آشنایی با معماری روم و یونان باستان

آشنایی با معماری روم و یونان باستان

اسلاید 1: آشنایی با معماری روم و یونان باستان

اسلاید 2: یونان باستانیونان باستان به تمدنی گفته می‌شود که متعلق به دوره‌ای از تاریخ یونان است که از دوره باستانی هشتم تا ششم قبل از میلاد مسیح شروع شده و تا عصر کلاسیک به طول انجامید. بلافاصله بعد از این دوران، آغاز اوایل قرون وسطی و امپراتوری روم شرقی بوده است.

اسلاید 3: معماری یونان دارای فراز و نشیب های فراوانی در طول تاریخ بوده است. الف) هنر دوره ی هندسیبه آثار هنری پیش از دوره ی آرکائیک اطلاق می گردد که در آن بر روی سطوح ظروف سفالی از طرح های منظم هندسی استفاده شده است. ب) معماری دوره کهن (آرکائیک) ج) هنر و معماری دوره ی کلاسیک

اسلاید 4: این مرحله، مرحله ی گذرایی بود و پس از آن عناصر تازه ای از هنر، با هنر اصیل یونانی پیوند خورده و شیوه ای جدید پدید آورد که سبب بنیان و پیشرفت هنر یونان گردید. این دوره را به نام دوره ی کهن نام گذاری کرده اند که از اواخر قرن هفتم پیش از میلاد آغاز شده و تا شروع جنگ های ایران و یونان در زمان خشایار شاه هخامنشی (480 ق م) ادامه داشته است. در دوران آرکائیک و پیش از آن معماری یونانی خشت و سنگ و چوب است. معماری دوره کهن (آرکائیک)

اسلاید 5:

اسلاید 6: معماری آغازین:در این زمان عصر هنرشروع به احیا شدن مینمایدیک نوع بنای ویژه بهعنوان عنصری غالب معرفی میگردد کهمعبد نام دارد.

اسلاید 7: معبد : مسکن خدایاندر آغاز معبد، فرمی از یک اتاق یا کلبه منفرد داشت که با خشت خام دیوار چینی شده بود .در بخش بیرونی،یک محراب یا قربانگاه قرار داشت .به تدریج ستون ها در بخش های داخلی معابد پدیدار شد و سپس در نما های بیرونی تجلی یافت. معابد اولیه از چوب ساخته می شدند و به مرور، شکل چوبی آنها تدریجاً دگرگون شد و مصالحی ماندگار چون سنگ آهک ومرمر به کار گرفته شدند

اسلاید 8: یونانیان موفقیت و پیروزی های خود را در جنگ ها مرهون خدایان می دانستند و همین مسأله در هنر و معماری سرزمین شان كاملاً محسوس است. در کتاب خلاصه ای از معماری غرب جردن نویسنده ی انگلیسی می نویسد: یونانیان مذهبی بودندو هدف معماریشان معبد بود.

اسلاید 9: مجسمه ی پوسایدونخدای معبد پوسایدون

اسلاید 10: معبد پوسایدون

اسلاید 11: مجسمهزئوس

اسلاید 12: معبد زئوس

اسلاید 13: معبد آپولو دردلفی یونانی ها دلفی را مرکز زمین می‌پنداشتند و آن را ارج می‌نهادند.در این معبد آپولو به واسطه یک فرشته با مردم سخن می گفت و مشکلات آنها را پاسخ می داد و آن ها را حل فصل می کرد. اینک در خرابه های دلفی آثاری از جایگاهی که آپولو با مردم سخن می گفت وجود دارد.

