آسمان های هفت گانه

آسمان های هفت گانه

اسلاید 1: بنام خالق هفت آسمان

اسلاید 2: تهیه کننده: محمدفرهادی کلاس:دوم تجربی مدرسه:شهیدموسوی سال تحصیلی:94-93آسمان های هفت گانه

اسلاید 3: آسمان های هفت گانه

اسلاید 4: برای آنکه مقصود از هفت آسمان روشن شود، لازم است چند نکته را بیان کنیم: نکته اول: در قرآن کریم، هفت مورد به صراحت و دو مورد به کنایه سخن از آسمان های هفت گانه و در یک مورد نیز  ظاهراً سخن از زمین های هفت گانه آمده است.نکته دوم: «سماء» در لغت از ریشه «سموّ» به معنای بلندی است،حتی برخی لغویین ادعا کردند هر بالایی نسبت به پایین آن آسمان و هر پایین نسبت به بالای آن زمین است.نکته سوم: کلمه «سماء» و مشتقات آن در قرآن کریم سیصد و ده بار آمده که در دو مفهوم بکار رفته است:الف. آسمان مادی ب. آسمان به معنای معنوی

اسلاید 5: الف:آسمان مادیقرآن کریم در بسیاری از موارد واژه سماء (آسمان) را در معنای مادی آن بکار برده است که مصادیق و معانی متعددی از آن اراده می شود از جمله:1: آسمان به معنای جهت بالا «مانند درخت پر برکت و پاکیزه که ریشه آن در زمین ثابت و محکم است و شاخه های آن به آسمان کشیده شده است»2: آسمان به معنای جوّ اطراف زمین: «و نزلنا من السماء ماءً مبارکاً» « و از آسمان آب مبارکی را فرو فرستادیم».3: آسمان به معنای مکان سیارات و ستارگان: «بزرگوار آن خدایی که در آسمان برج ها مقرر داشته و در آن چراغ روشن خورشید و ماه تابان را روشن ساخت».  

اسلاید 6: ب:آسمان به معنای معنوی قرآن کریم در بسیاری از موارد واژه سماء (آسمان) را به معنای معنوی آن بکار برده است که از آن نیز مصادیق و معانی متعددی اراده می شود از جمله:1: آسمان به معنای مقام قرب و مقام حضور که محل تدبیر امور عالم است: «اوست که امر عالم را از آسمان بسوی زمین تدبیر می‎کند».2: آسمان به معنای موجود عالی و حقیقی:«روزی تان و آن چه به شما وعده داده می شود در آسمان قرار دارد».

اسلاید 7: نکته چهارم: مقصود از سبع (هفت) چیست؟کلمه سبع (هفت) در عربی به دو صورت به کار می رود.الف: هفت به معنای عدد مشخص و معین که در ریاضی به کار می رود.ب: هفت به معنای نماد کثرت؛ چرا که گاهی در عربی کلمه «هفت» به کار می‎رود و معنای کنائی آن (تعداد زیاد و کثیر) مراد است.

اسلاید 8: نکته پنجم: مقصود قرآن از واژه «هفت آسمان»مفسرین درباره واژه «هفت آسمان» چندین احتمال داده اند:الف: هفت به معنای عدد حقیقی باشد که در این صورت این احتمالات متصور است.1:هفت آسمان پر از ستاره و سیاره که هر یک مثل آسمان کره خاکی زمین می باشند. احتمال وجود هفت جهان مشابه که هنوز کشف نشده است، وجود دارد.2:هفت مقام قرب و حضور و موجود عالی معنوی (هفت آسمان) در مقابل هفت مرتبه پست وجودی طبیعت.

