اصول بودجه ۲

اصول بودجه ۲

اسلاید 1: M.Abolhallaje (MBA)1تعاریف بودجهازنظر لغوی بودجه از واژه بوژت که در زبان فرانسه معنی کیف دارد گرفته شده است. وجه تمیز آن چنین است که وزیر دارایی وقت فرانسه سند دخل و خرج سالانه دولت را در داخل کیفی برای تصویب به مجلس حمل می کرده است و این سند بعنوان همان کیف نامیده شده و باقی مانده است.براساس ماده 1 قانون محاسبات عمومی: بودجه کل کشور برنامه مالی دولت است که برای یکسال مالی تهیه و حاوی پیش بینی درآمدها و سایر منابع تامین اعتبار و برآورد هزینه ها برای انجام عملیاتی است که منجر به وصول هدفهای دولت می شود.بودجه از واقعیت محدود بودن امکانات و نامحدود بودن نیازها پیدا شده و تضاد این واقعیت انسان را به برنامه ریزی و بودجه بندی ناگزیر ساخته است.

اسلاید 2: M.Abolhallaje (MBA)2اصول بودجه1- سالانه بودن بودجه2- وحدت بودجه3- جامعیت یا کامل بودن بودجه4- شاملیت(تفضیل یا طبقه بندی)5- تخصیص و عدم تخصیص6- انعطاف پذیری7- تخمینی بودن درآمدها8- تحدیدی بودن هزینه ها9 - اصل تعادل بودجه

اسلاید 3: M.Abolhallaje (MBA)3ناظر بر ضرورت تهیه و تصویب بودجه کل کشور برای مدت یکسال است بودجه دارای بعد زمانی است لذا ابتدا و انتهای آن باید مشخص باشد. به طور متداول یک سال شمسی در کشور ما میباشد هرچه زمان محدود تر باشد دقت برآورد نیز بیشتر است . از آنجا که عملکرد بودجه نیز باید کنترل شود یک سال مالی بودجه منطبق با سال مالی حسابداری است.1- سالانه بودن بودجه

اسلاید 4: M.Abolhallaje (MBA)4بودجه کل کشور اعم از درآمدها-هزینه ها- برنامه و عملیات دولت باید یکباره و در یک زمان و در سندی واحد تهیه و به مجلس تسلیم شود و حتی المقدور از متمم بودجه پرهیزشود.2- وحدت بودجه

اسلاید 5: M.Abolhallaje (MBA)5بر پایه این اصل ، بودجه باید به صورت کامل و برای همه دستگاههای دولتی اعم از وزارتخانه ها و موسسات دولتی و همچنین شرکتهای دولتی و موسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی به صورت یکجا تهیه وبه مجلس قانونگذاری تقدیم گردد( درآمدو هزینه از یکدیگر کسر نشوند).ماده 39(ق.م) وجوهی که از محل درآمدها و سایر منابع تامین اعتبار منظور در بودجه عمومی وصول میشود و همچنین درآمدهای شرکتهای دولتی به استثنای بانکها و موسسات اعتباری و شرکتهای بیمه باید به حساب خزانه تحویل شوداصل53(ق.ا) کلیه دریافتهای دولت در حسابهای خزانه داریکل متمرکز میشود و همه پرداختها در حدود اعتبارات مصوب به موجب قانون انجام میگیرد.3- جامعیت یا کامل بودن بودجه

اسلاید 6: M.Abolhallaje (MBA)64- شاملیت(تفضیل یا طبقه بندی)- بودجه دولت باید به صورت مشروح و به ریز و جزء و به تفصیل تهیه و تنظیم و به مجلس ارائه شوداین اصل دولت را ملزم می سازد تا در تدوین و پیشنهاد بودجه به قوه قانونگذاری ، درآمدها را به صورت مشروح طبقه بندی نموده ،و هزینه های دستگاه را به تفصیل و در چهارچوب برنامه ها وبه تفکیک هزینه های جاری و عمرانی و ملی و استانی مشخص کند این اصل موجب میشود که نظارت مجلس و دیوان محاسبات کشور تحقق یابد.از سال 1344 این اصل مورد عمل قرار گرفت.