اسلاید 14: معبد آپولو

اسلاید 15: جایگاهی که آپولو با مردم سخن می گفت

اسلاید 16: معماری یونان تا اوایل قرن پنجم پیش از میلادبه توسعه در ساخت معابد و پیشرفت در شیوه های معماری معابد می پردازدتا انجا که:معماری یونان در میانه قرن پنجم پیش از میلاد به نقطه اوج خود میرسد که از آن به عصر کلاسیک پیشرفته یاد میشود.این دوران تحت حکومت پریکلس حاکم بزرگ آتن قرار داشت

اسلاید 17: دوره كلاسیك، دوران ثبات و شكوفایی تمدن و هنر یونان است. قرن پنجم و چهارم را باید بهترین ایام تحول و تكامل معماری یونان به شمار آورد. این دوره با عظمت، پس از پیروزی های درخشانی آغاز، و با اقدامات كشور گشایانه اسكندر مقدونی پایان پذیرفت. مركز فعالیت های هنری عصر كلاسیك در شهر آتن بوده است.از دوران کلاسیک معماری یونانی به معماری سنگی تبدیل شد.

اسلاید 18: به جز معابد و ساختمان های رسمی در این دوره شهر سازی نیز پیشرفت نمود و انواع بناهای عمومی مانند: تالارهای اجتماعات به شکل آمفی تئاتر -گذرگاه های سر پوشیده و ستون های یادبود در خیابان ها، ورزشگاه ها و باشگاه های پرورش اندام پهلوانان، میدان های دو و اسب سواری با ردیف جایگاه های پلکانی برای تماشاگران که این گونه آمفی تئاترهای سر گشاده بر شیب تپه و گرداگرد میدان ورزش ساخته می شد.

اسلاید 19: توصیف بلندی ساختمان یونانی از پی به بالا با اصطلاحات : ستون سکو روبنا -پیشانی بیان می شود؛ ترکیب و روابط میان سه جزء یا واحد را شیوه می نامند.

اسلاید 20: نظریه پردازان معماری پنج شیوه کلاسیک را به رسمیت شناخته‌اند. این شیوه هااز یونان باستان ریشه می‌گیرند و بعد‌ها توسط رومیان مورد تغییر و استفاده قرار گرفتند. هر سبک ، سرستون مناسب خود را دارد .

اسلاید 21: این شیوه‌ها به ترتیب میزان ظرافت و جزئیات حکاکی‌ها عبارتند ازتوسکانی - دوریسی-ایونی-قرنتی -مرکب . شیوه ی کورنتی البته تنها سه شیوه باستانی و اصیل معماری وجود دارند (دوریسی، ایونی و قرنتی) که توسط یونانیان اختراع شده‌اند. به این سه شیوه، رومی‌ها شیوه توسکانی - مرکب را اضافه کردند.

اسلاید 22: ستون ها که بر یک سکو یا پایه ی پله دار نهاده شده اند، بر حسب نوع هر شیوه از دو یا سه جزء تشکیل می شوند: بدنه ی ستون که سطحش با شیارهایی عمودی (قاشقی ها) پوشیده شده است؛ سر ستون پاسنگ یا پایه ی ستون.ستون

اسلاید 23: شیوه ی دوریک یا دوریسی که نام خود را از سرزمین مرکزی یونان گرفته است، اصلی ترین شیوه ی معماری یونان است. معابد شیوه ی دوریک ظاهری تناورانه دارند و ستون هایشان محکم بر سکو یا صفحه ی پله دار نهاده شده اند.

اسلاید 24: شیوه ی دوریک یا دوریسی که نام خود را از سرزمین مرکزی یونان گرفته است، اصلی ترین شیوه ی معماری یونان است. معابد شیوه ی دوریک ظاهری تناورانه دارند و ستون هایشان محکم بر سکو یا صفحه ی پله دار نهاده شده اند.

