صفحه 1:
صفحه 2:
AS sighs
Cee SET We peas ee rs)
مدیریت اخلاقی و ارزشهای
سازمانى
صفحه 3:
هدف های رفتاری :
از فراگیران انتظار دارد در پایان دوره بتوانند
1- ضمن بیان ویژگیهای اخلاقی کارگزاران در آموزه های دینی ؛ اصول
pera yore eer Peary es] 1۱
cer terrae a ل ا Rely
" 3- ضمن برشماری سازو کارهای پیش بینی شده در طرح تکریم مردم و
جلب رضایت ارباب رجوع . چگونگی تهیه و تنظیم منشور اخلاقی
سازمانها را توضيح دهد.
صفحه 4:
: دوره Par PO)
کارکنان جدید الاستخدام (رسمی و
es
cashes 8: coke 4 (hj g0! Cur0®
آنوع آموزش : الزامی
صفحه 5:
*سرفصلهای آموزش :
ا ل ل Fey
۲- شهروند مداری و دولت شهروند مدار
" ۳- ظرح تکریم مردم و جلب رضایت ارباب
رجوع (مبانى نظرى »دستاوردهاومنشور اخلاقى
سازمانها)
صفحه 6:
مقدمه :
۱
ا ا ا ات ا
ee ا اا ان ریت اد
هاى كرانبهايى از آيات و روايات و نمونه هاى تاريخى فراوان از خود به
Hh Ul geo SPCC
rs)
تعهد و الزامی در انسان ایجاد می کند که همین روح الزام و تقید صفات
۱ ی peed Pav pew
محكمى در دايره اجراء و ميدان عمل براى آنان بوجود مى آورد.
تقدس و قداستی که اسلام به بعضی از صفات اخلاقی بخشیده آنچنان
صفحه 7:
صفحه 8:
صفحه 9:
فا ©“ دم
ات و صفات ناد euro ار لت
يسند كاركنان 2
اك طلى
2- تملق و جابلوسى
Ce ya)
صفحه 10:
صفحه 11:
ee
٩ تقوی از نظر لغوی به معنای صیانت و حفاظت است.
©
ا ا ال ا ا لما
AG
بر رد SAP سا ی را
ty Rea exe CNRS اليه
کتاه نکند.
صفحه 12:
es
يك فرد ادارى در محيط كار با مشكلات عديد ه
Pies ا ل es Peary
. فراهم است
ا ا ES cee
تواند خود را از هجوم عوامل گناه حفظ نموده و با
صذاقت و شجاعت بيشترى برامشكلات فائق ايد.
صفحه 13:
es
*یکی از آثار عملی تقوی در مقام مسئولیت این است که هرگاه فشارهااز
ا ا ل ا سن
طمانينه و صبر با مشكلات روبرو مى شود و تقواى باطن مانع از اضطراب
و تزلزل روحى أو مى كردد.
#تقوی آن نیست که انسان به گوشه ای بخزد و از همه فعالیت های
اجتماعی دست بکشد . بلکه کاربرد آ ن در همه جهات مخصوصا” در
rve ا ل ا ۱
Oa ا ل
ا ا ع
دلگرمی - اطمینان و امید آشاره کرد
صفحه 14:
صفحه 15:
صفحه 16:
ae
كر كاركنان نظام ادارى وافراد جامعه از نعمت تواضع بهره مند باشند
ا ل ل ا ۱
حالات آنها ايجاد نمى كند . اما كسانى كه از بركت تواضع محرومند
dL oe ا ل ا ل ل
خود بینی آنان را وادار می کند که خود را از دیگران برتر بدانند و تواقع
دارند همه آنها را احترام و تعظیم کرده و تسلیم بی چون چرا آنان
لا ا ا ا Bee eel rege
eee ا ا ۱
انذازه خوة را د مقا حذ| ضفيف تند قزق BGG
صفحه 17:
صفحه 18:
صفحه 19:
Ss
*قرآن می فرماید: ومن یتوکل علی الله فهو حسبه
ال ا ل اكت
لا
hed توکل به معی دست کشنن از همه کار
و
این نوع تفکر محکوم و نشان تنبلی است .
