اصول مدیریت ساخت

اصول مدیریت ساخت

اسلاید 1: بررسی اجمالی عوامل موثر در اجرای طرح های عمرانیدر پروژه های عمرانی شاید مهمتر از عامل شناسایی و اطلاع از قدرت عمل و بازده ادوات مکانیکی، عوامل دیگری باشند که بدون توجه و بکار بستن درست آنها ممکن نیست بدرستی و به صرفه انجام پذیرد.از جمله این عوامل عبارتند از:1-1- بر نامه ریزیقبل از شروع عملیات باید تمام و یا حداقل قسمت اعظم کارهائی که باید انجام گیرد مشخص شده و تمام مشکلاتی که احتمالا در جریان کار پیش خواهد آمد بررسی و راه حلهائیکه در آن موقع باید بکار بست پیش بینی گردد.2-1- تسهیلات ساختمانیباید محل نگهداری مصالح ساختمانی، ادوات و وسائل مکانیکی و همچنین محل باراندازی(تخلیه) معلوم شده و منبع تامین آب، تامین روشنایی و غیره که در حین عملیات ساختمانی مورد احتیاج خواهند بود تعیین شود. مدیریت ساخت

اسلاید 2: بررسی اجمالی عوامل موثر در اجرای طرح های عمرانی23-1- نیروی اجرائینیروی اجرائی که عبارت از مجموعه افراد و ابزار کار است، باید بدقت بررسی شده و روابط آنها تعیین شود تا بتواند ب صورت سازمان منظمی کار کند.4-1- تعیین حجم عملیات که توسط هر یک از گروه ها و یا هر یک از ادوات در مورد هر فقره از کار باید انجام شودحجم کل هر یک از عملیات و هر فقره از هر یک از عملیات بایستی حتی الامکان قبلآ تعیین شده و برای هر یک از فقرات نیروی اجرائی لازم را پیش بینی نمود..در این صورت است که می توان با استفاده از تجارب و جداول موجود قیمت اجرا و بازده هر فقره از هر یک از عملیات را در حین پیشرفت اجرای عملیات بررسی نمود.اگر عملیات خاکبرداری در نظر گرفته شود، باید ابتدا آنرا به فقرات مختلف نظیر کندن، بارگیری، حمل، باراندازی، تسطیح، آب پاشی و بالاخره کوبیدن تقسیم کرد و مقدار هر یک از این کارها را حساب نمود.سپس با مقایسه نیروی اجرایی مامور برای اجرای آنها در حین پیشرفت عملیات و حجم مربوط به هر فقره میتوان کیفیت و کمیت نیروی اجرائی را مطالعه و تصمیمات لازم را اتخاذ کرد.

اسلاید 3: بررسی اجمالی عوامل موثر در اجرای طرح های عمرانی35-1- انتخاب صحیح ادوات کاردر مواردی که انجام یک نوع کار از عهده ماشین های مختلف بر می آید، باید ماشینی را انتخاب کرد که بهترین بازده را داشته باشد.6-1- مهم ترین و اساسی ترین قلم عملیاتدر هر پروژه یک یا چند قلم از عملیات اساسی تر و مهمتر از سایر اقلام است. لذا فقط با تعیین و تشخیص آنها است که می توان تصمیمات جدی از نظر طرز اداره کار و ادوات لازم برای اقتصادی بودن آن قلم از کار اتخاذ نمود.مثلا در اسفالت کاری قلم عمده حجم اسفالت است و بالطبع توجه مخصوص باید به آن مبذول شود.7-1- مهمترین ابزاربعد از تعیین قلم اساسی در هر کار بایستی مناسب ترین ابزار و ادوات را جهت اجرای آن قلم پیش بینی کرد.بین ادوات پیش بینی شده مسلمآ یکی از آنها نقش اساسی و تعیین کننده را بازی می کند. مثلآ در اسفالت کاری مهمترین ابزار ماشین اسفالت است. لذا تعداد و ظرفیت سایر ادوات وابسته به حداکثر ظرفیت ماشین اسفالت خواهد بود.

اسلاید 4: بررسی اجمالی عوامل موثر در اجرای طرح های عمرانی8-1- ظرفیت ادوات و تعداد هر یکدر مورد هر پروژه بعد از بر آورد حجم عملیات مختلف، ظرفیت هر یک از ابزار و تعداد آنها با توجه بهمدت اجرای عملیات با ید تعیین شود.9-1- کارهای فنینقشه های اجرائی تفصیلی و برنامه کلی عملیات و حدود کار هر یک از ابزار در طول کار باید توسط مهندسین و متخصصین که به صورت سر پرست یا اجرا کننده هستند تهیه و تعیین شود. 10-1- تعیین بر آورد عملیات در مرحله اجرامقادیر کار که در مرحله طرح مطابق با آخرین اطلاعات تعیین شده، باید در حین اجرای عملیات با دقتی بیشتر کنترل و تصحیح شود.4

