میدان‌های الکترومغناطیسی «امواج کوتاه»

میدان‌های الکترومغناطیسی «امواج کوتاه»

اسلاید 1: Amir H. BakhtiaryPhD. PTAssociate ProfessorPhysiotherapy DepartmentRehabilitation facultySemnan University of Medical SciencesElectrotherapy

اسلاید 2: ميدانهاي الكترومغناطيسي « امواج کوتاه » Short Wave Diathermy

اسلاید 3: سرما درمانی و عوامل موثر بر ان چیست؟ پديده الكترومغناطيسي را از سه جنبه مختلف مي‌توان بررسي كرد: نیروی الكترواستاتيك بين بارهاي الكتريكي (میدان الکتریکی)نیروی مغناطیسی ناشی از حركت بار الكتريكي (میدان مغناطیسی)پرتوهای الكترومغناطيسي ناشی از شتاب دادن به بار الكتريكي

اسلاید 4: اثر عبور میدانهای الکترومغناطیسی از داخل بافت چیست؟عبور میدانهای الکترومغناطیسی بسیار بزرگ از داخل بافت ایجاد میدانهای الکتریکی قوی در بافتایجاد میدانهای مغناطیسی قوی در بافتایجاد حرکت در ذرات باردار بافتایجاد گرما در بافت که ميزان آن برابر است با I2Rtبدون اثر تحریکی روی بافتهای تحریک پذیر فرصت كافي براي تحريك عصب يا عضله توسط نوسانات وجود نداردبرای ایجاد تحریک زمان پالس ms 0.1 لازم استدر حالیکه حداقل زمان پالس این جریانها µs 0.02 است

اسلاید 5: Short Wave Diathermyدستگاه دیاترمی شامل دو مدار است. یک مدار تولید کننده امواج سینوسی با فرکانس 27.12 MHzیک مدار منعکس کننده رزونانس برای اعمال میدان الکترو مغناطیسی روی عضو بیماربافتها به دو طريق در داخل ميدان امواج كوتاه قرار گيرند: يا بعنوان بخشي از مدار دي‌الكتريك خازن (Capacitor field) ایجاد میدان الکتریکیبا استفاده از روش کوئل القایی (Inductothermy) ایجاد میدان مغناطیسیدر هر دو این روشها هوا بعنوان عایق بین عضو و الکترود قرار داردمیدان الکتریکی یا مغناطیسی در داخل بافت برقرار میشود

اسلاید 6: اثر جریانهای پرفرکانس روی بافتها چیست؟برقراری جريان با شدت بالا و فركانس بيش از 1 MHz درون بافت، ايجاد گرما در بافتهاي زنده از طریق، افزایش حركات ذرات بارادار، مولكولي و حركات اتمي که شاملارتعاش يونها (بیشترین تبدیل انرژی)چرخش مولكولهاي دو قطبيتغيير شكل مولكولي (کمترین تبدیل)

اسلاید 7: اثرات استفاده از دیاترمی روی بافتهای زنده چیست؟اثرات استفاده از دیاترمیایجاد گرما در عمق بیشترایجاد گرما در حجم بیشتر بافتایجاد گرمای بیشتر در بافتهای محتوی اب و یون بیشترافزایش تاثیر روشهای درمانی کششیافزایش دامنه بیشتر حرکتی

اسلاید 8: روشهای کاربرد امواج كوتاه دياترمي چگونه است؟ روشهاي كاربرد درماني امواج كوتاه عبارتند از:الف) روش القايي ایجاد میدان مغناطیسی؛ •با استفاده از يك كوئل كوچك واقع در قاب پلاستي•با استفاده از يك كابل با پوششي محافظ ضخيمب) روش خازني ایجاد میدان الکتریکی؛ •استفاده از صفحات فلزي محكم قرار گرفته در قابي پلاستيكي•استفاده از الكترودهاي منعطف با پوشش ضخيمي لاستيكی

اسلاید 9: عوامل موثر بر توزیع الگوي گرماي بافت هنگام استفاده از روش ميدان خازني (الکتریکی) را شرح دهیدعوامل موثر بر توزیع الگوی گرمایی هنگام استفاده از روش خازنی:قابليت هدايت، قابليت پلاريزه شدن و ضريب دي‌الكتريكشدت برقراری میدان در داخل بافت وجود مرزهای بین بافتهای مختلف و پدیده شکست خطوط میدانتمرکز و یکنواختی خطوط میدان الکتریکی در بافت که تحت تاثیر عوامل زیر استفاصله الکترودها از بافت، اندازه الکترودهای استفاده شده نحوه قرار گرفتن الكترودها نسبت به بافتهاماهيت بافت و وضعیت الکترودها

