اهمیت بازدید و کنترل مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی و اماکن عمومی و شرایط بازرسی

اهمیت بازدید و کنترل مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی و اماکن عمومی و شرایط بازرسی

اسلاید 1: به نام خداوند بخشنده مهربان

اسلاید 2: اهميت بازدید و كنترل مراکزتهیه و توزیع مواد غذايي و اماکن عمومی و شرایط بازرسی

اسلاید 3: مقدمه :تأمين سلامت غذا در كنار تلاش براي تهيه غذا اهميتي دو چندان دارد . مسئوليت مهم دولت ها تأمين سلامت زنجيره غذايي از مزرعه تا سفره است و براي عملي كردن آن همكاري بين بخشي وسيعي لازم بوده و هر بخشي وظايف خود را بايد بدرستي انجام دهد. پديده جهاني شدن و افزايش مسافرت ها و توسعه گردشگري و همچنين افزايش مصرف غذا در خارج از منزل در جوامع مختلف بيماريهاي منتقله از غذا را به عنوان يك مشكل بهداشتي جهاني مطرح كرده است . 3

اسلاید 4: ادامه مقدمه :مواد غذايي از توليد تا سفره دچار تغييرات زيادي شده است و با عوامل مختلفي در تماس مي باشد بنابراين به جهت حفظ سلامت غذا و عرضه مواد غذايي سالم نيازمند به كنترل مستمر مي باشد. يكي از مراحل مهم كنترل بهداشتي مواد غذايي در سطح عرضه مي باشد . 4

اسلاید 5: بازرسیتعریف بازرسی اهداف بازرسیاخلاق بازرسیمهارت های بازرسیدانشیارتباطی

اسلاید 6: بررسی طراحی،محصول،خدمات،فرایند ویا کارخانه و تعیین انطباق آنها با الزامات معین یا بر پایه اظهار نظر تخصصی با الزامات عمومی است. - بازرسی ابزار اولیه سازمان نظارتی برای تشخیص روش ها و عملیاتی است که ممکن است برای جامعه خطرناک بوده و با اقدامات اصلاحی قابل تصحیح باشدتعریف بازرسی

اسلاید 7: تعریف بازرسی در بهداشت محیط منظور از بازرسی بهداشتی، بازدید و بررسی وضعیت بهداشتی مراکز تهیه و توضیع و فروش مواد غذایی و اماکن عمومی به منظور اعمال ضوابط بهداشت محیط ومواد غذایی است.

اسلاید 8: هدف- تامین امنیت- اجرای قوانین- پیشگیری از عرضه موارد غیر مجازشاسایی و معرفی متخلف- تعطیل نمودن موارد غیر بهداشتی

اسلاید 9: مهارت دانشی بازرس بهداشت محیطمهارت:انجام ماهرانه و فنی یک یا چند وظیفهشرایط احراز مهارت:آموزشتجربهدانشالزاماتتوانایی اظهار نظر

اسلاید 10: الزامات مهارت دانشی بازرس بهداشت محیطآگاهی از از مسائل بهداشتی و زیست محیطیآگاهی از مقررات و استانداردهای مرتبطآگاهی از قوانینآگاهی از تکنیک ها و روش های بازرسیآگاهی از عملیات بهسازی

اسلاید 11: الزامات مهارت دانشی بازرس بهداشت محیطدانش کافی از کاربرد عملی میکروبیولوژیدانش کافی از فرایندهای تولید مواد غذاییمهارت فنی استفاده از امکاناتمهارت تحقیق و تحلیل برای مطالعهمهارت تجزیه و تحلیل اطلاعاتمهارت حل مشکلمهارت های خوب ارتباطی و نوشتاری

اسلاید 12: مهارت ارتباطی ارتباط: فرایند تحت تاثیر قرار دادن انسان ها نسبت به یکدیگرشرایط احراز مهارت:جستجو ،تفحص و پرسشتوانایی گوش دادنمشاهده کردن دقیقتوانایی نطق

اسلاید 13: ویژگی های شخصی بازرسمدیر و مدبروقت شناسانظباط و جدیت در امورخوش رفتار و خوش برخوردنکته سنجمستقل،بی طرف و درستکارعدم انعطاف پذیری یاتند خویی بیش از حدعدم استبداد رای

