اندیشه اسلامی ۲

اندیشه اسلامی ۲

اسلاید 1: مقدمهزندگی انسان همیشه با دین و دینداری همراه بودههر یک از شرایع پیشین،در زمان خود کامل ترین دین بوده اندشریعت های مختلف همچون کلاسهای یک دوره تحصیلی که آخرین و کامل ترین آنها اسلام استرمز جاودانگی اسلام هماهنگی با فطرت و تأکید بر عقل استقرآن معجزه جاوید اسلام به تفسیر و تبیین و اجرا نیاز دارداین وظیفه ابتدا به عهده پیامبر اکرم و سپس امامان معصوم و در عصر غیبت بر عهده عالمان و فقیهان جامع الشرایط استتحقق خارجی حاکمیت دینی در عصر غیبت نیازمند رضایت مندی و موافقت و پیروی مردم است

اسلاید 2: تعریف دینتعریف لغوی: خضوع، پیروی، تسلیم و جزا و...تعریف اصطلاحی: مجموعه عقاید و قوانین و مقرراتی که خداوند از طریق پیامبران برای هدایت و سعادت انسان ها نازل فرمودهابعاد دین: بعدشناختی، اخلاقی، فردی، ، اقتصادی، حقوقی و جزایی ، احساسی و روانی و آرمانیانواع دین: حق و باطل(تحریف شده و خالص)

اسلاید 3: پیشینه دیناز آدم تا خاتمدین در ابتدا بسیار ساده و مشتمل برکلیات خداپرستی ، معاد باوری، اعتقاد به لزوم پیامبری و برخی قوانین اخلاقی و عملی بود.

اسلاید 4: فطری بودن دینفطری بودن دین یعنی مطابقت آن با ساختار وجودی انسانفطری بودن تعالیم و دستورات دینی به معنای فطری بودن همه جزئیات آن نیستهمه احکام الاهی براساس مصالح و مفاسد واقعی است

اسلاید 5: مراتب دینشریعت ها و ادیان مختلف دارای حقیقت واحد (تسلیم شدن در برابر خدا) هستند و اختلاف آنها برحسب در جات کمال که ریشه دراستعدادهای امت ها دارد.لکلٍّ جعلنا منکم شرعة و منهاجا مائده/84انبیا مکمّل همدیگر هستند.

اسلاید 6: یهودیت،پیدایش و سرنوشت آنها

اسلاید 7: پیدایش صهیونیزم و تأسیس دولت اسرائیل

اسلاید 8: کتاب مقدس (عهد عتیق و جدید)در زبان فارسی و عربی: عهدیندر زبان انگایسی:Bibla بایبل= کتابها –الکتاب+المقدسعهدین=به اعتقاد مسیحیان به دوعهدی که خدا با انسان بستهعهد قدیم=پیمان خدا از انسان به گردن نهادن به شریعت و انجام آنعهد جدید= با ظهور عیسی(ع) دوران پیمان قبلی پایان پذیرفت و عهد جدید خدا با انسان بر سر محبت خدا و عیسی مسیح استیهودیان :خدا تنها یک پیمان با انسان بسته(پیمان شریعت)

اسلاید 9: عهد قدیمحدود سه چهارم کتاب مقدسشامل تاریخ،شریعت،حکم،مناجات،شعر،پیشگویی...نسخه اصلی عبرینسخه یونانی(سبعینیه) ترجمه شده در سه سده قبل از میلاداختلاف دو نسخه:حجم، دسته بندی، ترتیب بابهااپوکریفا(مخفی):مورد قبول مسیحیان کاتولیک و ارتدوکس ومردود ازنظر یهودیان و پروتستانپروتستانها نسخه عبری را پذیرفته و کتب اپوکریفایی را حذف نمودندکتب اپوکریفایی بیشتراز حکمت سخن می گوید

اسلاید 10: عهد قدیم(تورات)بخش1:تورات(اسفار خمسه)سفر پیدایش (تکوین)سفرخروج( زندگی حضرت موسی)سفرلاویان(کتاب شریعت )موسیسفرتثنیه(تکرارشریعت)سفر اعداد(آمار خاندان های قبایل بنی اسرائیل)

اسلاید 11: عهد قدیمبخش 2:انبیا شامل کتابهای یوشع،داوران سموئیل،پادشاهان،ارشَعیا،حِزقیال،ده نبی بخش3:مکتوبات شامل مزامیر،ایوب،غزل غزل های سلیمان،تاریخ و ایّام...عهد عتیق دارای 46 کتاب است در نسخه های یهودی و پروتستانی تنها 39 کتاب یافت میشوددر بسیاری از ترجمه های پروتستانی و ترجمه های مسیحیت کتابهای اپوکریفا یک جا در یک بخش خاص در پایان عهد عتیق چاپ میشود

اسلاید 12: عهد جدیدتنها مورد قبول مسیحیاننگارش به زبان یونانیزبان حضرت عیسی و حواریون لهجه ای از عبریمسیحیان معتقدند خدا کتاب مقدس را به وسیله الهامات روح القدس تألیف کرده و برای این منظور مؤلفانی از بشر را برای نوشتن آنها بر انگیخته و آنان را در نوشتن به گونه ای یاری داده که فقط چیز هایی را که او می خواسته است،نوشته اند.اقلیتی ناچیز از مسیحیان گمان می کنند کتابهای مقدس با همین الفاظ الهام شده اند و خدا پیام خود را کلمه به کلمه به کاتب بشری منتقل نموده است.

اسلاید 13: عهد جدید(چهار بخش)در مورد کتاب های عهد جدید اختلافی بین مسیحیان نیست و همه آنه از کاتولیک،ارتودکس و پروتستان،برصحت 27 کتاب عهد جدید اتفاق و ایمان دارند.بخش 1- زندگینامه و سخنان حضرت عیسی (ع) مشتمل بر4انجیل:انجیل متّی(حواری)مرقس(شاگرد پطرسٍِ حواری)-قدیمی تر از همهلوقا(شاگرد پولس)یوحنّا(انجیل غیر همنوا و مخالف با فرهنگ یهودی و طرح الوهیت عیسی (ع)

اسلاید 14: قدیمی ترین انجیل حداقل 30سال پس از حضرت عیسیمرقس قبل از متّی و لوقا،در حدود سال65-70 نوشته شدهیوحنا از همه دیر تر در اواخر قرن اول نوشته شدهعیسی تعالیم خود را تحریر نکرده بلکه شاگردان آموخته های شفاهی او را تبلیغ...