اسلاید 10: عوامل موثر بر توزیع الگوی گرمایی هنگام استفاده از روش خازنیفاصله الکترودها از بافت•فاصله 2 تا 4 cm الكترود با پوست رعايت شود.•يكنواخت‌تر شدن ميدان الكترو‌مغناطيسي با فاصله بيشتر الكترودها از پوست•گرماي بيشتري در واحد سطح پوست نسبت به بافتهاي عمقي‌تر

اسلاید 11: اندازه الکترودهای مورد استفاده•يكنواختي ميدان الكتريكي در بافت با استفاده از الكترود کمي بزرگتر نسبت به موضع درمان. •تمركز ميدان الكترومغناطيسي زير الكترود كوچكتر هنگام استفاده از الكترودهای نا مساوی.عوامل موثر بر توزیع الگوی گرمایی هنگام استفاده از روش خازنی

اسلاید 12: نحوه قرار گرفتن الكترودها نسبت به بافتهاالكترودها موازي با پوست باشندميدان الكتريكي از كوتاهترين مسير عبور مي‌كند ميدان الكتريكي از بافتهاي با كمترين مقاومت مي‌گذرد.فاصله بين الكترودها بيشتر از مجموع فاصله الكترودها با پوستفاصله غير يكنواخت كابلها منجر به تمركز ميدان می شودنزديكي يكي از الكترودها به پوست موجب تمركز ميدان الكترومغناطيسي در آن سمت مي‌شود.عوامل موثر بر توزیع الگوی گرمایی هنگام استفاده از روش خازنی

اسلاید 13: انتخاب روش الکترود گذاری با توجه به ماهیت بافتماهیت بافتها از نظر ضریب دی الکتریک و قابلیت هدایت الکتریک متفاوت است بگونه ای که:بافتهای حاوی آب زیاد سریعتر از دیگر بافتها گرم می‌شوند در صورتیکه بصورت موازی با مسیر میدان الکتریکی قرار گیرندبافتهای با ضریب دی الکتریکی پائین در صورت قرار گرفتن سری در مسیر میدان الکتریکی گرمای بیشتری دریافت می کنندبا توجه به موارد فوق سه نوع الکترود گذاری پیشنهاد می شودتكنيك الكترود گذاري هم سطح (Coplanar) روش الکترود گذاری متقابل (Contraplanar)روش متقاطع الکترود گذاری (Cross Fire Technique)

اسلاید 14: Coplanar ContraplanarCross Fire Technique

اسلاید 15: عوامل موثر بر توزیع الگوي گرماي بافت هنگام استفاده از روش القایی (ميدان مغناطیسی) را شرح دهیدايجاد گرما توسط روش القايي، ناشي از برقراري جريانهاي ادي مي‌باشد نحوه استفاده از کابل القاییبدور اندام (حرارت عمقی در بافتهای هادی بدلیل جریان الکتریکی)حلقه های متحد المرکز روی اندام (گرمای سطحی تر بدلیل کاهش عمق نفوذ میدان مغناطیسی)علاوه بر میدان مغناطیسی ایجاد میدان الکتریکی بین حلقه ها (بروز اثر حرارت سطحی)

اسلاید 16: میدان الکتریکی بین حلقه های کابلمیدان مغناطیسی زیر حلقه های کابل

اسلاید 17: اصول کاربرد دیاترمیآماده سازي بيمار توضیحاتآزمايشاتآماده سازي دستگاه آماده سازي عضو تحت درمانتنظيماتروش الکترود گذاری، دوز درمانی شامل شدت و زمان درمانراهنمايي و دستوالعملهاكاربردپايان درمان

اسلاید 18:

اسلاید 19: خطرات احتمالی هنگام استفاده از دياترمي موج كوتاهسوختگیتمرکز خطوط میدان الکتریکیضربان‌سازهاي قلبيمواد و پارچه‌هاي مصنوعيبيماران چاق و دارای اضافه وزنچشمحاملگيكپسولهاي هورموني كار گذاشته شده در بدن

اسلاید 20: موارد عدم استفاده از دياترمي موج كوتاهدستگاههاي ضربان‌ساز قلبي كار گذاشته شده در بدن بيماران. وجود فلز داخل بافتها. وجود فلز در سطح بافتها كه امكان برداشت آنها وجود ندارد، وجود اختلال در احساس گرمايي.بيماراني كه نمي‎توانند حركات خود را كنترل كنند، رحم خانمهاي باردار. خونريزي يا احتمال بروز آن. مواردی که درون بافت حفرات مایع تحت فشار قرار دارد (كيست)، بافتهاي ايسكميك با گردش خون محدود و عدم امكان افزايش گردش خونتومورهاي بدخيمآسيبهاي سلي فعالبعد از ترومبوزهاي وريدي، بیماران مبتلا به التهاب حاد