اسلاید 14: اخلاق بازرسی و ملاحظات آناخلاق مقدم بر دانش و عملکردمنابع اخلاق : قران – سیره نبوی – احادیثرهبری موثراخلاص در ارائه خدمتعشق به کارعدم پذیرش هدیهسعه صدر و انتقاد پذیریعدم تبعیض

اسلاید 15: اخلاق بازرسی و ملاحظات آنمهارت و بصیرتجلب اعتماد مردمخیر خواهی و آموزش ناصحانهحسن خلقپرهیز از غرور و رازداری

اسلاید 16: گزارش سازمان جهانی بهداشتمرگ حدود 2درصد از 2/ 2 میلیون کودک زیر 2 سال بر اثر بیماری های اسهالیکشورهای صنعتی حدود 30 درصد افراد از بیماریهای منتقله از آب و غذا رنج می برند- در کشور های جهان سوم حدود 80 درصد کل بیماری ها و 33 درصد مرگ ومیرها ناشی از مصرف آب و غذای آلوده می باشد.

اسلاید 17: گزارش سازمان جهانی بهداشتطبق بررسی مرکز کنترل بیماری ها آمریکا، حدود 77 درصد مسمومیت های غذایی ناشی از مواد غذایی عرضه شده در اماکن عمومی و رستوران ها، 20درصد از مواد غذایی منازل و 3 درصد ناشی از مواد غذایی تجاری می باشد.

اسلاید 18: بازرسی بهداشتی مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی

اسلاید 19: اصطلاحات و تعاریفبازرس بهداشت محيط EHO :شخص مسئول یا متصدی اماکن عمومیمراکز تهیه و توزیع مواد غذاییکنترل بهداشتیآلودگی متقاطعمواد غذایی بالقوه خطرناک

اسلاید 20: بازرس بهداشت محيطشخصی که مسئول توسعه، پیاده سازی و اجرای سیاست های بهداشتی از جمله بهداشت محیط مي باشد.خطرات بهداشتی بالقوه پیرامون محیط زندگی را شناسایی نموده و روش یا روش های اصلح آن را توصیه می نمایدبايد داراي مدرک دانشگاهي در مقطع کاردانی، کارشناسی یا کارشناسی ارشد در رشته مهندسی بهداشت محیط باشند.

اسلاید 21: شخص مسئول یا متصدی شخصی که در مرکز یا امکنه عمومی سرمایه گذاری کرده ومسئولیت دارد

اسلاید 22: اماکن عمومی بر اساس تعریف آئین نامه بهداشت محیط مصوب هیئت وزیران اماکن عمومی

اسلاید 23: مراکز تهیه و توزیع مواد غذاییبر اساس تعریف آئین نامه بهداشت محیط مصوب هیئت وزیران مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی

اسلاید 24: مواد غذایی بالقوه خطرناک مواد غذایی طبیعی و یا مصنوعی که به دلیل توانایی رشد سریع میکروب ها بر روی آنها نیاز به کنترل درجه حرارت دارند

اسلاید 25: کنترل بهداشتی بازدید و بررسی وضعیت بهداشتی مراکز و اماکن مشمول آئین نامه به منظور اعمال ضوابط بهداشت محیطی می باشد

اسلاید 26: آلودگی متقاطع آلودگی که از طریق تماس یک ماده غذایی با سطوح آلوده اطلاق می گردد

اسلاید 27: وظایف و مسئولیت های بازرس بهداشت محیطپایش و کنترل خطرات بالقوه برای مردمبررسی عوامل مضر سلامتنظارت بر ایمنی مواد غذایینمونه برداریبازرسی های روتینبازرسی های مکان ها برای انطباقاقدام قانونی جهت نقض قوانین

اسلاید 28: وظایف و مسئولیت های بازرس بهداشت محیطآموزش مردمهمکاری با رسانه های عمومی جهت آموزشهمکاری بین بخشی جهت توسعه سیاسی در منطقه

اسلاید 29: بهداشت محيط و بيماريهاي مرتبط غذا :بهداشت محيط : كنترل كليه عوامل محيطي كه به نحوي با سلامتي انسان مرتبط مي باشد را بهداشت محيط مي گويند.بهداشت سدي است در مقابل بيماريهاي واگير از جمله بيماريهاي مرتبط با غذا در انتقال بيماري سه فاكتور مهم :عامل بيماريمحيط مناسبميزبان نقش اساسي دارند .29

