پزشکی از راه دور Telemedicine
اسلاید 1: دانشگاه صنعتي اميركبيرTelemedicineپزشكي از راه دورسيده راضيه تقوياستاد:جناب آقاي دكتر توحيدخواهwww.ershad.ir
اسلاید 2: فهرستتعريف...................................اسلاید 2انواع....................................اسلاید 3تاريخچه................................اسلاید 4اهداف..................................اسلاید 5مشكلات و موانع.....................اسلاید 6كاربرد...............................اسلاید 7 مشاوره از راه دور.................................اسلاید 8 آموزش از راه دور..................................اسلاید 9 پايش از راه دور....................................اسلاید 10 راديولوژي از راه دور.............................اسلاید 11 پاتولوژي از راه دور..............................اسلاید 12 مراقبت خانگي از راه دور.......................اسلاید 13 درماتولوژي از راه دور.........................اسلاید 14 استفاده در بحرانها................................اسلاید 15 استفاده در طب هوايي............................اسلاید 16روش روباتيك........................اسلاید 19 مزايا و معايب....................................اسلاید 20 نمونه هايي از روبات هاي جراح................اسلاید 21لباسهاي هوشمند....................اسلاید 22امنيت در تله مديسين...............اسلاید 23تله مديسين در ايران...............اسلاید 24 مشكلات كاربرد در ايران....................اسلاید 25اولين بيمارستان الكترونيكي ايران..اسلاید 26نتيجه گبري........................اسلاید 27منابع...............................اسلاید 30www.ershad.ir
اسلاید 3: telemedicine تعريف ارایه خدمــــات درمانی در جایی كه فاصله، فاكتور مهمی محسوب می شود، توسط متخصصان حرفه ای با استفاده از تكنـولوژی اطلاعات و ارتباطات برای تبادل اطلاعات صحیح در زمینه تشخـیص، درمان و پیشـگیری بیماری ها و تحقیقات، با بهره گـیری از جدید ترین دستاوردها در زمینه خدمات درمانی در راستای تامین هر چه بیشتر سلامت افراد
اسلاید 4: انواع Telemedicine real time (synchronous) 1- زمان حقیقی در این نوع پزشکی از راه دور نیاز به حضور همزمان دو طرف و برقراری یك لینك ارتباطی بین انها می باشد.از جمله پر كاربردترین اینها تجهیزات كنفرانس ویدیوئی می باشد)store-and-forward asynchronous( 2- ذخیره و ارسالعبارت است از اخذ دیتا های پزشكی (همانند تصاویر پزشكی ، سیگنالهای حیاتی...) و سپس ارسال انها به پزشك یا متخصص برای بررسیoffline
اسلاید 5: تاریخچه در حقیقت تله مدیسین یک مفهوم جدید نیست این مفهوم برای سال های متمادی بصورت تلفن و فکس وجود داشته است. این مفهوم قبل از آنکه در سال 1970 توسط توماس برد بصورت تله مدیسین بکار برده شود از ابتدای اختراع تلفن مورد استفاده بوده است نخستین سازمانی كه به طور جدی با مسأله پزشكی از راه دور مواجه شد، سازمان ملی فضانوردی ایالات متحده، ناسا بود. آنها نیاز داشتند كه وضعیت سلامت فضانوردان خود را در موقعیت های مختلف كنترل نمایند در دهه 1920 برای ارتباط پزشکان مقیم در ساحل با کشتی‌ها از پیام‌های رادیویی استفاده شد در سال 1968 در ایالات متحده آمریکا از ارتباط ویدیویی بین بیمارستان و فرودگاه جهت بررسی بیماران در فرودگاه استفاده شد در دهه 1970 از طریق شبکه ماهواره‌ای ارایه خدمات بهداشتی به نقاط دور افتاده در آلاسکا و کانادا مقدور شد.