اسلاید 7: M.Abolhallaje (MBA)7اصل تخصیص :تمام ارقام بودجه به همان ترتیب که در قانون بودجه تصویب شده قابل دریافت و پرداخت است .هر رقم اعتباری که برای هزینه ای در بودجه پیش بینی می شود تنها برای همان هزینه قابل مصرف است( اصل 55 قانون اساسی)اصل عدم تخصیص : درآمدها نباید به هزینه خاص اختصاص داده شود و هیچ هزینه ای نباید از درآمد بخصوصی تامین شود.به عبارت دیگر همه درآمد های دولت باید به خزانه واریز شود و از درآمد عمومی دولت برای هزینه های دولت تامین اعتبار شود..5-اصل تخصیص و اصل عدم تخصیص

اسلاید 8: M.Abolhallaje (MBA)86- انعطاف پذیری-این اصل جنبه مالی به مفهوم “اصلاح بودجه” واستثنایی است بر اصل تخصیص و عبارت است از تغییر وجابجایی در ارقام هزینه و برنامه های دستگاه اجرایی بدون آن که در سر جمع اعتبارات مصوب تغییری حاصل شود. در شرایط عدم ثبات اقتصادی این اصل به کمک مدیران در بخش دولتی می رسد .

اسلاید 9: M.Abolhallaje (MBA)96- انعطاف پذیری-ادامهروشهای انعطاف در اجرای بودجه:1- اصلاح بودجه(جابجایی اعتبارات)2- متمم بودجه (تغییر سقف اعتبار دستگاههای اجرایی) منوط به تصویب مجلس3- اعتبار هزینه های پیش بینی نشده (بنا بر پیشنهاد وزرای دستگاه و تائید سازمان مدیریت و برنامه ریزی و تصویب هیات وزیران قابل اجرا می باشد)

اسلاید 10: M.Abolhallaje (MBA)10درآمد های پیش بینی شده در قانون جنبه تخمینی دارد و این به آن معنی است که منظور شدن مبلغی به عنوان درآمد در بودجه کل کشور مجوزی برای وصول از اشخاص حقیقی و حقوقی نمی شود و نیاز به مجوز قانونی دارد. ماده 38(ق.م): وصول درآمدهایی که در قانون بودجه کل کشور وصول شده باشد طبق قوانین و مقررات مربوط به خود مجاز است.ماده 37(ق.م): ییش بینی در آمد یا سایر منابع تأمین اعتبار در بودجه کل کشور مجوزی برای وصول از اشخاص تلقی نمی گردد و در هر مورد احتیاج به مجوز قانونی دارد.مسئولیت حصول صحیح و به موقع در آمد ها به عهده روسای دستگاه های اجرائی است .7- تخمینی بودن در آمد ها

اسلاید 11: M.Abolhallaje (MBA)118- تحدیدی بودن هزینه هااولا ،حداکثریرداخت ها در حد اعتبارات مصوب بوده و تجاوز از آن ممنوع است مگر در حدی که جابجایی اعتبار به موجب قانون صورت گرفته باشد.ثانیا،منظور شدن اعتبار برای دستگاه به معنای اجازه خرج است نه تکلیف خرج ماده 92(ق.م)در مواردی که بر اثر تعهد زاید براعتبار یا عدم رعایت مقررات این قانون خدمتی انجام شود یا مالی به تصرف دولت در آید ،دستگاه اجرائی ذیربط مکلف به رد معامله مربوط می باشد و در صورتی که رد عین آن میسر نبوده و یا فروشنده از قبول آن امتناع نماید و همچنین در مورد خدمات انجام شده مکلف به قبول وجه مورد معامله در حدود اعتبارات موجود یا اعتبارات سال بعد دستگاه اجرائی مربوط قابل پرداخت است و اقدام فوق مانع تعقیب قانونی متخلف نخواهد بود .

اسلاید 12: M.Abolhallaje (MBA)128- تحدیدی بودن هزینه ها-ادامهماده 93(ق.م) در صورتی که بر اساس گواهی خلاف واقع ذیحساب نسبت به تأمین اعتبار یا اقدام یا دستور وزیر یا مقامات مجاز از طرف آنها زاید بر اعتبار مصوب و یا خلاف قانون وجهی پرداخت یا تعهدی علیه دولت امضا شود ، هر یک از این تخلفات در حکم تصرف غیر قانونی در وجوه و اموال دولتی محسوب خواهد شد .