صفحه 20:
صفحه 21:
JS 3
و
0 ال ا Sr COC ا be
0 ب ا ا ا ا ات را ا ل
بلكه خداست كه به دست وى عزم امور مى كند.و در همه حال خدا را مى بيند
ا eae)
rere ا Uric اك
al eee ی
Oyen are ee Nena an
صفحه 22:
صفحه 23:
انتقاد بدبر co
RUE i ار 1 ها ار eal
و a>,
۱ nor es eee
meen acy
Bere cer ip ا ا had
صورت خطا Rial ele yee iret
"هر اندازه بر تعداد انتفاد گران صادق و پی غرض افزوده شود موفقیت به مراتب
بيشي کواهت ند
صفحه 24:
صفحه 25:
صفحه 26:
صفحه 27:
صفحه 28:
صفحه 29:
صفحه 30:
سعه صدر
POOR (seater cu vo et eines رت Weed
ظاهری بلکه مقصود همان روح متعالی بشر است .
۱ ری رت پر رت etd
انديشه ای بلند برخوردار باشد.
#سعه صدر موجب دور اندیشی و حزم و واقع نگری افراد می شودو اگر
دولتمردان قاقد این خصلت باشند از عهده بسیاری از مشکلات و نارسائیها
بر نخواهند آمد.
5-6 صدر را گاها به معنی صبروبردباری نیز تفسیر کرده اند.
صفحه 31:
صفحه 32:
صفحه 33:
سعه صدر
ee as se
Rice yD) Recetas
ی earta
بى جهت به ديكران يرخاش مى كنند
6 ا ل STO
کنند
" از جمله بهانه های افرادیکه سعه صدر ندارند می توان به
داشتن ضعف اعصاب و مشكلات خانوادكى و اجتماعى اشاره
5
صفحه 34:
صفحه 35:
صفحه 36:
ساده زیستن
#اكر يك مدير و كارمند به حداقل زندكى قانع
ا ل OIE ene
ننمايد مسئوليت را وسیله ای برای کسب منافع
دنيوى و مال اندوزى قرار مى دهد و سرانجام به
انواع ظلم و كناه خيانت آلوده مى شود و ضررهاى
مادى و معنوى او به خود و جامعه غير قابل جبران
صفحه 37:
صفحه 38:
صفحه 39:
است که همواره باید در دست مدیر باشد تا در مواقعی که
کر ر آن استفاده کند .
۱ ro
کاربردی ندارد.
en استفاده از قاطعيت افراط و تفريط نمود (تنها نرمى و يا تنها
خشك و سخت كير بودن )
٩ داشتن وقار و هیبت باعث دور شدن از افراط و تفریط در استفاده از
قاطعیت است .
ا aa a و
ا ل
صفحه 40:
ا ا ل ل ل
موقعيت ادارى و اجتماعى مدير لطمه اى وارد شود.
"مدير بايد قدر و ارزش خود را بشناسد و از كفتن سخنان يوج و بى
raed ا ۱
قاطعيت مدير از بين رفته و كاركنان زير دست او به هنكام دستورات را
aed ا ا ا الل ل اك ل كت
و مرج به اوج خود مى رسد.
"مدير نبايد خيلى سختكير و روى مسايل جزئى به مورد حساسيت نشان
دهد. و از كلمات نامناسب نبايد استفاده كند.
صفحه 41:
صفحه 42:
عابت به زير دستان
ا ا ا ا ل ل Reece
دستان و مشكلات و معضلات شخص و روحى همكاران خود است .
۳
PS GES) ces Os Callers, A gtiagete
مناسبی از خود بروز دهد.
ee ee ee Ra ee ee ا
۱ CeO ae
ا ES eC Dee Ne ce ele)
صفحه 43:
عابت به زير دستان
عنم توجه به مشکلات روحی و روانی و اجتماعی و اقتصادی کارکنان
صدمات ج ان تایری بای کارا وان ۶ وراه دارد از جمله به
كاهش روحيه همكارى - از دست دادن اميد و علاقه به كار > كاهش
ear | Romer eles OE oo ee ۷ ely
رشوه كيرى و حتى قتل و خودكشى اشاره كرد.