اسلاید 15: بخش2- اعمال رسولان(تبلیغات و مسافرتهای تبلیغی مبلغان مسیحیبخش 3-نامه ها(نامه های حواریون و رسولان مسیحی به شهرها و افراد)بخش4- رؤیا و مکاشفه (یک کتاب منسوب به یوحنّا)

اسلاید 16: اعتبار کتاب مقدس از دیدگاه متفکران یهودی و مسیحی1-نقد دیدگاه سنتی در باره تاریخ نگارش و نویسندگان کتاب مقدس در قرون وسطی2- نهایی نشدن موارد و مطالب تورات در دوره حضرت موسی به صورت قطعی و نهاییاسفار خمسه مربوط به موسی(ع) نبوده(چند قرن بعد)دو نوع مختلف شرح آفرینش در کتاب آفرینشپیشگویی ها بعد از وقوع نوشته شدهبنا بر گفته عهد عتیق، تورات در دوره هایی مفقود شده

اسلاید 17: عناصر ماورای طبیعی موجود در اناجیل به سبب اساطیری است که در دوره بین مرگ عیسی(ع) و قرن دوم بعد از میلاد بوجود آمده استبخش اعظم ترکیب دین متأخر به پولس نسبت داده میشود نه به مسیح کتاب مقدس را نمی توان وحی الاهی و آموزه های حضرت موسی و عیسی علیهما السلام دانست

اسلاید 18: دیدگاه قرآن در باره کتاب مقدستورات و انجیل دو کتاب آسمانینزل علیک الکتاب بالحق مصدقا لما بین یدیه و انزل التوریــه و الانجیل آل عمران/3-از دیدگاه قرآن،ظهور دین اسلام و نام مبارک پیامبر اسلام در تورات و انجیل اصلی آمده بود و عالمان اهل کتاب به آن آگاهی داشتند ولی بسیاری آن را انکار کردندقرآن از تحریف تورات وانجیل به صراحت سخن نگفته است و در باره آنها باید صرفنظر از آیات داوری نمود

اسلاید 19: دلایل تحریف کتاب مقدسوجود اختلاف وناهمگونی در محتوا و متنوجود برخی مسائل خلاف عقلنسبت دادن برخی صفات ناپسند به انبیای الاهی و ...

اسلاید 20: مقایسه تأثیر مسیحیت و اسلام بر جوامع خویشتأثیرحاکمیت مسیحیت بر جامعه غربتأثیراسلام در پیشرفت تمدن اسلامیتشویق اسلام به علم آموزیبسط عدالتمدارا و همزیستی مسالمت آمیز

اسلاید 21: ابعاد و اهداف و قلمرو دینضرورت وحی وپیامبریمعجزه انبیاعصمت انبیانقش دین در زندگی دنیاییگوهر مشترک دین و راز تعدد شریعت هارابطه علم و دین

اسلاید 22: الف)ضرورت وحی وپیامبرینبوت از اصول اساسی دین اسلام استپیامبران انسانهای والا و شایسته ای هستند که وحی را دریافت و به آدمیان ابلاغ می کنندمعمولا انبیا برای اثبات حقانیت وحی و پیامبری خود،به معجزه متوسل می شوندهر دین در زمان خود کامل ترین آیین و برنامه استمعصومیت شرط لازم پیامبری استعناصر محوری نبوت،وحی الاهی وپیام آور وحی استمباحث نبوت در دو قالب نبوت عامه و نبوت خاصه است

اسلاید 23: ضرورت نبوتمقدمه1-خالق انسان حکیم است و حکیم، کار لغو بیهوده انجام نمی دهدمقدمه2-رسیدن به کمال مطلوب هدف آفرینش است پس حکمت خدا ایجاب میکند که زمینه کمال انسان فراهم شودحیات انسان محدود به زندگی دنیایی نیست پس عواملی که در سعادت دنیا وآخرت انسان نقش دارند باید شناسایی شوداین آگاهی از عهده منابع شناخت آدمی یعنی عقل و حس برنمی آید پس نیازمند شناخت معصومانه وحی هستیم

اسلاید 24: منابع شناخت انسانمنابع شناخت انسان :عقل و حس وعلوم بشریدلایل ناکافی بودن عقل و حس و علوم تجربی:1- وجود نظریات متعارض در باب خدا و معاد و مسائل اخلاقی،اجتماعی،حقوقی و...2- وجود مجهولات فراوان بشرنسبت به معلومات3- نارسایی عقل در تعیین مصداق ها

اسلاید 25: فلسفه بعثتکان الناس امه واحده فبعث الله النبیین مبشرین و منذرین و انزل معهم الکتاب بالحق لیحکم بین الناس فیمااختلفوا فیهامام رضا (ع) :از آنجا که قوای فکری بشر قادر به درک سود وزیان نیست و خداوند برتر از آن است که خود بر انسان تجلی نماید و با آنان سخن بگوید،ناگزیر رسول خدا بین او و مردم واسطه میشود تا امر ونهی و آداب او را به آنان انتقال دهد و آنان را به سود و زیان خود آگاه سازد زیرا درخلقت آنان چیزی وجود نداشت تا به وسیله آن بتوانند نیازهای خود را بشناسند. بحار،ج11،ص40

اسلاید 26: اهداف بعثت انبیا1- یاد آوری فطرتفذکّر انه لتذکرة للمتّقینعوامل غفلت و فراموشی فطرت :-اهتمام به مادیات-غلبه گرایشهای حیوانی بر انسانی-تبلیغات سوء2- آزاد کردن انسانویضع عنهم اصرهم و الاغلال التی کانت علیهم.

اسلاید 27: 3-دعوت به توحیدولقد بعثنا فی کل امة رسولا ان اعبدواالله و اجتنبواالطاغوت4-برپایی قسط و عدالتولقد ارسلنا رسلنا بالبینات و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم الناس بالقسط5- تزکیه و تعلیم مردمهو الذی بعث فی الامّیّین رسولا منهم یتلوا علیهم آیاته و یزکیهم و یعلمهم الکتاب والحکمة...

اسلاید 28: 6- بشارت و انذاررسلا مبشرین و منذرین لئلا یکون للناس علی الله حجة بعد الرّسل و کان الله عزیزا حکیما7- علاج امراض روحیپیامبر طبیبی است دوار که مرهم های شفابخش را آماده کرده ...8- به کمال رساندن فضایل اخلاقیانما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق

اسلاید 29: وحیمعنای لغوی :تفهیم و تفهّم سرّی و پنهانیمعنای اصطلاحی : آگاهی ویژه که خداوند آن را در اختیار پیامبران نهاده تا از طریق آن تعالیم خود را به انسان برساند.کار برد وحی در قرآن :1- به غیر جاندار2- به حیوانات3- به انسانها (الهام) و وحی شیطان به دوستان خود(وسوسه های شیطانی)4- به انبیا (وحی اصطلاحی)

اسلاید 30: وحیانواع وحی1- القا در خواب2- القا به روح و قلب (نزل به الر وح الامین علی قلبک...)3- ایجاد صوت در اشیا4- به وسیله فرشته وحیو ما کان لبشر ان یکلمه الله الا وحیا او من وراء حجاب او یرسل رسولا فیوحی باذنه ما یشاء انه علی حکیم

اسلاید 31: وحیتفسیر های نا روا از وحی1- وحی محصول نبوغ انبیانقد :الف)تفکر مادی گرایانه نسبت به جهان هستیب)مخالفت با سخنان پیامبران الاهی در باره وحی و اثبات آن با معجزه(نسبت دروغ به انبیا)

اسلاید 32: معجزه انبیا 2- وحی از سنخ تجربه های عرفانینقد :تفاوتهای وحی و کشف و شهود:اختلاف عارفانخطای عارفانمعیار خواهی کشف وشهودتلازم وحی با معجزه

اسلاید 33: معجزه انبیامعنای لغوی :ناتوان کنندهمعنای اصطلاحی :عمل خارق العاده ای که پیامبران الاهی برای اثبات نبوت خویش انجام می دهند؛ به گونه ای که مردم را به آوردن مثل یا مقابله با آن دعوت می کنند و مردم از انجام آن عاجزند.در قرآن معجزه با لفظ آیات آمده(لقد آتینا موسی تسع آیات)

اسلاید 34: معجزهویژگی های معجزه اصطلاحی: 1- برخلاف عادی طبیعت2- همراه با ادعای نبوت3- همراه با مبارزه طلبی

اسلاید 35: معجزهفرق معجزه با عمل خارق العاده مرتاض :معجزه غیر قابل تعلیم و تعلممعجزه غیر قابل خنثی سازیمعجزه غیر قابل غلبه فرق معجزه با کرامت :کرامت عمل خارق العاده ای است که با دعوی نبوت و تحدی همراه نباشد.