اسلاید 9: ب: هفت، به معنای کثرت باشد که در این صورت احتمالات زیر متصور است:1: آسمان های زیادی (مجموعه کرات و سیارات و…) خلق کرد. و زمین های زیادی (کره های خاکی مشابه زمین) خلق کرد. که همه آنها در فضا شناور و معلق هستند.2: تعداد زیادی از طبقات جوّ آسمان را خلق کرد و تعداد زیادی از طبقات داخلی زمین یا قطعات زمین و اقلیم ها را خلق کرد.3: مراتب معنوی و مقامات قرب و حضور و موجودات عالی بسیاری خلق کرد.نتیجه این که با توجه به عدم شناخت و اطلاع کافی ما از  معنای هفت آسمان در قرآن و با توجه به ابهاماتی که در مورد آسمان و کهکشان ها از نظر علمی وجود دارد؛ نمی توان درباره آن نظر قطعی داد و همه نظریات به صورت احتمال و گمان مطرح می شود.امّا نباید از این نکته غافل شویم که هدف قرآن هدایت معنوی و تربیتی بشر است و اشاره قرآن به مواردی از قبیل هفت آسمان و زمین، حرکت خورشید و زمین و… علاوه بر حقانیت آنها، نشان از قدرت لایزال او و هموار نمودن راه خداشناسی و آماده کردن زمینه تفکر و تدبر در آفرینش است. همچنین بعضی از مطالب علمی قرآن نیازمند به زمان و اثبات علم تجربی می‌باشد اگر علوم در مسائل علمی قرآنی نظریه ای نداد، دلیل بر باطل بودن نظریه قرآن نیست.

اسلاید 10: معنای هفت آسمان در قرآن(1)آسمان یا سماء و خلقت و جایگاه والای آن در نظام هستی یکی از مفاهیم مهم قرآنی است. با دقت در آیات قرآن در مورد سماء با خصوصیات ویژه ای مواجه می شویم. از جمله اینکه خیرات و برکات از آسمان نازل می شود و در های آسمان برای برخی گشوده می شود. و آنچه از خیرات که وعده شده است در آسمان است. همچنین در برخی آیات هشدار داده شده است که : «اَاَمنتُم مَن فی السماء… »؛ آیا  از کسی که در آسمان است در امان هستید.مجموعۀ این آیات، همچنین روایات فراوانی که در مورد آسمان وارد شده است نشان می دهد که آسمان امری فراتر از شناختهای محدود بشری است.

اسلاید 11: بر اساس صریح آیات قرآنی تمامی سیارات و اجرام سماوی و کهکشانها تنها زینت های آسمان دنیا (آسمان اول) محسوب می شوندکه ما از درک همین آسمان هم عاجزیم حال آنکه آسمان خود هفت طبقه و هفت مرتبه را شامل است که آسمان های بالاتر هرچه باشندغیر از این محدوده و مرتبه ای هستند که برای آسمان اول تعریف شده است.با توجه به اینکه در آیات و روایات آمده که آسمانها منزلگاه ملائکه است، و یا ملائکه از آسمان نازل مى‏شوند، و امر خداى تعالى را با خود به زمین مى‏آورند یا اینکه آسمان درهایى دارد، که براى کفار باز نمى‏شود و مطالبی دیگر و از طرفی می دانیم که ملائکه از نور خلق شده اند و موجوداتی نوری هستند، بنابراین می توان نتیجه گرفت که خلقت آسمانها و آسمانیان هیچ شباهت و ربطى با نظام جارى در زمین ندارد.

اسلاید 12: به این ترتیب می توان گفت که آسمان، جهان هستی را در برگرفته که البته یکی نیست بلکه  هفت آسمان می باشد که نزدیک ترین آسمان که موسوم به آسمان دنیا است در مقابل دیدگان ما قرار دارد که مزین به کرات و کهکشانها ست.می توان جهان هستی را همچون گردویی مجسم ساخت که هفت پوسته دارد که در فاصلۀ بین پوسته هایش هریک جهانی دگر است و جهانی که ما در آن قرار داریم یعنی جهان ارض (عالم خاکی با همه کراتش) به مثابۀ مغز این گردو می باشد که ثقیل ترین و مادی ترین جنبه این جهان است که در مرکز هفت جهان تو در تو قرار گرفته است. بنابراین، زمین و منظومه شمسی و کل ستارگان و کهکشان ها در درون هسته جهان واقع شده اند که در قرآن عالم ارض نامیده شده (که منظور همان عالم ماده است). و شش جهان دیگر در طبقات فوقانی ما قرار دارند که در فرهنگ اسلامی موسوم به ملکوت و جبروت و لاهوت و غیره می باشد.

