پاتولوژی فرآیند بدخیمی سرطان

صفحه 1:


صفحه 2:


صفحه 3:
پاتولوژی فرایند بدخیمی *سرطان بیماری است که با تغییر شکل سلول به وسیله جهش ژنتیکی *به بافتهای اطراف از طریق خون و *الگوهای متعدد رشد سلولی شامل هیپرپلازی, نئوپلازی, دیسپلازی و انایلازی می باشد. 

صفحه 4:
Malignant versus Benign Tumors Oa 0 reese) ‎eet ke us‏ ارت ‎Be aie uns‏ ‎PCy‏ ‎Malignant (cancer) ‏عنام وااعه‎ ‏ووأرمططواعم‎ keto 00 300 06435425126 0 0116 ‏1ه 6مع‎ 65 ‎ 

صفحه 5:


صفحه 6:
رشد سرطانی با بدخیم زمانی اتفاق می‌افتد که: [) برخی از سلولها به طور غيرقاببل كنترل ‎PAB ABest‏ ؟) يل عفبى تقانيه قزر یی مود دار دفاع از بدن هستند Set ON Ga i Gail ‏عاد بيست‎ ‏اشند.‎ در ایران بعد از بیماری‌های قلبی‌عروقی و حوادث و سوانح» بیماری سرطان سومین علت مرگ و میر محسوب می‌گردد. 

صفحه 7:


صفحه 8:


صفحه 9:


صفحه 10:
Bloos © Vitatex - by che chen | 

صفحه 11:
۷علامت اولیه و عمومی در سرطانها : ۱) تغیبر در عادات دفع ادرار و مدفوع ۲) زخمی که بمدت طولانی بهبود نیافته است. ۳) خونریزی يا ترشح غیرطبیعی ۴) سفتی يا توده در پستان با جای دیگر بدن ۵) سوءهاضمه یا مشکل در بلعیدن ۶) تغیبرات آشکار در زگیل با خال ۷) سرفه مزاحم یا خشونت صدا 

صفحه 12:
*توانایی متاستاز * وجود پروتئین آنتی ژن مخصوص تومور در غشای سلولهای سرطانی * وجود مقدار کمتر فیبرونکتین (سیمان بین سلولی) اهسته سلول سرطانی بزرگ است *کروموزوم سلول سرطانی دچار تغییر مکان ,حذف وافزایش يا Bees estas *میتوز در سلول سرطانی بیشتر است.بنابراین گلوکز و اکسیژن شتری نیاز دارد .در صورت نبود اکسیژن متابولیسم ‎we‏ هوازی انجام می دهد در فقدان اکسیژن از گلوکز بیشتری استفاده می کند (اثر واربورگ).این افزایش مصرف گلوکز دریافتی اساس توموگرافی انتشار پوزیترون می باشد. 

صفحه 13:
تهاجم ومتاستاز *سلول بدخیم انزیم های مخرب منل پروتئیناز» کلاژنازءفعال کننده پلاسمینوژن و هیدرولیز کننده ليزوزيم تولید می کند. *متاستاز توده بدخیم به صورت مستقیم به حفرات بدن ویا از طریق خون و لنف به مکانهای دورتر انجام میشود *تومورهایی که گردش لنفی بیشتری دارند متاستاز سریعتری دارند (تومور پستان) 

صفحه 14:
انزيوزنزيس نیازهای تغذیه ای و اکسیزن خود رشد عروف موی ر کی باهت میویان را تحریک میکند.. *اين روند توسط ترشح فاکتور رشد اندوتلیال عروق از طریق سلولهای تومور صورت میگیرد. _ *اين رگها ایجاد آمبولی میکند و دررگهای کوچک ایجادانسداد می کند 

صفحه 15:
فرایتد مولکولی ایجاد سرطان(کارسینوژنز) *آغاز , ارتقاءء پیشرفت- ‎Initation-‏ ‎Promotion ۰‏ ؟آغاز:مواد کارسینوژن (شمیایی-فیزیکی- بیولوژیک...)باعث تغپیر ۸( شده که پا توسط مکانیسمهای دفاعی ترمیم می شود يا باعث مرگ سلول(آپوپتوز) می شودو گاهی دچار جهش شده و وارد مرحله دوم می شود “ارتقاء:كو-كارسينوزنها (0-02101200©612© ) سبب مى شود اطلاعات زنتيكى يس از يى دوره طولانى خود را نشان دهد و خصوصيات داخل سلول متفاوت مى شود 

صفحه 16:
تغییرات بدخیمی افزایش مى يابد و متاستاز می دهد *زن 1-125 بر روی کروموزوم 2 جهش يافته و رشد سلول می دهد. 

صفحه 17:
اتیولوژی سرطان #ویروس ها :1۳۱۸ ویروس در قسمتی ار 1(۳۸ سلول قرار مى كيرد و در تقسیمات سلولی شکل دیگری از سلول را ایجاد می کند(11۳۷سرطان سرویکس-113۷]سرطان کید- *بعضی ‎ee‏ ژن سرکوب کننده مکان دفاعی تومور در سلول را ترشح می کنند #باکتر یها: کمتر ایجاد سرطان می کنند (هلیکوباکتر پیلوری) 

صفحه 18:
عوامل فیزیکی *تماس با نور خورشید (ماورای بنفش)در افراد پوست روشن چشم آبی *اشعه یونیزان برای درمان بیماریها(اشعه ایکس “مواد رادیواکتیو *رادون *دخانیات .گرم بودن مداوم لبها 

صفحه 19:
*سیگار کشیدن عامل 30 درصد مرگهای ناشی از سرطان است *مواد شیمیایی از طریق تغییر ساختار 3۸ باعث سرطان در بدن می شوند *سیگار باعث سرطانهاى ريه -مثانه- گردن- مری- همه لو رالمعده کلبه درجم مشود *سیگار سرطان زایی الکل-پنبه نسوز- اورانیوم و ویروسها را بیشتر مى “اطرافيان فرد سيكارى 30-20 درصد بيش از بقيه سرطان ريه مبتلا ميشوند 

صفحه 20:
عوامل ژنتیکی و خانوادگی *افزايش کروموزوم-کاهش کروموزوم- جابجایی آن در بعضی سرطانها ایجاد می شود *لوسمی مزمن میلوئیدی- مننژیوما- رتینوبلاستوما- تومور ویلمز- ملانوما منشا ژنتیکی دارند *زن های 38160۸2 , 3160۸1 در سرطان پستان و تخمدان و ژن 1۷]۳[1,۷۲۳[2 در نثو پلازی غدد آندو کرین تفش دارند؛ 

صفحه 21:
عوامل تغذیه ای *چربی-الکل-گوشت نمک سود شده- غذاهای حاوی نیترات و نیتریت- گوشت قرمز- “الكل ‎well‏ سرطانهای دهان-حلق- حنجره- مرى -كولوركتال و يستان مى شود “افزايش دريافت ميوه و سبزی سر طاتهاى ريه «خلق «معده و كولو ركتال راكم مى كند *سوءتغذیه و چاقی و دیابت با سرطان در 

صفحه 22:
عوامل هورمون دی اتیل استیل بسترول در ایجاد کارسینومای واژن نقش دارد *مصرف داروهای خوراکی ضد بارداری و استروژن طولانی مدت باعث سرطان هپاتوسلولر- اندومتر-پستان می شودو بروزسرطان تخمدان را کم می کند *شروع زود رس قاعدگی و تاخیر در یائسگی سرطان پستان را باعث میشود *افزایش تعدا د حاملگی بروز سرطان پستان- اندومتر-تخمدان را کاهش می دهد 

صفحه 23:
*در حالت طبیعی ماکروفاژها- لنفوسیتهای ‎Jobs vj wil B,T‏ سرطانى را تشخيص داده و مکانیسمهای دفاعی را تحریک مى کنند .و سلول سرطانی را منهدم می کنند مجموعه لنفوسیتها هستند و باعث انهدام سلول سرطانی میشوند. ۶افرادی که داروهای ایمونو سایرسیو ‎el 3.) tt: C4‏ لاس © 

صفحه 24:
روشهای پیشگیری از سرطان *پیشگیری سطح اول: ۴ درصد سرطانها مربوط به فاکتورهای و شیوه زندگی است *اجتناب از مواد كارسينوزن *تغيير رزيم غذايى و شيوه زندكى *توقف مصرف سيكار و الكل ؟کاهش دریافت کالری و افزايش فعالیت *داروی تاموکسیفن از سرطان پستان در افراد پر خطر تا 50 درصد پیشگیری می کند *آسپرین روزانه سرطان کولورکتال را کاهش می دهد. 

صفحه 25:
پیشگیری سطح دو *غربالگری و تشخیص زودرس (خودازمایی پستان و بیضه) #پیشگیری سطح سوم: جلوگیری از عود سرطانهای اولیه به صورت تومورهاى ثانويه .منل لنفوما 3 لوسمى كه مربوط به استفاده از مواد شيمى درمانى و راديوترايى است 

صفحه 26:
* بررسى سیستمهای بدن # معاینات فیزیکی *مطالعات تصویری * تستهای آزمایشگاهی خون,ادرار, دیگر مایعات بدن * گزارش پاتولوژی و جراحی *تعیین درجه و مرحله پیشرفت تومور ‎tumor,nods,metastasis pinuus ®‏ : 1 چارت 3-15 ص 245 ‏*از 1 تا 4 درجه بندی می شوند: درجه 1 تمایز ایجاد شده اما از نظر ساختار و عملکرد به بافت مبدا شباهت دارد ‏6درجه4 قدرت تمایز و شباهت کم با بافت هذا دارند .تهاجمی هستند به درمان کمتر پاسخ می دهند 

صفحه 27:
#بستگی به نوع بدخیمی و میزان متاستاز دارد *انواع درمان “جراحى *پرتو درمانی ؟شیمی درمانی 

صفحه 28:
جراحی :) biopsy) ‏*-جراحی تشخیصی‎ :exitional,incitional,needleglygil © شكافتن: تومورهای پوستی ,میستان» قسمتهای فوقانى و تحتانى مجارى گوارشیو قسمت فوقانى سيستم تنفسى كاربرد دارد.كل تومور همراه با قسمتی از بافت اطراف برداشته می شود .برای پاتولوژی ارسال می شود. #برش دادن: اگر تومور بزرگ باشد که نتوان به طور کامل خارج کردتکه ای از آن را خارج می کنند .به کمک اندوسکوپی انجام می شود *سوزنی: (۳(۸ ):از طریق یک سوزن مقداری از یک بافت مشکوک کشیده می شود. 

