آسیب شناسی روانی

آسیب شناسی روانی

اسلاید 1: نام درس:آسیب شناسی روانی(1) psychopathology مولف:دکتر دهستانیرشته:روان شناسی عمومیبه نام آرامش دهنده دلها

اسلاید 2: اهداف درس1- آشنایی دانشجویان با نشانه ها و علایم اختلالات روانی2- تشخیص به موقع و درست اختلالات روانی3- آشنایی با روشهای درمانی و مداخله ای در اختلالات روانی

اسلاید 3: آسیب شناسی روانی از دروس مهم و تخصصی رشته روان شناسی به حساب می آید که در امر مشاوره و فعالیتهای کلینیکی وبهداشت روانی برای کارشناسان روان شناسی اهمیت زیادی دارد.

اسلاید 4: طرح درسفصل دوم:پارادایمهای کنونی در آسیب شناسی و درمانفصل سوم:طبقه بندی و تشخیصفصل اول:ملاحظات تاریخی و علمی

اسلاید 5: طرح درسفصل چهارم:روشهای سنجش بالینیفصل پنجم:اختلالات اضطرابیفصل ششم:اختلالات جسمانی شکل و گسستیفصل هفتم:اختلالات روانی فیزیولوژیایی و تندرستی

اسلاید 6: --گزارش یک مورد بالینی ( ارنست ایچ ) – علت اصلی مراجعه – کودکی ارنست و تارخچۀ خانوادگی – تاریخچۀ تحصیلی و ارتباطی وی– شک و تردید های بدون دلیل – سوءمصرف الکل و مشکلات زناشویی و ارتباطی یک مورد بالینی

اسلاید 7: آسیب شناسی روانی یعنی چه؟ psychopathology رشته ای که با ماهیت و شکل گیری رفتار ، افکارو احساسات نا بهنجار سرو کار دارد آسیب شناسی روانی و پرداختن به آن نیازمند ظرفیت روانی و شخصی بالائی است.

اسلاید 8: _ رفتار ناهنجار: - abnormal behavior جنبه ها و دیدگاه های متنوع در مورد رفتار ناهنجار :- ندرت وقوع آماری – منحنی طبیعی - تخطی از هنجارهای اجتماعی و فرهنگی – ایراد => موضوع تخلف از هنجارها صراحتاً نا هنجاری را (در زمان ها و مکان های مختلف) مفهومی نسبی می سازد.

اسلاید 9: - پریشانی شخصی : خود فرد احساس درد، ناراحتی و رنجش کند. ایراد=> افراد جامعه ستیز علی رغم نا بهنجاری، پریشانی شخصی ندارند. _ رفتار ناهنجار: - abnormal behavior

اسلاید 10: - نا توانی یا بد کاری : زمانی که فرد در حیطه های زندگی مثل شغل ، تحصیل و روابط دچار نا توانی شود:ایراد=>فقط در برخی اختلالات صادق است مثلاً در مورد مبدل پوشی جنسی با وجود اینکه فرد ناتوانی یا بد کاری ندارد ولی رفتارش نا بهنجار می شود.- پیش بینی ناپذیری: پاسخهای فرد غیر منتظره و غیر قابل انتظارند.

اسلاید 11: تاریخچه آسیب شناسی روانی ( علل ایجاد رفتارهای انحرافی ):- دیو شناسی قدیم : اعتقاد به وجود و تسخیر موجودی از اهریمن در بدن فرد. برای درمان => جن گیری - بدن زاد انگاری:=> تأثیر علتهای طبیعی در بیماریها- آسیب مغزی علت رفتار ناهنجار است=>اختلال در فکر و عمل نتیجه وجود نقص بدنی است( در مقابل روان زاد انگاری).

اسلاید 12: تاریخچه آسیب شناسی روانی ( علل ایجاد رفتارهای انحرافی ):در تاریخ اختلالات روانی این عقیده نیز رواج داشته که آنها را ناشی اختلال کارکرد بدن می‌دانستند. در یونان باستان به درمان این اختلالات در معبد الهه سلامت می‌پرداختند. بقراط اهمیت مغز را در تبیین این اختلالات دریافت و درمان مبتنی بر استراحت ، استحمام و رژیم غذایی را توسعه بخشید. حرکت به سوی توجیهات منطقی در تبین رفتار را سقراط ، افلاطون و ارسطو تقویت کردند.