#به نطر مى رسد كه بايد حقوق كاركنان rin vle ang ا
ا ا ۱
pe ا ل es را
كاركنان اقدام تمود:
صفحه 44:
صفحه 45:
ببنش و اکاهی
ا MICE Te |
Sao cae ee ts oad) ا انل
مدیریت می باشد.
#فرد براى آنكه در كار خود موفق Ce mn Sy rarer 1۱
Ge Sg ee ی Get Ode oy
gL ee cS tees I er Rea oo
قوانین اسلامی در حد کار خود آگاهباشد تا در اجرای طرحها و برنامه
cle خود از حدود و ثغور اسلام خارج نشود و یا دیگران بطور متناقض و
پراکنده او را راهنمایی نکتند
صفحه 46:
صفحه 47:
صفحه 48:
صفحه 49:
رياست طلبى
* شخص ریاست طلب و مقام خواه به اواع گناه از قبیل دروغ و ریا و
"۰7 rapes Weg OM ienvepeicy ee rere esr linr ey
: ل كك
#فرد رياسبت طلب حت كسترش ريات اطلبى حون اقذامات زير را انجام
می دهد :
ل
Se ee anne
انتقاد پذیری نیست و تاب و تحمل اعتراض را ندارد
هر گونه اعتراض را رد و آن را نمی پذیرد
صفحه 50:
صفحه 51:
صفحه 52:
صفحه 53:
تملق و چابلوسی
#افرادى در جامعه پیدا می شوند که معاش خود را تنها از راه چابلوسی
م
cars ا
OOO ا 1
"با تمجيد و ستايش بى حد خود به افراد جاه طلب نزيديك مى شوند
52 ار abe Dyes gen toe
اسك es ate eC ee ES By ee heed
موقعیت بهتر و بالاتر آماده سازند.
۱ افراد چابلو "
Fema ل omer tale Leela pa Page ern ral ecrerty
ee ee
تیه oes tel
صفحه 54:
است طلبی و چابلوسی مکمل یکدیگر ند .
یعنی هم ریاست طلبان چابلوسان را دوست دارند و هم ایتکه چابلوسان ریاست
Te ad لت 1
۳ ا ا ec
مى كنند بلكه ديكران را هم به اين صفت زشت و نايسند مبتلا مى سازند
ا 0
ا ا 0 04 20
٠
صفحه 55:
صفحه 56:
صفحه 57:
فا ۳
|
تبعيض را روا داشته است .
# تبعیض اداری از ثابرابری و تبعیضات اجتماعی نشات می گیرد.
اگر در فرهنگ عامه بین فقیر و غنی و ارباب گدا و شخص با
نفوذ و بى نفوذ فرق كذاشته شود و عملا” به مسائل طبقاتى
ا rer TPS لت ۱
مجموعه اجتماع هستند با شدت بیشتری گسترش می بابد.
صفحه 58:
صفحه 59:
بحث آخر : براى جلب سحاباى اخلاقى جه كنيم
۱ ل ل ل cle el ba
م ا
RUS We ea ils ee vies nine
Ales ie eles
: #مراحل خود سازی
و
عزم
*مشارطة
مراقبه
محاسبه
تذکر
صفحه 60:
مهدی اخالقی پور
ارتقاء دانش فراگیران در زمینه
مدیریت اخالقی و ارزشهای
سازمانی
از فراگیران انتظار دارد در پایان دوره بتوانند
-1 ضمن بیان ویژگیهای اخالقی کارگزاران در آموزه های دینی ؛ اصول
اخالق حرفه ای در خدمات عمومی را تشریح نماید.
-2 خصوصیات دولتها و سازمانهای شهروند مدار را تشریح نماید
-3 ضمن برشماری سازو کارهای پیش بینی شده در طرح تکریم مردم و
جلب رضایت ارباب رجوع ،چگونگی تهیه و تنظیم منشور اخالقی
سازمانها را توضیح دهد.