اسلاید 36: معجزه و قوانین عقلیمعجزات مطابق قوانین عقلی(مشول اصل علیت)است و ممکن است علت آن برای ما ناشناخته باشد.علت وقوع حادثه یکی از امور ذیل است:1- علت طبیعی عادی و متعارف2- علت طبیعی غیر عادی وناشناخته3- تأثیر نفوس و ارواح 4- علل غیر مادی

اسلاید 37: معجزه پیامبر اسلامسبحان الذی اسری بعبده لیلا من المسجد الحرام الی المسجد الاقصی الذی بارکنا حوله لیریه من آیاتنا...اقتربت الساعة و انشق القمر...گفت و شنود پیامبر با درخت... نهج البلاغه خطبه قاصعهمعجزه برای اثبات نبوت و وحی است و بر انبیا لازم است در صورتی که تقاضا صادقانه و معقول باشد و امکان هدایت و تحول حداقل برای برخی وجود داشته باشد آن را ارائه نمایند در غیر اینصورت آوردن معجزه لزومی ندارد.

اسلاید 38: و قالوا لن نؤمن لک حتی تفجر لنا من الارض ینبوعا،او تکون لک جنة من نخیل و عنب فتفجر الانهار خلالها تفجیرا،او تُسقط السماء کما زعمت علینا کسفا او تأتی بالله والملائکة قبیلا،او یکون لک بیت من زخرف او ترقی فی السماء ولن نؤمن لرقیّک حتی تنزل علینا کتابا نقرؤه،قل سبحان ربی هل کنت الا بشرا رسولا و ما منع الناس ان یؤمنوا اذ جاءهم الهدی الا ان قالوا اَبعث الله بشرا رسولا،قل لو کان فی الارض ملائکة یمشون مطمئنین لنزّلنا علیهم من السماء ملِکا رسولا... اسراء/95-90 وَلَوْ فَتَحْنَا عَلَيهِمْ بَابًا مِنَ السَّمَاءِ فَظَلُّوا فِيهِ يعْرُجُونَ(الحجر/14)و اگر دري از آسمان به روي آنان بگشاييم، و آنها پيوسته در آن بالا روند... لَقَالُوا إِنَّمَا سُكِّرَتْ أَبْصَارُنَا بَلْ نَحْنُ قَوْمٌ مَسْحُورُونَ(الحجر/15)باز مي‌گويند: «ما را چشم‌بندي کرده‌اند؛ بلکه ما (سر تا پا) سحر شده‌ايم!»

اسلاید 39: عصمتیکی از شرایط نبوت ،عصمت استعصمت در لغت:منع، باز داشتن،نگهداری،مصونیتعصمت در اصطلاح :مصونیت یا ملکه ای خاص که پیامبران را از ارتکاب گناه و خطا و اشتباه باز می دارد.

اسلاید 40: عصمتاقسام عصمت :1- در دریافت،حفظ و ابلاغ وحی.2- ازمعصیت و گناه.3- از خطا و اشتباه در امور فردی و اجتماعی.پیامبران در هر سه قلمرو باید معصوم باشند.

اسلاید 41: 1-عصمت در دریافت و حفظ و ابلاغ وحیاگر پیامبر بین وحی و القاءات درونی تفاوت ننهد و یا در مورد وحی به تردید افتد و یا در مقام حفظ و ابلاغ وحی دچار اشتباه و خطا شود اعتماد به او روا نیست.

اسلاید 42: عصمت در دریافت و حفظ و ابلاغ وحینمونه هایی از اسرائیلیات در متون مسلمانان :پیامبر وقتی وارد خانه خدیجه شد با خود فکر میکرد شاید آنچه را دیده خطا کرده و یا اینکه کاهن شده باشد...خدیجه شک و تردید را از دل او برد... طبقات ابن سعد ج1ص279پس از آن روز محمد برای طواف کعبه رفت، ورقةابن نوفل را دید و داستان خویش را برای او شرح داد،ورقه گفت :به خدا قسم تو پیامبر این امت هستی و ناموس بزرگ که به سوی موسی می آید به تو نازل شده است...محمد احساس کرد که ورقة راست می گوید... تفسیر طبری،ج30ص161 در ذیل تفسیر سوره علق

اسلاید 43: عصمت در دریافت و حفظ و ابلاغ وحیدلیل عقلی :خداوند حکیم،عادل و قادر مطلق است و باید وحی را بی هیچ خطایی توسط انبیا به دست مردم برساند تا به کمال نهایی خود نایل گردند.دلیل نقلی :عالم الغیب فلا یُظهر علی غیبه احدا الّا من ارتضی من رسول فانه یسلُک من بین یدیه و من خلفه رصدا لتعلم ان قد ابلغوارسالات ربهم و احاط بما لدیهم و احصی کلّ شیئ عدداً

اسلاید 44: 2-عصمت از گناه و معصیتدلیل عقلی :تعالیم انبیا با دو شکل گفتاری و کرداری صورت می پذیرد و اعمال آنها تأثیر گزار تر است ؛اگر در گفتار مردم را ازعمل حرامی باز دارند ولی خود خواسته یا ناخواسته مرتکب آن شوند، مردم در تشخیص راه صواب، دچاراشتباه خواهند شد و غرض انبیای الاهی تحقق نخواهد یافت...ارتکاب مخفیانه گناه هم با توجه به تأثیر گزاری در روح و روان انبیا می تواند مانع از انجام وظایف به طو صحیح گردد.عدم عصمت قبل ازنبوت، راه رابرای خدشه در شخصیت پیامبر باز می نماید.بیماریهای واگیر ویا خصلتهای زشت روحی مانند تند خویی مایه انزجار مردم می شود.

اسلاید 45: 2-عصمت از گناه و معصیتدلیل نقلی : 1- قال فبعزتک لاُغوینّهم اجمعین الا عبادک منهم المخلَصین2- و اذ ابتلی ابراهیم ربه بکلمات فاتمهن قال انی جاعلک للناس اماما قال و من ذریتی قال لا ینال عهدی الظالمین3- واجتبیناهم و هدیناهم الی صراط مستقیم

اسلاید 46: 3- عصمت در امور فردی و اجتماعیپیامبران در امو ر عادی خود نباید مرتکب اشتباه و سهو و نسیان شوند زیرا این امور از اعتماد مردم می کاهد.

اسلاید 47: عامل و منشأ عصمت1- علم و آگاهی عمیق انبیا به عظمت و جمال جلال خداوند، موجب میشود که در محضر خداوند حتی اندیشه گناه هم نکنند.2- آگاهی کامل از نتایج و پیامدهای های ناگوار معصیت.

