پيام و ويژگی های پيام اثربخش

صفحه 1:
نات زان 5 = بت 

صفحه 2:


صفحه 3:
RHC Ig ep rw Cartes nomena pr ae reas ‏موجود برای ترغیب و اقناع دیگران. ارسنر‎ * فرآيندى كه قصد آن به طور كلى همانندى (اشتراكك فكر) با ‎a nants‏ ا ا 1 * هر گاه شخصی اثری را پذیرد که دیگری در مورد او اراده ‎Senne Se eye es er nee ree ace‏ 3 5 Can. ‏ل ا ل ل كت‎ Cde) 

صفحه 4:
‘A ‏تعاریف مختلف برای ارتباط‎ ۱ A ۹ * تعريف ارتباط از دكتر محسنيان راد: ل ل 00 ‎OT & 9 pio‏ ۱ ‎i ee‏ پیام ایجاد شود. 

صفحه 5:
انتقال واشتراک معانی؛ عقاید؛ تصاویر و اندیشه ها © © 

صفحه 6:
انتقال معنی در ارتباط ال سس در وود اسان اس ‎bd‏ ا ال ۳« ‎Ske Be mon SC ras‏ ۱ ا ‎REPS Teme tri eT Sp‏ ‏پیام به رمز درمی آیند و انتظار می رود تا مخاطب با دریافت ‎PES er 2‏ 3 لس اللا ل ين 0ج - 5 ‏د 

صفحه 7:
eer ey ES Te eS eS معنا در کلام و پیام نیست! 

صفحه 8:


صفحه 9:
خصوصيات معنا ۱ ال( * معنا چیزی کشف کردنی نیست. * معنا فقط در انسان هاست. ل ا 2 كند» عوض مى كند و حتى نابود مى سازد. * زان فاقد معا و تهام سوعه‌ای از نماد هاست ی كت ا 2 ‎BE‏ لعا ‎a‏ wl ‏م‎ nnen 

صفحه 10:
الكوهاى يادكيرى در انسان ‎٠‏ يادكيرى از طريق شرطى شدن كلاسيكك ._یادگیری از طریق شرطی شدن فعال ._یاد گیری از طریق مجاورت ‎٠‏ يادكيرى از طريق مشاهده ‏ا 

صفحه 11:
۱ ۲ ۷۲ 500000005 USS ee ed ‏واكر جو بريزيم آرد جو‎ ‏ای له‎ ‏تا شاهد ثمرش باشید‎ Bite ‏ای‎ 1 ‏د‎ 

صفحه 12:
Par ا ا ل و ‎Bye Fe ene‏ ا ل ا ‎STEN te‏ 1 معنى بيام در ذهن كيرندة معنی پیام در ذهن فرستنده 

صفحه 13:
مراحل ارتباط گيرنده پیام آن را با حواس خود دریافت کند ۱ رد ۱ 00 0 1 مورد قبول او قرار گیرد ۱ در او تغییر رفتاررخ دهد 

صفحه 14:
مرحله (۱): دسترسی به گروه مخاطب 1 مخاطب شنیده و یا دیده شود. ا الال ا ‎ee eer)‏ ۱ een oS acl eS ee eon oe درك عادات شنيدارى و خواندنى آنان است . ‎Ba‏ ‎es)‏ ‏1 كد af 

صفحه 15:
‎٩‏ مر ‏7 00 1 2 در هر زمان ما محدوده وسیعی از اطلاعات را با حواس پنجگانه ‏خود دريافت مى كنيم. توجه روندى است كه فرد بخشى از اين ‎POC TOs CCE ee eer veer)‏ ‎۱ CONE eae See nT ep ae ‏ا‎ ONO N UE od TOLD ECE Ce ‏* مثال هایی از شکست ارتباطی در این مرحله: ‏- رد شدن از کنار پوستر بدون نگاه کردن به آن ‏- توجه نکردن به صحبت های بهداشتی یا نمایش عملی درورکلین کي ‎af 

صفحه 16:
هس ۱ مرحله(۳): فهم یا درک پیام ار راذرك نمايد. ا ا کاملاًذهنی است ( دو نفر ممکن است یک پيام رادیویی یکسان را بشنوند و پیام آن را کاملا متفاوت از آنچه که فرستنده قصد داشته »فهميده و دركك كنند ) . ” استفادء از زيان بجيده وكلمات ناآاشنا و فنى» تصاوير حاوى جداول بيجيده و جزئيات غير جذابه عرضه اطلاعات زيادى كه ‎HIBS OE‏ ا ل ل ‎PSS ES‏ بل ۳ 1 5 & د 

صفحه 17:
‎٩‏ مرحله(۴): قبول پیام و پذبرفتن آن ‎\ ‏* يكك بيام ارتباطى نبايد فقط دريافت و يا فهميده شود بلكه بايد مورد قبول هم واقع كردد و فرد به آن معتقد شود . تغيبر باورهايى كه به تازكى كسب شده باشد آسانتر است ولى تاثير و نفوذ بر باورهاى كه مدت طولانى وجود دارد و يا مردم نسبت به آن اعتقاد كامل يبدا كرده باشند مشكل لت ‎ae Se roe‏ لك راحتی نشان داد ساده تر خواهد بود. 

