اصول آموزش و یادگیری

اصول آموزش و یادگیری

اسلاید 1: اصول آموزش و یادگیری

اسلاید 2: فهرستيادگيرينگرشهاي مختلف يادگيرينظريه سازنده نگري در يادگيرياصول نظريه سازنده نگريروشهاي تدريسانگيزش و تعليم و تربيتانواع انگيزهالگويي براي افزايش انگيزهويژگي هاي معلمويژگي هاي جو كلاسويژگي هاي روش آموزش

اسلاید 3: برای یادگیری، تعریف‌های گوناگونی ارائه شده است. بیشتر مردم و بسیاری از معلمان یادگیری را عبارت از کسب اطلاعات، معلومات یا مهارت‌های خاص می‌دانند. عده‌ای از مربیان نیز یادگیری را انتقال مفاهیم علمی از فردی به فرد دیگر تصور می‌کنند. در چنین برداشتی از یادگیری، ذهن دانش آموز به منزله انبار یا مخزنی خالی تصور می‌شود که باید بوسیله معلم پُرشود.

اسلاید 4: در فرایند این نوع یادگیری، معلم نقش اساسی دارد ؛ علاوه بر آنکه مفاهیم علمی را به دانش آموز انتقال می‌دهد، آموزش را نیز به عهده دارد ؛ اما در این میان دانش آموز چندان فعالیتی از خود بروز نمی دهد و بیشتر حالت پذیرندگی و انفعالی دارد. تنها وظیفه او گوش دادن به سخنان معلم و حفظ کردن مطالب درسی است

اسلاید 5: در این نوع یادگیری هر‌چه دانش آموز مطالب علمی و ادبی را بیشتر به خاطر بسپارد، پیشرفت بیشتری نصیب او می‌شود ؛ البته یادگیری از طریق حفظ و تکرار، موجب یادگیری معنی دار نمی شود و مطالب علمی و ادبی اغلب برای دانش آموز نامفهوم باقی می‌ماند ؛ زیرا ارتباط و تناسبی با تجارب زندگی واقعی او ندارد. در این نوع فعالیتهای آموزشی اصولاً به نیازها و رغبتهای دانش آموزان، توجه نمی شود ؛ بنابراین، این نوع یادگیری چندان تغییری در طرز فکر، عادات، نگرشها، تمایلات و اعمال و رفتار آنان ایجاد نمی کند. عاداتهای ناپسند،

اسلاید 6: طرز تفکر نادرست و غیرمنطقی، قضاوتهای بی پایه، خشم و ترس بیجا، ضعف و تزلزل دائمی، رشد اخلاقی و اجتماعی نامناسب، دارا نبودن روح همکاری و مانند آن، حاصل چنین برداشتی از یادگیری و معلول روشهای نادرستی است که با چنین تفکری در مدارس اِعمال و اجرا می‌شود. یادگیری با هر بینشی که تعریف شود، اساس رفتار انسان را تشکیل می‌دهد و نخستین صفت مشخص آن « تغییر » است. تغییری که بتدریج رُخ می‌دهد، نسبتاً ثابت و پایدار است و در اثر تجربه حاصل می‌شود

اسلاید 7: از طریق یادگیری، فرد با محیط خود آشنا می‌شود، در مقابل محیط مقاومت می‌کند، محیط را تغییر می‌دهد، برای تأمین احتیاجات خود از آن استفاده می‌کند، گاهی تحت تأثیر آن قرارمی گیرد و زمانی خویشتن را با آن منطبق و سازگار می‌سازد. یادگیری فرایندی است که بوسیله ی آن رفتار موجود زنده، در اثر تجربه، تغییرمی‌یابد. جامع ترین تعریفی که تاکنون از یادگیری ارائه شده، تعریف هیلگارد و مارکوئیزاست. به نظر آنها، یادگیری عبارت است از فرایند تغییرات نسبتاً پایدار در رفتار بالقوه ی فرد، بر اثر تجربه. این تعریف نسبت به تعاریف دیگر برتری خاصی دارد ؛ زیرا در این دیدگاه مفاهیمی همچون فرایند، تغییر نسبتاً دائمی، رفتاربالقوه و تجربه را می‌توان جستجو کرد.