مخاظبات دوره :
کارکنان جدید االستخدام (رسمی و
پیمانی )
مدت آموزش به ساعت 8 :ساعت
نوع آموزش :الزامی
سرفصلهای آموزش :
-1مدیریت اخالقی در خدمات عمومی
-2شهروند مداری و دولت شهروند مدار
-3ظرح تکریم مردم و جلب رضایت ارباب
رجوع (مبانی نظری ،دستاوردهاومنشور اخالقی
سازمانها)
امروزه متخصصان علم مدیریت به اثر مستقیم اخالق در پیشبرد کارها و
تسهیل امور پی برده اند اخالق پایه و مایه خود را ازمکتب و ایدئولوژی
مربوطه می گیرد و از مکاتبی که اخالق را مهم ترقی کرده و اندوخته
های گرانبهایی از آیات و روایات و نمونه های تاریخی فراوان از خود به
یادگار گذاشته است دین مبین اسالم می باشد.
تقدس و قداستی که اسالم به بعضی از صفات اخالقی بخشیده آنچنان
تعهد و الزامی در انسان ایجاد می کند که همین روح الزام و تقید صفات
نیک را در انسانها خصوصا“ کارکنان نظام اداری تثبیت نموده و پشتوانه
محکمی در دایره اجراء و میدان عمل برای آنان بوجود می آورد.
-1تقوی
-2تواضع
-3توکل
-4انتقاد پذیری
-5جاذبه و دافعه
-6سعه صدر
-7ساده زیستن
-8قاطعیت
-9عنایت به زیر دستان
-10بینش و آگاهی
-1ریاست طلبی
-2تملق و چابلوسی
-3تبعیض
تقوی از نظر لغوی به معنای صیانت و حفاظت است.
تقوی یعنی حفاظت و نگهداری نفس از آنچه به آن ضرر
می رساند .
انسان متقی همیشه مالک و حاکم نفس خویش است .
فردی که تقوا ندارد هیچ تضمینی برای او نیست که
گناه نکند.
یک فرد اداری در محیط کار با مشکالت عدید ه
ای مواجه بوده و زمینه گناه نیز بعضا“ برای او
فراهم است .
یک فرد اداری با داشتن سپر آهنین ” تقوی ” می
تواند خود را از هجوم عوامل گناه حفظ نموده و با
صداقت و شجاعت بیشتری بر مشکالت فائق آید.
یکی از آثار عملی تقوی در مقام مسئولیت این است که هرگاه فشارهااز
هر طرف بر مسئول روی آورند دست و پایش را گم نمی کند بلکه با
طمانینه و صبر با مشکالت روبرو می شود و تقوای باطن مانع از اضطراب
و تزلزل روحی او می گردد.
تقوی آن نیست که انسان به گوشه ای بخزد و از همه فعالیت های
اجتماعی دست بکشد ،بلکه کاربرد آن در همه جهات مخصوصا“ در
محیط اجتماع است ،جامعه ای که بر آن تقوی حاکم نباشد در بقاء و
ثبات آن تردید وجود دارد.
از نتایج تقوی می توان به افزایش اعتماد به نفس و خویشتن داری –
دلگرمی – اطمینان و امید اشاره کرد
تواضع به معنی فروتنی است
تواضع یک حالت درونی است که انسان به واسطه آن خود را غرق نیاز و بنده
کوچک و ناچیز در مقابل خدا می بیند و هر اندازه خدا در قلبش بزرگ جلوه
کند به همان اندازه خود را کوچک می بیند .هر کسی چنین حاالتی را در خود
احساس کند ،آن نشان خضوع و خشوع اوست .
انسان متواضع کسی است که حالت خضوع و خشوع در او ملکه شود و در
شرایط مختلف تغییر نکند .
اگر کارکنان نظام اداری وافراد جامعه از نعمت تواضع بهره مند باشند
بزرگی مقام و مسئولیت و مدح و ستایش مردم کوچکترین تغییری در
حاالت آنها ایجاد نمی کند ،اما کسانی که از برکت تواضع محرومند
دست و پا می زنند تا به مقامی برسند و همینکه به آن رسیدند حس
خود بینی آنان را وادار می کند که خود را از دیگران برتر بدانند و تواقع
دارند همه آنها را احترام و تعظیم کرده و تسلیم بی چون چرا آنان
باشند ،با هر کسی نمی نشینند و با هرکسی غذا نمی خوزند.
هر چه انسان متواضع تر باشد محبوب قلوب مردم واقع می شوند .و هر
اندازه خود را در مقابل خدا ضعیف ببیند قوی گردد.
