مهارت های ارتباطی حرفه ای ۲

مهارت های ارتباطی حرفه ای ۲

اسلاید 1: دكتر بابك معينيPh.D آموزش بهداشتاستادياردانشكده بهداشت -گروه بهداشت عمومي عضو :مركز تحقيقات علوم بهداشتي مهارتهای ارتباط حرفه ای

اسلاید 2: هدف كلي: آشنا كردن و توانمند‌سازي کارکنان و مديران پرستاری در زمينه‌ي روابط بين‌فردي مؤثر( ارتباطات حرفه ای )اهداف ويژه آشنا كردن کارکنان و مديران پرستاری با مفاهيم روابط بين‌فردي مؤثر.توانمند‌سازي کارکنان و مديران پرستاری در زمينه ايجاد روابط بين‌فردي مؤثر.

اسلاید 3: چرا مهارت های ارتباطی را به كار ببنديم وقتی در بخش خصوصی کار نمی کنیم؟

اسلاید 4: فايده هاي به كار بستن مهارت هاي ارتباطي در شغل هاي غير انتفاعي (حتي اگر مدير به آن پاداش ندهد)1. منافع مستقيم شخصی: مصون ماندن از استرس ناشی از درگیری/ احساس خوشنودی و توفیق و عزت نفس2. منافع غير مستقيم بالا رفتن حيثيت حرفه و سازمان تقویت قوام اجتماع: پیشگیری از رفتار ها و بینش های غير اجتماعي / تقویت احساس رضایت از جامعه در مردم خوب و بد ارتباط در نهایت به خود ما و كسانى كه براي ما مهم هستند باز می گردد

اسلاید 5: طبقه بندی نیاز ها از نظر عینیت Maslowنیازهای فیزیولوژیکایمنیاجتماعینیاز به منزلت و احترامنیاز به کمال

اسلاید 6: یادمان باشد!هیچکس نخواهد توانست در به کار بردن مهارت های ارتباطی بی نقص و کامل عمل کند. مهارت توانائی انجام کاری است. دانش ضمنی است. عوامل باز دارنده ارتباط در همه ما وجود دارند؛ مهم آن است که:1) به سبب نا آگاهی و بی مهارتی به طور مستمر مرتکب قطع ارتباط نشویم، و2) اگرمرتکب شدیم بتوانیم موقعیت را به خوبی مهار و مساله را حل کنیم.هدف ما در این نشست آشنا شدن با این مهارت ها است

اسلاید 7: می گوئیم آشناشدن زیرا: مهارت با عمل و تکرار آن عمل در محیط زندگی واقعی پدید می آید.

اسلاید 8: بدون حمایت جدی مدیران و تصمیم گیران، به کارانداختن مهارت های ارتباطی توسط پرسنل بسیارمحدود و مشکل می شود! راهكارهاي تقويت به كار گيري مهارت ها :1. آموزش مستمر این مهارت ها در حين خدمت2. ترتیبات و تنظیمات صحیح در محیط کار: 3. ارزشگذاری برای به کار گیری این مهارت ها بازخواست در غیر این صورت4. فضای مناسب کار و فعالیت

اسلاید 9: برای اینکه دوستت بدارند بهتر است دیگران را دوست بداری اما این بدان معنی نیست که دیگران هم حتما باید تو را دوست بدارند

اسلاید 10: ارتباط چیست communication))؟ارتباط عبارتـست ازفـراگـرد انتقـال پیـام از سوی فـرستنـده به گیرنده، مشروط بـرآنکه درگیـرنـده پیـام مشابـهت معنـی با معنـی مورد نظر فرستنده پیام ایجاد شود.

اسلاید 11: اگر معنی مورد نظر فـرستنـده پیام را با M و معنـی متجلـی شده درگیـرنده پیام را با َM نشان دهیم؛ آنگاه برای ارتباط چند حالت پیش خواهد آمد: Mَََ M Mَ M Mَ M Mَ M=1< 1= 0>1 ارتباط وقتی به صورت کامل برقرار خواهد شد که معانی با هم برابر باشد یا برابر یک باشد. وقتی معنی متجلی شده درگیرنده پیام کوچک تر از معنی مورد نظر فرستنده پیام باشد. وقتی معنی متجلی شده درگیرنده پیام برمعنی مورد نظر فرستنده برابر صفر باشد. (عدم ارتباط) وقتی معنی متجلی شده درگیرنده پیام بزرگتر ازمعنی مورد نظر فرستنده پیام باشد. ( ارتباط + ارتباط با خود)