اسلاید 6: Tele Medicine اهدافبهبود مراقبت از بیماربهبود دسترسی و مراقبت پزشكی برای نواحی روستایی و نواحی محرومدسترسی بهتر به پزشكان برای مشاورهدر دسترس قرار دادن امكانات برای پزشكان جهت هدایت معاینات خودكاركاهش هزینه های مراقبت های پزشكی ،انتقال بیمار و اسكان وی در مركز درمانیایجاد خدمات مراقبت پزشكی (در سطح جغرافیایی و جمعیتی وسیع)كاهش نقل و انتقال بیماران به مراكز درمانیایجاد فضای مراقبت مدیریت شده در بیمارستان ها و مراكز درمانی
اسلاید 7: مشكلات و موانع افزایش امكان تشخیص نادرستهزینه سخت افزارنیاز به یك شبكه ارتباطی خوبتعلیم و اموزش پرسنل: یك راه حل گنجاندن اموزش Telehealth در برنامه درسی و اموزشی دانشكده های پزشكی است.اموزش بیماران و استفاده كنندگان: زیرا بسیاری از مردم در مورد TeleHealth و قابلیتها و محدودیتهای ان اطلاعی ندارند.پس مزایای این سیستم بایستی به انها تعلیم داده شود.
اسلاید 8: کاربردهای پزشکی از راه دور در موارد مختلف طبی ،جراحی ، تشخیصی موارد اورژانسطب نظامی بحرانهامشاوره از راه دورآموزش از راه دورجراحي از راه دورپایش از راه دور راديولوژي از راه دورپاتولوژي از راه دوركارديولوژي از راه دورمراقبت خانگی از راه دورپایش بی‌سیم پزشکی درماتولوژی از راه دور
اسلاید 9: مشاوره از راه دور مشاوره از راه دور به دلیل سادگی و گستردگی كاربرد، بیشترین سهم از Tele Medicine را به خود اختصاص داده است. از تمام امكانات ارتباطی اعم از تلفن، فاكس، پست الكترونیكی، گفتگوی اینترنتی، صفحه پیغام و.. می توان جهت مشاوره از راه دور كمك گرفت
اسلاید 10: آموزش از راه دورآموزش الكترونیكی عبارتست از بكارگیری ابزارهای فنآوری اطلاعات در امر آموزش و تربیت نیروی انسانی. ابزارهای فنآوری اطلاعات عبارتند از : كلیه شبكه‌های كامپیوتری از جمله اینترنت، انواع CD های آموزشی و كلیه نرم‌افزارها
اسلاید 11: پایش از راه دور ارسال online و یا و offline تصاویر پزشكی، سیگنال های حیاتی بیمار به صورت ویدئوكنفرانس، از روش های عمده پایش از راه دور است. انواع روش های پایش از راه دور عبارتند از: پاتولوژي از راه دوركارديولوژي از راه دورراديولوژي از راه دورمراقبت خانگي از راه دورپایش بی‌سیم پزشکیدرماتولوژی از راه دور
اسلاید 12: راديولوژي از راه دورپیشرفت در زمینه فنآوری مخابرات دیجیتال و کامپیوترتاثیر زیادی بر رادیولوژی داشته است. برای مثال می توان با کامپیوتریک تصویر را بطور دستی تغییر داد یا با الگوریتمهای پردازش دیجیتال قسمتهای خاص و مهم تصویر را استخراج نمود لذا با روشهای مختلف تصویربرداری می توان قدرت تشخیص را افزایش داد و در نهایت در وقت و هزینه صرفه جوئی کرد
اسلاید 13: آسیب شناسی از راه دور عمل شناخت آسیب در بیمار از راه دور است پاتولوژیست با مشاهده بافتها روی صفحه نمایش همان عملی را انجام می دهد که انگار بافتها را روی صفحه میکروسکوپ به طور مستقیم مشاهده کرده و نمونه مربوطه را می بیند . از این پدیده می توان برای اطمینان ازخدمات تشخیص اولیه استفاده کرد پاتولوژي از راه دور
اسلاید 14: مراقبت های خانگی از راه دور بیش از همه افراد مبتلا به بیماری های قلبی و عروقی و ناهنجاری های تنفسی مزمن به اینگونه مراقبت ها نیاز دارند. طرح اولیه سیستم مراقبت های پزشكی از راه دور شامل خانه بیمار به عنوان ایستگاه مركزی، ایستگاهی برای مراقبین پزشكی متخصص شركت كننده در طرح و یك سرویس دهنده ارتباطات است
