ارگونومی کاربردی برای کا رگران در محیط کار

ارگونومی کاربردی برای کا رگران در محیط کار

اسلاید 1: موضوع:ارگونومی کاربردی برای کارگران در محیط کارنام استاد:مهندس شهرکی گردآورنده :حامد بذلی به نام خدا

اسلاید 2: مقدمهدر یک قرن گذشته پیشرفت دانش و تکنولوژی موجب رشد گسترده اقتصادی در غالب کشورهای صنعتی شده است . امروزه ثروت مادی بطور اساسی حاصل بکار بستن دانش فنی و بیش از هر چیز دیگر ثمره کاربرد آگاهی ها در زمینه علم و فن است .در این مفهوم ، آنچه در رابطه با پیشرفت اجتماعی همراه رشد پیگیر اقتصادی اهمیت پیدا می کند ، تطبیق دادن دانش فنی با نیاز استفاده کنندگان این دانش و شرایط فرهنگی ، اجتماعی و فیزیکی موجود در کاربرد آن است .

اسلاید 3: ارگونومی چیست ؟ کلمه ارگونومی در اصل واژه ای یونانی است که از ترکیب دو کلمه ارگو ( Ergo ) به معنای کار و نوموس ( Noms ) به معنای قاعده ، قانون بوجود آمده است . ارگونومی علم مطالعه کارآیی و عمل انسان است که ویژگیها و تواناییهای انسان را مورد مطالعه قرار داده و از این طریق شرایط هماهنگی کار و انسان را فراهم می کند . به بیان دیگر ارگونومی علمی است که به ما می گوید که برای دستیابی به کارآیی و بهره وری در یک حرفه خاص ، ضمن حفظ سلامتی خود ، چگونه و در چه شرایطی باید کار کنیم . از ارگونومی به منظور گرفتن حداکثر تکنولوژی ، تأمین رفاه کارگران و استفاده توأم با کارآیی از تأسیسات تولیدی و خدماتی در جهت تحقق بخشیدن به تولید بالاتر ، بهبود وضع بهداشتی ، حفظ سلامتی و تحصیل رضایت در مورد کار ، استفاده می شود .

اسلاید 4: کشورهای در حال رشد به کاربردهای ارگونومی بیشتر نیاز دارند . شرایط نامطلوب کار ، فقدان برنامه های پیشگیری از آسیب دیدگی های ناشی از کار ، عدم هماهنگی تکنولوژی وارداتی با شرایط محیطی که تکنولوژی مورد استفاده قرار گرفته است ، موجب بسیاری مشکلات فنی ، انسانی ، اقتصادی و اجتماعی گردیده است .از این رو آموزش ارگونومی در کشورهای روبه رشد جنبه حیاتی داشته و سبب می شود که از تکنولوژی به مؤثرترین شکل ممکن بهره برداری شده و علاوه بر آن محیط و نیروی کار نیز حفظ شود .حمل و جابجایی بار در محیط کارشاید مهمترین نقطه تصمیم گیری در طراحی مراکز صنعتی جدید یا بهبود و اصلاح واحد های موجود ، طراحی شغل باشد . در این خصوص باید به نوعی پاسخ سئوالات مختلفی مشخص شوند مثلا :آیا مشاغلی که جابجایی مواد در آنها انجام می شود مجهز به ماشین آلات لازم هستند ؟آیا فعالیت هایی که نیاز به عملکرد افراد دارند کاملا مشخص شده اند؟

اسلاید 5: بطور کلی مواد به دو صورت فله ای و بسته ای قابل حمل می باشند ، مواد فله ای در مقادیر و حجم زیاد ، ذخیره و جابجا می شوند و غالبا به شکل گرانول و یا مایع می باشند . کانتیرها و کامیون های بزرگ ، کشتی ها ، مخازن و بونکر ها از جمله وسایل حمل و نقل مواد فله ای هستند . برخی از مواد به صورت بسته بندی شده در بسته ها و واحد های کوچکتر حمل می شوند . این مواد به صورت جداگانه یا گروهی در ظروف ، کارتن ها ، پاکت ها و جعبه ها جابجا می شوند.درهر حال انواع بسیار متعدد و متنوعی از تجهیزات و وسایل کمکی برای جابجایی مواد و کالاهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرند : الف ) وسایل مورد استفاده داخل کارگاهی 1- قلاب و سطوح بالابر 2- سطوح چرخشی و نوار نقاله ها ، انتقال دهنده های گوی شکل ( ساچمه ای )3- ابزارهای تخلیه و بارگیری4- گاری ها ، سبدها و چرخ های دستیب ) وسایل مورد استفاده بین کارگاهی1- لیفتراک های الکتریکی ، واگن ها و تجهیزات مکانیکی 2- نقاله ها و واگن های برقی3- جرثقیل ها