اسلاید 12: فرآیند ارتباطاتHarold Lasswellچه کسی ..چه می گوید..به چه کسی ...به چه طریق...با چه تاثیری....درچه موقعیتی؟؟هارولد لس ول

اسلاید 13: تاثیر عامل موقعیت درارتباطاتفاصله جغرافیایـی از جمله عـوامـل مـوقعیت است که درفرآیند ارتباطات تاثیر گذار است، مثل:صمیمانه: کمتراز 50سانتی متر( باتوجه به فرهنگ)، مطالب محرمانهشخصی: از 50سانتی متر تا 1متر و20سانتی متر(دوستانه)اجتماعی:120تا360 سانتی متر(فاصله روانشناختی)عمومی: بیش از 360 سانتی متر(سخنرانی برای عموم، استفاده از اشارات)

اسلاید 14: ...... در خصوص .....اهميت برقراري ارتباط موثر:- انتقال احساس ها، عقايد، افكار و انديشه ها در بين افراد- رشد فرد و جامعهافرادي كه از مهارت هاي ارتباطي ضعيفي برخودارند:- كمتر مورد پذيرش ديگران قرار مي گيرند- ايجاد سوء تفاهم- اختلال در اعتماد به نفس- افزايش حس درماندگي- در نهايت زمينه مناسب براي آسيب هاي رواني و اجتماعي

اسلاید 15:

اسلاید 16: ارتباطات انسان با انسان به انواع زیر تقسیم میشودارتباط با خود ارتباطات میان فردی ارتباطات گروهیارتباطات جمعی -

اسلاید 17: 6 نياز اساسي انسان از ديدگاه آنتوني رابينز:- آسايش و اطمينان (Certainty / Comfort)- تنوع (Variety) و انعطاف پذيري- مهم بودن و با ارزش بودن ( Value/Significance)- عشق و ارتباط ( Love / Connection)- رشد و تعالي (Growth)- كمك به هم نوع ( Contribution) از نظر رابينز هر نوع ارتباطي نوازش كننده يك يا چند نيازهاي6 گانه مهم انساني است.

اسلاید 18: انواع مهارت ها ی ارتباطی مهارت ها در تماس های رو یا رو یا چهره به چهره• مهارت ها در تماس های تلفنی• مهارت ها درنوشتن • مهارت ها در موقعیت های دشوار (شکایت یا خشم)•

اسلاید 19: ماهیت ارتباطدر تمام انواع آن، ارتباط یک عمل دو طرفه است که هدف از آن رسیدن به نتیجه رضایت بخش برای هر دو طرف است. چه رو در رو، چه تلفنی، چه مکاتباتی، چه دوستانه و چه دشوار، عواملی وجود دارد که بر نتیجه اثر می گذارند:

اسلاید 20: مهارت ها در تماس های رو یا رومزایای تماس رو در رو:- بهتر فهمیدن مراجعه کننده با خواندن زبان تن او علاوه بر شنیدن حرف های او- بهتر فهماندن به مراجعه کننده با استفاده از زبان تن، علاوه بر کلام- تاثیر بیشتر بر مراجعه کننده در به خاطر داشتن او درمحیطی که متعلق به ما است

اسلاید 21: مهارت ها در تماس های رو یا رومزایای تماس رو در رو:- بهتر فهمیدن مراجعه کننده با خواندن زبان تن او علاوه بر شنیدن حرف های او- بهتر فهماندن به مراجعه کننده با استفاده از زبان تن، علاوه بر کلام- تاثیر بیشتر بر مراجعه کننده در به خاطر داشتن او درمحیطی که متعلق به ما است

اسلاید 22: اهمیت فوق العاده نخستین تاثیر: نخستین تاثیر تکرار نمی شود! - روی گشاده/لبخند - نگاه و تماس چشمی - زاویه مناسب بدن، چهره، وضع دستها - آراستگی ظاهر: صورت، لباس (رنگ و مدل) آرایش؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

اسلاید 23: گوش دادن فعال: تفاوت عظیم میان شنیدن و گوش دادن بر آنچه که شخص می گوید تمرکز کنید (کارهمزمان؟ تلفن؟)• توجه و درک خود را به مخاطب نشان دهید • همراه با پیشداوری به سخن گوش نکنید • درک خود را با بازگو کردن سخن مخاطب به او چک کنید • با سئوال کردن بیشتر اطلاع به دست بیاورید• حرفهای او را جمعبندی و خلاصه و برایش بازگو کنید از نکات مهم یادداشت بردارید •