اسلاید 25: ارتفاع بدنه ی ستون هر قدر بیشتر شود تدریجاً از قطر ستون کاسته می شود و انحنای ظریفی در نیم رخ آن پدید می آید

اسلاید 26: سر ستون از دو جزء تشکیل می شود بخش بالایی (لوحه چهار گوش)و جزء پایینی(بالشتکی)

اسلاید 27: جزء پایینی (بالشتکی) بر حسب شیوه، متغیر است

اسلاید 28: در شیوه ی یونیک، کوچک است و زیر تکیه گاهی قرار می گیرد که به مارپیچ های طومار مانندی منتهی می شود

اسلاید 29: در شیوه ی کورنتی بر ارتفاعش افزوده می شودوهمچون یک ناقوس وارونه کار گذاشته می شود.

اسلاید 30:

اسلاید 31: کتیبه در شیوه ی دوریک به دو بخش سه ترکی ها و چهار گوش های تزیینی تقسیم می شود.

اسلاید 32: پیشانی از سه بخش تشکیل می شود: حاشیه ی حمال یا تکیه گاه فشارگیر اصلی که مستقیماً بر روی سرستون ها گذاشته می شود؛ کتیبه و طره، یا لبه ی برجسته و افقی بام که با دو طره ی شیب دار دیگر مثلثی پدید می آورد که سنتوری را در خود می گنجاند.

اسلاید 33: در دوریک بدنه ی ستون قاعده ی دایره برخوردار است و از پایین به بالا از قطر دایره کاسته می شود.سطح بدنه ی ستون با شیارهای کم عمق عمودی به نامقاشقی ها تزیین شده استدر انتها بخش بدنه با یک خط افقی معروف به گلوبند یا گلویی به سر ستون متصل می شود

اسلاید 34: در شیوه ی دوریک بالای ستون با یک یا چند خط افقی (گلویی سرستون) که مقدمه ی گذار به سرستون هستند مشخص می شود.

اسلاید 35:

اسلاید 36: در دوریک همه بخش های بنا از سنگ هایی تراشیده شده که بدون ملات بر روی هم قرار گرفته اند.

اسلاید 37:

اسلاید 38: کتیبه در شیوه ی یونیک رو باز می ماند تا زمینه ی یکپارچه ای برای نقش های برجسته گردد.

اسلاید 39: کتیبه در شیوه ی یونیک رو باز می ماند تا زمینه ی یکپارچه ای برای نقش های برجسته گردد.

اسلاید 40: شیوه ی کورنتی (قرنتی)شیوه کورنتی تا سده ی پنجم پیش از میلاد به وجود نیامده بود و در اواخر سده پنجم ق_م به عنوان شکلی طبیعی که در تاریکی درون معبد رشد یافته باشد توسط معماری بنام کالیماخوس ابداع و به کار گرفته شد.

اسلاید 41:

اسلاید 42: ابداع شیوه ی کورنتی که سر ستون تزئینی آن از تمام جوانب دید یکسان داشت موجب گردید تا یونانیان در رسیدن به کمال مطلوب مورد نظرشان توفیق حاصل کنند.

اسلاید 43: بهترین نمونه ی معبدی که به شیوه کورنتی ساخته شده معبدزئوس در شهر آتن است. سر ستون کورنتی با ظرافت بسیار تزئینی اش بیشتر به عنوان یک المان تزئینی مورد توجه بوده و دقت بسیار زیادی که در حجاری های پیکره ها به کار رفته، در سر ستونهای این شیوه نیز دیده می شوند.

اسلاید 44: برای نخستین بار از ستون کورنتی در داخل معابد استفاده گردید، شیوه ی کورنتی تا روزگار اقتدار رومیان، رواج نیافته بود.

