صفحه 1:
نقدی بر تجربه ۲۵ ساله اجرای
نظام پيشنهادها در سازمانهای کشور
دکتر سعید فتح الهی راد
آبان ٩۳
صفحه 2:
معرفی مدرس 2
www.fathollahiir سعید فتح الهی راد *
دكتراى مديريت بازركانى با موضوع بايان نامه : مدلسازی ایجاد سازمان خلاق و ستقرار ظامهای خلاقیت.
سازمانی از جمله نظام بيشنهادها
بركزارى بيش از ۲۰۰ دوره آموزشى.سمينار و كاركاه خلاقيت .نظام يبشنهادها و بهره ورى در سازمانهاى مختلف
* مولف کتاب نظام پيشنهادها و راهنمای بياده سازى آن در سازماتها
*- طراح اوليه مدل ملى بلوغ سنجى نظام بيشنهادها و دبير جشنواره ملى نظام بيشنهادها على ادواره 5 ساله آن
صفحه 3:
صفحه 4:
چگونگی گسترش نظام پيشنهادها در جهان
ویرانی ژاپن پس از"
جنگ جهانی دوم
صفحه 5:
تاریخچه نظام پيشنهادها
5
نظام بيشنهادها بخشی از انقلاب صنعتی ژاپن( تولید ناب) است که در 60
سال اخير به دنیا صادر شده است.
نظام پيشنهادها در سال 900 وارد ایران شد و طی ربع قرن توسعه
کمی زیادی یافت
برآورد می شود بیش از 000000 سازمان ایرانی نظام پيشنهادها دارند.
بیش از ده سال است که همایشهای ملى و © سال است که جشنواره جایزه
ملى نظام بيشنهادها در كشور داريم.
صفحه 6:
ماهیت نظام پيشنهادها 5
بهبود سازمانی همپای تغییر سریع کسب و کارهای لازمه بقا و توسعه
سازمانهاست.
نظام پيشنهادها یکی از ابزارها و سیستمهای بهبود در سازمان بر مبنای
مشارکت کلیه کارکنان است.
بهبودهای سازمانی در دو سبک :بهبودهای جهشی و بهبودهای کایزنی دتبال
می شوند.
نظام پیشنهادهای ابزاری برای بهبودهای کایزنی هستند
نظام پیشنهادها نظام خلاقیت فردی» پژوهش های کوچک و ایجاد بهبودهای
فراوان و کایزنی (کوچک و مستمر) در حوزه های مختلف سازمان است.
صفحه 7:
نقاط قوت تجربه 25 ساله بکارگیری نظام
پيشنهادها در کشور 1
توسعه کمی چشمگیر
حمایتهای مستمر دولت و مجلس
تشکیل نهادهای حامی
استمرار مسیر
توسعه چشمگیر روبکرد
موفقیت برخی از سازمانهای ایرانی و دستیابی به شاخصهایی در حد
جهانی
صفحه 8:
ويزكيهاى رويكرد نوين نظام بيشنهادها در كشور 3
کایزنی بودن پيشنهاد ها
(کوچک. مستمر و مرتبط با کر خوم
بهره گیری از سیستم اطلاعنی تحت ما
تفویض اختیار در
برسی پيشهادها
بای فعال كردن مديران
سای تظامهاى سازمان
بلوغ و كفايت فر يندهاى سيستم هدفكذارى كمى شاخص هاء
تظام پيشتهادها معارکت تومنط غدیزیت:
استقرار دبيرخانه بويا و برتحرك برای ده نام پيشهادا
صفحه 9:
نقاط ضعف تجربه 25 ساله بکارگیری نظام ,۰(
پيشنهادها در کشور 1
سرانه سالانه ارائه پيشنهادها در اکثر سازمانها یک و یا کمتر است.
درصد تصویب پيشنهادها در اکثر سازمانها زیر ۳۰ درصد است.
درصد اجرای پیشنهادهای مصوب در اکثر سازمانها زیر ۵۰ درصد است.
درصد مشارکت کارکنان اکثر سازمانهای ایرانی زیر ۴۰ درصد است.
متوسط زمان بررسی پيشنهادها در اکثر سازمانهای ابرانی بیش از سه ماه است.
متوسط زمان باجرای پيشنهادها در اکثر سازمانهای ایرانی بیش از ششماه است.
صفحه 10:
نقاط ضعف تجربه 25 ساله بکارگیری نظام ,۰(
پيشنهادها در کشور ۷
هنوز سبک رهبری غالب مدیران ایرانی سبک آمرانه است و نه مشارکتی!
