیرید به شکلی که خود بیمار متوجه نشود.بعد سعی کنید دلیل خشم ونارا حتی او را پیدا کنید.از فردی کمک بگیرید که بیمار به او اعتماد دارد.تهدید یاطناب وزنجیردر بستن بیمار بکار نبرید در صورت ضرورت از ملحفه،تسمه یا لباسهای کلفت استفاده کنید.

اسلاید 119: اقدام به خود کشیسریعا مشکلی که با عث شده بیمار چنین تصمیمی بگیرد را پیدا کنید.در اولین فرصت قرار ملا قات با بیمار گذاشته سعی کنید بفهمید مشکل بیماربر اثر افسردگی نباشد.به طور کامل وبا علاقه مندی به حرفهای بیمار گوش کنید.به او بگویید هر مشکلی دهها راه حل دارد وخود کشی راه حل مناسبی نیست.بیمار را با یک نفر از نزدیکانش به پزشک ارجاع دهید.به همراهانش بگویید از او غافل نشوند واو را تنها نگذارند.

اسلاید 120: موارد ارجاع فوریبیمار بدحال است وقابل کنترل در منزل نیست.به تازگی دچار ضربه مغزی شده است.بیماراقدام به خودکشی کرده است.وباز هم ممکن است تکرار کند.بیمار به دفعات دچار تشنج می شود.تب همراه با تشنج یا سردرد شدید واستفراغ دارد.

اسلاید 121: 6-آشفتگی رفتاری بدنبال زایمان وجود دارد.7-آشفتگی رفتاری برای اولین باروپس از سن 40سالگی ایجاد شده است.8-آشفتگی در بیماری با سابقه دیابت یا افزایش فشار خون ایجاد شده است.9-بیمار مدتهاست از مصرف غذا خودداری کرده است.10-بیمار دچار بدبینی شدید نسبت به اطرافیان خود است.

اسلاید 122: پیگیریدربرنامه پیگیری نکات زیر بایدبا خانواده بیمار مطرح شود:آیا بیمار طبق دستور پزشک بطور مرتب داروهای خود را مصرف می کند؟بیمار چه مقدار بهتر شده است؟آیا عوارضی از مصرف داروها دارد؟آیا بیمار مجددا شروع به کار کرده است؟آیا بیمار برای ادامه درمان به موقع به پزشک مراجعه کرده است؟

اسلاید 123: عوارض دارویی مصرف داروهای روانیعوارض دارویی خفیف:خشکی دهان،تاری دید،یبوست،سستی وخواب آلودگی.این عوارض بعد از چند روز کاهش می یابد.عوارض دارویی شدید:عدم دفع ادرارومدفوع،بیقراری،سفتی اندامها،لرزش وپیچش عضلات زبان،دهان،سر وگردن واندامها،اشکال درصحبت وآبریزش از دهان،خواب آلودگی شدید وگیجی.

اسلاید 124: به بیماران وخانواده آنان یادآور شویدکه این داروهااعتیاد آور نیست ومعده یا کبد را خراب نمی کند وموجب عقیمی نمی شود.

اسلاید 125: آموزشهای اصلی بهداشت روان عبارتند از:باورها ونگرشهای افراد رادرباره بیماری وبیمار اصلاح کنید.وبا علاقه به حرفها ،شک وتردید ها ،وترسهای آنان توجه کنید.چگونگی مراقبت صحیح از بیمار وبا او راه آمدن،به حرفهایش گوش کردن ودادن دارو به موقع را به آنان بیاموزید.توجه آنان را به عوارض دارویی جلب ونگرانی وبی اعتمادی ایجاد شده بر اثر این عوارض را رفع کنید.بدون عصبانیت ،جرو بحث ومخالفت وتمسخر نقطه نظرات خرافی یا غلطی که دارند انها را به دعا کردن،طلب شفا،توکل به خداو...همزمان با مصرف دارو با استناد به اعتقادات خودشان به آنها توصیه کنید.

اسلاید 126: هنگامی که برای بازدید مدرسه می روید:صحبتی راجع به یک موضوع بهداشت روان بکنیدوبخواهید بچه ها افراد بیمار را به مرکز بهداشتی در مانی معرفی کنند.راجع به مشکلات درسی ومختل شدن اراده،انگیزه،مطالعه ،یاد گیری،حافظه بدنبال اضطراب وافسردگی وفشار روانی با معلمان صحبت کنید.سوانح وحوادث شایع در محل که منجر به ضربه وضایعه مغزی می شود را شناسایی وتدابیر پیشگیری از آن را آموزش دهید.