اسلاید 5: بررسی اجمالی عوامل موثر در اجرای طرح های عمرانی11-1- تقسیم و ترتیب کارهاباید از نظر گردانندگان هر پروژه مقدم و موخر بودن عملیات و مراتبی که در جریان کار باید پیش گرفت معلوم و مشخص گردد.مثلآ قبل از شروع عملیات خاکبرداری ، تمیزکردن و بر داشتن موانع طبیعی از سطح زمین، بریدن در ختان، کندن ریشه ها و خارج کردن آنها از کارگاه ضروری است.عملیات باید بطور متوالی صورت گیرد و هیچوقت قبل از اتمام یک کار در یک نقطه، عملیات بعدی را شروع نکرد.چون شروع دو عمل با هم سبب تداخل عملیات و بروز بی نظمی در کار خواهد شد.12-1- اجرای عملیات بطور مرحلهممکن است قبل از تکمیل تمام پروژه لازم باشد که از قسمت های ساخته شده بهره برداری نمود. لذا باید در برنامه ریزی عملیات، در موارد ضروری چنین پیش بینی هائی را در نظر داشت. 5

اسلاید 6: بررسی اجمالی عوامل موثر در اجرای طرح های عمرانی13-1- پیش بینی های لازمباید قبل از شروع عملیات پیش بینی های واقع بینانه ای در مورد نیروی اجرائی بعمل آورده و در تمام طول کار با دقت آنرا کنترل نمود.در تعیین نیروی اجرائی لازم است به پنج نکته زیر توجه شود:الف – بر رسی محل عملیاتدر بر رسی محل عملیات دو نکته باید مورد توجه قرار گیرد:1- اطلاع کامل از موقعیت محل وتسهیلات عمومی از نظر امکان دسترسی به کارگاه و انتقال افراد و ابزار کار می باشد( از جمله این تسهیلات عمومی وجد جاده اسفالته، شوسه، راه آهن، فرودگاه و بندر است).2- امکان تهیه مصالح و افراد در محل است. 6

اسلاید 7: بررسی اجمالی عوامل موثر در اجرای طرح های عمرانیب – وضع زمین محلبه طور کلی نکاتی که باید در این مورد در نظر گرفت عبارتند از:وضع پستی و بلندی زمین، نوع و جنس لایه های زمین، نفوذ پذیری خاک، اطلاعاتی راجع به سفره آب زیر زمینی و امکانات زهکشی و هدایت آبهای زیر زمینی به بیرون از کار گاهج – آب و هوای محلدر مواردی که عملیات وسیع و دامنه داری باید انجام پذیرد، دانستن شرایط آب و هوا و مطاله آمار هوا شناسی کاملآ ضروری است تا بر اساس آنها بتوان طوری برنامه ریزی نمود که در شرایط جوی با ازدیاد نیروی اجرائی حجم عملیات را حتی الامکان بالا برد.د – مدت اجرای عملیاتتوجه به مدت اجرای عملیات بسیار مهم و ضروری است. زیرا برنامه ریزی و تعیین نیروی اجرائی لازم و مناسب و پیش بینی موارد اظطراری در کار، بر اساس آن بایستی انجام گیرد. 7

اسلاید 8: بررسی اجمالی عوامل موثر در اجرای طرح های عمرانیه – استفاده از منابع محلیدر اکثر پروژه های عمرانی حجم عملیات طوری است که نمی توان جز با استفاده از منابع طبیعی و نیروی انسانی محلی عملیات را با صرفه و در راس موعد مقرر به اتمام رسانید.لذا مطالعه در منابع محلی، از نظر تهیه مصالح و آب، و طرق اقتصادی استفاده از آنها اهمیت دارد. 8

اسلاید 9: مدیریت و سر پرستیتاثیر عامل مدیریت و سر پرستیمدیریت و سر پرستی مداوم و طبق برنامه مهمترین عامل در پیشرفت کار است.مدیریت بدون برنامه و نامداوم سبب طویل شدن مدت اجرای عملیات و در نتیجه زیانهای اقتصادی می شود.نتایج آمار حاصله از مطالعات فراوانی که در عملیات پروژه های عمرانی در امریکا بعمل آمده نشان می دهد که حداقل 45 در صد از کل مدت اجرای عملیات در اثر عوامل مختلف از بین می رود.حال اگر سر پرستی نادرست باشد این رقم هدر رفتگی به 80 در صد نیز خواهد رسید.تاثیر ارقام فوق در مثال زیر به خوبی ملاحظه می شود.9

اسلاید 10: مدیریت و سر پرستیتاثیر عامل مدیریت و سر پرستیمثالدر یک کارگاه باید 10000 متر مکعب خاک برداری انجام گیرد.اگر یک بولدوزر در کندن خاک شرکت کند، مدت اجرای عملیات چقدر خواهد بود؟حلفرض می شود بولدوزر ساعتی 50 متر مکعب خاک را در فاصله 90 متر جابجا نماید.طبق گفته های قبل باید 45 در صد از حجم عملیات ساعتی بولدوزر را کاست تا حجم متوسط عملیات ساعتی بدست بیاید( 45 در صد هدر رفتگی ناشی از تاخیرات طولانی است).کاری که به طور متوسط در هر ساعت بولدوزر انجام می دهدبرابر با 27/5=0/55*50 متر مکعبمدت اجرای عملیات برا بر است با 363= 10000/27/5 ساعت10