اسلاید 30: از طرفي فعاليت هاي بهداشت محيطي يك خطر جدي براي قطع اين سيكل بوده يعني محيط را براي انتقال مسدود مي نمايد .پس دقت عمل در كنترل بهداشتي و نظارت مستمر از اهميت بالایي برخوردار است .30عامل بيماريميزبانمحيط مناسبدرجه حرارت PHرطوبت اقدامات بهداشت محيطي

اسلاید 31: اهمیت بازرسی در خصوص بعضی موارد از قبیلآلودگي متقاطع ( محيط و سطوح به غذا )ابزار و وسايل غير بهداشتيمواد غذايي ناسالم و نامطمئن آلودگي شيمياييحشرات و جوندگانحمل كنندگان غيربهداشتي مواد غذاييعدم پخت يا حرارت دهي مجدد مواد غذايي به ميزان كافيسرد يا داغ نگه نداشتن مواد غذايي به ميزان كافي

اسلاید 32: نکته:مهمترين بخش خطرات مواد غذايي كه نظارت و كنترل بهداشتي آن بر عهده همكاران بهداشت محيط در سيستم بهداشت ، درمان كشور مي باشد خطرات ميكروبي است كه عواملي متفاوتي در بروز بيماريهاي ناشي از مواد غذايي دخالت دارند.32

اسلاید 33: محل هايي كه در آنها با مواد غذايي به طريقه صحيح رفتار نشده و در نهايت منجر به بروز بيماري شده است :33

اسلاید 34: اگر ما بدانيم چرا و چگونه اين بيماريها بروز مي كنند ، آنگاه مي توانيم اقدامات كنترلي مناسب را بكار ببنديم . در كشورهاي صنعتي ، بيشتر موارد بروز بيماري مي تواند به مراكز تهيه و توزيع مواد غذايي و منازل ربط داده مي شود. در كشورهاي در حال توسعه ، قسمت عمده اي از موارد بروز بيماري ها مربوط به منازل و پس از مصرف مواد غذايي خريداري شده از فروشندگان خياباني مي باشد .34

اسلاید 35: يكي از مشكلات عمده كه بيشترين درصد بروز را دارند مكان هاي ناشناخته از جمله غذاهاي خياباني مي باشند كه مشكلات بالقوه موجود در اين خصوص عبارتند از :خطرات محيطآب ناسالم خطرات آماده سازي و نگهداريمواد اوليه ناسالم 35

اسلاید 36: انتظار سيستم از بازرسين ، كنترل دقيق و مطلوب از مراكز و اماكن و كاهش بار بيماريهاي ناشي از مواد غذايي در سطح عرضه مي باشد .36

اسلاید 37:  شرح وظايف و فعاليتهاي واحد بهداشت محيط : 1. کنترل بر بهسازي و بهداشت مراکز تهيه، توزيع و فروش مواد غذايي، اماکن عمومي و اماکن بين راهي 2. كنترل آب آشاميدني مناطق تحت پوشش از نظر ميكروبي و شيميايي و به صورت متناوب و اطمينان از سلامت آب منطقه و اعلام نتايج به ارگانهاي مربوطه؛3. كلرسنجي روزانه و ثبت آن در پرونده كلرسنجي با قيد مشخصات ايستگاه كلرسنجي و اعلام نتايج به شبكه بهداشت و ارگانهاي مربوطه و در صورت لزوم گندزدايي آب؛ 4. كنترل مواد غذايي و نمونه برداري از مواد غذايي مشكوك و ارسال آن به آزمايشگاه و معدوم نمودن مواد غذايي فاسد بر اساس دستورالعملهاي مربوطه؛ 5. اجراي طرح يكنواخت سازي ماده 13 مواد خوردني و آشامدني و آرايشي و بهداشتي و اخذ مجوز تعطيل اماكن و مراكز از شبكه بهداشت و درمان جهت تعطيلي آنها؛