اسلاید 127: هنگامی که برنامه مراقبت مادران را آموزش می دهید:راجع به اهمیت محرکات حسی در رشد کودکان توضیح دهید.راجع به تغذیه خوب واثر آن در جلو گیری از عقب ماندگی ذهنی توضیح دهید.در مورد تب بالا وتشنج ناشی از آن وروش پیش گیری از تشنج تب راهنمایی کنید.اهمیت واکسیناسیون در جلو گیری از بیماریهای واگیر وعقب ماندگی ذهنی توضیح دهید.از نقش آرامش وگذشت در ارتباط با فرزندان وهمسر وضرورت آرام نگه داشتن خانه صحبت کنید.

اسلاید 128: همراه با مراقبت مادران باردار نکات زیر را آموزش دهید:بهبود تغذیه مادران باردار وشیر ده وخود داری از مصرف هر داروئی بدون تجویز پزشکانجام زایمان در محیط بهداشتی باشد.خود دار ی از بارداری قبل از 18سالگی وپس از35سالگی وخود داری از بارداریهای با فاصله کم.خود داری از عصبانیت وپرخاشگری،آرام نگه داشتن خود با عبادت،ودعا ومطالعه وهنروسرگرم کردن خود با کارهای خانه.شرکت در مراسم مذهبی ومحلی وسایر مراسم گروهی

اسلاید 129: بیایید به شخصیت همه بویژه بیماران احترام بگذاریم.

اسلاید 130: بررسی فرمهای آماری بهداشت روان

اسلاید 131: مقدمهدرچندسال گذشته با به اجرا در آمدن برنامه ادغام بهداشت روان در نقاط مختلف کشوروموظف شدن خانه های بهداشت ومراکز بهداشتی درمانی در ارائه خدمات بار اصلی وابتدایی ارائه خدمات بهداشت روان برعهده پزشکان عمومی وبویژه پزشکان شاغل در مراکز تحت پوشش گذاشته شد.

اسلاید 132: وظایف پزشک عمومیپذیرش بیماران ارجاعی ومراجعات غیر ارجاعی روان پزشکی.تشکیل پرونده روانپزشکی،ثبت شرح حال .اولیه،دستورات دارویی ویادداشتهای مراجعات وپیگیریهادرمان فوریتهای روانپزشکی ودرمان مراجعات تکراری ونگهدارنده.ارجاع موارد مشکل به مرکز تخصصی بالاتر به منظور مشاوره تشخیصی ودرمانی

اسلاید 133: 5-سرپرستی ونظارت وباز آموزی فعالیتهای بهداشت روانی به بهورزان ،مربیان بهورزی،کاردانان وداوطلبان بهداشتی.6-ارائه آمار ماهانه بهداشت روان مرکز وتجزیه وتحلیل ابتدایی آن.7-سرپرستی وشرکت در آموزش اجتماعی بهداشت روان.

اسلاید 134: وظایف بهورزان،کاردانان ومربیانبهورزان وکاردانان بهداشتی در برنامه بهداشت روان روستا وشهر دارای وظایف بیماریابی،ارجاع،پی گیری وآموزش بهداشت روان می باشند.بیماریابی در 4موردشامل موارد زیر انجام میگیرد:1-اختلالات شدید روانی2-اختلالات خفیف روانی3-صرع4-عقب ماندگی ذهنی

اسلاید 135: 1-بیمار یابیبیماریابی ودر مان بموقعاز فعالیتهای بسیار مفید در پیشگیری نوع دوم می باشدبیماران بسیاری در جامعه وجود دارند که هیچگونه درمانی را دریافت نمی دارند این گروه بیماران بتدریج مزمن شده ،عوارض بیشتر خانوادگی ،اجتماعی واقتصادی راسبب می شوند.وتعدادی از آنها دچار معلولیت روانی می گردند.بیماریابی پزشک عمومی به طریق زیر انجام می گیرد:1-پذیرش موارد ارجاع ازبهورزان ،کاردانان،داوطلبان بهداشتی.2-بیمار یابی بین مراجعین مرکز بهداشتی درمانی3-آموزش اجتماعی بهداشت روان در مجالس،مدارس،مساجدوتشویق مردم به شناسایی وارجاع بیماران.

اسلاید 136: 2-تشکیل پروندهدر مراکزبهداشتی درمانی مجری برنامه بهداشت روان لازم است پرونده ای جدا ویا درون پرونده خانواربرگهایی به فعالیتهای بهداشت روان اختصاص داده شود.--برای هر بیمار لازم است یک برگ شرح حال روانپزشکی،یک برگ پیگیری وادامه درمان، برگهای مهم مربوط به بیماری روانپزشکی در پرونده بیمار نگهداری شود.برگ شرح حال روانپزشکی وپیگیری وادامه درمان در هر مراجعه توسط پزشک محترم مرکز تکمیل شده ودر آن سیر بیماری وداروها ،آموزشها وزمان پیگیری بعدی با خطی خوانا نوشته می شود.