اسلاید 13: بقراط--دسته بندی اختلالات روانی از دیدگاه بقراط: شیدایی – مالیخولایی - التهاب ( تب مغزی) -- توازن دقیق مزاجهای چهارگانه بدن(خون – صفرای سیاه – صفرای زرد و بلغم ) منجر به عملکرد طبیعی مغز و انسان می شود. تاریخچه آسیب شناسی روانی ( علل ایجاد رفتارهای انحرافی ):

اسلاید 14: قرون تاریکی و دیو شناسی تعقیب و آزار جادوگران جادوگری و بیماری روانی : - گسترش تیمارستانها : بیماریتانهای روانی بیت اللحم(1243 میلادی) و انگلستان(1547 میلادی) فرضیه ها و درمانهای بنجامین راش پدر روان پزشکی آمریکاتاریخچه آسیب شناسی روانی ( علل ایجاد رفتارهای انحرافی ):

اسلاید 15: آدمی همواره در مورد سلامت جسم ، روابط اجتماعی و جایگاه خود در این عالم نگران بوده است و در این زمینه‌ها سوالات بسیاری مطرح کرده و پیرامون آنها نظریاتی ابراز داشته است. بعضی از این نظریات تقریبا جهان شمول به نظر می‌رسند و در بسیاری از مناطق دنیا و اکثر دوره‌های تاریخی دیده می‌شوند. طبق نظریه‌هایی کهن که امروزه هم به چشم می‌خورد، اختلال روانی نتیجه عملکرد نیروهای ماوراء طبیعی و جادوئی مثل ارواح شرور و شیطان است. در جوامعی که این نظریه را باور داشتند، درمان به صورت جن گیری انجام می‌شد. تاریخچه آسیب شناسی روانی ( علل ایجاد رفتارهای انحرافی ):

اسلاید 16: اقدامات فیلیپ پینل(1745-1826):آغازدرمانهای انسان دوستانه در مورد بیماران روانی - نظام اولیه طبقه بندی : کراپلین ( اعتقاد وی به بدن زادانگاری ) : به کار بردن اصطلاح نشانگان یا سندرم به معنای گروه معینی از نشانه ها به علت همایندی و ظهور با هم بیانگر اختلال خاصی هستند. تاریخچه آسیب شناسی روانی ( علل ایجاد رفتارهای انحرافی ):

اسلاید 17: طبقه بندی اولیه کراپلین از بیماریهای روانی شدید:1- زوال عقل پیش رس ( اصطلاح اولیه اسکیزوفرنی2-روان پریشی شیدایی – افسردگی.

اسلاید 18: مسمر و شارکو پیشگامان کاربرد هیپنوتیزم در درمان بیماریهای روانی ( بویژه اختلالات هیستری). یافته های بروئر در روش پالایشی : به این نتیجه رسید هیجانات آغازین بیماربیرون ریخته شود . تاریخچه آسیب شناسی روانی ( علل ایجاد رفتارهای انحرافی ):

اسلاید 19: تعریف پالایش:--- احیای یک ضایعۀ عاطفی قبلی و رها سازی تنش هیجانی ناشی از افکار فراموش شده مربوط به رویداد مورد نظر (cathartic)

اسلاید 20: مفهوم پارادایم :یک چهارچوب یا رویکرد مفهومی است که دانشمند در درون آن کار می کند. به اعتقاد کوهن پارادایم مجموعه فرضیاتی بنیادی است که با تعیین انواع مفاهیم و روشهای مجاز برای جمع آوری و تفسیر داده ها، خطوط جستار علمی را روشن می کند.

اسلاید 21: فصل دومپارادایمهای کنونی در آسیب شناسی و درمانطرح زمینه از دانشجو مریم رضاییتهیه کننده:حسن عبداله زاده(عضو هیات علمی روان شناسی دانشگاه پیام نور مرکز بهشهر)

اسلاید 22: پنج پارادایم مهم : زیستی – روانکاوی – انسانگرایی و وجودی – یادگیری– و شناختی (+ رویکرد یکپارچه نگر => پارادایم بیماری پذیری ارثی – فشار روانی ).

اسلاید 23:

اسلاید 24:

اسلاید 25: پارادایم زیستی ( الگوی پزشکی یا بیمارنگر ) : اختلالات به علت بهم ریختگی فرایند زیستی و بد نی یا کارکرد نابهنجار آن بوجود می آید. - رویکردهای معاصر و دو حوزه پژوهشی مربوط به پارادایم زیستی:--الف ) وراثت شناسی رفتار.-- ب)زیست شیمی.