صفحه 18:
eee ‏مر حله(۵):‎ ٩ \ ارتباط ممكن است منتج به تغيير باورها و نكرش شود اما بر رفتار تاثیری نداشته باشد. * ارتباطى كه بر باورى هدف كيرى نكرده است كه بيشترين ‎Core lee ES ES) Se ie ee 1d‏ مساعد کننده» قادر کننده و تقویت کننده می تواند عامل این م 

صفحه 19:
۱/۳ ال ای ف رآیند له ۱ منشاء \ ستنده | | ۳۳ ‎ply‏ ‎Wee :‏ 0 

صفحه 20:


صفحه 21:
S ‏تدوینپيمارتباطی‎ Vt 2 ۹ آنچه قرار است به گروه مخاطب گفته شود با منتقل گردد پیام های کلیدی توسط رم زگذاران و براساس ویژگی های منبع ارتباطى توليد و آماده انتقال خواهد شد. دو دليل براى اهميت بيام هاى كليدى: ؟ الل ال هستند. 1 

صفحه 22:
۱ كام هاى اساسى در توليد بيام 2 ‎me‏ ل ا كت ‏الا ل ا 0 استفاده نظام مند از محتوای پیام است. انتخاب چارچوب ‎I ed A ee cay Oe Tread‏ ‎Bee od ees ene Rents) ee ea‏ پرداختن به مشکلات و راه حل های مربوط به آن) ‎Ba ‎(ow 1 "> ‎af 

صفحه 23:
كام هاى اساسى در توليد بيام توجه به ويكى هاى ييام: خصوصيات محتوايى و ساختارى بيام شامل دقت و درستى محتواء نحوه ارائه مطلب مورد نظر جاذبه براى توجه به بيام و ترغيب مخاطب براى تغيير» سبک و شکل پیام قابلیت فهم پیام و ‎eS Sere‏ a 

صفحه 24:
eS Nt te Na toad بررسی پیام ها و مواد موجود ‎aes‏ وقت گیر و پرهزینه باشد و ممکن است تولید پیام منجر به خلق مواد و پیام های تکراری گردد. ‎a o‏ ا پوسترها و پمفلت ها و لیفلت های حاوی پیام برای شروع کار ضروری است. 

صفحه 25:
‎٩‏ مراحل تولید یک پیام ارتباطی ‏2 5 کات ‎Pree eee ror Ear Cea ener‏ عبارات و جملات به تنهایی یا همراه با شکل و تصویر را شامل مى شوند. ملزومات شروع كار طراحى ييام شامل کار با متخصصین و افراد خلاق اتخاذ ارتباط مناسب فرهنگی, انتخاب نوع جلب توجه و آزمون ی 

صفحه 26:
eS ‏فا‎ ١ ‏تصميم كيرى در مورد نوع ييام:‎ ." موارد زير در تعيين نوع ييام و فورمت آن نقش دارد: سم 5 عملکرد و هدف پیام كانال هاى انتخاب شده براى برقرارى ارتباط بودجه و دیگر منابع موجود 

صفحه 27:
۱۳ ‏ا‎ ape ۹ 2 * . طراحی پیام و مواد ارتباطی ه. بيش آزمون بيام ها و مواد: به ما كمكك مى كند تا نقايص موجود در ييام ها را يبش از صرف هزينه و توليد نهايى مواد مشخص كند. از طريق پیش آزمون مواردی از قبیل جامعیت. نقاط قوت و ضعف. مرتبط بودن با مخاطبین» اجزای گیج کننده» حساسیت برانگیز یا بحث برانگیز پیام مشخص می شود. eS & 5 1 "> 0 

صفحه 28:
۱ طراحی پیام و مواد ارتباطی ييام» نكات كليدى است كه قرار است درباره برنامه مورد نظر به مخاطبین منتقل شود. 1 CRT ei ee oer ia ‏تشویقی وترغیبی در زمینه اهداف برنامه است.‎ 

صفحه 29:
ی ‎see ۳ CSS eran a)‏ تعیب ام ‏ا 0 ‎PE ken‏ قع به گیرنده ‎Gaile se ane‏ ‏5 پیام های تر کیبی: تر کیبی از عقاید و باورهاء فعاليت هاء ‎AS Syn nS x‏ را ‎eu ‏پیام های ابتکاری: ایده های نو یا راه حل های جدید برای ‎۳ ‎Rt )) & 5 1 "> ‎af ‎3 

صفحه 30:
انواع بيام پیام های كا دهنده: اين ك4 0 ها حقايق» اطلاعات» باورها و ساير اطلاعات را در خود دارند. پیام های ترغیب کننده: هدف این دسته از پیام ها تحت تاثير قرار دادن» متقاعد كردن و يا تشويق مخاطب به پذیرش یا عمل به چیزی است. ار را و حفظ رابطه میان طرفین ارتباط است. 

صفحه 31:
9 re re le ee ene rhe ۱ Se Ei ‏ترغیب برای پذیرش محتوای پیام دارد و گاه تا کید پیام بر‎ ‏استدلال است. معمولا ييام هاى عاطفى تاثيرات بيشترى دارند.‎ ‏جاذبه مثبت در برابر جاذبه منفی: در مواردی تاكيد ييام‎ ‏بر نتایج مثبت مربوط به محتوای پیام است و در موارد دیگری‎ 0 B56 ‏اا‎ oe ieee ‏پیام های مثبت بهتر از پیام های منفی پاسخ می دهند.‎ 

صفحه 32:
2 ٩ ی ‎eee ee alg‏ لك جمعی ایده یا رفتار است و گاه به نتایج مربوط به خود فرد پرداخته می شود. ‏سل رتیت ویدار سر یتست تبرت با ا ‎nee Die eee inc‏ رك دیگری که نتیجه گیری برعهده مخاطب گذاشته می شود. ۱ دفعات و تکراری به موضوعی می پردازند و گاه بیان یک پیام؛ تنها برای ‎5 0 es a » ‎٠ ‏ا‎ << ‏له" 