اسلاید 13: قرآن کریم در این مورد می فرماید: «فَقَضاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ فی‏ یَوْمَیْنِ وَ أَوْحى‏ فی‏ کُلِّ سَماءٍ أَمْرَها وَ زَیَّنَّا السَّماءَ الدُّنْیا بِمَصابیحَ وَ حِفْظاً ذلِکَ تَقْدیرُ الْعَزیزِ الْعَلیم‏»؛ پس آنها را هفت آسمان در دو روز قرار داد و در هر آسمانی امر آن آسمان را وحی نمود و آسمان دنیا را با چراغهایی( ستارگان) زینت بخشیدیم و حفظ کردیم . این است تقدیر خداوند توانا و دانا.با این حال برخی از قدما خواسته اند هفت آسمان در قرآن را با هفت مرتبه از کواکب که برگرفته از هیئت قدیم (هیئت بطلمیوس) است تفسیر کنند ولی این مطلب با مطالب قرآنی مطابقت ندارد چو ن هفت آسمانی که در قرآن ذکر شده به گونه ای است که تمامی ستارگان و سیارات، تنها در مرتبه اول آن (سماء الدنیا ) واقع شده اند.از طرفی دیدگاه عرفانی در مورد “افلاک ِنه گانه” که آنها را عوالمی اثیری می دانند (به خلاف تفسیر صرفاً مادی از کواکب سبعه)، از جهاتی مشابهت به مراتب بالاتری دارد که در قرآن در مورد هفت آسمان مطرح شده اند.

اسلاید 14: در مورد جمع بین نظریه قدما در مورد افلاک و مقایسه آن با هفت آسمان در قرآن به نظر می رسد که در هر دوره ای، خواسته یا ناخواسته عده ای تلاش کرده اند که این حقیقت قرآنی را بر علم و دانش آن روز منطبق کنند که این امر برخی تفاسیر مادی را در این زمینه در پی داشته است. از همین روی در تفاسیر قدما هم سعی شده است که هفت آسمان قرآن بر اساس هیئت قدیم تفسیر شود ولی این مطلب با ظاهر قرآن منافات دارد.از طرفی برخی از عرفا در بیانات خود در تفسیر هفت آسمان طریقه ای مستقل از طریقۀ هیئت قدیم را پیش روی گرفته و هفت آسمان را به عوالمی روحی تفسیر کرده اند. از جمله ابن عربی مراد از هفت آسمان در قرآن را چنین بیان کرده است: « هفت آسمان، اشاره به عالم روحانیات دارد که اولین آن عالم ملکوت ارضیه است و قوای نفسانیه و جن و دومین آن عالم نفس است و سوم عالم قلب و چهارم عالم عقل و پنجم عالم سرّ و ششم عالم روح و هفتم عالم خفاء. و امیر المومنین (ع) به همین مطلب اشاره دارد ، آنجا که می فرماید: من بر راه های آسمان آگاه تر از راه های زمین هستم».

اسلاید 15: معنی هفت آسمان درقران(2)آسمان یا سماء و خلقت و جایگاه والای آن در نظام هستی یکی از مفاهیم مهم قرآنی است. با دقت در آیات قرآن در مورد سماء با خصوصیات ویژه ای مواجه می شویم. از جمله اینکه خیرات و برکات از آسمان نازل می شود و در های آسمان برای برخی گشوده می شود. و آنچه از خیرات که وعده شده است در آسمان است (1)همچنین در برخی آیات هشدار داده شده است که : «اَاَمنتُم مَن فی السماء … » ؛آیا  از کسی که در آسمان است در امان هستید(2) مجموعۀ این آیات، همچنین روایات فراوانی که در مورد آسمان وارد شده است نشان می دهد که آسمان امری فراتر از شناختهای محدود بشری است.بر اساس صریح آیات قرآنی تمامی سیارات و اجرام سماوی و کهکشانها تنها زینت های آسمان دنیا (آسمان اول) محسوب می شوند(3)که ما از درک همین آسمان هم عاجزیم حال آنکه آسمان خود هفت طبقه و هفت مرتبه را شامل است که آسمان های بالاتر هرچه باشند،  غیر از این محدوده و مرتبه ای هستند که برای آسمان اول تعریف شده است.(مفهوم)

