صفحه 1:
صفحه 2:
صفحه 3:
در سال ۱۸۹۶ در شهر نوشاتل یک شهر
دانشگاهی در سوئیس که پدرش در دانشگاه
آن تاريخ قرون ميانه را تدريس كرد زاده شد
و او پدرش را اندیشمندی دقیق و منظم و
مادر را بر خلاف عاطفی توصیف کرد . زیر
نظر الفرد بيش از هر فرد ديكرى بر يزوهش
درباره رشد کودک تأثیر گذاشت . او در
پاریس در یک آزمایشگاه هوش تصمیم گرفت
درباره هوش کودکان به بررسی بپردازد و قرار
بود در این آزمایشگاه . آزمایش هوش برای
کودکان ابداع کند و او این وظیفه را خیلی
کسالت آور یافت زیرا علاقه او به نمره دادن
به پاسخ های درست و نادرست کودکان
آنگونه که در آزمون هوش لازم است چندان
زياد نبود
صفحه 4:
از جمله روانشناسان آمریکایی است که تحتتاثبر آرای
پروفسور ژان پیاژه توانست نظریه معروف خود را پیرامون
رشد قضاوت اخلاقی مطرح کند. کلبرگ در سال ۱۹۲۷ متولد
شد و در برونکسیول رشد یافت. او مدتی در یک کشتی باری
که پناهند گان را جابهجا میکرد به کار مشغول بود. پس از
وقفهای طولانی در تحصیلات در سال ۱۹۴۸ وارد دانشگاه
شیکاگو شد و به دلیل استعداد فوقالعادهای که داشت توانست
مقطع لیسانس را در مدت یک سال به اتمام رساند
صفحه 5:
ميان نظریه کلبرگ و برخی دیگر از نظریه های رشد وجوه
متشابه چیزی دیده شده است . کلبرگ همانند فروید.
اریکسون و پیائیه معتقد است که رشد اخلاق طی مراحل از قبل
برنامه ریزی شده پیش می رود . یعنی با اتمام یک مرحله .
مرحله بعدی . که تلفیقی از عناصر مرحله ی قبل و تجارب
جدید است . ظاهر شود . ( اشاره به اصل اپی ژنتیک در
رشد .) افزون بر این . کلبرگ نیز مدعی است که مراحل رشد
جنبه همگانی یا جهان شمول دارند .
منظور این است که این مراحل به صورت برنامه ریزی شده ی
ژنتیکی به دنبال یکدیگر ظاهر می شوند . از آنجا که کلبرگ
به دید گاه شناختی تمایل داشت معتقد بود که رشد اخلاق و
تحول شناختی رابطه ای نزدیک و تنگاتنگ دارند
صفحه 6:
به اعتقاد پیاه کودکان پیش دبستانی توجه و آگاهی کمی نسبت به قوانین دارند. بنا بر
این بازیهایشان به شکل منظم و به هدف برندهشدن نیست. اگر دو کودک سه ساله
در حالی که به تیله بازی مشفولند, مشاهده کنیم خواهیم دید که هر یک قوانین
مخصوص به خود دارند. برای آنها تنها هدف بازی لذتبردن و خوشبودن است. اما در
حدود ۵ سالگی کودک توجه و احترام زیادی نسبت به قوانین از خود نشان میدهد. در
نظر او قوانین دستاورد تلاش قدرتهای بیرونی نظیر والدین است و از این رو يا برجا و
نامتغیر است و گذشت زمان نیز آنها را از بین نمیبرد. به سخن دیگر, انديشه حاکم در
این دوران «مطلق گرایی» اخلاقی است؛ یعنی در پندار کودک. همه قوانین ثابت و
لایتفیر است و تبدل یا تصرفی نمیپذیرد و کوچکترین سرپیچی و تخطی از آنها به
تنبیهی اجتنابناپذیر منجر خواهد شد و سرانجام. کسی یا چیزی مجرم و گناهکار را
مجازات خواهد. کرد.
صفحه 7:
مرحله اول: رشد اخلاقی؛ واقعگرایی اخلاقی: در این مرحله که مقارن دوره
عملیات منطقی عینی رخ میدهد. کودک توجه و احترام زیادی نسبت به قوانین
از خود نشان میدهد. در نظر وی قوانین دستاورد تلاش قدرتهای بیرونی نظیر
والدین است و از اینرو, پا برجا و نامتفیرند و گذشت زمان نیز آنها را از بين
نمیبرد. انديشه حاکم بر این مرحله «مطلقگرلیی اخلاقی» است؛ یعنی در پندار
کودک همه قوانین ثابت و لایتفیر است و تبدیل یا تصرفی نمیپذیرد و
کوچکترین سرپیچی و تخطی از آنها به تنبیهی اجتنابناپذیر منجر خواهد شد و
سرانجام کسی یا چیزی مجرم و گناهکار را مجازات خواهد کرد.