بسیاری از مدیران میانی سازمانهای ایرانی احساس مسئولیت و نقشی در تولید
پيشنهادها توسط زیر دستانشان ایفا نمی کنند.
بسیاری از مدیران میانی سازمانهای ایرانی نقش لازم را در بررسی حمایت و اجرای
پیشنهادهای کارکنان ایفا نمی کنند.
صفحه 11:
صفحه 12:
صفحه 13:
نقش مدیرا ان در بازا در بازار بشهادها 0
6
از سوي مدیران از سوي کارکنان
/ ۳ >
,در بازارها همواره عرضه به دنبال تقاضا حرکت مي کند
صفحه 14:
دیدگاههای موثر در جلب مشارکت کارکنان توسط وان
صفحه 15:
نبایدها در رویکردهای مدیران ارشد 2
نبایدها در رویکردهای مدیرآن ارشد
صفحه 16:
| نقش مدیران ارشد در حمایت از نظام پيشنهادها 3
صفحه 17:
انتظارات از مدیران ارشد در اجراي موفق نظام پيشنهادها
همکلرود ر بسررسیو تسصویبهستور لادملنسظام پیشنهادها-1
تسوجه و تسلکید بسه ضرووتمشاوکنمد ییلنو کلرکناندر تسمام جلساتسازملنی2
حملیازاجولوبشنهادها عویژه- 3
سخاونمندوو وفاویه عهد در پرداخاداشیشنهادهایک ایزنی و ویژه 4
۵-توجه و حساسیت به شاخصهای عمکرد واحدهای شرکت در نظام پيشنهادها به
عنوان شاخص پویایی و بهبود طلبی واحدها و مدیران آنها
صفحه 18:
موایع موجود در سبت مدیبرییی برحی ار
مدیران
* توهم همه چیزدانی
* مدیریت بی شور و شوق
* روحیه ريسك كريزى و عافيت طلبى
* عدم بركزارى جلسات داخلى
* عادت كردن به وجود مسائل و فقدان فرآيند حل مسئله
* كرفتار شدن در چنگال روزمرگی و امور جاری و غفلت از فعالیتهای
بهبود
* غفلت از اطلاع رسانی موضوعات مهم سازمانی به کار کنان
* عدم شرکت در جلسات بررسی پیشنهاد
* ففلت در مربی گری و انگیزش کار کنان
۴ غفلت از فعالیتهای توانمند سازی و تفویض اختیار
صفحه 19:
چالشهای نظام پیشنهادها مربوط
صفحه 20:
4
ل را
كاركنان
انگیزه پایین
مخالفت با پدیده های جدید
تعارض بالای بین مدیران و کارکنان
روحیه پایین بهبودطلبی
پایین بودن روحیه مطالعه و پژوهشگری
مهارتهای پایین خلاقیت و ایده یابی
صفحه 21:
ام پيشنهادها مربوط به رویکر
صفحه 22:
وضعیت الگو برداری از نظام پيشنهادها a 1
OOO
نظام پیشنهادهای سنتی نظام پیشنهادهای سنتی نظام پیشنهادهای کایزنی
با دستاوردهای ضعیفتر با دستاوردهای ضعیف با دستاوردهای چشمگیر
(پٍیشنهاد دیسلل6) (تا۳ پيشنهاد دیسلل) (ي کپ يشنهاد دیهفته)
صفحه 23:
نهادها - سطح اول(۱۰ ف ر آیند سطح ۱)
فرآیند۷: پیوند با سایرنظامهای سازمانی مرتبط
فرآیند ۶: آموزش و ترویج
فرآیند ۵: نظارت
:فرآيند؟ :فرآيند© :فرآيند © :فرآیند 6
انگیزش اجراى بيشنهادها بررسى ييشنهادها ارائه و دريافت
و اعلام نتیجه پیشنیاد
a IN
فرآیند ۸: عارضه يابي و بهبود نظام پيشنهادها
۲
فرآیند۹: هدفگذاری کمی» پایش و گزارش دهی میزان تحقق آن
فرآیند 60): برنامه ریزی و بودجه بندی
صفحه 24:
