جریان شناسی سیاسی ایران

جریان شناسی سیاسی ایران

اسلاید 1: 1جریان شناسی سیاسی ایران (از دوره مشروطه طلبان تا دوره اصولگرایان)(1285 الی 1385) بهمن 1385 تهیه و تدوین: دکتر علی روحانی

اسلاید 2: 2 بسم الله الرحمن الرحیم فهرست جریان شناسی کلیات 1- تعریف جریان شناسی 2- معیارها و شاخصه ها در دسته بندی جریانات 3- ضرورت ها و اهداف شناخت جریانات سیاسی 4- مدل جریان شناسی بر مبنای دین و مذهب 5- ادوار مهم تاریخ معاصر ایران و نقاط عطف صورت بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران دوره اول: عصر مشروطه طلبان دوره دوم: عصر ملی شدن صنعت نفت دوره سوم: عصر نهضت امام خمینی(ره) و پیروزی انقلاب اسلامی دوره چهارم: عصر جمهوری اسلامی تا دوم خرداد 76 دوره پنجم: عصر حاکمیت دوم خردادیها و اصلاح طلبان دوره ششم: عصر حاکمیت اصولگرایان

اسلاید 3: 3 کلیات: 1- تعریف جریان شناسی: شناخت مبانی و خاستگاه سیاسی اعتقادی برخی از افراد، گروهها و احزاب كه دارای دیدگاهها، جهت‌گیریها و مواضع و رفتار سیاسی مشابه و نزدیك بهم‌اند. 2- معیارها و شاخصه‌ها در دسته‌بندی جریانات: - اندیشه و تفكر و تعاریف و برداشتها از آن تفكر - شیوه‌ها و استدلال‌های توجیه آن اندیشه - ساختار لازم برای اجرایی كردن آن اندیشه 3- ضرورت‌ها و اهداف شناخت جریانات سیاسی: -تشخیص درست و صحیح دوستان و خودیها از دشمنان و غیرخودیها -تعیین نوع مواجهه و اتخاذ موضع‌گیری مناسب در برخورد با جریانات مختلف

اسلاید 4: 44- مدل جریان شناسی بر مبنای دین و مذهب: (نقش اجتماعی مذهب و اسلام) 1- جریان ضدمذهبی(ضداسلامی): به انكار و مقابله با شریعت پرداختند. احزابی مثل حزب توده، چریكهای فدایی و پیكار. 2-جریان غیرمذهبی(غیراسلامی):به مذهب اعتقاد نداشته‌اند. احزابی مثل جبهه ملی، حزب ایران، و اپوزیسیون سلطنت طلب.3- جریان مذهبی(اسلام‌گرا): قرائت یكسان از نقش اجتماعی مذهب ندارند، دو طیف تقسیم می‌شوند: 1-مذهبیون اكثری همانند جر یانات اصولگرا. 2- مذهبیون اقلی همانند برخی احزاب افراطی دوم خردادی.

اسلاید 5: 55- ادوار مهم تاریخ معاصرایران و نقاط عطف تاریخی: 1: انقلاب مشروطه: تلاش برای استقرار عدالت، پارلمان و قانونگذاری(1285) 2: نهضت ملی شدن نفت: ملی كردن صنعت نفت و رهانیدن از استعمار انگلیس(1332) 3: نهضت امام خمینی و پیروزی انقلاب اسلامی: تلاش برای استقرار نظام جمهوری اسلامی(1342 تا1357) 4: عصر جمهوری اسلامی تا دوم خرداد 76: دوران تثبیت انقلاب و شكل‌گیری جریانات(57 تا76) 5: عصر حاكمیت اصلاح‌طلبان (اوایل 76 تا 84) 6: عصر حاكمیت اصولگرایان (از 84 تا بحال)

اسلاید 6: 6صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران دوره اول: عصر مشروطه طلباندوره دوم: عصر ملی شدن صنعت نفتدوره سوم: عصر نهضت امام خمینی(ره) و پیروزی انقلاب اسلامیدوره چهارم: عصر جمهوری اسلامی تا دوم خرداد 76دوره پنجم: عصر حاکمیت دوم خردادیها و اصلاح طلباندوره ششم: عصر حاکمیت اصولگرایان (ارزشی ها)

اسلاید 7: 7صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران دوره اول)عصر مشروطه طلبان: 1)جریان اسلام‌گرا 2)جریان ملی‌گرا3)جریان چپ‌گرا