اسلاید 26: تعریف وراثت شناسی رفتار : مطالعه تفاوتهای فردی در رفتار که می توان آن را تا حدی به ساخت ژنتیکی اسناد داد . نسخ ارثی ( ژنو تایپ) : به ژنهای مورثی ی ساختار ژنتیکی هر فرد که غیر قابل مشاهده است گویند نسخ پدیداری( فنو تایپ) : به مجموعه ویژگیهای رفتاری فرد که قابل مشاهده است گویند.

اسلاید 27: - روش پژوهش در خانواده و مقایسه اعضای خانواده– مقایسه دوقلوها– بررسی فرزند خوانده هاروشهای بررسی در وراثت شناسی رفتار :

اسلاید 28: – تحلیل پیوند:اگر بروز شکلی از آسیب روانی در میان خویشاوندان با بروز ویژگی دیگری که مورثی بودن آن (شاخص ارثی ) معلوم است همراه باشد ،نتیجه می گیریم که ژن زمینه ساز آسیب روانی روی همان کروموزوم است و مکان مشابهی را اشغال می کند واین دو ژن به هم پیوند خورده اند.

اسلاید 29: - زیست شیمی دستگاه عصبی : نورون و چگونگی شکل گیری یک تکانه عصبی. - انتقال دهنده عصبی: مواد شیمیایی که عبور تکانه عصبی از سیناپس رامیسر می سازد. - چند انتقال دهنده عصبی مهم: نوراپی نفرین=> ایجاد حالات بر انگیختگی و تحریکی بالا( اختلالات اضطرابی )( افزایش نوراپی نفرین ) شیدایی .- سرو تونین=> مؤثر در افسردگی دوپامین=> مؤثر در اسکیزوفرنی. بوتریک اسیدآمینوگابا =>بازداری برخی از تکانه های عصبی ( اختلالات اضطرابی )( کمبود گابا)(GABA)

اسلاید 30:

اسلاید 31: مراحل رشد روانی جنسی : شخصیت از طریق چهار مرحله مجزا رشد می کند .1- مرحلۀ دهانی(تولد تا 18 ماهگی):لبها ، دهان و زبان کانون ارضای لیبیدویی هستند.(ORAL) 2- مرحله مقعدی (18 ماهگی تا 3 سالگی):دفع و نگهداری مدفوع منبع اصلی لذت جویی کودک است.(ANAL)

اسلاید 32: مراحل رشد روانی جنسی :3- مرحله احلیلی (3 تا 6سالگی):حداکثر ارضا در ناحیه تناسلی است.(PHALIC) 4- مرحله نهفتگی (6 تا 12 سالگی):این مرحله تکانه های نهاد نقش عمده ای در بر انگیختن نهاد ندارند. (LATANCY)5-مرحله تناسلی ( بزرگسالی ): تمایل به جنس مخالف. (GENITAL)

اسلاید 33: تثبیت در مراحل و عوارض آن- عقده اودیپ و الکترا - اضطراب واقعی و اضطراب روان رنجور

اسلاید 34: مکانیسم دفاعی : => راهبردی ناهشیار برای حفاظت من در برابر اضطراب اضطراب روان رنجور را می توان با استفاده از یک مکانیزم دفاعی و تحریف ناهشیار مهار کرد.

اسلاید 35: - انواع مکانیسم های دفاعی : - واپس رانی (repression)– انکار (denial)– فرافکنی (projection)– واکنش وارونه (reaction formation)– واپس روی (regression)– دلیل تراشی (rationalization)- جابجایی(displacment)- والایش(sublimation)

اسلاید 36: * چشم انداز های روان پویشی نوفرویدی: - روان شناسی تحلیلی یونگ - گرایش گوستا ویونگ به نظریه های انسان گرایی *مفهوم ناهشیارجمعی * توجه به نیازهای معنوی و مذهبی وهمچنین نیروهای مثبت و خلاق * ابعاد شخصیتی درون گرایی و برون گرایی *توجه به نماد گرایی با سمبولیسم مذهبی.

اسلاید 37: - روان شناسی فردی آلفرد آدلر: عقده حقارت و تلاش برای برتری . تلاش آدلر برای بیماران در تغییر افکار و انتظارات غیر منطقی مقدمه ای بر رفتار درمانی شناختی است.