اسلاید 45: مقایسه ای تحلیل گرایانه در سه شیوه ی معماری یونان

اسلاید 46: آشکارترین تفاوت های موجود بین این سه شیوه در سرستون هایشان است. سرستون دوریک ساده و بی تزیین است و سرستون های یونیک و کورنتی شدیداً تزیین یافته اند.. در روزگار باستان، شیوه های دوریک و یونیک به عنوان شیوه های مذکر و مؤنث در مقابل یکدیگر قرار داده می شدند

اسلاید 47: درشیوه دوریک فقط پیکره (مجسمه)بود که با رنگ های شاد و قرمز و آبی با ریزه کاری های سبز، زرد، سیاه و احتمالاً طلایی، رنگ آمیزی می شد و در بخش هایی از ساختمان به کار گرفته می شد که کارکرد یا وظیفه ی ساختمانی نداشتند یا سابقاً مورد مصرف ساختمانی بوده اند. این، مخصوصاً در مورد شیوه ی دوریک صدق می کند که در آن از پیکره فقط برای تزیین نقاط خالی چهارگوش های تزیینی و سنتوری ها استفاده می شد. معماران یونیک از این لحاظ زیاد سخت گیری نمی کردند و دلشان می خواست کل کتیبه و گاهی حتی پاسنگ های ستونها را تزیین کنند.

اسلاید 48: معماران به دنبال رابطه ای درست تر و بهتر بین بدنه ی ستون و سرستون می گشتند. از آن به بعد، شکل ها پیوسته پالوده تر شدند، بدنه ی ستون ها باریک تر، تحدّب شیارها ظریف تر، سرستون ها کوچک تر و اسپر سبک تر شدند. نسبت های نهایی کلاسیک، نسبت هایی کمال مطلوب پنداشته می شدند که در ورای آنها هیچ تهذیب یا اصلاح دیگری امکان نداشت.

اسلاید 49: سه‌گوش بالای درگاه جلوخان را در معماری سَنتوری می‌گویند. از سنتوری‌ها بیشتر در معماری یونانی و رومی استفاده می‌شده‌است. به بخش سه‌گوش در میان سنتوری، سینه گفته می‌شود. سینهٔ سنتوری را معمولاً با نقش‌های برجسته با موضوع اساطیر یونان و روم تزئین می‌کنند.

اسلاید 50:

اسلاید 51: روپـِی، صُفه‌ ای سنگی را می‌گویند که روی بقیه صفه‌های بخش پی در نیایشگاه‌های یونان باستان قرار می‌گرفت.در معماری سبک دوری و ایونی پی‌سازی بیرون از زمین (سرپی) از سه لایه تشکیل می‌شد. فوقانی‌ترین لایه را روپی و زیرین‌ترین لایه را بن‌پی نام دارد. روپی

اسلاید 52: روپی، که کف نیایشگاه را تشکیل می‌دهد جایی است که ستون‌ها بر روی آن قرار می‌گیرند.هر یک از سه صفه سنگی سرپی به مرور کوچک‌تر ساخته می‌شدند. با این سبک پی‌سازی، پله‌هایی برای ورود به نیایشگاه به‌وجود می‌آمد.

اسلاید 53:

اسلاید 54: دورستونی نوعی نیایشگاه یونانی است که در آن دورتادور بخش اصلی ساختمان نیایشگاه کاملاً با یک ردیف ستون احاطه شده‌باشد.پرستشگاه‌های دورستونی شکل ساده‌تر پرستشگاه‌های دورج‌ستونی هستند که در آن‌ها دو ردیف ستون گرداگرد ساختمان ساخته می‌شد. اصطلاح دورستونی در معماری سبک دوریسی بسیار به‌کار می‌رفت. از نمونه‌های این گونه نیایشگاه‌ها می‌توان به این دو اشاره کرد: نیایشگاه پارتنون در آتن نیایشگاه آپولو در کورینته

اسلاید 55: نقشهٔ یک پرستشگاه دورستونی.

اسلاید 56: دورَج‌سُتونی نوعی نیایشگاه یونانی است که در آن دورتادور بخش اصلی ساختمان نیایشگاه کاملاً با دو ردیف ستون احاطه شده‌باشد. پرستشگاه‌های دورج‌ستونی شکل گسترده‌تر پرستشگاه‌های دورستونی هستند که در آن‌ها یک ردیف ستون گرداگرد ساختمان ساخته می‌شد. از نمونه‌های این گونه نیایشگاه‌ها می‌توان به این دو اشاره کرد: نیایشگاه آرتمیس در اِفِسوس نیایشگاه آپولو در دیدیما

اسلاید 57: نقشهٔ یک پرستشگاه دورج‌ستونی.