صفحه 29:
جراحی *۶- جراحی به عنوان دیمان اولیه: به صورت موضعی ( توده کوچک) و وسیع يا رادیکال( خروج تومور اولیه,غدد لنفاوی و بافتهای اطراف درگیر) است *عمل جراحی سالویژ یک نوع جراحی وسیع است که بعد از عود سرطان متعاقب انجام جراحی ‎sla‏ کوچکتر انجام می شود. 9- جراحی پیشگیرنده: خارج کردن اندامهای غير حیاتی که احتمال ایجاد سرطان در آنها وجود دارد. ۴ جراحی تسکینی: وقتی درمان قطعی امکان یذیر نیست.برای کاهش علايم و عوارض 

صفحه 30:
ماعو حوس ازعورون ‎aol ss‏ *مراقبتهای کلی قبل و بعد از عمل *همزمان با رادیو تراپی وکموترایی است بنابراین افزایش عوارض تاخیر در بهبود زخم, تغییر در عملکردریه و کلیه ,0۷1 اختلال آب و الکترولیت *مصرف انتی بیوتیک ضروری است. 

صفحه 31:
رادیوترایی * رادیو ترایی نکاد جوانت »برای کاهش اندازه تومور قبل از جراحی استفاده می شود. استفاده می شود. *برای موارد اورزنسی منل سندرم وريد اجوف فوقانی»انسداد راه هوايى برونشيال يا تحت فشار بودن طناب. نخاعی. استفاده می شود . 

صفحه 32:
انواع اشعه بونیزان : ؟اشعه الکترومغناطیسی(اشعه ایکس و گاما) *اشعه ناشی از ذرات(الکترونها؛پروتونها, نوترونهاء ذرات الفا, ذرات بتا) *شاخه های مارپیچ ۸( را می شکند.در طی مرحله سنتز ۸( و میتوز و سلولهایی که تکثیر بیشتری دارند موثرتر است.(مغز استخوان »,بافت لنفاوی,بافت پوششی مجاری گوارشی»سلولهای جنسی و سلولهای مو) 

صفحه 33:
قمیران تآبش به حساسصابافت» آنداره تومور:تحمل بافتهای سالم اطراف ساختار بالینی سلولهای مجاور مکی دارد. بیس سی ص ورت لاه رای ی ا ارمی): براکی‌ترایی(داخلی), سیستمیک (رادیوایزوتوب) *تله تراپی : ازیک شتابگر خطی یا منبع مرکزی مواد رادیواکتیومانند چاقوی گاما انرژی تولید می شود. ؟به صورت سطوح مختلف انرژی به تومور تابانده می شود. (پرتودرمانی تعدیل شده) - با استفاده از راهنمای تصویری تابانده می شود- هماهنگ با سیکل تنفسی بیمار تابانده می شود-به روش سه بعدی تابانده می شود( دوز بالای اشعه برای نفوذ به عمق بدن )- *اشعه گاما از تجزیه کبالت 60 ایجاد می شود 

صفحه 34:
براكى ترايى *از طریق کانتر پا سوزن ,رادیو ایزونوپ داخل واژن؛شکم,,پلور,پستان و پروستات قرار می گیرد. * براكى تراپی سیستمیک : ازمواد رادیو ایزوتوپ به صورت تزریق وریدی استفاده می شود . *عوارض رادیوتراپی: در رادیوتراپی مغز ایجاد آلویسی ۶ درماتیت © 615101218 ,51012211 و موكوزيتةحريكمرقهمراه بادرد © ديرس شدن سلولهاى مغز استخوان ( كرست ايلياك و استرنوم)و ایجاد آنمی,لکوپنی, ترومبوسيتوينى *عوارض سیستمیک ( خستگی -کسالت- فیبروز-آتروفی- زخم - دیسفاژی- ناتوانی جنسی- ) 

صفحه 35:
تدابیر پرستاری در رادیوترایی *دربراکی ترایی تا 72 ساعت بعد از شروع درمان در اتاق ایزوله شود . *داروی ضد اسهال مصرف شود( جلوگیری از تغییر مکان رادیوایزوتوب) *سوند ادراری داشته باشد *مراقبین حامله نباشند *مدت زمان تماس 30 دقیقه در روز باشد ۴صاه 6 فوتی از بیمار -فظ نابود #لیان محمص به سح مان اشعه 

صفحه 36:
شیمی درمانی 1۲11۳۲۸۳۷ (۳۲۳۷۲0) * بیشتر در بیماریهای سیستمیک ساره ‎ro‏ شود( لوسمی و لنفوما) یا شییی درمانی 20 99۲ در نو پور ببس به میران دارو و نوم دارو تخریب می شود. * سلولهای فعال یک تومور که در حال تولید مثل هستند حساسیت بیشتری به داروهای شیمی درمانی دارند . مراحل تکثیر سلول شامل: مرحله61 سنتز 301۸ و پروتتین مرحله میتوز : سلول تقسیم میشود له مرح راجت #داروهای شیمی درمانی بر اساس مراحل تقسیم سلولی تجویز می شود. ۰ ۰ *مرحله2) پیش میتوزی : سنتز کامل ۲۸( و تشکیل دوک میتوزی ۰ ۰ 

صفحه 37:
شیمی درمانی *داروها دو دسته اختصاصی و غیير اختصاصی *تقسیم بندی دیگر براساس گروههای شیمیایی مختلف است .ومکانیسم عمل متفاوت دارد.الکیل کننده ها- نیتروزوریاها- انتی متابولیت ها-انتی بیوتیکهای ضد تومور- الکالوئیدهای گیاهی- عوامل هورمونی ۴داروهای کمکی شیمی درمانی که باعث افزايش فعالیت داروهای شیمی درمانی یا کاهش آسیب سلولهای سالم می شود.مثل ورين ل ‎re ee‏ 

صفحه 38:
خروح دارو از رگ *داروهای شیمی درمانی به سه دسته داروهای غیر تاول زا .محرک و تاول ز | تقسیم می شود . #داروهاى محرک 5-9 ۳۳۲ دارند واکنش التهابی ایجاد می کنند.اما باعث تخریب بافتی نمی شوند #داروهای تاول زا باعث نکروز بافت , اسیب اعصاب ,تاندون و رگهای خونی منطقه نشت می شود. داروها شامل سیس پلاتین- داکتینومایسین-دانوروبیسین- داکسوروبیسین -نیتروژن موستارد -میتومایسین- پاکلی تاکسل - وین بلاستین-وین کریستین- ویندیسین-وینورلبین . ‏نباید در رگهای محیطی تزریق شوند‎ lj Sol? 

صفحه 39:
واكنش هاى افزايش حساسیتی *حساسیت به صورت زودرس (30-15 دقیقه)یا دیررس ایجاد می شود.در طول 1 تا 72 ساعت بعد از تزریق ایجاد می شود تا 4 ساعت باقی می ماند باید بستری شود . در نوع زودرس بايد دارو سريع قطع شود. *حساسیت زدایی ( کاهش دوز دارو-کاهش سرعت تجویز) *کورتیکواستروئید ها- انتاگونیستهای هیستامین 1 و 2 .داروهای تب بر موثر است 

صفحه 40:
عوارض شیمی درمانی *سیستم گوارشی: تهوع و استفراغ( تحریک رسپتورها در مدولا )- اسهال *درمان : داروهای ضد تهوع و استفراغ . بلوک کننده های سروتونین ) اندانسترون)بلوک کننده های گیرنده های دوپامین( متوکلوپرامید) #طب سوزنی *رزیم غذایی کم حجم و دفعات زیاد و غذاهای پوره ای بدون محرک “ابه و الکترولیت 

صفحه 41:
*سرکوب مغز استخوان باعث نوتروپنی -لکوینی-ترمبوسیتوینی- ‎oil‏ *ایجاد عفونت و خونریزی می کند *درمان : از داروهای محرک کولونی استفاده می شود.اریتروپوئیتین ( تحریک تولید 60 ) اینتر لوكين 2 (تحریک تولید پلاکتها) . و , 6۷۲-05۲ ‎G-CSF, -‏ 

صفحه 42:
SIADH® 9 سیس پلاتین- میتومایسین- متوترکسات(سمیت كليوى ايجاد مى كند *متابولیتهای حاصل از لیز سلول سرطانی , ایجاد *افزایش دفع اسید اوریک باعث اسیب کلیه می شود ۴هیپر کالمی مداوم باید:) - ‎BUN‏ -الکترولیت های سرم چک شود ی و ]۲ 

صفحه 43:
#دانوروبیسین- داکسوروبیسین سمیت قلبی میدهد *افراد ۲:61 طونط : بالای 65 سال- سابقه بیماری قلبی- ریوی. مصرف دخانیات, اختلال کبد و کلیه #کسر تخلیه ای و علایم نارسایی قلبی چک شود *داروهای کارموستین- بوسولفان و بللئو مایسین روی ریه تاثیر دارند #سیستم تولید مثل: ایجاد ناباروری و ناهنجاری در جنين مى شود © سيستم اعصاب:175:) - اعصاب جمجه اى- اعصاب محيطى 

صفحه 44:
#شمارش ‎abel‏ مبیریت مالی سازماندهى- شناخت ساكل ی ار ال ار #*عدم تمرکز حواس #تغییرات رفتاری و حرکتی دارند خستگی:درمان گروهی انجام شود. 