صفحه 33:
‎orc)‏ را ‏محتواى يبام زبان پیام منبع بيام فورمت پیام زمان- مکان 

صفحه 34:
‎١‏ ال ‎Se ere es Sree a nee eee. ‏وزارت بهداشت حمایت و اجرا می شود و به زنان ایرانی ‏ياد مى دهد تا به نوزادان و شيرخواران خود. شير خودشان را بدهند. ‏۱ 9 5 د 

صفحه 35:
‘ere er) ١ PSU ee eS BHO aru e cca ier ‏ای است که با همکاری وزارت آموزش و پرورش و‎ ‏توسط وزارت بهداشت اجرا مى شود و به نوجوانان ايرانى‎ ‏را ه های پیشگیری و مقابله با بیماری ایدز را آموزش می‎ ‏دهد‎ = به نظر شما اين يبام درست و ‎oS Con‏ 

صفحه 36:


صفحه 37:
ويزكى هاى بك بيام اثربخش روشن و واضح: بيامى كه محتواى آن با وضوح و روشتنى ارائه ل | 1 بيام باعث سلب اعتماد مخاطب از آن و كاهش اثربخشى خواهد شد. ۳ ا 00 صاحبنظران كسب كرهده باشدء تاثير بيشترى دارد. 

صفحه 38:
ویژگی های یک پیام اثربخش 2 a tee Rd een RES anv pean pees ea ee re Te ‏ل ا‎ Coren omy ‏فا‎ ‏قواى ذهتى براى مدتى به آن معطوف كردد اثربحشى بيشترى‎ ‏دارد.‎ دک اتدام بعدی: پیام هایی که تنها به ارائه حقایق و واقعيت ها بسنده نمى كنند و بيشنهاد كر اقدامات عملى مخاطب 0 eee ited) 0 

صفحه 39:
3 7 پر را متناسب با فرد: بيام بايد با ویژگی های فرد تناسب داشته باشد. شناخت مخاطب برای اطلاع از این ویژگی هاء گام اساسی در تولید پیام اثربخش است. ۱ ‎CCD)‏ 2 مخاطبین باشد. 0 لي رن قن تالس ‎eS‏ ‏ا ل Ba = 4 ۳ ‏د‎ 

صفحه 40:
= ‎Capek 3‏ \ ويزكى هاى يك بيام اثربخش ۳ تنوع از نظر شکل: پیامی که با اشکال مختلف به مخاطب 2 پرست و محددود به یک 2 منفرد و خاص نباشد. تاثیر 520502 5 مق ال ای یک پا ارای شرایط مطلوب ‎lt Pye (PES Pe 0‏ ا 5 های مناسب گروه هدف انجام نگیرد» محکوم به شکست و عدم تاثیر است. ل ل : برای بالا رفتن میزان تاثیر پیام» ضروری ا 2 شود و اشكالات آن استخرا ج و مرتفع كردد. دراين صورت me eae rer oe 9 

صفحه 41:
محتوای پیام 1 مخاطب منتقل كند. در حوزه سلامت» اين ‎act‏ در جهت كسبء حفظ و ارتقاى سلامت خواهد بود و باس كنارف رام ارتاطی و خراهة نك 

صفحه 42:
‎eC ORS) ۱‏ را ‎a‏ امکان درک مشکل از پیام وجود داشته باشد و به عبارت دیگر يبام توانايى توصيف مشكل و انتقال درست و كامل دركك از ‎Re ear an Cora‏ 1 ‏* برركى و وسعت فساله را نشان دهل, ‏* برای مخاطب قابل باور باشد. ‏* به موانع بر سر راه پذیرش و مقاومت های احتمالی گيرنده پیام توجه شده باشد. ‏ی ‎2 ‎tw) ‎a 1 ‎af 

صفحه 43:
S 7 ca by slgirro cla 5 519 ۱ A ‏علاوه بر خود موضوع راه حل بیان شده در پیام نیز برای‎ 9 ‏مخاطب باوريذير باشد.‎ ‏م ا لل ين‎ 20 ‏ا‎ ere ‏ايده يا رفتار ييشنهادى در ييام داشته باشد.‎ ees Ts re ‏ا ا‎ 0 . 2 tw) ‏كد‎ 1 af 

صفحه 44:


صفحه 45:
\ پیش آزمون پیام ها رن ی سر سح ‎ee ee ae So tec ee‏ ذلك ‎aes‏ ‎pation a Cee Ter SNe ae S|‏ ‎ed ed Te ee eee Rae‏ ۱ ل ا ‎epee ra‏ Be (= af 

صفحه 46:
۱ (۱۳ Sn) درک مخاطب از پیام: وقتی قرار است پیامی آزمون شود» لازم است میزان درک محتوای پیام توسط گروه منتخب بررسی شود. نتایج اين بررسی» ممکن است به ساده و قابل تناسب: گروه منتخب در مورد تناسب پیام با گروه هدف نظر خواهد داد و مشخص خواهد کرد که با چه تغییراتی می توان پیام را برای مخاطبین مناسب تر کرد. 

