اتم ها و ترکیب های شیمیایی

اتم ها و ترکیب های شیمیایی

اسلاید 1: فصل دوم اتم ها وترکیب های شیمیایی کاری از گروه 1:سوگند میوه چی

اسلاید 2: مولکول و اتم اتم ها گاهی به تنهایی و گاهی به صورت گروهی وجود دارند. این گروه های اتمی را مولکول می نامند.تقسیم بندی مواد:در یک تقسیم بندی کلی مواد به دو دسته ی خالص و ناخالص تقسیم می شوند . مواد خالص خود به دودسته ی عنصر و ترکیب ومواد ناخالص نیز به دو دسته ی همگن و نا همگن تقسیم می شوند.

اسلاید 3:

اسلاید 4: عنصرعنصر ماده ای است که همه ی اتم های آن تعداد پروتون های یکسانی داشته باشند.حدو 90 نوع اتم به طور طبیعی وجود دارد و بقیه ی آن ها به طور مصنوعی و بوسیله ی انسان ساخته می شود.همه ی اتم های یک عنصر ،تعداد پروتون های یکسانی دارند،پس همه ی آن ها عدد اتمی یکسانی دارند و از نظر شیمیایی نیز مانند هم رفتار می کنند.برای نمایش عنصر ها از نماد شیمیایی استفاده می کنیم. نماد شیمیایی یک یا دو حرف از اول نام خارجی عنصر است که حرف اول بزرگ و حرف دوم کوچک نوشته می شود.برای نمونه هیدروژن نشانه ی Hدارد نشانه ی هلیم Heاست.در مواردی که حرف اول نام دو عنصر یکسان باشد،از حرف اول و یکی دیگر از حرف های نام آن ها استفاده می شود.

اسلاید 5: Hydrogen هیدروژن H Carbon کربن c HELIUM هلیم HE calciumکلسیم ca

اسلاید 6: نام عنصر نماد شیمیایی نام عنصر نماد شیمیاییCL کلر H هیدروژنK پتاسیم He هلیمCa کلسیمLi لیتیم Fe آهنC کربن Ni نیکلN نیتروژن Cu مسO اکسیژن Br برمF فلوئور Hg جیوهNe نئون Au طلاNa سدیمI یدMg منیزیمAg نقرهAl آلومینیومZn رویSi سیلیسیمCo کبالتP فسفر U اورانیومS گوگرد

اسلاید 7: جدول تناوبی هر عنصر به شیوه ای متفاوت با دیگر عنصر ها رفتار می کند و می گوییم که خواص آن ها با هم تفاوت دارد.اما شباهت هایی نیز در چگونگی رفتار آن ها وجود دارد.عنصر هایی که آرایش الکترونی مدار بیرونی آن ها یکسان است شبیه به هم رفتار می کنند.مثلاً: لیتیم،سدیم و پتاسیم همه در مدار بیرونی خود یک الکترون دارند . بنابراین خواص بسیار مشابهی دارند.دانشمندان عناصر را بر اساس ساختار اتم هایشان و چگونگی رفتار آن ها در جدولی به جدول تناوبی مرتب کرده اند.در سال 1828 میلادی ((دبراینر))بر اساس شباهت عناصر آن ها را به صورت گروه هایی سه تایی دسته بندی کرد.در سال 1864 میلادی ((نیولندر))وهم زمان با او ((لوتارمیر))جدول هشت تایی را ارائه کردند.در سال 1869 میلادی ((مندلیف))دانشمند روسی متوجه شد که اگر عناصر شیمیایی را بر اساس افزایش جرم اتمی پشت سر هم بنویسند،خواص فیزیکی و شیمیایی آن ها به طور تناوبی تکرار می گردد.

