مشروعیت یافتن و قانونی شدن خط مشی عمومی

مشروعیت یافتن و قانونی شدن خط مشی عمومی

اسلاید 1: عنوان:مشروعیت یافتن و قانونی شدن خط مشی عمومیاستاد راهنما:دکتر یوسف بیگ زادهتدوین کنندگان: پروین خلیل پور، مریم روحی، رفعت ساعی، زهرا صمدی اقدم، معصومه محمدنژادمشروعیت یافتن و قانونی شدن خط مشی عمومی

اسلاید 2: فرآیند تهیه و تدوین خط مشی عمومی نوعاً در جهت مشروعیت بخشیدن به آن تنظیم می شود اما آگاهی از فرآیند، شناسایی مسائل و مشکلات، درک تعارض و مخالفت های طرف های ذینفع، در مرحله قانونی شدن زمینه بروز پیدا می کند و حاصل می شود.مشروعیت یافتن و قانونی شدن خط مشی عمومی

اسلاید 3: در هر نظام حکومتی، حداقل دو شکل از قانونی شدن مورد بحث قرار می گیرد: در ابتدا موضوعی که مطرح می شود این است که چه کسانی فرآیند های اصلی سیاسی را که شامل پذیرش پیشنهادهای مشخصی برای حل مشکلات عمومی است مورد تایید و تصویب قرار می دهند .در مرحله دوم فرآیندها و مراحل مشخصی که در آن برنامه های سازمان عمومی به تصویب می رسند مورد نظراست. برای روشن تر شدن بحث، مرحله اول را پذیرش و مرحله دوم را قانونی نمودن می نامیم.قانونی شدن خط مشی عمومی

اسلاید 4: امر پذیرش و این که چه مراجعی بررسی خط مشی را انجام می دهند، مسأله محوری و اصلی علت وجودی یک نهاد سیاسی است پذیرش به شرایط زیادی بستگی دارد. در عمل، تعهد و مسئولیت به صورت رابطه ای پویا بین یک فرد و یک مسئول سازمان عمومی ظاهر می شود و به واسطه درک و شناخت ارزش ها و اطلاعات تحقق می یابد. یکی دیگر از معیار های پذیرش، حمایت و پشتیبانی شهروندان از اقدامات و فعالیت های سازمان های عمومی است.قانونی شدن خط مشی عمومی

اسلاید 5: پذیرش برای یک نظام سیاسی ضروری و اساسی است. این امر باید قبل از اینکه فرآیند های مشخص قانونی کردن به مرحله عمل در آید تحقق یافته باشد و در هر نظامی ماهیت ویژه آن ممکن است بر آن فرآیندها اثر بگذارد. پذیرش دارای نسبت و رابطه پویائی با هر نظام حکومتی است و مراجع و سازمان هایی را مدنظر دارد که کار قانونمند ساختن خط مشی ها را بر عهده دارند. قانونی شدن خط مشی عمومی

اسلاید 6: فرآیند قانونی کردن مرحله دوم قانونی ساختن و مشروعیت بخشیدن تایید و تصویب پیشنهادهای مشخص درباره خط مشی است مناسب ترین تعریفی که در فرهنگ برای آن ذکر شده است «سازگاری با اصول شناخته شده بر پایه ضوابط مورد قبول است...». این تعریف به وضوح رابطه ای را بین قانونی بودن و قانونی کردن، بین آنچه که عموماً پذیرفته شده است و چگونگی اتخاذ تصمیمات فوری برقرار می سازد.به طور خلاصه، فرآیند تصویب، تأیید یا قانونی کردن با این تعبیر به عوامل و متغیرهای اجتماعی بستگی دارد. به علاوه چون آن ها به سنن و ضوابط و توسعه فرهنگی یک جامعه وابسته است، فرآیندهای قانونی کردن در میان نظام های حکومتی مختلف به طور قابل توجهی متفاوت است.

