معرفی کتاب دانشنامه جهان اسلام

معرفی کتاب دانشنامه جهان اسلام

اسلاید 1: دانشنامه جهان اسلامدانشنامه جهان اسلام/ زیر نظر سید مصطفی میر سلیم.- تهران : بنیاد دایره المعارف بزرگ اسلامی، 1375- . مصور(بخشی رنگی)

اسلاید 2: دانشنامه جهان اسلام دايرة المعارفي است درباره آموزه هاي دين اسلام و تمدن و فرهنگ ملل مسلمان از آغاز پيدايش اسلام تا زمان حاضر. مقالات اين دانشنامه كه به ترتيب الفبائي تنظيم و فعلا از حرف ب شروع شده است حوزه وسيعي از علوم و معارف اسلامي را در بر مي گيرد و طي آن كوشش مي شود اطلاعات دستِ اول در ابعاد گوناگون به شكل نظام مند در اختيار خواننده قرار گيرد. تاريخ، جغرافيا، اصطلاحات علوم قرآني و حديث، فقه، كلام، عرفان و فلسفه اسلامي، ادبيات و هنر، سيره انبيا و اوليا و ائمه (عليهم السلام)، شرح حال و آراي بسياري از مفسران، فقها، متكلمان، فيلسوفان، عارفان، مورخان و هنرمندان عالم اسلام، تاریخ سیاسی اسلام، سرگذشت خلفا، وصف ابنیه و آثار تاریخی مذهبی، شرح اعیاد دینی و پوشاک و خوراک و داروهای خاص جهان اسلام از جمله مطالبي است كه در اين دانشنامه قابل دسترسي است.

اسلاید 3: آغاز تدوين دانشنامه جهان اسلام به نخستين سالهاي پس از پیروزي انقلاب اسلامي ايران باز مي گردد. بخشي از مقالات اين دانشامه، بخصوص آنچه درباره اسلام و ايران و ادب فارسي است، اختصاصا براي دانشنامه تاًليف شده است كه هم مولفان ايراني و هم محققان مسلمان كشورهاي ديگر در آنها مشاركت داشته اند. بخشي ديگر از مقالات، خاصه حوزه هايي كه در ايران متخصص ندارد، ترجمه از منابع و مراجع مختلف است. برخلاف دانشنامه ايران و اسلام و دايره العارفهاي عربي و تركي و اردو كه ملتزم به ترجمه از يك منبع يعني دايرة المعارف اسلام بوده اند، دانشنامه جهان اسلام بدون چنان التزامي با تحقيق و كاوش در دايرة المعارفهاي مختلف، مقاله هاي محققانه تر و مناسبت تر را ترجمه كرده و در دانشنامه جهان اسلام آورده است. گاه نيز از تلفيق دو يا چند مقاله معتبر مقاله اي جامع تر با ساختاري مناسبتر پرداخته است.

اسلاید 4: با توجه به اینکه چند دایره المعارف در گذشته و حال، مقالات خود را از حرف ”آ“ و ”الف“ آغاز کرده اند، بنیاد دایره المعارف اسلامی برای اجتناب از دوباره کاری، کار دانشنامه ی جهان اسلام را از حرف ”ب“ آغاز کرده است و مقالات حرف ”آ“ و ”ب“ را به بعد واگذار کرده است. نکاتی در مورد این کتاب: تاریخها در این دانشنامه ،همه، به هجری قمری است و در موارد خاص تاریخ میلادی نیز به همراه آن ذکر شده است. وقایع ایران و افغانستان در دوره ی معاصر(از 1300 به بعد) به تاریخ هجری شمسی آمده است.کوتاهی و بلندی مقالات علاوه بر اهمیت موضوع، بر اساس کم یا زیاد بودن اطلاعات در آن حوزه است.معیار مدخل قرار گرفتن یک کلمه یا عبارت، اشهر بودن آن بوده است و ملاک اشهر بودن آن نیز، مورد استفاده قرار گرفتی آن در منابع معتبر یا شهرت آن در نزد اهل فن و اصطلاح است.

اسلاید 5: در مورد اعلام جغرافیایی که علاوه بر ضبط عربی متداول در کتب اسلامی، صورت اروپایی هم دارند( مانند نام شهرهای آندلس)، در دانشنامه،عموما“ ضبط اسلامی آن به عنوان مدخل قرار گرفته و از نامهای دیگرشان به آن ارجاع داده شده است.کلیه اطلاعات درباره ی شیوه ی نگارش این دانشنامه در کتابی با نام –شیوه ی دانشنامه ی جهان اسلام(شامل 14 فصل: کلیات،ساخت مقاله،ارجاعات،شیوه ی املایی و...)_ منتشر شده است.

اسلاید 6: ساختار هر مدخل سرعنوان مدخل با فونت درشت تر و پررنگتر آمده، سپس متن مدخل قرار می گیرد و در انتهای هر مقاله فهرست منابع آن_ابتدا منابع فارسی و سپس لاتین_قرار گرفته و در انتها نام نویسنده ی مقاله ذکر گردیده است.در متن دانشنامه از ارجاعات - نگاه کنید به – استفاده شده است، به این شیوه: بابا شاه عراقی  بابا شاه اصفهانی

اسلاید 7: بعد از جلد اول که حرف ”ب“ می باشد و سپس هشت جزوه نیز در ادامه ی این جلد منتشر شده است، آخرین جلد منتشر شده، جلد یازدهم می باشد که از مقاله‌ی ج «جنت» شروع و به مدخل حرف چ «چشتیه» ختم می شود.