اسلاید 8: پس از صد سال اکنون جدول مندلیف مهم ترین و تنها واحد ارتباط دهنده ی مفاهیم شیمیایی است.چند سال بعد از تنظیم جدول ،که عدد اتمی کشف شد ،جدول تناوبی بر اساس افزایش عدد اتمی نوشته شد. جدول تناوبی دارای 18 ردیف عمودی است که به آن ها گروه می گوییم.در هرگروه ،عنصر با کوچک ترین عدد اتمی در بالا،و عنصر با بزرگ ترین عدد اتمی در پایین، قرار می گیرد.امروزه گروه ها را از 1 تا 18 شماره گذاری می کنند.قبلاً بعه ردیف های بزرگ تر جدول ،گروه های اصلی و به ردیف های کوچک تر ،گروه های فرعی می گفتند که هنوز هم معلوم است.ردیف های افقی در جدول تناوبی ،دوره یا تناوب نامیده می شوند.در دوره ها عنصر ها بر اساس افزایش عدد اتمی چیده شده اند.عناصر موجود در جدول به دو دسته ی فلز و نافلز تقسیم می شوند.البته دسته ی سومی به نام شبه فلز نیز وجود دارد که خواصی مابین فلزها و نا فلزها دارند.

اسلاید 9: فلز ها فلز ها در گوشه ی چپ جدول تنابی هستند(گروه های1و2و3 اصلی) فلز ها عنصر هایی هستند که تمایل به از دست دادن الکترون دارند. واکنش پذیر ترین فلز ها ،آن هایی هستند که به سمت چپ جدول نزدیکتر باشند، مانند سدیم و پتاسیم. نافلز ها:نافلز ها عنصر هایی هستند که تمایل به گرفتن الکترون دارند.لازم به ذکر است که هیدروژن در سمت چپ جدول قرار دارد ولی خاصیت فلزی ندارد.عناصر گروه هجدهم الکترون های مدار آخرشان کامل است و واکنش ناپذیرند.به همین دلیل به آن ها گاز های نجیب می گویند. میانه ی جدول تناوبی را فلز های وتاسطه پر می کنند.%80عنصر های موجود در طبیعت فلزند.

اسلاید 10: 1234 5 6789101112 131415161718

اسلاید 11:

اسلاید 12: در جدول زیر ویژگی های فلزات و نافلزات آورده شده است. نافلزاتفلزاتاز ترکیب نافلزات با اکسیژن اکسید هایی حاصل می شود که خاصیت اسیدی دارد.بیش تر نافلزات در اسید های معدنی حل نمی شوند و اگر هم بشوند ،نمک تولید نمی کنند.نافلزات در حرارت معمولی اغلب به صورت گاز بوده(اکسیژن)بعضی از آن ها مایع یا جامد هستند مانند برم وگوگرد، کربن و فسفرنافلزات خاصیت تورق و مفتول شدن ندارند.نافلزات رسانای گرما و الکتریسیته نیستند به جزکربناز ترکیب فلزات با اکسیژن،اکسید هایی حاصل می شودکه خاصیت بازی دارد.بیش تر فلزات در اسید های معدنی در آب حل می شوند و نمک به وجود می آورند.تمام فلزات جز جیوه در دمای معمولی جامد هستند.بیش تر فلزات خاصیت تورق ومفتول شدن دارند و در اثر صیقلی شدن نور را منعکس می کنند.فلزات رسانای گرما و الکتریسیته هستند.

اسلاید 13: ترکیب ها ماده ای است که مولکول آن از دو یا چند نوع اتم تشکیل شده است.برای نمایش ترکیب هااز فرمول شیمیایی استفاده می کنیم.هر فرمول از دو یا چند نشانه ی شیمیایی تشکیل شده است.از فرمول هر ترکیب نوع و تعداد اتم های سازنده ی آن مشخص می شود.مثلاً فرمول شیمیایی آب نشان می دهد که در هر مولکول آن دو اتم هیدروژن و یک اتم اکسیژن وجود دارد.

اسلاید 14: پیوند کووالانسی(اشتراکی) در ترکیب های یونی ،اتم ها با گرفتن یا از دست دادن الکترون،مدار بیرونی خود را پر می کنند.اما راه دیگری وجود دارد که آن ها بتوانند این کار را انجام دهند،اتم ها می توانند با به اشتراک گذاشتن الکترون ها ی خود با اتم های دیگر مدار الکترونی خود را پر کنند.پیوند کووالانسی هنگامی تشکیل می شود که اتم ها ،به تعداد برابر الکترون به اشتراک بگذارند.پیوند کووالانسی در اثر نیروی جاذبه ی الکتریکی به وجود می آید.مثلاً:هنگامی که دو اتم هیدروژن به هم نزدیک می شوند با اشتراک گذاشتن یک الکترون کنار هم می مانند.فاصله ی بین اتم های متصل به هم را طول پیوند می نامند.