اسلاید 13: M.Abolhallaje (MBA)13تعادل بین در آمد ها و هزینه های دولت در یک دوره مالی به گونه ای که دولت بدون استقراض تعهدات مالی خود را انجام دهد.الف – تعادل مالی (هماهنگی بین دریافت ها و پرداخت های کشور )ب- تعادل اقتصادی(تعادل بین عرضه و تقاضای کل در جامعه ) ج- تعادل اجتماعی (هماهنگی توانایی مالی طبقات مختلف در جامعه )د- تناسب حجم یول در جامعه با حجم تولید در اقتصاد آن جامعه9- اصل تعادل بودجه

اسلاید 14: M.Abolhallaje (MBA)14قوانین حاکم بر بودجه ریزی دولتی:قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران قانون محاسبات عمومی مصوب 1366قانون بودجه سالیانه و تبصره های آن قانون برنامه و بودجه قانون هیأت امناء و آئین نامه مالی معاملاتی دانشگاه ها (در آموزش عالی و بهداشت و درمان )قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت

اسلاید 15: M.Abolhallaje (MBA)15مواردی از قانون اساسی و قانون برنامه و بودجه که با این مبحث ارتباط دارند

اسلاید 16: M.Abolhallaje (MBA)16اصولی از قانون اساسیاصل پنجاه و یکمهیچ نوع مالیات و درآمدی وضع نمیشود مگر بموجب قانونموارد معافیت و بخشودگی و تخفیف مالیاتی بموجب قانون مشخص میشود

اسلاید 17: M.Abolhallaje (MBA)17اصولی از قانون اساسیاصل پنجاه و دوم بودجه سالانه كل كشور به ترتيبي كه در قانون مقررمي شود از طرف دولت تهيه و براي رسيدگي به مجلس شوراي اسلامي تسليم مي گردد . هر گونه تغيير در ارقام بودجه نيز تابع مراتب مقرر در قانون خواهد بود .

اسلاید 18: M.Abolhallaje (MBA)18اصولی از قانون اساسیاصل پنجاه و سوم كليه دريافتهاي دولت در حسابهاي خزانه داري كل متمركز مي شود و همه پرداخت ها در حدود اعتبارات مصوب به موجب قانون انجام مي گيرد .اصل پنجاه و چهارم ديوان محاسبات كشور مستقيماً زيرنظر مجلس شوراي اسلامي مي باشد . سازمان و اداره امور آن در تهران و مراكز استانها به موجب قانون تعيين خواهد شد .

اسلاید 19: M.Abolhallaje (MBA)19اصولی از قانون اساسیاصل پنجاه و پنجم ديوان محاسبات به كليه حسابهاي وزارتخانه ها ، مؤسسات ، شركتهاي دولتي و ساير دستگاههائيكه بنحوي از انحاء از بودجه كل كشور استفاده مي كنند و به ترتيبي كه قانون مقرر ميدارد رسيدگي يا حسابرسي مي نمايد كه هيچ هزينه اي از اعتبارات مصوب تجاوز نكرده و هر وجهي در محل خود به مصرف رسيده باشد . ديوان محاسبات ، حسابها و اسناد و مدارك مربوطه را برابر قانون جمع آوري و گزارش تفريغ بودجه هر سال را به انضمام نظرات خود به مجلس شوراي اسلامي تسليم مي نمايد . اين گزارش بايد در دسترس عموم گذاشته شود .

اسلاید 20: M.Abolhallaje (MBA)20موادی از قانون برنامه و بودجهماده 5 بر اساس این ماده برخی از وظائف سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور که مرتبط با بحث بودجه است بشرح ذیل میباشدبند 1 – انجام مطالعات و بررسیهای اقتصادی و اجتماعی بمنظور برنامه ریزی و تنظیم بودجهبند 4 – پیشنهاد خط مشی ها وسیاستهای مربوط به بودجه کل کشور به شورای اقتصادبند 5 - تهیه و تنظیم بودجه کل کشور

اسلاید 21: M.Abolhallaje (MBA)21موادی از قانون برنامه و بودجهماده 12- اعتبارات جاری و عمرانی در قالب بودجه کل کشور جهت تصویب باید به مجلس تقدیم گرددماده 13 - کلیه دستگاهها موظفند تا برنامه سالانه و بودجه مورد نیاز سال بعد را بر اساس دستورالعمل تهیه بودجه به سازمان ارسال دارندماده 14 - بودجه سالانه باید قبل از ارسال به سازمان بر حسب مورد باید به تایید وزیر و یا بالاترین مقام دستگاه برسد