صفحه 47:
۱ TCS) nr) 15 قابليت توجه: در بيش آزمون مى توان توانايى ييام در جلب توجه مخاطب را بررسى كرد و براى بالا بردن آن از نظرات کر رس تک کت ۱ ‏ا ا‎ CICHL) حافظه گروه منتخب آزمون می شود. اين که تا چه اندازه پیام در ياد مخاطبين مانده است و آيا محتوا و شكل آن را از ياد برده اند يا نه» اساس اين معيار به شمار مى رود. اعتبار: بررسی میزان اعتبار پیام از دید گاه گروه منتخب در پیش آزمون ها ضروری است. 

صفحه 48:
RY SUE TOS) 1 DY a Pee CEN gee en aes he eee R SE) ‏گیرد در پیش آزمون اهمیتی اساسی دارد.‎ جذابیت: از گروه منتخب به صورت مستقیم درباره جذابیت پیام 9 بررسی می شود. 1 tees y eee ee ‏مخاطبین و اقداماتی که برای اصلاح نواقص آن در این زمینه ها‎ ‏وجود دارد.‎ 

صفحه 49:
روش های انجام پیش آزمون ۰ نا 0 اختیار گروه هدف قرار می گیرد و از آنان درباره اجزای کلیدی پیام پرسش می شود. ۱ BCS eels Sone ss ae OE NS a eee El oe eroded ce re eos) * مصاحبه: گاهی لازم است با افراد منتخبی از گروه هدف ‎ce eS) eee ate‏ ا 00 و با اعمال نظرات آنان بيام نهايى شود. ‎mo‏ af 

صفحه 50:
روش های انجام پیش آزمون 8 ۱ صاحبنظران آشنا به موضوع و دروازه بانان(افرادى كه مى توانند جريان اطلاعات به كروه مخاطب را كنترل مى كنند) براى رفع ‎ey erey er‏ ا ا ل ‎Se‏ ‏به شمار می رود. 0 ‏ا‎ BI creo] ‏ار‎ a بررسى عكس العمل ها و نظرات آنان» ييام را يبد م 

صفحه 51:
جند نكته مهم در بيش آزمون بررسى ميزان قابليت خوانا بودن يبام و اصلاح آن براساس نتايج اين آزمون, مى تواند باعث تبديل ييام دشوار به ييامى كه امكان خواندن آن بيشتر باشد» شود. ؟. در يرسش از افراد براى دركك نظرات آنان از سئوالات: باز (و نه بسته يا راهنمايى كننده براى جوابى مشخص) استفاده شود. ۳ _ هر گونه نظر مهم تلقی گردد حتی اگر به نظر غیرمنطقی یا نادرست به نظر برسد. (كاه نظر ندادن به معناى عدم دركك ‎ee eRe‏ ا ل ما ۳ 1د 

صفحه 52:
\ چند نکته مهم در پیش آزمون 000 cosy el SS Tee eer 1 ay tne CERO RSD ‏ل ا‎ SII | پیش رفت که اکثریت شرکت کنند گان همان چیزی را که انتظار مى رود دريافت كنند و نيز هيج بيشنهادى براى اصلاح آن ارائه نشود. ا ا ل ‎On Eee‏ سب توان مطمتن بود که تصاویر به تنهایی گویاست. وس ۶ 

صفحه 53:
ا ل ات ا لت كدام قسمت را نميذ يريد چه مشکل برای پذیرش آن دارید مفهوم اصلى بيام جه بود از اين بيام جه فهميديد ( درك ) فكر مى كنيد كسى كه اين بيام را مى كيرد بايد جكارى انجام دهد ( درك ) 1 Oe el nT re ey Use Pes remy REE 1 aes eee Ue چرا؟ ( پذ برفتنی انطباق با سطح دانش نگرش توانایی ) ل اك گر شما جای ما بودید این پیام را برای چه کسانی و در کجا توزیع می کنید ( تناسب ) ‎eee‏ ا ‎Ome ae te gore error er eon ener‏ يا نه ل ‎(Geese‏ تسم 7 te] Rey rCRe NCP TCS hoe) x 

صفحه 54:


صفحه 55:


اثربخش پيام اثربخش های پيام ويژگي های پيام وو ويژگي پيام ارتباط مفاهيم ارتباط اصول وو مفاهيم اصول تعاريف مختلف برای ارتباط • • • • جست و جو برای دست يافتن به کليه وسايل و امکانات موجود برای ترغيب و اقناع ديگران .ارسطو فرآيندی که قصد آن به طور کلی همانندی (اشتراک فکر) با گيرنده پيام خود در يک مورد و مساله معين است .شرام هر گاه شخصی اثری را بپذيرد که ديگری در مورد او اراده کرده است ،دومی با اولی ارتباط برقرار کرده است .نيوکامب فرآيند انتقال معني بين دو فرد است .رايت تعاريف مختلف برای ارتباط • تعريف ارتباط از دکتر محسنيان راد: فرآيند انتقال پيام از فرستنده به گيرنده، مشروط به آن که در گيرنده پيام، مشابهت معني با معني موردنظر فرستنده پيام ايجاد شود. ارتباط عبارت است از انتقال واشتراک معاني ،عقايد ،تصاوير و انديشه ها انتقال معنی در ارتباط • معنا در وجود انسان است • پيام و به ويژه کلمات فاقد معنا است. • معنا شخصی است و از فردی به فرد ديگر متفاوت Gاست. • معنا وابسته به کدهايي است که در ارتباط انتخاب می شود. • در به کار گيری ابزارهای ارتباطی ،مقاصد و نيت ها درون پيام به رمز درمی آيند و انتظار می رود تا مخاطب با دريافت و رمزگشايي از آنها به نيت های منبع ارتباط پی ببرد. معنا در نگاه مولوی • اختالف کردن در چگونگی و شکل پيل! معنا در کالم و پيام نيست! 4ات معنا خصوصي • • • • • • • • از ديدگاه برلو معنا در پيام نيست. معنا چيزی کشف کردنی نيست. معنا فقط در انسان هاست. معنا به وسيله انسان آموخته می شود .او بر آن می افزايد ،کم می کند ،عوض می کند و حتی نابود می سازد. زبان فاقد معناست و تنها مجموعه ای از نماد هاست. معنا قابل انتقال نيست و تنهاپيام است که منتقل می شود. کلمات يکسان ،معنای يکسانی در انسان ها ايجاد نمی کند. معناها شخصی هستند و از فردی به فرد ديگر متفاوت است. الگوهای يادگيری در انسان .1 .2 .3 .4 .5 يادگيری از طريق شرطی شدن کالسيک يادگيری از طريق شرطی شدن فعال يادگيری از طريق مجاورت يادگيری از طريق مشاهده يادگيری از طريق شناخت مغز انسان همچون آسيابي است كه دائم ًا كار مي كند. اگر در آن گندم بريزيم ،آرد گندم بيرون مي دهد .و اگر جو بريزيم ،آرد جو پس ايده و افكار خوب در آن بريزيد .تا شاهد ثمرش باشيد ارتباط • فرايندی است کGه طی آGن افکار ،عقايد و احGساسات يک Gفرد • به ديگری به شکل پيامهای کالمی و غير کالمی منتقل می شود ، =1 معنی پيام در ذهن گيرنده معنی پيام در ذهن فرستنده مراحل ارتباط گيرنده پيام آن را با حواس خود دريافت کند توجه او را جلب كند پيام توسط او درك و فهميده شود مورد قبول او قرار گيرد در او تغيير رفتاررخ دهد مرحله ( :)1دسترسي به گروه مخاطب • ارتباط نمي تواند مؤثر باشد مگر اين كه توسط گروه مخاطب شنيده و يا ديده شود. • بسياري از برنامه هاي ارتباطي در همين مرحله به ظاهر ساده دچار شكست مي شوند. • موفقيت در اين مرحله مستلزم مطالعه گروه مخاطب براي درك عادات شنيداري و خواندني آنان است . مرحله( :)2جلب توجه مخاطب • در هر زمان ،ما محدوده وسيعي از اطالعات را با حواس پنجگانه خود دريافت مي كنيم .توجه روندي است كه فرد بخشي از اين مجموعه پيچيده را براي دقت بيشتر انتخاب مي كند. • هر ارتباطي بايد توجه مخاطب را به نحوي جلب كند كه آنها براي گوش كردن و يا خواندن آن تالش كنند. • مثال هايي از شكست ارتباطي در اين مرحله: رد شدن از كنار پوستر بدون نگاه كردن به آن -توجه نكردن به صحبت هاي بهداشتي يا نمايش عملي در كلينيك مرحله( :)3فهم يا درك پيام • به محض آنكه توجه فرد به پيام جلب شود ،سعي مي كند تا آن را درك نمايد . • درك ،روندي كام ً ال ذهني است ( دو نفر ممكن است يك پيام راديويي يكسان را بشنوند و پيام آن را كام ً ال متفاوت از آنچه كه فرستنده قصد داشته ،فهميده و درك كنند ) . • استفاده از زبان پيچيده وكلمات ناآشنا و فنی ،تصاوير حاوي جداول پيچيده و جزئيات غيرجذاب ،Gعرضه اطالعات زيادی که مخاطب قادر به جذب آن نباشد :اشكال در درك يا سوء تفاهم مرحله( :)4قبول پيام و پذيرفتن آن • يك پيام ارتباطي نبايد فقط دريافت و يا فهميده شود بلكه بايد مورد قبول هم واقع گردد و فرد به آن معتقد شود . • تغيير باورهايي که به تازگی كسب شده باشد آسانتر است ولی تاثير و نفوذ بر باورهاي كه مدت طوالني وجود دارد و يا مردم نسبت به آن اعتقاد کامل پيدا کرده باشند مشكل است . • معموالً پذيرش يك باور زماني كه بتوان تاثير آن را به راحتي نشان دGاد ،ساده تر خواهد بود. مرحله( :)5ايجاد