اسلاید 15: درماتولوژی از راه دور برای انجام درماتولوژی از راه دور دو راه وجود دارد: 1- ذخیره و ارسال . این حالت شامل جمع آوری یک یا چند تصویر از ضایعه و ارسال آن به متخصصین به همراه سایر اطلاعات مربوطه است. تصاویر میتوانند ثابت یا ویدیوئی باشند.2- زمان واقعی. در این حالت امکان اخذ نظر پزشکان متخصص در همان زمان از طریق خط تلفن و یا ویدئوکنفرانس توسط پزشک عمومی بوجود می آید. از نظر فنی ارسال تصاویر متحرک از طریق شبکه تلفن ممکن است، اما کیفیت تصویر برای مشاوره پوستی، کافی نیست. در این حالت هنگامی که متخصص تصاویر را می بیند، می تواند از پزشک عمومی یا بیمار سوالهای مورد نیاز را برای تصمیم گیریهای بعدی بپرسد
اسلاید 16: استفاده در بحرانها اداره بحرانها نیازمند امکانات پیشرفته تکنولوژیک است. عدم نیاز به حضور متخصصین، امکان استفاده از امکانات پیشرفته از راه دور، مشاوره از راه دور و انجام خدمات درمانی مواردی از کاربردهای طب از راه دور در بحرانها هستند.برای اولین با در سال 1985 ناسا از فنآوری ارتباطات جهت تهیه و تجهیز کمک‌ها بعد از زلزله مکزیکو‌سیتی استفاده نمود در این زلزله تمام زیر ساختهای مخابراتی زمینی تخریب شده بود که با استفاده از ارتباطات ماهواره ای پیشرفته (ATS-3) امکان انتقال صوت برای سازمان های امداد و نجات بین المللی میسر شد .همچنین در زلزله ارمنستان ارتباطات ماهواره های بین المللی بین کشورهای مختلف از جمله روسیه و امریکا برقرار گردید و به نام طرح پل فضایی نامیده شد
اسلاید 17: اسنفاده در طب هوایی يکی از اهداف پزشکی هوایی حفظ سطح سلامت کارکنان پرواز بویژه خلبانان در پرواز است . برای نیل به این هدف آگاهی از وضع جسمانی کارکنان پرواز در مواجهه با استرسهای مختلف پرواز از قبیل هیپوکسی، تغییرات فشار، دما، ارتعاش، سروصدا ضروری می باشد. اطلاع و اطمینان از سلامت خلبان با ارزیابی پزشکی در حین پرواز سلامت ایمنی پرواز را بیشتر می کند. با استفاده از تکنولوژی تله مدیسین و انتقال علایم هوایی شامل وضعیت تنفس، فشار خون، درجه حرارت بدن، میزان اکسیژن خون و نوار قلب به مرکز کنترل درمانی با نظارت متخصص طب هوایی از سلامت کارکنان پرواز و خلبانان در مواجهه با استرس های مختلف مطلع و در صورت نیاز توصیه ای لازم را انجام داد
اسلاید 18: جراحی از راه دور در سال 1992 کلهسیستکتومی از طریق لاپارسکوپی از راه دور پیشنهاد شد و در سال 1997 اولین مورد آن در انسان انجام گردید و سپس جراحی از راه دور در اعمال جراحی قلب نیز استفاده شدیکی از تجربیات خوب انجام جراحی از راه دور به کمک یک بازوی بسیار دقیق در سال 2001 بود. این جراحی بر روی مثانه یک زن 68 ساله در غرب فرانسه انجام شد و بازوي روبوتیکی توسط جراحان آمریکائی در محلی حدوداً هفت هزار کیلومتر دورتر از محل عمل کنترل می شد
اسلاید 19: برای اولین بار عمل جراحی از راه دور در7سپتامبر2001 با كمك ربات، بر روی یك پیر زن 68 ساله انجام گرفت. در این عمــــل جراحی 4000 مایــــل (7000 كیلومتر) فاصـله بین تیم جراحــی نیـویورك و بیماربستری در بیمارسـتانCIVIL در شــــــرق فرانسه وجود داشت که باخط فیبر نوری پرسرعت طی می شد. پزشك مســـتقر در نیویورك وســایل جراحــی نهاده شده در اتاق عمل توسط ربات را دستكاری می كرد این عمل با اسـتفاده از سیســتم جراحـــی رباتـیك لاپاروسكوپی Zeus انجام پذیرفــــت و کسیه ی صفرای این خانم برداشته شد
اسلاید 20: ایده استفاده از روباتها برای كمك به جراح جدید نمی باشد .در 1988 ، minimally invasive surgery(MIS)با استفاده از دوربین های كوچكی كه از طریق سوراخهای كوچك وارد شدند انجام شد. در 11 جولای 2000 FDA استفاده از اولین سیستم روباتیك یعنی سیستم جراحی da Vinci در اتاقهای جراحی را تایید كرد. و از ان زمان سیستم های روباتیك دیگر هم چون Zeus وAESOP توسعه یافتند روش Robotic