اسلاید 24: به بیماران گوش فرا دهید،آنها بشما شرح حال (History)می دهند ،مشکل خود را توصیف می کنند( present illness) ،ازبیماری های گذشته خود(دیابت ،فشار خون بالا ،بیماری های عروق کرونر و...) و عوامل خطر یا ریسک فاکتور ها (past medical history) می گویندوبا دادن تاریخچه عادات(habitual history) از قبیل ، مصرف سیگار،الکل،و مواد مخدر ،ما را از سطح و میزان استرس و نحوه مقابله با مشکلاتشان ،آگاه می سازد و با علامت ها و نشانه ها و زبان بدن (body language) سیگنال هایی را برای ما ارسال می کنند ،تشخیص را بما می گویند و اینکه چه کاری برایشان، باید انجام شود را، به ما راهنمایی می کنند

اسلاید 25: بیماری ها با علامت ها(symptoms) و نشانه ها (signs) به ما می فهمانند که ،چه مشکلی برای بیماررخ داده است وبه چه مراقبت هایی نیازمند است،همیشه علامت ها و نشانه ها ، سیگنال هایی هستند که ما را به سمت کشف علل مشکل هدایت می کنند و ما فقط باید هنر دریافت را افزایش دهیم .جمله ذرات جهان،می گویند با شما ،روزان و شبان ما سمیعیم و بصیریم وبا هوشیم، با شما نا محرمان ،ما خاموشیم خاموشیم و نعره ی فریادمان، می رسد تا پای کاخ یارمان

اسلاید 26: کار بالینی نیاز به کاربرد :1-مهارت ارتباطی (communication) به منظور انجام مصاحبه و گرفتن شرح حال و تاریخچه متمرکز بر مشکل (problem focus history) و بررسی متمرکز بر مشکل ،بمنظور کسب اطلاعات ذهنی (subjective data)است، که بیمار به ما می دهد .2-مهارت ادراکی (perception)یا معاینه فیزیکی مبتنی بر مشکل (problem focus physical exam) و داشتن دقت در استفاده از حواس پنجگانه و استفاده درست از انها به منظور کشف اطلاعات عینی(objective data) یا نشانه ها (signs)که ما از بیمار، استخراج می کنیم . 3-مهارت های فرضیه سازی یا گمانه زنی بمنظور، کشف علت مشکل بیمار ،دانشجو با توجه به یافته های بدست آمده از تاریخچه (علامت ها و نشانه ها )فرضیه هایی در رابطه با علل مشکل بیمار، برای خود می سازد ،که با درخواست آزمایشات و پروسیجر های تشخیصی مورد نیاز، فرضیه ها ی خود را تائید ویا رد می نماید (انطباق علامت ها با نشانه ها و یافته های پاراکلینیکی =کشف حقیقت)

اسلاید 27: کار بالینی.....4-مهارت یافتن شواهد برای استدلال (reasoning) که طی آن یافته های مختلف و پراکنده اخذ شده از تاریخچه ،معاینه و تست های پاراکلینیکی را بهم ربط (associting) و با هم تلفیق (integrating)و مورد تفسیر تا تصویر کلی و اصلی مشکلات ترسیم گردد ،و در انجام و آزمودن فرضیه ها توضیحات لازم داده می شود ،باید بخاطر داشت که ،بدون درک علت مشکل ،انجام هر مداخله ای فریادی است در خلاء و از چاله به چاه انداختن بیماران 5-مهارت های دستی (manual skills)یا توانا یی دقیق بکار گیری ابزار ها (instruments) برای انجام بررسی ها و درمان از قبیل استفاده از گوشی ،نوار قلبی ،اکوکاردیوگرافی ،آنژیوگرافی ،لوله گذاری ،بخیه زدن ،انجام شوک الکتریکی (کاردیوورژن و دفیبریلیشن)،احیاء قلبی مغزی (Ccardio cerebral ressociation ) و تهویه مصنوعی و ....