اسلاید 22: M.Abolhallaje (MBA)22موادی از قانون برنامه و بودجهماده 19 – بودجه مصوب از سوی ریاست جمهور به کلیه دستگاههای دولتی ابلاغ میشود در اجرای بودجه دستگاه اجرائی مکلف است بر اساس شرح فعالیتها و طرحها که بین دستگاه و سازمان مورد توافق واقع شده است در حدود اعتبارات مصوب عمل نماید

اسلاید 23: M.Abolhallaje (MBA)23موادی از قانون برنامه و بودجهماده 5 بر اساس این ماده برخی از وظائف سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور که مرتبط با بحث بودجه است بشرح ذیل میباشدبند 1 – انجام مطالعات و بررسیهای اقتصادی و اجتماعی بمنظور برنامه ریزی و تنظیم بودجهبند 4 – پیشنهاد خط مشی ها وسیاستهای مربوط به بودجه کل کشور به شورای اقتصادبند 5 - تهیه و تنظیم بودجه کل کشور

اسلاید 24: M.Abolhallaje (MBA)24موادی از قانون برنامه و بودجهماده 12- اعتبارات جاری و عمرانی در قالب بودجه کل کشور جهت تصویب باید به مجلس تقدیم گرددماده 13 - کلیه دستگاهها موظفند تا برنامه سالانه و بودجه مورد نیاز سال بعد را بر اساس دستورالعمل تهیه بودجه به سازمان ارسال دارندماده 14 - بودجه سالانه باید قبل از ارسال به سازمان بر حسب مورد باید به تایید وزیر و یا بالاترین مقام دستگاه برسد

اسلاید 25: M.Abolhallaje (MBA)25موادی از قانون برنامه و بودجهماده 19 – بودجه مصوب از سوی ریاست جمهور به کلیه دستگاههای دولتی ابلاغ میشود در اجرای بودجه دستگاه اجرائی مکلف است بر اساس شرح فعالیتها و طرحها که بین دستگاه و سازمان مورد توافق واقع شده است در حدود اعتبارات مصوب عمل نماید

اسلاید 26: M.Abolhallaje (MBA)26موادی از قانون برنامه و بودجهماده 24- منابع درآمدی دولت نفت و مشتقات آنمالیات مستقیم و غیر مستقیموامها و اعتبارات خارجی و داخلیسایر درآمدهای دولتکه وجوه مربوطه در خزانه متمرکز خواهد شد

اسلاید 27: M.Abolhallaje (MBA)27موادی از قانون برنامه و بودجهماده 30 – کلیه اعتبارات جاری و عمرانی باید بر اساس گزارشهای اجرائی و پیشرفت عملیات در دوره های معین شده توسط کمیته ای مرکب از نمایندگان وزارت دارائی و سازمان ،تخصیص داده میشودنحوه تخصیص اعتبارات فوق الذکر و دوره های آن بموجب آئین نامه ای خواهد بود که بنا به پیشنهاد وزارت دارائی . سازمان بتصویب هیات وزیران میرسد

اسلاید 28: M.Abolhallaje (MBA)28موادی از قانون برنامه و بودجهماده 34 – بر امر نظارت سازمان مدیریت بر نحوه اجرای برنامه ها و طرحها و مقایسه آنها با پیش بینی قبلی تاکید دارد ماده 35 – بر اساس این ماده دستگاههای اجرائی مکلف به تسلیم اطلاعات و عملکرد برنامه ها و طرحها ی خود به سازمان مدیریت میباشندماده 41 – به استناد این ماده حسابرسی کلیه دستگاههای دولتی بعهده وزارت دارائی محول گردیده است

اسلاید 29: M.Abolhallaje (MBA)29اهداف کلی اقتصادیبرنامه ریزیبرنامهتهیه برنامه کاریتخصیص اعتباراتتامین منابعفعالیتعملیات اجرائیطرح (پروژه)تعیین عملکردمقایسه عملکرد با برنامهبودجه بندیبازخورد اطلاعاتبرنامه ریزی اقتصادینظام مالیارتباط برنامه ریزی و بودجه بندی و نظام مالی

اسلاید 30: M.Abolhallaje (MBA)30اهداف و مقاصد بودجه قضاوت در مورد توزیع عادلانه وجوه برقراری یک سیستم پاسخگوئی تحصیل مجوز قانونی برای فعالیتهای دولت راهنمای اجرای سیاستهای دولت ابزاری برای کنترل قوه مجریه توسط قوه مقننه ابزار مدیریت مطلوب برنامه ریزی دولت