اسلاید 8: 8 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر مشروطه طلبان 1)جریان اسلام‌گرا:1-1 جریان مشروطه مشروعه، رهبر آن شیخ فضل‌اله نوری است.دیدگاه فكری: پیرو مكتب سامرا به رهبری میرزای شیرازی و به دنبال تعمیم ولایت در حوزه سیاست و طرح ولایت و اطاعت از فقیه جامع الشرایط بوده‌اند.2-1 جریان مشروطه مذهبی ضدغرب، نظریه‌پرداز آن آیت‌ا… نائینی است.دیدگاه فكری: ریشه آن در مكتب نجف به رهبری آخوند خراسانی و به دنبال تعمیم سیاست در حوزه ولایت، و در پی اثبات مشروعیت گذار از رژیم استبدادی به مشروطه است.

اسلاید 9: 9 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر مشروطه طلبان 3-1 جریان مشروطه‌خواه آزادی طلب:الف)مشروطه ترقی‌خواه: روشنفكران غربگرای ضداستبداد و عضو فراماسونریب) مشروطه‌میان رو به گرایشات دینی: آیت‌اله بهبهانی و طباطبایی، در تحصن در سفارت انگلیس مخالف نبوده و با روشنفكران رابطه خوبی داشتند. 4-1 جریان عالمانی كه سیاست سكوت را برگزیدند. (به دلیل اختلاف بین علماء) همچون آیت‌ا… میرزای شیرازی دوم رهبر انقلاب 20(ثوره العشرین) عراق.

اسلاید 10: 10 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر مشروطه طلبان2)جریان ملی‌گرا: (ناسیونالیسم) از رهبران آن تقی‌زاده، میرزا ملكم خان، میرزا فتحعلی آخوندزاده - مهمترین مبانی: باستان‌گرایی، شاه‌محوری، سكولاریسم و غربزدگی.حزب دمكرات(عامیون) مهمترین مصداق آن است كه تقی‌زاده شعار از فرق سر تا ناخن پا باید فرنگی شد ر هبر آن بود.3) جریان چپ‌گرا: از رهبران آن حیدر عمواوغلی، جعفر پیشه‌وری در حزب كمونیست، در دوران جنگ جهانی اول بودند.

اسلاید 11: 11 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران دوره دوم)عصر ملی شدن صنعت نفت: 1) جریان اسلام‌گرا2) جریان‌ملی‌گرا3) جریان چپ‌گرا

اسلاید 12: 12 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر ملی شدن صنعت نفت 1) جریان اسلام‌گرا1-1 جریان اسلام‌گرای سیاست پرهیز: در رأس آن آیت‌ا… بروجردی زعامت حوزه‌های علمیه قم بود كه به دلیل احساس خطر از كمونیسم، نقش مقدس نماها از حركتهای انقلابی و مصلحانه، نقش افراد نفوذی و… از ورود به سیاست پرهیز داشت. اگر چه منشأ تربیت نسلی از فضلا چون امام خمینی، بهبود وضعیت حوزه قم، حمایت از تشیع و… بودند.2-1 جریان اسلام‌گرای مبارز: درصدر آن آیت‌ا… كاشانی است. تلاش این جریان مبارزه پارلمانی برای رفع سلطه استعمارگران انگلیسی و محدود كردن سلطنت به چارچوب‌های قانون اساسی و رعایت دستورات اسلامی در حد امكان بود. از مهمترین دستاوردهای آن، تصویب طرح ملی شدن نفت در مجلس شانزدهم و حمایت از دولت ملی مصدق و برپایی قیام 30 تیر 1331 بود.

اسلاید 13: 13 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر ملی شدن صنعت نفت 3-1 جریان اسلام‌گرای دین‌مدار: در رأس آن شهید نواب صفوی رهبر فدائیان اسلام بود. مهمترین اهداف آنان، مبارزه با تمام اشكال بی‌دینی، تلاش برای ایجاد حكومت اسلامی و اجرای قوانین اسلامی و… بود. از دیگر رهبران آن، خلیل طهماسبی سیدحسن امامی، مظفر ذوالقدر عبدالحسین واحدی و… بودند.4-1جریان اسلام چپ‌گرا: درصدر آن محمد نَخشب رهبر خداپرستان سوسیالیست بود. آنها درصدد مصادره عدالت‌گرایی و سوسیالیسم به نفع اسلام بودند كه از مهمترین چهره‌های آن حسین راضی، جلال آشتیانی، دكتر شریعتمداری، ابراهیم یزدی و… بودند. علایق شریعتی در دهه سی باعث ترجمه كتاب جوده السحار بود كه نام آن را ابوذر، خداپرست سوسیالیست گذاشت.