توکل یعنی واگذاشتن کار به دیگری
و منظور از توکل در این بحث واگذارکردن کار به خداست .
یکی از شرایط تقوی توکل بر خداست .بدین معنا که غیر خدا را رهاکنیم و
تنها به رشته امید او چنگ زنیم.
اگر انسان به مقام توکل برسد ،انگاه خداوند در همه مشکالت و تنگناها به
یاری او می شتابد.
قرآن می فرماید :ومن یتوکل علی الله فهو حسبه
یعنی ” هرکس به خدا توکل کند ،خدا بر او کافی
است ” .
آیا توکل به معنی دست کشیدن از همه کار
هاست و آنرا به خدا واگدار نمودن است .
این نوع تفکر محکوم و نشان تنبلی است .
مفهوم توکل آن است که انسان یقین یابد کارهایی که در عالم بر حسب
اسباب و شروط واقع می گردد به او ارتباط داردووقتی اراده خداوند به چیزی
تعلق گیرد علل و اسباب پیدایش آن نیز مورد اراده او واقع می گردد.
متوکل کسی است که اعتماد ش به خدا بیشتر از اعتماد او نسبت به خودش
باشد.
وقتی فردی به مقام توکل می رسد فاعل امور را خدا می داند و احساس می
کند که دیگر او نیست که حرف می زند و عمل می کند یا تصمیم می گیرد.
بلکه خداست که به دست وی عزم امور می کند.و در همه حال خدا را می بیند
و در واقع محو اوست .
یک فرد اداری در نظام اسالمی بیش از هرکسی به توکل نیازمند است زیرا
مسئولیت نوعی امانت است .پس بهتر است که خود و مسئولیش را به خدا
بسپارد تا از توفیق و رحمت بی پایانش در همه حال بهرمند گردد.
یکی از برجسته ترین صفاتی که باید در نظام اداری اسالمی حاکم گردد
روحیه انتقاد پذیری است .
داشتن روحیه انتقاد پذیری باعث رشد – سازندگی و توفیق روز افزون در
کارها می شود .
داشتن دوستان منتقد ( انتقاد کننده ) موجب دلگرمی و اطمینان از اینکه در
صورت خطا رفتن به او تذکر داده خواهدشد
هر اندازه بر تعداد انتقاد گران صادق و بی غرض افزوده شود موفقیت به مراتب
بیشتر خواهد شد.
اقداماتیکه یک مسئول و یک کارمند برای پیاده کردن روحیه انتقاد پذیری
انجام باید بدهد:
-1 تالش کند که بر تعداد دوستان صادق بیافزاید
-2 با افرادیکه صریحتر انتقاد می کند صمیمی تر و مهربانتر باشد.
-3 زمینه انتقاد را برای کارکنان و دوستان منتقد فراهم نماید .
-4 از کسانی که دلسوزانه عیب کار او را می گویند قدردانی و تشکر نماید.
ازنتایج مثبت داشتن روحیه انتقاد پذیری می توان به ازبین رفتن بسیاری از
گناهان از جمله غیبت – تهمت و شایعه سازی در جامعه اشاره کرد.
برای گناه زدائی از جامعه مخصوصا“ رفع جو نفاق در محیط اداره افراد باید
انتقاد پذیری را شعار خود قرار دهندو دیگران را نیز به احیاء این اصل مهم
تشویق و ترغیب نمایند.
شرایط انتقاد کردن :
هر فرد مسلمان باید از قوه جاذبه و دافعه الزم برخوردار باشد .
جذب بطور مطلق یا دفع مردم به طور مطلق از نظر اسالم محکومند.
میزان و مالک جاذبه و دافعه را خود شخص یا سلیقه شخصی او تعیین نمی
کند ،بلکه اسالم به ما معیاری داده که طبق آن عمل کنیم و آن عبارت است
از ” دوست داشتن برای خدا ”
مالک و معیار در جاذیه و دافعه خدای متعال است ،هر کسی در خط عدالت و
یکتا پرستی است باید جذب شود و آنانی که دشمن حق و عدالت هستند باید
دفع شوند.
هرکس پروانه شمع دوست خویش است
منظور محببان خدا عالقمندان به خدا را همانند آهن ربا جذب مکنند و
دشمنان دین ....