اسلاید 21: مزایا و معايب روش Robotic دوران طولانی نقاهت پس از عمل جراحی استاندارد را كاهش می دهد . در نتیجه دردهای بعد از جراحی و نیز زمان لازم برای بستری بیمار در بیمارستان و هزینه های مربوطه نیز كاهش می یابد.در جراحي هاي های استاندارد لازم است استخوان جناغ شكسته شده و قفسه سینه باز شود كه این خود، دردهای شدید شانه وكمر را در پی دارد در حالیكه در این روش تنها زخمی مربوط به شكاف 5/. تا 1 سانتیمتر و یك سوراخ 1 تا 2 میلیمتر در ناحیه كمر بیمار است كه زود بهبود می یابد.جراحان خبره كه قابلیتهای منحصر به فرد دارند،در مكان های بیشتری در دسترس خواهند بود .مزايا:هر چه فاصله بین پزشك و بیمار زیاد شود سرعت ارتباط با تجهـیزات و مانیتورها كمتر می شودیك تكنولوژی نوین بوده و همه بیماران دوسـت ندارند تحت چنین عملی قرار بگیرندروباتها بسیار گران هستندپزشك دستیار نداردعدم وجود فیدبك حسی استمعايب:
اسلاید 22: نمونه هایی از روبات های جراح ZeusT یك سیستم master-slave است كه از سه بازوی روباتیكی استفاده می كند دو تا برای انتقال و كار با ابزار جراحی و دیگری یك اندوسكوپ كنترل شونده با صدا یا پا است روبات da Vinci سه بازو دارد. یكی از بازوها یك جفت دوربین مینیاتوری دارد كه تولید یك تصویر سه بعدی از داخل بدن بیمار می كنند كه جراح این تصویر را رو ی مانیتور می بیند و دو بازوی دیگر كه جراحی را از طریق برش های كوچك با عرض فقط 8 میلی متر انجام می دهند Institute of Robotics and Mechatronics : دستگاه ساخته شده توسط این موسسه متشكل از یك teleoperator و یك كنسولoperator می باشد. تله اپراتور از دو روبات Aesop ساخت ( Computer Motion Inc.) تشكیل شده است - UCB/UCSF laparoscopic telesurgical workstation: در این مدل manipulator پیرو(slave) از دو قسمت تشكیل شده است( شكل 14) قسمت اول وظیفه تعیین محل كلی را برعهده دارد و خارج از بدن قرار می گیرد و برای تعیین موقعیت میلی روبات به كار می رود.میلی روبات قسمت دوم manipulators است قسمت اول 4 در جه ازادی دارد.و از انجا كه خارج بدن قرار دارد هیچ كونه محدودیت سایزی ندارد
اسلاید 23: لباس‌های هوشمند کامپیوترهای کوچک که می‌توانید به شکل لباس آنها را بپوشید و آنها اطلاعات مربوط به شما را روی شیشه عینک شما نمایش می‌دهند در حالیکه شما در حال رانندگی هستید یا کار دیگری را انجام می‌دهید یک لباس هوشمند در حقیقت شبکه‌ای از کامپیوترهای کوچک است که هر جا بروید با شما هستند. کامپیوترهای کوچکی که به وسیله سیم‌های کوچکی (فیبرهای نوری) میتوانند اطلاعات را به هم منتقل نمایند، اطلاعات را پردازش نمایند و در یکسری کارهای برنامه‌ریزی شده را انجام دهند
اسلاید 24: امنیت در تله مدیسیناز آنجائیکه در تله مدیسین استفاده از کارتهای اعتباری برای پرداخت هزینه ها مطرح است، اقدامات امنیتی لازم در مورد مبادلات پولی، مانند آنچه در تجارت الکترونیک مطرح است، باید مدنظر قرار گیرد. برای رعایت اخلاق پزشکی و حفظ محرمانه بودن اطلاعات مربوط به بیمار و بخصوص در مورد گروههای نظامی باید از متخصصان حرفه ای امنیت اطلاعات بهره گرفت. بخصوص این نکته در مورد تله مدیسین بی سیم صدق می کند. چون در این حالت امواج الکترومغناطیس ذاتاً قابل استراق سمع می باشند. در صورت استفاده از شبکه جهانی اینترنت هم باید امنیت لازم را در برابر هکرها به بانک های اطلاعاتی بوجود آورد.