اسلاید 38: درمانهای زیستی : دارو درمانی درمان رایج زیستی به حساب می آید. هدف : ایجاد توازن در میزان و تأثیر انتقال دهنده های عصبی یا مواد شیمیایی در بدن مثال : افزایش دوپامین=> بروزاسکیزوفرنی => استفاده از داروهای ضد روان پریشی=> کاهش فعالیت دو نورونهای دو پامینی و تنظیم آن .

اسلاید 39: ارزیابی :نقطه مثبت : پیشرفتهای گسترده در زمینه تبیین روابط مغزو رفتار و علت شناسی اختلا لات ، انتقاد: کاهش گرایی ( کاهش پاسخهای پیچیده روانی و هیجانی به مبانی زیستی ساده ).در حوزه روان شناسی ناهنجاری مسایلی مثل باورهای هذیانی، نگرش های بدکار و شناختهای فاجعه نگر را نمی توان به صورت کامل به شیوه زیستی و مولکولی تبیین کرده .

اسلاید 40: رویکرد روان تحلیل گری

اسلاید 41: - پارادایم روانکاوی ( روان پوشی ): زیگموفروید(1859-1936 (فرض اصلی : آسیب روانی به دلیل تعارضات ناهشیار فرد است. ساختار ذهن از دیدگاه فروید:(id-ego-superego) نهاد – من – فرامن- لیبیدو : اصطلاحی که فروید برای انرژی غرایز و گشاننده های زندگی انتخاب کرده است.

اسلاید 42: - نهاد : از هنگام تولد وجود دارد – خواستار لذت فوری و ارضای نیازهای اساسی ( مثل گرسنگی ، جنسی و...) است – تابع اصل لذت است – اگر نیاز کودک ارضا نشود تنش ایجاد می شود و کودک بااستفاده از فرایند تفکر اولیه شروع به خیال پردازی و تصویر سازی می کند تا موقتاً نیاز اساسی خود را ارضا کند. پارادایم روانکاوی ( روان پوشی ): زیگموفروید(1859-1936 (

اسلاید 43: - من ( الگو ) : قسمتی از ذهن که هشیار است – براساس اصل واقعیت عمل می کند با استفاده از فرایندتفکر ثانویه ( مثل برنامه ریزی و تصمیم گیری معقول ) ، بین خواسته های واقعیت و ارضای فوری امیال نهاد میانجی گر می کند و سپس عمل می کند. - پارادایم روانکاوی ( روان پوشی ):

اسلاید 44: - من برتر ( سوپر ایگو ) : وجدان همانطور که من از نهاد سر چشمه می گیرد ، من برتر نیز از من نشأت می گیرد. من برتر، تبلور خواسته های اخلاقی محیط و بویژه والدین است - پارادایم روانکاوی ( روان پوشی ):

اسلاید 45: کودک برای جلب تأیید والدین شروع به پذیرش و جذب ارزشهای والدین می کند. به تعامل میان نهاد، من و فرامن پویه های روانی شخصیت اطلاق می شود.

اسلاید 46: نوعی درمان بینشی که سعی می شود واپس رانیهای قبلی رفع شود و بیمار با تعارض دوران کودکی مواجه شود و بتواند در بزرگسالی این تعارض را حل و فصل کند. ( استعاره ماموت پشمالو => ماهیت درمان روانکاوی ).درمان روانکاوی:

اسلاید 47: - فنون درمان روانکاوی : - تداعی آزاد – تحلیل رویا – تفسیر – تحلیل انتقال. درمان روانکاوی:

اسلاید 48: تحلیل من ( ایگو) : کارن هورنای ، آنافروید اریک اریکسون دیوید راپاپورت هانیرهارتمن از چهره های اصلی هستند. - درمانها روانکاوی معاصر :

اسلاید 49: => تأکید بر توانایی شخص در کنترل محیط و انتخاب زمان و روش ارضای سائقها .اهمیت ایگو به اندازه نهاد است . تأکید بر شرایط زندگی کنون فرد ( تا گذشته ) . دیدگاه مثبت به جامعه و تعاملات اجتماعی دارند( برخلاف فروید).- درمانها روانکاوی معاصر :

اسلاید 50: * درمان روان پویشی کوتاه مدت و انگیزه های درمان کوتاه مدت.* درمان روان پویشی بین فردی: تأکید بر تعامل و روابط بیمار و محیط اجتماعی : هری استاک سالیوان - درمانها روانکاوی معاصر :