پیاژه این مسئله را اعتقاد به «عدالت طبیعی» مینامد و میگوید:" کودک تنبیه را
واکنش مکانیکی و بازتاب طبیعی مخالفت از قانون میدلند و پس از هر سرپیچی
با نگرلنی منتظر نزول بلای تنبیه است. مثلاء کودکی که به مادرش دروغ گفته
ممکن است بعدها که از دوچرخهاش میافتد و پلیش خراش برمیدارد بگوید: این
سزای آن دروغی است که به مادرم گفتم.
صفحه 8:
در این مرحله. ارزیلبی کودک نسبت به زشتی و شومی یک عمل
تنها بر مبنای «پیامدهای عینی» آن انجام میگیرد و نیت خیر و شر
فاعل را در آن دخالت نمیدهد؛ مثلاء زمانی که کودک خردسالی
میشنود پسرکی در حال کمک به مادر خود ۱۵ فنجان شکسته است
واكوداك دیگری:هنگامین کهماذرشبدو تعاقهنبوده بو میقوانقه
لوچه بردارد. فنجانی از کنار دستش لغزیده و شکسته است. خواهد
گفت: املی کار بدتری کرده است؛ چون ۱۵ فنجان شکسته است. در
نظر کودک مقدار خسارت وارده و نتایج کار ملاک ارزیابی کارهاست.
* در این مرحله. کودک قادر نیست چنان از تجارب خود تبعیت کند
که اوضاع بیرونی را همانند دیگران درک کند و به عبارتی, هنوز
دچار «خود میانبینی» است. کودک هنوز نمیتولند دریلبد که پایه
اصلی همه قوانین. توافقهای دو یا چند طرفه است که به منظور
هماهنگسازی اهداف متفاوت صورت گرفتهاند. بنابراین» گرایش
مسلط در این مرحله «اطاعت اخلاقی از دیگران» است.
صفحه 9:
* مرحله دوم: رشد اخلاقی؛ اخلاق همکاری: لین مرحله با ورود به دوره سوم
یعنی دوره اعمال صوری آغاز میشود و به موازات رشد و تحوّل شناختی در
فرد. رشد انديشه در مورد موضوعات اخلاقی نیز تداوم پیدا ميکند.
در این مرحله. قضاوتهای اخلاقی نوجوان در مورد قوانین اجتماعی بیشتر
«نسبیگرا» است؛ به لین معنا که قوانین و مقررات در نظر نوجوان عبارت
است از یک سلسله موافقتهای قراردادی و دلبخواهی که میتوانند مورد تردید
و حتی تفسیر قرار گيرند.
اطاعت از افرادی همانند والدین که دارای قدرت هستند نه ضروری است و
نه همیشه مطلوب. سرپیچی و تخلف از قوانین نیز هميشه خطا نیست و
قطعا هم به تنبیه منتهی نميشود.
ویژگی دیگر لین مرحله آن است که در قضاوت نسبت به رفتار دیگران علاوه
بر توجه به پیامدهای عینی لّن, احساسات و دیدگاههای افراد نیز باید به
حساب آید. به اعتقاد نوجوان. تنبیه یک رفتار هميشه باید متناسب با نیات
فاعل و ماهیات سرپیچی پا انگیزه مخالفت باشد. تنبیه رفتار نادرست بلید به
برتی اعمال شود که یا آسیب وارده تلافی شود و یا دستکم به خطاکار
بیاموزد که در صورت تکرار موقعیت به گونه بهتری عمل کند.
صفحه 10:
در نظریه اخلاقی پیاه. بلوغ اخلاقی لين است كه شخص با دیگران به طور برابر
همکاری کند. مسئولیت فردی را بپذیرد. انعطافپذیر باشد و نسبت به نقطه
نظرات متفاوت» سعه صدر داشته باشد و به تعهدات اخلاقی بر اساس انتخاب
خود و توافق با دیگران ملتزم شود نه تحت اجبار و فشار دیگران.