اسلاید 7: در اکثر مواقع فرآیند اصلی قانونی کردن، تحقق ائتلاف و همبستگی اکثریت اعضای تصمیم گیرنده است. قانون اکثریت از دیر زمان سنگ پایه نظریات مردمی و انتخابات بوده است. این اصل یک روش عملی جهت دستیابی به یک حکومت مورد علاقه و برابری سیاسی در یک نظام مؤثر و کاراست.چه کسانی در فرآیند قانونی کردن خط مشی مشارکت دارند؟یکی از فعالیت های مهم سازمان، قانونی کردن پیشنهادهای خط مشی است که در ساختار کلان دولت به قوه مقننه مربوط می شود .قوه مقننه به گونه ای طراحی می گردد که بیانگر منافع و مصالح عمومی باشد.فرآیند قانونی کردن

اسلاید 8: بنابراین منطقی به نظر می رسد که به کمک این قوه تلاش هایی در جهت تبلور پیشنهادهای خط مشی که حاوی انتظارات مردم باشد به عمل آید. به صورت عقلایی تصور می شود که تصمیمات اکثریت نمایندگان راجع به مشکلات عمومی نشانگر نظر اکثریت آزاد و نظریات مردم در همان موضوع می باشد.مطمئناً در امر قانونی کردن، اعضای قوه مقننه نقش اصلی را ایفا می کنند، ولی برخورداری از نظریات و آراء اکثریت ممکن است از طریق تلاش های بوروکرات ها و مدیران اداری، اعضای گروههای وابسته به قوه قانون گذاری در سازمان حسابرسی، دیوان محاسبات، گروه های ذی نفوذ ، مقامات و مسئولان سازمان های محلی و استانی و غیره تحقق یابد.فرآیند قانونی کردن

اسلاید 9: به طور کلی در هر موردی نباید زمینه بحث و پژوهش خود را محدود نماییم و به صرف اینکه چون نمایندگان مستقیماً به برنامه یا خط مشی رأی می دهند تصور کنیم که آنان به تنهایی در این فرآیند مشارکت دارند در ایران بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی و بخشی از قوانین موضوعه، برنامه ها و خط مشی ها به صورت لوایح تنظیمی توسط هیأت دولت تدوین و بوسیله رئیس جمهور برای بررسی و بحث به مجلس شورای اسلامی تقدیم می شود و این امر دقیقاً بر فرآیند قانونی کردن و بحث و بررسی و ترکیب نیروها در طیف خط مشی گذاری تأثیر مستقیم خواهد گذاشت..فرآیند قانونی کردن

اسلاید 10: بهتر است که قوه مقننه یا قانونکذاری را برای درک و شناخت بیشتر فرآیند قانونی کردن مورد بررسی قرار دهیم در این خصوص باید بر دو مسأله تاکید داشت. یکی فرآیند قانونگذاری در مجلس که از مراحل پیچیده خط مشی گذاری عمومی است.دوم اینکه در تاکید بر این مسأله باید به خاطر داشته باشیم که روش تجزیه و تحلیل اصلی ما الگوی نهادی نیست. دیگر این که قانونگذاران تنها به عنوان عاملان قانونی کردن به فعالیت مشغول نیستند بلکه نقش های دیگر خط مشی را نیز اجرا می کنند و دوم این که طرف های ذی نفع خط مشی در سازمان های دیگر نیز در فرآیند قانونی کردن مشارکت دارند.در قوه مقننه شبکه منظمی از فعالیت پیش بینی شده که نشانگر تلاش برای تحقق اکثریت آراء می باشد اما سؤال این است که چرا این امر رخ نمی دهد. به هر حال به علت محدودیت های اجرایی کنونی تحقق اکثریت آراء در تمامی امور میسر نیست اما در فرآیند قانونی کردن، بررسی و مطالعات مبنی بر اینکه کجا و چگونه یک اکثریت آراء وجود داشته باشد به بیان مسأله و تدوین و تهیه پیشنهاد های آینده هم کمک می نماید.برخورداری از اکثریت آراء در قوه قانونگذاری