اسلاید 21: امواج كوتاه منقطع را تعریف کرده و نحوه تولید ان را شرح دهیدمنقطع کردن خروجي دستگاههاي دياترمي موج كوتاه بگونه‌اي كه دستجاتي از نوسانات با زمانهاي دلخواه از الكترودها منتشر شودنوسانات پرفركانس منقطع. هر دوره 10 ms و دسته پالس 65 s است، بنابراین چرخه مفيد برابر 0.65% است. اگر حداكثر توان برابر 100 W باشد، متوسط توان 0.65 W است.

اسلاید 22: موارد عدم استفاده از دياترمي موج كوتاهدستگاههاي ضربان‌ساز قلبي كار گذاشته شده در بدن بيماران. وجود فلز داخل بافتها. وجود فلز در سطح بافتها كه امكان برداشت آنها وجود ندارد، وجود اختلال در احساس گرمايي.بيماراني كه نمي‎توانند حركات خود را كنترل كنند، رحم خانمهاي باردار. خونريزي يا احتمال بروز آن. مواردی که مایع تحت فشار قرار دارد، بافتهاي ايسكميك با گردش خون محدود و عدم امكان افزايش گردش خونتومورهاي بدخيمآسيبهاي سلي فعالبعد از ترومبوزهاي وريدي، بیماران مبتلا به التهاب حاد

اسلاید 23: مكانيسمهاي احتمالي درمانيبا افزایش شدت انرژی دیاترمی منقطع میتوان بافت را به آستانه تغییرات فیزیولوژیک رساند. براساس قانون Arndt-Schultz براي بدست آوردن آثار سودمند، استفاده از تحريكات وراي آستانه ضروري استبنابراين فعاليت فاگوسيته، فعاليت آنزيمي و انتقال مواد از روي غشاها را سرعت مي‌بخشدادعا شده كه ميدانهاي الكترو مغناطيسي موجب جريان يوني روي غشاء سلولي شده و بنابراين در سلولهاي آسيب ديده به بازگشت پتانسيل طبيعي سلولي كمك ميكند، برخی معتقدند که دیاترمی پالس مکانیسم خاصی نداشته و تقریبا همان اثر دیاترمی ممتد با دوز کم را داردنمودار قانون Arndt-Schultz

اسلاید 24: اثرات فیزیولوژیک و درمانی دیاترمی منقطعمطالعات آزمایشگاهیتسريع در التيام بافت مشاهده نشدترمیم سریعتر و بهتر اعصاب صدمه دیده مشاهده شدمطالعات کلینیکیفقدان شواهد تأیید کننده اثر آن روی بیشتر آسیبهای حاد بافت نرمدرمان موثر روی زخمهای فشاری (اثر سطحي)شواهد تائید نشده روی آسیبهای مزمنتمام صدمات جدید، نظير آسيبهاي دست، پيچ خوردگيهاي مچ پا بهمراه التهاب سينويال حاد و خونريزي‌هاعفونتهاي حاد، نظير سينوزيتهاي پارانازال و همينطور عفونتهاي مزمن و تحت حاد نيز براي درمان با اين روش مناسب هستند (شواهد بیوفیزیکی)

اسلاید 25: روش و دوز استفاده از دیاترمی منقطعالکترودهای نوع drum در نزدیکی پوست و یا الکترودهای خازنیانجام تست حس حرارت براي اطمينان از عدم وجود اختلال حس ضروري است با توجه به قانون Arndt-Schultz براي ايجاد اثر بايد از مقدار مناسبي انرژي، (نه خيلي كم و نه خيلي زياد) با زمان نسبتاً طولاني استفاده كرد

اسلاید 26: موارد عدم استفاده دیاترمی منقطع کدام است؟خطر سوختگي ناشي از تمركز ميدان بوسيله فلزات يا قطرات آب بسيار كم مي‌باشدموارد عدم استفاده حرارتی دیاترمی را نداردخودداری از كاربرد اين امواج روي بافتهايي كه به سرعت تقسيم ميشوند خودداری از کاربرد این امواج روی ضايعات مهار شده نظير سلخودداری از کاربرد این امواج در موارد وجود Cardiac Pacemaker