اسلاید 8: -مفهوم فرایند: فرایند بر وقایع و روابط پویا، جاری، مستمر و پیوسته در حال تغییر، اطلاق می‌شود. یکی از مشخصات بارز فرایند، حرکت و پویایی آن است که در اثر تعامل دائمی اجزا و متغیرهای موجود در آن صورت می‌گیرد و آغاز و پایانی ندارد. یادگیری نیز یک فرایند است ؛ زیرا در اثر تعامل فرد با محیط، همیشه و در همه جا به طور پیوسته و مستمر صورت می‌گیرد.-مفهوم تغییر: یادگیری نوعی تغییر است که در فرایند تجربه اتفاق می‌اُفتد ؛ اما نه هر تغییری ؛ تغییری که بتدریج حاصل شود و نسبتاً ثابت و پایدار باشد ؛ بنابراین تغییرات ناشی از رشد و بلوغ، تغییرات فیزیولوژیکی مانند تغییر مردمک چشم در تاریکی، تنفس، ضربان قلب و تغییراتی که در اثر عوامل مکانیکی یا شیمیایی مانند گرفتگی ماهیچه‌ها در اثر خستگی و استعمال داروها بوجود می‌آید، یادگیری نیست.

اسلاید 9:

اسلاید 10: -مفهوم نسبتاً پایدار:کاربرد مفهوم نسبتاً پایدار به این دلیل است که تغییرات موقتی رفتار که از عوامل انگیزشی، انطباق حسی یا خستگی ناشی می‌شوند، از حیطه یادگیری برکنار هستند ؛ زیرا تغییرات حاصل از یادگیری، تغییرات نسبتاً پایدارند ؛ به عبارت دیگر، یادگیری در برگیرنده تغییرات نسبتاً دائمی است و رفتار موسمی، لحظه ای و تصادفی به هیچ وجه یادگیری نامیده نمی شود.-مفهوم رفتار بالقوه: کاربرد عبارت « رفتار بالقوه » دلیل بر تفاوت مفهوم یادگیری و عملکرد است. یادگیری تغییراتی است که در ساخت ذهنی فرد ایجاد می‌شود و در حال حاضر قابل اندازه گیری نیست. مقداری از یادگیری ممکن است به علت مساعد بودن شرایط، به رفتار بالقوه تبدیل شود که به اصطلاح به آن عملکرد می‌گویند ؛ ولی همیشه نباید انتظار داشت که آثار یادگیری بلافاصله در رفتار بالفعل یا عملکرد یادگیرنده پدیدار شود، گاهی اوقات بدون اینکه در رفتار بالفعل فرد تغییری حاصل شود، یادگیری بوقوع می‌پیوندد

اسلاید 11:

اسلاید 12:

اسلاید 13: -مفهوم تجربه: کاربرد کلمه تجربه در تعریف یادگیری حاکی از آن است که تنها آن دسته از تغییرات رفتار را می‌توان یادگیری نامید که محصول تجربه، یعنی تأثیر متقابل فرد و محیط در یکدیگر باشد. اگر تجربه را تعامل میان فرد و محیط، به دنبال یک سلسله فعل و انفعالات بدانیم، یادگیری را حاصل تلاش، حرکت، فعالیت و مشارکت شخص یادگیرنده خواهیم دانست. در برخورد فرد با محیط برای یادگیری، اعضای حسی، دستگاه های عصبی، تجربه‌های قبلی، تمایلات و گرایشها و هدفهای یادگیرنده، نقش مؤثری به عهده دارند. در واقع کل شخصیت فرد در تمام ابعاد خود، در فرایند تعامل قرار می‌گیرد و تغییر پیدا می‌کند.