اسلاید 16: با توجه به اینکه در آیات و روایات آمده که آسمانها منزلگاه ملائکه است، و یا ملائکه از آسمان نازل مى‏شوند، و امر خداى تعالى را با خود به زمین مى‏آورند یا اینکه آسمان درهایى دارد، که براى کفار باز نمى‏شود و مطالبی دیگر و از طرفی می دانیم که ملائکه از نور خلق شده اند و موجوداتی نوری هستند، بنابراین می توان نتیجه گرفت که خلقت آسمانها و آسمانیان هیچ شباهت و ربطى با نظام جارى در زمین ندارد(4)به این ترتیب می توان گفت که آسمان، جهان هستی را در برگرفته که البته یکی نیست بلکه  هفت آسمان می باشد که نزدیک ترین آسمان که موسوم به آسمان دنیا است در مقابل دیدگان ما قرار دارد که مزین به کرات و کهکشانها ست.می توان جهان هستی را همچون گردویی مجسم ساخت که هفت پوسته دارد که در فاصلۀ بین پوسته هایش هریک جهانی دگر است و جهانی که ما در آن قرار داریم یعنی جهان ارض (عالم خاکی با همه کراتش) به مثابۀ مغز این گردو می باشد که ثقیل ترین و مادی ترین جنبه این جهان است که در مرکز هفت جهان تو در تو قرار گرفته است. بنابراین، زمین و منظومه شمسی و کل ستارگان و کهکشان ها در درون هسته جهان واقع شده اند که در قرآن عالم ارض نامیده شده (که منظور همان عالم ماده است). و شش جهان دیگر در طبقات فوقانی ما قرار دارند که در فرهنگ اسلامی موسوم به ملکوت و جبروت و لاهوت و غیره می باشد.

اسلاید 17: قرآن کریم در این مورد می فرماید:«فَقَضاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ فی‏ یَوْمَیْنِ وَ أَوْحى‏ فی‏ کُلِّ سَماءٍ أَمْرَها وَ زَیَّنَّا السَّماءَ الدُّنْیا بِمَصابیحَ وَ حِفْظاً ذلِکَ تَقْدیرُ الْعَزیزِ الْعَلیم(5)‏؛ پس آنها را هفت آسمان در دو روز قرار داد و در هر آسمانی امر آن آسمان را وحی نمود و آسمان دنیا را با چراغهایی(ستارگان) زینت بخشیدیم و حفظ کردیم . این است تقدیر خداوند توانا و دانا.با این حال برخی از قدما خواسته اند هفت آسمان در قرآن را با هفت مرتبه از کواکب که برگرفته از هیئت قدیم (هیئت بطلمیوس) است تفسیر کنند ولی این مطلب با مطالب قرآنی مطابقت ندارد چو ن هفت آسمانی که در قرآن ذکر شده به گونه ای است که تمامی ستارگان و سیارات، تنها در مرتبه اول آن (سماء الدنیا ) واقع شده اند.از طرفی دیدگاه عرفانی در مورد “افلاک ِنه گانه” که آنها را عوالمی اثیری می دانند (به خلاف تفسیر صرفاً مادی از کواکب سبعه)، از جهاتی مشابهت به مراتب بالاتری دارد که در قرآن در مورد هفت آسمان مطرح شده اند.