صفحه 45:
محافظت از مراقبت کنندگان ‎olla >”‏ از طريق تماس مستقيم » استنشاق یا بلع در معرض مقدار کمی دارو قرار ‎no‏ گیرند. ©اختلالات پوستی, چشمی,تهوع ۳ استفراغ»سرگیجه,ریزش موزخم شدن مخاط بينى ءناباروری»ناهنجاری مادر زادى» سقطهاى خودبخودى و وجود عوامل ايجاد كننده جهش در ادرار پرستاران آماده کننده داروهای شیمی درمانی گزارش : شده است. ‎a es 1 ‏ی‎ to 

صفحه 46:
پیوند سلولهای پایه ‎Hematopoietic stem. cell sig>‏ ‎transplantation‏ *در درمان سرطانهای خون(میلومای هوچکینی) کاربرد دارد. *از طریق افرزیس سلولهای پایه افراد دهنده برای تزریق مجدد در جریان خون محیطی گرفته مبشود. “يا از بند ناف گرفته می شود. 

صفحه 47:
انواع پیوند سلولهای پایه خونی ۲۲5/1 ۴-آلوژنیک:دریافت سلولهای پایه از فرد دیگر( فامیل يا غیر فامیل) 3° بیماریهای مغز استخوان کاربرد دارد ‎aL.‏ 4 هماهنگ باشد.ممکن است بادوز بالای شیمی درمانی یا دوز پایین آن استفاده شود. *در دوز بالا تمام مغز استخوان فرد مبتلا از بین می رود . وسپس مغز استخوان دهنده از ورید تزریق می 

صفحه 48:
ادامه الوژنیک "در دوز پایین شیمی درمانی هدف حفظ پیوند. در أقراد وبر : سنتلا به عفونت , سمیت ارگانها استفاده می شود. *قبل از پیوند بیمار درمعرض عفونت و خونریزی است . *تمام عوارض شیمی درمانی را ممکن است داشته باشد.همچنین در 30 روز اول پیوند دچار سندرم انسداد ‎ao a TE‏ نم ع 

صفحه 49:
عكس العمل بدن بر ضد ييوند ‎GVFD(graft versus host (disease‏ *علت 50-30 درصد مرگ بعد از پیوند الوژنیک *به علت واکنش لنفوسیتهای '1 بافت دهنده بر عليه بافتهای فرد گیرنده است (پوست -گوارش و کبد درگیر می شود) #برای پیشگیری داروهای ایمونوسایرسیو مثل سیکلوسپورین» متوترکسات؛ تاکرولیموس ,مایکوفنولات موفتیل تجویز می شود. *صد روز اول بعد از پیوند الوژنیک بحرانی است. 

صفحه 50:
ادامه انواع پیوندمغز استخوان ۴ اتولوکوس: سلولهای بنیادی از بدن بیمار جمع آوری شده جهت تزریق مجدد ذخیره می شود .بعد از شیمی درمانی با دوز بالا و پاکسازی تزریق انجام می شود. #در لنفوماء مولتييل میلوماء ِ نوروبلاستوماء سارکومای اوینگز و تومور سلولهای جنسی کاربرد دارد. *نیازی به استفاده از داروهای ایمونوساپرس نیست. 

صفحه 51:
مراقبت يرستارى قبل از پیوند *بررسی از نظر سابقه بیماریهای هپاتیت.ویروس هرپس, ایدز , سیفلیس و ‎teens‏ *بررسی وضعیت تغذیه ای ؟رضايت آگاهانه بیمار “مراقبت حين درمان *در طول تزریق :کنترل علایم حیاتی»اشباع اکسیژن» کنترل عوارض جانبی مانند تب و لرز - تنفس کوتاه- درد قفسه سینه- حساسیت يوستى- كاهش يا افزايش فشار خون- 206 *برای کاهش عوارض از دی متیل سولفوکساید استفاده.می..شود. 

صفحه 52:
*انتی بیوتیک - کورتیکواستزونيید *دریافت فاکتورهای خونی و خون ساز ۶ روز اول بعد از پیوند اسر شدن مجدد ویروسها (هریس سیمپلکس . *مسمومیت های تنفسی(عفونت فارچی اسپرژیلوس) *عوارض کلیوی در اثر شیمی درمانی يا داروهایی مثل آمفوتریسین ۶ و امینوگلیکوزیدها(سندرم لیز تومور- نکروز حاد توبولهای کلیه) ِ *انسداد سیاهرگهای کبدی و عوارض آن *عوارض ریوی- پنومونی *ارزیابی روانی و جسمی *مراقبت از اهدا کنندگان 

صفحه 53:
حرارت»-«رمانی * درجه حرارت 41/5 درجه سانتیگراد یا 106 درجه رنهایت ‎clos! Lag: LoS‏ رادیویی امواج معناطیسی حمام آب گرم یا پوششهای مومی گرم تولید می شود. *همراه با شیمی درمانی و رادیوترایی موثر است. *حرارت به عروق تومور آسیب می زند و سلولهای تومور به دنبال حرارت بعد از رادیوتراپی قادر به ترمیم نیستند. *حرارت قابلیت نفوذ غشای سلولی را تغییر می دهد .و داروهای شیمی درمانی بیشتر به سلول تومور نفوذ می *حرارت ؛ عملکرد سلولهای ماکروفاز و افوسینهای 1 را افزایش می دهد. * عوارض شامل: سوختگی پوستی- خستگی - هیپوتنشن- نورویاتی محیطی- تهوع - استفراغ .. 

صفحه 54:
درمانهای هدفمند *۴- تغییر دهنده های پاسخ بیولوژیک بدن: *درمان در این روش بهبود به وسیله تغییر و تحریک یا افزايش دفاع ایمنی بدن در برابر سرطان می باشد.با مطالعه عملکرد سلول سرطانی به دست امده است ©2- تغيير دهنده هاى ياسخ بيولوزيك غير اختصاصی: *تزریق باسیل كالمت و كرين(5006 ) و كورينه باكتريوم پارووم باعث تحریک سیستم ایمنی می شود .(سرطان منانه موثر است) 3°- آنتی بادی مونوکلونال: ؟با توجه به نوع سرطان آنتی بادی موثر ساخته می شود.به علت ايجاد اختلال در ارتباط بين سلولی »آپوپتوز (مرگ برنامه ریزی شده سلول) اتفاق می افتد. 

صفحه 55:
ادامه انتی بادی منو کلونال * تصوير 5-15 *انتی بادی مونوکلونال به انتی ژن سلول تومور وصل شده و مانع تولید یا ‎abl‏ سازی مواد سیتو توکسیک مى . سلولهای لنفوسیت نوع 3 در طحال موش در باسح به تزريق انتی ژن » انتی بادی ایمونوگلوبولین *انتى ‎sob‏ توليد شده توسط لنفوسيتهاى 8 و سلولهاى سرطانى در يى محيط كشت قرار داده مى شود و توانایی رشد و ادامه ی تولید آنتی بادی مورد بررسی قرار می گیرد. *ترکیب سلولهای طحال و سلولهای سرطانی هیبریدوما ته مى شود. ِ * انتى بادى ها تهيه », تصفيه و اماده مى شود. 

صفحه 56:
مثال انتی باهي مونوکلونال *تراستوزوماب :در درمان سرطان معده - کولون- شانه- پیشاپراه - دهانه رحم- سر" کردن و مری استفاده می شود. *ریتوکسوماب :در درمان لنفومای ‎a‏ ‏*ایپیلی موماب: در درمان ملانومای بد بدخیم ‎Bole oe)‏ . از غیر فعال شدن سلولهای *ایبریتوماب تیوکستان :به ایزوتوپهای رادیو اکتیو متصل شده و در درمان 

صفحه 57:
*شامل اینترفرونها- اینتر لوکینها - فاکتورهای تحریک کننده کولونی - فاکتورهای نکروزکننده تومورها هستند. *از سلولهای ایمنی برای افزايش عملکرد سیستم ایمنی آزاد می شود . *اینتر فرونها۲(] : مهار تولید عروق تومور- مهار عامل رشد تومور- انهدام سلول تومور- تخریب چرخه سلولی تومور ,سرطان را مهار می کند *به صورت زیر جلدی - داخل عضلانی- 

صفحه 58:
اينتر لوكين © لنفوكين و منوكين توسط لنفوسيتهاو منوسيتها توليد مى شود *اینترلوکین2 در سرطان سلولهای كليه كاربرد دارد .توليد انواع سبتوکینها را افزایش می دهد. “عوارض: علايم شبه انفولانزاء تک بی اشتهایی 3 ‎eke‏ = عوارض گوارشی- قلبی-ریوی -روانی 

صفحه 59:
مهار کننده های تیروزین ‎JS‏ *آنزیمی است که در هنگام فعالیت »در راه ارتباطی سیگنالها حرکت می کند و باعث تنظيم تقسيم سرع "سلول 3 رفتارهای سلول سرطانی است می شود .جهش های زنتیکی در سلولهای سرطانی باعث فعال شدن تیروزین کیناز می شود . *افزایش تیروزین کیناز باعث افزایش آنزيوزنزيس و متاستاز سلول سرطانی 