اسلاید 58: معابد دارای پلان سه بخشی بود که مشتمل بود بر ۱ـ رواق ورودی (پیشخان) ۲- تالار (اتاق)قرار گاه پیکره ی الهه ۳- پستو برای نگهداری نذورات.

اسلاید 59: درون‌خانهبه اتاق درونی و میانی نیایشگاه‌ها در معماری کلاسیک روم و یونان دَرون‌خانه یا مَقصوره یا صِلّا گفته می‌شود.در دوران باستان تندیس‌های آیینی و بت‌های ویژهٔ مورد احترام آن معبد را در درون‌خانه نگه می‌داشتند. در درون‌خانه‌ها معمولاً میزها یا پاسنگ‌هایی نیز قرار می‌دادند تا هدایا و قربانی‌ها را بر روی آن بنهند. سنگ‌های گرانبها، نیزه‌های و تندیس‌های نذری زیادی به این‌گونه نیایشگاه‌ها اهداء می‌شد و درون‌خانه‌های بسیاری از پرستشگاه‌های رومی و یونانی به‌صورت گنجینه‌های پرمایه‌ای در آمده‌بود.

اسلاید 60: محل درون‌خانه (به رنگ خاکستری) در نیایشگاه یونانی.

اسلاید 61: یكی از مجموعه بناهای باشكوه یونان در عصر كلاسیك آكروپلیس در شهر آتن است. این مجموعه به رهبری «پریكلس» در اواخر قرن پنجم ق . م یعنی هنگامی كه آتن به دوره قدرت رسیده بود احیا گردید. بزرگ ترین كاری بود كه در تاریخ معماری یونان پدید آمد و موجب آن شد كه عالی ترین یادگاری از دوران هنر بر جای بماند. مجسمه آتنا

اسلاید 62: آکروپولیس آتن به معنای شهر مرتفع یا صخره ی مقدس است که در یونان و تمام دنیا معروف است. بهترین دژ طبیعی دنیای باستان به حساب می آمد.

اسلاید 63: این مجموعه شامل بناهای: معبد پارتنون،دروازه «پروپالایا»، معبد ارختئوم، معبد آرتمیس، معبد الهه پیروزی «نیكه»، نگارخانه «كالكوئیكی»، محل معبد قدیمی آتنا و چند بنای كوچك است.

اسلاید 64: مجموعه ی تاریخى ‌آکروپولیس براى مردم یونان یک نماد ملى است بر همین اساس هر شهر یونان باستان داراى آکروپولیس - دژ یا قلعه ی مستحکم بوده است.

اسلاید 65: مهم ترین بنایی که در آکروپولیس ساخته شد، پارتنون نخستین و بزرگ ترین بنا بود که درعصر کلاسیک و برای الهه ی آتنا (خدای پیروزی) که به افتخار او آتن هم از او نام گرفته شده، ساخته شده است. بنا بر روی سکوی باشکوه مرمرین و بلندترین نقطه ی تپه و مشرف بر سراسر شهر آتن و نواحی اطراف آن بنا شده است. سنگ مرمر سفید مصالح عمده ی بناست. ساختمان به شیوه ی دوریک ساخته شده است.

اسلاید 66: در این بنا دو شیوه ی دوریک و ایونیک با هم تلفیق شده اند و در ایجاد نقوش برجسته در چهار گوشی های تزئینی و سنتوری های معبد نهایت دقت را به کار برده اند .

اسلاید 67: معبد پارتنون

اسلاید 68: بنای امروزی پارتنون، یک رستوران است.