اسلاید 137: 3-ارجاعپزشک محتر م برای پرهیز از اشتباه وکاهش کارایی خود موارد مشکل را به شرح زیر به مراکز بالاتر ارجاع دهد:موارد مراجعین بار اول با تشخیص صرع وسایکوزبرای تشخیص قطعی.اشکال در تشخیص برای تشخیص قطعی.سایکوزهای تحریکاتی با احتمال آسیب رسانی به خودپس از عدم پاسخ درمانی.موارد روانپزشکی که با بیماریهای مغزی وداخلی نظیر بیماریهای غددی،متابولیکی وقلبی عروقی پیچیده همراه باشند.مواردی که نیاز به تشخیص ودرمانهای تخصصی نظیر الکتروشوک،الکترو انسفالوگرافی،رفتار درمانی وداروهای بیشتری داشته باشند.

اسلاید 138: 6-سایرموارد مراجعین تکراری هر 3یا6یا12ماه یکبارجهت مشاوره تشخیصی ودرمانی مجدد.7-بیمارانیکه از دارو وغذا خوردن خود داری کرده ودر مان تزریقی هم مفید نمی باشد.

اسلاید 139: نکته پایان اینکه ارجاع بیمار باید با برگ ارجاع صورت گیرد ودر آن مشخصات بیمار ونشانه هاو در مانهای صورت گرفته نوشته شود.برگ پسخوراند ارجاع که توسط روانپزشک تکمیل شده است وسیله خوبی جهت ادامه درمان وارزیابی وتشخیص ودرمان قبلی توسط پزشک عمومی است.لذا پس از باز گشت بیمار باید به برگ پسخوراند ارجاع توجه نمود.وسپس با توجه به تشخیص وتوصیه های جدید روانپزشک درمانرا ادامه داد.

اسلاید 140: 4-پی گیریپی گیری بیماران وظیفه بهورزان ،کاردانان وداوطلبان بهداشتی است.پی گیری اختلالات شدید روانی هر3تا6روز یکبار پس از اولین ارجاع وبتدریج به ماهی یکبار می رسد.در صرع مداوم پیگیری هر 3تا6روز است.وصرع کنترل شده احتیاج به پیگیری ماهانه دارد.عقب ماندگی ذهنی احتیاج به پیگیری ماهانه دارد.حد اقل مدت پیگیریها 3سال است.اما تعدادی از پیگیریها تا سالهای طولانی ادامه می یابد.

اسلاید 141: آموزش اجتماعی بهداشت روانباید به افراد بیمار وخانواده آنان هنگام مراجعه از عوارض داروها ،طول مدت درمان،نقش ارث،غذا،ازدواج وبارداری بیماران روانی ،تنبیه یا محبت به بیماران توضیحات لازم داده شود .بنابراین آموزش چهره به چهره به ویژه به مراجعی که خود یه همراهش احتیاج به کمک دارد بسیار موفق است .نکته مهم اینکه پزشکان عمومی می توانند نقش اساسی در تغییر نگرش ،آگاهی یا رفتار بهداشتی مردم داشته باشند وحضور در یک مرکز بهداشتی درمانی ودر سرپرستی یک تیم مراقبتهای بهداشتی اولیه توانایی اجرای این نقش را افزایش بسیاری خواهد داد.

اسلاید 142: شرح وظایف پزشک عمومی مرکزدر برنامه بهداشت روانپذیرش بیماران روانی وعصبی ارجاعی وموارد غیر ارجاعی روانپزشکیتشکیل پرونده بهداشت روان برای بیماران عصبی وروانی(ثبت شرح حال اولیه،دستورات دارویی ومراجعات)درمان فوریتهای روانپزشکی ودرمان مراجعات تکراری ونگهدارنده.ارجاع موارد مشکل به مراکز تخصصی روانپزشکی ومغز واعصاب با استفاده از فرمهای ارجاع به مراکز بالاتر.