يك تغيير در رفتار • ارتباط ممكن است منتج به تغيير باورها و نگرش شود اما بر رفتار تاثيری نداشته باشد. • ارتباطی که بر باوري هدف گيري نكرده است که بيشترين تاثير را بر تغيير رفتار دارد و يا فقدان ساير عوامل مساعدكننده ،قادرکننده و تقويت كننده می تواند عامل اين اشکال باشد. اجزاي فرآيند ارتباط • • • • منبع /فرستنده /منشاء پيام گيرنده كانال ارتباطي اثربخش پيام اثربخش های پيام ويژگي های پيام وو ويژگي پيام تدوين پيام ارتباطی • • • • • آنچه قرار است به گروه مخاطب گفته شود يا منتقل گردد پيام های کليدی توسط رمزگذاران و براساس ويژگی های منبع ارتباطی توليد و آماده انتقال خواهد شد. دو دليل برای اهميت پيام های کليدی: آنها بخش کليدی فرآيند شکل دهنده نگرش مخاطب هستند. اثربخشی فرآيند ارتباط را نشان می دهند. گام های اساسی در توليد پيام .1توجه و تمرکز بر يک ايده اصلی .2سازماندهي اطالعات :آنچه در توليد پيام اصل است، استفاده نظام مند از محتوای پيام است .انتخاب چارچوب مشخص قبل از پرداختن به محتوای پيام ،طرح کلي را مشخص می کند( .رعايت ترتيب زماني و يا مکانی ،و نيز پرداختن به مشکالت و راه حل های مربوط به آن) گام های اساسی در توليد پيام .3توجه به ويژگی های پيام :خصوصيات محتوايي و ساختاری پيام شامل دقت و درستي محتوا ،نحوه ارائه مطلب مورد نظر ،جاذبه برای توجه به پيام و ترغيب مخاطب برای تغيير، سبک و شکل پيام ،قابليت فهم پيام و توان سرگرم کنندگی آن مراحل توليد يک پيام ارتباطی .1بررسی پيام ها و مواد موجود توليد پيام مي تواند وقت گير و پرهزينه باشد و ممکن است فرآيند توليد پيام منجر به خلق مواد و پيام های تکراری گردد. جمع آوری و استفاده از مواد آموزشي موجود مانند کتابچه ها، پوسترها و پمفلت ها و ليفلت های حاوی پيام براي شروع کار ضروری است. مراحل توليد يک پيام ارتباطی .2طراحي و آزمون محتواي پيام: محتواي پيام ،شکل اوليه و هسته اصلی پيام است و عبارات و جمالت به تنهايي يا همراه با شکل و تصوير را شامل می شوند .ملزومات شروع کار طراحي پيام شامل کار با متخصصين و افراد خالق ،اتخاذ ارتباط مناسب فرهنگي ،انتخاب نوع جلب توجه و آزمون محتواست. مراحل توليد يک پيام ارتباطی .3 • • • • تصميم گيری در مورد نوع پيام: موارد زير در تعيين نوع پيام و فورمت آن نقش دارد: ماهيت پيام عملکرد و هدف پيام کانال هاي انتخاب شده براي برقراري ارتباط بودجه و ديگر منابع موجود مراحل توليد يک پيام ارتباطی .4طراحي پيام و مواد ارتباطی .5پيش آزمون پيام ها و مواد: به ما کمک می کند تا نقايص موجود در پيام ها را پيش از صرف هزينه و توليد نهايي مواد مشخص کند .از طريق پيش آزمون مواردي از قبيل جامعيت ،نقاط قوت و ضعف ،مرتبط بودن با مخاطبين ،اجزاي گيج کننده، حساسيت برانگيز يا بحث برانگيز پيام مشخص مي شود. طراحي پيام و مواد ارتباطی • پيام ،نکات کليدی است که قرار است درباره برنامه مورد نظر به مخاطبين منتقل شود. • پيام ،يک جمله کوتاه و خالصه شده و شامل جنبه هاي تشويقي وترغيبي در زمينه اهداف برنامه است. انواع پيام • پيام های دستوري :در اين نوع پيام ها ،توصيه به انجام فعاليت هاي تجويز شده مدنظر است و در واقع به گيرنده پيام می گويد که چه کاری را انجام دهد يا ندهد. • پيام های ترکيبي :ترکيبی از عقايد و باورها ،فعاليت ها، دانش ها و مهارت هاي مربوط به يک زمينه کاری را شامل می شوند. • پيام های ابتکاري :ايده هاي نو يا راه حل هاي جديد براي مشکالت پيچيده را با خود دارد. انواع پيام • پيام های آگاهي دهنده :اين نوع پيام ها حقايق ،اطالعات، باورها و ساير اطالعات را در خود دارند. • پيام های ترغيب کننده :هدف اين دسته از پيام ها تحت تاثير قرار دادن ،متقاعد کردن و يا تشويق مخاطب به پذيرش يا عمل به چيزی است. • پيام های ارتباطی :هدف اصلی در يک پيام ارتباطی ،ايجاد و حفظ رابطه ميان طرفين ارتباط است. • • انواع سبک پيام جاذبه عاطفي در برابر جاذبه منطقی :گاهی پيام با تمرکز بر روی احساسات مخاطب سعی در جلب توجه او و ترغيب برای پذيرش محتوای پيام دارد و گاه تاکيد پيام بر استدالل است .معموال پيام های عاطفی تاثيرات بيشتری دارند. جاذبه مثبت در برابر جاذبه منفي :در مواردی تاکيد پيام بر نتايج مثبت مربوط به محتوای پيام است و در موارد ديگری ممکن است ،به نتايج منفی حاصل از رفتار اشاره شود .