صفحه 60:
انتاگونیست گیرنده فاکتور رشد اپیدرمال *فعال کردن انتاگونیستهای گیرنده ‎sk‏ ‏فاکتور رشد اپیدرمال باعث نفوذ در سلولهای بدخیم شده و رشد و بقا و توانایی متاستاز به قسمتهای مختلف بدن را کاهش می دهد. ©دو نوع دارد: ©1- مهار كننده هاى فاكتور رشد اندوتليال عروقى: انزيوزنزيس را مهار ميكند . ©2- مهار كننده هاى_تيروزين كيناز -101 ها از جر + 2 لو ل ‎=e‏ 

صفحه 61:
واکسنهای سرطان *؟پاسخ ایمنی بدن را تحریک می کند تا سيستم ایمنی , سلولهاى سرطانى را اتشخخص دهد و ار ددن لتر د ‎Maze 9‏ © ا کته ی شوند و به خودش تزریق می شود. *واکسنهای الوژنیک : از فرد مبتلای دیگری سلولها تهیه شده -کشت داده می شود و کشته شده به فرد مبتلا تزریق مى گردد. ‎eae = 

صفحه 62:
ژن درمانی *اصلاح نقایص ژنتیکی- کاربرد ژنها برای تخریب سلولهای سرطانی -کمک ‎a,‏ ژنهای دفاع کننده از بدن “در حال حاضر استفاده از اين روش تصويب نشده است سه روش درمانی مورد نظر است: *درمان مستقیم تومور(به صورت خودکشی ژنی) ؟*ایمنی درمانی فعال(تحریک سیستم ایمنی) *ایمنی درمانی انتخابی( تجویز لنفوسیتهایی تغيير شکل یافته ژنتیکی که برای انهدام تومور برنامه.ریزی..شده. اند) 

صفحه 63:
تدابیر پرستاری در درمانهای هدفمند *عوارض شامل تب- درد عضلانی- تهوع- استفراغ- ادم ریوی- هیپوتنشن در اثر اینترلوکین 2 *سمیت پوستی در اثر استفاده از مهارکننده های گیرنده های فاکتور رشد اپیدرمال ایجاد می شود #یرستار باید بیمار و خانواده اش را برای دریافت خدمات در خانه ارزیابی کند ‎ulb®‏ مکمل و سنتی برای تامین راحتی و حمایت عاطفی بیمار ‏28-۴6 درصد بیماران سرطانی از این روش استفاده می کنند. 

صفحه 64:
*استوماتیت:14-5 روز طول می کشد.روی دریافت غذا و صحبت کردن -کیفیت زندگی موتر است. *رعایت بهداشت دهان- مسواک نخ دندان- با نرمال سالین دهانش را بشوید. *پالیفرمین داخل وریدی برای جلوگیری از موکوزیت دهان مفید است. *از محلولهای تجاری شستشو چون الکل دارد استفاده نکند. #دندان مصنوعی فقط هنگام غذا خوردن داشته باشد. غذاهای تند-سخت - خیلی سرد و داغ خودداری کند. *اگر تعداد پلاکتها بالای 40000 باشد نخ دندان بکشد .مسواک نرم استفاده کند. 

صفحه 65:
*ازمواد ارایشی -صابون -عطر -پودر -لوسیون و پماد در محل اسیب دیده خودداری کند. *فقط از آب ولرم برای حمام استفاده کند. *از خاراندن و تراشیدن ناحیه آسیب دیده خودداری کند . *کیسه آب گرم و يخ در ناحیه اسیب دیده استفاده نکند. *ویتامین (۸+1 مفید است *تاولها باز نشود * زیاد شستشو داده نشود. 

صفحه 66:
*#کنترل علایم حیاتی .تب بالای 38 درجه گزارش شود *نواحی تزریق داخل وریدی- زخمها -چینهای پوستی - برجستگی استخوانی - ناحیه پرینه ومحوطه دهان بررسی شود. *کشت از ترشحات زخم- خلط - ادرار- مدفوع وخون *اگر »۲۷۵ زیر 1000 بود ایزوله شود. با افراد عفونی تماس نداشته باشد0 دستها ی تیم مراقبتی قبل و بعد از مراقبت شسته شود- برای پیشگیری از یبوست و شقاق ملین مصرف کند- از ریش تراش برقی استفاده کند. *میوه های تازه نخورد -گلدان گل و گیاه در اتاق نباشد- هر روز آب ساکشن عوض شود *از تزریق عضلانی خودداری شود 

صفحه 67:
الوپسی *رویش مجدد مو به بیمار گفته شود *از کلاه بیحس کننده یا تورنیکت برای کم کردن گردش خون سر استفاده شود *موهای بلند کوتاه شود “زياد شانه زده نشود © شاميوى ملايم استفاده شود “از كلاه كيس استفاده شود “كف سر با ويتامين آ-د جرب شود *دندانه های شانه ,سر گرد داشته باشد *از رنگ مو -اسپری مو- فر کردن و ‎sees‏ ‏خودداری ‎iS‏ 

صفحه 68:
*۴بر اساس میل بیمار رژیم غذایی تنظیم شود. *از مناظر -بوها و صداهای نامطبوع خودداری شود *از تکنیک پرت کردن حواس - موسیقی درمانی- خود هیپنوتیزمی - تکنیک های ارام سازی و... استفاده کند. *داروهای ضد تهوع - مسکن - کورتیکواستروئید قبل و بعد از شیمی درمانی موثر است *با متخصص تغذیه مشورت شود. © بهداشت دهان رعايت شود *تعادل الکترولیتی بررسى شود 

صفحه 69:
*مایعات بخورد اما نه هنگام غذا خوردن *وعده های کم حجم و دفعات زیاد غذا بخورد ۴؟غذاهای پر پروتئین سرد بوی کمتری دارد و *مایعات پر کالری در زمان صرف غذا بخورد *مسکن و داروهای ضد تهوع مصرف شود *بهداشت دهان رعایت شود ۴در صورت عدم کارایی سیستم گوارش 1۳ برقرار شود. 

صفحه 70:
دیع #قبل و بعد از فعالیت استراحت کند . *ساعات خواب شبانه افزایش یابد. *کارهای روزانه لیست شود *کارهای بین سایرین تقسیم شود(بچه دارى- خريد- تهيه غذا 00006 “يروتئين و كالرى كافى دريافت كند “برنامه ورزشى داشته باشد *فراورده های خونی تزریق شود *تعادل, آب و الکترولیت, پررسی, شود. 

صفحه 71:
درد مزمن *از مقیاس درد استفاده شود . خصوصیات درد بررسی شود *عوامل تشدید درد(اضطراب-ترس - خستگی - عصبانیت ....) بررسی شود *داروهای مسکن سر ساعت مصرف شود * ار داردهای مشدر با نظر پرشک استفاده شود. 

صفحه 72:
غم 9 اندوه “*برقرارى ارتباط با بيمار “بيان ترسها و نكرانيها و مشكلات اينده توسط بيمار “تخليه احساسات منفى “فرصت كريه داده شود ©آشنا كرده فرد با افراد روحانى *ارجاع بیمار و خانواده به مشاور 

صفحه 73:
تقبیر در تصویر بدتی و کاهش اعتماد به وین ۶بررسی عوامل کاهش دهنده اعتماد به نفس( تغيير در ظاهر بدن- ناتوانی جنسی - کاهش انرژی *به بیمار در صورت ناتوانی در انجام مراقبت از خود کمک کنید *بیمار را به انجام کارها تشویق کنید *در انتخاب وسایلی که (شال- کلاه گیس - وسایل ارایشی ۰ اهر بیمار را اراسته تر می کند به بیمار کمک کنید . 

صفحه 74:
*شمارش پلاکتهاکمتر از 20000 خطر خونریزی شدید است. * علايم خونریزی بررسی شود © از سوهان به جای ناخن گیر استفاده شود. *از ریش تراش برقی استفاده شود. *مسواک نرم استفاده کند *۶غذاهای سخت نخورد *برای خونگیری یکبار رگ سوراخ شود. © لبها جرب شود »متاك سونداز نشود با كو يكترين شماره استفادة دوه *مايعات 3 ليتر در 24 ساعت مصرف شود *؟داروى ضد انعقاد نخورد * ميله هاى اطراف تخت با يارجه يوشيده شود *هنگام تزریق پلاکت برای کاهش واکنش دیفن هیدرامین هیدروکلراید و هیدروکورتیزون مصرف شود. 

صفحه 75:
جرا سرطان مهم است؟ ‎)١‏ باعث کاهش عمر مفید انسان می‌شود. ۲) باعث نقص عملکرد فردی و اجتماعی بیمار می‌شود. ۳) باعث ایجاد فشار روانی بر روی بیمار و اطرافیان وی می‌شود. ۴ بلعث تحمیل بار مللی اضلفی و زلید بر خانواده و سیستم‌های بهداشتی و درمانی کشور می‌شود. به همین علت. سرطانها از الویت‌های مهم مسایل بهداشتی جوامع است که امر آموزش به جهت پیشکیری از آنها از ضرورت‌های اساسی بشمار مي‌رود. 