پیایه به نزدیک بودن و هماهنگ بودن نتایج خودش در روانشناسی کودک و
رشد اخلاق با نتلیج تحلیلهای تاریخی و جامعهشناختی فلاسفه غرب معتقد بود
و تحول تاریخی فرهنگ انسانی را مبتنی بر دورههای اولیه و حکومت
سالخوردگان میدانست که به مرور زمان از آن قید و بندها رهلیی يافته و به نظام
دموکراسی رسیده است که منتهی درجه رشد تاریخی فرهنگ است.
لازم به ذكر است بعضی تحقیقات. برخی از نقطه نظرات پیاژه را دچار چالش کرد
مثلا تمام کودکلنی که در سن واقعگرایی اخلاقی هستند. قوانین را قوائین
ثليت تلقّى تميكنيد و آنها را توسط .بز ركسالان قلبل تغيير thie همجنين
بعضی کودکان به خاطر وجود. ا خانوادگی و شخصیتی
به موضوعات مختلف اخلاقى. ياسخهاى متفاوتى دادهلند و رشد اخلاقى كودكان
در ابعاد ييازهاى؛ در هر مرحله ويا در عبور و گذر از یک مرحله به مرحله بعدی
يكسان نيست.
يكسان ني
صفحه 11:
اخلاق دیگرپیرو ٩-۵( سال) در نظریه رشد اخلاقی پیاژه
مرحله اخلاق دیگرپیرو به عنوان واقعگرابی اخلاقی نیز
شناخته میشود و به معنی اخلاقی است که از سوی
خارج تحمیل میشود. تبعیت کودکان از اخلاق. همانند
تمکین آنها در برابر قواعد و قوائین تغییرناپذیر سایر افراد
است. آنها میپذیرند که تمام قوانین توسط برخی از
شخصیتهای مقتدر (مثلا والدین. معلم. خدا) پدید آمده
است و شکستن قوانین منجر به مجازات فوری و شدید
(عدالت طبیعی) میشود.
صفحه 12:
صفحه 13:
اخلاق خودپیرو (۱۰-۹ سال) در نظریه رشد اخلاقی پیاژه
مرحله اخلاق خودپیرو به عنوان نسبیت اخلاقی و یا اخلاقی که براساس قوانین
خودتان شکل میگیرد نیز شناخته شده است. کودکان به این درک میرسند که هیچ
اهر مطلق يا غلطى وجود ندارد و اخلاق به اهداف و بيامدها بستكى دارد.
يياثِه معتقد بود كه در حدود 4 .ا ٠١ سالكى. درك كودكان از مسائل اخلاقىء .با یک
سازماندهی مجدد بنیادین مواجه خواهد شد. در اين زمان. آنها شروع به غلبه بر
خودمحوری دوران کودکی خود میکنند و توانلیی مشاهده قوانین اخلاقی از دیدگاه
ديكران را كسب مى
صفحه 14:
ارزیابیانتقادی از نظریه رشد اخلاقی پیاژه
نظریه رشد اخلاقی پیایّه در مورد کودکان میتولند به طور کلی به عنوان کاربرد ایده
هاى أوادرياره: رشد شتاختى ديده شود به همين ترتيبه نظريه أو در ايتجا دارائ
نقاط قوت و ضعف در سراسر نظريه رشد اخلاقى بيافه است. نظريه بياثه از زملنى كه
توسط وى ابراز شده است مورد ارزيابىهاى فراوان قرار كرفته و آزمونهايى نيز به
همين منظور ترتيب داده شده است.
صفحه 15:
کودکانی که میتوانند به اهداف و شرایط دیگران توجه کنند.
میتوانند به قضاوتهای مستقل اخلاقی مربوط به مرحله دوم
دست یابند. در ares ایدههای کودکان درباره ماهیت قوانین
خود. مسئولیت اخلاقی. مجازات» عدالت و همهی موارد مربوطه
.تغییر میکنند و تفکرشان بیشتر شبیه به بزرگسالان میشود
صفحه 16:
مسائل مهمی درباره نظریه اخلاقی وی وجود دارد که شایان
بررسی میباشد. یکی از مسائل قابل توجه در دیدگاه پیاژه
نسبیگرایی او در مورد مفاهیم اخلاقی است که نتيجه طبیعی
بررسی فرایند رشد شناختی اخلاق و مفاهیم اخلاقی و انتقال از
.مرحله «اخلاق واقعنگر» به مرحله اخلاق توافقی است
صفحه 17:
>
هرچند دیدگاهپییه بیشتر دربرهمراحل رشدشناختی ety Ld cal S996
از کار وی به رشد اخلاق نیز مربوط ميشود. وی معتقد است تفکر اخلاقی
کودکان از میان یک رشته مراحل دو گانه عبور میکند؛ در سنین ۴ و ۵ سالگی
نظرشان درباره مسائل اخلاقی تحت تسلط والدین و بزرگسالان است که این
نشانه مرحله ابتدایی رشد اخلاقی, یعنی «اخلاق اجباری» است و از حدود ده
سالگی, تحت تأثیر گروه همسال قرار میگیرند وبه طرف «خودمختاری اخلاقی»
يا «اخلاق همکاری» میروند که این مرحله. مرحله بلوغ اخلاقی تلقی ميشود.