اسلاید 48: عصمت و اختیار- در همه موارد ،عنایتها و امدادهای الاهی با حفظ اختیار ، شامل حال انبیا میشود. تأثیر امدادهای الاهی در مورد دریافت و ابلاغ وحی بیشتر است.- دلیل قرآنی بر اختیارانبیا :یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک و ان لم تفعل فما بلّغت رسالتهو لولا ان ثبّتناک لقد ترکن الیهم شیئا قلیلا اذا لاذقناک ضعف الحیوة و ضعف الممات ثمّ لا تجد لک علینا نصیرا.اسراء75-74

اسلاید 49: شبهات قرآنی عصمت و پاسخها- وعصی ادم ربه فغوی ثم اجتبیه ربه فتاب علیه و هدینهی در اینجا تنزیهی و ارشادی است نه تحریمی.- (ایتها العیر انکم لسارقون...) نسبت سرقت دادن حضرت یوسف به برادراندروغ برای مصلحتی بزرگتر - و ذاالنون اذ ذهب مغاضبا فظن ان لن نقدر علیه فنادی فی الظلمات ان لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین.واژه ظلم همیشه مرادف با گناه نیست و شامل ترک اولی هم میشود.

اسلاید 50: شبهات قرآنی عصمت و پاسخها- انا فتحنا لک فتحا مبینا لیغفر لک الله ما تقدم من ذنبک و ماتأخرذنب در اینجا به معنای آثار ناگوار عمل است و یا ممکن است مربوط به گناهی باشد که مشرکین به پیامبر نسبت میدادند.- وهل اتيک نبؤ الخصم اذ تُسوّروا المحراب...و ظن داود انمافتنّه فاستغفر ربه و خرّراکعا و اناب،فغفرنا له ذلک و ان له عندنا لزلفی و حسن مئاب. ص/25-21قضاوت داود عادلانه بود ولی بهتر بود بعد از استماع سخن طرفینِِ مشاجره حکم صادر گردد.

اسلاید 51: نقش دین در زندگی دنیاییدیدگاه 1- دین جنبه فردی دارد و ناظر به سعادت اخروی انسان هاست.دیدگاه2- سعادت اخروی انسان تابع و بازتاب زندگی سعادتمندانه انسان در دنیاست که تنها از طریق عمل به تعالیم دین میسر است.

اسلاید 52: جامعیت و کمال دیناعمال انسان دارای ابعاد مختلفی مانند فردی و اجتماعی،جسمی و روحانی و دنیوی واخروی...استجامعیت دین بدین معناست که اسلام به همه این ابعاد نظر دارد و برای تمامی آنها متناسب با نیازهای انسان ،قوانین عام و خاصی وضع نموده است.الیوم اکملت لکم دینکمونزّلنا علیک الکتاب تبیانا لکل شیئعلی(ع):خداوند قرآن را فرو فرستاد و حلال و حرام و احکام و تمام آنجه مردم به آن نیاز دارند در قرآن و سنت بیان نمود. نهج البلاغه/خ1

اسلاید 53: شبهات1- دین مخصوص سعادت ا ُخروی انسانها است و تدبیر زندگی دنیوی مردم به عقل و خرد آنها وانهاده شده استپاسخ :این نگرش سکولاریستی با متن منابع و تعالیم اسلام ناهماهنگ است

اسلاید 54: 2- ثبات دین اسلام و جاودانگی اصول آن بازندگی متغیر انسانها ناسازکار استپاسخ1-2زندگی اخروی تابع و بازتاب زندگی دنیوی است.2-2تحقق احکام الاهی،مبتنی بر تشکیل حکومت و تدبیر زندگی دنیوی توسط متولیان دین است.3-2اجتهاد واخذ قوانین جزئی از قوانین کلی ،نیازهای روز را پاسخ می دهد.4-2عقل یکی از منابع فقه اسلام است و در مواردی تدبیر وبرنامه ریزی زندگی به عهده آن گذاشته شده است.

اسلاید 55: سکولاریزمسکولاریزم در اصل یک مفهوم غربی است که توصیفگر نوعی تفکر خاص در باب جهان و انسان و تدبیر جامعه است که در شرایط خاص جامعه غربی رخ نموده است.این واژه در زبان فارسی به معنای دنیا مداری،دنیامحوری،دین گریزی و دین جدایی است.مدافعان سکولاریزم در حوزه های :- زندگی دنیوی ؛با ابزارهای عقلی و علوم تجربی بدون وحی- فلسفی ؛بانظام فکری عقلانی بدون وحی- سیاسی وتعلیم و تربیت ؛بدون تأثیر از آموزه های دینی

اسلاید 56: زمینه ها و عوامل پیدایش سکولاریزم1- متون مقدس و منابع اولیه دینی1/1 جدایی دین از سیاست1/2- فقدان قوانین اجتماعی و حکومتی 1/3 - ناسازگاری باعقل و علوم تجربیگناه ذاتی انسان،مرگ فدیه وار عیسی مسیح،الوهیت وتجسد مسیح،تثلیث و...2- رفتار نادرست متولیان کلیسافساد مالی و اخلاقی،فروش آمرزشنامه ها و دادگاههای تفتیش عقاید و برخوردهای خشن با دانشمندان

اسلاید 57: مبانی سکولاریزم1- علم گرایی (Scientism)2- عقل گرایی(Rationalism)

اسلاید 58: علم گراییعلم گرایی یعنی اعتقاد به لزوم محوریت علوم تجربی و روش تجربی در همه زمینه هاسکولاریته کردن دانش یعنی محدود نمودن حوزه معرفت به دانش تجربی و نامعقول جلوه دادن علوم غیر تجربینقد و بررسی علم گرایی1- حوزه فعالیت علوم تجربی ماده و آزمایش و تجربه است و در بیرون از این حوزه حق اظهار نظر ندارد.2- عدم قطعیت بسیاری از یافته های علوم تجربی3- نقش اعتقاد به خدا و آخرت در ساماندهی زندگی دنیوی

اسلاید 59: عقل گراییعقل گرایی یعنی باور به اینکه همه رفتار ها و عقاید باید مبتنی بر عقل باشد نه احساسات وعقاید دینی عوامل مؤثر در عقل گرایی :- وجود آموزه هایی همچون تثلیث و گناه ذاتی انسان و...- برخی تعابیر متفکران بزرگ مسیحی بر ناسازگاری عقل و دین- برخورد نادرست کلیسا با متفکران و فیلسوفان

اسلاید 60: نقد و بررسی عقل گرایی1- اختلاف عقلای عالم در ساماندهی زندگی اجتماعی،اقتصادی و اخلاقی و...ضعف در شناخت مصادیق

اسلاید 61: دیدگاه اسلام در باره سکولاریزم1- سیره پامبران و معصومین2- ما به خاندان ابراهیم کتاب و حکمت و ملکی بزرگ بخشیدیم 54/43- نیازمندی اجرای احکام اسلامی به تشکیل حکومت4- اعتقاد به حکومت جهانی حضرت مهدی (عج)

اسلاید 62: لیبرالیسممعنای لغوی لیبرالیسم: آزادی خواهی و آزاد منشیلیبرالیسم نگرشی از زندگی ومسائل آن است که بر ارزشهایی همچون آزادی برای افراد،اقلیت ها و ملت ها تأکید دارد و در مقام نظام فلسفی،به نظامی بسته از تفکر با اصول ثابت تبدیل نمی شود.

