آینده پژوهی، نیاز امروز، ضرورت فردا
اسلاید 1: اسفند 1388آيندهپژوهي، نياز امروز،ضرورت فردادكتر سعيد خزايي
اسلاید 2: بسم الله الرحمن الرحيم اللّهُمَ اَخْرِجْني مِنْ ظُلُماتِ الْوَهْم وَ اَكْرِمْني بِنُورِ الْفَهْم. اللّهُمَ افْتَحْ عَلَيْنا اَبوابَ رَحْمَتِكَ وَ انْشُر عَلَيْنا خَزائِنَ عُلُومِكَ بِرَحْمَتِكَ يا الرحَمَ الرّحمينْ.
اسلاید 3: اَلفُرصه سَريعَه الفوت، بطيئهِ العودهفرصتها شتابان درگذر هستند و به دشواري باز ميگردند.ـ امام علي(ع)*****التدبير قبل العمل يومنك من الندم دورانديشي پيش از اقدام، تو را از پشيماني ايمن ميسازد.ـ امام علي(ع)
اسلاید 4: با نام تو ميشود به صحراها زد با نام تو ميشود به درياها زد ما اهل گذشتهايم و امروز وليك با نام تو ميشود به فرداها زد
اسلاید 5: 1. عصر كشاورزي (بيل)2. عصر صنعتي (خط توليد)3. عصر دانايي: فراصنعتي، عصر مديريت، عصر ديجيتال، عصر اطلاعات و ارتباطات (رايانه)دورههاي سهگانهي تاريخ بشر
اسلاید 6: در چه عصري زندگي ميكنيمعصر دانايي، دانش اساسيترين سرمايهي انسانها، سازمانها و حكومتهاست.عصر حيرت، رشد حيرتانگيز علوم و فناوريها، همافزايي ميان آنها و تغيير شتابان عصر فراصنعتي (گذار بزرگ)
اسلاید 7: 1. تغيير شتابان تغيير را نميتوان مهار كرد، بلكه ميتوان به پيشوازش رفت و از آن پيش افتاد.اگر ميخواهيد در بلندمدت پابرجا بمانيد، به سرعت تغيير كنيد. بيلگيتسـ حس قورباغهاي و نگاه دايناسوريويژگيهاي عصر دانايي
اسلاید 8: ويژگيهاي عصر دانايي ـ ادامه 3. فرصتهاي طلايي و تهديدهاي بنيانكن4. آشوبناكي دوست دارد يار اين آشفتگيكوشش بيهوده به از خفتگي
اسلاید 9: تهديد از آن جا ميآيد كه فرصتها را از دست ميدهيم ريسك از آن جا ميآيد كه نميدانيد چه كار ميكنيد نكته:
اسلاید 10: ـ كك و پارادايم جهش ـ دلفين و پارادايم شكار ـ فيل و پارادايم گريز ـ شركت جنرال موتورز، پارادايمها و تغييرـ شركت تترالاوال و عدم درك تغييرـ شركت موتورولا و بيتوجهي به سيگنالهاي تغييرـ شركت آي.بي.ام و سوگيريهاي اشتباهپارادايمها، زندان انديشه
اسلاید 11: آيندهپژوهي چيست؟1. اصول و مباني آيندهانديشي2. آيندهپژوهي ضرورتها 3. آيندهپژوهي و روشها
اسلاید 12: «نميتوانيم آينده را پيشگويي كنيم اما ميتوانيم براي آن آماده باشيم». ايليا پريگوگين، برندهي جايزهي نوبل
اسلاید 13: تنها كساني ميتوانند به بقا و ماندگاري بينديشند كه بتوانند با تغييرات سازگار شوند. آنهايي كه از جاي خود ميجنبند، گاهي ميبازند؛ آنهايي كه نميجنبند، هميشه ميبازند. نكته:
اسلاید 14: نكته:اگر ميخواهيد براي يكسال برنامهريزي كنيد، گندم بكاريد!اگر ميخواهيد براي ده سال برنامهريزي كنيد، درخت بكاريد!اگر ميخواهيد براي يك عمر برنامهريزي كنيد، انسان تربيت كنيد.