1
شاخصهای مورد هدف گذاری نظام پيشنهادها
صفحه 25:
ارتباط نظام پيشنهادها با سایرنظامها
صفحه 26:
تعریف و مفهوم پيشنهاد
-موضوعات کوچک
-تعداد پیشنهادبی نهایت
صفحه 27:
ace 5
Can ee
01
صفحه 28:
مکانیزم بررسی پيشنهادها 9
=
نقدی بر تجربه 25ساله اجرای
نظام پیشنهادها در سازمانهای کشور
دکتر سعید فتح الهی راد
آبان 93
معرفی مدرس
•
سعید فتح الهی راد
•
دکترای مدیریت بازرگانی با موضوع پایان نامه :مدلسازی ایجاد سازمان خالق و استقرار نظامهای خالقیت
سازمانی از جمله نظام پیشنهادها
•
دبیر نظام پیشنهادهای پیشرو ترین سازمان کشور در اجرای نظام پیشنهادها به مدت 14سال
•
مشاور استقرار نظامهای ارتقای بهره وری در 75سازمانهای مختلف دولتی و خصوصی ( 75پروژه نظام
پیشنهادها)
•
برگزاری بیش از 300دوره آموزشی،سمینار و کارگاه خالقیت ،نظام پیشنهادها و بهره وری در سازمانهای مختلف
•
مولف کتاب نظام پیشنهادها و راهنمای پیاده سازی آن در سازمانها
•
طراح اولیه مدل ملی بلوغ سنجی نظام پیشنهادها و دبیر جشنواره ملی نظام پیشنهادها طی ادواره 5ساله آن
www.fathollahi.ir
نگاهی کلی به تجربه نظام پیشنهادها در کشور
چگونگي گسترش نظام پيشنهادها در جهان
گسترش
نظام
پيشنهادها
گ##سترشن##ظام-
پ##يشنه#اد#ها در ج#ه#ان
ت##غيير م#اهيتن##ظام-
پ##يشنه#اد#ها در ا##لگوي
غ#رب#ي
گسترش توليد
ناب در جهان
#هضت
گ##سترشن- #
ت##ول#يد ن##ابت##وس#ط
س##اير ک##شور#ها و
ج#ه#ان#يش##دنآن
توفيق
ژاپنيها
م#حصوالت
ار#ت#قا ک##يفيت
ژا#پ#ن
ب##رتريژا#پ#نيه#ا در-
ب##ازار#هايج#ه#ان#ي
ب##ويژه #در ا#مريکا
وقوع انقالب
توليد ناب در
ژاپن
ويراني ژاپن پس از-
جنگ جهاني دوم
د#عوتاز م#تخصصين-
ج#ه#ان#يب##را#يب##هبود
ک##يفيتم#حصوالت
#نبش
ش##کلگ##يريج -
ت##ول#يد ن##اب
تاریخچه نظام پیشنهادها
• نظام پیشنهادها بخشی از انقالب صنعتی ژاپن( تولید ناب) است که در 40
سال اخیر به دنیا صادر شده است.
•نظام پیشنهادها در سال 1368وارد ایران شد و طی ربع قرن توسعه
کمی زیادی یافت
•برآورد می شود بیش از 1000سازمان ایرانی نظام پیشنهادها دارند.
•بیش از ده سال است که همایشهای ملی و 5سال است که جشنواره جایزه
ملی نظام پیشنهادها در کشور داریم.
ماهیت نظام پیشنهادها
• بهبود سازمانی همپای تغییر سریع کسب و کارهای الزمه بقا و توسعه
سازمانهاست.
• نظام پیشنهادها یکی از ابزارها و سیستمهای بهبود در سازمان بر مبنای
مشارکت کلیه کارکنان است.
• بهبودهای سازمانی در دو سبک :بهبودهای جهشی و بهبودهای کایزنی دنبال
می شوند.
• نظام پیشنهادهای ابزاری برای بهبودهای کایزنی هستند
• نظام پیشنهادها نظام خالقیت فردی ،پژوهش های کوچک و ایجاد بهبودهای
فراوان و کایزنی (کوچک و مستمر) در حوزه های مختلف سازمان است.