اسلاید 25: تله مدیسین در ایرانبه طور کلی تله مدیسن در ایران از جنبه زير قابل بررسی استکاربردهای عمومی تله مدیسین بیمار از طریق اینترنت با موسسه عرضه کننده این خدمات ارتباط برقرار کند و کلیه خدمات پزشکی خود را از این طریق به انجام برساند. این خدمات می توانند شامل تشکیل پرونده، ارسال عکس ها، مشاوره چهره به چهره، ارائه مشاوره توسط پزشک معالج و در نهایت پرداخت هزینه ها از طریق وب باشند
اسلاید 26: مشكلات كاربرد عمومي تله مديسين در ايران عدم ارائه خدمات ارزان و با کیفیت عدم استفاده گسترده از اینترنت عدم وجود فرهنگ مناسب استفاده از اینترنت عدم وجود ارگان متولی تله مدیسین
اسلاید 27: اولین بیمارستان الكترونیكی ایرانطرح تحقیقاتی اولین بیمارستان الكترونیكی كشور در بیست و نهم، بهمن ماه 1380 توسط مهندسان شركت اریش نرم افزار رایانه و سرپرستی دكتر مجدی، در بیمارستان آموزشی امام حسین شاهرود به بهره برداری رسید.این طرح با صرف 880 میلیون ریال و در مدت 2 سال اجرا شد و اكنون در كلیه بخشهای این بیمارستان به صورت شبانه روزی فعال است
اسلاید 28: پیشرفت فناوری ارتباطات و برنامه های مراقبت های پزشكی و وسایل پایش فاكتورهای حیاتی به ما نوید افزایش كیفیت مراقبت های پزشكی در خانه را می دهد. با برقراری سیستم مشاوره از راه دور و در دسترس بودن وسایل پایش فاكتورهای حیاتی در نزد بیمار، بیمارستان، كلینك تخصصی و یا پزشك مخصوص خانواده میتوانند بیمارانشان را همیشه و در هر حال تحت مراقبت داشته باشند و در موارد لزوم توصیه و دستورات لازم را ارائه و در صورت نیاز دستور انتقال سریع بیمار به مركز درمانی مجهز صادر كنند. مراكز درمانی نیز با آگاهی از وضعیت بیمار، می توانند مقدمات پذیرش بیمار را در جهت اجرای هرچه سریع تر درمان فراهم كنند. پایش بیماران در خانه هایشان یكی از بزرگترین بازارها در دهه آینده ارزیابی می شود.نتيجه گيري
اسلاید 29: امروزه در جوامع پیشرفته توجه روزافزونی به سیستم های الكتروكاردیوگرافی می شود. وظیفه این سیستم ها دریافت سیگنال های قلب بیمار و ارسال آن از طریق خطوط ارتباطی به بیمارستان یا كلینك تخصصی است. این امر موجب كاهش اتلاف وقت و ارزیابی سریع وضعیت بیمار می شود. در این صورت بیمار در موقعیت های مختلف فیزیكی و روانی قادر به ارتباط با پزشك متخصص است. در كشور ایران نیز طراحی و ساخت سیستم ارسال تلفنی سیگنال های قلب با موفقیت انجام شده است. طراح سیستم (جلیل مظلوم)، ارتقاء قابلیت سیستم به توانایی ارسال سایر پارامترهای كلینیكی مهم نظیر فشار خون، صدای قلب و حجم های تنفسی را پیشنهاد می كند
اسلاید 30: ارتباط بین بیمارستان های تخصصی در شهر های بزرگ جهت مشاوره در زمینه های مختلف پزشكی و مدیریتی كمك بسیار زیادی در بهبود درمان بیمار، كاهش هزینه ها و بار ترافیكی خواهد بود. این ارتباط باعث افزایش سرعت در تشخیص و درمان صحیح تر با تبادل نظر و تشریك مساعی متخصصان پزشكی مربوطه در بیمارستانهاست. همچنین بیمارستــان ها می توانند از تمامی شرایط یكدیگر مثل وجود تخصص های پزشكی مورد نیاز موارد اورژانس و یا تعداد تخت های خالی در هر زمان اطلاع پیدا كنند