اسلاید 11: مدیریت و سر پرستیتاثیر عامل مدیریت و سر پرستیاگر فرض شود بولدوزر روزی 9 ساعت کار کند، مدت واقعی اجرا برابر با40= 9 :363 روزحال اگر سر پرست قابلی در راس نباشد، مدت اجرای عملیات 110 = 0/20 : (0/55 ) *40 روز طول خواهد کشید.از آنجا که حق الزحمه دریافتی بابت خاکبرداری فوق فرقی نمی کند، لذا ملاحظه می گردد که سر پرستی تا چه حد در سو و زیان عملیات تاثیر می گذارد. 11

اسلاید 12: هدر رفتگی های مختلف زمانی در مدت اجراعوامل مختلفی در طویل شدن مدت اجرای عملیات تاثیر می گذارندپارهای از آنها اجتناب ناپذیر بوده و تعدادی از آنها را می توان از بین برد و یا به حداقل رسانید. عوامل موثر در هدر رفتن زمان در حین اجرای عملیاتالف – هدر رفتگی های ناشی از تاخیر های طولانی( تاخیرهای بیش از 15 دقیقه)این هدر رفتگی ها از دو قسمت تشکیل شدهاند:1 – تاخیرهای ناشی از بدی آب و هوا که موجب تعطیل کار می گردد،مجموع این تاخیرها طبق آمار حاصله در حدود 32-17 در صد و به طور متوسط 23 در صد از کل مدت اجرای عملیات است.12

اسلاید 13: مدیریت و سر پرستی2– تاخیرهای ناشی از شکسته شدن قطعات ماشین آلات و احتمالا نبودن ادوات یدکی در کارگاه و زمانلازم برای تهیه آنها و بالاخره زمان مربوط به تعمیرات .مجموع این تاخیرها در حدود 30-15 در صد و به طور متوسط 22 در صد از کل مدت اجرای عملیات است.همان طوریکه ملاحظه می شود،مجموع هدر رفتگی های طولانی به طور متوسط، درصد از کل مدت اجرا خواهد بود. 45 = 22+2313

اسلاید 14: مدیریت و سر پرستیب – هدر رفتگی های ناشی از تاخیر های کوتاه مدت( تاخیرهای کمتر از 15 دقیقه)این هدر رفتگی ها مجموع تاخیر های کوتاه مدتی است که ظاهرآ چندان موثر به نظر نمی رسند، ولی مجموع آنها رقم قابل ملاحظهای می باشد.این تاخیر ها ناشی از استراحت های کوتاه مدت لازم بر متصدیان ماشین آلات و بی نظمی هائی است که برنامه روزمره عملیات را به مدت کوتاهی بهم می ریزند.در جدول زیر ، تاثیر تاخیر های طولانی، کوتاه مدت و همچنین مدت واقعی اجرای عملیات ( مدت کار مفید ) ارائه گردیده است.14

اسلاید 15: مدیریت و سر پرستیمقدار در صد هدر رفتگی ها نسبت به مدت اجرای مختلف شرح حدود تغییرات متوسطمدت اجرای عملیات - 100تاخیر های طولانی 62-32 45تاخیر های کوتاه مدت 28-4 16مدت واقعی کار با توجه 55-20 39 به نحوه مدیریت------------------------------------------------------همان طوریکه ملاحظه می شود، مدت واقعی کار در اثر سرپرستی خوب 2/75 = 55:20 برابر کمتر از وقتی است که سر پرستی ناقص باشد.15

اسلاید 16: 16قرار داد کار ساختمانیاجزای قرار داد:از نظر حقوقی، اجزای اساسی یک قرار داد ساختمانی عبارتند ار:پیشنهادپذیرشوجه التزام ( پرداخت برای خدماتی که ارائه می شود) انواع قرار دادهاروش اعطاییروش قیمت گذاریانواع قرار داد ها به روش اعطایی قرار داد های آگهی شده قرار داد های مذاکره ایاصول مدیریت ساخت

اسلاید 17: 17قرار داد های مذاکره ایهمانطوریکه از اسمش بر می آید در پی مذاکره صاحبکار و پیمانکار منعقد می گردد.تمام عبارات و شرایط قرار داد نهایی همان است که دو طرف در مورد آن توافق کرده اند.گرچه بیشتر مواقع قرار داد رقابتی رایج است، ولی در بعضی موارد مذاکره ای است. کارفرمای خصوصی می تواند به هر طریق مایل بودند قرار داد ببندند.روش های قیمت گذاریقرار داد با قیمت ثابتقرار داد هزینه ایقرار داد با قیمت ثابت دو شکل دارد:قرار داد با قیمت ثابت مقطوعقرار با قیمت ثابت قابل تعدیلاصول مدیریت ساخت

اسلاید 18: 18