اسلاید 15: پیوند یونی: اتم ها با گرفتن یا از دست دادن الکترون ها به یون تبدیل می شوند،یون های مثبت ومنفی به شدت یکدیگر را جذب می کنند.برخی از اتم ها تمایل به گرفتن الکترون دارند و بعضی از اتم ها میل دارند الکترون از دست بدهند.مثلاً یک اتم سدیم به راحتی می تواند یک الکترون از دست بدهد ،در حالی که اتم کلر به آسانی می تواند یک اتم کلر بگیرد.هنگامی که اتم های سدیم و کلر در کنار هم قرار می گیرند،اتم های سدیم به یون مثبت و اتم های کلر به یون منفی تبدیل می شوند و در اثر جاذبه بین یون های سدیم و کلر ،این اتم ها کنار هم باقی می مانند و یک شبکه را تشکیل می دهند.ماده ای که از پیوند یافتن دو یا چند نوع یون ساخته شده است،ترکیب یونی نامیده می شود.ترکیب های یونی سخت و شکننده اند،دمای ذوب و دمای جوش آن ها بالاست.این ترکیب ها در آب حل می شوند و به صورت محلول یا در حالت مذاب جریان برق را از خود عبور می دهند.

اسلاید 16: در جدول زير تركيبات يوني و كووالانسي با هم مقايسه شده اند.

اسلاید 17: اسید ها اسيد از كلمه اسيدوس به معناي ترش گرفته شده است. برخي اسيدها مانند آبليمو، سركه اسيد فرميك از موجودات زنده و بسياري از آنها مانند جوهر نمك، سولفوريك اسيد و نيتريك اسيد و ....... به طريقه مصنوعي ساخته مي شوند در جدول زير برخي از اسيدهاي معروف و كاربرد آنها را مي بينيد.

اسلاید 18: راه شناسايي اسيدهااسيدها رنگ كاغذ تورنسل را قرمز مي كنند محدود PH اسيدها بين 0 تا 7 مي باشد بسته به قدرت اسيد رنگ كاغذ PH در اسيدها از نارنجي تا قرمز قهوه اي متغيير است هر چه PH كمتر باشد اسيد قويتر است.برخی از کاربرد هافرمول شیمیایینام شیمیایینام اسیدجرم گيري سطوح- در معدهHCLهیدروکلریک اسیدجوهر نمک مهمات سازي و توليد مواد منفجرهHNO3نیتریک اسیدجوهر شورهباتري اتومبيل - صنايع مسH2so4سولفوريك اسيدجوهر گوگرد

اسلاید 19: باز يا قليابازها معمولا مزه تلخ دارند و با اسيدها واكنش نشان داده، اثر آنها را از بين مي برند(خنثي مي كنند) و دراثر تماس با پوست آن را ليز و صابوني مي كنند. گرد كيك پزي – جوش شيرين، ماده لوله بازكني، اغلب شوينده ها و حتي آب درون پوست پرتقال باز هستند. در جدول زير بازهاي معروف و برخي كاربردهاي آنها را ببينيد.

اسلاید 20: شناسايي بازهابازها تورنسل را آبي، و فنل فتالئين را ارغواني و محدوده PH آنها بين 7 تا 14 است. هر چه PH بازي به 14 نزديك تر باشد آن باز قويتر است.

اسلاید 21: مواد خنثي موادي هستند كه نه خاصيت اسيدي و نه خاصيت بازي دارد. آب مقطر، نمك طعام ، نفت و ...... خنثي هستند. مواد خنثي رنگ تورنسل و كاغذ PH را تغيير نمي دهند . PH آنها حدود 7 است. توجه داشته باشيد كه هرگاه اسيد و بازي بر هم اثر كنند نمك و آب بوجود مي آيد به اين واكنش، واكنش خنثي شدن اسيد و باز مي گويند.

اسلاید 22: پایان