استراتژی های کشوری در کنترل سرطان

استراتژی های کشوری در کنترل سرطان

اسلاید 1: به نام خدااستراتژي هاي كشوري در كنترل سرطاندكتر محمد رضا كريميكارشناس آموزش سلامت معاونت بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي شيراز

اسلاید 2: اهداف آموزشياختلاف آموزش و اطلاع رساني مشخص شود.استراتژي وزارت متبوع در كنترل وپيشگيري از بروز سرطان مشخص شود.راه هاي دستيابي به هر راهكار مشخص شود.علائم كلي سرطان كه مي بايست شك به بروز اين بيماري را برانگيزد مشخص شود.برنامه غربالگري موجود براي سرطانهاي شايع توضيح داده شود.

اسلاید 3: سطوح پيشگيري و كنترل سرطانپيشگيري از بروز سرطانتشخيص زودهنگام و در مراحل اوليه سرطان از طريق اجراي برنامه هاي غربالگريباز تواني پس از درمان و پيشگيري از عوارض بعدي

اسلاید 4: راهكارهاي حركت به سوي سطوح پيشگيري از سرطاناطلاع رساني در خصوص علائم و عوامل خطر ايجاد سرطانآموزش در خصوص علائم و عوامل خطر ايجاد سرطانغربالگري افراد در معرض خطر ابتلا به سرطان

اسلاید 5: تفاوت اطلاع رساني با آموزشاطلاع رسانيصرفا آگاه نمودن افراد بدون توجه به در معرض خطر بودن يا نبودن آنها است.در اطلاع رساني سعي در ترغيب افراد جهت اقدام براي كسب اطلاعات بيشتر و ايجاد احساس نيازدر شخص براي وارد شدن به مراحل آموزش است.با اطلاع رساني تغيير رفتار مي تواند رخ دهد يا ندهد.آموزش- آموزش با هدف نهائي يادگيري در فرد آموزش گيرنده ارائه مي شود.- يادگيري عبارت است از تغيير نسبتا پايدار در رفتار بالقوه يادگيرنده كه در نتيجه تمرين تقويت شده رخ مي دهد.- آموزش به گروه هدف و افراد در معرض خطر و بطور هدفمند و پس از تحليل مخاطب انجام مي شود.

اسلاید 6: علائمي كه مي توانند نشانگر سرطان باشند علائم مورد نظر در بروز سرطان مي توانند در بيماريهائيكه جديت كمتري دارند نيز وجود داشته باشند ولي هميشه بهتر است در مورد اين علائم هوشيار باشيم. علائم مد نظر خصوصا اگر بيش ازدوهفته تداوم داشته باشد مي بايست بررسي شود.

اسلاید 7: تغيير قابل توجه و ماندگار در عادات روده اي و ادراري كه علت واضح و مشخصي ندارد.يك زخم يا كبودي كه بطور طبيعي بهبود نمي يابد.خونريزي يا ترشحات غير معمول از مقعد،مجراي ادرار يا مجراي تناسلي.يك ضخامت يا توده در پستان ،بيضه يا هرجاي ديگر در بدن.سوءهاضمه پايدار يا هر نوع اشكال در بلع.هر تغيير مشخص در اندازه ،بافت،يا رنگ زگيل يا خال.يك سرفه يا خشونت صداي مداوم و مزاحم.سرفه با ترشحات خوني.استفراغ مداوم و پايدار.كاهش وزن مشخص(بدون علت واضح) .

اسلاید 8: استراتژي هاي كشوري پيشگيري از سرطانرژيم غذائي سالم و مراقبت در خصوص غذاهائي كه مي خوريمتحرك بدني و حفظ وزن بدن در محدوده سالمكنترل مصرف الكلكاستن از درمعرض بودن در برابر نور آفتابكنترل دخانياتارتقاءسلامت جنسي و توليد مثل

اسلاید 9: اصول كلي پيشگيري از سرطان باتوجه به استراتژي كشوري

اسلاید 10: Guideline 1: choose a diet rich in a variety of planet-based foodsدو سوم يا بيشتر از بشقاب غذاي شما بايد از غذاهاي گياهي باشد.كمتر از يك سوم غذاي شما از منابع حيواني باشد.در موقع غذا خوردن به كارهاي ديگر مشغول نباشيد و بر غذا خوردن خود تمركز داشته باشيد.(در حين راه رفتن و يا تماشاي تلوزيون غذا نخوريد.)برخي اوقات در هفته صرفا از غذاهاي گياهي فصل استفاده كنيد.(مانند عدسي ، انواع آش و پوره ها و ساير غذا هاي پخته شده با دانه ها)از سالاد و سبزيجات تازه و حتي تربچه ،هويج،ويا اسفناج بصورت خام و يا آب پزبه عنوان يك وعده غذائي مي توان استفاده كرد.