افراد به پيام هاي مثبت بهتر از پيام هاي منفي پاسخ مي دهند. انواع سبک پيام • • • جاذبه جمعي در برابر جاذبه شخصي :گاهی در پيام تاکيد بر فوايد جمعی ايده يا رفتار است و گاه به نتايج مربوط به خود فرد پرداخته می شود. پيام با نتيجه گيري مشخص در برابر پيام با نتيجه گيري باز: مواردی که در پيام نتيجه گيری مشخصی ارائه می شود ،در مقابل موارد ديگری که نتيجه گيری برعهده مخاطب گذاشته می شود. جاذبه هاي بيان تکراري يا بيان يک باره پيام :گاهی پيام ها به دفعات و تکراری به موضوعی می پردازند و گاه بيان يک پيام ،تنها برای يکبار صورت می گيرد. پنج عنصر کليدي در طراحي پيام )1 )2 )3 )4 )5 محتوای پيام زبان پيام منبع پيام فورمت پيام زمان– مکان پيام فرضی ()1 • برنامه ترويج تغذيه با شير مادر برنامه ای است که توسط وزارت بهداشت حمايت و اجرا می شود و به زنان ايرانی ياد می دهد تا به نوزادان و شيرخواران خود ،شير خودشان را بدهند. به نظر شما اين پيام درست و کامل است؟ پيام فرضی ()2 • برنامه آگاه سازی نوجوانان در زمينه بيماری ايدز ،برنامه ای است که با همکاری وزارت آموزش و پرورش و توسط وزارت بهداشت اجرا می شود و به نوجوانان ايرانی را ه های پيشگيری و مقابله با بيماری ايدز را آموزش می دهد. به نظر شما اين پيام درست و کامل است؟ اثربخش پيام اثربخش يک پيام محتواي يک محتواي ويژگی های يک پيام اثربخش .1 .2 .3 روشن و واضGح :پيامی که محتوای آن با وضGوح و روشنی ارائه شده باشد ،اثربخش تر است. سازگار و غيرمتناقض :وجود تناقض بين بخش های مختلف پيام باعث سلب اعتماد مخاطب از آن و کاهش اثربخشی خواهد شد. معتبر :پيامی که اعتبار خود را از منابع علمی و مورد قبول صGاحبنظران کسب کرده باشد ،تاثير بيشتری دارد. 37 ويژگی های يک پيام اثربخش .4 .5 .6 ترغيب کننده :پيام های ترغيب کننده ،بيشتر مورد پذيرش مخاطب قرار خواهد گرفت. جالب توجه :توجه را هوشياری کامل تعريف می کنند .پيامی که بتواند مخاطب خود را به توجه وادارد به طوری که تمام قوای ذهنی برای مدتی به آن معطوف گردد ،اثربخشی بيشتری دارد. پيشنهادگر اقدام بعدي :پيام هايي که تنها به ارائه حقايق و واقعيت ها بسنده نمی کنند و پيشنهادگر اقدامات عملی مخاطب هستند ،تاثير مطلوبی دارند. ويژگی های يک پيام اثربخش .7متناسب با فرد :پيام بايد با ويژگی های فرد تناسب داشته باشد. شناخت مخاطب برای اطالع از اين ويژگی ها ،گام اساسی در توليد پيام اثربخش است. .8جذاب :استفاده از ابزارهای جذاب در پيام اعم از محتوا ،شکل، رنگ و ...به اثربخشی آن کمک خواهد کرد .مناسب با فرهنگ مخاطبين باشد. .9متناسب با فرهنگ :عدم تناسب محتوا يا شکل پيام با فرهنگ گروه مخاطب مانعی جدی بر سر راه توجه و پذيرش پيام خواهد بود. ويژگی های يک پيام اثربخش .10تنوع از نظر شکل :پيامی که با اشکال مختلف به مخاطب برسد و محدود به يک شکل منفرد و خاص نباشد ،تاثير بيشتری در گروه هدف خواهد داشت. .11منتقل با کانال هاي مناسب :يک پيام دارای شرايط مطلوب که واجد تمام موارد باال باشد ولی انتقال آن با کمک کانال های مناسب گروه هدف انجام نگيرد ،محکوم به شکست و عدم تاثير است. .12پيش آزمون شده :برای باال رفتن ميزان تاثير پيام ،ضروری است که قبل از انتشار آن ،با روش مناسب و علمی آزموده شود و اشکاالت آن استخراج و مرتفع گردد .در اين صورت است که پيام ما اثربخش خواهد شد. محتوای پيام • پيام مورد نظر ما قرار است نظر ،ايده يا حقيقتی را به مخاطب منتقل کند .در حوزه سالمت ،اين پيام در جهت کسب ،حفظ و ارتقای سالمت خواهد بود و براساس اهداف برنامه ارتباطی تدوين خواهد شد. ويژگی های محتوای پيام • • • • امکان درک مشکل از پيام وجود داشته باشد و به عبارت ديگر، پيام توانايي توصيف مشکل و انتقال درست و کامل درک از مشکل به مخاطب را داشته باشد. بزرگی و وسعت مساله را نشان دهد. برای مخاطب قابل باور باشد. به موانع بر سر راه پذيرش و مقاومت های احتمالی گيرنده پيام توجه شده باشد. ويژگی های محتوای پيام • عالوه بر خود موضوع ،راه حل بيان شده در پيام نيز برای مخاطب باورپذير باشد. • به ملزومات Gانجام رفتار مورد نظر توسط مخاطب اشاره شده باشد و گيرنده پيام بتواند ارزيابی مثبتی از خود برای پذيرش ايده يا رفتار پيشنهادی در پيام داشته باشد. • اعتبار علمی داشته باشد و با انتخاب منبع معتبر ،زمينه پذيرش آن برای مخاطب فراهم شود. اصول پيش آزمون پيام پيش آزمون پيام ها • پيش آزمون به ما اجازه مي دهد تا نقايص موجود در پيام ها را پيش از صرف هزينه و توليد نهايي مواد مشخص کند. • از طريق پيش آزمون مواردي از قبيل جامعيت ،نقاط قوت و ضعف ،مرتبط بودن با مخاطب ،و نيز اجزاي گيج کننده ،حساسيت برانگيز يا بحث برانگيز پيام مشخص مي شود. معيارهاي پيش آزمون • درک مخاطب از پيام :وقتی قرار است پيامی آزمون شود، الزم است ميزان درک محتوای پيام توسط گروه منتخب بررسی شود .