اسلاید 11: برای تایید و تصویب یک برنامه و خط مشی در قوه مقننه، مراجع مختلف اقدامات لازم را به عمل می آورند:مجلس- کمیته های فرعی (تحقیقاتی و...)- کمیسیون مربوطه- کمیته مربوط به آیین نامه ها و مقررات داخلی مجلس- رأی گیری در مورد مقررات- رأی گیری در کمیسون مربوطه- بحث و بررسی تمامی نمایندگان مجلس- رأی گیری مجلس به صورت دسته جمعی- رأی گیری مجدد در صورت مخالفت با بندها و موادی از طرح یا قانون پیشنهادی تایید و تصویب یک برنامه و خط مشی در قوه مقننه

اسلاید 12: در کشور ما برای قانونی ساختن طی مراحل زیر ضروری است:- تأیید نهایی شورای نگهبان از لحاظ رعایت موازین اسلامی و قوانین اساسی و موضوعه -رأی و اظهار نظر مجمع تشخیص مصلحت نظام در صورت عدم توافق مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان- ابلاغ مصوبات به دستگاه مربوطه جهت اجراءمراحل قانونی ساختن

اسلاید 13: برای رأی گیری و تصویب یک برنامه یا خط مشی بنیادی و کلان در عمل امکان دارد مراحل دیگری نیز به موارد فوق اضافه شود. به عبارت دیگر، یک لایحه یا طرح خاص در فرآیند قانونی شدن، به برخورداری از اکثریت آراء از سوی کمیته ها و کمیسیون های مختلف نیاز دارد البته ممکن است جامعه و افکار عمومی نیز به طور متفاوت به این اکثریت آراء توجه داشته باشند.قانونی کردن و مشروعیت بخشیدن به برنامه ها و خط مشی مبنای قابل قبولی را برای جوابگویی به نیازهای شهروندان فرآهم می کند ولی تصویب قوانین یا ایجاد و تنظیم ضوابط و استانداردها به خودی خود مشکلات را حل نمی کند. قبل از هر چیز، شکل گیری اکثریت با راهنمائی صرف و ساده بعضی از مسئولان صورت نمی گیرد.آنچه در دولت و سازمان های وابسته می گذرد ممکن است در چگونگی، تعیین و زمان شکل گیری اکثریت نقش حیاتی داشته باشد. مثلاً موضوعات مهمی چون آموزش و پرورش، آلودگی محیط زیست، برنامه های بهداشتی، و یا کنترل افزایش بی رویه جمعیت، بر افکار عمومی و علائق گروه های ذی نفوذ و نهایتاً شکل گیری اکثریت آراء در مجلس قانونگذار به صورت قابل توجهی تأثیر می گذارد. قانونی ساختن

اسلاید 14: مسأله دیگر در فرآیند قانونی کردن خط مشی این است که طرح پیشنهادی برای دستیابی به راه حل و برطرف ساختن مشکلات عمومی قابل تغییر و اصلاح است به عبارت دیگر به ندرت دیده شده که طرح ها و لوایح پیشنهادی به صورت ارائه شده مورد تأیید و تصویب قرار بگیرند، بالاخره باید اذعان داشت که آنچه مورد تأیید قرار می گیرد باید در قبال: 1- مفهوم عواملی که تحت تأثیر قرار می گیرند.2- حمایت ها و پشتیبانی های موجود3-شرایط تغییر پذیری که از زمینه و شرایط موضوع تفکیک شدنی نیستند- تعبیر و تفسیر می شود. در این راستا اجرای طرح های پژوهشی، برنامه ریزی، و بهره گیری از تجربیات و راه حل های متفاوت پیشنهادی به وسیله گروهها و طرف های مختلف در فرآیند خط مشی گذاری و بالاخص مرحله قانونی کردن و مشروعیت بخشیدن به طرح های پیشنهادی می تواند راهگشای مشکلات باشد.قانونی کردن خط مشی

اسلاید 15: ازتوجه وحوصله شما سروران گرامی ممنون و سپاسگزارم تشکر و قدردانی