نقاط قوت تجربه 25ساله بکارگیری نظام
پیشنهادها در کشور
• توسعه کمی چشمگیر
• حمایتهای مستمر دولت و مجلس
•تشکیل نهادهای حامی
•استمرار مسیر
•توسعه چشمگیر رویکرد
•موفقیت برخی از سازمانهای ایرانی و دستیابی به شاخصهایی در حد
جهانی
ويژگيهاي رویکرد نوین نظام پیشنهادها در کشور
کايزني بودن پيشنهاد ها
(کوچک ،مستمر و مرتبط با کار خود)
بهره گيري از سيستم اطالعاتي تحت Web
تفويض اختيار در
بررسي پيشنهادها
بهره گیری از موتور رقابت
برای فعال کردن مدیران و کارکنان
تفکیک فرآیندها برای
پیشنهادهای عادی و ویژه
پيوند نظام پيشنهادها با
ساير نظامهاي سازمان
تقدم اجراي پيشنهادهاي
كايزني بر ثبت پيشنهاد
سيستم هدفگذاري کمي شاخص هاي
مشارکت توسط مديريت
بلوغ و كفايت فرآيندهاي
نظام پيشنهادها
استقرار دبیرخانه پویا و پرتحرک برای اداره نظام پیشنهادها
نقاط ضعف تجربه 25ساله بکارگیری نظام
پیشنهادها در کشور
• سرانه ساالنه ارائه پیشنهادها در اکثر سازمانها یک و یا کمتر است.
• درصد تصویب پیشنهادها در اکثر سازمانها زیر 30درصد است.
• درصد اجرای پیشنهادهای مصوب در اکثر سازمانها زیر 50درصد است.
•درصد مشارکت کارکنان اکثر سازمانهای ایرانی زیر 40درصد است.
• متوسط زمان بررسی پیشنهادها در اکثر سازمانهای ایرانی بیش از سه ماه است.
• متوسط زمان باجرای پیشنهادها در اکثر سازمانهای ایرانی بیش از ششماه است.
نقاط ضعف تجربه 25ساله بکارگیری نظام
پیشنهادها در کشور
• هنوز سبک رهبری غالب مدیران ایرانی سبک آمرانه است و نه مشارکتی!
• بسیاری از مدیران میانی سازمانهای ایرانی احساس مسئولیت و نقشی در تولید
پیشنهادها توسط زیر دستانشان ایفا نمی کنند.
• بسیاری از مدیران میانی سازمانهای ایرانی نقش الزم را در بررسی حمایت و اجرای
پیشنهادهای کارکنان ایفا نمی کنند.
چالشهای پیشاروی نظام پیشنهادها
چالشهای نظام پیشنهادها مربوط به سبک رهبری مدیران
نقش مديران در بازار پيشنهادها
تقاضاي
پيشنهاد
از سوي مديران
نظام
پيشنهادها
عرضه
پيشنهاد
از سوي كاركنان
.در Jبازارها همواره عرضه به دنبال تقاضا حركت مي كند
دیدگاههای موثر در جلب مشارکت کارکنان توسط مديران
کارکنان
مشارکت کارکنان
مشارکت
چهار اصل فکري که ضامن جلب
مشارکت کارکنان توسط مديران است
سازمان براي بقا و توسعه
نياز به جريان دائمي
بهبود و تغيير است
رضايتمندي از وضعيت
موجود بزرگترين
دشمن بهبود و تغيير است
جلب مشارکت کارکنان
باعث رضايت بيشتر آنها
و بهبود در انجام
کارها ميشود
کارکنان بالقوه داراي
تواناييهاي فکري بي انتها
هستند و وظيفه مديريت به
بالفعل درآوردن ان است
نبايدها در رویکردهای مدیران ارشد
نبايدها در رويكردهاي مديران ارشد
اجتناب از عجول بودن
در حصول نتايج
اجتناب از دمدمي مزاجي
و عدم استمرار در پيگيريها
و نهادينه سازي نظام
توجه به این نکته که فلسفه
نظام پیشنهادها رفع مسائل
و ایجاد بهبودهای کوچک است
و نبايد از آن انتظار رفع مسائل
بزرگ سازمان را داشت
اجتناب از داشتن
انتظارات صرفا مادي از
فعاليت نظام پیشنهادها
نقش مديران ارشد در حمايت از نظام پيشنهادها
انواع حمايتهاي
مديران ارشد از
نظام پيشنهادها
حمايت
نمادين
حمايت
بودجه اJي
مشاركت در
طراحي و
راهبري
حمايت
/فرايندي
سيستمي
www.themegallery.com