اسلاید 18: در مورد جمع بین نظریه قدما در مورد افلاک و مقایسه آن با هفت آسمان در قرآن به نظر می رسد که در هر دوره ای، خواسته یا ناخواسته عده ای تلاش کرده اند که این حقیقت قرآنی را بر علم و دانش آن روز منطبق کنند که این امر برخی تفاسیر مادی را در این زمینه در پی داشته است. از همین روی در تفاسیر قدما هم سعی شده است که هفت آسمان قرآن بر اساس هیئت قدیم تفسیر شود ولی این مطلب با ظاهر قرآن منافات دارد.از طرفی برخی از عرفا در بیانات خود در تفسیر هفت آسمان طریقه ای مستقل از طریقۀ هیئت قدیم را پیش روی گرفته و  هفت آسمان را به عوالمی روحی تفسیر کرده اند. از جمله ابن عربی مراد از هفت آسمان در قرآن را چنین بیان کرده است: هفت آسمان، اشاره به عالم روحانیات دارد که اولین آن عالم ملکوت ارضیه است و قوای نفسانیه و جن و دومین آن عالم نفس است و سوم عالم قلب و چهارم عالم عقل و پنجم عالم سرّ و ششم عالم روح و هفتم عالم خفاء. و امیر المومنین (ع) به همین مطلب اشاره دارد ، آنجا که می فرماید: من بر راه های آسمان آگاه تر از ره های زمین هستم.(6)

اسلاید 19: منابع:(1)وَ فِی السَّماءِ رِزْقُکُمْ وَ ما تُوعَدُون‏» الذاریات، ۲۲٫(2)الملک، ۱۶٫ و می دانیم که خداوند مکان نداشته و درآسمان نیست؛ علامه طباطبائی در المیزان در مورد آن کس که در آسمان است چنین آورده است: منظور فرشتگانی هستند که موکل بر آسمان و حوادث عالمند» ترجمه المیزان،ج۱۹،ص ۶۰۰٫(3)إِنَّا زَیَّنَّا السَّماءَ الدُّنْیا بِزینَهٍ الْکَواکِب‏»الصافات ۶ و «فَقَضاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ فی‏ یَوْمَیْنِ وَ أَوْحى‏ فی‏ کُلِّ سَماءٍ أَمْرَها وَ زَیَّنَّا السَّماءَ الدُّنْیا بِمَصابیحَ وَ حِفْظاً ذلِکَ تَقْدیرُ الْعَزیزِ الْعَلیم‏» فصلت ۱۲(4)المیزان(5)فصلت، ۱۲(6)ابن عربی، تفسیر ابن عربی، ج‏۱، ص: ۲۵، داراحیاء التراث العربی، بیروت ۱۴۲۲، (ترجمه)

اسلاید 20: در قرآن اشاره به آسمانهای هفتگانه شده منظور چیست؟ پاسخ: درباره ی « آسمانهای هفتگانه » که در قرآن هم به آن اشاره شده دانشمند اسلامی و مفسّران چند تفسیر ذکر کرده اند: 1- منظور از عدد هفت در اینجا کثیر است؛ یعنی، آسمانهای متعدّد، یعنی کرات فراوانی آفریده است، و بسیار می شود که در زبان عربی و فارسی یا زبانهای دیگر، اعدادی را به عنوان تکثیر ذکر می کنند، یعنی عدد را می گویند و منظور از آن خصوص مقدار معیّنی نیست، بلکه مقصود از آن بیان زیادی یک موضوع است. مثلاً: بسیاری می شود که در فارسی می گوییم پنجاه مرتبه این سخن را به تو گفتم، یا ده مرتبه کردم؛ در حالی که نظر خاصّی روی عدد پنجاه و ده نیست، بلکه منظور این است که بسیار آن مطلب را گفته ایم یا از طرف خود مطالبه نموده ایم. قرآن درباره کلمات خدا- معلومات خدا- چنین می فرماید: «وَلَوْ أَنَّمَا فِي الْأَرْضِ مِن شَجَرَةٍ أَقْلَامٌ وَالْبَحْرُ يَمُدُّهُ مِن بَعْدِهِ سَبْعَةُ أَبْحُرٍ مَّا نَفِدَتْ كَلِمَاتُ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌحَكِيمٌ﴿۲۷﴾واگرهمه ی درختان روی زمین قلم شود و دریا برای آن مرکّب گردد و هفت دریاچه به آن افزوده شود، اینها همه تمام می شود ولی کلمات خدا پایان نمی گیرد.[1] بدیهی است عدد هفت در اینجا به منظور بیان کثرت و تعدّد است، و الّا می دانیم اگر ده یا صد دریا هم به آن اضافه شود معلومات بی پایان خداوند را نمی توانند بنویسند.