اسلاید 143: 5-سرپرستی ونظارت وباز آموزی فعالیتهای بهداشت روان کاردانها ،بهورزان ورابطین.6-ارائه آمار ماهیانه بهداشت روان مرکز وتجزیه وتحلیل اولیه آن.7-سرپرستی وشرکت در آموزش اجتماعی بهداشت روان.8-مطالعه منابع آموزشی بهداشت روان وروانپزشکی منجمله اختلالات روانی ویژه پزشکان عمومی وراهنمای روان درمانی برای کارگزاران پزشکی. بهداشت روان

اسلاید 144: شرح وظایف کاردانهای بهداشتی در برنامه بهداشت روانبیمار یابی:شناسایی بیماران عصبی وروانی (شدید روانی،خفیف روانی،صرع، عقب ماندگی ذهنی،وسایر موارد)در محدوده جمعیتی ومحل کار خود.کمکهای اولیه :انجام کمکهای اولیه در فوریتهای روانپزشکی.ارجاع:ارجاع بیماران به پزشک مرکز بهداشتی درمانی ویا درمانگاههای تخصصی روانپزشکی مغز واعصاب.پیگیری:پیگیری مداوم درمان بیماران در هر ماه.آموزش بهداشت روان:آموزش خانواده بیماران وجامعه در جهت پیشگیری،مراقبت وحمایت ازبیمارانعصبی وروانی ونیز آموزش بهداشت روان به بهورزان.نظارت:نظارت بر عملکرد بهورزان طبق چک لیست برنامه بهداشت روان.

اسلاید 145: شرح وظایف بهورزان در برنامه بهداشت روانبیماریابی:شناسایی بیماران عصبی وروانی (شدید روانی،خفیف روانی،صرع،عقب ماندگی ذهنی،سایر موارد)در محدوده جمعیتی (روستاهای اصلی وقمر)ومحل کار خود.ارجاع:ارجاع بیماران شناسایی شده به پزشک مرکز بهداشتی درمانیپیگیری:پیگیری ماهانه بیماران وادامه درمان توصیه شده توسط پزشک مرکز.آموزش بهداشت روان:آموزش خانواده بیماران وجامعه در جهت پیشگیری ،مراقبت وحمایت ازبیماران.یادداشت امور انجام شده وگزارش آن در پایان هر ماه.

اسلاید 146: ایام ارجاع بیماران عصبی وروانی به مراکز تخصصیدرمانگاه روانپزشکی (بیمارستان امام رضا(ع)بیرجند):ساعات12-9روزهای شنبه –دوشنبه-چهارشنبهدرمانگاه مغز واعصاب (بیمارستان ولی عصر(عج)بیرجند):ساعات12-9روزهای یکشنبه-سه شنبههرگونه ارجاع به مراکز فوق باید توسط پزشک عمومی مرکز وبا استفاده از فرم مربوطه انجام گیرد.

اسلاید 147: بیایید بهداشت روان را همانند بهداشت جسم مهم وجدی بگیریم.شایسته است پزشکان محترم وکاردانها ورابطین بهداشتی مراکز شهری ضمن انجام وظایف روز مره بطور فعال بیماران عصبی وروانی (شدید روان،خفیف روان،صرع،عقب ماندگی ذهنی وسایر موارد )را شناسایی وتحت در مان برنامه بهداشت روان قرار دهند تا بیمار یابی به حد انتظار برسد.

اسلاید 148: ((پیگیری بیماران عصبی وروانی تحت درمان برنامه بهداشت روان بصورتهای ذیل توسط بهورزان وکاردانهای بهداشتی انجام شود.))1-بیماران شدید روانی وصرعی الزاما هر ماه پیگیری شوند تا توسط پزشک مرکز ویزیت ونسخه ودارو در یافت دارند.2-بیماران خفیف روانی وعقب مانده ذهنی وسایر موارد طبق نظر پزشک ،یا هر فصل یک نوبت پیگیری شوند.3-پیگیری بیماران عصبی وروانی با روش تماس تلفنی ،مکاتبه ویا مراجعه به محل زندگی بیماران انجام شود.

اسلاید 149: ((قابل توجه بیماران تحت درمان برنامه بهداشت روان))1-ویزیت بیماران روانی در مراکز بهداشتی درمانی شهری رایگان می باشد.2-تهیه داروهای اعصاب وروان از دارو خانه های سطح شهر به عهده خود بیماران می باشد.