اسلاید 28: کار بالینی.....6-مداخلات مبتنی بر شواهد (Evidence base intervention)برای حل مشکل (تغییر یا پرکسیس = سنتز تئوری و عمل )7-مهارت های مدیریتی در اثر بخش تر کردن مراقبت ها و هماهنگ نمودن مراقبت ها بین همکاران 8-ارزیابی (evaluation)مداخلات درمانی و اینکه آیا به اهداف خود واستاندارد ها و اپتیمال ها رسیده ایم )یا اینکه رفته ایم ابرو درست کنیم چشم کور کرده ایم( وگرنه نیاز به بررسی مجدد و بازاندیشی (revision ) و فراتر اندیشی هستیم

اسلاید 29: شنوايي فعالبسياري از افراد به اشتباه گمان مي كنند كه شنيدن همان گوش دادن است. واقعيت آن است كه شنيدن به معني دريافت و درك صداهاست ( عملي بدون اراده)اما گوش دادن عملي انتخابي كه علاوه بر دريافت و تفسير محرك هاي شنيداري به رمزگشايي و تفسير پيام هاي شنيداري نيز مي پردازدمثال: شما با دوست خود در ايستگاه قطاري مشغول صحبت كردن هستيد، شما صداهاي بسياري بجز صداي دوستان را مي شنويد و تنها به حرف هاي دوست خود توجه مي كنيد(شما آن صدا ها را مي شنويد اما به دوست خود گوش مي كنيد)

اسلاید 30: روش هاي مختلف گوش دادن فعال:1. توجه به فرد مقابل: الف. پايان دادن به گفتگوهاي دروني: يكي از آفت هاي گوش دادن فعال، توجه به نداهاي دروني است ب. نگاه كردن به او: پيوستگي نگاه در چشمان مخاطب و توجه به حرفهاي او ج. نشان دادن علاقه: تكان دادن گاه به گاه سر، زماني كه منظور او را مي فهميد(بي دليل سر تكان ندهيد) د. دست ها باز: دست هاي خود را از حالت گره زده باز كنيد ر. پا ها راحت: كف پاها روي زمين ز. كمي به طرف او متمايل شويد ژ. گردن متمايل: نشان دهنده پذيرا بودن شنونده چ. اثر آينه اي: بطور ظريف نشانه هاي غير كلامي و هيجان هاي او را تكرار كنيد و استفاده ار تكه كلام: ديگه چه خبر و خب بعدش2. سوال كردن: نشان دادن علاقه به ارتباط3. باز خورد دادن: واكنش نشان بدهيد، حرف هاي او را تكرار و خلاصه بكنيد

اسلاید 31: گوش دادن فعال يعنيقول مي دهم تا زماني كه منظور تو را نفهمم، از پيش تو را قضاوت نكنم، به تو بر چسب نزنم، براي تو راه حل تعيين نكنم و ..... تو را آنگونه كه هستي بفههم و درك كنم.

اسلاید 32: كسب مهارت گوش دادن فعال:پايان دادن به گفتگوهاي ذهني و تخيل و به رويا فرورفتن در زمان گفتگوفكر نكردن به پاسخي كه مي خواهيد بدهيد درزمان حرف زدن ديگراننبريدن حرف ديگرانپاسخ دادن سوال (سوال هاي ديگران را نپيچانيد)آگاهي از هيجان هاي مخاطبكنترل و مهار سلطه جويي در گفتگوبيشتر گوش دادن وكمتر حرف زدنپرسيدن سوال هاي باز

اسلاید 33: سبك ارتباطي « بودن ياري بخش» در ارتباط بين شخصياصالت و هماهنگي: نيازمند هماهنگي درون و بيرون است و اين هماهنگي نيز نيازمند آگاهي داشتن از افكار و احساساتي است كه دردرون ما جاري است. بطور كلي به دامنه اي از احساسات مختلف منتهي مي شوداحترام نامشروط: حفظ حرمت افراد حتي در شرايطي كه از دست آنها عصباني هستيمدرك و همدلي: تلاش براي حس كردن تجربيات فرد مقابل ايجاز در گفتار: موانع اصلي ايجاز شامل؛ اضطراب، فقر دانشي، كمرويي، نداشتن فكر و ديدگاهي روشن قبل از بيان مطالبو گم شدن هدف گفتگو

اسلاید 34: چگونه پاسخ دهیم؟ موقع پاسخ دادن به مخاطب خود نگاه کنید• دقیقا پاسخ سئوالی را بدهید که از شما پرسیده اند• پاسخ آگاه کننده بدهید حتی اگر زمان می گیرد• ضمیر و فعل دوم شخص مفرد برای همه به کار نبرید• دلیل هر تاخیر در پاسخ را به سرعت توضیح دهید• پاسخ مختصر و متمرکز بر سئوال باشد• شمرده و واضح حرف بزیند• اطمینان حاصل کنید که طرف مقابل حرف شما را فهمیده است• گفتگورا با پرسیدن سئوال های مفید و سازنده ادامه دهید•