اسلاید 14:

اسلاید 15: شکلهای یادگیریفرایند یادگیری علاوه بر پیچیدگی‌هایی که دارد به شکل‌های گوناگونی نیز انجام می‌گیرد که می‌توان آنها را از لحاظ هدف و سادگی و پیچیدگی چنین طبقه بندی کرد:الف – یادگیری از لحاظ هدف کسب عادتها یا مهارتهای حرکتی مورد نیاز مانند آموختن، راه رفتن، نوشتن، شنا کردن، رانندگی و نواختن سازهای گوناگون. یادگیری مهارتها و شناختهای مورد نیاز جامعه در حال پیشرفت. آموختن معلومات و اطلاعات خاص مانند یادگیری دروس مدرسه. یادگیری مهارتهای کلامی مانند یادگیری فن سخنرانی، درست خوانی، حفظ کردن شعر و قطعات ادبی و… یادگیری چگونه لذت بردن از زندگی و برخورداری از زندگی سالم. یادگیری آداب و رسوم اجتماعی و روشهای ارتباط با مردم

اسلاید 16: یادگیری حل مسائل با روشهای علمی. یادگیری عواطف و گرایشهای گوناگون مانند آموختن اینکه چه کسانی یا چه چیزهایی را باید دوست بداریم و از چه کسانی و چه چیزهایی باید دوری کنیم ؛ و این علاقه و نفرت خود را چگونه نشان دهیم. ب – یادگیری از لحاظ سادگی و پیچیدگی گاهی یادگیری بطور ماشینی یا بدون عمد، انجام می‌گیرد، مانند ترس کودک از پزشک، که در نتیجه ی همراه بودن پزشک با ایجاد ناراحتی و درد برای کودک پیدا می‌شود ؛ یادگیری یک آهنگ موسیقی در نتیجه بیشتر شنیدن، بدون اینکه شخص بخواهد آنرا حفظ کند، دقت و نظمی که دانش‌آموز از معلم خود ضمن تدریس یاد می‌گیرد ؛ یا درستکاری و راستگویی را از راه تلقین می‌آموزد ؛ و بطور کلی، هرگونه یادگیری که به فعالیت و کوشش فکری بیشتری نیاز ندارد، مانند حفظ کردن چند بیت شعر بدون توجه به معنای آنها، اینگونه یادگیری را « یادگیری ساده » گویند.

اسلاید 17:

اسلاید 18: وقتی یادگیری از روی عمد و با فعالیت و کوشش خاص ذهن، انجام گیرد و یا به وسایل آموزشی خاص یا تمرین طولانی نیازمند باشد، آنرا « یادگیری پیچیده » نامند، مانند یادگیری بازی شطرنج، رانندگی، معماری، معلمی، و…

اسلاید 19:

اسلاید 20: روش های یادگیری خود را بشناسید۱. سبک یادگیری خود را کشف کنید

اسلاید 21: یادگیری دیداری. از تمرینات و وسایل کمک آموزشی بَصَری استفاده کنید

اسلاید 22: یادگیری جنبشی و لمسی۱. مفاهیم را نمایش بدهید

اسلاید 23: یادگیری شنیداری۱. صحبت‌های استادتان را در حین تدریس، ضبط کنید

اسلاید 24: انسان تنها با تعدادي رفتار رفلكسي ساده متولد مي شود و بيشتر آنچه كه انجام مي دهد حاصل يادگيري استيادگيري: ايجاد تغييرات پايدار در رفتار موجود زنده كه بر اثر تجربه حاصل شده است

اسلاید 25:

اسلاید 26: نگرشهاي مختلف يادگيرينگرش رفتاري: يادگيري پيوندي (شرطي) تقويت و تضعيف رابطه بين محرك و پاسخنگرش شناختي: يادگيري شناختي يادگيري به عنوان يك فرايند ذهني فعال مفهوم بينش در يادگيري

اسلاید 27: نظريه سازنده نگري در يادگيريمعلمان نمي توانند به سادگي دانش خود را منتقل كننددانش آموزان بايد خود دانش را در ذهنشان بسازندنقش معلم معني دار كردن مطالب درسي و ارائه راه حل استدانش آموزان بايد شخصاً اطلاعات پيچيده را كشف و تعبير و تفسير كنند و آنها را تغيير دهند

اسلاید 28: اصول نظريه سازنده نگرييادگيري اجتماعيمنطقه رشد طبيعيكارآموزي شناختييادگيري با واسطه

اسلاید 29:

اسلاید 30: روشهاي تدريسروشهاي قديمي روش پايين به بالاروش سازنده نگر روش بالا به پايين