اسلاید 6: اصول حمل دستی بار برای اجتناب از صدمات استخوانی – عضلانی ناشی از انجام فعالیت های جسمانی و جابجایی و حمل بار بصورت دستی لزوما می بایستی به طراحی مشاغل بصورت ماشینی و مکانیزه پرداخت ، چراکه همانگونه که در سطور قبل نیز به آن اشاره گردید مشاغل نباید به گونه ای باشند که کاربران و اپراتور ها مجبور به انجام حرکات شدید بدنی ، تکرار بیش از حد و یا حمل بار های سنگین گردند و لذا بحث ماشینی نمودن سیستم ها بسیار مهم بوده که در این راستا اصول زیر باید مورد توجه قرار گیرد :

اسلاید 7: 1- مسیر های حرکت را خط کشی کرده و همیشه پاک نگاه دارید.خالی بودن مسیر های حرکت و دسترسی سریع به ایستگاه های کار و کالا جریان انجام کار را آسان تر کرده و حمل و نقل را سرعت می بخشد.اگر مسیر های حمل و نقل به درستی خط کشی نشده باشند ، مواد اولیه ، فرآورده ها و ضایعات در این راه ها انباشته شده و این بهم ریختگی نه تنها باعث بسته شدن راه می شود بلکه حوادثی را هم به بار می آورند .  2- راهرو هاو مسیر های حمل و نقل را به اندازه کافی برای حرکت دوطرفه عریض کنید  راهرو های پهن برای عبور چرخ های دستی امکان تولید کافی را فراهم کرده و حمل و نقل ایمن تر محصولات را امکان پذیر می کند . علاوه بر این با حمل و نقل دوطرفه در راهرو ها ، در وقت و انرژی صرفه جویی شده و کار در کارگاه نظم می یابد .

اسلاید 8: 3- سطح مسیر حمل و نقل را هموار و بدون لغزندگی کنید .  حمل و نقل در یک کارگاه ، بخش مهمی از کار روزانه آن است . جریان آرام حمل و نقل از انبار به کارگاه و بین ایستگاه های کار از اصول یک تولید فعال است . حمل بار بر روی یک سطح ناهموار یا لغزنده علت شایع حوادث است . با ایجاد مسیر های حمل و نقل مناسب می توان از این حوادث جلوگیری کرد .   4- به جای پله در محل کار از شیب های کوتاه با شیب 5 تا 8 درصد برای پوشاندن اختلاف سطح استفاده کنید. اختلاف سطح ناگهانی در راه رو های درون محل کار حمل و نقل روان مواد را مشکل کرده و باعث حادثه می شود . به جای پله از شیب راه های کوچک استفاده کنید . بالا بردن چرخ های دستی از شیب راه های دارای شیب کم آسان بوده و حمل و نقل وسایل و کالا ها را راحت می کند . ضمن اینکه از ُسر خوردن جلوگیری کرده و به حمل و نقل سریع تر و مطمئن تر کالا ها کمک می کند .  

اسلاید 9: 5- برای جابجایی مواد از وسایل چرخدار استفاده کنید .جابجا کردن مقادیر زیاد بار بشکل دستی نه تنها وقت و کار زیادی می گیرد . بلکه اغلب منجر به حوادثی می شود که خسارت مالی و آسیب دیدن کارگران را در پی دارد . بکار بردن چرخ از بروز این حوادث جلو گیری می کند .با استفاده ازچرخ دستی و سایر وسایل دیگر حمل و نقل دستی، تعداد رفت و آمد ها کمتر شده که این امر خود به بازدهی کار و ایمنی کارگران کمک زیادی می کند.در صورت امکان برای کاهش صدا ، باید از چرخ های لاستیک دار استفاده کرد .پاک نگاه داشتن مداوم مسیر های حمل و نقل بسیار مهم است . مسیر های بدن مانع برای حرکت چرخ دستی ضروری است.