اسلاید 69: معبد آتنا (الهه ی پیروزی) معبد کوچک و زیبای آتنا الهه ی پیروزی در کنار سر در ورودی قرار دارد. این پرستشگاه نخستین و کهن ترین نمونه از شیوه ی معماری تماماً ایونیک است که توسط یونانی ها ساخته شد.

اسلاید 70: معبد ارختئوم از دیگر بناهای یونیک در تل آکروپولیس معبد ارختئوم است که در پایان برنامه ی ساختمانی پریکلس برپا داشته شد. نقشه ای عجیب دارد و از نظر پلان با تمامی معابد یونانی متفاوت است. ارختئوم به نظر بسیاری از پژوهندگان هنر در میان سایر آثار معماری یونان شاخص تر است و به نظر آنان شاید ویژگی ها و مشخصات غیرعادی بسیاری که در این معبد دیده می شود .

اسلاید 71: akropolis

اسلاید 72:

اسلاید 73: روم باستانقرون سوم و دوم پیش از میلادتا340سال پس از میلاد

اسلاید 74: روم باستانبه اعتقاد بسیاری دیگر هنر رومی از هنر یونانیان متولد گردیده،هنر رومی به واقع انتشار دهنده میراث هنر یونانیان بوده است.

اسلاید 75: رومیان به منظور بر پایی بناهای خود از روشها و فنون خاصی بهره می گرفتند کهعبارتند از:

اسلاید 76:

اسلاید 77: اوپوس سیلی کئوم : عبارت است از دیواری که سنگهای به شکل نا منظم و دارای اندازه های جور وا جور بنا می شده است. اوپوس کمنتی کئوم : عبارت است از ترکیبی از لاشه سنگهای نا منظم و گاه خردی که به وسیله ملات به یکدیگر می چسبند و شکلی کم وبیش یکنواخت و یک پارچه می یابند . اوپوس لاتری کئوم : که روش به کار بردن خشت خام و آجرهایی که در کوره پخته شده اند در بنای پیکره های ساختمانی مبتنی است.

اسلاید 78: رومی ها علاقه به ساختمان های بزرگ داشتند ، بنابراین نیاز به مصالخ سنگین ، پایدار ، بادوام ، خشن و محکم. آنها به علت داشتن سیمان پوزولان که بهترین سیمان در جهان بود موفق به ساخت بناهای مطلوب شدند.

اسلاید 79: بیشترین و یا نوترین ابداع ساختمانی رومیان را در بنای قوسها و طاقها ی منحنی شکل می یابیم که تناسب و اندازه هایی هستند همزمان پاسخگو به نیازهای فنی و کاربردی و زیباشناختی

اسلاید 80: رومی ها ابتدا طاقهای نیم دایره ای (طاق آهنگ) که از نظر سازه ای ایستایی زیادی ندارند را پدید آورند ، سپس با روش مبتکرانه ای به طاق مرکب یا متقاطع که عبارت از دو طاق آهنگ عمود بر یکدیگر است دست زدند.

اسلاید 81: محاسن طاق مرکب (متقاطع) نیروها را در چهار گوشه ی گنبد متمرکز میسازد امکان حذف دیوارهایی که مستقیماً باربر نیستند امکان ایجاد پنجره های بزرگ در زیر طاقهای گنبد امکان ارتباط فضایی زیر گنبدها به یکدیگر امکان ساخت بلندتر بنا به علت سبکی سازه

اسلاید 82: طاق مرکب (متقاطع)

اسلاید 83: طاق مرکب (متقاطع)

اسلاید 84: کولوسئوم Colosseum

اسلاید 85: واژه کولوسئوم به معنی «جایگاه غول‌پیکر» استبزرگترین آمفی تئاتر در روم کولوسئوم نام دارد . بخش بزرگی از آن تخریب شده ولی آثار به جا مانده برای تجسم کل ساختمان کافی است . این آمفی تئاتر یک بیضی بزرگ 165×190 متر است و صندلی های سنگی بر روی طاق های آهنگ ساخته شده اند.گنجایش آمفی تئاتر50000 نفر بود ولی در مدت چند دقیقه آمفی تئاتر از حضور آنها تهی می شد .