اسلاید 14: 14 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر ملی شدن صنعت نفت 5-1جریان اسلام راست گرا: شاخص آن بازرگان است. این جریان درصدد ارائه چهره جدید از دین و انطباق با علوم تجربی بودند. كتاب ”مطهرات در اسلام“ و ”راه طی شده“ در این راستاست. پیروی بی‌چون و چرای بازرگان از مصدق در صحنه سیاسی ملاك راهنمای او بود.

اسلاید 15: 15 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر ملی شدن صنعت نفت2) جریان‌ملی‌گرا: در رأس آن جبهه ملی و مصدق‌اند.-دو شاخه ملی‌گرایی در ایران:الف- ملی‌گرایی دولتی، كه شاه مبلغ آن بود. و آمیزه‌ای از غرب گرایی، باستان گرایی و زرتشتی‌گری بود.ب- ملی‌گرایی مبارز، که جبهه ملی از احزاب مختلف در 1328 تشكیل شد.از مهمترین رهبران آن مصدق، بختیار و سنجابی بودند .مبانی این تفكر: اصالت ملیت به جای دیانت، باستان‌گرایی، قانون اساسی مشروطه، سكولاریسم و… است.

اسلاید 16: 16 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر ملی شدن صنعت نفت3) جریان چپ‌گرا: از مهمترین این جریان، حزب توده و رهبر آن شامل نورالدین كیانوری و احسان طبری بودند. شیوه‌های این جریان بهره‌گیری از شیوه‌های تروریستی، جاسوسی به نفع شوروی و ادای مسلمانی به منظور فریب مردم بود. فعالیت سازمان مخفی این حزب، دارا بودن تشکیلات صنفی، آنرا متشكل‌ترین حزب در طول تاریخ معاصر کرده است.

اسلاید 17: 17صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران دوره سوم) عصر نهضت امام خمینی(ره) و پیروزی انقلاب اسلامی: 1)جریان اسلام‌گرا 2)جریان ملی‌گرا3)جریان چپ‌گرا

اسلاید 18: 18 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر نهضت امام خمینی و پیروزی انقلاب اسلامی1) جریان اسلام‌گرا1-1 جریان اسلام فقاهتی: در رأس آن حضرت امام خمینی است. این جریان اعتقاد دارد اسلام نه تنها برای زندگی فردی انسانها، بلكه برای جامعه دارای قوانین حقوقی و كاملی است و توانایی تشكیل و اداره حكومت اسلامی را داراست. این جریان فقه آل محمد(ص) را برنامه عملی و تئوری زندگی بشر دانسته و معتقد به اصل ولایت مطلقه فقیه، استقرار عدالت، مردم سالاری دینی، استقلال و پیشرفت مادی و معنوی در سایه دین است.

اسلاید 19: 19 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر نهضت امام خمینی و پیروزی انقلاب اسلامی2-1 جریان اسلام راست‌گرا: جریان‌های التقاطی كه اسلام را با لیبرالیسم مخلوط كردند. مصداق برجسته آن نهضت آزادی و مهندس بازرگان است كه مهمترین شاخصه فكری آن، سكولاریسم، اعتقاد به جمهوری دمكراتیك اسلامی، دین شناسی با رویكرد روشنفكری است.3-1 جریان اسلام چپ‌گرا: تبلور آن در جریان سازمان مجاهدین خلق(منافقین) و گروهك فرقان است. آنها علمی بودن مارکسیسم را پذیرفتند. مخالفت با اسلام شناسی حوزوی و انحرافات فكری آنان، مهمترین دلیل عدم تایید در نجف از سوی امام خمینی بود. گروهك فرقان نیز با قرائت ماركیسستی از اسلام، روحانیت را سدی در راه پیشرفت و تمدن ایران می‌دانست و در سال 58 درصدد ترور 22 چهره روحانی و 15 نفر غیرروحانی بودند.