صفحه 76:
تقریباً یک‌سوم سرطانها بالقوه قابل پیشگیری هستند» به شرط آنکه بیماری خیلی زود و بمیقع تشخیص داده شود و معالحات روزمره انجام و پیگیری شود. مانند: سرطان روده معده و روده بزرگ» سرطان ریه» سرطان پوست, 

صفحه 77:
5111011110 causes fatal lung cancer 

صفحه 78:


صفحه 79:


صفحه 80:


صفحه 81:


صفحه 82:
Stomach ۳ cancer Toko ‏م‎ 

پاتولوژی فرایند بدخیمی ‏سرطان بیماری است که با تغییر شکل سلول به وسیله جهش ژنتیکی DNAآغاز می شود. ‏به بافتهای اطراف از طریق خون و لنف حمله می کند . ‏الگوهای متعدد رشد سلولی شامل هیپرپالزی،نئوپالزی،دیسپالزی و آناپالزی می باشد. رشد سرطانی يا بدخيم زمانی اتفاق می‌افتد که: )1برخ ی از س لول‌ها ب ه طور غيرقاب ل کنترل شروع ب ه تکثي ر کنند. عهده دار دفاع از بدن هستند ‌ بخش هايی که به طور طبيعی ‌ )2 مانند سيستم ايمنی بدن قادر به پيشگيری از اين تقسيم بی‌رويه نباشند. بيماريهاي قلبي‌عروقي و حوادث و سوانح، ‌ در ايران بعد از ميگردد. بيماري سرطان سومين علت مرگ و مير محسوب ‌ Tumoral Cell T-cell  7عالمت اوليه و عمومي در سرطانها : )1تغيير در عادات دفع ادرار و مدفوع )2زخمي كه بمدت طوالني بهبود نيافته است. )3خونريزي يا ترشح غيرطبيعي )4سفتي يا توده در پستان يا جاي ديگر بدن )5سوء‌هاضمه يا مشكل در بلعيدن )6تغييرات آشكار در زگيل يا خال )7سرفه مزاحم يا خشونت صدا خصوصیات سلول سرطانی رشد کنترل نشده وسریع توانایی متاستاز وجود پروتئین آنتی ژن مخصوص تومور در غشای سلولهای سرطانی وجود مقدار کمتر فیبرونکتین (سیمان بین سلولی) هسته سلول سرطانی بزرگ است کروموزوم سلول سرطانی دچار تغییر مکان ،حذف وافزایش یا شکنندگی می شود. میتوز در سلول سرطانی بیشتر است.بنابراین گلوکز و اکسیژن بیشتری نیاز دارد .در صورت نبود اکسیژن متابولیسم بی هوازی انجام می دهد در فقدان اکسیژن از گلوکز بیشتری استفاده می کند (اثر واربورگ).این افزایش مصرف گلوکز دریافتی اساس توموگرافی انتشار پوزیترون می باشد. ‏ تهاجم ومتاستاز ‏سلول بدخیم آنزیم های مخرب مثل پروتTئیناز ،کالژناز،فعال کنندTه پالسمینوژن و هیدرولیز کننده لیزوزیم تولید Tمی کند. ‏متاTستاز توده بدخیم به صورت مستقیم به حفرات بدTن ویا از طریق خون و لنف به مکانهای دورتر انجام میشود تومورهایی که گردش لنفی بیشتری دارند متاستاز سریعتری دارند (تومور پستان) آنژیوژنزیس ‏سلول های بافت بدخیم برای تامین نیازهای تغذیه ای و اکسیژن خود رشد عروق مویرگی بافت میزبان را تحریک میکند.. ‏این روند توسط ترشح فاکتور رشد اندوتلیال عروق از طریق سلولهای تومور صورت میگیرد. ‏این رگها ایجاد آمبولی میکند و دررگهای کوچک ایجادانسداد می کند فرایند مولکولی ایجاد سرطان(کارسینوژنز) ‏آغاز ،ارتقاء ،پیشرفتInitation- - ‏Promotion -progression ‏آغاز:مواد کارسینوژن (شمیایی-فیزیکی- بیولوژیک)...باعث تغییر DNAشده که یا توسط مکانیسمهای دفاعی ترمیم می شود یا باعث مرگ سلول(آپوپتوز) می شودو گاهی دچار جهش شده و وارد مرحله دوم می شود ‏ارتقاء:کو-کارسینوژنها () co-carcinogenسبب می شود اطالعات ژنتیکی پس از یک دوره طوالنی خود را نشان دهد و خصوصیات داخل سلول متفاوت می شود پیشرفت:در Tسلول جهش Tیافته تغییرات بدخیمی افزایش Tمی یابد و متاستاز می دهد ‏ژن k-rasبر روی Tکروموزوم 12جهش یافته و رشد سلول سرطانی را سرعت می دهد. اتیولوژی سرطان ‏ویروس ها DNA:ویروس دTر قسمTتی Tاز DNA سلول قرار می گیرد و در تقسیمات سلولیT شکTل دیگTری از سلول را ایجاد TمیT کند(HPVسرطان سرویکسHBV-Tسرطان کبد-T EBVسTرطان حلق Tو بینی) ‏بعضی TویروسTها ژن سرکوب کننده مکانیسمهای دفاعی Tتومور در سTلول را Tترشح می کنندT ‏باکTتر یها :کمTتر ایجاد سTرطان می TکTنند (هلیکوباکتر پیلوری) عوامل فیزیکی ‏تماس با نور خورشید (ماورای بنفش)در افراد پوست روشن چشم آبی ‏اشعه یونیزان برای درمان بیماریها(اشعه ایکس) ‏مواد رادیواکتیو ‏رادون ‏دخانیات .گرم بودن مداوم لبها مواد شیمیایی ‏سیگار کشیدن عامل 30درصد مرگهای ناشی از سرطان است ‏مواد شیمیایی از طریق تغییر ساختار DNAباعث سرطان در بدن می شوند ‏سیگار باعث سرطانهای ریه –مثانه -گردن -مری- معده -لوزالمعده -کلیه -رحم ....میشود سیگار سرطان زایی الکل-پنبه نسوز -اورانیوم و ویروسها را بیشتر می کند ‏اطرافیان فرد سیگاری 30-20درصد بیش از بقیه سرطان ریه مبتال میشوند عوامل ژنتیکی و خانوادگی ‏افزایش کروموزوم-کاهش کروموزوم- جابجایی ان در بعضی سرطانها ایجاد می شود ‏لوسمی مزمن میلوئیدی -مننژیوما- رتینوبالستوما -تومور ویلمز -مالنوما منشا ژنتیکی دارند ‏ژن های BRCA1 , BRCA2در سرطان پستان و تخمدان و ژن MEN1,MEN2در نئو پالزی غدد اندو کرین نقش دارند. عوامل تغذیه ای ‏چربی-الکل-گوشت نمک سود شده- غذاهای حاوی نیترات و نیتریت -گوشت قرمز... - ‏الکل باعث سرطانهای دهان-حلق- حنجره -مری –کولورکتال و پستان می شود ‏افزایش دریافت میوه و سبزی سرطانهای ریه –حلق –معده و کولورکتال را کم می کند ‏سوءتغذیه و چاقی و دیابت با سرطان در عوامل هورمون ‏دی اتیل استیل بستTرول در ایجاد کارسینومای واژن نقش دارد ‏مصرف داروهای خوراکی ضد بارداری و استروژن طوالنی مدت باعث سرطان هپاتوسلTولر -اندومتر-پستان می شودو بروزسرطان تخمدان را کم می کند ‏شروع زود رس قاعدگی Tو تاخیر در یائسگی سرطان پستان را باعث میشود ‏افزایش تعدا د حاملگی بروز سرطان پستان- اندومتر-تخمدان را کاهش می دهد نقص سیستم ایمنی ‏در حالت طبیعی ماکروفاژها- لنفوسیتهای B,Tآنتی ژن سلول سرطانی را تشخیص داده و مکانیسمهای Tدفاعی را تحریک می کنند .و سلول سرطانی را منهدم می کنند ‏سلولهای طبیعی کشنده( )NKزیر مجموعه لنفوسیتها هستند و باعث انهدام سلول سرطانی میشوند. ‏افرادی که داروهای ایمونو ساپرسیو روشهای پیشگیری از سرطان ‏پیشگیری سطح اول: 75درصد سرطانها مربوط به فاکتورهای محیطی و شیوه زندگی است ‏اجتناب از مواد کارسینوژن ‏تغییر رژیم غذایی و شیوه زندگی ‏توقف مصرف سیگار و الکل ‏کاهش دریافت کالری و افزایش فعالیت ‏داروی تاموکسیفن از سرطان پستان در افراد پر خطر تا 50درصد پیشگیری می کند ‏آسپرین روزانه سرطان کولورکتال را کاهش می دهد. پیشگیری سطح دوم ‏غربالگری و تشخیص زودرس(خودازمایی پستان و بیضه) ‏پیشگیری سطح سوم :جلوگیری از عود سرطانهای اولیه به صورت تومورهای ثانویه .مثل لنفوما و لوسمی که مربوط به استفاده از مواد شیمی درمانی و رادیوتراپی است تشخیص سرطان بررسی سیستمهای بدن معاینات فیزیکی مطالعات تصویری تستهای آزمایشگاهی خون،ادرار ،دیگر مایعات بدن گزارش پاتولوژی و جراحی تعیین درجه و مرحله پیشرفت تومور سیستم TNM : tumor,nods,metastasisچارت 3-15ص 245 از 1تا 4درجه بندی می شوند :درجه 1تمایز ایجاد شده اما از نظر ساختار و عملکرد به بافت مبدا شباهت دارد درجه 4قدرت تمایز و شباهت کم با بافت مبدا دارند .