نتايج اين بررسی ،ممکن است به ساده و قابل فهم تر شدن پيام منجر گردد. • تناسب :گروه منتخب در مورد تناسب پيام با گروه هدف نظر خواهد داد و مشخص خواهد کرد که با چه تغييراتی می توان پيام را برای مخاطبين مناسب تر کرد. 4ارهاي پيش آزمون معي • قابليت توجه :در پيش آزمون می توان توانايي پيام در جلب توجه مخاطب را بررسی کرد و برای باال بردن آن از نظرات گروه منتخب کمک گرفت. • ماندگاري در حافظه :در پيش آزمون ميزان ماندگاری پيام در حافظه گروه منتخب آزمون می شود .اين که تا چه اندازه پيام در ياد مخاطبين مانده است و آيا محتوا و شکل آن را از ياد برده اند يا نه ،اساس اين معيار به شمار می رود. • اعتبار :بررسی ميزان اعتبار پيام از ديدگاه گروه منتخب در پيش آزمون ها ضروری است. معيارهاي پيش آزمون • پذيرفتني :اين که گروه منتخب محتوای پيام را پذيرفته است يا نه و اشکاالتی که بايد مرتفع شود تا پيام مورد پذيرش مخاطب قرار گيرد ،در پيش آزمون اهميتی اساسی دارد. • جذابيت :از گروه منتخب به صورت Gمستقيم درباره جذابيت پيام پرسش خواهد شد و يا جذابيت پيام مورد نظر در بين چندين پيام بررسی می شود. • دانش ،نگرش و باور :همخوانی پيام با دانش ،نگرش و باورهای مخاطبين و اقداماتی که برای اصالح نواقص آن در اين زمينه ها وجود دارد. روش های انجام پيش آزمون • استفاده از پرسشنامه های خود ايفا :پرسشنامه هايي که در اختيار گروه هدف قرار می گيرد و از آنان درباره اجزای کليدی پيام پرسش می شود. • بحث گروهی متمرکز :با انتخاب گروه های کوچکی از بين مخاطبان و بحث در مورد پيام توليد شده ،معيارهای مورد نظر ارزيابی می شود. • مصاحبه :گاهی الزم است با افراد منتخبی از گروه هدف مصاحبه هايي درباره محتوا و شکل پيام توليد شده انجام شود و با اعمال نظرات Gآنان پيام نهايي شود. روش های انجام پيش آزمون • گروه کارشناسان و دروازه بانان :استفاده از نظرات کارشناسان و صاحبنظران آشنا به موضوع و دروازه بانان(افرادی که می توانند جريان اطالعات به گروه مخاطب را کنترل می کنند) برای رفع اشکاالت پيام و نهايي کردن آن روش ديگر پيش آزمون کردن به شمار می رود. • استفاده از موقعيت های واقعی :گاهی الزم است با ارائه پيام به گروه مخاطب در موقعيت های واقعی مانند مراکز حضور آنان و بررسی عکس العمل ها و نظرات آنان ،پيام را پيش آزمون کرد. چند نکته مهم در پيش آزمون .1بررسی ميزان قابليت خوانا بودن پيام و اصالح آن براساس نتايج اين آزمون ،می تواند باعث تبديل پيام دشوار به پيامی که امکان خواندن آن بيشتر باشد ،شود. .2در پرسش از افراد برای درک نظرات Gآنان از سئواالت Gباز (و نه بسته يا راهنمايي کننده برای جوابی مشخص) استفاده شود. .3هر گونه نظر مهم تلقی گردد حتی اگر به نظر غيرمنطقی يا نادرست به نظر برسد( .گاه نظر ندادن به معنای عدم درک مفهوم پيام يا پرسش ماست پس می تواند مهم باشد) چند نکته مهم در پيش آزمون .4پيام را بايد بيش از يک بار آزمون کرد .بهتر است شروع پيش آزمون زمانی باشد که هنوز محصوالت توليدی خام هستند. .5برای پيش آزمون پيام هايي که نوشته دارند ،بايد تا مرحله ای پيش رفت که اکثريت شرکت کنندگان همان چيزی را که انتظار می رود دريافت کنند و نيز هيچ پيشنهادی برای اصالح آن ارائه نشود. .6در پيش آزمون بايد ابتدا و بدون نوشته ها ،تصاوير را آزمون کرد و بعد همراه با نوشته ها به گروه ارائه کرد .به اين ترتيب می توان مطمئن بود که تصاوير به تنهايي گوياست. • • • • • • • • • • • • • به نظر شما اين پيام توسط چه كسي تهيه شده است آيا پيام براي شما پذيرفتني است كدام قسمت را نمپذيريد چه مشكل براي پذيرش آن داريد مفهوم اصلي پيام چه بود از اين پيام چه فهميديد ( درك ) فكر مي كنيد كسي كه اين پيام را مي گيرد بايد چكاري انجام دهد ( درك ) آيا فكر مي كنيد چيزي هست كه در اين پيام نيامده باشد كدام قسمت از اين پيام را دوست داريد و از كدام بخش آن خوششتان نمي آيد ؟ چرا؟ ( پذيرفتني انطباق با سطح دانش نگرش توانايي ) شكل و تصاوير آن چه نقاط قوت و ضعفي دارد اگر شما جاي ما بوديد اين پيام را براي چه كساني و در كجا توزيع مي كنيد ( تناسب ) به نظر شما ايده اي كه در اين پيام مطرح شده است در جهت كمك به مخاطب است يا نه براي شما چه ؟ چرا ؟ ( درك مخاطب ) پيشنهاد يا نظري براي بهتر شدن پيام داريد