اسلاید 31: انگيزش و تعليم و تربيتيك كلاس مطلوب كلاسي است كه ....انگيزش موتور محرك تلاش و فعاليت براي يادگيري استدانش آموز با انگيزه خود به دنبال يادگيري مي رود

اسلاید 32: انواع انگيزهانگيزه عمومي در درون فرد ثابت در طول زمانانگيزه خاص عوامل بيروني (معلم و موضوع درس) ناپايدار و وابسته به شرايط

اسلاید 33: انگيزش بيروني تحريك خارجي پاداش و تقويتانگيزش دروني پاسخ به نيازهاي داخلي كنجكاوي و نياز به دانستن و رشد

اسلاید 34: الگويي براي افزايش انگيزهجو كلاس نظم و ايمني موفقيت درك چالشروش آموزشي تمركز مقدماتي شخصي كردي درگير كردن تقويت و پاداشمعلم الگودهي علاقه مندي گرمي هم حسي انتظاراتبالا بردن انگيزه دانش آموز

اسلاید 35: ويژگي هاي معلممعلم مهمترين عامل ايجاد انگيزه و يادگيري در كلاس استالگودهيايجاد علاقهگرمي و هم حسيانتظارات مثبت

اسلاید 36: ويژگي هاي جو كلاسجو كلاس شامل رابطه بين معلم - دانش آموز، روابط بين دانش آموزان و وي‍ژگيهاي فيزيكي كلاس استنظم و ايمنيموفقيتدرك مطلبچالشمقدار انگیزه = انتظار موفقیت x ارزش موفقیت

اسلاید 37: ويژگي هاي روش آموزشروش آموزش بايد به گونه باشد كه ايجاد انگيزه كندايجاد تمركز مقدماتيشخصي كردن و معنادار كردن مطالبدرگير شدن دانش آموزان در يادگيريتقويت و تنبيه

اسلاید 38: ثابت شده‌است که علل بروز ناتوانی‌های یادگیری نسبتاً مبهم است برخی از مشکلات کنونی دربارهٔ مفهوم ناتوانی‌های یادگیری بازتابی است از ناتوانی ما در اشارهٔ دقیق به علل بروز ناتوانی‌های یادگیری که شاهدش هستیم. روشن است که آگاهانه یا ناآگاهانه مسئله علل بروز ناتوانی‌های یادگیری را به فراموشی و بی توجهی می‌سپاریم بر حسب درک ما از ناتوانی‌های یادگیری و نگرش اولیه حرفه‌ای ما (پزشکی، روان‌شناسی، تعلیم و تربیتی) نسبت به ناتوانی‌های یادگیری ممکن است ما به علل خاصی توجه پیدا کنیم تا آن که به رابطهٔ علّی دشواری بپردازیم. .

اسلاید 39:

اسلاید 40: اما تجربهٔ گذشته و عمل کنونی به ما ثابت می‌کند که ناتوانی‌های یادگیری مفهومی چند رشته اي است و پیوند میان کارشناسان رشته‌های گوناگون در این امر باید برقرار باشد

اسلاید 41: عوامل آموزشی ۱- تدریس ناکافی و ناصحیح به کودکان ۲- عدم فراگیری معلم از مهارت‌های لازم جهت تدریس درس‌های پایه در مدارس ۳- توقعات بیش از اندازه بالا یا بسیار پایین معلمان ۴- برنامه‌ریزی و طرح برنامهٔ آموزشی ضعیف ۵- عدم فعالیت‌های برانگیزنده ۶- تدریس عملی نادرست

اسلاید 42:

اسلاید 43: ۷- عدم آموزش مهارت‌های اجتماعی، یادگیری و حرکتی و جسمی و عدم پرداختن به یادگیری‌های زبان شفاهی ۸- استفاده نادرست از روش‌ها و مداد و برنامه درسی ب) عوامل محیطی عوامل محیطی بسیاری وجود د دارد که می‌تواند به پیچیدگی ناتوانی‌های یادگیری بیفزاید و حتی شاید سبب ساز آن باشد. - تغذیه، بهداشت، تندرستی

اسلاید 44: انگيزيش ضعیف توجه ناکافی و ضعف در انجام کار بر اثر گرسنگی و وجود رنگ‌ها و مزه‌های مصنوعی در غذاها طبق نظر فاين گولد روی تحرک بیش از حد کودک مؤثر است. سرماخوردگی مزمن، مشکلات تنفسی، آلرژیها و … در ناتوانی یادگیری کودک مؤثر است. سقوط، آسیب دیدگی مغزی، ضربه وارد به سر و … در ناتوانی یادگیری مؤثر است.