سعه به معنای گشادگی و فراخی و صدر به معنای سینه است اما نه سینه
ظاهری بلکه مقصود همان روح متعالی بشر است .
کسی که دارای سعه صدر است که از گشادگی روح و همتی عالی و
اندیشه ای بلند برخوردار باشد.
سعه صدر موجب دور اندیشی و حزم و واقع نگری افراد می شودو اگر
دولتمردان فاقد این خصلت باشند از عهده بسیاری از مشکالت و نارسائیها
بر نخواهند آمد.
سعه صدر را گاها به معنی صبروبردباری نیز تفسیر کرده اند.
آنچه که عامل شرح صدر می گردد اعتماد و اعتقاد قلبی انسان به خداست .
اگر انسان به خدا تکیه کند از آنچنان قدرتی بهرمند می شود که کوه مشکالت
در نظر او کاهی جلوه می کند .
سعه صدر مرهون اعتقاد و ایمان قلبی انسان به خداست .
مزایای داشتن سعه صدر :
برخورداری از روحی عظیم و طبعی بلند
داشتن صبر و حوصله زیاد
سریع قضاوت نمی کند
فردی شاداب و خوش روی است
در مقابل مشکالت و سنگ اندازی ها تامید نمی شود
بر قوه غضب و هواهای تفسانی خویش حاکم است
حفظ تعادل خود در تمامی شرایط و موقعیت ها
کسانی که سعه صدر ندارند :
از خویشتن داری محروم هستند
تحمل جسارت دیگران را ندارند
بی جهت به دیگران پرخاش می کنند
همیشه در مقابل رفتار های ناپسند خود بهانه تراشی می
کنند
از جمله بهانه های افرادیکه سعه صدر ندارند می توان به
داشتن ضعف اعصاب و مشکالت خانوادگی و اجتماعی اشاره
کرد.
یکی از شیوه های مهم مسووالن و دولتمردان به پیروی از پیشوایان دین و
امامان (ع) باید ساده زیستن باشد.
از جمله صفات مومنان زهد و بی اعتنایی به دنیاست .یعنی از دنیا همان
مقداری که نیاز دارند طلب می کنند.
یک فرد متقی باید منشی زاهدانه داشته و در خوراک و پوشاک خود از
تشریفات کاذب و زیاده طلبی دوری جوید.
اگر یک مدیر و کارمند به حداقل زندگی قانع
نباشد و روح زهدانه خواهشهای نفسانی او را کنترل
ننماید مسئولیت را وسیله ای برای کسب منافع
دنیوی و مال اندوزی قرار می دهد و سرانجام به
انواع ظلم و گناه خیانت آلوده می شود و ضررهای
مادی و معنوی او به خود و جامعه غیر قابل جبران
است .
قاطعیت ابزاری از ابزارهای مدیریت در انجام امور است
قاطعیت امری بین نرمی و درشتی یا سختی و مدارا است
عذم قاطعیت مدیر عمدتا“ بیانگر بی اعتمادی او نسبت به عواقب کار یا نا آگاه
بودن به مص~الح امور و فعالیت روزمره کارکنان تحت امر ،یا بی اطالعی از
کاربرد آن در امر مدیریت می باشد.
قاطعیت تیغی است که همواره باید در دست مدیر باشد تا در مواقعی که
الزم است ار آن استفاده کند .
موقع شناسی از لوازم قاطعیت است چون قاطعیت مدیر بدون آن
کاربردی ندارد.
نباید در استفاده از قاطعیت افراط و تفریط نمود (تنها نرمی و یا تنها
خشک و سخت گیر بودن )
داشتن وقار و هیبت باعث دور شدن از افراط و تفریط در استفاده از
قاطعیت است .
وقار و سنگینی به معنای فخر و تکبر نیست بلکه حالتی بین نرمی و
درشتی و شیرینی و تلخی
وقار و سنگینی شئون مدیریت را حفظ می کند و مانع از آن می شود که
موقعیت اداری و اجتماعی مدیر لطمه ای وارد شود.