اسلاید 63: زمینه های شکل گیری لیبرالیسمدر آثار برخی همچون سقراط(399-470ق.م)و پیتر آبلارد(1142-1079م)به آزادی تحقیق و بیان اعتقادات وعقلانیت اشاره شده ولی لیبرالیسم در واقع زاییده تمدن غربی بعد از رنسانس است.آراسموس : آرمانهای انسانگرایی امکان جایگیری در ایمان مسیحی دارد.دکارت:عقل یگانه روش کشف حقیقت استکانت : برای انسان به عنوان فرد ارزش ذاتی قائل بود جان لاک ،جان استوارت میل،ژان ژاک روسو...

اسلاید 64: مبانی و ارزشهای مشترک لیبرالیسم1- فرد گرایی2- آزادی3- عقل گرایی4- عدالت و برابری حقوق انسانها5- تساهل

اسلاید 65: فرد گراییفرد دارای هویتی مستقل و جدا از هویت اجتماعی خود است

اسلاید 66: آزادیآزادی در انتخاب شغل،اظهار عقاید،تغییر ملیت و...آزادی محدود به آسیب نرساندن به دیگران است.

اسلاید 67: عقل گراییعقل راهنما و هدایتگر زندگی انسان هاست نه وحیجدایی نهاد دین از نهاد حکومت

اسلاید 68: عدالتهمه به طور یکسان از احترام و حقوق برخور دارند.کسب ثروت نشانه شایستگی فردی اشخاص است.

اسلاید 69: تساهلولتر :من از آنچه تو می گویی بیزارم،اما تا پای مرگ از حق تو برای گفتن آن دفاع میکنمآزادی های مدنی همچون بیان و دین ومذهب،تشکیل انجمن ها و...لیبرلیسم در واقع مشوق نسبیت گرایی اخلاقی و فرهنگی استحکومت هیچ وظیفه ای برای صیانت از روح انسانها ندارددر اسلام صیانت از دین و اعتقادات و سلامت روح انسانها مهم ترین وظایف حکومت است. حکومت نماینده خدا در زمین است.

اسلاید 70: نقد وبررسی مبانی لیبرالیسمجنبه منفی آزادی لیبرالیسمی :نبود محدودیت و الزامات خارجی برای فرد که در نهایت او را اسیرهوای نفس می گرداندجامعه در کنار فرد دارای اصالت است و لیبرالیسم این را نمی پذیردریشه عقل گرایی لیبرالها وجود آموزه های ضد عقل در آموزه های مسیحی استاز نظر آموزه های اسلام عقل انسان را به دین رهنمون می شود

اسلاید 71: دین اسلام با توجه به قوانین اجتماعی آن با مبانی لیبرالیسم سازگار نیست که سکولاریسم را تر ویج میکندچون مسیحیت برنامه ریزی مشخصی برای زندگی اجتماعی انسان ها ندارد خصوصی سازی دین به حوزه شخصی جا دارد ولی در مورد اسلام نه...عدالت و برابری انسانها در برابر قانون امری پسندیده است اما عدالت ابعاد وسیع دیگری دارد که لازمه وضع قوانین عادلانه در آنها ،شناخت کامل ابعاد وجودی انسان است

اسلاید 72: گوهر مشترک دین و راز تعدد شریعتهاان الدین عند الله الاسلام ؛حقیقت مشترک همه ادیان الهی، اسلام یعنی تسلیم بودن در برابرخداهمه ادیان در اصول دین یعنی توحید،نبوت و معاد و در اصول اخلاقی و کلیات احکام فردی و اجتماعی مشتر اند.لکل جعلنا منکم شرعه و منهاجا : بااشتراک در اصول، شریعتهای گوناگون،متناسب با استعداد و شرایط زندگی و مقام انبیای الهی با هم اختلاف هایی دارند (نسخ)

اسلاید 73: راز جاودانگی و حقانیت شریعت اسلامنیاز به دین امری فطری است و زمان بردار نیست از جمله علاقه به علم و رشد وتکامل،تمایل به تجارت و مالکیت خصوصی و روابط اجتماعی و خانوادگی وگرایش به اخلاق (عدالت و وظیفه شناسی ،اجتناب از ظلم و دروغ و خیانت و...) فاقم وجهک للدین حنیفا فطرت الله التی فطر الناس علیها لا تبدیل لخلق الله ذلک الدین القیم و لکن اکثر الناس لایعلمون

اسلاید 74: راز جاودانگی و حقانیت شریعت اسلام1- قرآن و روایات2- اعتبار حکم عقل3- قاعده اهم و مهم4- باز بودن باب اجتهاد5- پیروی از قواعد حاکمه فقهی(نفی حرج و ضرر)

اسلاید 75: کثرت گرایی دینیتکثر ادیان امری واقعی استآیا مذاهب و ادیان مختلف از حقانیت و نجات بخشی یکسان برخودارند؟ سه سؤال :1- همه ادیان حق و عمل به آنها موجب رستگاری و دستیابی به بهشت جاویدان است؟2- یکی از ادیان حق و بقیه آمیزه ای از حق و باطل اند؟3- عمل به یکی از ادیان موجب رستگاری در آخرت میشود و رستگاری پیروان دیگر ادیان بسته به شرایطی است؟

اسلاید 76: دیدگاهها1- حقانیت و نجاتبخشی مطلق یک دین(حصر گرایی) فان آمنوا بمثل ما آمنتم به فقد اهتدوااختلاف جدی ادیان در گزاره های اصلی دین،دلیل بر این است که ادیان از حقانیت یکسان برخور دار نیستند.وظیفه مردم در شرایطی که هر یک از ادیان مدعی نجاتبخشی و حقانیت مطلق هستند چیست؟پاسخ: فبشر عباد الذین یستمعون القول فیتبعون احسنهقل هاتوا برهانکم ان کنتم صادقین

اسلاید 77: آیاحصر گرایی با رحمت واسعه خداوند منافات ندارد؟پاسخ : تقسیم پیروان سایر مذاهب به مقصر و قاصرومن یبتغ غیر الاسلام دینا فلن یقبل منه فهو فی آلاخره من الخاسرین(اسلام به معنای تسلیم یا اسلام اصطلاحی)

اسلاید 78: شمول گرایی بنا بر شمولگرایی یک دین خاص، حق مطلق است و پیروان آن نجات می یابند ،و پیروان مذاهب دیگر نیز به اندازه انطباق با دین حق می توانند اهل نجات شوندشمول گرایی دیدگاهی غیر واقعگرایانه در باب شناخت واقعیت ها و حقایق است زیرا برخی از آموزه های شناختی هر دینی با آموزه های شناختی دین دیگرمتعارض استاسلام با شرایطی پیروان مذاهب دیگر را اهل نجات میداند نه به طور کلی

اسلاید 79: کثرت گراییبراساس کثرت گرایی همه ادیان و مذاهب از حقانیت و نجاتبخشی یکسان برخوردارند حتی اگر گزاره های متناقض داشته باشند.به نظر جان هیگ منشأ و علت ناسازگاری اعتقادات ادیان مختلف،تصور واقع نمایی رئالیستی آن آموزه ها ست در حالیکه اعتقادات آیینه واقعیات نیستند.خدای واقعی نه خدای مسیحیان و نه خدای مسلمانان است چرا که او اصلا در اندیشه محدود آدمی نمی گنجد... آنجه ما می اندیشیم و به آن اعتقاد داریم باز نمون حقیقت نیست،بلکه آفریده ذهن و خیال ما در توصیف حقیقت استآنچه در فکر آید آن فناست آن که در وهم ناید آن خداست

اسلاید 80: کثرت گراییکیت یندل میگوید: نظریه کثرت گرایی ،واقعیت آموزه های اعتقادی را واقعیت پدیداری می داند که صدق آنها نه در گرو مطابقت با واقع ،که وامدار نقش مفید آنها است.مبنای حرف جان هیگ،هر منوتیک فلسفی هایدگر و گادامر است که معتقد به نسبیّت فهم و ...است.