اسلاید 45: تحریک حسی کودک در حال رشد نیازمند درون دادهای حسی است تا درباره محیط و خود و هر دو بیاموزد یعنی کودک به تجربه‌هایی نیاز دارد تا بیاموزد که چگونه بیاموزد. - تحریک زبانی زبان به واسطهٔ نقشش در تفکر و یادگیری سایر مهارتها در محیط زندگی کودک جایگاه ویژه‌ای دارد و ممکن است ناتوانی کودک از نبود مدل‌های درست در اوایل رشد وی سرچشمه گرفته باشد. .

اسلاید 46: - رشد اجتماعی و عاطفی بسیاری از کودکان مبتلا به ناتوانی یادگیری مضطرب ، نامطمئن و بی‌اختیار و سرکش هستند که ممکن است این رفتارها با فقدان امنیت طبیعی، ثبات محبت و گرمی و پذیرش در منزل و محیط مدرسه پیوند داشته باشد.

اسلاید 47:

اسلاید 48: ج) عوامل روانی در يادگيري امکان دارد کودکان مبتلا به ناتوانی‌های یادگیری در عملکردهای روانی پایه چون ادراك .حافظه و شکل درون به مفاهیم اختلال داشته باشند. د- عوامل فیزیولوژیکی بسیاری از متخصصان بر این باورند که علل اساسی و عمده ناتوانی‌های یادگیری آسیب دیدگی مغزی، شدید یا جزیی و صدمه وارده به دستگاه عصبی و مرکزی است. ام و بعد از تولد

اسلاید 49: ه- عوامل ژنتیکی شواهدی در دست است که نشان می‌دهد ناتوانی‌های یادگیری احتمالاً در برخی خانواده‌ها بیش از دیگران دیده می‌شود در واقع عوامل ژنتیکی در شمار وسیعی از ناتوانی‌های یادگیری نقش دارد. ز – عوامل بیوشیمیایی اختلال‌های گوناگون متابولیکی در حکم عواملی هستند که موجب ناتوانی‌های یادگیری می‌شوند مثل ها پيو گلسمي ، كم كاري تيروئيد و … و- عوامل پیش، هنگ

اسلاید 50: - تاخیر رشد بندر، دهریش، جانسکی، لانگ فود … اظهار می‌دارند که عدم ظهور علائم رشد برخی از کودکان مبتلا به ناتوانی یادگیری ممکن است از تاخیر رشد برخی اجزای دستگاه عصبي مركزي سرچشمه گرفته باشد که این گونه کودکان پس از بزرگتر شدن بر این مشکلات غلبه می‌کنند.

اسلاید 51: ح- نقص جزیی در کار مغز به نظر می‌آید هر گونه نتیجه‌گیری دربارهٔ حیاتی بودن آسیب دیدگی مغزی در کودکان مبتلا به ناتوانی یادگیری در بهترین شرایط فقط جنبه تجربی و آزمایشی دارد.

اسلاید 52: ط-تغذیه بسیاری از والدین تصور می‌کنند با خوراندن حجم زیادی از موادغذایی و خوراکی‌های چرب و شیرین به فراگیری فرزندان خود کمک می‌کنند، اما کارشناسان تغذیه معتقدند فراگیری مطالب درسی نیازی به دریافت کالری بیشتر ندارد و این رویه علاوه بر مختل کردن یادگیری، منجر به بروز چاقی می‌شود

اسلاید 53:

اسلاید 54: فهرست منابعکریمی یوسف، روان شناسی تربیتی، 1385، نشر ارسبارانBirkenholz, R.A (1999).Effective Adult learning. Danville, IL: Interstate Publishers, Inc

اسلاید 55: با تشکار