اسلاید 31: M.Abolhallaje (MBA)31سیر تکوین مفهوم و نقش بودجهمرحله اولمرحله دوممرحله سوممرحله چهارمبودجه بعنوان ابزارکنترلمدیریت مالیسیاستگذاری و برنامه ریزیمدیریت راهبردیتمرکز برکنترل دخل و خرج دولت و با استفاده از طبقه بندی هزینه ها و طبقه بندی سازمانی که همان طبقه بندی براساس فصول و مواد هزینه استتوجه به صرفه اقتصادی ،کارآیی و اثربخشی منابع دولت با تاکید بر روی اهداف ، ،نتایج و منافع حاصل از هریک از اقلام هزینه توجه به تاثیرات اقتصادی بودجه و تنظیم حسابهای ملی و بررسی حرکت متغیرهای کلان آن توجه به تاثیر متغیرهای غیر قابل کنترل و پیش بینی سطوح پولی و مالی مختلف برای سناریوهای مختلف احتمالی و ظهور روش بودجه بر مبنای صفر

اسلاید 32: M.Abolhallaje (MBA)32بودجهسیاستگذاریتهیه و تنظیمتصویباجراکنترلمدیریتسازماندهیهماهنگیرهبرینظارتبرنامه ریزیاستراتژیک عملیاتیابزارابزارابزاربودجه و فرآیند مدیریت

اسلاید 33: M.Abolhallaje (MBA)33درخواست بودجهپيشنهاد بودجهگزارشهاي مالي-عملياتيگزارش انجام عملياتخلاصه گزارش انجام عملیاتلايحه بودجهلايحه بودجهموافقتنامه ها و توزيع اعتباراتتبادل موافقتنامه ها و ابلاغ تخصيصابلاغ قانون بودجهتصویب قانون بودجهواحد اجرائيدستگاههاي اجرائيسازمان مديريت و برنامه ريزيقوه مجريهقوه مقننهعملياتوزارت امور اقتصادي و دارائيخط مشي هابخشنامه بودجه و سياستهاسياستهانيازها و احتياجاتجامعهپيش بيني درآمدهالايحه تفريغ بودجهديوان محاسباتگزارش ماليواريز وجه تخصيصگزارش تفريغ بودجه

اسلاید 34: M.Abolhallaje (MBA)34سازمانهاي موثر بر بودجهعنوان سازمانتاثيرقوه مقننهديوان محاسباتقوه مجريهشوراي اقتصادتدوين سياستهاي اقتصادي و مالي و تصويب بودجهكنترل و نظارت مستمر مالي و تدوين گزارش تفريغ بودجهتنظيم خط مشي هاي اقتصادي و تدوين لايحه بودجههدايت و ايجاد هماهنگي در امور اقتصادي كشوروزارت امور اقتصادي و دارائيخزانهسازمان مديريت و برنامه ريزيپيش بيني و وصول درآمدهاي دولت و نظارت مالي قبل از خرجدريافت و اداره كليه وجوه و درآمدهاي عمومي و اختصاصيبرنامه ريزي ، تنظيم لايحه و نظارت بر بودجهتنظيم بودجه استاني كميته هاي برنامه ريزي استان و شهرستانبرآورد بودجه و ارائه گزارشهاي مالي دستگاههاي اجرائي

اسلاید 35: M.Abolhallaje (MBA)35انواعكنترلنظارت بيروني( قوه مقننه)نظارتدروني(قوه مجريه)نظارتمالينظارتعملياتينظارت پارلمانينظارتقضائینظارت قبل از خرج با اهرمهاي : ذيحساب و از طريق تامين اعتبار و تطبيق با قوانين خزانه و از طريق نظارت بر صحت درخواست وجه و مطابقت آن با اعتبارات مصوب و مقررات قانونينظارت عملياتي از راههاي ذيل صورت ميگيرد : دريافت گزارشهاي توجيهي از دستگاهها توسط سازمان مديريت تخصيص دوره اي اعتبارات با توجه به عملكرد دیوان محاسبات مسئول انجام نظارت قضائی بوده و حسابرسی آن بر دو محور تاکید دارد : هیچ هزینه ای از اعتبارات مصوب تجاوز نکند هر وجهی در محل خود بمصرف برسدکنترل مجلس و نمایندگان مردم به دو صورت است : با طرح سوال و در صورت استیضاح وزرا مجلس بعنوان مجمع عمومی جامعه به حسابرسی کلی عملیات دولت هیات مدیره در قالب گزارش تفریغ بودجه میپردازد