اسلاید 20: 20 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر نهضت امام خمینی و پیروزی انقلاب اسلامی4-1 جریان اسلام متحجر: نماد آن انجمن خیریه حجتیه مهدویه بود، که در سال 1335 به رهبری شیخ محمود حلبی تشكیل شد. از مهمترین شاخصه‌های آن: توجه به مسایل فرعی مثل انجمن مبارزه با بهائیت، مخالفت با مبارزه علیه طاغوت، جدایی دین از سیاست، انتظار منفی، عدم اعتقاد به ولایت فقیه و مخالفت با فلسفه بوده است.

اسلاید 21: 21 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر نهضت امام خمینی و پیروزی انقلاب اسلامی2) جریان ملی‌گرا: در رأس آن شاپور بختیار، دكتر سنجابی در جبهه ملی قرار داشتند. از مبانی فكری این جریان اعتقاد افراطی به ملیت، باستان گرایی، ترجیح ایرانیت به اسلامیت، سكولاریسم همچنین وابستگی به غرب و آمریكا، اعتقاد به قانون اساسی مشروطه، دفاع از نظام شاهنشاهی، ضعف و بی‌ایمانی به مذهب بوده است. از مهمترین اقدامات آنان، قبول نخست وزیری رژیم پهلوی، مخالفت با لایحه قصاص بوده است.

اسلاید 22: 22 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر نهضت امام خمینی و پیروزی انقلاب اسلامی3) جریان چپ گرا: مشهورترین این جریان حزب توده و چریكهای فدایی خلق‌اند. از مهمترین شیوه‌های آنان جاسوسی به نفع شوروی، بهره‌گیری از شیوه‌های تروریستی، بوده كه بعلت ریشه‌دار بودن مذهب در ایران و لو رفتن ماهیت آنان موفق نشدند.

اسلاید 23: 23صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران دوره چهارم ) عصر جمهوری اسلامی تا دوم خرداد 76: 1)جریان چپ مارکسیستی 2)جریان لیبرال3)جریان خودی

اسلاید 24: 24 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر جمهوری اسلامی تا دوم خرداد 761) جریان چپ مارکسیستیمبانی فكری آنان: نفی مالكیت خصوصی، الحاد و نفی دین و خدا بود.1-1 حزب توده: در سال 58 به جذب جدید اقدام و در سال 60 و 59 به توسعه و انسجام بخشی تشكیلاتی روی آوردند و خود را حامی استراتژیك خط امام مطرح و با حمایت از تسخیر لانه جاسوسی آمریكا در جامعه تحكیم یافتند. با طراحی کودتا و دستگیری رهبران آن در سال 62 متلاشی گردیدند.

اسلاید 25: 25 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر جمهوری اسلامی تا دوم خرداد 76 2-1 چریکهای فدائی خلق: اختلاف در شیوه مبارزه با نظام به دو طیف اكثریت و اقلیت تقسیم شدند. اكثریت به حزب توده نزدیك و اقلیت مبارزه مسلحانه را در پیش گرفت.3-1 حزب دموکرات کردستان ایران: رهبری آن تا سال 68 با قاسملو بود كه در وین اتریش ترور شد، كارنامه آن وابستگی به شوروی، اقدامات جدایی طلبانه، خودمختاری كردستان و همكاری با دولت بعثی عراق، مبارزه مسلحانه علیه نظام بود كه هنوز هم مبارزه علیه نظام را استمرار می‌دهد. این جریان بیش از سی و شش هزار شهید بر نظام تحمیل كرد.

اسلاید 26: 26 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر جمهوری اسلامی تا دوم خرداد 764-1 حزب كومله: این جریان مائوئیستی، به دنبال ناسیونالیسم كردی و مبارزه مسلحانه با نظام بود.5-1 سازمان مجاهدین خلق: با انحراف ایدئولوژیك و جذب و تربیت میلیشیا، از خرداد 60 وارد جنگ مسلحانه با نظام شدند. علاوه بر حركتهای تروریستی و بمب‌گذاری، همکاری با ارتش بعث صدام و عملیات چلچراغ و فروع جاویدان را علیه ایران طراحی كردند.