مدیر باید قدر و ارزش خود را بشناسد و از گفتن سخنان پوچ و بی
محتوی و رفتارهای سبکسرانه خوداری کند زیر این امر باعث می شود که
قاطعیت مدیر از بین رفته و کارکنان زیر دست او به هنگام دستورات را
اجرا ننمایند .و رفته رفته رشته امور از هم گسسته و بی انضباطی و هرج
و مرج به اوج خود می رسد.
مدیر نباید خیلی سختگیر و روی مسایل جزئی به مورد حساسیت نشان
دهد .و از کلمات نامناسب نباید استفاده کند.
از دیگر خوصیات مدیران و مسئوالن نظام اداری اسالمی توجه به زیر
دستان و مشکالت و معضالت شخص و روحی همکاران خود است .
آگاهی از وضعیت روحی ورانی و اقتصادی و اجتماعی کارکنان باعث می
شود که مدیران در برنامه هاو فعالیت های اداری عکس العمل های
مناسبی از خود بروز دهد.
از فواید شناخت و همدردی نمودن با کارکنان می توان به یافتن راه حلی
برای حل مشکالت – ایجاد روحیه امید و همچنین تقویت و ارتقای
رضایت شغلی و نتیجتا“ افزایش کارآیی و بهره وری سازمانی است .
عذم توجه به مشکالت روحی و روانی و اجتماعی و اقتصادی کارکنان
صدمات جبران ناپیری برای کارکنان وسازمان به همراه دارد از جمله به
کاهش روحیه همکاری – از دست دادن امید و عالقه به کار – کاهش
رضایت شغلی – اختالس و دستبردن در اموال سازمان و بیت المال –
رشوه گیری و حتی قتل و خودکشی اشاره کرد.
به نطر می رسد که باید حقوق کارکنان باید بطور متعارف و در حدی که
بتوان از سطح زندگی متوسطی برخوردار باشد با تعیین و پرداخت شود .و
سعی شود با ایجاد بیمه ها و کمیته های برای پشیبانی مالی و روانی
کارکنان اقدام نمود.
یکی از ویژگیهای دیگر کارکنان برخورداری از بینش و آگاهیهای الزم در
زمینه احکام اسالم و مسئولیت محوله و نیز جریانات سیاسی حوزه
مدیریت می باشد.
فرد برای آنکه در کار خود موفق باشد ،الزم است در ردجه اول به امور
تحت سرظرستی خود کامال“ مسلط بوده ،از جوانب کار به وضوح آگاهی
داشته باشد و عالوه بر تخصص الزم در رشته شغلی باید به احکام و
قوانین اسالمی در حد کار خود آگاه باشد تا در اجرای طرحها و برنامه
های خود از حدود و ثغور اسالم خارج نشود و یا دیگران بطور متناقض و
پراکنده او را راهنمایی نکنند.
اصوال“ علم و عمل رابطه مستقیم با یگدیگر دارند یعنی عمل به دنبال علم و
متصل به آن است .
اول تحقیق سپس تصمیم .
در صورت کاری بدون علم و تحقیق انجام شود نتایج زیان باری برای فرد و
جامعه و سازمان خود به همراه خواهد داشت .
برای موضوع گیری های سیاسی آگاهی برمسائل سیاسی جامعه و حوزه
مسوولیت برای افراد امری ضروری است .
شخص ریاست طلب و مقام خواه به انواع گناه از قبیل دروغ و ریا و
نفاق آلوده است و همواره در صدد است تمام امور را در خود منحصر سازد
و مرکز همه قدرتها و فعالیتها قرار گیرد
فرد ریاست طلب جهت گسترش ریاست طلبی خود اقدامات زیر را انجام
می دهد :
استعداد ها و خالقیت ها را از بین می برد
انتقاد پذیری نیست و تاب و تحمل اعتراض را ندارد
هر گونه اعتراض را رد و آن را نمی پذیرد
افراد دلسوز و صالح را از خود می راند
اگر کسی را مانع جاه طلبی خود ببیند به هر وسیله ای او را از پای در می
آورد و حتی به نزدیکان خود رحم نمی کند
افرادی را دور بر خود جمع می کند که ثنای گوی ایشان باشند
اقذام به انواع حیله ها و سوژه های تبلغاتی متوسل شده تا افکار عمومی را تحریف
نمایند و اقدام به خرید رای می نمایند.