اسلاید 81: نقد و بررسی کثرت گرایی1- اگر وجود واقعیت و حقیقت متعالی را بپذیریم با همان روشی که آن را پذیرفته ایم میتوان به صفات و ویژگیهای آن دست یافت. 2- اگر چه ذات ربوبی در دسترس ما نیست ولی میتوان شناخت درست و مطابق با واقع در آیینه وحی بدست آورددر کف هر یک اگر شمعی بدی اختلاف از گفتشان بیرون شدیچشم حس همچون کف دست است و بس نیست کف را بر همی او دسترسچشم دریا دیگر است و کف دگر کف بهل، وز دیده دریا نگر

اسلاید 82: 3- کثرت گرایی بر خلاف اعتقادات مذاهب مختلف است4- دعوت قرآن عمومی و برای همه جهانیان استو ما ارسلناک الا کافه للناس بشیرا و نذیرایا اهل الکتاب لم تلبسون الحق بالباطل و تکتمون الحق و انتم تعلموناگر انها نیز مانند انچه شما ایمان آور ده اید ایمان بیاورند،هدایت یافته اند.نامه پیامبر به حاکم مسیحی حبشه :همانا من تو را به خدای واحد بی شریک و اطاعت از او دعوت می کنم و می خواهم از من تبعیت کرده و به آیین من ایمان بیاوری؛چرا که من فرستاده خدا هستم.

اسلاید 83: رابطه علم و دیندر دو ره شکوفایی تمدن اسلامی تعامل بسیار مثبتی بین علم و دین وجود داشت و ا کثر دانشمندان علوم غیر دینی،صاحبنظران در علوم دینی هم بودندپس از رنسانس و برخورد نادرست کلیسا با دانشمندان،در حوزه دین پژوهی رابطه علوم تجربی با دین مورد توجه بیشتری قرار گرفت.

اسلاید 84: علم اعم از علوم عقلی،نقلی،تجربی،اخلاقی،هنری ،ادبی و...منظور از علم در این بحث،علوم تجربی و بیشتر علوم طبیعی است.منظو ر از دین در اینجا ادیان ابراهیمی است که دارای ابعاد مختلفی است که برخی مربوط به عالم ماوراء و غیب،بخشی مربوط به حوزه اخلاق ،و بخشی مربوط به تکالیف فردی و اجتماعی و برخی جهان بینی است.

اسلاید 85: ویژگی های علوم تجربی1- علوم تجربی از طریق مشاهده و تجربه بدست می آید2- مفاهیم و قوانین تجربی باز نمون جهان عینی اند در قلمرو علوم تجربی،صحت هیچ نظریه ای را نمی توان اثبات نمود و حداکثر چیزی که می توان گفت این است توافق بیشتر یا بهتری با معلومات موجود دارد.و از نظریه های بدیل جامع تر است.برخی روش تجربی را تنها راه کشف حقایق معرفی نمودند روش علمی در واقع به کشف رابطه دو پدیده مادی میپردازد و نمیتواند خارج از آن نفیاَ و اثباتا به اظهار نظر بپردازد.َ

اسلاید 86: دیدگاه اسلام در باره علوم تجربیقرآن برای عقل و تفکر حجیتی خاص قائل استعلوم تجربی یکی از حوزه های فعالیت عقل است اگر عقل و یا علم به نتیجه ای قطعی و یقینی رسید از دیدگاه اسلام قابل اعتنا و پیروی است.ویل دورانت: جابربن حیان بزگترین شیمیدان این دوران (قرون وسطی )بود جابر روش تجربی را نفوذ داد. راجر بیکن که پانصد سال پس از جابر این روش را به اروپا شناسانید، آن را از مسلمین اسپانیا اقتباس کرده بود و ایشان به نوبه خود از شرق اسلامی دریافت کرده بودند.

اسلاید 87: انواع رابطه علم و دین1- علم و دین دو شیوه بیان یک واقعیت2- علم تأیید کننده دین3- علم و دین ،مکمل یکدیگر4- ناسازگاری علم و دین5- جدایی کامل علم و دین

اسلاید 88: شناخت اسلاممعنای لغوی اسلام:تسلیم شدنمعنای اصطلاحی اسلام:آخرین دینی که برای هدایت بشر آمده و مطابق فطرت و عقل بشر و پاسخگوی همه نیازهای فردی و اجتماعی و هدایتی انسان است.

اسلاید 89: منابع دینقرآن :قرآن ظاهری روشن و آشکار دارد ودر عین حال نیاز به تفسیر دارد قرآن قول ثقیل است یعنی زبان آن عقلایی و واژگانش عربی مبین استبهره همگان از قرآن یکسان نیست هر مرتبه ای از قرآن به فراخور استعداد افراد،عاید گروهی خاص میشودحدیث :خداوند معارف قرآن را به چهار صورت بیان فرموده؛عبارت و لفظ صریح،اشاره،لطایف و حقایق؛عبارات برای توده مردم،اشارات برای خواص، و لطایف برای اولیای الهی

اسلاید 90: قرآن ظاهر و باطن دارد و باطن آن هیچگاه با ظاهر آن منافات ندارد باطن قرآن همان تعمیق ظاهر آن استظاهر و باطن قرآن هیچگاه فدای همدیگر نمی شوندتبیین قرآن بر عهده پیامبر و امامان معصوم و در غیاب آنها بر دوش عالمان و مفسران متعهد قرارداده شده است.قرآن معجزه جاوید اسلام است

اسلاید 91: ابعاد اعجاز قرآن1- فصاحت و بلاغت2- اعجاز قرآن از نظر معارف الاهی3- اعجاز قرآن از نظر هماهنگی و عدم اختلاف در سبک و محتوا4- اعجاز قرآن از نظر اسرار آفرینش5- اعجاز قرآن از نظر خبر های غیبی

اسلاید 92: مصونیت قرآن از تحریفدلایل1- دلیل تاریخی و اجماع مسلمانان از ابتدا تا به امروز و اهتمام مسلمانان به آموزش و حفظ و نوشتن قرآن2- تضمین الهی (انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون)3- امام علی و سایر امامان معصوم هیچگاه در باره تحریف قرآن چیزی نگفته اند.