اسلاید 27: 27 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر جمهوری اسلامی تا دوم خرداد 762)جریان لیبرال:تعریف: جریانهایی که تفکر، اعمال و رفتار آنان و نیز نوع مبارزه شان مبتنی بر لیبرالیسم است. (آزادی گرایی) -ابعاد لیبرالیسم: 1- لیبرالیسم اقتصادی(تکیه بر اصالت فردیت، نفع و لذت در اقتصاد یعنی اقتصاد بازار آزاد) 2- لیبرالیسم دینی(تکیه بر معرفت نسبی و عدم اصالت هیچ دین) 3- لیبرالیسم اجتماعی(نفی هرگونه کنترل غیربشری بر جامعه انسانی و اصالت تسامح و تساهل و تلورانس) 4- لیبرالیسم سیاسی(قطع ارتباط و هدایت الهی از اجتماع بشری)

اسلاید 28: 28 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر جمهوری اسلامی تا دوم خرداد 76اقدامات لیبرالها بعد از انقلاب: 1-طیف آشکار لیبرالها مثل نهضت آزادی و جبهه ملی در دولت موقت حضور داشته و با تسخیر لانه جاسوسی و استفاده از دولت، به حمایت از لیبرالها و منافقین و مقابله با لایحه قصاص برخاستند. غائله 14 اسفند 59 در دانشگاه تهران و صدور اعلامیه در 8 سال جنگ و زیر سوال بردن امام و جنگ و ارتباط با منتظری از اقدامات آنها تا سال 68 بود. 2- طیف پنهان لیبرالها شامل افرادی چون حجاریان، خسرو تهرانی، شمس الواعظین، مصطفی رخت صفت، دکتر سروش، کدیور، آرمین، تاجزاده، آغاجری، مجتهد شبستری، مجید محمدی، حاتم قادری، سازگارا، مهرانگیز کار و ... در حلقه های مطالعاتی، کارشناسی و عرصه های فکری حضور داشتند.

اسلاید 29: 29 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر جمهوری اسلامی تا دوم خرداد 76اقدامات لیبرالها در دهه دوم:- مهمترین حوادث دهه دوم انقلاب: 1-پایان جنگ و آغاز بازسازی اقتصادی کشور 2- رحلت حضرت امام خمینی 3- قهر سیاسی جناح چپ و طیف خط امام 4- تغییر روش مبارزه دشمن از سخت به نرم 5- نزدیک شدن تدریجی اپوزیسیون خارج کشور و لیبرالهای داخلی(انتخابات مجلس چهارم 1371 و رد صلاحیت توسط شورای نگهبان) 6- اتحاد جریان آشکار و پنهان لیبرالیسم در داخل کشور.

اسلاید 30: 30 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر جمهوری اسلامی تا دوم خرداد 76مهمترین تحرکات لیبرالها: 1-فعال شدن در حلقه کیان به رهبری سروش اوایل دهه 70 با شکل گیری جریان روشنفکری دینی به منظور تئوریزه کردن مبانی ایدئولوژی لیبرالیسم و مقابله با حاکمیت دینی. 2- طیف مطالعات استراتژ یک ریاست جمهوری که درصدد تئوری پردازی در زمینه مسایل سیاسی مثل جامعه مدنی، مردم سالاری، توسعه سیاسی و... بودند. 3- حوزه تشکیلات ملی - مذهبی که شامل طیف هایی از جنبش مسلمانان مبارز، جاما، پیام هاجر، مجله ایران فردا، بنیاد شریعتی و... که در سال 79 رسوا گردیدند.

اسلاید 31: 31 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر جمهوری اسلامی تا دوم خرداد 76دیگر اقدامات لیبرالها: 1-ارتباط با بیگانگان 2- موج سواری پس از دوم خرداد 3- نفوذ در انجمن های اسلامی دانشجویی 4- همراهی با فتنه تیرماه 78 5- همراهی با کنفرانس ضدانقلابی برلین 6- حمایت از مجرمان 7- نفوذ و پیوند با عناصر درون حاکمیت 8- تشکیل جبهه فراگیر اصلاح طلبان 9- نفوذ و حمایت از فتنه جوئیهای منتظری(نقطه امیدجریان برانداز)