صفحه 18:
کلبرگ پاسخ های گوناگون در مراحلی دسته بندی کردو تمایل داشت که بداند
ایا قابل اعتماد هست یلنه؟ این فرایند قابلیت رااعتماد بين ارزیابان می
نامند.او اعتقاد به استدلال پنهان دارد. سوگیری اطاعت
اخلاق پیش قراردادی
اخلاق فوق قراردادی قانون قبول شده
دموکراتیک
اصول فراگیر و جهانی
صفحه 19:
او برای تفکر اخلاقی سه سطح را بیان می کند و دو مرحله به عنوان زیر
مججوعة هر اسظاح ردن بظل :مح كيرد
سطح اخلاقپیشقرار Asolo
استدلال های اخلاقی کودکانی که زیر هفت سال دارند
له از اهر از کیره رتاک
مراجع قدرنقولنینث]ابتیرا وضع کرده اندو او باید بدونپب رسش1
.اطاعتکند
وه بر لیرد بای جاصله ف صاوب کیرد .2
.مرحله دوم: اخلاقلبزارگونه ن سب
کودکان قوانین را ثابت و مطلق نمی دانند.برای هر موضوعی بیش از یک
جنبه وجود دارد.نسبی گرا می شوند .شخص سرانجام مطابق با نیازها و
خشنودی خود تصمیم می گیردیعنی لذت گرا می شود.تفاوتی که در اين
مرحله با مرجمازی وجو دارةاقة. وجود. كك اكد كهابى عير اخلاقى نور آيق
.مرحله بى مى برد
صفحه 20:
در لینمرحله رفتار خوبآناستکه اجازه و تصویب
ديكرانرا به همراه داشته باشد. (سيزدهمينسا لؤوندكئلكودكدر
لینمرحله به جاعل ذتمادی(که در مرحله قبلمطرح بود)؛ لذت
رولن(لذتاز رضایتدیگران) را میخواهد. او اکنوندر آغاز پذیرش
مقرراتاجتماعیب | در آغاز قضاوتکردندر مورد خوبیوبدعرف تار»
بر اساسانگیزه و قصد لستکه ذر کنودکانههتتا دوازنه سار
مشاهدم شدم است
مرحله جهاوم: اخلاق بر اساسقانونو نظم.
در لينمرحلهء فرد قراردادها و قولنیناجتماعیرا
مور يولم موه دور و سعد أب ه افرآد ی اد دن مويق
جامعه را پاسدارند وگرنه, alas اجتماع به هم میخورد دورم
تعوجولتو 12 با 15 ساگی ولق سرسود
صفحه 21:
3-سطح اخلاق فوق قراردادی.
مرحله پنجم :اخلاق بر اساس پیمان اجتماعی. :
در این مرحله, رفتاری درست است که در چارچوب حقوق عمومی اقراد و بر
اساس معیارهای مورد قبول همه افراد جامعه انجام گیرد.. بنابراین در اين
مرحله, بر خلاف مراحل پایین تر, هم قوانین اتعطاف پذیرند و هم باورهای
اخلاقی
مرحله ششم: اخلاق بر اساس اصول چهانی.
رفتار درست با نادرست به تصمیم و انتخاب خودآگاهانه قرد وابسته است و بر
پایه وجدان فردی و اصول اخلاقی جهان شمول و ثابت که کلی و مطلق می باشد
بنا شده است. زمانی در فرد رشد پیدا می کند که قرد توانابی کافی برای تفکر
انتزاعی و مجرد را پیدا کرده باشد و به آخرین مرحله از رشد ذهنی رسیده باشد.