اسلاید 93: سنتسنت در لغت:روش و طریقهسنت در اصطلاح :گفتار ها و کردار ها و تقریر های معصومان پیامبر اسلام علاوه بر مقام در یافت و ابلاغ وحی الهی مقام تبیین و توضیح آیات الهی رانیز به عهده داشت پس از پیامبر،این وظیفه بر عهده امامان معصوم استاعتبار سنت : یا ایها الذین آمنوا اطیعوا الله واطیعوا الرسول و اولی الامر منکم.وما آتاکم الرسول فخذوه و ما نهاکم عنه فانتهوا.انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله وعترتی ما ان تمسکتم بهما لن تضلوا من بعدی ابدا

اسلاید 94: عقل و جایگاه آن در شناخت دینجایگاه عقل :عقل به اعتبار متعلق به نظری و عملی تقسیم میشوداعتبار عقل :حجیت احکام یقینی عقل نظری و عملی،ذاتی استاین اعتبار مخصوص احکام بدیهی و استدلالهای برهانی یقینی عقل است.اگر حجیت احکام عقلی را نپذیریم دچار شکاکیت خواهیم شد.

اسلاید 95: عالمان اصولی و متکلمان امامیه بر آنند که عقل،جدای از حکم دین و شریعت،میتواند حسن و قبح برخی از افعال مانند خوبی عدالت و زشتی ظلم را درک کند.اگر حسن و بدی افعال،تنها از طریق شرع و اخبار پیامبران الهی معلوم شود،ما نمی توانیم به خوبی و بدی هیچ فعلی حکم کنیم؛چرا که در گزارش های آنها احتمال دروغ وجود دارد و فرض این است که قبح دروغ هنوز ثابت نشده است.

اسلاید 96: گواهی قرآن بر حسن و قبح عقلی :ان الله یأمر بالعدل و الاحسان و ایتاء ذی القربی و ینهی عن الفحشاء و المنکر و البغی یعظکم لعلکم تذکرون.عقل یک دلیل مستقل است نه تابع شرع،و همانند احکام صریح قرآن اعتبار دارد.

اسلاید 97: رابطه عقل و دیندو دیدگاه اصلی :1- ایمان گرایی : نا کار آمدی فعالیتهای عقلانی در دین.2- عقل گرایی : اعتقادات دینی غیرقابل ارزیابی با معیارهای عقلانی استدین برای خرد ورزی و تعقل است تا آدمی را به بهشت رهنمون شوددر جهان مسیحیت به علت غیر عقلانی بودن اصول اساسی مسیحیت نظیر تثلیث،الوهیت و تجسد عیسی مسیح،گناه ذاتی انسان و عشای ربانی برخی ایمان دینی را ضد عقل و برخی فرا عقل میدانند.

اسلاید 98: از نظر اسلام دینی که با عقل سازگار نباشد تحریف شده است و دین واقعی وتحریف نا شده با عقل همخوانی دارد.

اسلاید 99: خاتمیت خاتمیت یکی از ضروریات دین اسلام استما کان محمد ابا احد من رجالکم و لکن رسول الله و خاتم النبییناشکال :پیامبر اسلام خاتم انبیاست نه خاتم رسولان ! پاسخ : معنای نبی عام تر از رسول است پس ختم نبوت به معنای ختم رسالت نیز هست.

اسلاید 100: الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دیناو ما ارسلناک الا کافه للناس بشیرا و نذیرااما ترضی ان تکون منی بمنزله هارون من موسی الا انه لا نبی بعدی.

اسلاید 101: شبهات خاتمیت1- خاتمیت پایان حاکمیت دوره غریزهزندگی انسان در گذشته بر اساس غریزه اداره میشد که وحی مربوط به دوران غریزه است ولی با پیشرفت انسان،تعقل و تفکر جای غریزه را گرفته است خاتمیت یعنی پایان دوران غریزه(هدایت بر اساس وحی) و ظهور دوره هدایت عقلنقد : اولاعقل تجربی هیچگاه نمی تواند جانشین وحی شودثانیا قرآن نزول خود را برای تعقل میداند و مؤمنان و متدینان بر اساس عقل خود به دین مراجعه کرده اند.

اسلاید 102: 2- خاتمیت پایان دوران ولایت شخصی((...پیامبر دارای ولایت شخصی بود یعنی سخن او نوعا آمرانه، از موضع بالا و اغلب بدون استدلال است و از این جهت با زبان و چگونگی بیان دیگران تفاوت آشکار دارد در قر آن کمتر استدلال می یابیم به تعبیر دیگر،سخن نبی آن بود که من خود قانون و حجتم خاتمیت بدین معناست که دیگر سخن بدون استدلال پذیرفته نمی شود...))

اسلاید 103: نقد :الف- قرآن خطابات وحیانی پیامبر را برهان و نور میداندیا ایها الناس قد جاءکم برهان من ربکم و انزلنا الیکم نورا مبیناب- قرآن مردم را به تفکر وتعقل فرا میخواند وسفارش میکند که از علم و حجت تبعیت کنید و از آنچه به آن علم ندارید پیروی نکنید پس چگونه ممکن است خود رابدون استدلال و آمرانه معرفی کند.پ- در قرآن فراوان مباحث عقلی مطرح شده است

اسلاید 104: 3- ناسازگاری خاتمیت با مرجعیت علمی امامان معصوم!نقد : مرجعیت علمی امامان معصوم از طریق پیامبر و مرجعیت او هم از طریق وحی میباشدو انزلنا الیک الذکر لتبیّن للناس ما نزّل الیهمانّی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی...

اسلاید 105: روش فهم دیندلایل فهم پذیر بودن قرآن :1- قرآن از اعتبار و حجیت و اتقان تاریخی بالایی برخوردار است. قرآن نور آشکار،کتاب روشن،هدایتگر مردم و تبیین گر هرچیزی معرفی شده است لازمه آن قابل فهم بودن آن است2- قرآن دعوت به تدبر در خود می نماید لازمه آن فهم پذیری است .فهم پذیر بودن قرآن بدین معنانیست که همه افراد به یکسان از آن بهره ببرند.

اسلاید 106: تکامل پذیری فهم دینآلفرد فیرمین لویزی(1942-1857) متفکر مسیحی معتقد بود : دین امری ثابت و جاودانه است،ولی معرفت دینی،معرفتی بشری است و همانند دیگر شاخه های معرفت در تکامل است و مانند هر فهمی ،ناگزیر از تحول می باشد. از این رو معرفت دینی معرفتی ناقص،متحول و تکامل پذیر و غیر یقینی است و رشد تدریجی دارد. از آنجا که معارف بشری با یکدیگر در ارتباطند،تغییر در بخشی از این معرفت،تغییر در معرفت دین را نیز در پی دارد.

اسلاید 107: نقد و بررسی1- ناقص و غیر یقینی بودن معرفت دینی خود این نظریه را هم در بر می گیرد2- در حوزه معارف،معارفی وجود دارد که قرن ها ثابت است و احتمال تحول در آنها راه ندارد(همچون قواعد ریاضی و معرفت عقلی(اصل علیت،محال بودن اجتماع دو نقیض و...)3- ارتباط معارف به صورت فی الجمله و جزئی قابل قبول است اما به صورت کلی و بالجمله نه4- بسیاری از معارف و احکام دینی اسلام از ظهور اسلام تا کنون ثابت مانده و مورد اتفاق است.(حج،روزه،نماز،...)