اسلاید 36: M.Abolhallaje (MBA)361- تهیه و تنظیم و پیشنهاد بودجه3-اجرا بودجه2- تصویب بودجه4- نظارت بودجهمراحل بودجه

اسلاید 37: M.Abolhallaje (MBA)371- مراحل تهیه و تنظیم بودجه 1- صدور بخشنامه بودجه2- تهیه و تنظیم بودجه در دستگاههای اجرایی3- تصویب در هیات وزیراننکته: هرساله سیاستهای بودجه ای توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور با امضاء ریاست محترم جمهوری به همراه بخشنامه بودجه، فرمهایی را جهت جمع آوری نقطه نظرات و پیشنهادات دستگاههای اجرایی ملی و محلی در خصوص تبصره های بودجه به دستگاههای اجرایی ابلاغ می شود و دستگاهها هنگام ارسال بودجه پیشنهادی خود در صورت داشتن پیشنهاد( اصلاحی، تکمیلی، حذف و جدید) فرمهای موصوف را نیز تکمیل می نماید.

اسلاید 38: M.Abolhallaje (MBA)38تهیه و تنظیم لایحه بودجهدفتر مرکزی بودجه در سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور پس از بررسی پیشنهادات بودجه ای دستگاهها و اخذ تائید ستاد بودجه آنها را بصورت پیش نویس لایحه بودجه کل کشور هماهنگ و تلفیق می کند و بعد از بررسی و تائید شورای اقتصاد جهت تصویب به هیات وزیران ارائه می نماید و این پیش نویس پس از بررسی و تائید در هیئت وزیران بعنوان لایحه بودجه کل کشور توسط ریاست مجترم جمهوری به مجلس شورای اسلامی تقدیم می شود.

اسلاید 39: M.Abolhallaje (MBA)392-تصویب بودجه از اختیارات قوه مقننه است .اصل52(ق.ا) بودجه سالیانه کشور به ترتیبی که در قانون مقرر می شود از طرف دولت تهیه و برای رسیدگی و تصویب به مجلس شورای اسلامی تسلیم می گردد هر گونه تغییردر ارقام بودجه نیز تابع مراتب مقرر در قانون خواهد بود .مجلس شورای اسلامی :به کمیسیون های تخصصی ارجاع و برای رسیدگی نهایی به کمیسیون تلفیق (اصلی) مجلس ارجاع می شود .مهلت طرح گزارش نهایی به جلسه علنی 35روز ازاتقدیم لایحه است .

اسلاید 40: M.Abolhallaje (MBA)403-اجرای بودجهابلاغ بودجه :ماده 19(ق .ب) بودجه مصوب از طرف سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور به کلیه دستگاه های اجرایی جهت اجرا ابلاغ خواهد شد .مبادله موافقت نامه فعالیت های جاری و عمرانی : عقدی حقوقی ، فنی مالی است که بین دستگاه اجرایی و سازمان میریت و برنامه ریزی صورت می گیرد .تخصیص اعتبار :ماده 30( ق.ب) بر اساس پیشرفت عملیات و توسط کمیته تخصیص شامل نماینده وزارت اتصاد و سازمان مدیریت انجام می شود 1- عاملی برای تعادل بین درآمد ها و هزینه های خزانه است .2- یکی از ابزارهای کنترل و نظارت قبل از خرج است 3- عامل صرفه جویی در هزینه های دولت است .

اسلاید 41: M.Abolhallaje (MBA)41مراحل تفضیلی اجرای بودجه به استناد قانون محاسبات عمومی 1- تشخیص 2- تأمین اعتبار 3- تعهد4- تسجیل 5- حواله 6- درخواست وجه 7- هزینه

اسلاید 42: M.Abolhallaje (MBA)421- تشخیص ماده 17 (ق.ا) عبارت است از تعیین و انتخاب کالا ها و خدمات و سایر پرداخت هایی که تحصیل یا انجام آن برای نیل به اجرای برنامه های دستگاه اجرایی ضروری است .ماده 53(ق.م) به عهده وزیر یا رئیس موسسه است .

اسلاید 43: M.Abolhallaje (MBA)432- تأمین اعتبار ماده 18 (ق.م) عبارت است اختصاص دادن تمام یا قسمتی از اعتبار مصوب برای هزینه معین ماده 53 (ق.م) تأمین اعتبار و مطابقت با قوانین و مقررات به عهده ذیحساب است .