اسلاید 150:

اسلاید 151:

اسلاید 152:

اسلاید 153:

اسلاید 154:

اسلاید 155:

اسلاید 156: فرم پیگیری ومراقبت بیماران عصبی وروان 15 ویژه برنامه کشوری بهداشت روان نام: نام خانوادگی : شماره پرونده : تاریخ شروع اولین علائم بالینی : تاریخ تشخیص : نوع بیماری: جدید عود تکراری چگونگی تشخیص بیماری: بالینی آزمایشگاهی رادیولوژی

اسلاید 157: به بهداشت روان بیاندیشیم وآن را همانند بهداشت جسم مهم وجدی بگیریم.ویزیت بیماران عصبی وروانی دارای پرونده بهداشت روان درمراکز بهداشتی درمانی روستایی و خانه های بهداشت تابعه به طور رایگان انجام شود.متصدی داروخانه آن مرکز باید فقط 30درصدبهای داروهای اعصاب وروان تجویز شده را دریافت نموده و70درصد را از طریق بیمه.پزشک محترم مرکز بهداشتی درمانی باید در هر نوبت ویزیت ،داروهای اعصاب وروان بیماران را در فرم ثبت مراجعات پرونده بهداشت روان آنان درج نماید.

اسلاید 158: 4-ار ارائه داروهای اعصاب وروان به بیمارانیکه فاقد پرونده بهداشت روان می باشند اکیدا خودداری شود.5-کلیه بیماران عصبی وروانی ان مرکز باید دارای پرونده بهداشت روان باشند تا از خدمات بهداشت روان بهره مند شوند.6-لیست 30قلم داروهای اعصاب وروان در داروخانه موجود باشد وجهت تهیه وتحویل وتامین داروهای مورد نیاز بیماران با استفاده از فرمهای در خواست دارویی امور دارویی اقدام گردد.

اسلاید 159:

اسلاید 160:

اسلاید 161:

اسلاید 162: چک لیست بازدید از برنامه بهداشت روانپزشكان کارشناسان وکاردانان محترم بهداشتی در بازدید های خود از خانه های بهداشت در زمینه بهداشت روان باید موارد زیر را مورد توجه وبررسی قرار دهند.چه تعدادبیمارعصبی وروانی (از نوع شدید،خفیف روانی،صرعی،عقب مانده ذهنی،وسایر موارد )در خانه بهداشت دارای پرونده بهداشت روان می باشند.آیا بیمار یابی بیماران عصبی وروانی با توجه به جمعیت تحت پوشش خانه بهداشت به حد انتظار رسیده است یا خیر؟(حد انتظار این است که در بین هر1000نفرجمعیت تحت پوشش حداقل 15بیمار عصبی وروانی از 5نوع ذکر شده کشف شوند.

اسلاید 163: 3-آیا پزشک مرکز بهداشتی درمانی بیماران عصبی وروانی را ویزیت نموده اند یا خیر؟4-آیا بیماران داروهایشان را دریافت کرده اند ودر پرونده شان ثبت شده است یا خیر؟5-آیا بیماران توسط بهورزان با مراجعه به (فرم پیگیری15و16در) هر ماه پیگیری ومراقبت شده اند؟6-آیا بهورزان در لیست پیگیری ومراقبت بیماران عصبی وروانی تحت درمان،دور تاریخ ویزیت بیماران توسط پزشک را با خودکار آبی گرد نموده اند یا خیر؟7-آیا بهورزان دور تاریخ مراقبت وپیگیری خود را با خودکار قرمز گرد نموده اند یا خیر؟

اسلاید 164: 8-آیا بهورزان در جهت آموزش وتوجیه لازم عموم مردم روستاهای اصلی واقماری در جهت کمک خواستن از آنان جهت بیمار یابی کلیه بیماران عصبی وروانی وارجاع آنان به خانه بهداشت اقدام نموده اند یا خیر؟9-آیا بهورزان صورت جلسات ومستندات آموزشی برنامه بهداشت روان را در پوشه ویژه صورتجلسات آموزشی موجود دارند یا خیر؟10-چه تعداد از بیماران عصبی از طریق فرم ارجاع مربوطه به مراکز بالاتر تخصصی ارجاع شده اند؟11-آیا بهورزان در پایان هر ماه در فرم آمار ماهیانه تعدادموارد ارجاع به مراکز بالاتر را گزارش می نمایند یا خیر؟

اسلاید 165: 12-آیا خانه بهداشت دارای فرم شرح حال روانپزشکی،فرم آمار ماهیانه،فرم آمارآموزشهای فردی گروهی،فرم پیگیری ومراقبت 15و16،فرم پیگیری ومراقبت سالیانه بیماران عصبی وروانی جهت استفاده در برنامه بهداشت روان است یا خیر؟13-کارشناسان وکاردانها باید در پایان هر ماه (حداکثر تاپنجم ماه بعد)فرم آمار ماهیانه وآمار آموزشهای فردی وگروهی بهداشت روان راتکمیل کرده و به مرکز بهداشت شهرستان ارسال دارند.

اسلاید 166: محمدرضا رئيسون عضو هيات علمي دانشگاه موفق وموید باشید