اسلاید 108: مرجعیت و ولایت در عصر غیبت

اسلاید 109: ضرورت تشکیل حکومت در عصر غیبتزندگی اجتماعی لازمه رشد و تکامل حیات عقلی انسان است و رشد و تکامل عقلی انسان نیز در گرو زندگی اجتماعی اوست.وجود حکومت در زندگی اجتماعی انسان،یک ضرورت ونیاز فطری و طبیعی و عقلی است.دین اسلام که برای تمام نیازهای اساسی انسان دستور و برنامه دارد،برای تشکیل حکومت نیز دارای برنامه است

اسلاید 110: دلایل ضرورت تشکیل حکومت1- تشکیل حکومت توسط پیامبر در مدینه2- تشکیل حکومت در متن تعالیم اسلام(وحدت مسلمانان واجرای قوانین اجتماعی سیاسی،اقتصادی،فرهنگی،قضایی و... بدون حکومت ممکن نیست)3- ضرورت اجرای احکام و قوانین اسلامی،محدود به زمان پیامبر و امامان معصوم نیست.

اسلاید 111: معنای ولایت فقیهمعنای لغوی ولایت :آمدن چیزی به دنبال چیزی بدون فاصله که لازمه آن نزدیکی آن دو به همدیگر است پس به معنای دوستی،نصرت، متابعت،سرپرستی و تصرف در امور و رهبری(با وجه مشترک قرب و پیوند معنوی)معنای اصطلاحی ولایت : سرپرستی و حاکمیتانما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا الذین یقیمون الصلوه و یؤتون الزکوه و هم راکعونمعنای لغوی فقیه : عالم متخصصمعنای اصطلاحی ولی فقیه :مجتهد جامع الشرایطی که به قوانین اسلام آگاه و عادل،با تقوا و کاردان،مدیر و مدبر و توانا در امر رهبری باشد.

اسلاید 112: پیشینه تاریخی ولایت فقیهولایت فقیه :ریشه در احادیث پیامبر و امامان معصومطرح آن توسط فقیهان بزرگ در طول تاریخ اجتهاد مثل(شیخ طوسی، علامه حلی،محقق کرکی،ملا احمد نراقی، شیخ مرتضی انصاری،صاحب جواهر،امام خمینی و...)امام خمینی عملا نظریه ولایت فقیه را جامه عمل پوشاند .

اسلاید 113: امام خمینی : ((موضوع ولایت فقیه چیز تازه ای نیست که ما آورده باشیم،بلکه این مسئله از اول مورد بحث بوده است... در هر حال این مسئله تازگی ندارد و ما فقط موضوع را بیشتر مورد بررسی قرار دادیم و شعب حکومت را ذکر کرده و در دسترس آقایان گذاشتیم تا مسئله روشنتر گردد...والا مطلب همان است که بسیاری از فقیهان فهمیده اند.))از نظر امام ولی فقیه در حوزه عمومی همان اختیارات معصومین را در محدوده قوانین اسلام دارد.در صورت عدم امکان تشکیل حکومت، ولایت ساقط نمیشود وتا حد امکان باید انجام شود

اسلاید 114: اهداف و وظایف حکومت ولی فقیه1- ساختن جامعه ای نمونه و زمینه سازی برای تشکیل حکومت جهانی2- برپایی عدالت همه جانبه3- تحقق برادری و برابری بین مؤمنین4- اعتلای سطح معنوی و اخلاقی در جامعه 5- ارتقای رفاه و عمران و آبادی در جامعه6- رواج تعلیم و تربیت و فرهنگ اسلامی در جامعه

اسلاید 115: ضرورت حکومت ولایی از منظر امام رضا1- حاکم و مجری، عهده دار اجرای قوانین الهی است2- تداوم زندگی اجتماعی نیازمند حاکم و مجری است3- جنگ با دشمنان اسلام،تقسیم عادلانه بیت المال ،حفظ و اجرای عبادات اجتماعی مثل حج و نماز جمعه و...حفظ دین و سنت ها و احکام الهی بحارالانوار/60/6

اسلاید 116: ویژگی های ولیّ فقیه از نظر قرآن و روایات1- آگاهی از قانون اسلام2- ایمان و اسلام3- کاردانی4- عدالت5- آراستگی به فضایل اخلاقی

اسلاید 117: دلایل اثبات ولی فقیهدلیل عقلی :در جامعه اسلامی اجرای قوانین اسلامی،عدالت،فضایل اخلاقی و تعلیم و تر بیت اسلامی نیازمند حاکمی آگاه و متخصص و کاردان در امر مدیریت،عادل و برخوردار از کمالات اخلاقی است که مصداق فقیهان جامع الشرایط هستند.امام خمینی : ((ولایت فقیه از موضوعاتی است که تصور آنها موجب تصدیق می شود و چندان به برهان احتیاج ندارد...))

اسلاید 118: دلایل نقلی : 1- توقیع شریف امام زمان : اما الحوادث الواقعه فارجعوا فیها الی رواه حدیثنا فانهم حجتی علیکم و انا حجه الله علیهم2- قال رسول الله : اللهم ارحم خلفایی (ثلاث مرات) قیل یا رسول الله و من خلفائک؟ قال : الذین یأتون من بعدی،یروون حدیثی و سنتی فیعلمونها الناس من بعدی.3- امام حسین (ع):مجاری الامور والاحکام علی ایدی العلماء با الله،الامناءعلی حلاله و حرامه

اسلاید 119: مبنای مشروعیت ولایت فقیهمشروعیت یعنی حقانیت و برحق بودن و یا دلیل معتبر داشتناز دیدگاه اسلامی حق حاکمیت اصالتا از آن خداستخداوند این حق را به پیامبر و ائمه و در زمان غیبت به ولی فقیه واگذار نموده استنقش مردم در حاکمیت ولی فقیه استقرار آن و عینیت دادن و استمرار آن است و از جهت ثبوتی نقشی در آن ندارند.مردم آزادند نظام ولایت فقیه را بپذیرند یا مانع تحقق آن شوند.

اسلاید 120: اتصاب یا انتخابولی فقیه به نصب عام از طرف خدا تعیین شده و با انتخاب مردم،حاکمیت او تحقق و استقرار و استمرار می یابد.حاکمیت ولی فقیه در اصل ثبوت انتصابی و در تحقق و استقرار و استمرار، انتخابی است.در حاکمیت وکالتی معیار تصمیم گیری تشخیص مردم است و حاکم تمام حقانیت خود را از جانب مردم اخذ میکنددرحاکمیت ولایتی،حاکم تمام حقانیت خود را از طرف مردم نمی گیرد و معیار در تصمیم گیری او،دین و قوانین است

اسلاید 121: امام خمینی : «زمامداری فقط از جهت اینکه بتواند حکومت عدل را بر پاکنند و عدالت اجتماعی را بین مردم تطبیق و تعمیم دهند،قابل اهمیت بوده است.» ولایت فقیه/76امام خمینی :«ان حفظ النظام من الواجبات الاکیده» البیع/619/2بعضی مغرضین سیاسی می نویسند:امام خمینی حفظ نظام را از اوجب واجبات می دانست و برای آنچه مصلحت نظام می دانست حاضر بود احکام شرع و جان چند هزار مخالف را فدا کند...