اسلاید 44: M.Abolhallaje (MBA)443- تعهد ماده 19 (ق.م) عبارت است از ایجاد دین بر ذمه دولت ناشی از :1- تحویل کالا یا انجام دادن خدمت 2- اجرای قرار دادهایی که با رعایت قوانین و مقررات منعقد می شود .3- احکام صادر شده از مراجع قانونی و ذیصلاحماده 53(ق.م) به عهده وزیر یا رئیس موسسه است .

اسلاید 45: M.Abolhallaje (MBA)454- تسجیل ماده 20 (ق.م) عبارت است از تعیین میزان بدهی قابل پرداخت به موجب اسناد و مدارک اثبات کننده بدهی ماده 53(ق.م) به عهده وزیر ا رئیس موسسه است .

اسلاید 46: M.Abolhallaje (MBA)465- حواله (دستور پرداخت )ماده 21 (ق.م) اجازه ای است که کتبأ وسیله مقامات مجاز وزارت خانه یا موسسه دولتی و یا شرکت دولتی و یا دستگاه اجرایی محلی و یا نهادهای عمومی غیر دولتی و یا سایر دستگاه های اجرایی برای تأییدیه تعهدات و بدیهی ها قابل پرداخت از محل اعتبار مربوط عهده ذیحساب در وجه ذینفع صادر می شود .ماده 53 (ق.م) به عهده وزیر یا رئیس موسسه است.

اسلاید 47: M.Abolhallaje (MBA)476- درخواست وجه ماده 22 (ق.م) سندی است که ذیحساب برای دریافت وجه به منظور پرداخت حواله های صادره و سایر پرداخت ها که به موجب قانون از محل وجوه متمرکز شده در خزانه مجاز می باشد حسب مورد از محل اعتبارات و یا وجوه مربوط عهده خزانه در مرکز و یا عهده نمایندگی خزانه در وجه حساب بانکی پرداخت دستگاه اجرایی ذیربط صادر می کند . درخواست وجه بعد از تخصیص اعتبار توسط ذیحساب و روی فرم های استاندارد شامل مواد هزینه ،برنامه اعتبار مورد درخواست ،شماره طبقه بندی دستگاه و نام دستگاه اجرایی انجام می شود .

اسلاید 48: M.Abolhallaje (MBA)487- هزینه ماده 23 (ق.م) عبارت است از پرداخت هایی که به طور قطعی به ذینفع در قبال انجام تعهد و یا تحت عنوان کمک و یا عناوین مشابه با رعایت قوانین و مقررات مربوط صورت می گیرد .ماده 53 (ق.م)به عهده وزیر یا رئیس موسسه است .

اسلاید 49: M.Abolhallaje (MBA)494- مرحله نظارت بر بودجه نظارت اداری نظارت قضایی: اصل 55(ق.ا) به عهده دیوان محاسبات و گزارش به مجلس شورای اسلامی + اصل 174(ق.ا) نظارت قوه قضائیه به سازمان بازرسی کل کشور واگذار شده است .نظارت پارلمانی: طی سال بعد از پایان سال قوه مجریه قوه مقننه قوه قضائیه قوه مجریه دیوان محاسبات کشور سازمان بازرسی کل کشور

اسلاید 50: M.Abolhallaje (MBA)50طبقه بندی سازمانی در بودجه ایراندر بودجه دولت ایران سازمانها به سه طبقه گروه، دستگاه و واحد اجرایی تقسیم می شوند. در طبقه اول(گروه بندی اصلی) کلیه موسسات و سازمانهای دولتی در سه گروه به شرح زیر ساماندهی می شوند:1- وزارتخانه ها و موسسات دولتی( ماده 2و 3 قانون محاسبات عمومی: اعتبارات مربوط به آنها در قالب اعتبارات جاری و سرمایه گذاری است و بعنوان بودجه عمومی دولت نامیده می شود)2- شرکتهای دولتی و بانکها (ماده 4 قانون محاسبات عمومی)3- موسسات انتفاعی وابسته به دولت(بصورت بازرگانی اداره می شوند)

اسلاید 51: M.Abolhallaje (MBA)51در نظام جدید بودجه بندی در ایران ، بر اساس دستورالعمل سازمان مدیریت و یرنامه ریزی کشور، هزینه ها به چند گروه و هر گروه به چند فصل و هر فصل به چند ماده و هر ماده به چند جزء و هر جزء به چند ریز ماده تقسیم می شوند.گروه فصل ماده جزء ریزطبقه بندی محاسباتی در بودجه ایران