اسلاید 32: 32 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر جمهوری اسلامی تا دوم خرداد 763)جریان های خودی:-ویزگیهای جریانات خودی: 1-معتقد به اسلام 2- معتقد به نظام اسلامی 3- معتقد به ولایت فقیه 4- اعتقاد و التزام به آرمانهای حضرت امام و مقام معظم رهبری 5- اعتقاد به قانون اساسی.-دو جناح اصلی در جریانات خودی:1-جناح موسوم به راست(به رهبری جامعه روحانیت) 2- جناح موسوم به چپ(به رهبری مجمع روحانیون مبارز) -ملاک تقسیم بندی چپ و راست: 1-افرادی که خط امام، ضدغرب و آمریکا، طرفدار مستضعفین و محرومین و طرفدار اقتصاد دولتی در زمان جنگ بودند به طیف چپ مشهور شدند 2- افرادی که اقتصاد دولتی را بر نمی تافتند و در کارنامه خود سابقه عدم رأی به مهندس موسوی را داشتند مشهور به طیف راست شدند.این عامل که از سال 60 عامل تقسیم عناصر و جریانات خودی بود، منشأ بسیاری از انحرافات امروز جامعه اسلامی شد.

اسلاید 33: 33 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر جمهوری اسلامی تا دوم خرداد 76احزاب چپ و راست: -طیف چپ: به رهبری مجمع روحانیون مبارز، شامل: سازمان مجاهدین انقلاب، خانه کارگر، همبستگی، حزب اسلامی کار، مجمع اسلامی بانوان، انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه ها، دفتر تحکیم وحدت، جمعیت زنان جمهوری اسلامی، انجمن اسلامی معلمان، مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم، مجمع نیروهای خط امام و... بود.(کارگزاران سازندگی از 74 به بعد).-طیف راست: به رهبری جامعه روحانیت مبارز تهران شامل: جمعیت موتلفه اسلامی، جامعه زینب، جامعه اسلامی فرهنگیان، جامعه اسلامی کارگران، جامعه اسلامی انجمنهای اسلامی اصناف و بازار، جامعه اسلامی نمایندگان مجلس، جامعه وعاظ و...دو انشعاب از طیف راست: 1-مجمع روحانیون مبارز(1366) 2- کارگزاران سازندگی(1374).

اسلاید 34: 34 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر جمهوری اسلامی تا دوم خرداد 76زمینه های انشعاب مجمع و طیف چپ از جامعه روحانیت مبارز: 1-دودستگی در حزب جمهوری اسلامی(الف: طیف راست سنتی شامل جریان موتلفه و... ب: جناح روشنفکر مذهبی، شاخص آنها مهندس موسوی(چپ سنتی)). 2-شهادت شهید بهشتی(رقابت جریان راست سنتی در کرسی های مجلس و دولت باجریان چپ سنتی به ریاست مهندس موسوی.)3-سال 64 انتخاب نخست وزیر و کابینه(حمایت جریان راست سنتی از مهدوی کنی و جریان چپ از مهندس موسوی)

اسلاید 35: 35صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران دوره پنجم)عصر حاکمیت دوم خردادیها و اصلاح طلبان:آرایش جریانات سیاسی پس از دوم خرداد 76 تا انتخابات نهم: 1) اپوزیسیون 2)اصولگرایان (ارزشی ها)3)دوم خردادیها (اصلاح طلبان)4)جریان سوم

اسلاید 36: 36 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر حاکمیت دوم خردادیها و اصلاح طلبانآرایش جریانات سیاسی پس از دوم خرداد 76 تا انتخابات نهم:1) اپوزیسیون 1- خارج از حکومت، مخالف حکومت اپوزیسیون برانداز(منافقین با راهبرد مبارزه مسلحانه) 2- داخل حکومت، خارج قدرت نهضت آزادی (مبارزه مدنی علیه نظام) 3- داخل حکومت، درون قدرت طیف هایی از اصلاح طلبان و دوم خردادیهای رادیکال همانند جبهه مشارکت2) اصولگرایان و ارزشی هاآنها با طرح گفتمان دینی بر 4 محور جریان خودی، توانستند در انتخابات دومین دوره شوراهای اسلامی در اسفند 81 و نیز هفتمین دوره مجلس شورای اسلامی در اسفند 82، فضای سیاسی اجتماعی کشور را تغییر دهند. این جریان تا قبل از انتخابات نهم در پوشش شورای هماهنگی نیروهای انقلاب فعالیت می کردند.