تهاجمی هستند به درمان کمتر پاسخ می دهند درمان سرطان ‏درمان کامل ‏کنترل ‏تسکین ‏بستگی به نوع بدخیمی و میزان متاستاز دارد ‏انواع درمان ‏جراحی ‏پرتو درمانی ‏شیمی درمانی جراحی -1جراحی تشخیصی (:) biopsy انواع:exitional,incitional,needle ‏شکافتن :تومورهای پوستی ،پستان،قسمتهای فوقانی و تحتانی مجاری گوارشیو قسمت فوقانی سیستم تنفسی کاربرد دارد.کل تومور همراه با قسمتی از بافت اطراف برداشته می شود .برای پاتولوژی ارسال می شود. ‏برش دادن :اگر تومور Tبزرگ باشد که نتوان به طور کامل خارج کردتکه ای از آن را خارج می کنند .به کمک اندوسکوپی انجام می شود ‏سوزنی:) FNA( :از Tطریق یک سوزن مقداری از یک بافت مشکوک کشیده می شود. جراحی -2جراحی به عنوان درTمان اولیه :به صورت موضعی ( توده کوچک) و وسیع یا رادیکال( خروج تومور اولیه،غدد لنفاوی و بافتهای اطراف درگیر) است ‏عمل جراحی سالویژ یک نوع جراحی وسیع است که بعد از عود سرطان متعاقب انجام جراحی های کوچکتر انجام می شود. -3جراحی پیشگیرنده :خارج کردن اندامهای غیر حیاتی که احتمال ایجاد سرطان در آنها وجود دارد. -4جراحی تسکینی :وقتی درمان قطعی امکان پذیر نیست.برای کاهش عالیم و عوارض تدابیر پرستاری در جراحی ‏مراقبتهای کلی قبل و بعد از عمل ‏بررسی اختالالت ایمنی ‏همزمان با رادیو تراپی وکموتراپی است بنابراین افزایش عوارض تاخیر در بهبود زخم ،تغییر در عملکردریه و کلیه ، DVT،اختالل آب و الکترولیت ‏مصرف انتی بیوتیک ضروری است. رادیوتراپی رادیو تراپی نکاد جوانت ،برای کاهش اندازه تومور قبل از جراحی استفاده می شود. ‏برای پیشگیری از گسترش سرطان استفاده می شود. ‏برای موارد اورژنسی مثل سندرم ورید اجوف فوقانی،انسداد راه هوایی برونشیال یا تحت فشار بودن طناب نخاعی استفاده می شود . انواع اشعه یونیزان : ‏اشعه الTکترومغناطیسی(اشعه ایکس و گاما) اشعه ناشی از ذرات(الکترونها،پروتونها، نوترونها ،ذرات الفا ،ذرات بتا) ‏شاخه های مارپیچ DNAرا می شکند.در طی مرحله سنتز DNAو میتوز و سلولهایی که تکثیر بیشتری دارند موثTرتر است(.مغز استخوان ،بافت لنفاوی،بافت پوششی مجاری گوارشی،سلولهای جنسی و سلولهای مو) میزان تشعشع ‏میزان تابTش بTه حسTاسیت بافTت ،اندازه تومور،تحمل بافتهای سTالم اطراف سTاختار بالینTی سلولهای مجاور بستگی دارد. ‏بTTTه سTTTه صTTTورت تلTTTه تراپTTTی ( خارجی)، براکی‌تراپی(داخلی)،سیستمیک(رادیوایزوتوپ) ‏تلTه تراپTی :ازیTک شتابگTر خطTی یTا منبع مرکزی مواد رادیواکتیومانند چاقوی گاما انرژی تولید می شود. ‏بTه صTورت سTطوح مختلTف انرژTی بTه تومور تابانده می شود(.پرتودرمانTی تعدیTل شده) – بTا استفاده از راهنمای تصTویری تابانده مTی شود -هماهنTگ بTا سTیکل تنفسی بیمار تابانده مTی شود-بTه روش سTه بعدی تابانده می شود( دوز باالی اشعه برای نفوذ به عمق بدن )- ‏اشعه گاما از تجزیه کبالت 60ایجاد می شود براکی تراپی از طریق کاتتر یا سوزن ،رادیو ایزوتوپ داخل واژن،شکم،،پلور،پستان و پروستات قرار می گیرد. براکی تراپی سیستمیک :ازمواد رادیو ایزوتوپ به صورت تزریق وریدی استفاده می شود . عوارض رادیوتراپی :در رادیوتراپی مغز ایجاد آلوپسی درماتیت @تت@@@حری@کم@ریه@مرا@ه@ ب@@@ا درد Stomatit, xerstomia و م@وکوز@ی . دپرس شدن سلولهای مغز استخوان ( کرست ایلیاک و استرنوم)و ایجاد آنمی،لکوپنی ،ترومبوسیتوپنی عوارض سیستمیک ( خستگی –کسالت -فیبروز-آتروفی -زخم – دیسفاژی -ناتوانی جنسی)...... - تدابیر پرستاری در رادیوتراپی ‏دربراکی تراپی تا 72ساعت بعد از شروع درمان در اتاق ایزوله شود . ‏داروی ضد اسهال مصرف شود( جلوگیری از تغییر مکان رادیوایزوتوپ) ‏سوند ادراری داشته باشد ‏مراقبین حامله نباشند ‏مدت زمان تماس 30دقیقه در روز باشد ‏فاصله 6فوتی از بیمار حفظ شود ‏لباس مجهز به سنجش میزان اشعه شیمی درمانی CHEMOTHERAPY بیشتر در بیماریهای سیستمیک استفاده می شود( لوسمی و لنفوما) با شیمی درمانی 20تا 99درصد تومور بسته به میزان دارو و نوع دارو تخریب می شود. سلولهای فعال یک تومور که در حال تولید مثل هستند حساسیت بیشتری به داروهای شیمی درمانی دارند . مراحل تکثیر سلول شامل :مرحله G1سنتز RNAو پروتئین مرحله Sسنتز DNA مرحله G2پیش میتوزی :سنتز کامل DNAو تشکیل دوک میتوزی مرحله میتوز :سلول تقسیم میشود مرحله G0مرحله استراحت داروهای شیمی درمانی بر اساس مراحل تقسیم سلولی تجویز می شود. شیمی درمانی ‏داروها دو دسته اختصاصی و غیر اختصاصی چرخه سلولی هستند ‏تقسیم بندی دیگر براساس گروههای شیمیایی مختلف است .ومکانیسم عمل متفاوت دارد.الکیل کننده ها -نیتروزوریاها -انتی متابولیت ها-انتی بیوتیکهای ضد تومور- الکالوئیدهای گیاهی -عوامل هورمونی ‏داروهای کمکی شیمی درمانی که باعث افزایش فعالیت داروهای شیمی درمانی یا کاهش آسیب سلولهای سالم می شود.مثل لکوورین ‏رعایت نکات ایمنی در تجویز داروهای شیمی خروج دارو از رگ ‏داروهای شیمی درمانی به سه دسته داروهای غیر تاول زا ،محرک و تاول ز ا تقسیم می شود . ‏داروهای محرک PH 5-9دارند واکنش التهابی ایجاد می کنند.اما باعث تخریب بافتی نمی شوند ‏داروهای تاول زا باعث نکروز بافت ،اسیب اعصاب ،تاندون و رگهای خونی منطقه نشت می شود. داروها شامل سیس پالتین -داکتینومایسین-دانوروبیسین- داکسوروبیسین –نیتروژن موستارد –میتومایسین -پاکلی تاکسل – وین بالستین-وین کریستین -ویندیسین-وینورلبین ‏تاول زاها نباید در رگهای محیطی تزریق شوند . واکنش های افزایش حساسیتی ‏حساسیت به صورت زودرس (30-15 دقیقه)یا دیررس ایجاد می شود.در طول 1 تا 72ساعت بعد از تزریق ایجاد می شود تا 24ساعت باقی می ماند باید بستری شود . در نوع زودرس باید دارو سریع قطع شود. ‏حساسیت زدایی ( کاهش دوز دارو-کاهش سرعت تجویز) ‏کورتیکواستروئید ها -انتاگونیستهای هیستامین 1و . 2داروهای تب بر موثر است عوارض شیمی درمانی ‏سیستم گوارشی :Tتهوع و استفراغ( تحریک رسپتورها در مدوال ) -اسهال ‏درمان :دTاروهای ضد تهوع و استفراTغ .بلوک کننده های سروتونین ( اندانسترون)بلوک کTننده های گیرندTه های دTوپامین( متوکلوپرامید) ‏طب TسوزنیT ‏رژیم غذایی Tکم حجم و دفعات زیاد و غذTاهای پوره اTی بدون محرک ‏اب Tو اTلکTترولیتT سیستم خونساز ‏سرکوب مغز استخوان باعث نوتروپنی لکوپنی-ترمبوسیتوپنی -آنمیایجاد عفونت و خونریزی می کند ‏درمان :از داروهای محرک کولونی استفاده می شود.اریتروپوئیتین ( تحریک تولید ) RBCاینتر لوکین 2 (تحریک تولید پالکتها) .