اسلاید 21: ادامه(1)..زیرا اساساً خدا از هر جهت لایتناهی است. همچنین اعداد دیگری مانند سبعین ( هفتاد ) یا مانند آن در قرآن یا سایر کلمات عرب و زبانهای دیگر به منظور تکثیر به کار برده می شود و چنین اعدادی مفهوم عدد خاصّی را نمی رساند، بلکه منظور اشاره به زیادی یک چیز است. 2 - منظوراز آسمانهای هفت گانه، سیّاراتی بود که در موقع نزول قرآن برای مردم آن روز معلوم بوده،یا سیّاراتی است که اکنون با چشم عادی و غیر مسلّح برای عموم قابل رؤیت است.

اسلاید 22: 3 - منظورازآسمانهای هفتگانه همان طبقات مختلف هوا وگازهای گوناگونی است که زمین رااحاطه کرده است. 4 - اما به عقیده بعضی از دانشمندان بزرگ، کواکب و ستارگان و کهکشانهایی که دیده می شود همه جزء آسمان اوّلند و در ماورای آن شش جهان بزرگ دیگر هست. منظور قرآن از آسمانهای هفتگانه مجموع عوالم هفتگانه است که در جهان هستی وجود دارد، گرچه علم و دانش امروز انسان فقط پرده از روی یکی از آنها برداشته ولی هیچ مانعی ندارد که در آینده در اثر تکمیل علم انسان عوالم ششگانه ی عظیم دیگری در پشت این جهان محسوس امروز کشف گردد. طرفداران این عقیده به این آیه ی استشهاد نموده اند: «إِنَّا زَيَّنَّا السَّمَاء الدُّنْيَا بِزِينَةٍ الْكَوَاكِبِ ﴿۶﴾ما آسمان نزدیک ( پایین ) را با ستارگان آراستیم،[2] از این آیه استفاده می شود که ستارگان همه درآسمان اوّلند( باید توجه داشت که کلمه ی« دنیا » در لغت عرب به معنی پایین و نزدیک است). به هر حال، ذکر این نکته لازم به نظر می رسد: از آیات و روایاتی که عدد آسمانها را هفت معرفی کرده به هیچ وجه تأیید نظریّه ی هیئت بطلمیوس که آسمانها را به صورت افلاکی مانند طبقات پوست پیاز معرفی می کرد، استفاده نمی شود، ( زیرا مطابق هیئت بطلمیوس عدد افلاک و آسمانها نُه می باشد ).

اسلاید 23: اما راجع به زمینهای هفتگانه که در قرآن بطور اشاره و در بعضی احادیث با صراحت ذکر شده است و یا این که اشاره به طبقات مختلف زمین است، یا این که منظور از زمین های هفتگانه، سیّارات عطارد، زهره، زحل، زمین، مریخ، مشتری و ماه می باشد یعنی همان کرات منظومه ی شمسی هستند ولی آنها باچشم عادی قابل رؤیت نیستند. و بنابر این تفسیر، منظور از آسمانهای هفت گانه، همان فضایی است که در بالای هر یک از این کرات هفتگانه قرار دارد. به عبارت دیگر : خود این کرات هفتگانه، زمین محسوب می شود و « جو » یا فضای اطرافشان، آسمان آنهاست باید توجه داشت که « سماء » در لغت عرب به معنی هر چیزی است که در طرف بالا قرار دارد.

اسلاید 24: این بود خلاصه ی تفسیرهای مختلفی که دانشمندان و مفسّران ما درباره ی آسمانهای هفتگانه و زمینهای هفتگانه گفته اند، البته توضیح درباره قرائنی که هر یک از این نظریات را تأیید می کند، مخصوصاً تفسیر اخیر که از همه نزدیکتر به نظر می رسد و ذکر شواهد آن نیازمند به شرح بیشتری است.