فرد ریاست طلب انچنان به مقام خود حریص است که حتی در مقابل آن خدا
را فراموش می کند
بدترین نوع خود فراموشی تشنکی به مقام و ریاست است (.زیرا گویی خدایی
جز مقام وجود ندارد)
افرادی در جامعه پیدا می شوند که معاش خود را تنها از راه چابلوسی
تامین می کنند.
افراد چابلوس ویژگی های دارند :
دور کسانی جمع می شوند که عقده خود برتر بینی و جاه طلبی دارند
با تمجید و ستایش بی حد خود به افراد جاه طلب نزیدیک می شوند
دروغ پردازی و تعاریف کاذب را سر لوحه امور خود کرده تا بتواند در افراد ساده
لوح و خوش باور نفوذ کرده و زیمنه را برای دستیابی خود پرستان و مقام و
موقعیت بهتر و باالتر آماده سازند.
افراد چابلوس چابلوسی را د رحق چابلوسان و خود خواهان به جایی می رسانند
که نه تنها انتقاد و اعتراض علیه آنان را جایز نمی دانند بلکه سکوت را نیز در حق
آنان خیانتی آشاکار تلقی می نمایند و فقط ستایش و ثنا گویی آنان را از همگان
انتظار می کشند.
ریاست طلبی و چابلوسی مکمل یکدیگر ند .
یعنی هم ریاست طلبان چابلوسان را دوست دارند و هم اینکه چابلوسان ریاست
طلبان و راهی از شر چابلوسان وجود ندارد.
اگر حب جاه و مقام در دلشان باشد نه تنها چابلوسان را به دور خود جمع
می کنند بلکه دیگران را هم به این صفت زشت و ناپسند مبتال می سازند
.
برای راهی از چابلوسان
مسئوالن حس جاه طلبی را در خود باید بکشند و از بین ببرند.
دالیل و انگیزه های چابلوسی افراد
برخی برای رسیدن به نان و آب در مقابل پول داران و زور مندان به سجده می
افتند
بعضی برای در امان ماندن از شر در مقابل افراد شرور از خود خضوع نشان می
دهند
عده ای هم در مقابل صاحبان مقام به خاک می افتند
عده ای هم برای رسیدن به اهداف سیاسی و برای از میدان بدر کردن حریف
اصلی خود چابلوسی می کنند ( .چاق کردن افراد ی که چهر ه مردمی دارند و
سپس بعداز رسیدن به اهداف خود آنان را قربانی می نمایند )
عدالت اداری یعنی یکسان و برابر دیدن همه افراد در مقابل قانون ؛ و هر
مدیری یا مسئولی تحت هر عنوانی اگر از این حد عبور کند بی چون چرا
تبعیض را روا داشته است .
تبعیض اداری از نابرابری و تبعیضات اجتماعی نشات می گیرد.
اگر در فرهنگ عامه بین فقیر و غنی و ارباب گدا و شخص با
نفوذ و بی نفوذ فرق گذاشته شود و عمال“ به مسائل طبقاتی
دامن زدهمی شود تبعا“ تبعیض در ادارات که جزئی از
مجموعه اجتماع هستند با شدت بیشتری گسترش می بابد.
تبعیض عالوه بر ریشه اجتماعی علت روانی نیز دارد.
یعنی تا وقتی انسان در ذهن خود اقشار مردم را طبقه بندی نماید در مقام عمل
نیز چنین خواهد کرد.
برای کاهش و از بین بردن تبعیض در ادارات باید :
باید روح تبعیض گرائی و تبعیض پسندی را از اذهان همه مردم زدود و پس از آن
به اصالح ادرات و سازمانها پرداخت .
ریشه تبعیض و بی عدالتی را در فکر و فرهنگ خود باید بخشکانند.
مادر این جایگاه شغلی که قرار گرفته ایم به واقع بایستی تالش کنیم که
عالوه بر کسب در آمد و معاش ،بر کرامت و فضایل انسانی خود بیافزاییم
و تنها راه آن ،جهاد با نفس ( خود سازی) است .لذا اکتساب فضائل
اجتناب از رذائل نوعی خود سازی است .
مراحل خود سازی :
تفکر
عزم
مشارطه
مراقبه
محاسبه
تذکر