اسلاید 37: 37 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر حاکمیت دوم خردادیها و اصلاح طلبان3) دوم خردادیها (اصلاح طلبان)این جریان با حضور 18 گروه با عنوان«شورای هماهنگی جبهه دوم خرداد» پس از دوم خرداد 76، علاوه بر شوراهای اسلامی مرحله اول، قوه مجریه(سال 76 و سال 80) و مجلس ششم(78) را در اختیار خود گرفتند. (موفقیت در 4 انتخابات)-ترکیب و ماهیت جبهه دوم خرداد:1-لایه سنتی: طیف هایی از مجمع روحانیون، مجمع زنان و... با باور به نظام دینی و ولایت فقیه و آرمانهای امام (ره)2-لایه فرصت طلب: طیف هایی که در دولت هاشمی و خاتمی خود را با قدرت حاکم تطبیق کردند شامل کارگزاران سازندگی، همبستگی و مردم سالاری.3- لایه عمل گرا: جریانهایی چون حزب اسلامی کار، خانه کارگر، نقش نیروهای عمل کننده این جبهه اند.4- لایه افراطی: جریانهایی چون مشارکت، مجاهدین، تحکیم وحدت و ملی مذهبی ها با گفتمان سکولار در اندیشه، التقاط در ایدئولوژی و مواضع اپوزیسیونی در رفتار، به تغییر ساختار در حکومت دینی گام برمی داشتند.

اسلاید 38: 38 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر حاکمیت دوم خردادیها و اصلاح طلبان-دلائل افول جبهه دوم خرداد:1-تقابل با ارزشهای دینی و انقلابی 2- تضاد ایدئولوژیک 3- اختلافات درونی 4- غفلت از مطالبات حقیقی مردم 5- فقدان استراتژی 6- بحران در راهبردها 7- رفتار اپوزیسیونی 8- رابطه سالاری 9- قانون شکنی 10- رواج روح اشرافیت و کاهش ساده زیستی.

اسلاید 39: 39 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر حاکمیت دوم خردادیها و اصلاح طلبان4) جریان سوم:از ابتدای پیروزی انقلاب جریانهایی چون سلطنت طلبان، منافقین، باند منحرف مهدی هاشمی، جریان دفاع از ارزشهای انقلاب اسلامی، خود را به عنوان نماد جریان سوم می دانستند.-مدعیان جریان سوم درون نظام بعد از دوم خرداد شامل:1-جریان منتسب به محسن رضایی: شعار این جریان نفی دو جریان و تکیه به نیروهای ارزشی با شعار«مدیریت نسل دوم». (سایت بازتاب، ماهنامه بینش سبز، خدمتگزاران مستقل ایران اسلامی و فراکسیون وفاق و کارآمدی از این طیف است)2- 23 گروه ناراضی دوم خرداد که از واگذاری قدرت در حاکمیت اصلاح طلبان ناراضی بودند.3- کارگزاران سازندگی

اسلاید 40: 40صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایراندوره ششم)عصر حاکمیت اصولگرایان:آرایش جریانات سیاسی در عصر حاکمیت اصولگرایان: 1) جریانات اصولگرا 2) جریانات اصلاح طلب 3)جریان اعتدال4) اپوزیسیون

اسلاید 41: 41 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر حاکمیت اصولگرایان آرایش جریانات سیاسی در عصر حاکمیت اصولگرایانمقدمه:از پیامدهای انتخابات نهم ریاست جمهوری سال 84 و انتخابات 24 آذر 85(انتخابات خبرگان و شوراها) چند قطبی شدن انتخابات، تکثر در جبهه اصولگرایان، و به محاق رفتن جبهه دموکراسی و حقوق بشر و به فراموشی سپردن شعارها و تاکتیک های افراطی و ساختار شکن و اتخاذ شعارها و افراد معتدل در رقابتهای انتخاباتی بوده است.

اسلاید 42: 42 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر حاکمیت اصولگرایان آرایش جریانات سیاسی در عصر حاکمیت اصولگرایان 1)جریانات اصولگرا:منشور اصولگرایی: 1-توسعه و عمق بخشی به اسلام فقاهتی و کارآمدی دین در عرصه حکومت. 2- حاکمیت ولایت مطلقه فقیه به عنوان وجه مشروعیت نظام 3- تقویت مشارکت مردم و تضمین مقبولیت مردمی نظام 4- عدالتخواهی 5- استقلال خواهی 6- تثبیت آزادی و آزاد اندیشی 7- تقویت خودباوری و اعتماد به نفس در عرصه علوم و فنون 8- اتخاذ رویکرد اصولگرایی مصلحانه 9- تلاش در جهت تحقق دولت نمونه اسلامی 10- بهره گیری از فرصتها و تبدیل تهدید و آسیب ها به فرصتها و قوتها.