اسلاید 38: 6. معرفي پيشه وران به آزمايشگاه و صدور كارت معاينه پزشكي جهت آنها طبق دستورالعملهاي صادره؛7. بازديد از مدارس و مراكز آموزشي و مهد كودكها8. بازديد و كنترل استخرهاي شنا و حمامهاي سونا؛9. بازديد از آزمايشگاهها و مراكز بهداشتي درماني و مطبها و بيمارستانها از نظر وضعيت بهداشت محيط10. بازديد از پاركها و ورزشگاهها و ترمينالها و تشكيل پرونده بهداشتي واعلام به سازمانها و مسئولين ذيربط و پيگيري تا حصول نتيجه مطلوب؛11. بررسي كنترل فاضلاب، زباله، هوا، منابع آلوده كننده آنها و مكاتبه با ارگانهاي مربوطه؛12. رسيدگي به شکايات در زمينه هشاي مختلف بهداشتي؛13. سنجش يد در نمكهاي خوراكي يددار بطور روزانه و نمونه برداري از نمكهاي يد دار و ارسال به آزمايشگاه

اسلاید 39: 14. مبارزه با حشرات و جوندگان ضمن بررسي كانونهاي آلوده و برآورد ميزان سم مورد نظر با توجه به ميزان آلودگي و نظارت بر سم پاشي توأم با آموزشهاي لازم و طعمه گذاري؛15. كنترل و پايش امور محوله پرسنل تحت نظر و راهنمايي و ارشاد آنها جهت پيشبرد اهداف بهداشتي و ارائه راهكارهاي مناسب؛16. اقدامات اضطراري هنگام وقوع بلاياي طبيعي؛17. شركت در جلسات بازآموزي و سمينارها طبق دستورالعملهاي مربوطه؛18. بازديد از اماكن متبركه و مساجد طبق دستورالعملها مربوطه؛19. بازديد از جايگاههاي پمپ بنزين و پيگيري نواقص مربوطه؛20. كنترل بهداشتي اردوگاهها و زندانها جهت ساماندهي وضعيت بهداشتي آنها؛21. شركت در طرحهاي ملي و كشوري جهت هماهنگي لازم براي پيشبرد اهداف بهداشتي؛

اسلاید 40: 23. آموزش بهداشت دانشجويان در مقاطع پزشكي و پيراپزشكي؛24. نظارت بر دفع بهداشتي زباله در مناطق شهري و روستايي و سايت جمع آوري و دفع زباله ها. آموزش بهداشت جهت كليه رده ها توام با فعاليتهاي روزمره به طور چهره به چهره؛25. نظارت بر احداث و بهسازي توالت خانوار هاي روستايي؛26. نظارت بر فعاليتهاي آموزشگاه هاي صنوف؛27. تاسيس شوراي حل اختلاف ويژه امور بهداشتي؛28. تاسيس اورژانس بهداشت محيط؛29. اجراي طرح ضربت30. اجراي طرح شهر سالم

اسلاید 41: 31. اجراي روستاي سالم؛32. بهسازي محيط روستا؛33. برگزاري جلسات شوراي بهداشت روستا، بخش و کارگروه بهداشت درمان و تامين اجتماعی شهرستان34. نظارت بر فعاليت بهورزان در مورد كنترل كيفيت بهداشتي آب آشاميدني، بهسازي ( محيط روستا، منابع آب مثل چاه و چشمه، آبريزگاهها و ... ) مركز تهيه و توزيع و فروش مواد غذايي، بهداشت محيط منازل جلب مشاركت همگاني در جمع آوري و دفع بهداشتي زباله و فضولات وكنترل كيفيت مواد غذايي و آموزش موازين بهداشت محيط و .... و گزارش نتايج به مقامات ذيربط؛35. راهنماي و آموزش مردم و جلب مشاركت عمومي و همكاريهاي بين بخشي در زمينه اجراي پروژه هاي شهر سالم؛ 36. اجراي ساير دستورات مقام مافوق در زمينه اي مربوط به بهداشت محيط؛37. اجراي طرح توسعه و تشديد مواد غذايي در غالب طرح ضربت؛

اسلاید 42: 38. اجراي طرح امنيت غذا؛39. اجراي طرح بسج سلامت نوروزي؛40. بازديد و نظارت از استخرهاي شنا؛41. جمع آوري اطلاعات و آمار مراكز تهيه و توزيع و فروش مواد غذايي و اماكن عمومي، آب آشاميدني و تأسيسات آب و فاضلاب و ... و تكميل فرمهاي مربوطه؛42. تجزيه و تحليل آمار و شاخصهاي بهداشت محيط.