اسلاید 11: Guideline 2: Eat plenty of vegetables and fruitsحداقل نياز خود را به سبزي و ميوه در روز (به عنوان مكمل غذائي) تامين كنيد.در بالغين دو سهم از ميوه جات و پنج سهم از سبزيجات هر روز يك سهم از سبزيجات كه شامل 75 گرم سبزي خام نيز مي شود معادل مقادير زير نيزمي شود:يك دوم پياله از سبزي پخته شدهيك سيب زميني متوسطيك پياله سالاد سبزيجاتيك سهم از ميوه جات كه معادل 150 گرم ميوه نيز مي شود معادل مقادير ذيل نيز مي باشد:يك سيب متوسطدو عدد زردآلويك پياله ميوه خرد شده يا كمپوت شده125 سي سي آب ميوهيكي و نصفي قاشق سوپ خوري ميوه خشك شده

اسلاید 12:

اسلاید 13: Guideline 3: Be aware of what you eatسرطانهائي كه با رعايت اين اصل مي توان از آنها جلوگيري كرد عبارتند از:تمام سرطانهاي ناشي از بالا بودن وزنتمام سرطانهاي ناشي از عدم مصرف كافي ميوه و سبزيسرطان كبد ناشي از آلودگي غذائي با كپك

اسلاید 14: براي اجراي اصل سوم چه بايد كرد؟جايگزيني نمك با گياهان شور و يا ادويهجايگزيني سرخ كردن با بخار پز كردن،جوشاندن،طبخ كردن،كباب كردن و يا آب پز كردنعدم مصرف غذا هاي كپك زدهجايگزيني سس هاي چرب با ماستجايگزيني چيپس و ديگر سرخ كردني ها با مغزها

اسلاید 15: Guideline 4: Maintain a healthy weight and be physically activeبا رعايت اين اصول مي توان از سرطانهاي ذيل پيشگيري كرد:سرطان مريسرطان روده بزرگسرطان كليهسرطان اندومتر رحمسرطان پستان(بعد از يائسگي)سرطان كيسه صفرا،كبد،پانكراس سرطان تخمدان

اسلاید 16: Guideline 4: Maintain a healthy weight and be physically activeدو معيار براي وزن ايده آل و سالم وجود دارد بهترين آن BMI است.BMI شما بايد بين 5/18 تا 25 باشد.دور كمر در خانمها زير 88 سانتي متر و در آقايان زير 102 سانتي متر بايد باشد.

اسلاید 17: براي رسيدن به اين هدف:هميشه از پله استفاده كنيد خصوصا در بالا رفتن به جاي استفاده از آسانسوريك يا دو ايستگاه را پياده برويد تا به محل سوار شدن به سرويس ،اتوبوس يا تاكسي برسيد.در خانه خود را هميشه مشغول تميز كردن جارو كردن ،باغباني كردن كنيد.با دوستان خود به پياده روي برويددر روزهاي تعطيل به باغ و طبيعت برويد و تفريح و ورزش كنيد

اسلاید 18: :Guideline 5 DRINK ALCOHOL ONLY IN MODERATION IF AT ALLرعايت اين اصل مي تواند در پيشگيري از سرطانهائي كه ناشي از بالا بودن وزن مي باشند و نيز سرطانهاي ناشي از بيماري كبدي موثر باشد.

اسلاید 19: Guideline 6: Sexual health promotionسرطانهائي كه با رعايت اين اصل پيشگيري مي شوند عباتند از:سرطانهاي مرتبط با ابتلا فرد به ايدزسرطان كبد ناشي از ابتلا به هپاتيتسرطان دهانه رحمسرطان پستان ناشي از شروع فعاليتهاي جنسي قبل از 11 سالگي

اسلاید 20: راه هاي اجراي اصل 6رعايت حريم خانواده در برقراري تماس جنسيعدم برقراري ارتباط جنسي با شركاء جنسي متعددعدم تماس جنسي با افراد پر خطر جنسي و يا معتادان تزريقيجلوگيري از تماس با خون يا ترشحات جنسي در يك رابطه مشكوكعدم مصرف الكل و مواد مخدر قبل از تماس جنسيشاه كليد رعايت اكثر موارد فوق استفاده از كاندوم در برقراري هر نوع رابطه جنسي خصوصا موارد مشكوك و افراد پرخطر است.

اسلاید 21: برنامه هاي غربالگري موجودسرطان پستان از طريق اجراي برنامه هاي ماموگرافي و CBE(clinical breast examination)

اسلاید 22: برنامه غربالگري سرطان پستان بر اساس مصوبات كميته سرطان پستان دانشگاه علوم پزشكي شيرازاز طريق CBEدر زنان با سن 50 تا 20 سال هر دو سال يكبار بايد CBE انجام دهند.در زنان بالاي 50 سال سالي يكبار بايد CBE انجام دهند.فواصل زماني فوق در زنان با ريسك بالاي سرطان پستان نصف مي شود.

اسلاید 23: برنامه غربالگري سرطان پستان بر اساس مصوبات كميته سرطان پستان دانشگاه علوم پزشكياز طريق ماموگرافيزنان با سنين 35 تا 50 سال هر دو سال يكبار ماموگرافي شوند.در زنان با سن بيش از 50 سال هر سال يكبار ماموگرافي شوند.فواصل زماني فوق در زنان با ريسك بالاي سرطان پستان نصف مي شود.