اسلاید 35:

اسلاید 36: انواع ارتباطارائه دهنده:جلال عبدی کارشناس ارشد آموزش سلامتسوپروایزر آموزشی بیمارستان ولی عصر (عج) رزن

اسلاید 37: انواع ارتباط1. ارتباط هاي غير كلامي: - ارتباط چشمي - تن صدا - لمس - ژست ها ( حالات، اطوار، اداها و..) - وضعيت بدن (Body Language) - ظاهر فيزيكي(لباس پوشيدن و.....) - گوش دادن

اسلاید 38: مهارت ها در تماس های تلفنيارتباط تلفنی شکل در حال رواج ارتباط مردم با سازمان ها است مزایای تماس تلفنی از لحاظ ارتباطی؟ معایب تماس تلفنی از لحاظ ارتباطی؟

اسلاید 39: پاسخ به تلفن در فاصله 2 تا 4 زنگ گوشی را بردارید • خوشامد بگوئید• نام سازمان را بیان کنید• خود را معرفی کنید• بپرسید چه کمکی از دست شما بر می آید• جواب تشکر تلفن زننده را بدهید بعد قطع کنید•

اسلاید 40: تماس تلفنی مواظب لحن حرف زدن خود باشید. متین و با علاقه حرف بزنید• (یکنواخت و بی حال حرف نزنید) شمرده و واضح حرف بزنید. بیشتراز مورد تماس رویارو مطمئن• شوید حرف طرف را فهمیده اید و او حرف شما را فهمیده است. پیام بگیرید و در اولین فرصت به شخصش برسانید. هرگز• نگوئید بعدا تلفن بزن. اگر شخصش را نیافتید به تلفن زننده اطلاع دهید • صدا در پس زمینه نباشد •

اسلاید 41: ......... و .........2. ارتباط هاي كلامي: - خواندن - نوشتن - گفتن - شنيدن

اسلاید 42: به تکلم، به خموشی، به تبسم، به نگاهمی توان برد به هر شیوه دل آسان از من ”کلیم کاشانی“

اسلاید 43: ابزار ارتباط ارتباط مي‌تواند به صورت شفاهي و کتبي برقرار شود که هر يک از اين دو نوع ارتباط داراي دو وجه کلامي و غيرکلامي است. تابلوهاي راهنمايي و رانندگي، کارت تبريک، پوستر، يک مکالمه تلفني، يک مکالمه رو در رو، يک نامه اداري،‌ مثال‌هايي از اشکال گوناگون برقراري ارتباط است. در ارتباطات شفاهي و کتبي در بخش کلامي يا زباني،‌ کلمات و دستور زبان پيغام حايز اهميت است. همچنين در ارتباط شفاهي و در بخش فرازباني، مواردي مانند بلندي صدا، لحن، لهجه، سرعت کلام و در ارتباط کتبي، نوع خط، رنگ جوهر، ‌شکل و اندازه حروف تاثيرگذارند. در بخش غيرکلامي در ارتباط شفاهي مواردي همچون نحوه ارتباط چشمي، حالات و حرکات بدني، فاصله فرستنده از گيرنده و ژست‌هاي چهره حايز اهميت است و در ارتباط کتبي، رنگ زمينه کاغذ و اشکال زمينه کاغذ روي مخاطب تاثيرگذار است.

اسلاید 44: نتايج يک پژوهش جالبتحقيقات نشان داده است که در فرآيند ارتباط، بخش غيرکلامي بيش از 55 درصد از انتقال معني را به عهده دارد. در بخش کلامي نيز قسمت فرازباني 38 درصد از فرآيند ارتباط را به خود اختصاص داده‌اند يعني برعکس آنچه تصور مي‌کنيم سهم بخش زباني مانند کلمات و جملات و دستور زبان در فرآيند ارتباط کمتر از 10 درصد است. بنابراين توجه به ميزان اهميت اين اجزا مي‌تواند فرد را در برقراري ارتباط مناسب‌تر و کامل‌تر ياري دهد.