اسلاید 52: M.Abolhallaje (MBA)52طبقه بندی عملیاتیبودجه برنامه ای است که اعتبارات بودجه را برحسب برنامه ها و عملیاتی که دولت برای اجرای آن هزینه خواهد کرد نشان می دهد.طبقه بندی عملیاتی در بودجه ایران:در بودجه ایران تقسیمات اساسی عملیات دولت از کل به جزء عبارتند از: امور، فصل، برنامه ، طرح یا فعالیتامورفصلفصلبرنامهبرنامهبرنامهبرنامهطرحطرحفعالیتفعالیتفعالیتفعالیتطرحطرح

اسلاید 53: M.Abolhallaje (MBA)53طبقه بندی عملياتی امور : مجموع چند فصل هم سنخ از وظایف عمومی دولت (امور اجتماعی – امور عمومی و ....)فصل: دربرگیرنده خدمات مشخص و معینی برای جامعه و انجام هریک از آنها یک هدف اصلی برای دولت بحساب می آید مانند فصل آموزش ، بهداشت وسلامت و .....)برنامه : بالاترین سطح طبقه بندی کارهای اجرایی یک دستگاه برای انجام ماموریت هایی که در داخل یک فصل به آن محول شده است.مانند برنامه آموزش ابتدایی، تحقیقات دانشگاهی و...فعالیت یا طرح: قسمتی از کارهای همگن در محدوده یک برنامه که توسط یک واحد اجرایی بمنظور رسیدن به اهداف و مقاصد یک برنامه صورت می گیرد.اگر این مجموعه کارها جنبه مستمر داشته باشد و از محل اعتبارات جاری تامین شوند فعالیت و اگر در مدتی محدود اجرا شود و از اعتبارات عمرانی تغذیه گردند طرح گفته می شوند.کمک: به استناد ماده 67 قانون محاسبات عمومی عناوین “ کمک” در قانون بودجه کشور منحصرا ناظر بر اعتبارات جاری است و اعتبارات عمرانی به استناد ماده 72 قانون محاسبات عمومی تابع مقررات عمومی مجلس است به این معنا است که مانده وجوه مصرف نشده از کمک دولت را نباید به خزانه برگشت دهد.

اسلاید 54: M.Abolhallaje (MBA)54طبقه بندی عملياتی-ادامهردیفهای متفرقه و متمرکز:در طبقه بندی عملیاتی علاوه بر اعتباراتی که بر حسب امور، فصول و برنامه ها تفکیک می شوند. سایر اعتباراتی که آنها ضروری است لیکن قابل تفکیک به برنامه ها نبوده و سهم دستگاههای اجرایی از آنها روشن نیست بصورت یک قلم منظور می گردد و طبق مقررات مندرج در تبصره های بودجه کل کشور به مصرف می

اسلاید 55: M.Abolhallaje (MBA)55بخشنامه بودجهپیشنهاد دستگاههاسازمان مدیریت و برنامه ریزی کشورپیشنهادبه هیئت دولتمجلس شورای اسلامیابلاغ بودجه به هیئت دولت و سازمان مدیریت و دستگاههای اجرائی درامد اختصاصیعمرانیجاریاستانیملیامور اقتصادیاموراجتماعیامور ادفاعیامورعمومیبهداشتدرمانتامین اجتماعیآموزشعالیفصل تحقیقاتسایرفصولردیفهای هزینه ایهیئت امنامبادله موافقتنامهستاد وزارت بهداشتدانشگاههای علوم پزشکیبودجه تفضیلیموافقتنامه هاتشخیصتخصیصتعهدتسجیلحوالهثبت عملکردآئین نامه مالی و معاملاتی دانشگاههاقانون محاسبات عمومی و سایر قوانین مالیکنترل توسط ذیحساب و دیوان محاسباتلایحه تفریغ بودجه

اسلاید 56: M.Abolhallaje (MBA)56اهداف کلی اقتصادیبرنامه ریزیبرنامهتهیه برنامه کاریتخصیص اعتباراتتامین منابعفعالیتعملیات اجرائیطرح (پروژه)تعیین عملکردمقایسه عملکرد با برنامهبودجه بندیبازخورد اطلاعاتبرنامه ریزی اقتصادینظام مالیارتباط برنامه ریزی و بودجه بندی و نظام مالی

اسلاید 57: M.Abolhallaje (MBA)57با تشکر