اسلاید 43: 43 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر حاکمیت اصولگرایان-مهمترین جریانات اصولگرا:1-طیف حامیان دولت دکتر احمدی نژاد:الف) شاخه کمکهای مردمیب) شاخه جمعیت خدمتگزارانج) شاخه رایحه خوش خدمت2-طیف اصولگرایان تحول خواه (اصلاح طلب): شامل آبادگران مجلس، جمعیت ایثارگران و طرفداران شهردار تهران دکتر قالیباف، به رهبری افرادی همچون حسین فدایی، دکتر احمد توکلی.3- طیف اصولگرایان سنتی: شامل جبهه پیروان خط امام و رهبری(شورای هماهنگی نیروهای انقلاب اسلامی) و احزابی چون جامعه روحانیت مبارز، مؤتلفه اسلامی به رهبری چهره هایی همچون عسکراولادی، مهندس باهنر .4- اصولگرایان آینده نگر (نگاه به آینده): به رهبری دکتر علی لاریجانی. 5- طیف منتقدین دولت (فراکسیون اصولگرایان خلاق): شامل چهره هایی چون دکتر خوش چهره، دکتر افروغ و سعید ابوطالب.

اسلاید 44: 44 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر حاکمیت اصولگرایاننتایج عملکرد جریان اصولگرا: از نتایج دیگر دو انتخابات سوم تیر 84 و 24 آذر 85، منفعل شدن جریانات غیرخودی و حضور اکثریت اصولگرایان در عرصه های گوناگون نظام(قوه مجریه، مقننه و شوراها و...) و حاکمیت گفتمان اصولگرایی و کارگردانی چندین طیف اصولگرا و نقش آفرینی جریانات مختلف اصولگرا در ادبیات سیاسی کشور بوده است.

اسلاید 45: 45 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر حاکمیت اصولگرایان 2) جریان اصلاح طلبان (دوم خردادیها):علیرغم تکثر اصلاح طلبان در انتخابات نهم ریاست جمهوری(حضور سه نامزد آنان: حجت الاسلام کروبی، دکتر معین و مهندس مهرعلیزاده با شعارهای انتخاباتی متفاوت)، در انتخابات 24 آذر، با عبرت آموزی از گذشته و با محوریت کروبی در انتخابات خبرگان و خاتمی در انتخابات شوراها، به استراتژی ائتلاف روی آوردند و توانستند ضمن حفظ فراکسیون اقلیت در مجلس هفتم، جای پای خود را در شوراها( درحد اقلیت) تداوم بخشند.

اسلاید 46: 46 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر حاکمیت اصولگرایان-مهمترین جریانات اصلاح طلب:1-جریان حزب اعتماد ملی: به رهبری کروبی، که پس از شکست در انتخابات نهم، به راه اندازی اعتماد ملی در سراسر کشور، با جذب عناصر معتدل دوم خرداد روی آورد.2- جریان مجمع روحانیون مبارز: به رهبری چهره هایی چون سیدمحمد خاتمی، موسوی خوئینی ها، علیرغم گرایشات مختلف، مطرح می باشند.3- جریان دوم خرداد: به رهبری احزابی چون مشارکت، با طرد افراطی گری و انتخاب چهره های معتدل درصدد بازسازی خویش و بازگشت به عرصه قدرت می باشند.4- جریان خط امام: به رهبری سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی- بهزاد نبوی.

اسلاید 47: 47 صورت‌بندی و آرایش جریانات سیاسی ایران- عصر حاکمیت اصولگرایان3) جریان اعتدال:این جریان درصددند تا تحت پوشش حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی در رقابتهای سیاسی حضور فعال داشته باشند. احزابی چون کارگزاران سازندگی، اعتدال و توسعه و... در این دسته اند.4) جریان اپوزیسیونی:شکست خط و مشی های جریانهای اپوزیسیونی در سالهای اخیر، سردرگمی و انفعال آنان را در پی داشت. از مهمترین جریانهای اپوزیسیونی منافقین، سلطنت طلبان و چهره هایی چون اکبر گنجی می باشند.