اسلاید 15: ضرورت آيندهانديشياغلب نيازهاي ما براي تصميمگيري بهتر، امروز خارج از حوزه درك ما است و حتا نميدانيم اين نيازها چيست.آنچه نمی دانیم که نمی دانیمآنچه می دانیم که نمی دانیمآنچه می دانیم
اسلاید 16: ضرورت آيندهانديشي تمام دانش ما درباره گذشته است، اما تصميمهاي ما براي آينده
اسلاید 17: مدل مفهومی قضاوت انسانجمع آوری اطلاعاتپردازشمدل ذهنی انسانمحیط انجام برنامه/ وظیفهانتخاب / اقدامپیامدبازخوردتاثیرات متقابل مدل ذهنی و محیط انجام برنامه/وظیفه خروجی
اسلاید 18: دشواريهاي برنامهريزي و پيشبيني توانايي محدود انسان در پردازش اطلاعات انجام قضاوت به شكل انطباقي و روندپذير
اسلاید 19: تله های موجود در برنامه ریزی /تصمیم های گروهیمحدود شدن تفکر حاکم در سازمان به محدوده فعالیت تولیدی – خدماتی ويا ماموريتي خود (Business Idea)از هم گسیخته بودن بخش های مختلف سازمان در زمینه تفکر نسبت به آینده (Fragmentation)تفکر گروهی یکجانبه نگر به دلیل تخصص های مشابه تصمیم سازان سازمان و سابقه طولانی كار کردن باهم (Group Thinking)در جلسات تحلیل اوضاع ، گرايش افراد به سمت تکیه بر تحلیلهای گذشته و تایید دیدگاههای موجود در آن می باشد. (Confirmation Bias)برای تحلیل مشکلات پیچیده هر آنچه که قبلا موثر واقع شده، همان دوباره موثر واقع خواهد شد. با چنین منطقی اعضا به يك توافق و اجماع نارس و ناكارآمد مي رسند.“The greatest danger in times of turbulence is not the turbulence; it is to act with yesterday’s logic” (Peter Drucker)
اسلاید 20: پرتگاههاي اخلال در پيشبيني و قضاوت پيشبيني بر پايه درك و استنتاج ما از گذشته است (آيندههاي مرسوم) قضاوتها به شكل روند مبناي برنامهريزي ميشوند (تفكر انطباقي) دسترسپذيري تصور قالبي (بر مبناي شباهت و نمايانگري رويدادها) اميال و خواستهها پارادايمها رويدادهاي مشابه و توهم روند نگرش به روابط و بيتوجهي به عوامل
اسلاید 21: چند نکته مهم :ما نمی توانیم و نباید سعی در پیشبینی آینده کنیم.در مطالعه آینده؛ ما در ایده هایی که نسبت به آینده داریم محدود و محصور هستیم و خود آینده گستره بسیار وسیعی است.چشم اندازهای ما از آینده به تفاسیر و تعابیر ما از زمان حال بستگی دارد.تصمیم ها بر مبنای ادراک ما از حوادث گرفته می شود.ادراک ما از حوادث به اندازه واقعیت ها مهم هستند.
اسلاید 22: انسان در بازي گاهي ميبرد و گاهي چيز ياد ميگيرد نكته:
اسلاید 23: انديشيدن به آينده (تاريخچه) غيبگويي (divination) آيندهشناسي آيندهانديشي (future thinking) آيندهپژوهي (Futures studies)
اسلاید 24: آيندهپژوهي (خاستگاهها)مقاله پيشبيني تاثير پيشرفت علمي و مكانيكي بر زندگي و تفكر انسان (اچجيولز،1901)رمانهاي آيندهگرايانه ژول ورن و تخيل علمي (دهه 60و 70 سده 19)ادبيات آرمانشهري توماس مورويليام آگبرن: روندهاي اجتماعي در ايالات متحده (نهضت شاخصهاي اجتماعي، 1933) نظريههاي تغيير اجتماعي آگبرن و گيلفيلانبرنامهريزي ملي و تاسيس كشورهاي تازه
اسلاید 25: فرانسه و اثباتگرايي آگوست كنت و اكول پليتكنيك (برنامهريزي بلندمدت و تحقيقات آيندهپژوهانه)كوندورسه (Condorset) گاستون برگر و برپايي مركز بينالمللي آيندهنگاري (1957) برتراند دو ژوونل (فوتوريبل، 1960) تحقيق در عمليات و انديشكدههاموسسه رند و هادسون انجمن آينده جهان آيندهپژوهي (خاستگاهها)
اسلاید 26: مطالعه آيندههاي ممكن بررسي آيندههاي محتملبررسي تصويرهاي آينده مطالعهي بنيانهاي معرفتي آيندهپژوهيبررسي بنيانهاي اخلاقي آيندهپژوهي تفسير گذشته و تعيين موقعيت حال تلفيق دانش و ارزش براي طراحي اقدام اجتماعيافزايش مشاركت مردمي در تصويرسازي آينده و طراحي آنترويج تصوير مطلوب آينده و حمايت از آن اهداف آيندهپژوهي
اسلاید 27: مفروضات كليدي آيندهپژوهيزمان پيوسته، خطي، يك سويه و بازگشت ناپذير است. رويدادها پيش و پس يكديگر روي ميدهند و پيوستار زمان گذشته، حال و آينده را تعيين ميكند. يكتايي آينده: تمام آن چه در آينده وجود خواهد داشت، الزاما در گذشته يا حال وجود نداشته است.آيندهانديشي و ا قدام: آيندهانديشي از بخشهاي جداييناپذير اقدام بشري است آيندهپژوهي پر كاربردترين دانش است حقايق آينده: هيچ شاهدي از آينده در اختيار نداريم، آينده پيشبيني پذير نيست، پس نميتوان از هيچ حقيقتي در آينده سخن گفت.