اسلاید 31: منابعKlecun-Dabrowska E, Cornford T. THE ORGANISING VISION OF TELEHEALTH. ECIS, 2002. pp.1206-1217. Available from:< http://csrc.lse.ac.uk/asp/aspecis/20020028.pdf>-Rosenthal L, Carnahan L. Healthcare Information Standards & Testing: A Concept Paper. National Institute of Standards and Technology, Information Technology Laboratory.2002. Available from:< http://www.itl.nist.gov/div897/ctg/it_healthcare/concept-paper.pdf>- What is Telemedicine?1998. Available from:<http://www.med.und.nodak.edu/depts/rural/pdf/whatistele.pdf>- Creating Health Information Exchanges with Intersystems Healthcare. Intersystems Healthshare. Available from: < http://www.intersystems.com/healthshare/Creating_HIE_with_HealthShare_WP.pdf>- Ilyas M, Qazi S. Information technology and Telemedicine. Available from:
اسلاید 32: - درمان از راه دور.نشریه فنآوری اطلاعات دانشگاه علوم پزشکی شیراز. سال دوم شماره سوم. آدرس:< http://itj.sums.ac.ir/communication/communication.htm>7- قاضی سعیدی مرجان، داورپناه احمد، صفدری رضا. مدیریت اطلاعات بهداشتی درمانی. تهران: مولفین، 1384.8 نجفی کلیانی مجید، طیبی علی، کاملی مرتضی. تلهمدیسین در بحران. خلاصه مقالات سومین کنگره بین المللی بهداشت درمان و مدیریت بحران در حوادث غیر مترقبه 21 تا 23 آذر 85. تهران صفحه 254
اسلاید 33: - Brailer. DJ, Evans LM, Augustinos N. Moving Toward Electronic Health Information Exchange: Interim Report on the Santa Barbara County Data Exchange. California Healthcare Foundation. Available from:< http://www.chcf.org/documents/ihealth/SBCCDEInterimReport.pdf>-The American Telemedicine Association May 2006: Telemedicine, Telehealth, and Health Information Technology. Available from:< http://www.americantelemed.org/news/policy_issues/HIT_Paper.pdf
اسلاید 34: زالی علیرضا. تله مدیسین و سلامت الکترونیکی. تهران: موسسه اطلاع رسانی مهندسی پزشکی پرشیا شبکه. 1385- Tan, Joseph. E-health care information systems, an introduction for students and professionals. Sanfrancisco: Jossey bass. 2005.13- محبی حسنعلی. تله مدیسین یا پزشکی از راه دور. تهران: انتشارات رسانه تخصصی. 138414- مهدیان سمیه، نصر اصفهانی محمود. بررسی نقش تکنولوژی های تله مدیسین در مراحل مختلف امدادرسانی به آسیب دیدگان به حوادث غیر مترقبه. خلاصه مقالات سومین کنگره بین المللی بهداشت، درمان و مدیریت بحران در حوادث غیر مترقبه. 21 تا 23 آذر 1385 صفحه 253.-Telemedicine applied to disaster medicine and Humanitarian response: history and future. Proceedings of the 32nd Hawaii International Conference on System Sciences - 1999. Available from:< http://ieeexplore.ieee.org/iel5/6293/16784/00773031.pdf>16- محبی حسنعلی، نام آوری عابد، ثقفی نیا مسعود. تله مدیسین و مراقبتهای اورژانس پزشکی در حوادث غیرمترقبه. خلاصه مقالات سومین کنگره بین المللی بهداشت، درمان و مدیریت بحران در حوادث غیر مترقبه 23-21 آذر 1385. صفحه 20017- اخوان خاکی اصغر. اهمیت تله مدیسین در طب هوائی. خلاصه مقالات سومین کنگره بین المللی بهداشت درمان و مدیریت بحران در حوادث غیر مترقبه 23-21 آذر 1385. صفحه 233.- Laxminarayan, S., and Stamm, B.H., Technology, Telemedicine, and Telehealth, Technology and Applications telemedicine, Issue 3, 2002, pp. 93- 96. 18- سمينار پزشكي از راه دور دانشجويان ترم اول ورودي 85
اسلاید 35: با تشكر از حوصله شما
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.