انتظارات از مديران ارشد در اجراي موفق نظام پيشنهادها
Lها1-
Lاد
LتوراLلعملنLظام پLيشنه
Lس
Lبد
Lيو تLصوي
Lس
Lيد ر بLرر
همكار
2Lي
Lمان
LلساتسLاز
Lكناندر تLمام ج
Lنو كار
LكتLديرا
LتمLشار م
LضLرور
Lو تLاكيد بLه
Lه
تLوج
3-L
Lيژه
Lهايو
Lاد
LيپLيشنه
Lجرا
Lتاز ا
Lماي
ح
4-L
Lيژه
Lيو و
Lهايكايزن
Lاد
LشپLيشنه
LتپLادا
Lخ
Lد در پLردا
LعLه
LفايبLه
LتمLنديو و
سLخاو
-5توجه و حساسيت به شاخصهاي عمكرد واحدهاي شركت در نظام پيشنهادها به
عنوان شاخص پويايي و بهبود طلبي واحدها و مديران آنها
موانع موجود در سبک مدیریتی برخی از
مدیران
• توهم همه چیزدانی
• مدیریت بی شور و شوق
• روحیه ریسک گریزی و عافیت طلبی
• عدم برگزاری جلسات داخلی
• عادت کردن به وجود مسائل و فقدان فرآیند حل مسئله
• گرفتار شدن در چنگال روزمرگی و امور جاری و غفلت از فعالیتهای
بهبود
• غفلت از اطالع رسانی موضوعات مهم سازمانی به کارکنان
• عدم شرکت در جلسات بررس?ی پیشنهاد
• غفلت در مربی گری و انگیزش کارکنان
• غفلت از فعالیتهای توانمند سازی و تفویض اختیار
چالشهای نظام پیشنهادها مربوط به انگیزه کارکنان
چالشهای مربوط به بخش قابل توجهی از
کارکنان
• انگیزه پایین
•مخالفت با پدیده های جدید
•تعارض باالی بین مدیران و کارکنان
•روحیه پایین بهبودطلبی
•پایین بودن روحیه مطالعه و پژوهشگری
•مهارتهای پایین خالقیت و ایده یابی
چالشهای نظام پیشنهادها مربوط به رویکرد نظام پیشنهادها
وضعيت الگو برداري از نظام پيشنهادها
ايران
غرب
ژاپن
نظام پيشنهادهاي سنتي
با دستاوردهاي ضعيفتر
)پ يشنهاد درسا ل(1.5
نظام پيشنهادهاي سنتي
با دستاوردهاي ضعيف
)ت ا ۳پ يشنهاد درسا ل(۲
نظام پيشنهادهاي کايزني
با دستاوردهاي چشمگير
ک يشنهاد درهفته(
)ي پ
نقشه فرآیندهای نظام پیشنهادها – سطح اول( ۱0فرآیند سطح )۱
فرآیند :۷پیوند با سایرنظامهای سازمانی مرتبط
فرآیند :۶آموزش و ترویج
فرآیند :۵نظارت
:فرآیند۴
انگيزش
:فرآیند3
اجرای پیشنهادها
:فرآیند 2
بررسی پيشنهادها
و اعالم نتیجه
:فرِآیند 1
ارائه و دریافت
پیشنهاد
فرآیند :۸عارضه يابي و بهبود نظام پيشنهادها
فرآیند :۹هدفگذاری کمی ،پایش و گزارش دهی میزان تحقق آن
فرآیند :10برنامه ریزی و بودجه بندی
شاخصهای مورد هدف گذاری نظام پیشنهادها
سرانه
ارائه
هدف گذاری
نظام پیشنهادها
سرانه
مصوب
درصد
مشارکت
سرانه
اجرا
www.themegallery.com
ارتباط نظام پيشنهادها با سايرنظامها
نظام ارزيابي
عملکرد مديران
نظام ارزيابي
عملکرد افراد
ارتباط نظام پيشنهادها
با ساير نظامها
نظام
پاداشهای
بهره وری
نظام بازبيني
سبك رهبري
نظام ارتقا
کارکنان
تعريف و مفهوم پيشنهاد
تفاوت اولJ
سنتي
کايزني
طرح هاي بزرگتعداد کم#-درصد مشارکت کم#
موضوعات کوچکتعداد پيشنهادبي نهايتدرصد مشارکت زياد پيشنهاد مبتني بر مفهوماتالف(مودا) زدايي
موضوعي پيشنهاد
نظام پيشنهادهاي سنتي
پيشنهاد در محدوده
کارديگران و
يا کل سازمان
ارائه مي ش#ود
نظام پيشنهادهاي کايزني
پيشنهاد در محدوده
کارپيشنهاددهنده و
يا واحد کاريش
ارائه مي شود
مکانيزم بررسي پيشنهادها
نياز به مجوزهاي مديريتي
بررسي در سطوح پايين
غير متمرکز
بررسي سريع
بررسي به مثابه صحه گذاري
نظام پيشنهادهاي سنتي
پيشنهادهاي کايزني
متمرکز
بررسي کند