و GM-CSF , -وG-CSF سیستم کلیوی ‏SIADH سیس پالتین -میتومایسین -متوترکسات(سمیت کلیوی ایجاد می کند ‏متابولیتهای حاصل از لیز سلول سرطانی ،ایجاد سمیت کلیوی میکند ‏افزایش دفع اسید اوریک باعث اسیب کلیه می شود ‏هیپر کالمی ‏هیپر فسفاتمی مداوم باید– BUN – Crالکترولیت های سرم چک شود سیستم قلبی -تنفسی ‏دانوروبیسین -داکسوروبیسین سمیت قلبی میدهد ‏افراد : high riskباالی 65سال -سابقه بیماری قلبی- ریوی ،مصرف دخانیات ،اختالل کبد و کلیه ‏کسر تخلیه ای و عالیم نارسایی قلبی چک شود ‏داروهای کارموستین -بوسولفان و بلئو مایسین روی ریه تاثیر دارند ‏سیستم تولید مثل :ایجاد ناباروری و ناهنجاری در جنین می شود ‏سیستم اعصاب – CNS:اعصاب جمجه ای- اعصاب محیطی ‏داروی اگزالی پالتین اثر سمی قوی برای نورونها دارTد(تماس با سرما این سمیت را تشدید اختالالت شناختی ‏شمارش اعداد -مدیریت مالی -سازماندهی -شناخت مسایل عینی و مناظر اختالل دارند ‏عدم تمرکز حواس ‏تغییرات رفتاری و حرکتی دارند ‏خستگی:درمان گروهی انجام شود. محافظت از مراقبت کنندگان ‏پرستاران از طریق تماس مستقیم ، استنشاق یا بلع در معرض مقدار کمی دارو قرار می گیرند. ‏اختالالت پوستی،چشمی،تهوع و استفراغ،سرگیجه،ریزش مو،زخم شدن مخاط بینی ،ناباروری،ناهنجاری مادر زادی،Tسقط‌های خودبخودی و وجود عوامل ایجاد کننده جهش در ادرار پرستاران آماده کننده داروهای شیمی درمانی گزارش شده است. پیوند سلولهای پایه خونیHematopoietic stem cell ‏transplantation ‏در درمان سرطانهای خون(میلومای بد خیم ،لوسمی حاد ،لنفومای غیر هوچکینی) کاربرد دارد. ‏از طریق افرزیس سلولهای پایه افراد دهنده برای تزریق مجدد در جریان خون محیطی گرفته میشود. ‏یا از بند ناف گرفته می شود. ‏ انواع پیوند سلولهای پایه خونیHSCT -1آلوژنیک:دریافت سلولهای پایه از فرد دیگر( فامیل یا غیر فامیل) ‏در بیماریهای مغز استخوان کاربرد دارد .باید HLAهماهنگ باشد.ممکن است بادوز باالی شیمی درمانی یا دوز پایین آن استفاده شود. ‏در دوز باال تمام مغز استخوان فرد مبتال از بین می رود .وسپس مغز استخوان دهنده از ورید تزریق می ادامه الوژنیک ‏در دوز پایین شیمی درمانی ،هدف کاهش عملکرد سیستم ایمنی است برای حفظ پیوند .در افراد پیر ،مبتال به عفونت ،سمیت ارگانها استفاده می شود. ‏قبل از پیوند بیمار درمعرض عفونت و خونریزی است . ‏تمام عوارض شیمی درمانی را ممکن است داشته باشد.همچنین در 30روز اول پیوند دچار سندرم انسداد عکس العمل بدن بر ضد پیوند ‏GVFD(graft versus host (disease ‏علت 50-30درصد مرگ بعد از پیوند الوژنیک است ‏به علت واکنش لنفوسیتTهای Tبافت دهنده بر علیه بافتهای فرد گیرنده است (پوست –گوارش و کبد درگیر می شود) ‏برای پیTشگیری داروهای ایمTونوساپرسیو مثل سیکلوسپورین ،متوترکسات، تاکرولیموس ،مایکوفنوالت موفتیل تجویز می شود. ‏صد روز اول بعد از پیوند الوژنیک بحرانی است. ادامه انواع پیوندمغز استخوان -2اتولوکوس :سلولهای بنیادی از بدن بیمار جمع آوری شده جهت تزریق مجدد ذخیره می شود .بعد از شیمی درمانی با دوز باال و پاکسازی تزریق Tانجام می شود. ‏در لنفوما ،مولتیپل میلوما، نوروبالستوما ،سارکومای اوینگز و تومور سلولهای جنسی کاربرد دارد. ‏نیازی به استفاده از داروهای ایمونوساپرس نیست. مراقبت پرستاری قبل از پیوند ‏بررسی از نظر سابقه بیماریهای هپاتیت،ویروس هرپس ،ایدز ،سیفلیس و..... ‏بررسی وضعیت تغذیه ای ‏رضایت آگاهانه بیمار ‏مراقبت حین درمان ‏در طول تزریق :کنترل عالیم حیاتی،اشباع اکسیژن ،کنترل عوارض جانبی مانند تب و لرز – تنفس کوتاه -درد قفسه سینه -حساسیت پوستی -کاهش یا افزایش فشار خون...... - ‏برای کاهش عوارض از دی متیل سولفوکساید استفاده می شود. ادامه مراقبت بعد از پیوند انتی بیوتیک – کورتیکواستروئید دریافت فاکتورهای خونی و خون ساز 30روز اول بعد از پیوند احتمال فTعال شدن مجدد ویروسها (هرپس سیمپلکس .اپشتین بار .سیتومگالوویروس)..... مسمومیت های تنفسی(عفونت قTارچی اسپرژیلوس) عوارض کلیوی در اثر شیمی درمانی یا داروهایی مثل آمفوTتریسTین Bو امینوگلیکوزیدها(سندرم لیز تومور- نکروز حاد توبولهای کلیه) انسداد سیاهرگهای کبدی و عوارض آن ‏عوارض ریوی -پنومونی ‏ارزیابی روانی و جسمی مراقبت از اهدا کنندگان حرارت درمانی درجه حرارت 41/5درجه سانتیگراد یا 106درجه فارنهایت گرما توسط امواج رادیویی -امواج مغناطیسی-حمام آب گرم یا پوششهای مومی گرم تولید می شود. همراه با شیمی درمانی و رادیوتراپی موثر است. حرارت به عروق تومور آسیب می زند و سلولهای تومور به دنبال حرارت بعد از رادیوتراپی قادر به ترمیم نیستند. حرارت قابلیت نفوذ غشای سلولی را تغییر می دهد .و داروهای شیمی درمانی بیشتر به سلول تومور نفوذ می کنند. حرارت ،عملکرد سلولهای ماکروفاژ و لنفوسیتهای Tرا افزایش می دهد. عوارض شامل :سوختگی پوستی -خستگی – هیپوتنشن- نوروپاتی محیطی -تهوع – استفراغ ....... درمانهای هدفمند -1 تغییر دهنده های پاسخ بیولوژیک بدن: درمان در این روش بهبود به وسیله تغییر و تحریک یا افزایش دفاع ایمنی بدن در برابر سرطان می باشد.با مطالعه عملکرد سلول سرطانی به دست امده است -2 تغییر دهنده های پاسخ بیولوژیک غیر اختصاصی: تزریق باسیل کالمت و گرین( ) BCGو کورینه باکتریوم پارووم باعث تحریک سیستم ایمنی می شود (.سرطان مثانه موثر است) -3 آنتی بادی مونوکلونال: با توجه به نوع سرطان آنتی بادی موثر ساخته می شود.به علت ایجاد اختالل در ارتباط بین سلولی ،آپوپتوز (مرگ برنامه ریزی شده سلول) اتفاق می افتد. ادامه انتی بادی منو کلونال تصویر 5-15 انتی بادی مونوکلونال به انتی ژن سلول تومور وصل شده و مانع تولید یا ازاد سازی مواد سیتو توکسیک می شود .سلولهای لنفوسیت نوع Bدر طحال موش در پاسخ به تزریق انتی ژن ،انتی بادی ایمونوگلوبولین تولید می کند. انتی بادی تولید شده توسط لنفوسیتهای Bو سلولهای سرطانی در یک محیط کشت قرار داده می شود و توانایی رشد و ادامه ی تولید آنتی بادی مورد بررسی قرار می گیرد. ترکیب سلولهای طحال و سلولهای سرطانی هیبریدوما گفته می شود. انتی بادی ها تهیه ،تصفیه و آماده می شود. مثال انتی بادی مونوکلونال ‏تراستوزوماب :در درمان سرطان معده – کولون -شانه -پیشابراه – دهانه رحم- سر -گردن و مری استفاده می شود. ‏ریتوکسوماب :در درمان لنفومای غیر هوچکینی و لوسمی لنفوسیتیک مزمن ‏ایپیلی موماب :در درمان مالنومای بدخیم کاربرد دارد .از غیر فعال شدن سلولهای لنفوسیت Tجلوگیری می کند. ‏ایبریتوماب تیوکستان :به ایزوتوپهای رادیو اکتیو متصل شده و در درمان سیتوکین ها ‏شامل اینترفرونها -اینتر لوکینها – فاکتورهای تحریک کننده کولونی – فاکتورهای نکروزکننده تومورها هستند. ‏از سلولهای ایمنی برای افزایش عملکرد سیستم ایمنی آزاد می شود . ‏اینتر فرونها : INFمهار تولید عروق تومور -مهار عامل رشد تومور -انهدام سلول تومور -تخریب چرخه سلولی تومور ،سرطان را مهار می کند ‏به صورت زیر جلدی – داخل عضالنی- اینتر لوکین لنفوکین و منوکین توسط لنفوسیتهاو منوسیتها تولید می شود ‏اینترلوکین 2در سرطان سلولهای کلیه کاربرد دارد .تولید انواع سیتوکینها را افزایش می دهد. ‏عوارض :عالیم شبه انفوالنزا، خستگی ،بی اشتهایی و میگرن – عوارض گوارشی -قلبی-ریوی –روانی مهار کننده های تیروزین کیناز ‏آنزیمی است که در هنگام فعالیت ،در راه ارتباطی سیگنالها حرکت می کند و باعث تنظیم تقسیم سریع سلول و فرایند های دیگری که باعث ایجاد رفتارهای سلول سرطانی است می شود .