اسلاید 45: تساویحمایتگریگشودگیمثبت گراییهمدلی پرهیز از ارزیابی رفتاردیگران درک احساس و عواطف فرد براساس نگرش فرد تجربه کردن ایجاد فضای تساوی عدم توجه به موقعیت اجتماعی خود مثبت بینی انتقال احساس مثبت به دیگران ابراز تمایل مثبت به ارتباط خودگشودگی فرستنده پیام بروز صادقانه دراختیارگذاشتن احساسات عدم مقابله(لاک دفاعی) سکوت مثبت گرا حمایت با یقین واطمینانویژگیهای اثربخش درارتباطات میان فردی

اسلاید 46: BODY LANGUAGEاهمیت زبان تن در ارتباط های انسانی: اکثر رفتارهای ما حاوی پیام است

اسلاید 47: زبان بدن:رنگ رخسار گواهي دهد از سر درون

اسلاید 48: زبان بدن:يك زبان باستاني است كه در طي نسل هاي مختلف به ما به ارث رسيده است و همه ما بصورت ناخودآگاه از آن استفاده مي كنيم و يا تحت تاثير آن قرار مي گيريم. اين زبان آموختني نيست بلكه بياد آوردني است. حالات و حركات بدن كد هاي اين زبان محسوب مي شوند. مي توانيم با رمز گشايي و تسلط بر اين زبان كاري كنيم تا بر ارتباط مسلط شويم. توسط زبان بدن مي توانيم پيام آرامش و اطمينان را به سوي ديگران ارسال كنيم . سرعت دريافت اين پيام از طريق زبان بدن صدها برابر سرعت زبان هاي ديگر است.

اسلاید 49: سر:سر تكان دادن ( بالا و پايين): كمك مي كند ديگران آرامش بيابند و نشانگر توافق است.سر تكان دادن ( چپ و راست): تكان دادن سر از يكسو به سوي ديگر دال به مخالفت و بي علاقگي است.

اسلاید 50: چانهنوازش چانه(دست به چانه): اين علامت نشانگر آن است كه توجه شنونده با دقت كامل و مشتاقانه به تك تك واژه هايي است كه شما مي گوييد. اين حركتي متفكرانه است كه معمولا توسط مردي كه ريش ندارد انجام مي شود.مالش چانه: اين ژست اندكي متفاوت بوده و توسط حركت انگشت اشاره بر سراسر پايين چانه انجام مي گيرد و مي تواند نشانگر آن باشد كه شنونده حرف شما را باور ندارد. تكيه دادن چانه: گذاشتن دست ها زير چانه مي گويد: « من حوصله ام سر رفته». فرد ممكن است بخواهد خود را مشتاق جلوه دهد اما پيام واقعي آن چنين است: « من نمي توانم روي سخن شما تمركز كنم».

اسلاید 51: مالش گردن: مالش گردن ترديد را در مورد موضوع گفته شده و يا شنيده شده آشكار مي سازد. اين ژست معمولا توسط انگشت اشاره روي كنار گردن درست زير گوش پديد مي آيد.

اسلاید 52: خميازه كشيدن:خواب آلودگي تنها علت خميازه نيست بلكه «خميازه اجتماعي» نيز وجود دارد. خميازه اي كه در يك موقعيت استرس زاي خفيف پديد مي آيد. هنگامي كه مردد هستيد چه كاري مي خواهيد انجام دهيد، خميازه روشي است براي خريدن زمان.

اسلاید 53: كج كردن سر روي شانه ها:كج كردن سر به سمت راست يا چپ نشان دهنده دوستي و علاقه مندي براي برقراري ارتباط است. اين كار همچنين براي بيان شرمندگي، خجالت و گاه براي كوتاه آمدن در برابر رئيس به كار مي رود و بطور كلي علامت انفعال و شرمندگي است. كج كردن بيش از حد سر روي شانه نشانه انفعال حقارت و شرمندگي است.

اسلاید 54: چشم ها:مالش چشم: زماني كه فردي چشمش را با انگشت اشاره مالش مي دهد نشانگر فريب و نيرنگ مي باشد. البته اين موضوع صد در صد نيست بلكه يك علامت است. از آن جايي كه فرد مي خواهد تماس ديداري را قطع كند بهانه اي بدست مي آورد كه به اين طرف و آن طرف نگاه كند. اين حركت غير ارادي نشانگر آن است كه فرد دارد دروغ مي گويد.چشمان بسته: براي لحظه اي طولاني تر از چشم بر هم زدن متعارف؛ « به حرف زدن خود پايان بده»