اسلاید 25: در قرآن كريم، هفت مورد به صراحت و دو مورد به كنايه(1) سخن از آسمانهاي هفتگانه و در يك مورد نيز ظاهراً سخن از زمينهاي هفتگانه(2) آمده است. اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ سَبْعَ سَماواتٍ وَ مِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ يَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَيْنَهُنَّ(3) «خداوند همان كسي است كه هفت آسمان را آفريد، و از زمين نيز همانند آنها را، فرمان او پيوسته در ميان آنها فرود ميآيد». قبل از آنكه مقصود از هفت آسمان و زمين روشن شود: لازم است به چند پرسش اساسي پاسخ بگوييم. اول: مقصود از سماء (آسمان):كلمه «سماء» و مشتقات آن كه سيصد و ده بار در قرآن كريم به كار رفته است. داراي مفهوم جامعي است كه مصاديق و معاني متعددي از آن اراده ميشود از جمله. الف. «سماء» در لغت از ريشه «سمو» به معناي بلندي است،(4) حتي برخي لغويين ادعا كردند هر بالايي نسبت به پايين آن آسمان و هر پاييني نسبت به بالاي آن زمين است.(5) ب. آسمان در قرآن در دو مفهوم بكار رفته است: آسمان مادي: 1. آسمان به معناي جهت بالا اصلها ثابت و فرعها في السماء «مانند درخت پربركت و پاكيزه كه ريشه آن در زمين ثابت و محكم است و شاخههاي آن به آسمان كشيده شده است». (سورة ابراهيم، آية 24). 2. آسمان به معناي جوّ اطراف زمين: و نزلنا من السماء ماءً مباركاً (ق، آية 9) « و از آسمان آب مباركي را فرو فرستاديم». 3. آسمان به معناي مكان سيارات و ستارگان: تبارك الذي جعل في السماء بروجاً و جعل فيها سراجاً و قمرا منيراً (فرقان، آية 61) «بزرگوار آن خدايي كه در آسمان برجها مقرر داشته و در آن چراغ روشن خورشيد و ماه تابان را روشن ساخت». در قرآن كريم، هفت مورد به صراحت و دو مورد به كنايه(1) سخن از آسمانهاي هفتگانه و در يك مورد نيز ظاهراً سخن از زمينهاي هفتگانه(2) آمده است. اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ سَبْعَ سَماواتٍ وَ مِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ يَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَيْنَهُنَّ(3) «خداوند همان كسي است كه هفت آسمان را آفريد، و از زمين نيز همانند آنها را، فرمان او پيوسته در ميان آنها فرود ميآيد». با توجه به ابهامي كه در معناي هفت آسمان در قرآن وجود دارد و با توجه به ابهاماتي كه در مورد آسمان و كهكشانها از نظر علمي وجود دارد. نميتوان درباره آن نظر قطعي داد و همه نظريات به صورت احتمال و گمان مطرح ميشود.(10) امّا نبايد از اين نكته غافل شويم كه هدف قرآن هدايت معنوي و تربيتي بشر است و اشاره قرآن به مواردي از قبيل هفت آسمان و زمين، حركت خورشيد و زمين و... علاوه بر حقانيت آنها، نشان از قدرت لايزال او و هموار نمودن راه خداشناسي و آماده كردن زمينه تفكر و تدبر در آفرينش است. هم چنين بعضي از مطالب علمي قرآن نيازمند به زمان و اثبات علم تجربي ميباشد اگر علوم در مسائل علمي قرآني نظريهاي نداد، دليل بر باطل بودن نظريه قرآن نيست.

اسلاید 26: موفق باشید عکسهاراببینید زیبایی رادریابیدراست گفت خداوندبلندمرتبه وعظیمالله اکبرماآمده ایم تاقیمت پیداکنیم نه به هرقیمتی زندگی کنیم(آیت الله بهجت مدظله)یاعلی مدد