جهش های ژنتیکی در سلولهای سرطانی باعث فعال شدن تیروزین کیناز می شود . ‏افزایش تیروزین کیناز باعث افزایش آنژیوژنزیس و متاستاز سلول سرطانی انتاگونیست گیرنده فاکتور رشد اپیدرمال ‏فعال کردن انتاگونیستهای گیرنده های فاکتور رشد اپیدرمال باعث نفوذ در سلولهای بدخیم شده و رشد و بقا و توانایی متاستاز به قسمتهای مختلف بدن را کاهش می دهد. ‏دو نوع دارد: -1مهار کننده های فاکتور رشد اندوتلیال عروقی :انژیوژنزیس را مهار میکند . -2مهار کننده های تیروزین کیناز Bcr- واکسنهای سرطان ‏پاسخ ایمنی بدن را تحریک می کند تا سیستم ایمنی ،سلولهای سرطانی را تشخیص دهد و از بین ببرد . ‏واکسنهای اتولوگ :سلولهای سرطانی از فرد مبتال گرفته شده ،کشته می شوند و به خودش تزریق می شود. ‏واکسنهای الوژنیک :از فرد مبتالی دیگری سلولها تهیه شده –کشت داده می شود و کشته شده به فرد مبتال تزریق می گردد. ژن درمانی ‏اصالح نقایص ژنتیکی -کاربرد ژنها برای تخریب سلولهای سرطانی –کمک به ژنهای دفاع کننده از بدن ‏در حال حاضر استفاده از این روش تصویب نشده است ‏سه روش درمانی مورد نظر است: ‏درمان مستقیم تومور(به صورت خودکشی ژنی) ‏ایمنی درمانی فعال(تحریک سیستم ایمنی) ‏ایمنی درمانی انتخابی( تجویز لنفوسیتهایی تغییر شکل یافته ژنتیکی که برای انهدام تومور برنامه ریزی شده اند) تدابیر پرستاری در درمانهای هدفمند عوارض شامل تب -درد عضالنی -تهوع -استفراغ- ادم ریوی -هیپوتنشن در اثر اینترلوکین 2 ‏سمیت پوستی در اثر استفاده از مهارکننده های گیرنده های فاکتور رشد اپیدرمال ایجاد می شود پرستار باید بیمار و خانواده اش را برای دریافت خدمات در خانه ارزیابی کند ‏طب مکمل و سنتی برای تامین راحتی و حمایت عاطفی بیمار 28-58درصد بیماران سرطانی از این روش استفاده می کنند. تدابیر پرستاری در بیمار سرطانی ‏استوماتیت 14-5:روز طول می کشد.روی دریافت غذا و صحبت کردن –کیفیت زندگی موثر است. رعایت بهداشت دهان -مسواک نخ دندان -با نرمال سالین دهانش را بشوید. پالیفرمین داخل وریدی برای جلوگیری از موکوزیت دهان مفید است. از محلولهای تجاری شستشو چون الکل دارد استفاده نکند. دندان مصنوعی فقط هنگام غذا خوردن داشته باشد. غذاهای تند-سخت – خیلی سرد و داغ خودداری کند. ‏اگر تعداد پالکتها باالی 40000باشد نخ دندان بکشد .مسواک نرم استفاده کند. آسیب پوستی: ‏ازمواد ارایشی –صابون –عطر –پودر –لوسیون و پماد در محل آسیب دیده خودداری کند. ‏فقط از آب ولرم برای حمام استفاده کند. ‏از خاراندن و تراشیدن ناحیه آسیب دیده خودداری کند . ‏کTیسه آب گرم و یخ در ناحیه اسیب دیده استفاده نکند. ‏ویتامین A+Dمفید است ‏تاولها باز نشود زیاد شستشو داده نشود. خطر عفونت کنترل عالیم حیاتی .تب باالی 38درجه گزارش شود نواحی تزریق داخل وریدی -زخمها –چینهای پوستی – برجستگی استخوانی – ناحیه پرینه ومحوطه دهان بررسی شود. کشت از ترشحات زخم -خلط -ادرار -مدفوع وخون اگر WBCزیر 1000بود ایزوله شود .با افراد عفونی تماس نداشته باشد 0دستها ی تیم مراقبتی قبل و بعد از مراقبت شسته شود -برای پیشگیری از یبوست و شقاق ملین مصرف کند -از ریش تراش برقی استفاده کند. میوه های تازه نخورد –گلدان گل و گیاه در اتاق نباشد- هر روز آب ساکشن عوض شود از تزریق عضالنی خودداری شود آلوپسی ‏رویش مجدد مو به بیمار گفته شود ‏از کاله بیحس کننده یا تورنیکت برای کم کردن گردش خون سر استفاده شود ‏موهای بلند کوتاه شود ‏زیاد شانه زده نشود ‏شامپوی مالیم استفاده شود ‏از کاله گیس استفاده شود ‏کف سر با ویتامین آ-د چرب شود ‏دندانه های شانه ،سر گرد داشته باشد ‏از رنگ مو –اسپری مو -فر کردن و..... خودداری کند تهوع و استفراغ ‏بر اساس میل بیمار رژیم غذایی تنظیم شود. ‏از مناظر –بوها و صداهای نامطبوع خودداری شود ‏از تکنیک پرت کردن حواس – موسیقی درمانی- خود هیپنوتیزمی – تکنیک های ارام سازی و.... استفاده کند. ‏داروهای ضد تهوع – مسکن – کورتیکواستروئید قبل و بعد از شیمی درمانی موثر است ‏با متخصص تغذیه مشورت شود. ‏بهداشت دهان رعایت شود ‏تعادل الکترولیتی بررسی شود بی اشتهایی ‏مایعات بخورد اما نه هنگام غذا خوردن ‏وعده های کم حجم و دفعات زیاد غذا بخورد ‏غذاهای پر پروتئین سرد بوی کمتری دارد و بهتر تحمل می شود. ‏مایعات پر کالری در زمان صرف غذا بخورد ‏مسکن و داروهای ضد تهوع مصرف شود ‏بهداشت دهان رعایت شود ‏در صورت عدم کارایی سیستم گوارش TPN برقرار شود. خستگی ‏قبل و بعد از فعالیت استراحت کند . ‏ساعات خواب شبانه افزایش یابد. ‏کارهای روزانه لیست شود ‏کارهای بین سایرین تقسیم شود(بچه داری -خرید -تهیه غذا)....... ‏پروتئین و کالری کافی دریافت کند ‏برنامه ورزشی داشته باشد ‏فراورده های خونی تزریق شود ‏تعادل آب و الکترولیت بررسی شود. درد مزمن ‏از مقیاس درد استفاده شود . خصوصیات درد بررسی شود ‏عوامل تشدید درد(اضطراب-ترس – خستگی – عصبانیت )....بررسی شود ‏داروهای مسکن سر ساعت مصرف شود از داروهای مخدر با نظر پزشک استفاده شود. غم و اندوه ‏برقراری ارتباط با بیمار ‏بیان ترسها و نگرانیها و مشکالت اینده توسط بیمار ‏تخلیه احساسات منفی ‏فرصت گریه داده شود ‏آشنا کرده فرد با افراد روحانی ‏ارجاع بیمار و خانواده به مشاور تغییر در تصویر بدنی و کاهش اعتماد به نفس ‏بررسی عوTامل کاهش دهنده اعتماد به نفس( تغییر در ظاهر بدن -ناتوانی جنTسی – کاهش انرژی ‏به بیمار در صورت ناتوانی در انجام مراقبت از خود کمک کنید ‏بیمار را به انجام کارها تشوTیق کنید ‏در انتخاب وسایلی که (شال -کاله گیس – وسایل ارایشی ).....ظاهر بیمار را اراسته تر می کند به بیمار کمک کنید . احتمال خونریزی شمارش پالکتهاکمتر از 20000خطر خونریزی شدید است. عالیم خونریزی بررسی شود از سوهان به جای ناخن گیر استفاده شود. از ریش تراش برقی استفاده شود. مسواک نرم استفاده کند غذاهای سخت نخورد برای خونگیری یکبار رگ سوراخ شود. لبها چرب شود مثانه سونداژ نشود یا کوچکترین شماره استفاده شود مایعات 3لیتر در 24ساعت مصرف شود داروی ضد انعقاد نخورد میله های اطراف تخت با پارچه پوشیده شود هنگام تزریق پالکت برای کاهش واکنش ،دیفن هیدرامین هیدروکلراید و هیدروکورتیزون مصرف شود. چرا سرطان مهم است؟ ميشود. )1باعث كاهش عمر مفيد انسان ‌ )2باعث نقص عملكرد فردي و اجتماعي بيمار مي‌شود. )3باعث ايجاد فشار رواني بر روي بيمار و اطرافيان وي مي‌شود. سيستمهاي ‌ )4باعث تحميل بار مالي اضافي و زايد بر خانواده و بهداشتي و درماني كشور مي‌شود. ب ه همي ن عل ت س رطانها از الويت‌هاي مه م مسايل بهداشت ي جوام ع اس ت ك ه ام ر آموزش ب ه جهت پيشگيري از آنه ا از ضرورت‌هاي اساسي بشمار ميرود. ‌ يكسوم سرطانها بالقوه قابل پيشگيري تقريب ًا ‌ هس تند ،ب ه شرط آنكه بيماري خيلي زود و بموقع تشخيص داده شود و معالجات روزمره انجام و پيگيري شود .مانن د :سرطان روده معده و روده بزرگ ،س رطان ري ه ،سرطان پوست.