اسلاید 86: سازه ای سبک از جنس پارچه که به آن ولاریوم میگفتند ، هنگام ظهر برای پیشگیری از تابش آفتاب بر فراز کلوسئوم برافراشته می شدکلوسئوم 48 متر ارتفاع دارد و متشکل از چهار طبقه است : طبقه همکف شیوه ی دوریک ، طبقه یکم ایونیک ، طبقه ی دوم کورنتی و طبقه ی سوم سبک رومی

اسلاید 87: این اثر هم اکنون به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جدید به شمار می‌رود

اسلاید 88: پانتئون یکی از شاخص ترین بناهای رومی است شکل هندسی آن به صورت کروی است که بر روی بنای سنگی استوانه ای قرار دارد . قطر و ارتفاع آن 43 متر و ضخامت دیوارهای جانبی بیش از 6 متر است .

اسلاید 89:

اسلاید 90: سطح زیرین گنبد به صورت مربع های منظم شکل بندی شده تا از سنگینی سازه آن بکاهد و بر زیبایی سقف بیفزاید .در مرکز این گنبد بزرگ ، روزنه ای به شعاع بیش از 9 متر نور طبیعی را به درون هدایت میکند.دیوارها و کف پانتئون از سنگ مرمر سفید نازک پوشش یافته تا آب باران نیز به راحتی کانالیزه شود.

اسلاید 91:

اسلاید 92: باسیلیکاها از مهم ترین ساختمان های ویژه معماری رومی ، باسیلیکاها بودند . باسیلیکاها ساختمانی است در بر گیرنده یک سالن ستون دار مسقف با پلان مستطیلی شکل که با بیرون زدگی دایره وار در یک یا دو طرف آن همراه است.ردیفهایی از ستون نیز فضای درونی را به مرکز (صحن اصلی ) و راهروهای جانبی پیرامونی کوچکتر تقسیم میکنند. سقف آنها از نوع متقاطع بوده .

اسلاید 93:

اسلاید 94: هلال ها و طاق هاي قوسي و نيز استعمال ساروج مخلوط با خرده سنگ به روميان اجازه دادكه براي نخستين بار در تاريخ معماري فضاهاي وسيع در داخل ساختمان بوجود آورند.

اسلاید 95: پل تیبریوس ‏ پلی رومی در ایتالیاست که بر روی رود مارکیا کشیده شده است. این پل از ۵ قوس نیم‌دایره‌ای‌شکل به قطر تقریبی ۸ متر تشکیل شده است . پل تیبریوس امروزه نیز مورد استفادهٔ عابران پیاده و وسایل نقلیه قرار دارد و تنها وسایل نقلیهٔ سنگین اجازهٔ عبور از روی آن را ندارند.

اسلاید 96: پل تیبریوس

اسلاید 97: ستون تراژان ستونی رومی واقع در شهر رم در ایتالیا است این ستون دارای نقشینه‌ای مارپیچ است که تا بالای ستون ادامه دارد.

اسلاید 98:

اسلاید 99: در پایان سده ی سوم میلادی امپراتوری روم دچار تزلزل گردید . از یک طرف ، یورش ایرانیان و از سوی دیگر آشوبهای بربر ها ناامنی امپراتوری را سبب شد.

اسلاید 100: سرزمین پهناور روم به دو امپراتوری غربی و شرقی تقسیم شد.

اسلاید 101: بخش غربی امپراتوری در کوتاه زمان فروپاشید و از پاره پاره شدن آن دولت های امروزی اروپا شکل گرفتند بخش شرقی امپراتوری تا دوران رنسانس دوام آورد و در سال 1453 میلادی به دست سلطان محمد فاتح تسخیر شد.

اسلاید 102: پایان با تشکرشیدا لعلی - مینا طاهری