اسلاید 43: طبقه بندی اماکن و مراکز و کارگاهها و کارخانجات از لحاظ شمول مواد این آیین نامه ماده95: طیقه بندی اماکن ومراکز و محلها از لحاظ شمول مواد این آیین نامه بشرح ذیل است :- کلیه مواد این آئین نامه باستثنای مواد 41،45،48،65،72،تا 74 شامل محل های تهیه و فروش مواد غذایی که دارای محل پذیرایی از مشتری می باشند از قبیل رستوران، کافه قنادی ،چلوکبابی،سلف سرویس، تالار پذیرایی و امثال آنها می باشد .2 - کلیه مواد این آئین نامه باستثنای مواد 7، 8، 12، 24 لغایت 26 ، 45 ،48 لغایت 65 و 72 لغایت 74 شامل محل های تهیه و فروش مواد غذایی که دارای محل پذیرایی از مشتری بوده ، لیکن فاقد آشپزخانه هستند از قبیل کبابی ، حلیم پزی ، آش پزی ، کله پزی ، جگرکی ، سیراب و شیردان ، اغذیه و ساندویچ ، پیتزا ، مرغ سوخاری ، چایخانه و قهوه خانه ، آبمیوه و بستنی فروشی ، بوفه و امثال آن می باشد .

اسلاید 44: 3- کلیه مواد این آئین نامه باستثنای مواد 8 ،23 ، 24 ، 45 لغایت 65 و 70 لغایت 74 شامل محل های تهیه و توزیع مواد غذایی از قبیل انواع چلو کباب ، چلو خورش ، کباب ،جوجه کباب ، پلو، آش و ......... امثال آنها که فاقد امکانات پذیرایی از مشتری در محل هستند ، می باشد .4- کلیه مواد این آئین نامه باستثنای مواد 7 ،8 ،10 ،12 ،24 ،لغایت 29 ،32 ،41 ،45 ،48 لغایت 66 ،68 ،70 لغایت 74 ،77 ،84 شامل سوپر مارکت ، خوار وبار و لبنیات فروشی و بخش عرضه مواد غذایی در فروشگاههای بزرگ ، تعاونی و زنجیره ای می باشد .5- کلیه مواد این آئین نامه باستثنای مواد 23 ،24 ،28 ،29 ،32 ،45 ،46 ،و 48 لغایت 65 ، 70 لغایت 74 شامل کارگاهها و کارخانجات تولید انواع مواد غذایی و نیز نبات و آب نبات پزی ، قند ریزی ، حلوا سازی و عصار(آبغوره و آبلیمو کشی و تهیه ترشیجات )، خشکبار ، انواع نان ، لبنیات  ، کشک سابی و بستنی سازی و امثال آن می باشد .

اسلاید 45: 6- کلیه مواد این آئین نامه باستثنای مواد 7 ، 8 ،10 ،12 ،24 لغایت 29 ،32 ،45 ،48 ،لغایت 66 ، 68 لغایت 74 ، 77 ، 79 ، 80 ،84 شامل فروشگاههای گوشت ، مرغ ، ماهی و میگو و آلایش خوراکی دامی و سایر مواد پروتئینی می باشد .7- کلیه مواد این آئین نامه باستثنای مواد8 ،48 لغایت 65 و 68 شامل هتل ها ، متل ها ، مهمانخانه ها و پانسیونها می باشد .8- کلیه مواد این آئین نامه باستثنای مواد 6 ، 8 ، 10 ، 12 ، 28 ، 29 ، 33 ، 41 ، 48 لغایت 65 ، 68 ، 69 ،و 77 لغایت 84 شامل مسافر خانه ها و مهمانپذیر ها می باشد .9- کلیه مواد این آئین نامه باستثنای مواد 4 ، 6 ، 7 ، 8، 10 ، 12، 23 ، 24 ،26 لغایت 35 ،45 ، 46 ،و 66 لغایت 84 شامل استخرها ی شنا می باشد .

اسلاید 46: با تشكر 46* خسته نباشيد *محمد شریعتیکارشناس مهندسی بهداشت محیطسلامتي وتوفيق همگان را از درگاه ايزد منان خواستارم