اسلاید 55: چشم ها:نگاه مختصر به اطراف: اين نگاه ژستي خجالت گونه است.نگاه خيره شديد: اين نشانه خلق تهاجمي، سلطه جويانه و تهديد آميز است.چشمك: علامتي زيركانه، نشانه وجود رمز و رازي بين دو فردابروهاي گره خورده: پديد آمدن شيار بين دو ابرو. دلالت بر اضطراب، درد، ترس و يا آميزه اي از اين هيجانات

اسلاید 56: دهان:خنده زوركي: اين نيشخند كنترل شده تا چشم ها گسترش نمي يابد. اين حالت نشان دهنده نداشتن صداقت در ارتباط است.قلم به دهان: نشان دهنده تمركز فرد و احساس نياز براي رسيدن به يقين است.

اسلاید 57: دهان:تبسم با دهان گشوده: دندان هاي بالا نمايان شده و به شخصي كه با شما گفتگو مي كند مي فهماند كه مايل هستيد بيشتر با او آشنا شويد.تبسم با لبان بسته: جهت اداي احترام و ادب و نزاكت است.

اسلاید 58: دست ها ( از مچ تا سر انگشتان):دست دادن محكم: اغلب اوقات در موقعيت هاي سياسي و ديپلماتيك كاربرد دارد. نشانه سعي در برتري جويي و سلطه گري است(بي ترديد مي توان فهميد اينجا چه كسي فرمان مي دهد)دست دادن شل: دست هايش مانند ماهي شل است. عدم تمايل به دوستي و صميميت، همچنين نشانه ضعف، مطيع و تسليم بودندست دادن با هر دو دست: نشانه راستي و صميميت زياد

اسلاید 59: دست هادست هاي پنهان: ژست مرموز و آب زيركاهانه. منظور فرد: « مايل به گفتگو با شما نيستم»دست ها به روي زانو: وقتي كف دست ها به طرف بالا باشد، شخص گشاده رو و پذيراست و اگر رو به پايين باشد ممكن است پاي فريبكاري در ميان باشد.

اسلاید 60: دست هايك مشت پوشيده با دست ديگر: فرد در اين حالت خشمگين است اما مي كوشد خود كه آرام بماند. به اصطلاح خود را كنترل كند. مواظب اين فرد باشيد.حركات تند دست: شخصي كه مي خواهد عقايدش را تحميل كند، دستش را به طرف مقابل پرتاب مي كند در حالات خفيف تر انگشتان اينكار را انجام مي دهند.

اسلاید 61: دست هادست كشيدن ميان موها: فرد نمي داند چه چيز بگويد و ترديد در فرد وجود دارد.دست ها به پشت: فرد وضعيت را تحت كنترل دارد : « من راحت هستم».دست هاي گره خورده در جلوي سينه: يعني «من تمايل ندارم به چيزي كه با عقايدم در تضاد باشد گوش دهم»

اسلاید 62: پا ها:تكان دادن پاها: يك پا روي پاي ديگر و در حال تكان خوردن ؛ پيام اين است:« من حوصله ام سر رفته»انداختن پاها روي هم در ناحيه زانو: مفهوم« من بسيار آسوده خاطر هستم». سمت پاي آويزان تمايل فرد به آن طرف را نشان مي دهد.قوزك پا روي زانو: عملي مردانه؛ مفهوم« من قاطعانه از حقوقم دفاع مي كنم، اما با آرامش هستم» اين همان ژست كابويي است.

اسلاید 63: وضعيت تنه و بدن:روي لبه صندلي: فرد گوش به زنگ، مصمم و مشتاق به در ميان گذاشتن عقايد و احساسات خود مي باشدهر دو پا به روي زمين: افرادي كه اينگونه مي نشينند، واقع بين، مستقل، عملگرا و منظم هستند؛ آنها مايلند كه شما بدانيد كه وضعيت را تحت كنترل دارند. پيام اين گروه چنين است: « اطراف من مراقب حركاتت باش، من جدي هستم»

اسلاید 64: وضعيت تنه و بدن:گام هاي كوتاه و بلند: گام هاي بلند نشانه يك حالت مطمئن و با صراحت مي باشد اما گامهاي ريز با شانه هاي قوز كرده فرد را ترسو و آسيب پذير مي نمايد.به ديوار تكيه زدن: زماني كه شما به ديوار يا درب ورودي با آرامش خاطر بسيار تكيه مي دهيد، به ديگران مي گوييد كه بمانند. روشي براي طولاني تر كردن گفتگو

اسلاید 65: نكته:به خاطر داشته باشيد كه در رويارويي با آقايان هرگز با او روبرو نشويد، بلكه ابتدا كنارشان قرار بگيريد و بتدريج مقابل آنها برويد. در رويارويي با خانم ها هرگز در كنار آنها قرار نگيريد بلكه ابتدا با آنها روبرو شويد و سپس در كنارآنها بايستيد.