به عقیده کلبرگ» فرد پس از بیست سالگی می تواند به اين سطح از تفکر
اخلاقی برسدممکن است با نظم اجتماعی مورد قبول از طرف اکثریت جامعه
مخالف باشد
صفحه 22:
مرحله اول
.پاسخ موافق : او باید دارو را بدزدد چون اگر اجازه دهد زنش بمیرد به دردسر می افتد
پاسخ مخالف : او نباید دارو را بدزدد, چون اگر اين کار را بکند, دستگیر شده به زندان
.می افتد
مرحله دوم
. پاسخ موافق : دزدیدن دارو درست است چون می خواهد زنش زنده بماند
پاسخ مجالف : دزدیدن دارو درست نیست زیرا دارو ساز از این طریق امرار معاش می
مرحله سوم
پاسخ موافق : باید بدزدد زیرا اگر اين کار را نکند مردم بخاطر اینکه زنش را دوست
نداشته, او را سرزنش می کتند
پاسخ مخالف: چون نزد خانواده بی حرمت می شود اين کار را نباید انجام دهد
مرحله چهارم ۲
.باسخ موافق: بايد دارو را بدزدد اما فقط به اين نيت كه بول آن را به دارو ساز ببردازد
باسخ مخالف: اين طبيعى است كه او بخواهد همسرش را نجات دهد اما دزديدن هميشه
.کار خطایی است
مرحله بنجم ۲
باس موافق : دزدیدن در این موقعیت وافعاً درست نبود اما اگر انجام دهد مجاز و حق
پاسخ مخالف : افراد نمی توانند هنگامی که دچار یاس و ناامیدی می شوند دست به
دزدی بزنند. ممکن است هدف خوب باشد , اما هدف وسیله را توجبه نمی کند
مرحله ششم
پاسخ موافق
MS
پاسخ مخالف : اگر او دارو را بدزدد به وسیله دیگران سرزنش نمی شود بلکه او خود را
به دلیل سرپیچی از معبارهای انسانی + چون صداقت و درستکاری + سرزنش و توبيج
او باید بدزدد. او باید پر اساس اصل بقای زندگی و احترام به آن عمل
صفحه 23:
توالی بدون تغییر
کلبرگ :مراحل رشد او به صورت توالی و بدون تغییر
.می باشد
. كودكانهميشه از مراحل1 به 2 وبه 3 ميروند*
همه كودكازيه مراحليبالادسغمويايند.1ما”
توا مير اساس برش متقاطع Ly gud كودكانة
مختلفیمصاحبه کردتا ببیند آیا كودكانكم سال
ترنسبنبه کودکانب زرگتر در مراحلپ ایینتری
صفحه 24:
فرهنگ ها ارزشهای متفاوتی را پدید می آورند.اما
کودکان از طریق مراحل او و به همان ترتیب در همه
.فرهنگ ها پیش می روند
درباره عواملف رهنگیآنچه از همه مهم تر اس
روشیاسنکه کودکانرا تحریکمیکند تابه نسبت
.هاعمتفاوناز مراحلب_گذرند
پست جرپیانف رهنگیمیت واند نسبنواندازه رشد*
اخلاقىرا تغيير دهند .لين جربياتهه وسيله بر
.لنكيختنانديشه اسسفه [موزش
انديشه اخلاقى و رفتار اخلاقى
کولبرگ با اندیشه اخلاقی سروکار دارد نه با عمل
اخلاقى اما در عين حال مى كويد رابطه اى بين انها
وجود دارد
صفحه 25:
انتقاداتي از نظریه کلبرگ
1-کلبرگ معتقد است که نظریه او همگاني است و
elas کودکان جهان , مراحل کمابی ش مشابهي را
میگذرانند با این وصف بسياري از روان شناسان در
مورد ماهیت جهاني مراحل شش گانه وي ابراز تردید
کرده اند . پاره اي از داستانهاي کلبرگ بیشتر
مناسب افرادي است که در جوامع صنعتي غرب
Re ب edt ,2542 ژاندر دیع او
ا sean
و و به همیندلیل
ممكناستدر آزمونهایکلبرگامتیازهایب | للیکسب
در فرک اروان موارد بينياسخ هاياخلاقيافراد و-3
اعما-للناندر موقعيتهايواقعي همبستگیض عیف است
با همم اینت_فاسیر نظریم کلبرگن _فوذ چشم
گیرییر روانشناسيرشد و شکلگیریاخلاق
صفحه 26:
*_زمینه روانشناسی-هیلگارد
* روانشناسی رشد-دکتر سعدی پور
* پیشگامان روانشناسی رشد-ویلیام سی کرین
روانشناسی رشد-لورا برک
صفحه 27:
با تشكر از توجه شما