اسلاید 28: مفروضات كليدي آيندهپژوهي ـ ادامه6. آينده از پيش تعيين نشده است و امكان تغيير آن وجود دارد.7. وابستگي متقابل پديدهها در جهان و ضرورت كل نگري 8. برخي آيندهها بهتر از برخي ديگر هستند9. اقدامهاي فردي و گروهي ما آينده را شكل ميدهند
اسلاید 29: مفروضات عامانسانها طرح و برنامه خود را خلاقانه پي ميگيرند، هدفمند و كنشگر عمل ميكنند. مجموعهاي از الگوهاي ماندگار برهمكنش اجتماعي تكراري و روالهاي در حال پيدايش رفتارهاي انسان، جامعه را شكل ميدهند و با زمان، مكان، چشمداشت و بيم و اميد معطوف به آينده و تصميمها ساماندهي ميشوند. واقعيتي به نام آينده وجود دارد كه ميتوان دربارهي آن گزارههاي عيني، موجه و دقيق صادر كرد.
اسلاید 30: نگاهي معرفتشناسانه از اثباتگرايي تا واقعگرايي انتقاديعلم يا هنر بودن آيندهپژوهي (مفهوم علم) تحصيل معرفت حدسي و معرفت جايگزين (پسا پسا اثباتگرايي)
اسلاید 31: انواع آيندهآيندههاي ممكن (possible)آيندههاي محتمل (probable)آيندههاي مطلوب (preferable)آيندههاي دلخواه ((desirable
اسلاید 32: آينده چگونه ساخته ميشودروندها (trends)رويدادها (events) تصويرها (images) اقدامها (actions)گذر واژهي پيروزي روشن است بكوشيم تا در يك زمينه دو بار بازنده نشويم
اسلاید 33: چند كليد واژه كلان روند (megatrend)شگفتيساز (wild card) نشانكهاي ضعيف (weak signals) تحليل برگذر (cross-impact analysis) آيندههاي مرسوم (official futures) آيندههاي بديل (alternative futures)
اسلاید 34: روشهاي آيندهپژوهي روشهاي اكتشافي (explorative)روشهاي هنجاري (normative)روشهاي تصويرپرداز (imagery)
اسلاید 35: طبقهبندي روشهاي آيندهپژوهي
اسلاید 36: روشهاي رويارويي با آيندهشتر مرغ واكنش زده (passive ostrich)آتشنشان واكنشگر (reactive fire-fighter)بيمهگر پيشفعال (preactive insurer) دسيسهگر بيشفعال (proactive conspirator)
اسلاید 37: معيارهاي اساسي اقدام هوشمندانهـ روش OODAـ اريك هارتمان: قانون من در نبرد هوايي اين است: هر كس زودتر دشمن را ديد، نيمي از راه پيروزي را طي كرده است.
اسلاید 38: ابعاد چهارگانه برنامههاي آيندهپژوهانه اهداف (objectives) هر فعاليت دليل و هدفي دارد روشها و ابزارها (methods and tools)رويكرد (approach) هر ابزاري را نميتوان با هر رويكردي به كار گرفت. گذشتهنگر (retrospective) هنجاري (normative) اكتشافي (explorative)4. بافتار (context) ويژگيهاي خاص موثر بر پروژه
اسلاید 39: با سپاس از توجه و شكيبايي شمادكتر سعيد خزائي
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.