اسلاید 66: حركت هايي كه در اين بخش به آنها اشاره مي شود مي تواند نشانگر بي صداقتي و فريبكاري افراد باشد. حتي كساني كه خيلي خوب آنها را مي شناسيد نيز مي توانند به شما دروغ بگويند. مراقب باشيد تا توجه زيادي به زبان بدن شما را از موضوع بحث و مكالمه خارج ننمايد.شناسايي دروغگويي:

اسلاید 67: شناسايي دروغگويي:خنده اجباري: يك لبخند واقعي به سمت بالا امتداد يافته و سبب چين خوردن چشم ها مي گردد در حالي كه لبخند تصنعي بيشتر شباهت به دهان كجي دارد و نشانه بي صداقتي و دروغگويي است.لمس كردن صورت: كشيدن گوش و ماليدن چشم علامت پنهان كاري است. به شما مي گوييد من قادر به نگاه كردن به شما نيستم. همچنين ماليدن بيني دلالت بر دروغگويي دارد.

اسلاید 68: شناسايي دروغگويي:ماليدن چانه: حركت انگشت اشاره روي چانه بيانگر دروغ، شك و ترديد است.ضربه زدن ريتمي با انگشتان: اين عمل تلاش براي ترك صحنه و گريختن مي باشد. از حركات مشابه ضربات پا به زمين و بازي با جواهر الاتخاراندن گردن: توسط انگشت اشاره درست زير گوش

اسلاید 69: شناسايي دروغگويي:كشيدن يقه لباس: هنگامي كه فردي دروغ مي گويد درجه حرارت بدن فرد اندكي افزايش مي يابد. دست بطور خودكار بالا مي آيد تا با شل كردن يقه به هوا اجازه دهد تا داخل لباس گردد.خارش بدن: به گفته روانشناسان دروغگو معمولا خودش را 5 مرتبه بطور پياپي مي خاراند.حركات بدن: شانه بالا انداختنپوشاندن دهان: گرفتن انگشتان جلوي دهان؛ مفهوم« نبايد چنين حرفي را مي زدم» اين حركت از ادامه يافتن حرفي كه نبايد زد جلوگيري مي كند.

اسلاید 70: شناسايي دروغگويي:دست ها در جيب: فرو كردن دست به داخل ژاكت، پيراهن، بلوز و يا به داخل جيب هاي شلواردستان مشت شده: مشت كردن دست نيز نشانگر آن است كه فرد چيزي را پنهان مي كند. در حالي كه يك كف دست باز نشانگر رفتار رك و بي تزوير است.پاهاي بيقرار: هنگامي كه پا شروع به ضربه كوبيدن هاي كوتاه و تاب خوردن مي كند، احتمالا دروغي در ميان است

اسلاید 71: شناسايي دروغگويي:تغيير صدا و لحن: در زمان شكلگيري دروغ تن صدا بالاتر مي رود، گوش دهيد و ببينيد آيا لحن صدا متشنج و با مكث هاي طولاني مدت جهت يافتن پاسخ، حرف زدن هاي خيلي سريع و بيش از حد لزومصورت بي احساس: هرگاه چهره كاملا بي احساس بود بيانگر ممانعت از بيان حقيقت است. دروغگويان در پنهان كردن تجليات احساسي مهارت دارند. از يك شياد حرفه اي گرفته تا يك همسر فريبكار«چهره خشك و بي روح»

اسلاید 72: منابع:جامعه شناسی ارتباطات :باقر ساروخانی .اطلاعاتجامعه شناسی وسایل ارتباط جمعی :دکتر ساروخانی .دکتر محسنی.اطلاعاتارتباط شناسی : دكتر محسنیان رادوسایل ارتباط جمعی:کاظم معتمد نژاد-دانشکده علوم و ارتباطات اجتماعیمبانی تبلیغ –حسن زورق. انتشارات سروشقدرت تلویزیون .علی اسدی . انتشارت امیر کبیرروانشناسی ارتباط . انتشارات نشردانشگاهی

اسلاید 73: با تشكر از توجه شماBabak_moeini@umsha.ac.ir